장음표시 사용
741쪽
reest fucit. Vt uero Pliniis sequamur in nominibus ipsis, quae ardet o liquida est, re ina uocatur: quae crassa, pix: quae non ardet gumani appellari debet. Terebrat hos recti, nam er picem fundere scripsiti, cedrum, toruscum , cua presbim. Sed res magis spectare decet: hu mor qui resudat,
cum crudus est,gummi cum excoctias, resina: cm exustus,
pix debet uocari ob id piae ardet maxime, sed ob terrea partem non tam facile medis modo,resina: minus, quod gim, mi vocamus. Ergo ut dixi ctim pinguissima plurimum obtineant olei, romae, a bis similia copiosum reda te ut etiam cortex phaseli Indici, de quo alius dictu est. Omnia. huct -- igitur hacum maximam obtunent ad sananda uulnera dfresis 'lores leuandos, ut etiam balsamini fructus, de quo alias si in Qt -- dictum est adeo uerb redundat pingui 'arte, ut maturuis sepeliatur,sponte in olewm transeat. Sic myrrha, ollyri atque ex his omnibus tamen aloe ac melle, quod putredini mirrum in modum re fiant: iridis. rassice ac uino conficiatur, quod uocant balsama artificiosum: ut it summa mes Balsami ar- dicamentori modiodecim, quae nobilem illum liquore coriatificiosi de- tinent qui postmodum iasi illatione excipitur. Quὸ ibi phascriptio. felli cortex desit, balsami indici eius loco aliquid commisceatur: aut si nec hoc, siliquas iri semen cum cortice: aut
quod metius ese copia adsit, an thropophagoru piper.
Aqua qu.e primo exi etiam in potu datur. Calefacit, ficescat, attenuat, aperit, digerit, putredini, maxime res iit. Olea uero quae ut dixi duorsi suntgeneru, uulnera oeul, cera mala, o pundii es neruorum egregia uisanant Eadem occidunt vermes vis serpetes. Ob id quod amarasunt,ac calida, o sicca, uehementer odorata , ta ob vim quandam naturalem ignis impressam effigie, ut multispliciter haefaciunt. 43bdsi galbanum c hederae gummi ad dans
742쪽
addun ur, efficacius id esset ent: liuabunt mulieres uterou rantes. Et dentes corrosos,dolentes iuuabunt. Caeterum,quod huic proximum est, P paratu facile,no oleum Ia bile fama,s lateritism oleum. Sic autem paratur: latea terum. res antiqui bene coctii, inter carbones absque fumo accena dantur: prius tamen diuis in fruffa, ponderis uncia unius: inde extrauantur rubentes bene , ut prunae solent, in oleo antis o mZe siccetur: ps,usse armila munito, a ignibus uehementibus, destileturvit eum. Hic magna uarietas est: num aliqui non antiquos lateret , sed nouos Er aquae experites eligunt. Alij ubi iccata fini frusta,terunt: quidam alia addunt sed csim intentio fit subtilis um liquorem extras hersitater noκum nil habet praestanti usinis quod a uel bumidi magis bi expers: sed dwm ignitur antiquus, nihilomianis aquei humidi fit expers: habet autem prater id tenvi tatem maiorem, conceptam, temporis diuturnitate putredinem,ut olei partem a queam magis absumat. Vt uero di ligentisis teratur,causa non est quoviam nimis oleum quod intus es uritur: mimors quantitas eiat, o minus syncera, quamobrem china relinquere oportet . Manifestumsautem,qu bd primum aqua colligeta est, quae nntiore igne exit,inde olewm Vis eius tota e si ignea, ex ob id amara creati Au sed longe siccior. Vrmammoue ob tenuitatem
culiditatem: lapides etiam frangit, arthritidi ex ischiae do, loribus, alqss diuturnis multum couenit. Et paralysi est es tialibus non paucis, surditati instillati , o suffuso.
ni incipienti, uermes necat.Sed hac ne, in omn4bus,nesquefemper nam causamfemper agnoti be talium oppriet.
Qu.d si hoc idem laterum loco fiat, vel in Iudaico lapide, vel ultro cobusto,olesi fiet galens ad lapidem frangendum. Proximum bule nobilitate oletam scali hami, amVu s ualde,
743쪽
DE RE ' VM VARIETATE, ualde, P ad ulcera pulmonis sordidis titiae, non tamen mul GaIehanti tum:uerrucis ut alias dixi)utilius. Gesnertis dicit gustasse oleum quo genus olei bvius quodHaue est, gratum, atque efficax: πmodonM- qubdis bene meminat, erat albicas Hoc autem chabetur: Ie hab ea- calchantim in calcem redige: huic ardentis aqua tantum
me, si perfundedit integitur: destilla primum lento igne,άein, defensim ualidiore, donee tot si exeat, phi Mariae balneo,
aqua uix calente, ardentem aquam detrahese oleis autem
in rursus desillabis: quod si ab initio,aquae aliquid ef
fluat, in uase caeco aut duobus uos superpolitis inuice ini olabis, ut pars queis ascenda haereat φ ua Datepillo mastato,etiam in alis insolabis,aut aths: quo enim diutius insolatur,non solum purius hoc enim per se manifestimes sed etiam iucundius effritur Haec ille: sed non obiter traes Etunsa est, nam calchanti oleum, acre rura partam esse, ea cesse estSiquidem calchantum nigrum est,eum si materia tu liquet atramenti scriptor0:myum aute omne, praecipue metallim,extisi si est: exustu autem acre : acris enim sapor, xt Galenus dicit,ommm est calidissimis . Sed non potest esse uehementer acre,nis terrea tenuior pars quae maxim ob id exucta est,quod sit maxime tenuis , cu oleo mixta strat per admixtionem ardentis aquae fit, ut ea non ascendat,nes ulteriori exusstione assetur quod cedit dupliciter iri, tur iuuat ardens aqua,mi oleum non hi adeo acre. Queod ita est, ne popsrtet exactam esse olei detractationem , sed ubi statim caperit exuctum quid olere, sit: tuc enim omnia
quae dicuntur,uera erunt:aliter autem non . Si enim tempes
siiue iastillatio statur solum in oleum ascendet quod pinsvissimcti est, a minime terreae parti coniundii t o ob id etia minime exustum. Sed hoe iam per se manifestum: illud modὀ declarandum, curoexnsolatio, e circuit lis, socii nus
744쪽
L I B E R X. 6 'Misieciem, seu H dus, vasis per balneu Mariae, aut arena, Insolatia aut meres, reel mile calore,incuditate asserat, potiussa cur suauitapoream deberet augerema acris sapor,ei calore fit.Primsi tem afferati igitur mambelli I omnia coparatione dici, ut hic calorhigus mereatur appellari: nam ex aesti usi calorem, est ignis etiam ex Mi, docui inius, frigus debere dici: ums illius his. bere, pod in illo metalla omnia est metallica etia qua dam, qua ab extremo calore liquefacta erant, ciselentur. Itas hic calor cum locsi ac uim habeat frigoris ob comparatione, impressione facia a Mehementicalore corrupit, ercsi ea bimul saporeissu acrem qui ab ea prouenerat. Atque hac causa generalis est: propria aute nondsi explicata frigitur er illa doceamus, quaescientia rei gignitio enim parui momenti negoti si est, cum alius docuerimus aether ficheistiseu quintsi corpως, seu Amortalitatis aqua: hoc uerὰ ea nectaresst mortaliu is ambrosia, quavis ngruilli ex dunectherba notissima fieri credat ut alias diximus. Igi ur ut cautor ille leuis resoluit quicquid acutum est cogi is dissipari, parte quos aquia consumit. Hoc enim declaratu est, quod pingue hwmiduaqueo iunctu non dissipatur, antequa tot sicque m sit consumptu inod uero pingue est,a temperat Oeesore cocoquiturio ob id praes at tepido calore uti, est maxime iuxta fine: adeo vis in olivaru recrementis fiat circui ius,a repurgatio hae melior plane futura fit etiam quam Cole, quod ualde haec in qualis euadat. Tria igitur cἴmo. dadfert insolatii o temperatio haec: resolutionem humiadi aquei, a partis igneae exusta, Cy concocitionem pinguio. ris,unde tenuissima substantia redditur Coctio enim crussus totwm reddit partes autem ex quibus mscetur, tenuioresnaurum erita percoctum est,at φ ideo crassum et densum admodi iidem tamen ex tenuissimis partibus constat. Uu ε tamena
745쪽
In destilla- Cauenta est aut generaliter in destillationibus, quo intionibus cae loco fiant, o quomodo tractentum. nam quaeda pernicie ar, uenda, boribus affernt,veluti calchanti. Narrat Gesnerus Franesciscum Montanu, medicu ossum, qui fracta o laxata reponeret,restitueret ,dum calchanti oleum in uiridario desit illaret, arbores omnes eius loci extinxisse. Alij uero maiore periculo fibi ipsis magna detrimenta intuleremum o in de, stillatiori bus argenti uiui, quidam resolutione neruoru casia pii sunt: alii, ex uenenis in maximu uitae discrimen uenere, quidam etiam perier multis ratio Lesa est: cum enim igniso fumus oculis, x cerebro per se noceant, oe Pisoni tu, mus:quae desillantur,qualitatem quam habent,remttunt.
Ob iὰ no aperienda uasa priusqua infrigidata fuerist penitus ofensim, b quid noxij in illis desillaneris,aut putresciceris.&mmo quos studio caum Ss ,ne uasa ipsa ui ms disrumpantur, o praeter id quod liquorem contentum σου fumdant,laedantur artifices. Quandoque dum puer essem,memni uidisse Galeaetium Rubeum, cwm pluribus uulnearibus in facie,quae uas disruptum ut ignis effecerat. Obseruatio obseruandwm igitur in primis diligenter , ut uasaeuianes destit, tro sint optime recto atque aealbato, e bullis, sine nodis, ι ntium. aequalia undis e crust b,π qκae experimento probata sint: latu quos, quod minita aduratur, aut dum igne circum, datur, noscisuras admittat Ignis praeterea e lignis sit mol. lioribus,aut carborsibus non folum qualis esse debet,sed etia aqualis edi continuus: dum ab initio sensim auge
tu aut in fine minuitum cognitio quos tolerantiae rerii, a modus.Electio quos reru optimarii, arsus tempore, twm praeparationes unicuis necessaria: obturatio quos uafis,
746쪽
disimi Opi re ueris in unoquos, es finem agnoscere, πperfectione rei Ratio ipsa,rei magis irae S. Foem oleum re, Oleum foe- quintur,oolstat aqua: ideo accenditur ex guttar, inde ni & supra j per prunas leues ad itur: iam ferri laxmna excipitur: cli artae. e . nuria se licet quia nihil retineret, metallicum non redderet accommodata sit tractatis in omnibus. Differentiae autem rerum, antea descriptae sunt: con derandum adhuc
quid detrahere uelimus,non solum a quo. Et quandoque facilitas praeponitur uelut Gesnertis tes latus est, oleum e nucibus myris Sicis excepisse, illis prius
contritis a infusis in uino per notiem deinde excalefactis parum, a saccato ligneo exceptis atque expressis torcularit neo: demim,umium ab oleo quod coircretum est separaar nullum negocim est. Excipitlir pars odiaua ponderit nuci .Et licet rursus ex eadem materia Duum oleum eae. cipere, hed minus priue, o utile: modus aute, idem ex se. eundo edi tertio. Est areb marimu disertaen otiorum, aliarim, rerum, O Iea Goare parandi modo: nam e lentyri resna oleum, oe, infusione mo dis fi- paratur,extrahitur ignis ut, quod tantum a priore distat, uni. ut aera lupinis uelut dici solet. Ex ouis uerbscilicet luteis, ast expressione, cum durata fuerint roddums ferme ponderis dimidiuio destillatione, nec tantum dissimen o inter baec, quὸd expressιm ualentius sit quam id quod per insolusionem paratur, quanto tormius destillato. Horum uerbinsolatio est: o transmutatiospontanea, dum sepeliuntur in uulit vitreis sub terra ἰ per c ivncition Lut cu amygdalis Hic modus medius est inter insolatione expressionem ,
747쪽
68 2 BE RERUM V Α ΟETATE, quae aqua madescivat, exponuntur, Solit repetitur p boes paut , inde torculari exprimuntur: refert hoc putredmirimaginem quandum. 6s uiribus natiuis proae u ei quod per insolationem fit uallidrus: er longe plus in refrigerando: humeetando crura per aulam fat. Qvita etiam destilla, ιione sit,subtilius est ac diuturnius: facili e corru-pitur,
Modsponte exprimitur, aut per additionem aquae, aut rei oleum continemis: quod autem insolatione paratiar, tenui ditat eo diuturnitate proximius est destillato, quam reliqua
genera: qua etiam crassiora fulu. Uina artifi Porro quaedam etiam uirtutem remittunt, no oleo, sed α- c at s liquoribus: unde uina illa uocata Hippocratica,taalias: quorum omnium,ut diritum est, ratisnes eademsunt: calor, trituratio tenuis,ais mora . Calor autem bifurium: aut afritilius, ut ab igneiaut naturalis, cum motum ferataei. Hoc autem modo,agrata, e falubria paratu aduerasus uentriculi imbecillitates, ex absinthio: aduersus flatus, est atram bilem,ex rutha:aduersiis iecoris uitia, ex cichorio π apio, eupatorios: aduersus lienis tumores, e tamarisco G capparibus ad laetiuiam e croco apio metissa: ad confirmandinni calorem Manatum, e laseris succo . aduersus putredinem, es Syrace quam calamita uocant, et ' ligno aloes: adversus morbum Indici , eguaiacano uocato: aduersus omalorum obsciuitatem, e scaenicillo ο fragia: ad cerebrum, o cor confirmandi , e molicho a ambra: pro renubus, ea
halicacabo, beronica, cypero ac fefeli: prosunt o Meficae, adde serpi si pro illa. Materia aut iucudi odoris e gustus, furu primum gariophyli tenues, tenue s cinamomu faccharucs,aut mel purisimsi: inde gingiber,nux myristica, cras custiper,olim amornu nulli secunda,cardamomum utrundi ei pervi is luem uocatat alangam, macer. Cubebs
748쪽
essem ac spica Inda,medicamentum magis sunt quam aronui,ut etiam thus:non ingratum est lignum aloes: seu Mallochim,mosibus, laseris breussed haec in parua quantitare.Parantur: lima quae purgant, eodem modo quo ex rualba, aut absimi bio: praecipua,ex polypodis, fena,rbabarbo Murico. - eae caricis m crati utra habet, expediorat Guys bumores uehementer ,sudore prouocat, at ignit morbι prohibet, rembus piron partemarixiliatur . Gallum Indum s buberetur, perseuma facit elegantistium.
Scboenum autem ad messicinam magis pertinet, si bene olealanon quaecump beae olent,patim Lims condiens dis sunt accommodata,ut nec rosa,aut Aiola: fed rosae aceto utiliter infunduntur,iss odor aceto conuemt, uino non uenit: violarum neutri. Nemini in Germania bibisse hac Acetum r-- . nectaris genera certe optima,loci proprie non memini. Hi iaceuu1.
intenderis iraenim ualet. odoris Cysaporis magni funi, quae ergariophylis,cmamomo, Cygingibere fiunt. Haetriasi in qua ardente infundantur inteo cἴterata, indepatera ea cotiatur,umo quod bibitur multa addunt: iuci da Cy massueta sunt,quae nuce inristica ex amomo Loru loco
condiuntur: maximam enimsuauitate tumsaporis . tum Osdoris acquirsit,fi recte teperentur. Amonetsi itidisse uersi me puto, sed non contendo: quid enim si no sit tu tame iucunde ac suauiter oleat,ut in nullo prorsus offendaris' Ticet aute Comp osito nonsolύm ex plicibus, sedi ex coptatis medicamentit ru medica
uire aqua,oleum, odores extrahere.eod φ modo, igne, mentorum olatione,expressione modo natura rerum pro duce uta, destillatiq.ris. Illudfolum animaduertent, composita medicamenta
tanto esse simplicibus , mirora, quanto ars ipsa a natura robore superatur. Et ob id, nec olei tantum in se contianent, nec tam diuturnas injblationes supinent, celeriui putres ni,
749쪽
εῖφ DE RERUM VAR ET A TE, pus refc um raros destillationem i: ehementiorem quam pernarii balnc: suspmeri positat: aliter uires evanescunt, aut ipsa meaIcamenta corru puntur non desti illitur. Sedo haec pro ratione eorum ex quibus constant. I i destillationi b. etia obseruanda est itinctis mytuti: ueluti argentu uitium igne fugit, descendit. C si igitur e terra argentu Miuu extrahunt, terra in clepsibas i mponui,
et sub illis sepultis ussu alia collocunt, igne uerbfupra a cendrent tu duplici ratione, et ob grauitate, o ob ignis is iam γydrargyrium descedit Accedits ulitid commodum, quoniam sic leuis ignis fusi ci a multo emm absumtaer: mkruibus igitur siupponendus . Exiguus autem 'ficit in bestii fimis, ut uiola, atq; haec esse ratio coctionum: nam praeteris quod substantia mediocri igne magna ex parte absumiatur, quod etiam reliquum est, uitiatiar, virtus perit. Eiu ut edi destillationes quadam fuἱorificae quallis est ea quasi hingulare illud collyrium, quo plarimos sanatos uiadi supra spem, ex Isi fulsismbus et maculis inflammatiomabus, oculoru Nodus hic est in iιinu album Maio dum fio,
rent, a cu rore collecta herba oculares, inferuntur ac coapsi tur: excipiunt xr patina terrea ac integuntur sudorcpetii adhaeret colligitur, denuo quos coqusitur, ac ter, quaater, quinquies, simili 3 modo semper colligitur ros ille: qui iato tenuior est destillatione, quaest puasa collee io, quanato minore calore ascedit: hgnu est quod aqua ardente uix refert poli ann si utile corruleus paululu euaὸit,esis adfusa
subisnes erode das tunc magis accomodati e laua enim medicamenta tenuissima esse opsrtet, ut penetrare possint
oculi substantiam, nec ladere. Rursui messia esse oportet acrimonia, ut suffuseonem erodere, non oculi subplantiam,
750쪽
L I B E R T. 68 Eslesiam genus quoddam desii allationis,cui'r permee De illatio gauirtus ipsa transiit in alienam tenuiorem substaritiam: per qua Lo- ut uix ei de initio dei illatiamis conuemat: nes enim, ut didi Ia uia transi.
citis est,substantia manet: sed uas, incorruptas stantia, memiransmeat. Veluti si libeat oleum conficere quod illitu era, dat pilos: m aqua partes quivis calcis, qxatuor auripigmenti filicis queremi tantudem, lachrymae hedera partem mesdiam: 1colopendras quatuor, aut quinque, aut quam plua res habere potueris incoque diu in aqua, cst abie iis omniabus alia noua adde, si placet, in eadem aqua sinendo, loes eo tepido: deinde excolatam aquam cum tertia parte olei excoque,donec aqua abs arur olem id illitum loco iam a ua madefaeio tepida, pilos absumit. Ita fit ergo, ut uis
medicamentorum per aquae coemonem geminatam , abfepsubstantia i a in oleum transeat. Semper autem meminearis, in tubibus quae infundendo uim tri unt, aut incogia relinquunt: repetitis iniectionibus, etiam 1sιpra natura mei dicamentorum,uim augeri. Optimum uerb destillationis genus est subterraneu,qlis Destili filio ligna, cortices p tum duriora femina fleu mittur,nec adux subterraruntur. Megeni 'aeoraxmi, sambuci,nigrαφspinae, cortex rimedius in frustula diuisus nas medullasam suci, tu in mamenta oe fcobs ligni lassici, sylvestris p mἀti, tum nucis, ac
Mallochi, mon comuum, utpote cemini, caprinis, tum
lignis cyparissi, alias huius generis: sed tamen prius Oamma siccata edulia itehementixs, medij cortices leuiter, ligna mediocriter in oleum uertuntur . Alberti inuenti
elii, olla pertuso fundo pluribus foraminibus, nec ultro oblita impleatur,media,scoberainentis p desilitandis, sub furi, do alia ultro oblita, luto quod uocant sapientiae, huic con suaru icut nullibi fiespiret, utras defodiutur, sicut pΠα