Hieronymi Cardani ... De rerum varietate, libri XVII

641쪽

376 DE RERUM VARIETATI, mum morbus cess ruerit Irelisua quae exanimalibus, metu pola pi caput ueneficia sunt. inamam autem homira soli Cor palpi cor palpitat. debet flans auisupinus manens hocsentit, at, quadri- cuspis ipsi iam palpitat: hoc durem contra natura est,quo,

Driam. nium immobilis it: ὁdsistanti palpitat, supinon , orloco r uetur, i cuspis ancitur,sed non adeo Si uero neutro modo sentit hoc, sed eum super latus Mistri decum,

bit,alae solunt vehementer mouentur, i supino hoc non adueniet. Herem; se reuoluat,ta manus similita latus ti si nec senti palpitat quisse cor π loco mouetur: cum uero sentitur,manu frequentia motus,no tame decumbendo,,uissimas palpitatio, cor immobile. In corde enim mobili, quaeliber palpitatio maior uidetur. fariam autem pulpi tat, aut propter uenenum, aut fatum, aret sanguinis inius motu,uelat in timidis. Melancholicis hocsymptoma fanis,liare est, ob timorem iritus enim concitatur, a quo sana vis: quia beri plerans in his afficitur. Pueri & p u Vt pueri,puellae. non pubescant ,sanguine tones illine aliae nepα- pudenda,frigidus enim est ac erassus: cybi alibi illinatur i, beseant. dem praestabit. furit o hoc lomentum subarum, si affine loca eo lauetuum tergit enim ais ita prohibet, donec marissolidetur humore glutinosor talia autem, ut omnia fera me alia, nimesunt perpetua: At quae absurdasunt, diu. gentiusperquireanda, uelut quod Aetius refert,scilicet ira Hiri fas no domo,in qua ciconiae pennae fuerint, infantem non stemm

iternutet. laturum. Exercui enim te certis in rationibus t quoniam

quod uita earet, si longius absit ab homine nullas uires ba. bere potest. Que duerbsint homines qui nunquam sonini.

an ubi coeperint,moriuntur, aut grauiter infirmantur:

hoc ex uerissimum es, ex rationem habet, quoniamsu re, mi membri temperies mutata est.Sic quod quae urere fetat,

643쪽

ue 3 DE RERUM VARIETATE, deos aqua impletur. Ebrietati absinthium,amγgdala, caules praemanβ. Somnu ut Somno conciliando auxilia physica byosibyamus sub inducas, ceruicali uiridis.Fru ius iunci caulis pinguiomemtus. Oeleum m quo oculus Dister erith in eius ibi, in aurem in illlutum. et appositis hirundine in angulis sculorum , atque abducta meconiura instilla, potens es. Vatisius adhuc , si ex eodem fiat suppositori- , sed auferatur somno iam mchoato. Vel plantam pedum inunge pinguedinegliris, aut

tinguento ex aqua cir aceto rosaceis atque argilli . Di unt

etiam, quod uix credi potes , dentes inundios ex sorditie aurium canas, somnis in profundum provocare: re ertur, ad

644쪽

L I E E R. VIII. '- calefactae papillis appense, illud trahunt, uelut si inti mis extra-famsugat. carrices etiam confliat propriosemine abscon hendo. da ac qua delitescere. Febris accenditur,s cornuti scara: Cicatrie ib. eι in olao decoquantur sis ex eo pulsus muriuntur. Con Febri ciea- fert enim non parum quandoque febris superueniens, ut in conuulsione arebritide, cum ex materia frigida fuerint, non a unquam etiam in resolatione. Curueia id contingat, Vt Iocus ei- an ex sola caliditate, an Giamproprietare quadam, ut poti ira laesi onerius re sinam'ex euphorbio id accidit sed exurat,non est innetur his locus disputans in sicae cr ademata excitantur, si thania loco superponatur , aut raspio e puluere locus fricet

supefacientia funt veluti succus aph, chι sidontiae, crocus, fuligo,ineau la cir pinguedo hismana haec arteri,s illi,

645쪽

38o DE RERUM VARIETATE, medica arte curantur intae igitur hoc possunt, funt trium

generum:hwmaira,medica,Cr diuina. Humana reuerentia:

unde patruis antiquitus pueri educandi dabant lir, in quoarum fide par securitas, nec amor nimius iudiciis pertieratit nec seueritatem frangit. Vnde illud Per unum, Cum fapimus patruos . clitus frequens est exemplism in comoed*s. necessitas, peregrinatis, ornatus: in aliis at tem uilis usii, tus,carce compedes, triremis fames, qua omnia animana

tia domatsersus aegetioris. Medica, uisanguis detraba, tur ad uirim casum: ais id saepe, δει oportet:sed hoc nenabfl periculo uitae, certum tamen: reficere autem oportet uino,in quq columbi iuniores cocti set. Surri qui cum alio iuuene bonorum morim duplici fistula, alij unica, commutare sanguinein posse sperent: quod ii fiat,commutabuntur in mores. Helleboro quos tutius, est lapide Ammo puriganturmec minus utiliters sepius. Sic o cibi certi, γ rei cerebro couenitunt uelut nuclei omnes, a pracipue.pine , o an gdulae dulciores,e auium cerebrum, praecipue galalmarum,c collinibi nondu uolantes, Σ forninus prolixior, o quae humorem affectui animi contrariu generant. Diuiana autem supplicationibus constant, philostobiae in litutione, lestione assidua sacrorum librorum.AM

rubentium

646쪽

LIBER VIII. Vi

Quaedam etiam referuntur ad ora nam nodi, silente Nodi quo- luna, diu hicent:ιr abscedunt, oportet aute singulis mendi modo tol-bbus repetere. Q aedam dubia ratione: uelut qubd fulmine lantur. perci si, si timo circumambulet, uim loquendi recipiunt: Fulmine attoniti enim prius, resipiscimi o loquuntur. Nam debis percussis. qui mortui sint iam, aut breui morituri,si intelligas, absur, Ventris do dum erit.Os hominis anc sum ut camem tangat, prodesse loribus. doloribus ventris qui per circuitum redeant, cresitum est. Et annulos ex bubulorum cornibui, prohibere dolores q&i Musculoruin membris sunt a fatu: rumphum quidam uocant. au doloribus. ιem proprie in musculis, quoi conuulfionis mitiu etiod

dum . Talia necsemper uera sunt,nec silentio tamen prae, terranda, cum in auxilio ruti m sit peric r: um: persaepe, Aeger ani a morbi uiolentia, omnia etiam absurda cogat experiri. tonuale

illud plane non absurdum, agros qui imaginem pupilla stet. reddunt,posse fanari: qui non,non. Eoru tamen qui fanari

possunt,multi moriuntur, quod non um uis lethalis eo ob reperit: periturorum autem, uix unus aut alter seruatur.

647쪽

Verrucis toltcndis

ueta DE RERUM VARIETAT p, ginem. Nulla uero in parte mldic Dp Mobior , in abolenos uerruris Serapio refert, eotactus singulas linaxulis ciceribus in mensium Calor dis,ciceribus, post terga reiectis deleri lac tamen in Calendis Sol est in signorum initiis: imo ne semper certo loco. Deinde quid refert, an post terga projciantur an in latus uel aquam aut ignem' Thaamen vin . --rimi mosi perstitiosus. 6rtaui quod atra murtim si, ausa, cumies tastas

fa is granis tangunt, a in furno illa postmodum exurunt Causam omnium horum esse existimo, uim medicamenti, Nomines π opinionem homims, facilitate operis,et casum ipsum r 'orbos in quemfydertam constitutio quandos iuuat. SiRilisupersti, ranies seca tione Aetius confu i canemsumma diligentias eliendre,

nntes qVi ex morbo ab homine contracto perierit, nam pleras. tr nstan- graues morbos homine liberato in eum transfund i putat. t. Dormire in locis humidis,aut intra nouos parietes,praeferar r i octare tim testudinatos, graues morbos gignit: ueluti dolores, se, iocis humi pres,excitates, resolutiones neruorum, memoriae amplos iv. quidas nem,insaniam,pituitae abundantiam,dsιllationes. Pal. maguentum emolliens maxime,olei de uitellis ovorum, Unguetum mellis puri, singulorum partes duas: resinae purae,cerae uiri

emolliens ymis, singulorum partem unam: olei laurini partes quis

Ad urentia Adurentia medicamenta calcis uiuae partes duas, salit m edi ea- o saponis fingulorum partem unam,trito misce, ure, ta la

648쪽

LIBER VIII. 83gno cortice nudato fricetur,inde uitellia ovoram tepefacta reperponantur. Quod si auro ignito lociis aduratur, inno erit ac salutare. Aliu e radicula orbiculi frant, ta super tegulam ignitam incalescant superponuntur a quimpuad nouem,unαs poli alium in foecunditatem ac sterilitatem dignoscas ---D Fce eundita. - iam Lia. ---------ιαέι νῆ' ἀεθ di ad tis ae steri- ,--: --s M lιμι-ι' mi.sin.sai; adrei, ut, s ι. im e litatis si----- -- -- - - - ρ o. εω m PD msa a gna. rem, si fluotus ex utero seu pessaria nares petant, o colos res in angulis oculorum inpositi saliuam tingant, prolificas: aliter ut Aristoteles inquit, perilis. Si igitur1Decuda est Ag eone mullier,nec tamen concipit, a coitu pessarium immittestat piendum rim, rufam tbus,o picem: nam ex picis odore ad supe, riora uterus contrahitur, cerusa ex thus coamant ipsinrita in usu antiquis hoc medicamen fuit. Mulieres autem parientes quaedam lumbis dolent, pia Partus saet-

αιx pariunt: quaedam Euo,qtueo strare: quaedam imo uen Us aedicti-ere,quaepariunt dis culter. Infantes autem nuper nati, fari cilis notae. guine ex umbilico profluent moriuntur:at obstetrices petritae, repulsoprii umbilicum anguine eos restituunt uitae. In tantes num uerbriatis tinfantes, statim manum ad os admouet, per nati sidquerintvrs ei intra uigintiquatuor horas excrementum agant.

reddunt. bi mensis septimus aduenerit, denti re ripiunt: atque eo celerius, quo nutricum lac calidius extiterit. , In tantes qque adseptimum Aem obnoxii conuulfioni sunt maxume, couulsioni lethalior tamen β alutis sipprunusur, di a scapulis secipiat obnoxii. convulsio,c qua in plenilanio oritur. Et cum nutrix obessior lues erasius scierit: ipse flatuo s cibisac uino utratur,maximes nigro.

649쪽

38 . DE RERUM VARIETATE, It E erci- Athenaetu refert, quod ego facili crediderim, postquam stent. durior decubitus idem efficere soleat, licet non adeo uehe, menter. Odorem quoque allei a ceparum, rutam tollere Dioscorides refert: ego tamen alterius generis rutam requirerem,utpote ualentioris odoris. Sed multa scribuntur etiaalim autoribus quae minus uera flant omnus des

vsiraculum φι orasset. Illud remi.6ὸν se ει κυ--ο tridis de lapidib. muliere, quae cu diu coliditata esset dolore renu graui di ea muliere Eio loco decemocio lapides emisit magnitudine aleae.

TATES. C A P. XLV. E communibus calamitatibus, non una

in loco locuti sumus, solvi in libris de Ae

terivitatis arcanis, aut de Fato, seu in C; mentari, super Ptolemaei artem praediacendi per astronon cursus. Nihil tamen alibi dictum est,quod hὶc repetatur: ratio enim tractati eri penitus diuersa est in omnibus Sed his omisis,naturaelis causas,er quomodo fiunt haesidit Aiusspeciemus.madentur enim calamitates generales, ex generalibus calictis necessarib fieri. Q e autem generalia sunt, primum quide Via elementa. Et secudum unumquoas horum generalia ter affici bomines contingite a terra quiὰem terramst mde excidunt domus, o terra dehiscit, o colliduntur monates, mare absorbet naues. At aqua fiunt inundatione unde suffocantur hominer i unimalia, sis terra inhabi, tabili paludosa, stagna frequetia, o aer corruptus Ab ere ratem fani venti domos mertentet. Sedo hoc con , deratio

650쪽

LIBER VIII. y sἐeratione dignum, pranquῆ alibi alijs comtinibus calamia

tutibus hoc genus non adnumeretur. Fiunt a defectu ne,ce Nerio ru, ut in annonae penuria, ita fame, miserrima certe mortali si cἴditione. Aut laduntur homines ab hominibu aut ab animalibus: ab hominibus bellum uocatur, omnia secum mala adducens, cade direptaenes, inllirias, incenadia, fame: ab a rimalibus, cum uel ueneno perimunt,ab terfieri non potest,tu communis sit calamita vel taedis 'ut rasn moc culices, uel si fata de irvant sed hoc ad aliud genus transferri debet. Vltimum ei, cum sponte homines per reunt, nulla ui exteriore manifesta adaesti' uocat tirs hoc calamitatis genu pestis. Pereunt cir φιandos animalia lictabus hominum necessaria sed boc genus,licet alias adnumeratum bit inter calamitases comunes, non tamen hic censeo

debere numerari: quoniam de propriis homini, hemis halbetur. Porro hac lues pecudibus, ex suibus, o bobus accis Cur equis

dere olet, equis, prisci canibus non . aecunque igitur ea pris S: ea uiuacia non sunt, e gregatim utriunt, et humida nat tiraeo nibus lues pant,maxime lue corripiuntur, ut orier: boues gregatim uiu non aeci MAnt, o uiuaces non sunt, ideo non tam facile lue corripim dat. tur Sues uero uelut oves. Canes non sint uiuaces, sunt taumen sicci,nec gre atim uiuunt, ut nec equi, qui etiam uiua cessunt ob id raro lue corripiuntur. χιicuus ueris gregastim uiuunt, tentantur quanyos ab his. Caprae ob immodi, eam siccitatem, rius bobus tentantur. Itas constat septeesse calamitatu fumanarum genera comunia, qua repeterre non pigebit Terraemotus, Inundatis, entus, Animalia, Peptem EuPestis, Betti m, Fames. De incendio multi dubitarent,sed mani gene hoc Glamitatibus publicis non meretur adriumerari: trifae ris uniuerariam enim imarinari potest ut contingat, casu, ab hominia sales eat