장음표시 사용
122쪽
absoluto,Nicolao a Bau fhemoni, Baroni,& domino a Senescey, equiti Regio Torquato,& a secretis regis cori siliario dignissimo, magno Galliarum domusque regiae . praetori,necnon bali suo Cabillonensi,&c.P. Gregorius. in Cadurcensi academia iuris Caesarei publicus profecsor. S. D.
Vam typis excudi curarem ontaxesartis mirabilis, Illustriin didici non tam ex relatione virorum doctiorum, quom ex tui sius colloquio, inter proceris heroesque aulicos, te singulari quadam musa rum familiaritate, o bonarum artium praestantia, ut luna pollet inter ignes minores, multis prsclari simis uiris anteire . Mirum quidem primum, oe fere incredibile visum,bominem tot negotiis occupatum,curisq. gravioribus reipub. implicitum,literarum Liud Actscien tiarum labyrinthis, uel aliquantalum impendere posuoperametandem tamen,admonitus fui, quod cum malo ri admiratione admirationem sussulit, te quo genio csteri dant horas, musis oe literis confiecrate, O a bellorum strepitu defessum mentem , solitum continuata lectione reficere. ad haec,tanto ingenii dotatum acumine,ut qμs alij, verutfortis dissi lis si iungunt,ob laborem qui
seorsum totum uidetur deuorare hom nem,possit exrguo tempore,ct leui molesta, apertractare. Quamobrem
123쪽
cum ob ictum ob tum in uiros literatos humanitate, qua etiam me dignatus cs, decreui hoscep=imos in arte nonram commentarios, qui tunc cum te noui etiam proelum expectabant, oculis tui perpoliti ingenijsubiicere, Jerans,si tibi probentur,eo magis a Uitris eruditis ρrobandus:neque Parva laus mihi accediit, magnis placuisse Niris. νellem aurem, eorum munus eo siuscipio a'imo, quo is qui tui est observavit simus, ost erri a Lugduni. pridie Non. Nouemb. I 3Tq. c
125쪽
Gregori, eruditissimi I uri consulti, Epigramma.
Gregorius miraclum Orbis, bimenq; cori uin, Maximus in sophia, ruris di arie uirism. 1 Gregorim peperit quem clara Tholis,Garnmme ob cuius famam latafluenta tument. Gregorim tib=um hunc nocturni atq: diurnis Perfecit studiis tempore in exitio. uo lηmen iuriq; aliis aιque artabus adfert. conspicuum ingeni, uex emitate sui. Qui cupis ergo ι ιι Iuid non tritum addistere,eiiciunt Ei lapidum aspoο hune uolue labore labrum. Bκ etenim ueterum tibi erit uite,Lector, edi instar Illorum quos nΗnc rumor ad Mira ueri In eundem. i t
Phaetas ut exoriens, curru . e gurgite Alantis. Extollens, tenebras, inciuaque astra fietas. Sie libis hie fulgore suo e pluribus uim Doctorum si raptis qua viguere nocet.
Petrus Gerardus Uaxis Cadurcus. .
Si cuctura dedit Graiae Lasiae .camreme. Vt uerae sophiae dinumerentur opes, . Phoebe,brae pudeat, lauro nam cingere crines . .
Haec,Graegora, tua pagina sola potes. Hoc illo maior,aifundens uindice fato, Promerca ingenν mina uiMatui
126쪽
ad Lectorem. Cum iam Sc uola,cum Papinianus. Q ios longum numerare sit, Q iritum Euoluant,reserentque iura chartis. Doctis stille et,& laborioiis: Quid nosce expediat nouum libellum Q irris materia refertum eadem
Illud graegorij docet libellus,
Quod non Scaeaola, non Papinianus. Non Paulus, Iabolenus,aut trecenti, Qiti doctum faciunt modo,& peritum. Iuris discipulum pium,bonumque. Fingit Gregornis, Deoque gratum. Quo plus eit igitur pium,bonumque, Quam iuris uocitarier peritum, Hoc plus Gregorij dabit libellus. Quam det Scaruola cum Papiniano. Cum Paulo Iabolenus,ac trec taeti.' Η'm ara
127쪽
cap. I. De omnibus posse dissputari, omnium euniationem quandam haberi. a Esse debere aliquam artem generalem, actuc doc
s sit ars nonra magna. 4 Depotentia σactu. 3 pacto in bomine, scientiae generalis semina ρο- tentia insita sint, curve aths doctiores, animalibus quaedam cognitio. 6 Rationes adferuntur, cor non omnibus cognoscendi eadem facultas, cur diuersi non similia sciant.
7 De uiris illustribus, qui de omnibus disiputandi arte professi sunt.
8 Cur tantopere rerum cognitione bomo delectetur.' Rursum a dignitate luminis alia ratio. I o Scientiam nobis subministrare etiam conscientiam. II Ratio alia, cur discere expedi at ducta ab eo quodse homo nosce debeat: σ aliae.12 De medijs ct modis discendi ct sciendi praeter communem ordinem ct humanum.
II De gradibus quibus perficitur uia ordinaria. 14. De sensuali cognitione, oe unde error ex ijs quae per sensus cognoscimus II Dephantasia, cogitatione, ratione, mente.
128쪽
ne omnibus potie diJutari, or omnium coguiti0nem quandam haberi. CAPUT PRIMUM.
RINCIPIOR via principio inuocato,at. que artium, scientiae,& bonorum omnium largitore placato Deo,suffragijs Dei para: i, ne illimae,& aliorum priorum caelmian accitis: moneri expedit, initio, Deum optimum maximumque, cunetorum creasse rerum thou &bahu, materiam scilicet & formam, ac uniuerit ornatum, Vltimum autem creationis sex dierum opus fuisse hominem, ut omnium, quae in caelo quaeue in terra naturam, & uina, in unam ueluti epitomen referret eximiam, non secus ac periti artifices faciunt, qui totius operis molem prius mente agitat partibusque conuenientibus destinguunt,deinceps reipla,cosiimmatum in lucen educunt opus. Ut non immerito in hoc homine & caelestia, inuisibilia, & terrena, & uisibilia,quae ueex his componuntur, quodammodo naturam propriam recoguoscant,mque ut assini & cognato inserviant, sicuti latius, cum de homine tractabimus, Deo iuuate explicabitur. Quod in primis persuadere potest,omnium rerum cognitionem homini esse necessariam, quin etiam illi fuit imperatum seipsa nosse:& Moses olim quem quem saepe admonuit his uel bis attende tibi. Qua quidem si inotitia, si retum omnium ata
129쪽
solutissima disputatio, perquam paulatim&perfectiori certiori ve ordinato tramite, ad Dei notitiam perueniamus,etsi
illa se perdissicilis, quandiu corporis huius pondere &uim
culis deprimimur.Corpus quippe,ut ait Salomon, a quod corrumpitur, aggravat animam, & terrena inhabitatio deprimit tensum, multa cositantem, ex quo homo in turpe prolapsus delictum, contumax legi linpos ae de non edendo fractu ligni uitae, caliginem ignorantiae subluit, ut nec mini mum quiduis plane cognoicat, & quod antea infida cognitione perfecte nouisse si nunc non nisi summo cum labore discere, idque imperfecte, & lippis oculis cernere potest Proinde lucubrationes & uigiliae, quae in studia impendulia ab Ecclesiaste dicuntur nomine occupationis pessim q. Et proposui, inquit, in animo meo qu rere & inuestigare sapienter, de o-m nabus,hanc occupationem pessimam, dedit Deus filius hominum, ut occuparentur in ea. Additque, quod in doctrina & sapientia, prudentia stultitiaque dis noscenda, n: hil aliud uersetur quam labor & afflictio spiritus, atquesti multa sapientia, maximam esse indignationem, & addentem scientiam,addere&laborem .Qua nimbrem, in hac parte egemus necessario arte aliqua & methodo. alioquin non possumus aram implexo labyrintho nos explicare, nec quq itionem propositam diuo Ioanni Baptistae a Iudeis, dissolucre. Tu quis etsi Potro si ignorans te, o pulcherrima anima inter muli xes,hoc est, inter alia opera Dei, egredere & expergiscere a grauit guorauli semno.& abi post uestigia gregum tuorum,
Contemplare, inquam, ordinem rerum creatarum,in quibus disces rationem uiae pr stantiae, admirabilem rerum nexum,
altitudiuem & profundum scien tiae & sapientiae incomprehensibilis dem iurgi uel architecti omnium Dei, ut admonet Salomon. Sic proprium dicitur hominis scire per causas,quas quidem probe cognoscemus si nos ipsos persecte cognouerimus. Quod ut assequamur, nobis explicanda multis ante seculi incognita ars,certis legibus & praeceptis concludenda erit. Verum ante remouendus est uulgi erroris scrupulus, dum nocium putant & fere inauditum,artem & scientiam aliquam esse, qua in omnibus erudiamur, & per quam ratio de omnibus aliqua reddi possit. Cum scriptum sit, Cunifferes di naci. Ies, non potest homo eas explicare sermone . Et rursum,ego
130쪽
sapienter inuestigare de omnibus, quae fiunt sub sole m.Vidi cuncta quae fiunt, & ecce uniuersa uanitas. Addit Plinius, omnium rerum posse adferre causas, non minus mirum esse,quam constare in aliquibus. Et Virg.
suae mortati spes e A, quae amentia maior, In Iouis errantem regno perquirere uelle.
Suffragatur Saluius Iulianus, cognomento Seuerus, Me diolane is iurisperitissimus, labbieni discipulus, qui inter responsa, frequentatum illud edidit tritum apud iuris utriusque studiosos. Non omnium quae a maioribus nostris consitura sun Grationem reddi posse. Sunt aliorum testimonia qui subscribunt huic sententiar, non tam excusandae ignorariae gratia, quam quia ita rerum experientia cognouerint,serio de rebus diuinis philosophati: docueruntq; mortalium cognitionem,ad illum conscedere gradum no possie,ut omnia Dei opera imo nec minima,possit plene indagare. Et, ta- quam curiosam & extra cancellos infirmitatis humanae, di .scendi nimiam cupiditatem, potius mortalibus inutilem dc
noetiam, procul ablegauerunt. Suadet de ratio quae non inuenerit omnium caulam moneat & cogitare debere se hominem esse, Deo ipso sine proportione inferiorem, Dei que ad mensuram sapientiae participem, non illi aequalem, nore similem:tantoque Dei cognitione minorem,quanto excellentia natΠrae eius uincitur,& limitatam cum habeat& circumscriptam naturam cognitionis infinitae non eme capacem , ut docte stribit D. Ire haus. Accedit non tantum uanum eme, cognitioni rerum omniu se immiscere, sed & impium de aliquibus disputare ueller veluti de Dei ementia in is compraehens bili,dogmata velle ratione humana explicare: no aliter quam si quis uellet mare omne cribo concludere: globum uniuersi pugno constringere: Cum siniti ad infinitum nulla sit proportio. Stulte omnino haec proculdubio uidetur quis moliri, stultius autem creaturam cum creatore de cognitionis similitudine certare, dignumque potius diauina ammaduersione uindicta, scrutator enim diuinae malastatis, opprimetur ab ea. Nec bonum est multum mel comedere: ut habetur in prouerbijs lia iographiim, & om
nis bestia , quae tetigerit montem, stilicet celsitudinem H Dei, lib. 1.hi