장음표시 사용
261쪽
Tabula declinationis Solis quando eims maxima declinatio est graduum 23. minutorum 3Ο.
Caetem efformaturus Solispara Blas,easprimu omnium ducat, quas Sol cui quesignorum principiu tenens, ac permotum diurnum circuna lus describere intelligitur. Itaque a Tauro
262쪽
IN ΡLANIS PH. LIB. VI. 237 a Tauro primum austicandum. Nam eius quae per caput Arietis a Sole trahitur deformatione, hic minime fuerit opus,propterea quod uel caput illud obtinens, neutra in partem ab aequatore abripitur per motum primi ut uocat9 mobilis. Quare ipso aequatore,quila exaratus sero paralleia ea utimur, quae per caput Arietis effligiatur a Sole. Quod deea quoque eodem modo est in telligenia, qua Solperiatus ad initium librae circa terram delineat. neq; etiatunc diurna eius circumactio ab aequatoris quasi orbita uel
tantillum usiquam declinat. Proximu ergo es Tauri signu, cuius parallelam lineam, nempe quam Sol principiusigni eius occupa urit,utplanistbaeris i ci stamus, esuperiore tabula petendi primum tradus. quibu principium eiusf-gni ab aequatore discluditur . Sunt autem illi H. An cu3o. minutis uno 1 ,secundo, quemadmodu in coisina tertia, quae Taurigerit titulum numeri circulo, hoc est,notae nihil indi canti in prima columna dire is oppositi, ostendunt. Deinde uero Circa notam E,trigesimum minutum gradus ab E,duodecimi num de secundis nihil in instrumeto praesertim ex Uuo est magnopere curadum signandu dextra a sinistra. Dehinc idem interuallum sumendum dextra sinistiaq; circa literam Clun Asquesecernentam. Ac tandem qua duo pun D ultra citias aequatore ibi mutuo opponuntur, a re Lia linea , parassetis ad ipsi. aequatore inuice comittemus. Post haec adparallelam Geminoru accedendi7. Itaque consistenda rursus tabula Auperior,uidendumque quanta sit eius signi ab aequatore deuiatio Anuenietur autem essegraduumaC. atque insuper minutoru Iallus uno secundo . Protinus ergo ab E,totidem numerandae partes,atque ad earum ter-
263쪽
Σ38 D. IOAN. DEROI. CO M. minos dextrasinistraque notae faciendae. Nec non eadem interualla etiam circa C, ignanda ac misi modo quo iam diximus, pun tu invicem aduersantiaper rectas lineas co- iungenda. Ex quo tandem uniuerseum istud alium, quod tropicis intercipitur in partessem diuisium cernas. Vnde ea rusingulae binis nis assignandae, signorumq; characteribus hoc ordine insicribedae. Primu ommu supra aequatorem in dextra us aequino horia Colari partesicribeta notu Arietis haecΥ. Deinde flecundae lineae, nempe qua aprima,hoc est ab aequatore uerseinpolum arrili proxime disiungitur,abeade Colari aequi noritiorum parte. Tauri nota puta V μ- perponenda. Tum autem seupra tertiam, Geminoru notula: seupra parallel Cancri, quam quarta ordine fouim F, eiusfigni indice pictura reponemus. Deinde ue per easse paral Has retro decurrendum,acprimu infra tertia Leonis
signi ub ciendum,sted ad partem Coturi sinistra. ad qua
m infra secunda paragela, Virginis: infra prima, Librae atq; ita deinceps defendendo,infra quinta na quintaparallelam eam interpretamur, quae adpartem antar hcam
proxime ab aequatore distat Scorpionis notula' infra exta Sagittar atque instrastimam, Capricorni chara ter collocandus Idque adpartem,uti monuimus, Colari aequino Aborum sinistram. Atque hinc iam iterum protinus ascendendum,ita quidem,ut ὰ dextro eiusdem Colari latere seu prasextam parallelam, Aquarij:σsupra quintam, Pistri nota statuatur. Sed haec per diagram equens didicerissorte melius. Porro autem quas iam parte ex intra utrunque tropicum parallelis exaratis fecimis,eae omnes insuper per singulos omniumsignorumgradus radetis transeunt bas
264쪽
IN PLANIS PH. LIB. VI. 23' essent distinguendae. Sed etiam atque etiam uidendum sane,
nedum omnes exarare nitimum ob intercapedinum angu
fias quaeda inextricabilis nasiatur nobis confusio . Na nisi ingentis magnitudinis instrumetum fueritpropo situm da persingulosiradus diuisio non solum non affectanda ,sed tanquam inutilis,ac quodammodo ut impostibilis conflanter est negligendae sertim in illis stati, quae tropicis proxime adiacent pro modo ergo instrumentisvi qui que secustatue pecuniasne, an tertias,uel quintas quartas enim ob minus idoneam ipsarum distributione uix unquam faciendas seu eri quasque parastelassit electu rus potius, quibus seex illas intercapedines porro coplωt.Tu uero quot cunque tandem admissuraesint intercapedines ista, earum omnia declinationes ex severiori tabula ordinesunt depromedae,illisque circa E, Qin meridiano numeratis, que- admodum iam diximus, de notis in notas oppositas linea Gmniperducendae.Vtsi uerbigratia distreta istastaria siue intercapedines pro modo instrumenti propositi tantu quin OS quaSque parallelas capere posse iudicabitur, uidebimus inprimis quantam declinatione quintus gradus Arretis habeat,eaque ab utraque parte circa E,atque C, protin in annotanda,ium nota opposita, quibus ab eode latere aquino Ahalis lineae declinatio illa ostenditur recta linea committe dae. Mox de decim decimiquinti, caeterorumque eiusdem fiagni quintorum traduum declinationibus fuciendum similiter, ac designis adsigna opposita lineae protrahedae Dein de animaduertendum quatum ab aequatore deuist quintus gradus Tauriritemque decimin, decimus quintus, cateraq; miles eorumspa desae eodem modo in culpedae. Trans.
265쪽
1 o D. IOAN. DE ROI. CO M. eundum deinde ad Geminorum gradus quinarios: reliquorumque deinceps ignorsi omniu. In quibus tamen obstatiorum eorum angustiam quae tropicis proxima tenet loca, nonsemper contingit,ut omnes quinarios ordine describere
possis sed omittendi pleruque de Cancri Capricornsque primis deque Gemini ac Sagittarii postremis aliqui,quemad
modum prose qui siquefacile dis exerit. Atque haec quidemes una ratio, qua Solis parallelas planisthaerio innexueri Altera uero se habet hoc modo. Primum qua circa litera E, uterque tropicorum meridianum tangit circulum, illic plicata regula ducenda estper aequatorem linea deletilis. Similiter faciendum e a ad contulitas ambos utriusique tropici,meridiansque circa literum C. ac sic quidem qua apud C t interfectio aequinoctialis ineae : deletilis litera G qua
uero apud E,duae istae lineae ste transirendunt mutuo, colloc tur litera F. Ex Rergo vique ad contactum alterutrius tropici ac meridiani circuli circino diducto describendusemicirculus deletilis.Nec non ex G, etiam eiu em magnitudi, nis delineandus alius. Viri queporro horum ambitus in partes 6. aequabier diuidendus ac mox per diuisionu nota. las oppositas duntaxatperducendae lineae rectae. Quae quidem una cum tropicis, atq; aequino tali linea illas parallelas reserent, quas per omniumsignorum principia circui tus Solis Hurnu uo cui que tempore essicere intestigitur. Quare modo eo quo iam diximus signorum characteribo inuice uni distinguendae. Nec non m intermedia illarum spatiast ero magnitudine in frumenti,uelsingulis, uesecundis, tertiiquet quintirparallelis nam de quartis iano frum iudicium expressimus deinceps complenda hoc mo-
267쪽
, D IOAN. DEROI. CO M. L. Nam si forte strandis uerbi causa fuerit opus, unam quanquest partium, in quas utrunquesemicircula diste-huimus in quindecim portiones aequales di ca&mus si uero tantum tertijs, diuisio illarum partium sex, quae seunt in
utroquesemicirculo, acienda erit in decem. Sin autem tantum quintas recipi posse statuerimuου, βαιdum numerustenarium partitionem illam peragemus. Ac tandesigna eg-mentoria bina ctaxat,quae sibi mutuo aduersantur ductis lineis apte coniungemus iasique utrinque usis ad meridianum extendemus Atque haec quidem hactenus de parallelis Solis in anteriore parte planistin haerii inscribendis. Sed quo reddantur illustriora omnia, etia chema aliquod anon dum hi utauimus,m quo quintas qua ueparallelab ut
cunque efformatas contempleris.
De lineis horariis in anterioreparte Planisthaeritin- scribendis. Cap. S.
p R O XIM V S his Labor restat ineas quas uocant bomrarias, ut parti inscribendi.Neque enim sine parallelis borariae duci commode poterunt. σ horarque efformassis hac pars anterior uelperfecta uideripoterit,uel quicquid in ea inducendu restiteri id ne horarijs absolui nequiverit. paucis ergo,ut m illa rite quoque conformetur, hoc modo erit agendumsedprimum omnium haedum, quotas parastelas ante insicut erimus,totas quoq; horarias planis haerio esse inducendas. Quare ut ne earum fabrica,uel fatricae traditio a severioribus discrepet, hic uelutifer exemplum quintas quasq; borarias describere docebimus: ex quibus quisque alias porro quotocunque tandem uoluerit, facile perst construet. Itaque ad quintas quasiq; describendas a Colura
268쪽
IN PLANIS PH. LIB. VI.2 3 aequinochorum ab utraque ipsius partesuperne inferneque qua ille meridiano insidet quintum quemque gradum m ridiani circuli diligerer notis appositissignabimus. Deinde autem quae notae binae ibi mutuo erunt oppositae, idq; ab eadem in dicti Coluriparae,ad eas regulam applicabimus, et qua illa per aequatore transimittetur,ibi notas in ipse aequa rore imprimemus. Atq; hoc quidem cuseuper binis quibusque notis, quibus quintos meridiani gradus in aequatorem trans tulimus, eri u lum,per totum aequatore dimidio plures ersit impressae notula, quam Solis parallelas paulo ante
efformavimus. Ac secundum harum notularum numerum, eandemque ipsarum intercapedanti proporatonem, uterque etiam Tropicus erit distinguendus, sds hac potissimuratione Trimum posita regula ad contactum Coturi aequi-nofiliorum meridiantq; circuli, alteram eius parte Veralterutro contarituum AEquatoris, atque meridiani admouebimus: ac depundiis inpun tam lineam perducemus deletile .necnon ab eodem contactu etiam Colari nimirum oecirculi meridiani usis adsingulas in aequatoris medietate iam impolitas notula lineae protrahentur deletiles. Postea uero adpunesta, quibus ab eadem parte quam lineae occupabunt deletiles, tropicus uters, m meridianasse contingui,
mutuo regula adhibebitur ignabiturque locus in quo deletilium linearu extremam regula ipsa intersecat. Ex hoc e nim loco mox in seubieritam Colarum demittenda perpendicularis,quae oe ipse erit deletilis. Hanc enim . aequale esse necesse est medietati tropicorum, omnes deinceps lineas, quae a Colari capite in aequatore deduHZ knt, deletiles trajcedere. Quod cum ita sit,etiam ipsam similiter diuisam esse
269쪽
a 4 D. IO AN DE ROI. CO M. intelligere conuenit, quemadmodum aequatoris medietatem paulo antepe imus. Quare cum a aequalis sit medietati tropicorram,omnes illius particulas in singulas tropicorum medietates circino transferemus. Itaque flecundu e dem non partium solum numerum,uerum etiam interuaulorumproportionem,aequatorem oe tropicos dissectos mox habebimus. Sed eadem ratione quoque Arrilicus Antar liciisque circulus erit diuidendusinam oe adpunesta contactus eorum meridiansque regula apponenda, signandusq; locus,ubi ipsa regula cum linearum,quas avertice Colari in aequatorem descendere Limus deletile ultima coniungitur Siquidem mcincpro ijcienda perpendiculuris deletilis, nempe in Colarum. Ac ladem quas lineae issae deletiles in perpendiculari diuisione aciunt,eas omnes ordine inpolares transtortabimus,non alta ratione sane, quam qua tropicos diuidendos diximus. Sed quorsum horum omni upunditorumsignatura, cum horariarum linearum descriptio sit proposita Nemesane isti nobis indices erunt, qua horarias per aream ducere nos oporteat. Siquidem apsingulis circuli arcticipanctis exorsi per singula tropicorum aquatoris; resondet iapuncta inque in antareticu, quam feri poterit aptissime arcus, quas linem dirimm horarias, faciemus. Sed quoniam sane facillime in ducendas illis arcubus error
committitur,propter lineam , quae competenter aluatoris notisgem interualla laxiora idcirco utilissimumprofecto fuerit inter tropicos atque aequatore banas ternasueparallelas alias humere Itemque inter tropi spolaresque circu-
cum illic nudae lineae sint, aliquam multas trahere dei riles ea ue utrobique modo eo quo ia ostendimus, cogra
270쪽
IN p LANIS PH. LIB. VI. a Ster aequator cindere. Nam quo plures punctorusterisseropioresque bi mutuo extiterint, hoc horarium iter, ductu ;erit certior. Illa orro hic admonendiι,uti in mediocris magnitudinis instrumentis,nempe quoru diameter manus aliquantulum pede longa est,auipedem paululum superat, atropico Διtaxat in tropicum per intermedras aequatorta notas circino etiam arcus describi no incommode posse:eadem nimirum ratione,qua per tria non in directum datapulta circuli circunferentiam etiam uulgo ducere notum est.Pomro autem horarijs conformatisii as deinde nonsoli7signo rum characteribus, quemadmodu in parallelis dictum est, uerum etiam horarum notulis disi in abimus. Nam primum cum singulis quibusq;signis triceni debeatur gradus, signorsi characteres itaper horarias deinceps distonemus,
ut mox seupra circulum arcticum ad Colarum aequinoctio-m,aparte ipsius dextra Arietis,nota reponatur Creteroruautemsignorum notas caetera horariae per ordine recipiat, ut quaeque trigesimum gradum deinceps terminauerit.μ-cto nimirum numerationis initio a Coturos atque inde deae t sumper arcticum abeundo, ac deinceps per antainici longitudinem contra remeando, donec rursus incendendo per arctim numeratio ad Colum redeat. Atque ita quidem
signa per horarias distribuenda. Quod autem ad horarum inscriptiones attinet, a parte Colari aequinoctioru sinistra,
nempe qua tropicus Cancri meridiano iungitur,ante eum arcum, siue lineam horariam, quae decimum quintum g dum a contactu eo cuius iam memininus, terminat, ollocadus spupra eundem tropicu Cancri prima hora numerus