장음표시 사용
81쪽
therus nihil aliud agere, nihil petere videretur,et vi derogaret,infringeretis sit' . inam Pont Maximi potestatem: oblius episcopos omnes pares esse praedica is, ill tribui debere summo sacerdoti. Qui sermones compluribus mirum in modum aridebant. Quoniam compertum est, impares semper potioribus inuidere, ta subuci tam esse graue.st praeesse iocundum. Quamobrem empie bantur hae voces a multis lacundissime, nec praeuidebant caeci praesules, stulti sacerdotes, hac expugnata arce, bac prostrata aut titate, qua stat omnis e clesiastica potestas omnisg honor, cunctam dignitatem sacerdotum re omnem facultatem euersum i uodprobe intelligebat versipellis vulpecula Perspicis bat enim infirmato capite, tera membra languere oportere. Quam suam citatem tarde miseri ec eum sua magna iactura,ec quantam prologus ille per niciem ipsis attestat,senserunt.
Ac duo quidem genera exposita sunt eorum qui prauo affecti in verba Lutheri iurarunt sequitur ut tertiuexplicem Quod quide estpartim eorum qui auarith dc cupiditatis impotentes,ad bona ecclesiam occupanda inhiabant, parturi eorum quibus freno legum arceri, Magistratibus subita, sub disciplina vivere, molestum erat ec pergraue nihils dulce,nihil optatum.nisi ad libidinem vi remo suo arbitrat ut omnes mox exorto Martino,quasi occasionem nae qua
semper mae erant,sese dediderunt Qiam ille sibi orsus addixit, mitto in
mine Christianae libertat s alleel xum praedicaret cunctos homines natura,
institutos diuino pares esse, vim autem dc tyrannidem, hanc disparitatem solis se. Diuinis enim tun legibus paucissimis 5c leuissimis, ristianos obstringi. in modum placebant imperitae multitudiniQuam vi etiam ad maiorem spem erigeret,ec ita maret us adiiciebat,publicata esse bona sacerdotum, missac pauperitas distribuectatas sublatis omnibus humanis legibus,diuinis etiacompluribus partim distortis,partim abrogatis.quas contendebat no Ala diui
nas,qus scilicet onerosiores esse videbantur,ut leges consessimis,sacramentorucomplurium, eiuniorum,uotor sublatis ite tari s dc oblationibus legitimis, que sacerdotibus prsabantur,relaetis consuetudinibus vim legis habentibus, abiectis eaerimoniis,sublatis iudiciis:ad summam aestatis omnibus quς ingra ta molesta 3 carnalibus hominibus videri possent.cunm p vi di liaetia permis sa gente populi multitudinesibi devinxit,sed viscemodi quale getici doctor
in ecclesiam esse irruptura Timotheu admonuis his verbis:Scito P in nouissi. .mis diebus instabunt tepora peries Mecerunt homines Eoos amisessi id elati,superbi,blasphemi, continentes, immites,proditores,proteris, caeci, esu pratu magis amatores si Dei labentes specie quidem pietatis,cirtute autumia abnegates eccQuo Bois Martihus magis ac magis in elatus, quioris est stus in omnes blasphemias,ad profunda impietatis in prolatilus est: alatus omnitio quis a ligenter inspiciat,Hςresiarchamin eth:Ut enim id
se permissis voluptatibus .ac constitata legibus placidis,assensum oblectin
tera omnia vincula elle ab hominibus arte alluc ec 1 oi ura ac inlacus cina
stituta Proinde durum iugum excutiendum esse, omnia ad aequum restituenda, sola fide homines iustificari,non esse insudandum operibus. ouae voces mirum
82쪽
c Raeda sicaeli barum aufert, gra claustra tum varomam, tum mulierum
perseisit, pudicitiae votum exterminarilite legem euangelicam optime tradita fuisse asserebat,sed deprauatam a Christiams,ideoq; semissum ad veritate aps riendam,ad redigenda omina ad vere da uinam legem. Haec eadem iste profite cur sed interest,cl, ille corruptam esse s plura aiebat multis locis suppositiciis. Hic perperam interpretatam,deprauate exposeam a sanetis omnibus ec sacris
coerciliis praedicar,ses missum ut verum se tam illius reseret.Ille se afflati spisse tu saneto laeti taba ab eos doceri ea quae praedicabat: Hic idem diuino spiritu impulsum cuncta se secere profitetur: Cui congruere videtur quod dieit Domi nus per Ezechielem, h prophetis insipientibus,quis mi r spritu suu ec nihil vident,sed sunt quasi vulpes In desertis.Diuinant enim mendacia,quu Domitius non miserit eos,& tamen perseuerauerunt conssimare sermonem suci. Pro pterea hec dicit DominusJn contao populi mei noti erant,ec in scriptura cismus Israel non scribentur,nec in terra eorum ingredientii eo. Peperint in pulum melim ille imagines sumilia,sacros ritus omnes,ac caerimonias contempsit,breuibus quibusdam preeulis consesucs:Hic nihilo secius sacras imagines contem siquis postea ut audio anc legem sed stultissime temperauitiintarias preces diuinarum laudum abiecit,cantus psalmorum solensis ritus omnes abstulit Ille placitis suis stare iussit,non permittens de dogmatibus suis disse Sratione omnem prorsus reiiciem qu eis aduersetur Hic si eius insana dogma rationibus oppugnentur,exclamat blarem temulis scholastica esse sophisma. ta non admittenda in sacris dogmatibus,ae si homines ratione careris,dc Theologica rationi repugnarent Agmeinum p esset ec apparens doctrina facta phselosophia.Die nebulo impudentissime sui enim par est te Martine hoc loco nure eupare Quid aliud est philosophia,sive de rebus sit,existentiam ex sese ipsis M. hentibus,sive de his quae tantum intellec 1 formantur ec concirentur,2 uitet. ligentia,ec rerum scientia,consata partim ex feminibus ec principus nobis a natura insitis atq; tributis,partim ex his quae in ipsis rebus sensu deprehendutuis Quid aliud est logica, scientia redieratiocinandi de rebus omnibus quod fincum quibusda recte potu sis,alia rite colliguntur per regulas rationis nobis naturaliter notas qua Logica omnes neces Cario utuntur qui recte ratiocinantur, siue, a natura,sive ab arte comparatac qua tu quo uteris,MG ut plurimum perpera magis paralogizans,il recte concludens.Fere enim semper mancipita petens sup. 4 innis rari probatum,quod tibi maxime erat confirmatam,cetera que inde se
is qui videntur persequeris magna garrulitate Quamobrem tu sophis a importunissimus, postor calli disssimus,o imas disciplinas, actissimili artes,ec grauisssimam philosophia quasi rem fictitiam e fraudulentam reiicis: Quod ta
men ex aremo te facere non existimo,nisi hominem aeque vis rationis equites, ut liberi arbit si facultatem mi uod si hominem ratisius esse participe, nec vi mentis differre a brutis contendis, consentanee dixeris nullam esse istosophiam vi naturae conquisitam, uniuersam s humanam sapientiam nu gas esse/c mera somnia. At si lateris hominem intellina pollere, quomodo nitatem tuam excusabis, qui rerum notitiam ratione natiuali compara
83쪽
t , quam plagosophiam appellamus,sophisticam,& commentitium in tum esse 1 ad stas Qua impudentia illorum sententia tueti posses,qui manifesta sic sibus insciabantur Sed nihil me fallis,mtelligo quamobrem philosophia tan topere oderis,tanto studio illli fidem detrahere innitatis Formidas videlicet esmis examen eius, retis pne doli ec ineptiae tuae per philosophiam deteganture: cum tu Vbiq; naturali rationi,dc rerum usui diem repugnatia.Hinc diuus Tho mas, solertissimus Scotus,Bonaventura,Henricus,Magnus Albertus, ec cstefisplurimi doctores praeclarissimi destissimae Pariis scholae prose res, a te
exibilantur.ec calumniis quasi sophistae vescit .Qus exaressima ratione de do gmatibus theologicis disseruerunt Quo disceptandi genere,ec docendi metho do diuinitus demum uiuenta,quid potest eme accommodatius,modo ea ne quis abutatur,ad veritatem paucis comperiendam, plicandam Dic quaestiones cis istas p ad ptima elementa resoluendas Vt enim tribulis retra granum ex cutitur ex paleis, bro excluditur zizania a tritico,sic ea methodo,quasi excus sorio ventilantur do struiae,sellaciat dogmata paleis inuoluta ex cantur ec couincuntur quae tu dum metito timct,istimem doetii in se 1 inea esse prs dicas Q ine verum est tormetiun dc flagellum haereticorum,dc proinde illis in visa,& in primis molesta.At es ne tu arrogantissime calumniator cum illis,non dico summis viris illius scholae,qua nulla unq in Chiis no orbe suit celebrior in fide catholica.synee iocre docti GHentico S M,Alberto magii Thoma,
Occham,ut caeteros omittam eiusdem ordirus viros summos sed cum minoris
notae doctoribus plebeisl theologis academin illius celeberrimae comparamdus,aut alterius ab ipsa dinuatae ut a ptimaeuo fonte eadem methodo incedeta tis cum enim Parisiensem academiam eximie commendo eccelebro,in prima tiam ec omnium principem,ec caeteras laudo,quae ab illa profluxere. Aut es ne dignus ut in hominum doctorum numero recenseatis Perpendatur scripta tua, nonne ipsa testantur te pauculis literis insanum e me cum in eis nα erud Mnem,nec iudicium,nec elocutionem praeseras,sed im iurorem, blasphemias, an gutiolas,ec captiunculas cum verborum inanium inculcatione ec summo insedis deprauanch sensus scripturarumiquas cum attigisti, non minus istasti uobscoenas Harpyas ferunt dapes,quas contigissent Quantum dedidiecti Martine quanto plus sapiebas eo tempore,quo in quadam declamatiuncula tua edita re typis excusa,alserebas non esse tutum,diebus istis extra templum parceciae missum audiremep extu quidem peculiatis euiusdam deuotionis,cu sta/tuto ecclesi missa sit in parceria audien ,quam ecclesiam assi abas no pos se errare, fassi autem posses titum proprium, etsi moueatur pio quodam asse imi Quamobrem admonebas in eo non esse fidendum,nec in sensu proprio am
bulandum,exclamans ignarum esse fallaciarum diaboli, dc nescire quid V erata re dolis,qui proprio fidit spiritui,cum transfiguret sese perispe in angelum
lucis,ut commodius seducat,ec specie pietatis multa suggerat,quae minime deinerant,multosis his artibus sesellisse aiebas. Proinde coneludebas standum esse decretis ecclesiae,cum ipsa selli non valeat. Quanto inquam doctior tunc eras, quanto spiritu domini magis afflatus,quando c comi abaris c quanto pru
deti nil postea fueris,cum sensui proprio fidens, laqueo ipsius diaboll, quem
84쪽
praseauendum solscite praediea ras,captus, HGium Vniuersalis ecclessae, seu omnium sanetorum contemplasti,ta tractandi theologica nouam ra
nem commentus es, qui theologiam protinati videri cupis,si quis Platonem aut Aristotelem adduxerit ad sententiam aliquam confirmandam. Quos tanto fastu tatemnis,quasi de compotoribus quibusdam tuis rudibus ae indoctis ho/minibus loquereris: m tamen illi omnibus doctis ac prudentibus, annos iambis millepro narurae raculo fuerint,& summis laudibus celebrati. Quo Medi na,Atim elis praesertim,quem te picturum suis colo si tempus daretur arrogantissime prostetis .iam profunda ec exacta a eunetis philosophis
naturae causas contemplantibus iudicatur,ut omnes constrantur nullum naturae mysterium,quod homini lumine naturali possit esse cognitum,illum latuisese,nec ultra prospicere quem a condito orbe propclis viribus huciis is potuisse videti* ipsum solium,insuersam philosophiam illustrata,ec caeretis ad discenda tradidisse Quamobrem nec quempiam dignum habeti philosophi nomine, qui in dogmatibus Aristoteliris non fuerit eruditus. In quibus quidem te minui versatum fuisse pre te se mee ex sontibus proptiis si quid attigeris hausisse,sed de luata sordidis.& sinuosis canalibus paucula quaedam excepisse:Eoc est, contentariolis quibusdam in quibus illa limc inde congesta circunferuntur. Quae
tamen qualiacunis is, faciunt ut aliquid esse videaris.Tu tamen pro cetera tua versuria,qui nugas recipis,&figmenta poetarum, quoniam tuis mendaciis ae commodanturilc nominibus utetis ac exemplis gentilium tam profanis,ut non
indecorum modo,sed impium prorsus sit in sacris quutionibus illa commemo, rari. uid enim commune dogmatibus theologkis cum Ores Protheo, Hercul Aenea,&similibus,q passim inscripssi tuis usurpas Ergo qui huiusmo di tinus inniteris,reiicis genus illitaliterarum quod destans tus reluctatur, Gignorans videlicet, ioc scalpello facile esse vomicas tuas aperire: ec horro, scis quippe do strinς genus,quod verba reiicit,nugas repellit,ec ad viuum res s 'cando superuacanea ad rem peruenire contendit.At si ratiocinati Neolligere ex datis ore Aristotelic theologum vetas,dc sophistam γέ hoc taetit appellas,
quare tu ratiocinatione argumetsi tua confimare conatis, ec tanto verboru
aetasime,& hae compendiatia via commodissimal ratione procedur, re reiicistanu sophistas capties, Sed nemini mim videri debet,a te hos recinores the logos tam impudenter contemni,cum tanto fastu oc arrogisi vetustissimos ecfatastissimos doctores omnibus seculis probatissimos spemas, Diuos inquam
Hieron mum,Augustinum,Ambrotam,ec caeteros tum Latinos,tum Grae
cos,Dionysium Chrjsostomum,Nazamenum, genem,ec alios quos longa et recensere, quos procacissime derides, petulantist me opprobriis re conui . itas i taris. uibus rebus declaras net te Deum vereri cum teste Hierony. mo,qui sanctis Des non credit,nec Deo credit:qua ratione elici potest, qui se istos spemit, maximum quoq; Deum spemere. Sed quid temeritas tua non au indet Cuius auctoritati cedit p Apostolicis scriptis detrahere veretur,ne
indigna prorsus Hacterare de ei stola I bi Apostoli,ec de libris Maccabaeo
85쪽
rum,quos ecclesia inter canonicos recipitae alus qincunt dogmatibus tins e pressius occumno.Quas autem scripturas recipis, nec his quidem pareeres 'Ies,sed eas pro libidine tua detorques,misi deprauatis, foedi sis sensibus inter o
pretaris, ut aptissime possis seciprurarum Harpya nuncupari. Nec te tamen
quisq redarguere pote qui tibi Euneis in permiseris,ut tibi nullo loco con sentias,sed impudiatissime passim tu te ipsum redarguas, ec Meti nam tuam
hoc quo I decere putes. Cum igitur redargimonem non erubescas,rationes in nixas principiis naturaliter notis non admittas,sed scholassicas dicas, ec is se, phistieas rencias,sanetorum doctorum sententias spemas,Conciliorum decreta non recipias, sacris literis veros sensus illarum exaudas,auctoritatem omnem contemnas, quis negare valebit,disputadi te nullum locum relinquere, ais tua
methodum Mahumeti disciplinae prorsus esse conformem Cum mers nullam permittatis exquisitionem fieri vestiorum decretorum, sed stari placitis vestris iubeatis Quod tamen cautelam communem esse omnium tareticorum resere Hieronymus.Deniis ut ille negocium suum vi ec armis peregit,subigendo sibi populos potentia: iste idem iam facere coepit clam per ministros tu mala infirma plebe,ut arma sumeret pro libertate ad sus Tyrannidemita enim solet principatus appellare quis deinde tumultus magnitudinem dc ruinam veri tus,ne id malum in caput suum tantorum scelerum aut horis recideret, libellos edidefit, quibus miserrimos rusticos quos prius excitauerat,dcaduersus no talitatem concitarat detestatur,ectruesctari miserrime proscribiti dem
rima hominum strages secuta est,qua plus il emtum ec viginti millia deta ta sunt, nee adhue cessat gladii tacitia.Quibus malis hominem perditissimum
delectati,declarat studium citis,quo non cessat animos inflammare perpetuis libinis, de eoncionibus popularibus seditiosissimis.Dum enim Erostratum ga det aemulari,qui ut nobilitatem quamn p ratione indipisceretur, hesiae prae clarissimum Dianae templum incendit ad suam gloriam haec omnia facere putat plurimum p emittat ec gessit animo,cum vi se iam unius secis auctorem suisse,ex suom nomine hereticos quosdam Lutheranos appellati,ut olim Sabel lios,Donatistas,aut Marucheos,a Maniche Donato,aut Sabelliodi et Qiti rum saniam a quasse gloriosum putat,& magnam esse laudem in Catalam ril,scesiarcharum consctibi. Quemadmodum Tacianus quidam eloquem ae t more nouam condidit haeresim,reste Hieronymo, ita hic superbia turgidus filiscere statuit,ut qui antea nihil erat,iam aliquid esse videatur. Quod ut assequem
tur,nullum illibet turpe facinus sibi indixerat recusare. ι iS At eum rudus in Lutheriam essendetim,rursus commotus impellor quo dogmatu ipsius c&mgere, leuiora tamen ut plurimum ec ob id sorte a dodUE 'mis viris N e Ha,cum maiora copiose re eruditisssime confutauerint. Sic autem agam Ut primu telo utar ipsius,quemadmota supra is deinde nostris,u est a catholica,& vera religione profectis rationibus.Ab eo igitur minumqus
rere succurrit,qua ratione,quave authotitate nixus,leges humanas,sacros ritus,
cantus,ec solennes cstimonias euertat. Sed illud in primis quod non est ex te, uioribus in quo sacrae scripturae loco motus, audeat diuina vota dissoluereris in quoniam iise hoc telo instituta nostra oppugnat,ut dicat ea lactis literis non
86쪽
Ilit. concinees,nos dissidem armis ipsum adoriamur: Cum pas racone,afferre ipse e tori u scripturae obligetur, cum aliquid statuit qua nos vult esse obstri flos, cum perspicuum sit non minus legem condere qui constituta decernit esse abiicienda,il qui decernit aliqua de nouoesse accipienda,ut uatelligat Martinus me magis moueri consilio nostra defendendi,q stadio dogmata ipsius impugnani di Nam illam diligentiam inanem pro sto, stultam pinarem, una Sapien/tis sententiam: Vanum est aduersas quenlibet stulta proferentem eniti.Sed cum posses res simus bonae fide nostrorum rituta, nostrorum s dogmatum,& ipse calumniator insidiosus fas est vi ipsi ius nostrum ab eius oppugnatione deis damusaeui cum resistitur a quouis catholic satis ab eodem insania Martini refellit cum enim actor non assequitur quod conatur,conuictas esse dignosci turaudices enim reum recte possidere, an w iuisse actionem declarant. Stultum est igitur quenil a moribus maiorum, a inustissimis consuetudinibus,a se eris titibus ob verba Martini discedere,nisi comprobet ille testimoniis, ec inui elis rationibus concludat illa esse abiicienda.ω epta communi consensu,ta iudicio elatissimorum virorum.Sed hoc non est timendum in argumentis Martini, quae tam Hvola sunt,ut cuilibet vel medioctiter erudito factissimum sit illa r sinere.Illud tamen animaduertendum est,quod homo dolosus cum aliquod an gumentum attulini,qualecunt id sit, mox arte callida oppugnato is partes
deserit,dc desensoris assumit,scis exactore in reum statim transtesinat. ΘExordiar autem ab humanis tradi rubus Sie enim ipse appellat canon, cas ec sacras leges, quarum codicem pubisce concremauit, quaeram ab ipso, virum illas improbre quia humanae sint,an q, improbae re prauae. Si quia homanae,indignum est prosectomter homines conuersari, qui tam male setat de humani generis conditione, ec rationis prouidentia,ut omnia humana reiiciat,arii condemnete Si iniquas esse didit, par erat ut id amea Glararet,ileas combureret.At prauas dicere non poe est, cum legi diuinae sint consentaneae, ec ad eam seruandam accommodatae Nec dicere potest superuacaneas esse, cum terit diuina sufficiat.Constat enim diuinam legem statuere necessaria tni ad aeterna salutem consequendam,non tamen omnia expresse comere,nec ad infima quel descendere:Sed potiora ec in Hatia im complecti reliqua Wro mortalitas co moda ad diuinam legem seruandam,ac ad bene vivendum,ec ad felicitatem cosequendam opportunaiarbitrio afflantis spiritus sancti,ta iudicio rationis natu
ruralis decernenda reliquisse: Cuius spiritus vis frustra fuisset ecclesiae tributa si omnia lege euangelica fuissent expressa, nil honesta re commoda lege di,
Dina sancita fuissent. Pro temporum enim ration aliqua decerni, quaedam im mutati conuenit:nec omnia omni tempore accommoda sunt. Aliqua sanxerum Apostoli,quae deinde immutarunt ut superius exposuimus, plurima statuit Paulus quae euangehca lege non describunt quae nec omnia accosse a domino ipse testatur cum est,inc dico ego,non dominus Plura enim constat ipsius su dc iudicio eo ita filisse Multa quippe statuit in ca ritus,ta cosuetudium. Ut P vix aperto capite oret, her autem velato. Qy mulier in ecclesia non Ioe quatur,sed taceat: de prophetia S linguarum us quomodo se illis metam. De
virginibus ta viduis,De iudiciis ec controuersiis fidelissimi De praepositis, Do
87쪽
rum decretorum plurima in C llam Canonum transsata comprehenduntum Simili modo caeteia Amtolli,dc Petrus,ic Iacobus aliqua sanxerunt,oc momo runt promo Iudicio,quod ipsorum e solae testantur,ec viva voce multa tradaderunt:quaru traditionuIgnatius Martyrissim eos psit,ut Eusebius Caesariesis essest q omnia aboleta essent i oes humanae traditiones tolli deberent,cta earii plurima ab ipsimi hoibus statuta fuerint,no laq istis a Chiisti, tradita mergo ora humans cossit ore reiicie- sunt:quod cofirmatur de decreto Seruatoris dicentis apud Matthaeumisuper cathedra Moysis erut Seri di in EMLquae dicunt facite ecc. uibus verbis apertissime monstratur Magistratia gerentes, cultatem habere condendi leges illasit sublestis esse seruandas Pr terra constat multas ex traditionibus ecclesiasticis diuinas leges interpretati, quasdam non scriptas,sed per manus acceptas promulgare,ut leges lacti qua/drag alis Eunu,&sacramentorum: an qua forma consitienda sint ta minainanda, de plutima id genus alia in lactis conciliis definita ec explicata . Non igitur abolandae sunt a Repub.ecclesiastica constitutiones canonum, sed mae inrendae,&seruandae quemadmodum Hieronymus inquiti Praecepta ecclesiasti m observentur sicut a maioribus tradita suntAdde m a s humanis i rus nulla respublica, Ila vita eluius, conssilui vel conseruari potest. V Age vero, id tandem est muta cur haeretici diuinas laudes,quae intemplis decanta δε ratiast preces, resacras caerimonias damnent Quos pium testimonio nituntur ut haec tollant,re euertant quas Chialas num tolli prseepit aec improbauit,nec Apostoli prohibuerunt sed reditant ad ineptias retioci,clamabunt pne institune quidem, quando se istum non reperiatur,ec ΠωInde mano silio eas fuisse constitutas. Sed haec ratio Q parum procedar, falso innitarur fundameto supra At a nobis declaratum. Nel enim oportuit, in omnia diuina instituta scriberentur lege euangelica, quorum cum multa sent usu recepta,nihil erat quod quasi denuo sanciuia seriberent .Lautis autem
diuinas cantare,dc solennibus sacrificiis Deum tam talem adorare, tam anti quum est,ut cum ipso mundo natum esse videatur.Hoc enim ante Mosen mi
inum diuinae legis scriptorem, saetium esse testantur saerae litetae Hoe dc Mosses ipse statuit esse fati lum,ic fecit, quum carmen illud simul cum posvilo
Israel rectati Cantemus domino,glotiose enim magnificatus Maequa ecalcen sorem de M in mare dcc.Quem imitata Maria prophetissa,assumpto tympa, no,cum filiabus Israel quae chorum agerem, pari subito idem cecinerunt: Hoe Rex David Deo Me lissimus,hoc caeteri vates omnes ineris testamenti pr stitere,quod attestantur tot hymni, psalmi,cantica ad diuinas laudα decantanes
das instituta antorest a Dauide Rege constituti sunt ad id officium peragendumaeotieschinuitat spiritum sanetiam ad canendum, ut loca enumerare nimis operosumsit,ec superuacaneum,cum res se perspicua,ec omnibus prorsus ma/nifestatvi illud saepe repetitum,lat te Deo ecc.ec illud, a te domino omnis terra, ne psallite ei in vociseratione. Et illud.Laudate dominum in sono iube, in psalterio re cithara,in tympano re choro,in chordis ec organo, in cymbalista iubilis Qui quidem mos cum lege eruangelica non fuerit abrogatus, confiit
88쪽
inatim isse opima ratione concluditur. Praesertim quum semper ab uniuersa leta Rerit seruatus. Plurima enim antiquae imis da et ante spiritu sancto a maius notas, ab ipsis Apostolis recepta ec pesseris tradita sunt: non quiam uae lens essentia cinus seruitute nos hiarauit Christus sed qui a per se pro banda id raciores conseremea, summos Deo semper grata, maximo Angelor exemplo ec argumentor a quorum multit me, natalis Iesu CtasE gratulatio, canti ac iubilis laeta est, his verbis: Gloriam altissimis Deo. rem terra pax hominibus bonae voluntatis, ut Lucas testatur m euangelior Quae Christia tis rite ac cassissime peragunti non ut mandata Mosissed ut insaluta nouae
legis Chtistit non ut peregrina ,8c extrema, sed ut sua propclal rebgionis Chiastianae . Christiis libellum repudii iudi sal expressis verbis abrogauiti Abro pauerunt Apostoli circundisionem, ciborumi prohibitionem . ritum sacrisi
clarum in sanguine, re caetera omnia quae Christ im venturum tantaxat praeli. gurabant . Non abrogatus fuit Vsus temptorium non concentus diuinam Ia dum, non solennes preces, ec caetera pluma id genus: quae ut exemplaria caei
testium M verorum ad quae tendimus, catholica Christianorum peragit eccle sar Ne vero solennis hic cultus iccirco summo Deo a Christianis aediliatur, quemadmodum haercticus sacree, ut vult videri, uillaturi P se putent tali concentu aures diuinas demulcere, quae talibus cantionibus deles turi sed quia
sic pium, ec reuerentem animum erga creatorem redemptorem p nostrum ostea
inmus, eius p cultui ad hune modum pio inmuto maiorum, ec Angelorum exemplo vacamus i non ut Deo blandiamur, ut haeretici sacrilega voce dicta , tant, a quibus cum summo Deo supplicamus , cum sol cimiter sacrificamus. cum mu:atissimis honoribus eum prosequimur, ec colimus, cum illi laudes ex toto animo magna, ecclara voce concinimus Deo adulati dicimur pueriliter ludere re nugas agere. Quod nemo vetustorum haereticorum quod
sciamJ proferre Us est ausus: nec contemptor diuum Epicurus protulisset Adulabantur igitur Deo sanetissimi vitra omnes, quum haec peragebant:. Adulabatur cantor spiritus saneti cum tanto concentu afflatus spiritu diuino, sacros hymnos no sesu voce,sedetia cithara istus ec ardens psallebat Deli rabis tot sedistissimi ec grauissimi patres tu vetetis tum nouς legis prose res, quum prolixioribus verbis Deum precibusp adorabant,dc hoc ritu Deu obsecrabant. Sic enim coli Deus ipse vultista sibi supplicati,quod virgo Deipara spiritu sa cho repleta locupletissma testis declarauit cantico illo, Magnificat anima mea
dominum eta. Testatur hoc ipse Seruator more tum exemplo, tum Verbo,cum mpense admodum temptu coluerit, queatio ut nua succensuerit, nec impetiopalam usus fuerit,quod sacre literi referat,nisi aduersus improbos, qui templupresanaba dc ve dis emedis p mercibus polluebainium ter sacratanima ma in sua sagellatos a lini simul cu argentarus,profusis ipsoru numis eiecit,gratiioribus verbis increpitos,l domum patris sui,suam lainstituta ad precandum Deum,orationibust colendum, rum ec mercatum facerent, ec speluncam latrorum redderent uinimmo,ut testatur Marcus Euagelista,ta esse reuerenda locum docuit,ut per templane vas quidem,aut quippiam aliud transferri per
εα et, Qui cm duce, Pulsata ta aperietur vobis,quid allud intelligi volui
89쪽
AD ERAS MI EpIsTOLAM DRIMAM nisi assiduas precibus orate Deum, Mipse vos exaudiet Subiicit erum, salieni
propter importunitatem dabat vobis. uare alio in loco sic ait:Orantes termissione Hec 1gatur vult omnipotens Deus sibi ab homnibus exhiberii non
ip his egeat vel obieetitur,qus ex sese beatissimus est: sed quia nos egemus , ille gratis,N libenter acceptat. Attamen eum haec impendimus Maximo De diebimur ab impiis Deo adulati,quasi mentiamur,cum sapientiae, potentiae, miseri, eordis 6c bonitatis illius mirabistia decantam .intitur enim adulator quum salsas laudes tribuit cuipiam, ut ei placeat. Immensi autem rerum omnium aut horis laus, ne minima quidem ex parte celebrari, sed nec attingi potest . Adptifestinii igitur commodumq; nosti um haec omnia instituta sunt, vi optimusae Maximus Deus, omni cultu oc reuerentia, aps honoribus glorificetur, ac mente, sensu, lingua, asseetibus, toto corpore, cunetis viribus colatur. Interimenta vis excitarur, quum externae facultates suis muneribus fungentes, debitaec ipsae creatoti praestant obsequia: Quo fit, ut totus homo in Deum rapiatur. Percipiunt piorum mentes quantum clauticis diuinarum laudum iuuentur, ecquantopere ad sublimia minanturquod X Augustinus arietatur,cum reserae eiusmodi eantibus ecclesiae se nonnunq ad lachrymas fuisse permotumae inu vix diuina patientes, re qui dicere valenti Gustaui, & expertus sum, esumis ecdulcis sit dominus iis qui inuocant nomen eiust si opportune sint, haec qua tum illis mysticis rebus saerorum rituum , solembusis cerimoniis proficiant, quantaq; suauitate repleatur spiritus r quantum exurgat supra sese animus, ectam ambrosiis pastibus vescatur. At qui nihil sapiunt nisi quae carnis sunt,qui in proprio sensu ambulant, superbia turgidi, haec derident, contemnunt, si
bra humanae prudentiae trutinantes, quae longe sunt humano iudicio maiorae Alanti quasi rem nouam 5 mcognitam, obsecrandum esse Deum pura men
te, spiritu reuerenti, non his nugis ec tragico apparatu colendum:Quasi neget quise sanus,Deum primum mente ra esse coletam,cum liqc omnia quς per aguntur, ad id praecipue instituta sit, ut mens his euecta, ad eum contemplandum de amandum rapiatur. indiu enim ipsis corporeis claustris conclusa fuerit mens humana,sidia mole corporea obruta:sensuum adminiculis eget,vico scendat altiora. Cum autem cui iam,ec carcerem exierit, liberal summus
opificem intueri valuerit,eognoscere A quemadmodum Paulus est,non in spercie nec in aenigmate, non in simulo eg figura, sed faeie ad faciem: non fide aut ' spe,sed ardentissima charitate illum complectetur: tuc tam psallemus tantum mente, allemus ec spiritui non enim corporis adminicula deuderabit, sed simi pilai re uiuos titu Deum adorabit,iuxta 1lladiQuiam venerit quod penestium
est,euacuabitur quod ex parte est:I unc non erit opus his extinoribus viii cessaΣ nil facti ritus,ec solennes caerimoniae cum cantabimus mente vel animo potius il voce aut organis Nunc em in huius peremtinationis status haec requiritta postulat quoniam inuisibilia Dei per ea quae facta sunt,intellecta conspacim:
turtex his enim velut pis verorum ad ipsa celestia contemplanda euehuatur. X At forte dicent heretici Christum Iesum docuisse, multis esse orandum, ecquid a summo Deo sit petenda,& quo tita supplicanda. mu quia alta aures nolite multam loqui, aethnici faciunt,putantes in multiloquio exaudi Et cu
90쪽
RESpo stos Urepat inaessem,ip sola longiore oratione Drum se plicare posse credebant.
ob tum autem doeuisse di cens Non ericis sieta: hJ po tae cum oratis, stantes in synagogis ec angulis platearum Ne Tu autem cum oras antra cubiculum tuum Ne dc qiu sit precandum declaram illis verbis. Cum oraueritis dicite Pater noster e c. Sed ad haec Deile furit responderet mitium, Christum Italam non improbasse prolixiores laudes,diuinis prctabus admixtas Improbas set enim Vsum psalmorum,hymnorum N caetera id gentis: quod tamen non se est.Q-mmo constat ipsa hymnos protulisse:Quod testatur illud Et hymnodiet exierunt in montem Oliveti eccaec diutius saepe m oratione perstitisse. Astenim Lucas: Exiit Mus in molarem orare, re erat mmo stans in oratione Dei. sus. Et laetus in agonia prolixius orabat. At improbauit Phatissaeos opti . mis rebus abutentes, in solo verborum strepit ec precum multitudine se iusti, ficati putantes, cum mente re spuim a Deo proclus alieni essent, solat specie religionem metenderent, cum scelesti hypoctitae essent, declarasset paucis p εtius orandum esse attenta mente,q vaga ec distracta multist nec homines opi
nari debere suis se petitionibus Deo Glarare, quibus rebus egeant, α quid ent,quasi haec illa incognita sint aut fidere in oratione sua composita, i illum verbis destinant sed esse in sola bonitate ipsius sperandum,.s velit a se suppisciter peti quod volum ivt agnoscamus ab ipso nobis tribui quae poscimus, tanos illi subiectos esse,sine quo mum consequi quod cupimus v eamus. Quieti
venim petit aliquid quod ex se assequi non potest, illi se suessest a quo benefi
cium Opeetat. Hac igitur de causa vult cunctorum bonoria largitor a se posses ea quibus egemus, quae tamentata liberalitates ille nobis concedat. Histionibus lassitutae sunt paucis verbis ab eoAsia preces,quas collo has nuncupa m Quod vero ad titum attinet orand intelligendum est dominum hypoch sura damnasse,non morem orandi in templo ec synagogis. Ipse enim per die se
bais accedebat ad synagogas,ec legebat sic istur Quod testatur Lucas quum ait Et intrauit secundum consumidinem suam die sabbati in synagogam Nazaret re surrexit Iegere eccarequentabati templum Pariter ec Apostolicut Aetatestamur erant in templo perseuerantes in ora ne In quibus re illud legitur. Petrus ec Ioannes ascendeta In templum ad horam orationis nonam. Et illud. Quotidie Apostoli erant perdurantes in templo in oratione: Et illud in quo Liacas absoluit euangelium suum referens cla Apostolis lisc verba. Et erant semper in templo laudantes, ob benedicctes Deum.Et illud quodcvt in Aetis habetur ait PQus,taetiun est autem reuertenti mihi in Hierusalem,ec orantissi templosita me in stupore mentis Et dominus docuit in templo orandam esse,quia templum domum orationis dixit.Delaeo item Apostolo fratre domini scribimeam res grauisssimi, Ψ, sere semper orans erat in templo, vi assiduitate orati di callum in genibus obduxisset,ut genua ipsius similia essent genisus came lorum.Sed increpantur qui idfaciunt, ut videantur ab hominibus,ex hoc Diuiae aucupantes Doceti dominus potius orandum esse secro Q palam ad ostenta. tionem,nec obsequium vocis acceptum esse Deo, nisi adsit mentis pietas acria vel habitu, dc mi is consentiant : Illat breui oratione, Pater noster, cuit, Fae primum precibus a Deo exininta sint, non Φ caetera prohibere