Legis Romanae Wisigothorum : fragmenta ex codice palimpsesto sanctae legionensis ecclesiae

311쪽

. divi A

312쪽

ΤΙT. III DE HOMJSTULIS CASU AG UOLUNTATE FACTO - Quatuor m)TIT. IV. DE TESTAMENTIS. - Septem gg) ΤΙΤ. v -UE SEPULCHRI T OLATORIBVS. Novem gg) ΤΙΤ. VI. DE LI HERTIS ET SUCCESSORI GS EORUM. - Decem g . ΤΙΤ. VII. DE INDULGENTIIS RELIQUORUM. Septena g* . . . . TIT. VIII. DE THLGINTA ANNORUM PRAESCRIPTIONE OMNIBUS CAUSIS OPPONENDA . - Octo TIT. IX. DE COLONIS VAGIS UEL AGNATIONE EORUM ET DE AD

TIT. X. DE CONFIRMI IS HIS GUAE ADMINISTRANTIBUS UEL PUBLICUM OFFICIUM GERENTIBUS DISTRACTI SUNT VEL DONATA, ET DA ADVOCATIS UEL DE CETERIS NEGOTIIS I; Imp lentimanus A. Fir

mino P . P. ci Patricio. Uuae plerique an legibus constitura divit dans, vocessc est, praesenti iussi iuc scuciri, ut, omni ambiguitates Stimmota, iusta uratio e solidiora reddantur. Iis ad inistra- fiouo cuim est, in militia postfis emcndi Ii uiam deneg afam, supersua nonni illorum dicitur esse persi asio, qit1 Dι LX dioi Honorii ad Palladium V P. missa, in Theodosiani in redacta corpus, hacio copiam salibus legatur il disse ' sotiis. Ovem non fas eat alioquin ista co iditio, his solis, qui ad honores aliquos ovehuntur, libci taleiu in coutractibus non paterep et quum hinc obstactilo milia fortisua subjaccat, non medάocris, non nobilis, non plebeia, univCrsitatis ius et commodum solis mili inritibus denegaris Censemus igitur, ut tu quibuslibet administrationibus, officiis, in

quocumque militiae gradu positis Cmonili quae ceteriS copia sit, dummodo enatio et venditio celebretur iure communi. Neminem Volo potestatis iuSsu et impressione compelli. Volenti vendere, dCfinitam et Conscriptam peCuniam Oportet inferri Videsat instrumentorum scriptor, sciantii, apud quos venditionis documentum necesse est allegari. Nihil reseri, quis emat, quum p blida fido pretium venditor ConSequntUT.ς I. Ouod si emtor officio est administratione perstinctus, intra anni metas, aut si per illata Violonii A lopae CCnRcripta carceris, catenarum, cuStodiae Publicae vel privatae, Vel in quolibet gen Cre factionis, Aut non annum grato pretio evidenter suerit consulatus, vel se de iudicio tEr vi Vel Satione Subtra Xerit, et astat, ne testae rei Veritas posSit agnosci, venditori solidorum numerum inserat, qui tali tilis continetur, POSSCSSi OnCm sine dubio ' nihilominus perditurus, ut ad dominum redeat, cui taliter probatur abi Ata. 2. Itam si venditor nihil horum sustineat, quae ponimuS, et callida refragatione caUSetur,m nente contractu pCri Ctua firmitatC, et pecuniam reddat emtori, quam eum in pretio accepisse constitorii 3. 3. Hac sanctione eos quoque iubemuS CSSe munitos, qUOS administrantes et ulla gerentes Officia praedia rustica vel urbana certum 2st dato protio comParaSSE. 4. Donationes quoque habitas et commutationes Circa eRS Personas, quarum immerito hac tenuS emtio fluctuabnt, sina iliter roboramus. Ita fit, ut in actu publico positos fidelius labo-rACC del QCtet, quum vident, seu emtione, seri Committatione, quRe inStar Obtinet enationis, seu donatione, seu alio quolibet mulo venientia apud Se POStCTOSQUE SUOs inconUulSn manSura.

φ 5. Non patimur praeterea, nonnullorum alio genere iura turbari. NOtum est, post fatalem hOStium ruinam, qua Italia laboravit, in quibusdam regionibus et causidiccs et iudices defuisse hodieque ignaros iuris et legum aut raro aut minime reperiri. Nam hae necessitas

Hic Jessiderantur solia plurima quibus, poSt Verba Paragraptu 3 a nobis suppleta, inerant g 4 ipsius con

314쪽

NOUELLARUM DIVI VALENT IN IANI

sedit, perpetuitatem dari Pro Vinpialibus advocatis. g 6 Si quis Curiali venditori aliqua laboranti necessitate subvenit, quum modo ab CX actore

fiscalium functionum, modo R creditoribus urgeretur, et sines cautela vendidit, quam Premente iniuria quaerere non Vacabat, ne diutius susp'ndiis, squalore custodine, Sportulae conCUSSione, usuris in maiorem Cumulum Crescentibus vexaretur, cur non maneat venditio, quaei PraeStitit

diderunt, quia ieiuni ceSpitis onerosam professionem non poterant ADStinere. Ini rim eSt, tHm iustis praecedentibUS CAUSis Consectae venditioni ob hoc solum, quia decreti interpositio defuit, adimi firmitatena. Statuo itaque a tempore, quo Italiam Alaricus intravit, nullam moVeri qua CN tionem his, quae curiales taliter de facultati hus propriis vendiderunt. A dies sanct latae hirius salubeerrimae iussionis quum praedia sua distrahunt curiales, primores etiam curiae, qui VCΠ'dendi necessitatem ignorare non possunt, in colles gae venclitionem subscribant. Hoc ordine Onanis causatio AOpiatur a , nec emtor his auctoribus quicquam de resultatione A formidat, nec venditor potest sub tAli assertione fraudari. Ouod si praeceptum obversiam S claruerit, ab ipSi S

improbo pariter addicatur β.* i. In diversis provinciis vacuas curias desi selinquunt, qui certatim ad privilegia causidici Silliastris praetorianae sedis atque urbanae delata sestinant: quum mestiores natalibus Sui S Qffici Volunt, non Curant, uri, EA propriaR Apoliatas ministeriis et ossiciis debitis interire Nos neque mel i ora desideria volumus impedire, neque passim destitiai civitates. Quisquis ergo ad ii Ceofficium venire contendit, non ante sibi sciat essci permissum, quam univer Nn naui Cra ', UAC Patriae sua es debet, eae solvat. Cuius tamen indulgemus arbitrio, ut, si ad togam Properat, Suffectum curiae Pras stet, cuius studio perficiat universa, quae Per ipsum fuerant procurAnda. Nec Me I Q absolutum credat statim Segmtux fotulor. 283ὰ

316쪽

NOVELLARUM DIVI VALENTINIANI ID ad positionem suffecti quia, Si irefficax δ ullo debito actu fuerit, recursum ad ipsum praebemus auctorem, nihilominuS ad eos concuriales 3, qui minus idoneum Susceperunt. Pro sessurus igitur gesta seCum deserΘt apud moderatorem consecta provinciae, ut et officio iudicis notum sit, locum abSentiS quae PerSOna SuSceperit, quae possit publicis necessitatibus Suffciens dare responsum: hac providentia nihil negligens ' in totum potest urbibus evenire. g 8 Iubeo sane, ut, si in provinciali soro quatuor constat esse cauSidicos, quorum patrocinium in controversiam Parti possit utriquo sum erct, quum voluerit is, qui ultra memoratum modum potuerit inveniri, veniat ad praes lictas sedes ob negotia perduranda S. Alioquin licentiam non habebit, si illic non fuerit numerus designatus Providere enim decet, ne proVinCiales, tenues homines, desensionis inopiam aut requirere adiutoria si sumtuosa vesnire cogantur. Cum

his 7 ergo illustribus judiciis ad actionem causa ruin debebit admitti, qui probat a ' relatione lucti is competentis, tantos intra provinciam sibi creditam esse causidicos, qui possint Controversiae Sustinere conflictum. Firmines, parens parissime atque amantissime.

M p. Illustris igitur et praecelsa magnificentia tua hanc saluberrimam San Ctionern Pr gram mate suo ad univei Sorum faciet notitiam pervenire. Data prid. Kal. Febr. , Romae, Adelphio

Interpretatio. Haec leX praecipit, ut, quia 9 in administratione positis vel in quolibet officio militantibus leges anteriores id specialiter praescribebant, ut nihil aut comparare aut

Commutare aut donatum suscipere tempore militiae vel administrationis eis ulla ΤΠ ratione ii ceret: sed nune Valentiniani Imperatoris hac lege praeceptum est, ut omneS administrant vel militantes, aut in quocumque ossicio publico constituti sunt, et comparandi Et commutandi et accipiendi donationis titulo habeant liberam potestatem. Solum est, ut nullus inrobri λδ hu-lUSmodi Scripturas aut per metum aut per fraudem suppositae perSonae aut Violenter CX tortaS, id est, aut in Carcere constituto, aut in quibuslihet vinculis posito, quisvr t tu lag. ab5

318쪽

NOVELLARUM DIVI VALENTINIANI a 83 aut aliquod se tormentor rem remιs Suppliciorumque perpesso aut Ersitan pretium se, quod

si fuerit, vacuatur, Sed tRli S emtor et possessionem reddat, et pretium venditori, quod instrumentis continetur insertum, cogatur implere. Si vero nihil horum venditor, ut dictum est, sortasse pertulorit, Ct Contra venditionem hanc voluntaries laetam sub tali obiectione venire tentaverit, Cum Pro POS ita Poena, qtiae non valuerit comprobare, merito durante possessione in iure illius, a quo merat Co inparata, pretium Venditor, quod accepit, enatori, CUi CRlumniam intulit, absque ut a dilatione restituat. Curiales: Etiam, quibus hucusque 3 sine decreti inter positione reS SUM Vendere aut alienare a corpore curiae non licebat, si Certa suerint nCcessitate constricti . ut debitum, quod pro utilitate publica contraxit, dum Creditorum Poenas metuit, supplere sestinet, quicquid sub tali necessitate vendiderit onani firmitate subsistat. Nec interpositio decreti quaeratur, Sed tantum concuriales sui, quos necessitas eius Poterit non latere, in ea venditione subscribant, et nihil emtori de emta re calumniae PenituS OPPO natur, Sed rem Comparulam emtor Perpetuo iure possideat. Ita tam n, ut si sorsitan se aliqua fraudo, intercedentibus concurialibus suis, qui subscriptores iubentur accedere, venditor Se Pro- haverit strisse deceptum, tam emtoris quam subscriptoris dispendio venditor reddatur indemnis. Curiat ses vero si ad advocationem v nire voluerint aut aliquam militiam Sperare, provideant huiusmodi perSODRS, quae munia ipsorum debesant expedire, provisuri, ut nihil per eOS rei pChlicae possit inminui: nam ad se omne dispendium noverint pertinere, et se ad locum, in quo alium Substit uerant, revocandos. Reliquum vero huius legis ideo interpretatum non CSt, quia hoc in usu provinciae istae non hahoni.

320쪽

TIT. XI. DE PARENTIBUS, QUI FILIOS SUOS PER NECESSITATEM DISTRAXERUNT, ET NE INGENUI BARBARIS VENUMDENTUR, NEQUE AD

TRANSMARINA DUCANTUR. I) IMP. UALENTINIANUS A. AETIO PATRICIO. Quum

diebus omnibus et momentis studium Celsitudinis tuae et sollicitudinem pervigilem circa utilia tntesin publicana comprobemuS, Cttnm praesenti insinuatione monstrasti, qua nullum pateris benigna et salubri providentia addictae per necessitatem ingenuitati praejudicium provenire. Ost nclis, non omnia sinistrae licere fortunae, ut status, quem illa voluit inopia ecigente mutari, ad splendorem sUum humanitatis nostrae beneficio reducatur. Notum est, Proxime obScoenissimam famem p r totam Italiam desaevisse, coactosque homineS fili OS et parenteS Ve dere, ut discrimen instantis mortis effugerent. Tantum unicuique miseranda macies et letalis pereuntium Pnllor extorsit, ut totius, quem nAtura concesSit, amoriR Obliti, alienare Suos, genus pietatis putarent. Nihil est enim, ad quod non desperatio salutis impellata nil turpe, nil votitum credit CSuriens sola cura QSt, ut qualicumque sorte vivatur. Sed iniquum iudico, ideo libertatem perire, quia Vita non perit, et agi horrore vilissimae servitutis, ut exitium pudeat

praeStita non des Ormant, quRe accepisse delectet, quibus uti non turpe sit. Dici beneficium non poteSt, Si pereat, quod Servis Pro summa remuneratione praestatur. Igitur libero statui, cui spes taliter sapientissinat conditores iuris legesque Moli Erunt esse ConSultum, nullum PrRe iudicium patior irrogari. renovans statuta maiorum, Venditionem censeo SummoVOri, quam praedicta fames de ingenuis fieri persuasit ita sane, ut emtor pretium Sub quintae adiectione recipiat, hoc est, ut quinto solido unus addatur, descimo duo, similiter Crescente num Oro, qlaanactamque summam venditio facta designat. Ita fit, ut neque illum rehus afflictis a desperatis

, erba, quae hic cloesse notavit scriptor Palimpsesti, mox suo more subjiciet. - Ηuenel: Cui non.