장음표시 사용
151쪽
dum, sine ullius piorsus doctoris praeceptione. Addenduet
eiusdem stirientia: Horatius. N. z. ser. Vt quo quisque ualet suspectos terreat, utque μι. uer. Imperet hoc natura potens,sic collige mecum. so Dente lupusicornu taurus petitrande, . nisi intus
D exa- His adstipulatur,& Basilius magnus,docetque muI-meron h. tis exemplis:alhque permulti aut hores confirmant, ductimiι.9. quotidiana experientia . Ita agni inter numerosum gregem, matris ubera recognoscunt: ursa uulneribus fatacia ,
uerbasto sibi medetur: testudo uiperae ueneno molli, sibi contra uenenum prouidet origani pastu: vulpes laricis tachryma, uulneribus se ipsani curat; anguis sceniculi' pasta lippitudinem a se propellere nouit. Et ut absoluam cum B. 1 7.bs- Plinio. Pudendum rus sus feras, magi stra natura quotidiet sti. nam. inuenire,sue semper scire iudicemus,& omnia animalia, ε.3 quae sunt salutaria ipsis nosce, praeter hominem. Aristo.e- Lbrii. de tiam scribit, animalium munus e sse,non solum generare, genis ami. quod commune omnium uiuentium,& platarum eii, sed csi. etiam cognitionei alicuius unum quodque esIe,aliud maioris,aliud minoris,aliud minimae. Sensum enim habent, lib. o.de sensus autem cognitio qu*dam est. Et elarius alibi statim Hii. ani. a principio scribit,animantes habere uim quandam nata i. tidem uideri,in qua uis animi affectione, hoc est prudentia,stultitia, fortitudine,ignauia,clementia iacerba Iate, α reli quis habitibus generis eiusdem Contiant autem, α haec ex morum uarietate animalium , de quibus eximios . i. de N eomposuit libros Aelianus inscriptos de natura anima --.--. lium.Alic namque,ut pit Aristoteles, animantes miles,remissae,non pervicaces,ut boves:aliae animosae,pervicaces, Mutae omnino, ut sues sylves res: aliae ingenio is, ac timidae, ut cerui,lepores,cuniculi:aliae illiberales, perfidae, insidiota,ut serpentes:aliae liberales,sortes,& nobiles, utlaones: aliae illiberales,seroces, insidiosae, ut lupirabae ast ita , malitioisAE callid , ut vulpes: aliς snimosae, amati ces,assent trices, ut canes: aliae mites, & mansuetudini; addictet,ut elephantes ; alis uerecundς, & caut i ut anseres;alit inuid ,& oruatus, & politui ς studiosae, ut pauones. Sed quid ultraὶ nonne omnes suis prouident n iis, id
i , que summa diligenti solexuaint stribit Cicero, natur
152쪽
ra docente ' quin ut idem alibi dedit eadem natura bel Iuis,& sensum,& appetitum, ut altero conatum haberent ad naturales pastus capescendos, altero secernerent pestifera a salutaribus. Quis non astutiam pinnophylaces, Npastinacet in qu rendo cibo dixerit sit btilem, & scientificam cum Plinior Quis etiam eum Cicerone plataleg auis ingenium non miretur, qu et astu, &ui cibum ex rostris marinarum auium extorquet3Quis non eximios apud Aristoteles Theophrastum,Alianum, Plinium animantiu non uideat mores sagaces, & doctrinam uiuendi naturalem, medendi,fugiendi,eauendi,& huiusmodi periti mhImmo & rerum flaturarum,& incertarum presti esse eadem legimus,& nouimus: ut hinc etiam homines non uareantur exempla,& cautionem sibi, uelut ex sacrario constanti naturiet utilia depromere . Delphini tranquillo mari lasciuientes, flatum ex ea qua ueniunt parte,imminere designant ,& turbato mare spargentes aquam, traquillitatem . Loligo uolitans, conch adb rescentes, echini sese affligentes, aut cum arena suburrantes, tempestatis signa sunt:ranc quoque ultra solitum uocales, & fui, cet matutino clangore, item mergi anatesque pennas rostro purgantes uentum.Cqter que aquatic aues concur san te s. Grues in mediterranea festinantes, mergi maria, aut stagna fugientes, grues silentio per sublime uolantes, serenitatem,ut noctua in imbre garrula,at sereno, tempestatem.Corui si ligultu quodam latrantes,seque concutates, si perseuerent,uentos,ut si carptim uocem resorbebur, uentosum Imbrem;Gracculi sero a pabulo recedentes hydnaem,& albet aues cum congregabuntur,&alia sint huiuspr cognitionis exempla apud Plinium. Nonne & Hieremias testis etiam 3miluus in coelo cognouit tempus suum, inquisiturtur,& hirundo, & ciconia custodieriint tempus aduentus sui. Nonne etiam in usus suos inuenta, & edo cta ab animalibus,transtulit homo λ quis ignorat chelidoniam herbam,& eius alexi pharmacum,contra oculorum tenebras ab hirundinibus inuentam . Inuenerunt,& canes canariam, qua fastidium leuant: Ceruq monstrauere elaphobosco, item seseli, enixi a partu,& ad uulnera dictantinum, quo d e pasto a se excutiunt tela infixa, ut scribitidem. Plinius,& plura Arist.Et alibi Plinius. Nec referte
153쪽
riti sitis in responsis ab his abhorret. Siquidem Domitius Vlp. Papinianae doctrinae auditor, in Phaenicia prouincia Natus, aliquando magister scriniorum sacrorum Alexandri Caesaris, scribat, ius naturale extendi ad belluat, qua- in ii. est . dam,ut intelligendum est, participatione: ius, inquit, natu ordine 2. Tale eit, quod natura omnia animalia docuit ; idque fir- deius Ornat exemplis, hinc descendix mam &foeminae coniun- tui.i. pactio , quae in coniunctionibus hominum legitimis dici- de. ii. i. mtur matri inonium;hinc liberorum procreatio, educatio- f. ius nainque. Videmus enim illius iuris caetera animalia, peritia cε D rais . seri,feras quoque bestias. Hoc & postea, qui an acephaleo sim iurisconsuli. breuius contexuerunt,& institutiones iuris ciuilis collegerunt,iussu Iustiniani, nempe Tribonianus, & socij , iisdem fere uerbis iusque exhibuerunt legum tyronibus. Quid autem sit haec natura,quae hqc docui t, Dei prouidentiam qua singula sibi a Deo praescripta peragunt existimo omnibus palam esse. In genesi quippe uniuersali rerum rebus cunctis propria distribuit, cum, . iquet generationis sunt, tum ea, quae ad conseruationem geniti necessaria erant, quae quanqua in minima uideantur,sunt tamen sapientissimae, & indeficientis prouidentiae, & generaliter, & particulariter certissima argumenta, ut non tantum rerum omnium generalis in Deo admiran da sit cura, sed & minimarum solicitudo,quae non secus, ac malum granatum uno ambitu corticis, & Οm- . cinia inclusa nutrit ,& acinos etiam domunculis diuitos a. lit pari cura. Respicite inquit Chrii us uolatilia coeli . quae non serunt, neque metunt, neque congregant in . . ihorrea, & pater uester coelestis nutrit ea. Et David produxit iumentis scenum, & herbam seruituti hominum. Act saturabuntur ligna campi, & in cedris libani quas plantauit palleres nidificabunt; herodii domus d est eo Tum; monte excelsi ceruis, petra refugium heri nactis fecit lunam in tempora, sol cognouit occasum sutim Posuit tenebras,&facta est nox ; in ipsa pertransibunt . ita omnes bestiae sylux, catuli rugientes, ut rapiant quae, rant a Deo escam sibi. Et paulo post dante te illis colli gent; aperiente te manum tuam omnia implebuntiathonitate. auertente autem te faciem, turbabumur; auis
τρε spiritium eorum,deficietur in puluerem suum reueἔ-
154쪽
N. rq 4. tentur. Et rursum oculi omnium in te sperant domine, ver . I 6. tu das escam illis in tempore Opportuno: aperis tu ma 17. num tuam,& imples omne animal benedictione. Et nisadhuc ultra tibi probari naturae animalium, ut reliquarurerum,authorem esse dominum Deumὶ recordare literis . consignatum, animalia uerbo Dei tanquam ad domini uocena obedisse, & naturam pro eius nutu temperasse,
uel exuisse,& seruis eius pepercisse. Intuere Danielem in lacum fame Iicorum leonum feroci sit morum deposi tu,
Daniel. remansisse ill sum. Et Ionam Prophetam euentre piscis I . e.' praegrand is,ubi tribus diebus & tribus noctibus manserat Ic e 1. conclusus, i ni exeuntem, quando dixit pisci Deus, ut eum in littore deponeret. Contemplare Omnia genera ferarum,etiam earum quae domati non possunt, iussu Dei Gen. 7. e. cum Noe in arca fere per annum pacifice victitasse :deinde in hqremo magna ae terribili, in qua erat sc es. flatu adurens scorpio & dipsas, magnum appatuit in vi- Dent. Io. rus eorum Dei imperium. Scimus & viperam, quae inus cap. 8. sit manum Pauli in Mytilenae insula . contra eius fere nivi scribi- turam & barbarorum insulanorum expectationem,nihil
tur aestitia nocuisse. Scimus & asnam Balaam contra eius natura,
cap. 18.a iussu Deiam horis natui , & dispensatiue loquutam. O- vers. 3. mitto pleraque hum sint di exempla ex historia patrum numιν. Lausiana, Abdiae,&Theodoreti, Hieronymi, & ariorum cap. 22. recensere, cum indubitatum si inter Christianos, potestatem datam a Deo homῖnibus in eius nomine concul- Lucae e. candi leones, dracones.serpentes, & superandi Iethalia Io.c. uer huias modi, quam nemo dicet ab alio dari potuis se, quam. is. ab eo, qui naturam singulorum in sua-manu haberet. M . as . Nouerunt di Ethnici,inter c teros Plinius, dum ait , hie hino. est ille qui plurima in uita inuenit Deus, hoc habet ii ru. F. 3. men,per quem & intelligitur eadem & parens rerum omniuin& magistra natura. Ideo respiciens ad authorem naturae, sic rursus scribit idem Plin. mihi contuenti sel . II e.3. persuasit rerum natura, nihil incredibile existimare dero tiο ου. ea. Et Cicero naturae rationem dixit diuinam legem: Eo In dial. alibj, nos niaturam optimam ducem, tanquantu ; Deum Laeli, uel testatur sequi debere, tanquam inquam Deum, non desenect. q, natura Deus sit, ut rati plerique antiquonam sunt, sed quia natura nihil aliud ei , qua diuinet prouidet iacti nitru-.
155쪽
mentum, quit ubi ludetur provide incedere, non ducit seipsam ipsa,sed ab ipsa prouidentia ducitur, fines omnium ordinesque & in seipsa praescribente,& naturae prout uult inscribente: Quocirca Plato ponit duas causas rerum Om lib. is. innium effectrices, diuinam& humanam:diuinam quidem sophi Ia , naturae omnium effectricem; humanam autem artificia- vel de mlium. His consentire uidentur Epicurus & Lucretius, uia tris quod ipsi naturam ipsam diuinam putarunt, depe pii quod nescirent naturam tam certam & admirabilem ecse, quod a Deo regeretur Sic enim de Epicuro Lucretiui Lb. 3. d.
Naturam rerum diuina mcnis coortam r
. Diffugiunt ammi terrores: mania mundi in Discedunt: ιοι um uideo per inane geri res.
Apparet diuum numen , sedesque quietae:
Quas neque concutium venti, ac sebila nimbis pergum, nec nix acri concreta pruina . cana cadens uiolat: semperque in nubibur aether.
Integit,large dissi lumina ride Snnt & alia philo phorum, & Ethnicorum, testim nia, qui causam & uim efficacem naturae ex Deo penderς docuerunt. C Iς rum cum & rerum omnium creatio ad Deum omnino, certius nunc referatur, ut forsan alias, si se offerat locus, dicemusi non egemus, ut existimo pluribus testimonijs pro superiorum prob tione. Ex quibus etiam & non obscure ratio apparet, unde α quare animalibus quaedam doctrint naturalis inest capaςitas & potentia,aliquibus tamen magis,alijs aute milius, scut Deo omnium opifici sapienti stimo placuit. alia namque extra communem generis animantium potentia mi aliam habent potentiam praestanxiorem, luntque docibilia animalia: alia nequaquam arto hominum si curari queunt: ait in uolucribus hirundines sunt indocilesie terrestribus mures: cii elephanti iussa faciant, leones iugum subeant, in mari uituli totque piscium genera iam escant, ut notat Plinius eo modo non solum naturali, sed etiam acquisiti lib. Iα. tia doctrina fiunt mirabiliora: sicuti & videmus aues ua- 4s. Iij generis,arte. plura, quam natura doceat, potestiata-menprccariente,addiscrέζ, ut pstasios,& ricas,& coruφ'
156쪽
- ART. MIRAB. CAP. V. . . a Ibit Cicero equus ad cursum, ad arandum bos,ad indagan lib. a. de dii in canis: sic homo ad duas res, ad agendum dc intellige Dib. bο-da est natus. Eltq; omnium animalium longe sapientissi- noinmamus, ut ait Arist Et Iuuen. loques de natura hominis ait. lo.
Separat haec nos. tib. de ma grege mutorumasque ideo venerabile soli do. Sortiti ingenium, diuinorum , capaces P. I s. Atque exeν cendu capiendisque arήibus apti ver i. Sensium a coelecti dimissam traximus arce ἔcuius egent prona ct ιerram spectantia mun is . . Atq; Claudianus AElianus Pr ne itinus his uerbis abru- P a. tis hominem distinguit scribitque ἀνθοοπον ut ν εινυσο - l 5b. i.
σείθειν. Id eit, hominem quidem esse lapien em& ia: ta, proprior u liberorum prouidentem, & factor u gerere cO - lenientem curam,& sibi Inquirere cibum, insidiasq; cauere,& caetera in eo esse naturet dona, non est ualde paratoxon: est enim rationis particeps factus homo, qui est omnium honorabilissima creatura, atque ratiocinatione digna habita, pluribus in rebus seipsum iuuare & promouere potest,& Deum venerari & colere. Aliorum hac de re etiam nobis suppetunt testimonia, quae Deo fauente su nus proprio loco tractabimus; sufficiet autem in pr esentiariim prosequi, inde& a quo sciendi uim natura hominis ortu habuerit. inia in re contemplemur oportet,ini tio homine a Deo creatu esse persectam,& omni ex parte poma. I. rerti omnium peritum creatus itaq; est ad imaginem & si ope.b mmilitudine Dei,quod ad ani uiu pertinet pret stantia, siqui 3. inge a Qe rone animae no colporis, imago accipi eda, ut errantes 2.O s. nae reticos, quosda deest nemus,ut docet D.Chris Compo lib.d initur etenim homo duab. partib. potioribus,corpore in- ni. bar qua & anima. prima partes anim secudae corporis, ut ait O m ita Cic.& Arist. homo,ut animal pstat ala, inquit, & corpore; Lb.r ρ quoru unum imPeratim natura, nepe anima; aliud paret, litic. e. ; nempe
157쪽
po e. 3. nempe corpus. Quae & sequitur Plutar. Quamobrem duae libello de in homine cognolccndae naturae, animae unam, corporis uiriti mo- alteram,quas sola discernentes intelligentia,& distinguerum. tes contemplatione subtilissima uelut etiam imaginatio. epist.ult. ne animi continentes, non sequestramus admuiccm, nec ad Succes eas reciproca uirtute partimur, sed unius esse prorsus ani- sum ιμ- maduertimus, ita ut iam duae, non amplius duae sint,sciliniae Epi- cet quod unaqueq. secundum te subsistat,quinimo utraq. scopum vnu animal faciat, ut scribit D. Cyril. Alexandrinus. Sic nn b. anima rationalis & corpus unus est homo, ut ait Attia- Dei. nasius, & ultumque Deus creauit in uno supposito, iustit- Oratio de smis rationibus, Atque ut probat D.Greg. Nazianze .hO- pauperi- mo& corpore dc caelesti spiritu compactus, ut quandob a aman propter imaginis formaeq;prq stantiam efferemur,luti, mauis. teriaeque humilitate deprimeremur. Ex luto enim Ueus Genec. I. creauit corpus, sed tanta admirabili li praestantia, ut sapientiae & scientiae eius, ex opificio perpetuo nobis relinquatur admiratio, tam concinnae compostionis, mirabilem Deu in sui sie solum opificem, ut late docet D.Cyeatach. rillus Hyero limitanus Epistopus. Sunt enim in hom14. iliami. nis corpore certae tam admirandet partium connexiones,& usus membrorum insignis diuersorum,subtilissima structurae colli alio membrorum, ut scribit Irenaeus, tercen-li. I. con- torum uiginti quatuor, ut non nisi supernaturalem artis haere- ficem horum authorem credere cogat.Iungitur huic the ses c. I q. taurus,anima scilicet, corporis infinitus,quae ualibus fictiIibus, ut ait Paulus, continetur. hinc opus erimie forat 5. eom tum & affabre factum, miro decore & pulchritudine ce haera. lebre, a Deo, qui quidem homine non indigebat,ied ut cap. 23. haberet in quem conserret sua beneficia, ut ictibu idem Irenaeus, huius pars una, nempe anima creata initium habuit,finem uitae tamen habitura non est, quod ad subitan ut scribi- tiam pertinet , immortalis, corporea autem altera pars ursap.c. hominis est mortalis, animata,&sussulta, ex indita ' I s. ners nima. Ideo eius pars nobilior hominis, anima inquam, homo uere dicitur: quoniam Deus inspirauit ei animam quae operatur.& in auit ei spiritum uitalem .Er rursum formavit Deus hominem de limo terrae, & inspirauit in faciem eius spiraculium uitae,&factus est ho no in animam uiuentem. Et inde pendet nobilitas illa hominis
158쪽
upra reliquas creaturas. Planta siquidem caelestis, homo quae quantum figura, sorma quae corpore caeteris antece lit, tantum dignitate animae praestat: hic caput animalibus cunctis ad humum pronum ad uentrem respicit, uoluptatem omnibus modis prosequitur, caput hominis sursim in c tum exurgit, oculique supera non terrestria contemplari accomodi. Vt si quando aliquis carnis, de
corporis ii mulis succumbat,uentrique S his quς sunt subuenire inseruiat, comparabitur merito iumentis insipientibus, quia similis factus est illis, ut magnifice scribit usset ius antistes Baslius magnus. Et ut ait D. Augusti a. homil. 9. tuae iubstanti et quidem in homine sivia una corporis cum ii Mame suis sens bilibus, alia animae cum ration sed corpus nihil lib. d. .e operatur si ne anima, siae corpore autem anima ratione Aesdιν. sua agit. Quare & Plato existimat nihil aliud esse homi- viri.e. nem, quam animam. Et alibi idem Plato es ἐπιχώσμεν lib. s.lis ψυχη ζωον αθανατον, ἐν θνητω καθειργμένον r. nos sumus anima immortalisq inclusa est in mortali loco mi cis, hinuto. Cui adstipulatur Arnobius, quid , inqRit, aliud su- ii, mus,quam ani mae corporibus inclusae. Atque Haebreo- ιrum praecipui, partem immortalem hominis, nempe a. a ioch, nimam praecipuam,uerum esse hominem arbitrantur, cor tib. i. pus uero quasi hominis esse indumentum, ut scribit Eu- ,ἡ
sebius Pamphil. & Aristoteles. Sed Elarius sacrae literae in ibi. βhomine duplica confiderant, id quod exterius apparet, M. t. de
quod earnaJem dicunt & exteriorem hominem.& quod pHrνa.e. interius est, nempe animam, qua in uocant interiorem ias. e. r. hominem. Ad imaginem Dei homo interior,nempe ani P . boama, creatus est, non homo exterior. Cum Deus sit spi- Mie. e. s. ritus,isque omni mole corporis careat, inquantum Deus ut notat D. Arbrosius. quanquam aliter alii,sed alieni ab iomo t. ecclesia catholica pro haereticis iudicati, senserint, eor- Lb. de pusicilitet ad imaginem Dei creatum, vest Anthro- sisut. υιν morphitarum haeresis introducta ab An deo quodam & sinis. M.
genere & lingua Syro,ut scribit Nicepho. Calist dixit por i. ro sacra scriptura caute ad imaginem Dei& similitudine lib. HI
Dei, factum hunc hominem, ut doceret non ex natura I .
Dei illum esse, quia ad imaginem, hoc est ad similitudine imaginis Dei, imago autem Dei uera est filius Dei, Deus ipse, ut ait Paulus.Nos autem non imago Dei, sed ad Dua
159쪽
sincti participationem, animae hominis impositam credimus. Creaturarum enim per spiritum perfectio est huc ad imaginem Dei factum a si erimus, quoniam participatione Spiritus sancti ad Deum formatus sit. Sed quem spiritum Moses per sufflationem datum homini asseruit ,
hunc rursus Deum per reserectionem renouans in nobis
insufflauit discipulis sitis dicens, accipite Spiritum sanctum,ut reformati ad pristinam imaginem, creatori conformaremur per participationε Spiritus sancti. Hactenus Cyrillus Alexandrinus patriarcha. Mandarunt etiam lit tis Ethnicorum philosophi animum hominis quiddam esse diuinum, in quo rerum pene infinitarum essent cognitiones, & diuinationes,ut scribit Cicero. tum Plato uol- dauit homini eum Deo esse appellationis parilitatem, con- jV - bo 'αsortiumque naturet, ut ob hanc participationem dij homines in sacra scriptura dicti sint, participes eorum quae mm Dei sunt, id est agentes quae Deus agere solet, cum tameunus sit Deus natura. Eade & fere centuit Apollon.Thia.
neus, ut scribit Philostratus, se enim est,quod sit homini 7 bus cum Deo quaedam affinitas per quam solum in anima si libus Deum homo cognoscit, & de propria natura philo μς 3 3 sophantur, & in quo diuinitatis est particeps, formaquae,
ut aiunt, Deo similis est: virtutesque a Deo colligit hominibus prouenire. Hac nos imagine etiam capaces sumus scientiae, imo scietates:&quanto quis puram nitidamque hanc conseruat, tanto prςstantius eognoscit,di judicat, & altiora & secretiora penetrat, ueluti quadam cum Deo omniscio,familiaritate consuescD,& ab illo hauries eo radiorum diuinitatis capacior, quo puritate Deo magis coniungitur , sicuti in coelesti illa hierarchia, teste diuo Dionysio Areopagita, proximiores ordines Dei contemplatione , Deo proximiores, secretiora, a Deo uerita. tis rerum speculo&prototypo perfecto, hauriunt & cognoscunt: quare & Deo uiciniores, rursum Seraphim dicuntur, id est, scientes uel ardentes. Constat etiam antiquos , qui mundam & impollutam transegerunt uitam ,
non eguisse doctoribus uel literis, siue scien tiarum scripturis, sed literarum loco gratia Spiritus sancti usos.Nam& Noacho & Abrahae, Iobo, & Mosi, per semetipsum lo- tus Deus est,no per literas,quia scilicet munda eorum
160쪽
corda repererat. Postquam autem populus Iudaeorum , 'in uitiorum ima delapsus est, necessario iam inde literae datet ac tabulae, & ea , que per eas tradita est admonitio. Et hoc non tantum probis uiris prioris sacrosancti testamenti, sed etiam noui, accidi sse legimus. Siquidem nec apostolis scriptu aliquid tradidit dominus noster Iesus Chri Ioa. e. stus, sed literarum loco Sancti spiritus gratiam, se illis illa d.ure. F. turum repromisit.Ille. inquit Spiritus paractetus, quemas mittet pater, suggeret uobis omnia. Et rursum,aute reges c. l .uer. & principes ducamini propter me in testimonium illis, 38. I9. & gentibus: cum autem tradent uos, nolite cogitare quo ΣΟ. c. 2. modo aut quid loquamini;dabitur enim uobis in illatio Mers. a. ra quid loquamini: non enim estis uos qui loquimini, Act.e. I. sed spiritus patris uestri qui loquitur in uobis,ut scribitura. apud D. Matth. & apud Lucam Spiritus sanctus docebit Σ. ad. co. uos, quid oporteat uos dicere. Quomodo autem docue-
opife 13 rit illos, habetur in historia Apost. dum in die Penteco- a. uersis. 3 stes repleti sunt discipuli& Apostoli domini nostri Iesica 2 g. Christi spiritu sancto,& coeperunt loqui uariis linguis,a es. F. prout Spiritus sanctus dabat, eloqui illis. Quocirca & D. Paul. an experimentum quaeritis eius,ait, qui in me loquitur Christus. Et D. Lucas scribit, Christum aperuisse discipulissensum,ut intelligerent scripturas, haecque longe ante facienda Deus polliticus erat etiam .Is enim cum parcere peccatis, & lapsum primi hominis reparare decreuisset, infirmitatem et imaginis stabilire decreuit ,& obscurata intellectum purificare, sua absque meritis nostri gratia. Sic enim scribit I lieremias, hoc erit pactum quod feriacum domo Istael, post dies illos dicit dominus: dabo te. gem meam in uisteribus eorum,& in corde eorum scribaeam,& ero eis in Deum, & ipsi erunt mihi in populum . Et non docebit ultra uir proximum suum, & uir fratrem
suum,dices, cognosce dominum:omnes enim cognoscet me,a minimo eoru usque ad maximu, ait dominus: quia epi 2. ad propitiabor iniquitati eorum,& peccati eorum no memocor. c. 3.a rabor amplius.Quod& D Paul. impletu testatur,Vos epi. uerbo. 3. stola,estis Christi,mini: rata a nobis & scripta, non atramento,sed spiritu Dei ii tui, non in tabulis lapideis, sed in tabulis cordis carnalibus. Vidimus etiam Apostolos antea piscatores,uel telonio,vel pellibus addictos, eo spiritu r