장음표시 사용
831쪽
est,quae uallatur imp ijs satellitibus, peri ut ijs, fraudibus, dolis, furtis, usuris, rapinis, impietate,simonia,crudelitate, immisericordia,&alijs similibus, quae enumerat Iuvenal. Saty. 6.& Tt D. Chrysollo mus lib. 3. contra impugnantes uitam mon sicam, alia eius mala refert & Plin. libr. I A. in proce In suminma, nulli placet auarus, nulli bonus, cum nec talis sit sibi ipsi, perpetuo morbo agitatus:pallidus metu. omnes enim esse suspicatur flues, sibique ob aurum insidiari, nunquam quiescit, semper sollicitus, usuras perpetuo recolit,ut scribit D. Ambr. Tomo g. in I .psal. Lucia, in Gallo. Caeterum auaritiae tres species Aristo t. libello de virtvt. turpis quaelius,tenacitas, & illiberalitas: triceps inferorum Cerberus. Turpis quaestus undeis quaque ditescere suadet oblatrans:quod Iuvenal. Saty.Iq.
Vnde habeas ci aerit nemo ed oportet habere. Hoc monstrant vetulae pueris quaerentibus assem Hoe discunt omnes, ante alpha O beta puellae.
Tenacitas, est quae sumptibus parcit honestis & neeessariis: illiberalitas,minutatim & male ea pendit, sordideque eottigit,ut sordida mercatura.
AVaritiae praecipuum remedium est, causam morbi pellore, nempe cupiditatem habendi, spernereque lucrum αpecunias: quo nihil facilius si animum adiicias . Primo, quia
Tea quae cogitur auaritia, quae ve desideratur, faex terrae est,uilis natura, immunda, aerugini obnoxia. Secundo, si consideres usum quare inuenta pecunia, nempe ut utilia nobis quibus egemus comparemus,ad emendum panem & alia .Qua bre ii defodiatur, nullus eius usus& inutile metallum, ut ait Hora. lib. 2.odar. ode a. & dummodo quibus egemus habeamus, quid interest iostra plures thesauros inutiles relinquoxe, quibus non fruamur moi tui nec uiui nihil enim hunc in mundum intulimus: & proculdubio nihil inde auferemus: quibus uinamus& tegamur, contenti simus i. ad Timoth. 6. quia,ut Horat. lib. I. episto.epistola I r. ad Iccium, Pauper enim non est, cui rerum suppetit usus. θι von ri bene. li later i est,ped: MA; this, nil
Diuitia po terunt regales addere maius.
832쪽
Quod si quis in ea sus futuros se Iccondere causetu recon. dat extra auaritiam, & ad certos probosque fines sum cienter, non ad animi cupiditatem , & recordetur, uolatilia caeli nec serere, nec metere, tame pasci & uestiri a Dei prouidelia, sciatque , quod Deo maior de nobis est citra, quam uolatilium &brutorum: quod aue nos usque adeo prouidentia nostra illa quantumuis curiola, qua quaerimus excusationem in peccatis, simus impotentes uel adiicere cubitum staturae nostrae sine Deo.is autem nobis necessaria largietur: quia pater est & omnipotens, si petierimus. Matth.6.Tertio,considerare debemus bona quae habe mus, cocedi non ut dominis, in his quae superfluunt,sed ut Dei dispes atoribus & procuratoribus, & aliquando de his reddendam e Te rationem, & cum eo cui plus datum maiorem subeundum calculumin si sibi retinuerit inutiliter, furti est e damnandum, Matth.c. I 8.& 2 s. imo ut reum
homicidij. Scriptum est enim frange fame morienti panem tuum: si non pauisti illum, necasti. Haiae cap. s 8. Ad haec quid
tuum dicere poteris,quaeso,ut tibi conserues, cuin domini littora & plenitudo eius, nosque nudi in hunc mundum liene -- ximus, simusque hine nudi in terram reuersuri Deinde coiis dera, non diuitias esse quae homini dignitatem concilient, saltem inter bonos & graues. Et perpende serio, quando 'ais ita diues factus est per veritas artes,& quando auarus est, quibus expositus sit contumeliis: contra ad uiros,aduerte pauperes sed probos, qua in opinione uiuant. Et sat scio, si mota
hus iecur non antea occupauerit, te malle cum sapiente paupere, quam cum diuite impio sapere. Melius est enim aurum habentibus imperare, quam aurum habentes aliis subiici. Quia qui non multa habet, inuidiae obnoxius non est, ut respondit Fabius Maximus Samnitibus apud Cic. I.osti. fuerunt plures honoratiores, pauperes tamen sed probi,Epaminondas Thebanorum dux, Aristides, Lysander, ut narrat Abmilius Prob. & Plui. in viti eorum , item Phocion, Fabricius, Curiuis
Valerius Publicola, & ali j eximi j duces apud Q Curtium lib.
degeth. Alexand.Sunt & pauperes,Iouis hospites dicti apud Homerum.Odyss. 4.Dicit Deus pauperes suos, Quod uni, inquit,ex minimis meis fecistis&c. Matth. 2s.Isque idem impossibile esse dicit ita, diuitem intrare regnum Dei, ac camelum per foramen acus. Mar. Io. Matth. I9. Terribilis est parabola diuitibus, Lucae I9.illaq; sententia timenda, non potestis ser
833쪽
uite Deo x mammonae Mauli. 6. Postremo miserias& sollici . tudines diuitum considera, quot curis distrabantur, quanto . metu ne iugulentur, ne expolientur, ne Calumniam patiatur, quae describit Lucia. in Timone. Se ubi sunt diuitiae multου, ibi multi qui comedant eas,ut ait Eccles cap I . Contra, considerauitam pauperis probi, laetam,iucundam, turam, S ut ait Horatius episto. 18. ad Lolium lib.i. epistol. Stultitia paritimur oper: tibi famula res este
Et si huius rei velis elaboratum exemplar videre, lige eptiastolam 7. ad Maeeenatem scriptam per Holacium lib. i.erist
De ulteio. adde Iuuen alem Saty. Io. Pauca licet portes argenti vascula puri, c. P qcte iter ingressusgladium contumque timebis, r
D motr ad lunam ιγροι bis arundinis umbram. cantabu vacuas coram laiarone viae .
De Luxuria O Libidine. cap. 6.
PAstitur libido conuiuiis, nutritur deliciis, uino aec Editur,
ebrietate im flammatur , ut stribit D. Ambrcs. libr. i. de poeniti cap. t . &in uino est luxuria, ad Ephes. s. atque ut at tVirgil. in epigram, Sine Cerere o Bacchos Det Venus.
Et docuerunt filia: Loth, quae cum putarent, subuersis septerivitatibns, genus hominum uniuersum pretier se & patron fuisse iii blatum inebriarunt latrem, ut concumberent cum illo.Genes I9. vino natura est hausto accendendi calore uiscera intus, foris tu susci refrigerandi, inquit Plin. I .cap. s. ani mus quem ero aestuans Deile despumat in libidinem. Libido porro familiaris inimico cum uirtus eius sit in lumbis eius, dc fortitudo eius in umbilico uentris eius, ut ait Iob c. 4o. Ideo iure quis dixerit,filiam gul , intemperantiae, & ebrietatis eo luxuriam:veluti & luxuries in plantis est,quando ubertate alimenti plus iusto herbaru, frondi sive copia mittunt,
834쪽
Quamobrem & luxuria quoq; pro luxu & omni supe1 quitate,quam Graeci dicunt ἀσοτιαν,accipi poterit; sive ca strerum uenerea ram,sive in molliti siue uestium sumptuoso excessu,aut eo nuiuandi splendidiore & rariore apparatia: pleruque tame accipitur pro inordinato appetitu,& pro affectibus
qui citra rationem sunt actuum uenereorum. Dico In ordina.
tum appeti tum, quia is qui naturalis est, rationis legibus coercitus, ad prolis propagationem legitima coniunctione &consessu suffultus, improbus non est. I. Corint. 7. At alia omnes species toniunctiones illicitae, & imbrobatae omnes
scortationes&commixtiones sexuum, maxime contra naturalem usum,quae mortis poenam habent ad Roma. I. adduximus autem moechiae & scortation is species, & leges diutinas,quae illas prohibent libr. 6. Syntax. cap.6.in 6. & sin. decalogi praecepto: quo circa non repetam . Grauissimum tantum hoc uitium dicam, quod amicitiarum uerarum foedera polluit,dum adulteriis, alterius uxores cocupit, tentat, sollicitat, pervidet. unde incertitudines liberorum,haereditatum &bonorum in alienos transsatio, bella saepissime. Et bellum in ter Naxios & Mylesios ob Ne.rrae Hipficreotis Mile' uxore apud Theophr.li. et ρος τους κουρες.& apud Parthenium in Eroti.c. I 8. inter Graecos& Troianos ob H clena,& alios ob eas sdem.Nec est quod referam priuatas neces ob meretrices;quotidianae enim sunt: Nequet quot domus splendoris maximi, co tumelia scorti infames fuerunt,ut Claudi j Caesaris ob uxorεν est ali nam,apud Dionem Cassium lib 6o. Octauij Caesariob Iuliam filiam,apud eund. Dio. lib. ss.&e. Sciunt eius farinae quoque homines, neq; id obseruatu difficile est, nutrientem
scortum, perdere substantiam, prouerb. 10. & quinto & 23. uenter enim implendus est, choreae & tripudia instituenda. uestes splendidae emendς; haec autem loculos exhautiunt, cito: semper aliquid amicae, aut scorto dandum est, insatiabilis namque, missura cutem,nisi plexis cruoris uindo. Adest tibi istius simulachrum unu ,prodigus, Lucae Is.Adde,quod omne pecea um quodcunq; secerit homo, extra colpus est, qui autem fornicatu in corpus suu peccat. I corint. 6. Corpus enim polluitur, exhauritur,faetidum, olidum, hirci
Dum redditiir,exsugitur,exsiccatur Imo & uxorios nimium
plusque quam par sit rei uenereae debitos conspicies, colore
835쪽
geluo,buet eo, exagui,plumbeo, membris articulisve fractis Meneruatis. Venus en in uenustate depopulatur, ait Leui. Lem nius lib. I.de occul reta miracu. c. t. sequuntur podagrae, sciat hic , iliacae pa iliones, sto maci colores,vertigines capitis, scriscolonii , elephantia sis, scabies Gallica, seu Neapolitana, Zeeius alia generis: breuiatur uita, deficit intellectus, obnubi . latur mens, auferunt cor fornicatio dc ebrietas, Oseet q. Et ut Claudia. Luxuries prae dulce malum,quae dedita semper corporis arburdis hebetat caliginesensum. Exempla prostant in Sampsone, qui eum sortissimus & pnidentis simus fixisset uirorum,uim sua perdidit meretriculae tinpudicitia. Iudi c. 16. habes Salomonem sapientissimum a mulierib. stolidissimu reditum, it Deum veru relinqueret. I. Re. xi .& alibi. Nouit hoc Cyrus & pro poena seuerissima quae rebellibus debetur, luxuriosam uitam imposuit Ly i d i isti is en i rri. cum secundo rebellassent, teste Iustino ex Trogo ini. si chis arma& equi adempti sunt, iussique cauponias,& leno et ni exercere. Et sic gens industria quondam potens,& manu strenua ,eisceminata mollitie luxuriaq; uirtutem pristinam perdidit :& quos ante Cyrum inuictos bella pr stiterant, in luxu riam lapsos,otium ac desidia superauit. Habes notam inusta imperio Romano ob luxuriam Sc spurcitiam Commodi Antonini apud Herodia.& Lampri. in eius vita. Considera pala. tium conspurcatum a Carnio Caesare meretricibus,3: lenonibus apud Flauium Vopis & Fuluiu Asperia. in eius vita. Qua in tum que dedecoris & pudoris attulit maiestati Roman c. Caligula, qui in aula & palatio quoque lupanari a Ze prostibula matronarum secit,apud Dio. Cassium lib. 3 9. Me deficeret tEpus, si clades ex luxinia coortas & scelerata facta uellem rece. 1ere,& sol san eum de delictorum in iure agemus nenis, lati ut, si Deus uoluerit. In summa nunc cum S cneca In Octav. Tragoedia sufficiat dixisse,
X otum per orbem maximum est exortum malum
Luxuria pestis blanda. Quo fit, ut primi eoncubitus semper poeniteat,& ira a dolescentuli cum primo eoncumbere incipiunt , quibua cum fuerint congressi, eas re peracta, odio habent. quod mutatio summa extiterit, sequentis tristitiae memores , eamque q-giunt tanquam sontem ad quam se applicaueruiri. Attilotet
836쪽
lib.problem .sectio. 4. q 2D. Sic legimus a. reg. c.I3. Amnona- filium Dauidis,deperisse ualde spetiosam sororem suam Tharriar, cuius cum potitus fuisset, eam statim habuisse ualde exo. sanit ut ibi dieatvr maius suisse odium quo ea oderat, amore quo antea eam dilexerat.
De castitate in generet O de conisigali castitate. cap. 7. V Irtus luxuriae opposita, eastitas est, de qua disputante D. Paulo actuum Σή.& de iustitia& iudicio futuro, Foelix
praeses contremuit cum uaore.Ita Tibulluβ lib. I. epist. r.eam opposuit ueneri. Vor quoque abc se procul iubeo, dfedis ab aris cui ιulit hesterna gaudia nocte Venus. casia placent siperis,pura cum veste venite, Et manibus puris sumite Dinis aquam. Castitatis porro triplex uirtus,coniugalis,uiduitatis,&uirginitatis,ut ait D. Ambrosius li. de uiduis. Horat.lib. 3.carmi. Ode 2 .castitatem coniugalem explicat,his uerbis,de uxorib.
loquens. DOs esi magna parentium f Virius, ct metuens a I. eritus viri certo sedere casitas.
D. Chrysostom.tomo. I.o per.homil. I. in psal .s o.tria sine haec, inquit,uirginitas, nuptiae,sornicatio:nuptiae mediae,sor. nicatio deorsum,uirginitas sursum;Mrginitas namque corona haber, nuptiae laudem mediocrem, fornicatio poenam atque iudicium.Vxoris nomen dignitatis est,n ui uoluptatis, ut di-eebat Alius Verus Chsar apud Spartia. in eius vita. Celebratur ab Homero castitas Penelopes absente marito. Refert castitatem uxoriam AEthnei pisc is AElianus lib. s.ca. t 3 .ut is tam c yus sit,ut eum pari suo ueluti cum coniuge iunctus, nullam aliam contingat. De viduarim castitate. cap. 8.VIduas ad seruandam continentiam, & eastitatem & a,
si in ere a uenere, monet primum cornicum exemplum, alae enim moItuo marito uiro, nouem hominum aetates ut duae
837쪽
ἐnae perseuerant,ut ait Plutar. lib. quod rario brutis insit. Nattat & Athenaeus li. 9. c. I 6. omnes Decies columbaru,ulnago pharos, palumbos,turtiues, mares foeminas usque ad mortem non deserere,nec foeminas mares;& ubi uidi ius alter relinquitur, uiuere sine alterius coniugio, hocque coruos, mone duis Ias, & cornices quoque facere. Hanc eastitatem pluribus ra. tionibus suadet Tertullia. libr. I. ad uxor. admonetque mulieres sui officii nomen uiduae; uidua quippe dicta , quasi ualde
a uiro diuisa, quia iduare lingua Hetrusca diuidere est, unde idus dies, quae diuidit mensem, Macrob. libro primo Saturnal. capitulo. is. Notat Iulius Pollux lib. 3.c. 3. Dictum eis de Iudith inter laudes eius,con sortatum est cor tua, quod castitate m amaueris,Iudith. Is . & I6. alia de altera uidua laus, Lucet r. quae ministrabat domino. Dico non nuptis & uiduis, inquit D.Paul. melius es,si si e permanserim, i . Cor 7, Atq; liae quae uere uiduae sunt, supti l dignae honore sunt, quaru qualitates describit D. Paul. I. ad Timot s. Vidua quae non csiseruaret castitatem, lege Dei mortis rea erat,ut colligitur ex ca.
38. Genec De Virginum casitate. cap. s. V Irginu castitas, est uiro non iungi, nec corpore nec mere,potissimum illarum qui se Deo delio aeriit,Eunuchi enim sunt qui se castrauer ut propter uerbum Dei, Mattii. I 8. Castitas haec perfectior superioribus quia illet uiris uel missic.
tur,uel alias miscuertit se, naec a uiro aliena omnino, Deo gratior:uirgines lic fructum faciunt centc imum, coniugatoruordo trigesimum,uiduarum seragesim si,Mattia. IS. Angelica persectio uirginalis castitas.quia ita caelo neq; nubent,ueque
nuptui dabuntur:sed erunt tanquam angeli Dei, Lucae ro . Finem accipit aliquado uoluptas matrimonii, at uoluptas puritatis &uirginitatis perpetua: nupti et terra impici,uirginitas paradisum apud Isaia c. s6. IIxe dicit dominus cunuchis,qui C istodierunt sabbatha mea,& qui elegerut quae ego uolui,& tenuerut foedus meum,dabo eis in domo mea & iii muris meis locum & nomen melius a filiis & liliabus, nomen sempiter.
nudabo illis.Virgini tatis dignitas aequalis angelis, inquitCyrillus Hierosol. catech. 6.i s.& i 2. gloriaq, angelica ic praeci, pua corona & donu et ex electione castitat Is de uirginita.
838쪽
enum quippiam uirgini tas est,& praeclarum, quae hominem
leo simillimum te diti. Diuinum quiddam& y imm
unginit .Et D.Marcia. epi d Tholvites.c. 9. est Dubium a Deo institimiin dixit ab initio mundi, in multiplicatione 'eneris humani;deinde uiduitatem in praemium c
1tituisse Tertium autem & excellentem gradu Ionestatis muznt e demonstrasse nobis perfectum rem an elicae dignitatuideo, inquit,pridico uobis, quod 'i uno; i duitatis gradum elegerint,non fiauruntur munere Amatis Dra: si uero in statim late racosiori prαn Mirgines esse eligetes,centuplicata tu perpς tua benedictio ς
H,e eastitatem ut facilius cou seruaret Hζι φς . . . .
Multi illum pueri,multa optaueresne SIdem,cum tenui captus desuMit ungui, Ἀ-lli illum pueri,nullae οριauere puellae. Sic uirgo dum intacta manet,tum chara seu silea cum caseum am: si polluto corpore forem,pui rιs iucunda manet,nec charafuelita,
rum durates ex hominum trequenzia,
dule chariores di uirgiries i.cum contrarium accida neqo iam honestum lit mulieribus iuuenum interesic colorta; , ut explicat Euripides in Electra actu a.
839쪽
rumpi uirgo, inquit,ex alia corporis parte quς non specta iusiia quae mauus obstetricum & oculos fallat. Ea ratione includuntur uirgines Deo deuotae asceteri js, neque a uiris conspici debere,& sacrilegum esse aliter fieri,docet Ter ullia. libr. de uirginit. uotiua . Et multis D. Basilius libro de uera uirginit. Plura apud Tertullia. libr. de ueland. uirginibus ubi ideo uelari sacras uirgines recte docet,omnemque publicationem uirginis bonae esse,stupri passionem. Virgines etiam cum hominibus habitare prohibet, ut periculosum, CIpria. lib. I.
ΡRimum antidota est, si uelis immunditiam uitare,ut praeceptorum Dei memor sis, quae eam prohibent: & recorderis transgre Isbribus damnationem aeternam imminere,& excludi a coetu Dei: Sic foris canes, impudici,molles. Apocal. 22.α si senectam item & mortem tibi imminere perpesuo agi Oscas. Nam ut ait Iuvenal. Dum bibimus, cum serta,ungenta puello Pisιmus obrepit non int uιccta senectus. Vitentur cauta & radices luxuriae, colloquium, iisus muliebris, oscula, tactus, las tu' ferino,& lcriptura impudica, potus cibusque nimius,otia &c. Incentulum quippe libidinis in glatiles ciborum & uini, & tiris e colluuies enascitur, quibus Ob- Miami tui ieiuniis,uigili)s,dc Orationibus; ita repletione uenusque famescentssius amara,ut ait A then e. lib. 6.c. I. Deinde o. tio ad te negotiit, etenim otiosi ualde de morbo diuexantur,
otia si tollat periere cupidinis arcus,c mempta, acenι O line luce lacer. usritur Aegιribus quare sit iactus adulter, in promptis causa es de iuDjus trat. Lucia Hoe perpulchre dc scribit ili dialogis,dum inducit Ue. Derem, filium obiurgantem Cupidinem, Aiod Palladem non uulnerasse uis autem se metar, quod nun Quam inueneruot losam, sed lueris dantem seinpcr operam. Hoc & Heronym. ad Rusticum monachum tradit.Consentit Horat. Lb. i. Epitiol. CPist. a. ni v si es
840쪽
μsces ante diem librum ὶtim rumine, si non Intendes animum Fud,s, O rebus honestis: Inuidιa uel amore Ugil torquebere. Solemne erat Athenis uirginibus, ne otiosae essent, peplum Mineruet contexere,& in quo fortia & praeelara heroru facta exprimerent:ac Palladi dicarent,ut scribit Euripidis interpres in Hecuba. Aristopha. in equitib. & interp. huius in auibus.
Eneruant animos ciιharae,cam I, lyrae, Et vox, O iam ius brachia mota suis.
Quare & ea pudico & uirginitatis amanti uitanda. Sed deuitandi quida cibi, qui natura semen generant,& uenere concitan,ut resert Athenae. lib I. dipndsoph. c. I 2. qualia uetosa, ut mollia omnia,polypus piscis,sepiae,apuae, men brades, tardae. Athen ς. lib.8. cap. 9. Et Ouid. 2.de rem d. amor. 23 ee minus erucas aptum est uitare salaces, Et qnicquid uenira corpora nosicra parat. Villiut fames acuentes lumina rutas, Et quicquid veneri corpora nostra negat.
Vitandum uinum,&Propertius ad Cynthiam, Vιno saepe Alim nesiit amica uirum. Reprimunt autem uenere lactuc , unde & fingit ideo Cal. limachus Venere absco disse Adonin in lactuca,ut late Athenaeus lib. 2.c. 3 idem lib. 7.c.ῖ ,.si trigia,inguit, piscis uiua in uino suffocetur,atque hoc uir quispia biberit, no postea rei Menereae indulgere poterit, uelut Terpsides narrat in re p. Me iter eis. Poculum etiam ex nympha planta collitum post duodecim dies genituramque adimit. Plinio libr. x s. capit. septimo item uiticis stratio, Plinio libro x . capitulo. 9. Sunt his alia similia.Tradunt Origenem adamantium excogitasse ut sibi ipsi in corpore neruum ueluti quidam dieunt exscinderet,ne a uoluptate uexaretur,& ne in motibus corporis cohureretur: alij uero hoc negant factum,sed excogitas e pharmacum quocidam,quo ὀ pax tibus illis lupponeret,ut eas resie- earet.ut author Epiphanius libro secundo contra haere. to mo primo,haereas .Non debet etiam ipsa liberior laetitia in uiro tilibus esse;ut ait D. Ambros exhortatione ab uirgii es. sit biiurgo lasciuia quia&ea calx perniciei. In ut Sine debet esse comes uirtutum pudor, sine quo non potest lat. ira esse uti initas. D. Ambros secundo de uirginit. Alitur auis
cc x defetititur pudor hic, iatu tuo rvro animo qui excludat