Alberti Pii Carporum... Tres & viginti libri in locos lucubrationum variarum D. Erasmi Roterodami quos censet ab eo recognoscendos & retractandos

451쪽

nere turri ais e Sela Suspicandum est non ab regios qui id senti ur, tam p r serentes persuaserunt non minus putare muresam religionem christianam L.

etitiam est e de commeti iam,si ipsa saeroru locorum monimeta, At Id proferreverentu De locis aut sactis blaterare no B HM.Ad ea aut que in eisde dialogis dicis de votis religionis,quς fiunt inuitis paretibus superius iam tibi res γsum est. Hoc aute adiicienta,quoniam eloquetia tibi peculiari nimiu rem exaggerra te iniquu esse rerum aestimatore,si cesses filios praesertim adultos possessionem esse parentu,quemadmota est bos, ,ager aut semus Natura em octhomines liberi nascuturilicet quida magis idonei re aptiores ad seruiendri et ad imperandu Subduntur fidis parentibus,tum naturς procript tum humans legis constituto α diuitis decretoisti quibusda,ut superius explicitu est,ta autem promiscue in omnibus 5c praesertim in his quo ad veram religionem dc pietatissmidium pertinent.Non igitur hoc placitu,q, liceat inuitis partabus religione profiteri,ec ad pietatis fastigium contendet in senatu monachoria repertia, sed ab ipso Iesu Chri sto,ut superius declarauimus decretu, re in eouentu Apostolisco coetu pecclesiae promulgatu Puerilia sunt hF Erasine, sed nil mirucum illata pueris persuadere proposueris. in aure ais P a vota pacto costare ad for mulam quanda contractus Faciam si facias, dcc Quid tum Cu etenim vovere in potestate arbitrii positu sit,seuti liberia est absolute ae simpliciter vovere, pariter eclibem est vovere sub coditione, id virus approbandu est modo coditio turpis no sit,ic ad verum scopu vota semper tendant Id autem quod in scholiis refers Hieronymi tempore de voto religiosoru nullam fuisse mentione,falsum est secus enim ipse testatur in epistola ad Heliodorsi his verbis,Sed Hesitan dieilarus es Quid ergo Quicunt in ciuitate sunt, ristiani non sunt.Non est is bi eadem causa quae caeteris.Domsti ausculta dicent Si vis perfectus ess vende omnia tua,da pauperibus, i sequeremeaeuaute perfectu te sere pollicitus es,tac. Vides pollicitatione factam domino ad vitam persem capessenda.Et si quitur itisetius.Nam cu derelicta militia te castram propter regna cclorui quid aliud q persecta smutus es vitas Sed de his superius egimus.Hsc igitur omittam',& aa reliqua Pgredieta videam' O de virginitate εο cς libatu seripseris.

, DE UIRGINITATE MET CAELIBATU LIB. XVII.

R UNC ad alia quς rem properates descedamus.De vis nitate inqua e libatus multa absonahi detia sorba inst ex qbus quida P more nostro recitabimuS.In thodo em theolo ς sic scribis,Non omnes capiunt hoel verbum,videlicet, o aliqui se faciant eunuchos propter 1 regnum dei.Christus hoe seleelis discipulis dixit, a sust trino exegst ad quod inusta tyr rea in Supputat in

bus, Non satis intelligo qua sibi velit Me Augusticiani, quo si liceret optauit ut omnes caste vis ut t

452쪽

Hieronymus nouisset matrimonium unum esse dεseptem ecclesiae sacramen fis,paresus extuli et virginitatem,reuere si finget locutus de mat imonio

Et rursus,Probabilius est: Augustinum libra de bono eoniugali adu us Hie ronymu essidisse, licet nomini pepercerit,il aduersus lauta anu dis Prius aute qalia loca retite expedit de his parumper tecum disseramus.

mu aute quod dicla dominum,sese dis dita lis illud verbii dixisse videli Brat Φ aliqui se east tent Moab illis tame id no exegisse Quaero abs te undena tibi eos q, ab ipsis Me no exegerit: obabilius em ipsum id exegisse, cum ab ipsis lata diligetia dc integ itate seruatu sit,ut no nisi vigeti possit suisse exactu. Testatur aute Hieron.ad Pammachila, i &consenti ut e teri sancti patres, A, pos Mosommvs virgines lase,vel post nuptias cotineres.Et alio Ioeo ita in quit Quod si indigneaeeipiut matiti,no mitu irascatur,sed se isturis sanctis mmo Episeopis.& presbyteris,M diaconis,m vnsuerso choro sacerdotali,& l is mcl se nouerut hostias no posse offerre,si ope I eoiugali seruiat.Manifestu autem: Apostolos episeopos ec presbyteros suisse,ac hostias perpetuo obtulisse. Ex quo sev dc ab opere eoniugali abaenuisse .quod ed satis vides' fuisse exactu adommo,cutantopereabilia furit comendam,vi testis regni gloria illi premisi eostituetit latum. igitur dim illud quod quide magiis seimonis es vidiacet in came viuere ρομα eame M exegetit ab uniuersa multitudine, itavi illud seruari praerepeticiat certe ab iis si ad perseetiora tentat, a selectis adbi peculiarius ministranssu,ad saeerdotiu pagendu exegisse videsiquod ec per petua eccusiam traditionis obseruati apertissime indieat fuisse factu.tasi igitur illud p cepto no tradidetitastuti nec exteroru cosillam quodq,eoru videsicet Q tuit ad persectione per in lab his in et celsiore vita agere sibi Pposue illud exegit,quibus liberauerat, illam profitemur no sic castrati. Quod si minacius negaueris no ex imbuti mptu,at sane inficiari initie po/tetis tin exegisse ut consili hoc est Iud Masse prς nuptiis, Aren ais tu i quas ignores aut deneges id ad persectisne ptinere satis tibi perspici esse,quid

sibi velit hoc Augustini vovi,quod scilicet optauit ut omnes caste vivat,nisi forte coiugatis no patet eclu.Quς verba prorsus inania sunt,nisi velis Augustinuec esteros patris,q sentientibus verbis omnes praeserui logo interuallo cin batu ac virginitate num ita proerre, ut eas ment,dc in errore Encrattiar' Martionis i lc Manieta incidisse vel si id non sentias,putes tu eoru sententia erronea,nec porrenda esse cotinetia opeti coiugali.Qui em nuptias nosed pres at caelibatu,ectamevirginitate magis extollui, denegat coniugatis patere celu:quod quide tu colligis ex Augustini voto,o antis,ut omnes caste vivantiquod reprinendens infera ex illo hoc absurdu prouenire,quod videlicet Giugaris non pateat tu Qui tametsi optat omnes esse persectos,ria tame improbat eos modo boni sino qui arduam illam persectionis semitam non at Egerunt.Respondit enim redemptor noster iuueni petenti, Quomodo saluus fieret, Serua mandata cui adhuc satagenti: dixit, Si vis perfectus esse, vade, vende omnia quae habes, da pauperibus ec si quere me,ec caetera. Fatetur Au

gustinus cum librum secerit de bono coniugali item Hieronymus in

453쪽

lia, Is ad pamaelitu evira Iouimanu. eterea Amb. ae pater ecduHnimo docet honorabiles esse nuptias de cubile immacuIam,ac iti Refimu esse fructum ex una terra, ec una semente natum eo tamen terra e semine,ec sexagesimum re cetesimum seuerum esse gesimum continentibus tribuunt, in centesimum larginibus, alleret quani to maior numerus minorem superat,tantum n serti virginitatem continentῖε,

re continentia operi coiugali Cumi h e tibi notissima sint,aptissime declarassilis verbis te nil aliud petiisse st ealumniati virginitate ae caelibatu: ec quod is perta bucca remis idasti demisso in ore obliquos sermone ostendere nu ptias de cam cubileno esse subsieleta cflibatui ae virginitati: sed aut prypo da ut certe iuue honorabiliaiqd dc mussitas ctfirmasti quia in Enchitidii *logo inquis,Ia vero qdad castitatis votu attinet,no ausim explicare quarum inter

sit inter celibatu eccam matrimoniu, ebus verbis vis intelligi quod proferreno audesAd ita tendut N ως superius restauim2 iti Sumutationibus descripta, delicet Gabilius eri Augustii ,libria de bono eoiugali aduersus Hieronymu scripsit Qq achaerius Iovinianum. Sed age,quomodo aduersus Hieronyrnu,cu in sentetia conamiat,vitii videlicet cotinentia nuptiis praesereres Sed tu his verbis id n gare voluisti ec vis eos inter se dissentire quod si veru esset dnon c5fingeret,nisi quod aut Hieron iugia improbaret,aut M Hieronym'

etsi utrunt comendet prinare in magna intercapedine, tinentia bono coniugali asseveret.August.aute contrariu sciatiat Cum aute costet in primo ipsostio dissentire nusq em Hieronymus coiugiu danat,sed ex Psilo etia in opere aduersus lavinianu illud nimis extollente comendat ritur in altero ipsos discrepare, videlicet i Hieron. tinentia Giugis priserat, quodquide est pposita tau:qua de causa vis Augustinu potius aduersus Hier .a aducisus Iouinianii scripsisse libru de bono eoiugali,obi duo tituli verba,videlicet de bono conam

galli ac si ex hoe q, P dicat bonu esse coiugiu,sequatur continencam no esse illo potiore,vis insinuare Augustinu fauere senteni tus,quod sit praesere da continentia bono coniugali,cu Aug.tum m illo ipso voluminctum in infinitis aliis locis apertissime contrarium sentiat.

C Ad quam sententiam confirmandam re illud de Hieronymo inducis, quod si nouisset matrim sum unum esse e Vli ecclesiς sacrametis, parcuis C. tulisset virginitate.Age,cur parcius alied aliud subintiuigere emortet illla verbis si id coleil debeat. Nunqdila matrimoniu lato pluris viti et eo ςd secerit id no nosces, ex anta aut pinserendu virginitati inuisset aut ga pereo pisset virginitate minoias esse dignitatis e antea ςstimauerat N5 secuiau,quia

nulla est sequela,matrimoniu vim est ex sacrametis ecclesiastieis igitur virgans tas siue cotinetia est minus 43banda.Nihil em immutat vel tollit de virginitatis natura dignitateve matrimoniu esse e sacrametis.Primu igie dicere oportet, Vis delicet Fbd matrimoniu icto dignius qstimasset,ut virginitate ei flere a nocesuisset,sed secus, d tuς sentetie astipula .Id aut facillimu esse declarabimus. N d ioc putas Hieron3mu ignorasse matrimoniu ecclesiasticu esse sacrametii signas colunctione Christi cu ecclesia si essent ecclesiastiea sacramenta,Eue plura,cum illo tepore sorte hoc septemrio numero no risent procript

454쪽

Sedecia nunquid si cutur apud te, matismonsumveste septe ecclesiς saera εtis,igitur persectiusqd est virginitate Stemhω necessario cosequitur ex illo, Oportet ec hanc esse vera, nia quς sacrameto constant, persectiora sunt his quae sum citra sacrametu, que tame falsa re erronea essen Nomini ut inquie Augustinus dominus alligauit potentiam suam saerametis quin dona sua tri, buat citra ipsa, quaedam potira,quam cum ipsis: sed sacrametatantumo

si qua sunt rei sacrae.Cum aute ipsa virginitas,cotinentiat diuini honoris gra tia seruata ex se satis laeta sint aias alio signo sensili,e donis* uis sit cuni potentis det,quam dominus Iesus in sua purissima carne consecrauit, diuIna Maria eius mater perpetuo istacta fuerit, ac uteri magna illa gratiς miracula Ioannes, toti alii sanctissimi viri, tu ex Apostolis,tu ex martyribus 5c cosessoribus utrius p sexus,quibus ec multiplex gratia,N peculiatis gloma , praerita a

domino tribuitur Quid reseriseisiem contraetii ipso marimonii sacramentum ecclesiasticum existit,num ideo dicere debeamus ipsum maius esse virginitate aut caelibatu Deipera enim mater plena gratis Hit,citra omne sacrametum ecclesiasticum.Baptista Ioannes sanctifieatus in Hero citra sacramentiana,Apestali die petecostes repleti dono spiritus,estra tue receptu sacramentu eccle cud

sterea morte stabire pro Christo quod Zc martyriu dicitis presertur de continα1ς α virginitati quς a sanctis disiibus promtur matrimonio nili in no est

conexu sacramentu ecclesiasticia. Falsum igit ' in qbus is costat sacramentu re cledasticu,in his plus esse dignitatis .arbitradat esse pocoxa omnibus his quς sunt citra sacramentu.Erroneu igitur quod ais ec inepte insere duod si Hieron. matrimonia unum e VII sacrametis me cognouisset,parcius extulisset uirginitatem,ac reuerentius locutus fuisset de matrimonio uinimo cognouit scitam longe virginitate ipsi pritulit. Nuquid aute paria reuereter tritur de matris monio,qui illiad inter dona dei comi merat quod vias facit Hieronymus, illud stellarum luci conserens.An paria reuerenter ga cotinetia 8 virginitate illi pr serat Taetsi em auru preciosius esse armo dicimus, ad ex-argeti preci aliqd detrahimus Virunt bonu est,utruul comedandia, atrame inter plurima bona stat aliud alio esse proatius Non igitur derogat coiugio q caelibatu ac virginitate illi p seri,ut Hieron.August.Tertullianus,Cyprianus,Ambrosi ec ex GrFis odi. uinimo cucti doctores orthodoxi, una cu definitione mueri salis refelle, hoc sentiui,hoc pescat, hoc firmiter teneta statuit .supstite em adhuc Hieronymo danat' fuit Iovinianus c5trariu statues cui dogmati tu in P busta in locis murmura cessi n5 Oino apertis verbis, at certe sensu ta claro vedissimulare no possis o seritias cotradicere niteris aliis autem expressius. Inquis enim in Saristiani matrimonii institutione assumens id quod modo Dimprobauimus idelicet prMatiora esse ea quae sacrameto constat siue illi iun, gumr,his quς illo caret.Aliqua ex parte deus plus habuit honoris matrimonios virgimtatiEt rursus,Quid em habet ecclesia chari' aut lactati' UII illis mysteriis quς si sus Chtitas sponis suae veluti pignora quaedam redituri resim

inter haec citatissima pignora .inter haec praeciosissima monilia re sui monumeta,matrimonia esse voluit,na hoc honoris virginitas sibi non potest vendicare. EL Iursus,Cum enim viter ecclesiε sacramenta numeretur matrimonita,minas

455쪽

ALBERTI PII super hae e statuetine euangelieae ae Paulinae vitem visi sunt Pontifices suo. quodam iure tractationes huius materiae sibi vendicare,nec alibi ius Caesaresa magis cedit decimis Pontificum,a in causa mat onii.Quanu autem nullumisit unq resinae tempus quo non constat erit suus honos coniugio,tame in ex iordiis resesiae subolescentis minus habuit dignitatis si olim habuit aut nunc

habet,nondum inter sacramenta nouae legis ponebatur, era. Quamobrem sic recipiebantur tunc qui ducerent uxores ut non pccarent. Caeterum qui pro

piet regnum dei se castrabat,selicitatis elogio decorabatur Et paulo post anitum honorem habebat reclesia virginibus deo dedicatis,ut pene obsecraret mattimonii gloriam,&c.re deinde in tantum increbuit castimo ς siudium vi crebris preeationibus,' mis sum coniugii interrupentibus,Paulus immodicumne di tim castimonae studium oppositis legibus coactus sit moderari. Ee paulo post,Nec erant defuturi qui Christianos omnes sturam issent a coniis gis,nisi Paulus clara voce fuisset matrimonio patrocinatus,qui Sc viduas adu, lescentiores ad nubendum adhortatus est, c. E in autem impudenter hic torquere conaris quem loquente ut tibi vis con fingis, εο eausi tuae patrocinantem.Sed si hoc audes, i tam expressa est Pauli sententia, ubi verba omni luce clariora sunt quid facies ubi aliquid est ambiguit, is Paulus inquis uadet viduis virginibus ut nubantiae verba Pauli ta habent,Dico autem non nuptis,sed viduis, num est illis si hic permanserint,sicuti de ego.Quod si non continerit, bant Melius est enim nutine q uti. Qui di, est quae nou se cotinent nubant,nunquid simplieiter suadet ut nubant 'ec qui Milo loco dixerit.Beatior autem erit si sic permanserit secundum meum comitu, loquens de his quam vir vita functas esset,absolute suadet ut nubat Illas viis

Iuniores Vult nubere,quae non se concinent,cum satius sit nubere ae filios pr creare q fornicariiquod ec illius verba declarant.Inquit enim am enim quaedaconuersae sunt retro post Sathanam,dcc Nec has iuniores recipi vult ad misi stirium ecclesiae,sed quae non sit mino r sexaginta annorum, quae fuerit unius viri uxor in operibus bonis testimonium halos,ne offendicatu praebeatur ec

clesiis.sed de his posterius eiit disputatio,recitatis etiam aliis locis tuis minus expressis.Nunc tantum hoc tibi respondeamus Paulum nunq easimoniae stodium oppositis legibus moderatum esse. Quomodo enim decretis suis votum continentiae repraisset qui dixerat,Volo omnes esse Quis Wo sum, ipse aute

ueret continenter Etsi enim matrimonium probauerit,dc noluerit coniuges separati nisi ex consensu,tc omnes manere in vocation in qua vocati essent,semper tamen prsfert castitatis munditiam coniugio.

F Vanissimum dc illud ac perperam dictum,non fuime defuturos,qui Christianos omnes summouissent a coruugi nisi Paulus matrimonio patrocinatus suoisset. Si enim illi euangelica lege viuina quomodo matrimonia sustulissent, quae dominus probauerat re ditimi interdixerat, etiam si Paulus nune seri psisset,nec ad Apostolatum euectus fuisset te est enim dominus nuptiis in Cana Galileae,ad quas honorandas ec aquam in vinum commutauit.Praeterea quanti illas faceret,edocuit quum dixit, uod deus coniunxit, mo non sereret. terum quomodo submotasent coniugium,nisi N Christianoru genus

456쪽

DE VIRGINITATE ET CELIBAN. LIB.XVII

orientur Radix autem nuptiae sunt, virgitatas fructus. Sed iam ad alia loca excutienda accedamus omissis c erisAus in hoc satis magno volumine scribis

in quo nil aliud spectas,q persuadere coniugalem vitam,cclita esse proerenda. GHis enim prςter citata dc , Annotationibus super nouum testamentum in terpretans illa verba Pauli ad Corint Mulierem non tangere bonum bonum,

id est eommodum deinde subiungis,no dixit simpliciter bonum est, sed bonum

ob urgetirem necessitatem. Nec enim quod pro tempore,pro rei praesenti num H, id protinus simpliciter bonum est. Aetate Pauli cum inter hinumeros . Etheseos ppauci essent Christian fortasse eomodius erat abstinere a matrimoni nunc mutatis rebus haud scio an magis expediat sanctu connubia pure dc sancte colere,etiam sacerdotibus Et in Supputationibus ita ais. Beda mihi obii cit Paulum qui vides optare vi omnes essent qualis ipse erat.Sed Paulus cretitur habuisse uxorem quum haec scripsit.& hoc astruere volens in Annotat.ais, gyn ca Gr is etia uxorciti significarerex quo inferre vis quum Paulus ad C rinth.dixit:potestatem se habere circunducendi Gynaecaa sicut Cephas ta epe, ri Apostoli faciebant,quis illam non circunduceret,isisse in uxoratum,quemadmodum e Petrum quod confirmare tutetis Eusebii C arietas testimoni reserentis scilicet tertiosus historis volumine,Clementeis suisse sentet illius appellas,ut credamus magnum illum fuisse Clementem de quo Paulus meminit martyrem id in Apestolatu Petri successese . A t Eusebius non illa citat,

sed Clementem quendam Alexandrinum disputantem aduersus haereticos, qui nuptias damnabit Ait enim Eusebius. c Clames scribes aduersus eos qui nuptias spernunt,inter caetera etiam haec dicit. At qui ad conuincendum aduersarium disputat,non omnia pro constanti affirmat quς assumit,sed pro re dc causa in mediti affert quae illi lauere possunt,etiam si minus certa aut vera sint,modo aliquo testimonio aut probabilitate tutantur.Ipsius autem disputantis haec verba sunt,An 8 apostolos improbant Petrus enim ac Philippus ec uxores habuerunt,ec filias nuptum dederunt.SHαPaulum no redet Amaein quadam

epistola sua mentionem facere comparis suae ecc.Hanc in opinionem non pro

bat Eusebius Maenimo contrariam recitat sententiam Polycratis te Casi de filiabus Philippi,ut declarabimus inserius.que verba etiam repetis in Annot.alio loco subhingens ec Apostolos filias suas nuptu dedisse,Theophil actos secus se tienti de Paulo respondere tuteris,magna diligentia studens suadere cppositu.

k in epistola ad episcopam Basilictem inquis,Quod quondam pium erat in Hstituere, post pro re nata, mutata P temporum qualitate, magis pium fuerit abrogaresquia fortassis sentiencham de coniugio sacerdorum. De caelibatu emnet Christiis, net Apostoli legem aliquam praefixerunt. Quo loco longo pro gressu multisv rationibus contendis caelibatum sacerdotum esse abrogandri de rursus in Annot.superillud Pauli ad Timoth m, ius Wotis virum. Hie inquis periclitatur Chrysostomus,ne Paulus exigere videatur ab episcopis is uxorem habem avi exemplo Iudaeorum phares habeant.At nunc non solum a

457쪽

ALBERTI PII tot sacerdotibus mugitur castitas, verum etiam ab hj podia rus matrimoniucontraetum dirimitur:quin id quot vehementer astri ligunt,ut quod inubis i stituit seruandum in episcopineo seculo quo summa erat sacerdotum raritas,ue non adiret hunc honorem digam munc cum tot sint sacerdotum milia,excita duntur a sacerdotis,qui vel imprudentes duxerint corruptam. Immo ecqui e

baptismo duxerit alteram, more defuncto Et paulo posh Mirum est autem vi

quaedam urgemus ac mordicus tenemus,ad quaedam prorsus conniuetes M.

Et rursus, aeq nec is castus est qui venere non attingit qaia no b cet.Sed vereor ne census Ecclesiastis castris hodie clericos,verius il pietas Et rursus in Methodo Pleris istorum qui nunc continentia profitetur non idistisdio pietatis agutta sed longe alio speetant,nimirum ad ocium,ad culinam, ad tyrannidem,ad licentius tutius 3 peccandum Et ad declarandam rei difficultatem,immo quod isti,

pessibilis sit,ais in supputationibus . Gratia quidem Dei omnibus praesto est

ad consequendam salutem: an praesto sit omnibus Beda viderit,certe Paulo non erat praesto ter dominum roganti ut liberaretur a Salatia colaphisatiteri alibi in epistola qua respondes febricitanti Nescio qua fronte Augustinus contineri. tia extollat cum ipse duas concubinas habuerit:& extollit virginitatem Hieronymus,quam tamen no seruauit ut ipse testatur ad Pammachium. inserea de in Antinor. quis,Siquis perpedat horum temporum statum quotam homina

portionem monachorum greges occupent, quotam sacerdotum ac clericorum

collegia,acq pauci vere seruent vitae castimoniam, in quς libidinum genera qinnumeri demergant,q palam ine stitat, fortassis iussicabit magis expedire, in his qWi non continent fiat ius publici matrimonii, caelibes enim nunc habet mundus ' plurimos,castos perquam paucos.Haec scripsisti cum pleris is aliis

eius d sententis,ec tamen mihi tam acerbe succenses, i, tribus verbuhs his manissime monuerim , quaedam legi in libellis tuis quibus videatis matri monium ita extollere, ut illud caelibatui adaeques, ec tamen perfricata fronte negas, te nil huiuscemodi seripsisse. I Sed par est discutiamus aliquant sper,q enerula sint laaec argumenta tua,vtire superius fecimus .Primum vero ad id respondendum paucis censeo quo eccle siam immeritam taxas,q, ab hypodiaco non contra fium matrimoniu dirimat. Non enim citra diuinae auctoritatis exemplum id facit nam Nathinneide qui bus Esdrae primo metitio fit,diuino ministerio erant addsetti,in eorum aute loco

ecclesia habet hypodiaconos,vt illic sanctorum patrum desinit sentetia.De qui bus in quadam epistola decretali ex patrum sententia ita scripsit Innocentius. Erubescant impii ec intelligae iudicio spiritus aneti eos qui in sacris ordinibus,

presbyteratu, diaconatu ec subdiaconatu sunt positi, si caste non uuae int, cludendos ab eorumdem graduum dignitate. in autem interpretaris dictu Pau li, num est mulierem non tangere,bonum id est commodum:li commodum ut synonynium ad bonum absolutum accipis prout fecit Paulus de interpretaris per idem,nihilip ad rem tuam facit:Si autem comodum pro utili accipis, ut pro eo quod est aliquo modo bonum , sed non simpliciter bonum, vi verebi gratia quod est salubre, sic intelligens bonum est homini mulierem non tangere,id est saluti vel qua ol homini est bonum mulierem non tangerer

458쪽

xx primo mogo falsum est quod assumis,omni u erum messeoru -tencia a venero prorsus abstinere, nuq qbusta hominibus insalubre dc incomota est erranihil facie ad re qua Paulus agit,Si altero inepta est inter atio q aduersae lite. ec sensui seri toris:Paulus aute res randes Corinthus,quos capite supiori WEbis castigauerat utpote isti ea Di dedi tos,lc libidinibus serinentes .Corinthii enim semper ad re venerea,propensiores Here,& ad carnis illecebris procliuio

res, pr c teris gred ciuitatibus. de ec illud prouerbiu, est omniu naui gare seu adire Corinthu,ob 1situtam mulieru eopia re pulcheseudine: a qbus studiis eos reuocare voles Paulus eis scripserat, Nescitis corpora vestra nisi bra sunt Chin: Tollens ergo mebra Christi facia mebra meretricis Absit,are nescitis quonia si adhqret meretrichinu corpus efficitur cum ea tacEt rursus, Qui semica in corpus suu peccat.An nescitis quonia inebra vestra teptu sunt spiritus saneti q in vobis est No.Que habetis a De dc no estis vestri ebus subiunges inquit: De qui aut seripsistis mili respodeo vobis bonu est Q mulierem ingere: nter fornicatione aute unusquis p uxore sua habeat,& - vim suu ece. 1 si diceret quis sim sester sit bona hos mulierem no ingere, id ad pse mone eius plineat,in eis qui abstinere no volui expedit ut unus iis v sua uxore habeat,ec illis id facete suademus:Cui sententis subsequetia imis verba astipulanetq, si no cocnent nubant, mesus est enim nubere q m,qd Hla, fronymus ει egeti ex ipsis verbis Apostoli interpretacq sornicari.Suadet ergo Paulus nolenti se cocinere,vxorem ducere,no aute absolute uxorem homini me ducenda: stil em dixerat,Propter fornicatione aute in qui sua uxore his beat,quibus 5 subluxerat, ori vir debitu reddat Ne. litet fraudare inuissinisi forte ex cosensu ad lepus ece.subinsert eausam:Ne iciet vos Satanas isterimotinentia vestra: nequis putaret id ab ipso pcipi qd pHotibus verbis pugnaret,subi ere, Hoc aut dico secundu indulgentia no secundu imperni,volo auteomnes vos esse sicut me sum.i. pio oes, vos es libes esse 5 mulsere ita lagore: sed unusquisl habet ex Deo: alius quide sie, alius vero M. At lar, te no omnibus datu hoc cotinentie donu, videlicet ut cotinere velint. Illis ergo nu est uxore accipere Dico aut nuptis sed viduis bonu est illis si sie piliserint,vti re ego.Quibus vel bis e presse iugulate sentetia tua, ipse uxore haberet et opi coiugali Puberetiquu illa verba ptulit, io vos ora dcc. subiugit n. dico aute no nuptis sed viduis bonu est illis si ia pinaserint sicuti ec ego, M. n. pmaneret in vidus si ipse eoiuga vellet eas pinanere sicuti erat. lentetia igier Pauli ta luee dilucidior est, simpliciter ec absolute botisi ee lita muliere no ingeret expedire aute eos qui cotinere nolint, ore ducere ad sortiaca tione vitandam: cis illis iudulgeta 1 pter eo F ineotinetia melius aute esse sino nubat,ec c5tineis,fiue virgines sint,sive vita pmaneati imaculatς siue cotiueres,sicut eo ipse iaciebat. aute melius sit no nubere,q matrimonio iungi, declarat sequetibus verbis G ait esutus es ab uxore,noli querere uxorem: si autem acceperis e no peccastissic si nupserit virgo, peccabaeimbulatione a carnis habebo huiusmodi Ego aute vobis parco.Et paulo post,igit: ec sit ma trimonio iugit virgine sua,bene iacit:ec qui no iungit elius laci c.Beatior autem: si sic permanserit si indum meum consiliu Puto autς 2 N ego spititu Dei

459쪽

ALBERTI PII habeam.Et paulas e qui dixerat, Volo autem vos sine solliciturue Me. Qui

sine ore e solacitus est quae domini sunt,re quomodo placeat Deo: qui autecum uxore est,solicitus est quae sunt mundi quomodo placeat uxori, id diuisus est εχπu autem aduersus tam apertam sententiam,tot propriis expressissimis i verbis explicatam,inquis Paulum non simpliciter dixtis ianum esse mulie rem non tangere,sed bonum esse ob urgentem necessitatem. K mum explicanda erat a te illius temporis conditis,quae redderet illud suisse bonum tu quod nunc non sis bonum.Et si enim perpauci tunc essent Chri man dc nunc sint multi,tamen id nihil facit quod tunc fuerit bonum mulierem

non tangere,nunc mate secus se habeat Quid immutatum est is melius sit nune colere mattimcnsium,a illibatam virginitatem seruarcia sanctam seu caelibe vitam ducere Nunquid Deo gratius tunc erat ec acreptius,nuc illi minus gratum minuis ab ipso commendatur Ineptiora sunt Esc Erasine si ut a doctissi μmo ore tuo proficisci deberent Apostoli verba magis aperta sunt,q quς torqueri ullo astu in tuam sententiam possint. Absolute clamat Paulus:&mum est homini mulierem non tangeretquod ec dominus in euangelio prWdixerata sunt ecEunuchi,qui se castret propter regnum Deir qui potest capere capiat eccQuod intelligendum est simpliciter,ec non pro tempore aliquo per una occasione aut necesssitatem.No dixit bonum est vobis aut hominibus,pro re dc tempore, sed

homini insister ec absolute. Qui loquendi modus absolutus, non patitur sensum distractum, siue coarctatu.Quod enim bonum est homini emper bonuesh illi irine enim dicimus bonum est homini studiosum esse,quia 5c omni homini Ec semper bonu:non aute recte diceretur bonum est homini albu esse,aut re publicam gubemare M enim Aethiopi sorte bonum album esse, nem tardo dementis inopi gerere magisti atu.Sunt em homines Ous natura magis eri e seruire st regnare dc secus. te no p tuo nec culeus eo taut unpliciter de absolute de illo dici no piat sed limitate tiri dicunt obre nec recte diceremus,esumit homini alta esse,etsi plures albi sint q nigri,eo quod no couenit in homini nec seper at apte dicimus,c5uenit homine animal esse ratiois particeps ec disciplinς capax oosemp d omnis homo huiusmodi sit Pariter igae quum dicimus, homini bonu esse ingere muliere, oportet ut id omni homini bonusit,res PEx quo tameno sequituraeia malu muliere ingere ed latummodo melius este no tam e.Quod em N latius est,bonu est,etsi Q couertatur. I, ter aute id quod praestat,ec illud quod opponitur ei quod mune est ad sp sum ec ad quod exceditur,mediu intercedit, sum quod superatur. quod quato

a perfectiori in edit, tam magis acoedere ad cotraim videtur: quaobre dc qua

doch ipsius nomine nucupatur.quod em minus bonu est,quis bonu sit,iame Ffectioris collatio malu quados dicitur .quo pacto Hieronymus illud accipies quum aduersus Ioviniam disputat,matrimotuu malu dicit:quod tame in sese sis est bonues sedc ipse alibi cofitetur.Qua igitur Paulus inqui bonu est homini muliere tio lagere simpliciter,ec absolute intelligit, nu esse homini illa uotangere gitur omni homini perpetuoey bonumo rara pro isere, pro reΨ p μsente,prinat ipse expotasti

Quamobrem Npariter erroneum est quod ad id confirmatam m

460쪽

DE VIRGlNITATE ET CHIBATU LIB. II. XI krs Paulus prγipit ut edissicopi: suas uxores & si eros bene guberneret,nunc hypodiaconis, ius habEdi uxores interdiditur Quibus verbis utipd diu est ea rans institutu eccles1e uti aduersans Depto Pauli,ac si probasses vel Paulupisse,vel suasisse, iscopos habere uxores,qd ec repetis in Anti . cu ais. HOC loco perielitatur CE stomus, Paulus exigere videatur ab episcopo ut uxorem habeat &c Et paulo post, At nunc n5 sotu a tot presbyteris exigitur casti tra,veru ec matrimoniu ab hypodiaconis contractu di imitur Sed age quς est

Chrysostomi petielitatis ec amistas,in hoe loco Verba em ipsius ita habet.Sesus facillimus est,ex Pat quid Paulus sibi velit,restat sensum erroneum,quem mah tia, vel institia,quisu ex illis elicere possiet,sentetis Pauli aduersantemata re quide tam dilucida sibi enarranda non oportebat Insudare Erasree. Non enim Arostolus sibi ipsi aduersatur. Cu aute sicut modo commonstrauimus in epistola ad Corinthios plixa oratione statuetit Apostolus,melius esse homini m.

nuptum permanere, ' matrimonio alligassispsum p eoiugiu probauerit in his, quibus cotinere nimis arduum videtur: illudis permiserit secundu indulgetia, G q, imperio id constituerit,man sinu est,tanto minus illud Episcopis praece pisse.Quod enim laicis siue prophanis hominibus no traditur uti pr ptu,sed in per indulgentia concessum leticis certe re episcopis persectiorem vita agetibus,no potuit esse praeceptum Sed si expendamus verba ipsius Apostoli, apertissime dignoscemus ipsum Oil tale somniasse Inquit enim, ortet em episcopum irreprehensibile esse Hisus uxoris virum, sobest prudent ornatu,pudicu, hospital doctorem,non vinolenta non percustarei sed modestum,non litigi

sum,no cupidum:sed sus domui bene p positum,fis os habente subditos .cum omni castitate.Si quis aute domui pr esse nescit,quonrodo ecclesiς Dei diligeotiam habebit in ille.Quibus si contendas Paulia velle illa omnia in episeopoesse,sequitur quod qui filiis caruerit,m episcopii eius sentetia no sit assi edus, quod absurdissimu esset,sere oesi ora ex discipulis Gi Iesu Chia istus earue

runt qui tamen sacerdotio edepiscopali munere functi sunt. illoc eros patres posteriores,tu G os,tu Latinos,ut Basiliv,Chrysostomu,Grego , Hieronymu,Ambrota ec alios Innumeros quinimmo nec ipse Timotheus ad quescripsit, ore habuit.P terea sequeretur nec Ioanne Apostolu qui 'bit cubus ecclesiis Asioepiscopu lege Pauli fuisse: u omniu c5sensu citra cotrouersiaco stet ipsum netuo coluisse virginitate Multa alia adducere possem,sed in re in aperta non est immorandaroportet igitur dicere,no omnia q Paulus recitat ab solute episcopis pscribere,sed Oa absolute,vt illa q prauitate excludunt, ec ad state munus reddi peragedu faciunt:queda aute sub eodi ne requirerer E ebus unu est illud, unius esse uxoris vim,ec aliud filios habente subditos ea omni castitate:hoc est oportet episcopu irreprehesibile essetqd erit,si uxore ha/bens, ius uxoris is vir fuerit,m pluriuet simul aut digamus vel trigamus.qd si cotingeret,esset quatu ad ordines ref esibilis,M aute Erus.λςterea decet si filios habuerit,eos subditos habere, cu in castitate intra' rephesibilis esset indicaret emipm no esse bonu patres illas,eu filios disciplina Pbos reddere neque

uerit Procribit i et Paulus episcopa no deligedu esse digamu,nec fili 'habete rebelles,dc iniquos mon suadet,aut instituit ut habeat uxore vel filios sed si