장음표시 사용
711쪽
6 6 DE RERUM VARIETATE, ab igne minus differt, quam res a re: quia quae ardent, disserunt,ut ignis ab igne: quae igitur relinquuntur, di*em,sci, licet cineres ais non paruisi quae exusta Derint,multu dis,
ferat. Iae uero mutatur,dubiis elian uim re eat . medetur autem quod non, quia non ex igne, cum nondum mutata sit: nec propria, quonia ab adhaerete igne obscuratur. Nunc modo, quonia de lucerna locuti sismus, quae inferius osculini habet quo ellychniit fouetur, gemonstremus,no id obiter , sed necessario tale esse debere, si diuturna lucerna esse debeat. Nam ii m suprema parte sit oscula lucernae, ne oleum absimetur, magis etiam elongabitur ignis ab oleo, cern co quare nec bene ardebit,nec erit diuturna. Quod hi subere positionis oe ferro descendat ut in lampade, durabit equide plus 'sed demonstra- si oblonga fuerit lampas, abscondetur ignis sub vitro, nectio. eminebit, lux p obtusa erit. Si uero lata lapas, obumbrabit
lumen,diuturna tamen esse poterit. Hac igitur ratione tu, cernam pro toto anno costituemus: faciemus lucernam Α,
quae tantum capiat olei, quantum sufficit pro una die, ratione scilicet allium primo libro de Subtilitate . Huic fractiplo maiorem faciemus B, iunge muss ipsi A ex superiore parte. Inι uero B hexcupla faciemus C, agglutinantesi ι B superius firmiter. Ipsi quos Cfaciemus D fexcupla cusextante, qua
eo de modo odiungemus ipsi C. Sit aptota machina bene undis cἴclusa: suppeditabit, oleum toto anno. perpetuo Calx quan- ardente et chris illustrate. Porro, tum decre- igris esim e Au consumat, detracta
sc ta tertia ponderis parte, plerunt lapides uertit la
712쪽
L I B X R X. 6 7 Sed cur quaedam ligna liPescere uidentur, uelut ration, Ligna quaecde quo dicemus pos Edicitur autem per excellentium, quod dam euruis eloes appellatur. Videtur ergo tenuis subsicitia, lignea este quescant. ac ualde arida,pingue uero adeo crustum,ut ardente ligno nond- liquescat, cum uero liquescit, totum liquescere uia detur,tum quia maxima pars, tum quia quod vere lignum est,consumptrum est. An idem potes esse lignum a lachrya Cadelgma,cum lachrymam terres plurimum commere demonsera extinctet a vimus 3 mira fiant quae ignis ostendit, quonia magno ister; ceu dantur uullo a cunctis athi distat. Namcandelas eximias no perae ungaetuiri feci λας nis ori admoueris reuiuiscere,qui ibi fulphur π Hermetis. petroleum adeste non norit,admirabitur, aut δε ex ore ima
ginis uentus exsuffletur. Et multas candelas unico fio ac cendes, si prius aqua madefactum hulphure π auripigmen CadeIx mr . to cum oleo dissolutis illinast sed utr&mp purgatum esse o, rabilis.
portet: nihil erum uritur a tenui, uel exiguo igne, donec auqua maiaerit. guentum hoc Hermetis uocant. Referut
autem, quod se partem unam balmitrisumpseris, addide. riss thuris, olei communis, lactis L hiridis quintam misgulorwm partem,decimum sulphuris, cerae dimidium, cana delam conficies, quae colore, odore, motu, acβrepitu, erit admirabilis: nes haec ratione carent: ath uero calce dimi, Aqua destililium corticis cui implent, partem pyre pulueris superad lationis hudentes, cera concludunt, imponunts aqua stigidissima: mani sterconam persaepe igms acceditur, emicats flamma. Sunt qui ris. hi merit,aquam ex humano stercore deItillatam ardere: pinguior enim est satis tenuis, minus tamen quam ex uictno. C fiatfane adtiessari eam bubombus, maximeglilae. Prunae Forsan haec inter minima experimenta referri poterEt, sed rubra. rubii mimmum est quod igne fiat:nam incremeti Miscitas, fecit ut omnia eius opera magnis admorerari qucant.
713쪽
668 DE RERUM VARIETATE, Flamma ua Ignis autem purus, albus esse, quos ut pruna rubra sit:
Iss colori- nam ex albo sens ros mixtis, aequaliter colosis fit carbonestius quomo autem nigri Vt uero commiscetur cola maiatur: unde odo fiat. cceruletis, uiridis, pabidus videtur, quoniam uapores
illi commiscemur. At uapor in igne manere non potest nisi substantia densa sit, qualis durioribus lignis oe lupidibus, ac magis metallis, aut metallicis, ob id talia mutare co, Iorem flammae solent. Itaque cum mutato limine, necesse sit mutari quae uidentilr, non difficile fuerit rerum col es mutari ut suo loco dici Mu est. Namfestim est autem hace esse media ui quae absimuntur, a calore agi ad mma,undesus ius perniciosi. sibi huj Clibanus ad coquendum multa, simul utilis,mιnc in usu ς oin penta Mediolari, compendium duarum paratum e tribus ligno, sidium quoniam conclusus ignis, triplo es,caciores uirernia faeies. habet. Quadratam effcies formam duorum cubitorii ferEme latitudine, altitudine unius cum dimidio e creta lateriabor Euperius quatuor foramina ampla, romonda, pro magnitudine lebe tum cI patellarum. Superficiem totamsuperiorem intege are: sed ubi foramina adpunt, aes excinde, fient frusta baec pro operculis. Vbi ergo usus erit, patetitas est lebetesstiis locis impones ubi opus non est uast, operculum indito,ut clibanus nulli bi respuet. Sub solio fle riore cauitas est, optolum. quadratu per quoa ligna cumbones. immittuntur a latere uero multo latius sed humi hius ostiim atque in inferiore parte Medio folio crates fera rea simplex, per quam cinis demittitur: constat itas ostium per quod ligna immittuntur, is parte superiore se, relis
quum autem in inferiore. Coquuntur o veru carnes, pro σ
positis cardinib. a lateribus eius ostii, per quod cinerei caes
714쪽
LIBER X. 649ρperiore folio, β aptetur rata,circumagit uerua. Verum lianc cunn exbalare eam oporteat, non tantum fit comperiae diis tignorum. msuis tanta es ut conclusus, i moram trabat, fus Ratio sphe-focetur: fm si ocari nequeat, disrumpat: propterea caute rularuni in agunt, qui machinis igneis magnis sphaeridam mittunt: igneis ma- non enim fmunt ut canalem ad unguem Occupet, sed inane chinis. aliquis relinquunt. in omodo uerb ignis ad pabulum sectatur uel lucer Ignis quo-na, ut Galenus inquit, arcto ore extincta non perfiate fit, mo do fera- denuo famina superimposita accenditur. Qt rei quae neque tur ad pabuniuit, neq; na uralis est,fensum quoi assignare cogamur. Ium.
Ars i ane obseurum, quod ad pabulum attinet: nam de
flamma, cum sit motus acrior, iuuatur a circinnfusa cum ditate: quoniam ibi e regione aer adeo attenuatur utrinque
ex calefacitus,ut flamma excitet. Veru in pabulo diffiditius es , clim flammam ferri ad ipsum uideamus. Non enim nasturali affecta id contingere potest, cum assed tum non basbeant, sed vim 1 6ἰ enim qualitas cum motu in aliena subafantia. Necesse ε si igitur casu id feri,non ob pabulum, sed in pabulo manifesta inclinatio percipitur, quoniam accensditur. od si qua alia causa sit non alia quam 'flatu, quia pabuli obiedio uer incalescit. Et quoniam a quibusdauapor exhalat ea parte ut bitumine, calor enim trabit,uaespor autem accenditur, allisa flamma permeare uidetur. Declarauimus enim,nes ignem, nes flammam manere: noe o inclinari potest, sed noua generatur . ras ergo quasti or modis nἴ qttonium ignis natura ad pabulum feratur,
ii inuri uidetur. tantum uero discriminis fit inter uim qua babet dum sursum fertur, ex a laterib. nemo ignorat, ξ palma supra o a latere extenderit: multo enim magis
715쪽
63o DE RERUM UARIETATE, sale facit palmo mavo procul supra , quam a latere duoerum di tori spatio. Mihi autem haec reputanti, decupla proportio aut proxima uidetur, cum ignis collectus fuerit . ut is candela. Ob hoc igitur lebetes superpo ui ut aliis di xi) alter ab altero ferus rem contrahunt, ut quandoque ormnes bulliant: sed si temperetur, ratio antiquorum declarabrtur, qua eodem igne caldarium infra, tepidarum in irae dio, frigida is supremo loco ordine, ea laurassim ha lebitur. Tria en uasa a tra plena c bi invicem impo, nuntur,seno inferremur, ut tins igne omnes, diuerso tamen nroia temperentur. Siquidem in erioris aqua feruet, non tamen ita ut bullii at,nam sic idonea non esset lauationi, o suprema etiam necessario incalesceret: sed ea ratione quae scibidis,nec negligenda erat. ignis temperabatur,ut cam sapremae aquae frigus mitigara at s mutari inciperet, media temperet, infima hic ferueret ut laudri homo commole ρή, fet: fervida enim incipiebant,ut meatus aperirenitar, senefans si quis essct iassitudinis,discuteretur: post, tepida ab avndantius lauabant,ut humesiaret, o omnem squalorem abluerent: pHi,frigida perstindebant, in qua non Dium ualup ar egregia percipiebatur , sed etia a frigore con,
firmabamur, demum oleo exlitto inungebantur cuius usus a Guleno a nobis alibi esse explicatuso Satis est sic docuisse eum inunctione mollem carnisesdere,cdi ab aesitu utir frigore magis immune. Tempcranda ergo erat haec aqua non
obiter, hed industrissa symmetria indigebaimam non ut m de Mase pars'perior cubidior est inferiore sed in diuerabia uasis ratis hoc raris modo se habet: plus enim inc escunt,ae euidenti discrimine inferiora superiora supmortibus, quod illa mi propiora. Ob id eliu quidam figura Eponere solant,at etia in quibuscus at .ut nunc mos est:
716쪽
eli, omnino figurarum exempli damnant, ut Galenus in Figurarum plantis. Cum tam sutris aberrem, nam in nullis facere uel. descriptiole figuras, nimis duri hominis, aut uerbosi es , αἰm quaedil in qαibus figura ipsa fola facile explicent di quae vix longa ferie uer conueniat. boru liceat egoieret in cunctis uero figuras apponere uelle, puerile omnino est,ac humile. Ergo tribus in casibus Hu,ra conueniunt. Primus, cum machinas perdifficiles explicare uolnmus, in quibus plus uno intuitu figura intellum us, quam oratione multis csartis descripta. Secundus, cum res parati ne indigent, ut disserentia pergiscamcis: quae ma, gis haeret fen b. A uisu percipiatur, quam lectione, aut nam ratione Hoc enim in narratione, aut lectione, periculu es , unmm omittas quod non percipias: quo onrisbo, iam mPEhil prorsus poteris intelligere . itas in anatomia maxime figurarum exacta descriptio conuenit atque non tam utilis est, quam etiam necessaria. Tertius,ctim multa funt ei Ee
generis memoriae commendanda: quocirca plantarum hi
stortae non solum delineatio , sed etiam pictura titilissime adhibetur. Est etiam genus necessitatis aliud, cι:m propriis nominibtis caremus, uelut in antiquoris uasis, uestibus, fabrilibus instri mentis, quae omnia tantum defecerunt, quantum pictura quae i ta exprianeret,defuit. Ex quo liquet eam fuisse necessariam. Fomes ex minima causa, ignem concis piens escam uulgares uocant cst: fungi arborum ma, Este ignis. ximi, exacte a lignosa parte munduntur, de sic lixivis lon,
go tempore decoctos breuri facies, ac cuilibet librae ipsoru addes fulphuris uncias guas, fatis nitri tinctam meaiam: ac sic lixivio eoti se incoques, donec absumatur lixi uiuim, siccatos. in foli, rorabit aqua uitae ath appellant ardenaxem siccabis φ denab: quanto frequentius effcies, eb meabςrer evadent: semuntur, aut oljbcno, uel uulgaris daa
717쪽
632 R E R V M VARIETATE, raca. Aliud eo longe paratu facilius, sed mis lis concipit, o si intulti satisfaciat lintea egoiseipio, praecipue nigra, uau ter combure, o dum comburuntur, suffoca o serua. Ignis extin Exiti uendi auit m ignem auxilia, ab ipsa ignis uitaguendi au- semutur uiuit enim almento motu. Ergo quatuor modis
xiii a. extinguitur: si motus prohibeatur, bi alimentum subtraba,
tur, corrumpatur, aut intercipiatur. Prohiberi moti aft focari, terra maxime er lapidibus constat. Sed ea terra corrrepit alimentu. Subtrahitur alimetitu dum domus ardet
sub tradiis tabulis, trabiburs praecipue antis ac larignei Ligna &ta- aut paneis aut piceis. Ex his enim pix effluere solet. Refert buIae ignib Theophractus, in pino mascula subnasci interius oloco tae,
noti obno- da is foemina rubidiore materiam,grauiter olente, a qua ignis rodiat. Inde tot errores in clatoribus irrepserunt nam tabulata ex his ignem non concipiunt: manifestim est aurtem hoc ligni colore tam fimile larici,qu imnat racρ trarium Corrumpitur alimentu aqua er arena,ut dixi. Interacipitur aut e muris lapideis,linteis, aqua imbatis. Veram saeuit ignis in domibus, maxime Metustis, aduersus omnis haec: cum per noctem clam acceperit incremeti , inde ubi diruere scalus coeperit, muros. concutere, ab aqua tutus eliadis: qua nes subtus attingere,necsuperius immitti podi Causia cur test: inde ruderibus semet contexens tutum prout ab origais non anni incommogo erget psen m gonec omnia absimat.Sua
ossit ex- perius ita ite labes Autis muris, scaliss sublatis inferius ipsis ruderibus praecludit uias objbantibus. Praestat igitur fornicata conclauia i scalas habere lapideas, haec enim maximo praesidio sunt aedibus inis. Publice autem, prae; ti custodias nocturnus Rempub. babere paratam magna 1 ibuli quantitatem ni hos usus, fontes certis spatiit,nam e patris tardius hauritur; canales ac f*lήs quibur aqua mai
718쪽
sculos protrudatur: scuta ampla, ut tuto bomines subire ruinosa loca possint: scalasferreas, lapades pro muris si
oporteat in magnis incendi s ) extruendis: domum ligones ad rudera subruenda. Contingit uero ut iam quor eximactus,mmmmam accensus erumpat, ob falsedinem murorum, o halmitrim quod muris uetustiis aghaeret, o in Ignis cursae gnormn cariem quo crinque enim fatum gignit e pruna, pe prodi 'fammam excitaresolet. Vnde aptid multos, rasaepe, haec gi se exci- ignorantibus, prodigiosa quaedam eueniunt, ut mirentur tatus uidea homines, cy quasi alumitris ignem immissim putent: quo tur.
circa Vesialem illam uirginem quis prohibeo, ne erasitam us deraso muro ueteri i nem rccendisse, etiam sine
igne ullo, sed cineribus solum calidis et motus autem cele,ritas, ac incrementi magnitudo, talia nescientibus, auget admisationem Porrb ignaria sunt e tabula attagenis he, Igitariaederae baecspecies est)est stylo lauri arboris in terebrae moti quomodorem, dum concitato motu circwmagitur adtedio sulphure: fiant. at de his alius etiam diximus terr m illud animaduerirere decet, ut multa aqua ignem suffocat, corrupto aulimento extinguit, ita paucam bifariam illum accendere, o fatu genito, motu, ob id concitato, o calore contrae Aqua quo- eis: ut etiam mortuum, aut qui nondum accensus t , ex, inodo bifa fuscitet: itus tu quando eam adhibere covenit,ta ad qua, riam ignemo quando, non perspicum est. accedat. Refert Olax non aliare magis ara frangi,quam lur, Ad Dan gendo accenso. Quod uerisimilies, quoniam pingue humia dataSR.
719쪽
COCTIONES. CAP. L. I STILLATIONUM commoada adeo magna et multa si mi urae quicqua adeo excellens in hoc orbe reru nrortalin possis inueviri. Nam partes dissimi le separat, a biliores ab impedimito liberat: quae uerb imperfecta sunt, attenuando, perficit: τrursus quae diuisa sunt,intinu iungit, viribus as facultatib. corporib. etia immaxtis. Mortales res cales ibus aequat, im Geth aut Hi Delicissrmass regiones foelicssimis. Meminicium essem in hernicum. Scotia,etsi hume cissis spe Hibernicu, aqua ardente non pasru praeponim I fit ex comuni retho, a Ditis cromatib in omnib dstillatis: liceat ubis siologi rgibere, uel vini faece, aut siliqua iro, iumperi 'ue se ne aut amaraco, uel serpitilo, cu cliena, mentiri sentem aquam, imo Elior uocul ἔ:
quandoquide Hibernisu ab hoc pars disserat, quo gens itu
admodu dele diatur m magna udini caritate Quot uerὀ moidis distillatio fiat,aliis in locis diaeisse me in 'mini: iuvabit tumeri singula diligentius ad trutinam, facilioris do Atrina causa, reuocasse. Sed prius de his modis Asberentur,quibus vires, o dor a siccis in liquida sapor, odor uires s traducuntur.& sapor re- Primum luer, abis calore ut o fit ricraticae, verru quomo- luti amomum aut xynetaber, heu gurgiber volo enim zido confe- t que nomine, quod eae aequo barbarae rei est, barbarum G, in li- uti posse ) utit alterius rei odoratae sus Santia teratur, Aliquore tra in Ros immixta agἰtetur, recipit odIrem ais saporem n fundantur, in die . Sed quantumuis viregie terus debent enim ita apti reus Rio in pollinem redigi ) nunquam tibi re ederint , si dura si i ius. substantia, uires M. Minum transflin gitur: imo cine mor
720쪽
L I B E R A. 6 sardem aqua ctum dii in Soleo uastem aestatis temepore , nihil egregi τῶ consecutus. Sed ta en bi re ide,
re non permittas,llurimum retinent uirium , quod tenuis,fima substantia uino, aut oleo , aut a lio liquoini adhaereat. Hoc s modo fieri solet potui ille apuά nos suauissimus,
quem vocamus Hippocraticum. Ex uino albo, prisanetissimo cinamomo gingiberis modico , Osachars. Alter Secundus modussuperi u sdictus se, curn amygdalis, uelglandeundi modus a-guentaria. Tertius, est quas mixtus ex utroque. odoratam lias dictas. rem in pollinem rediges,in tress partiaris partes,o primae tantura umi infunde odoriferi albi,quantufuffcit,ut mel, Tertius malis accipiat spisiirudinem: inde optime rectus uase uia dus. Deo, in tempore linteorum, uelut panis cum fermentatur, contineto per horas feae: inde sub torculari exprimito dili
gentissime,sed prius linteo at φ manu , quod quasi sponte
fuit. quae relinquitur faci tatundem alterius uini ex easdem genere adde atque asseruabis, a exprimes: π quod detraxeris,umi priori addes. Faeci rursus tertio addes tan, tundem uini,imitatuis primam rationem recondendi, a feruandis, tum exprimendi:quod etiam infecunda,obserauare te uoluerim: quod exprimes , ali)ς partibus vini iam fertiatis addes. Inde rursum diuiso uino in tres partes, pri. mam impones secunda parti pulMeris iam seruati,imitabe
ris p rationem quam in prima parte docui te,tum tempsris, tum modi recondendi,tion exprimendi. Atque ita m tertia parae adhuc Do moso totam uim odorata rei detraher,
ut inanis sola fi Uantia remuneat, o nihil uini aut liqvocirii peribit. Manassum est autem, quod idem, es commordius cum oleo feri poterit ,-cuod licebit tria genera DCere olei, uel uini primam partem semper privue so qdieceris, fecundasecundae o terrum terris.