장음표시 사용
41쪽
Caugis optime meritus Girardus Mercator, Gangem situs. non cile fi lium illum , qui in sinum Bengalensem influit, & una cum Indo flumine, & Oceano Meridionali Indiam humanae linguae similem efficit, scd alium quempiam prope rbem Cantonem in Sinis ; id enim falsiim est, tum ex recentiori Sinenti Tabula , tum quia fluvius ille apud Bengalis,& incolas Resis Alogoriis Gangis retinet nomen; ut testes iunt oculati Patres Societatis insu , qui apud Mogorrem Regem degunt,dcita vastissimis illis regionibus Euangelium praedicant , in annuis litteris anni is9 I. Ii9 s. quidem occasionem errandi silmpsit Girardus e c lstolemaeo, qui cum Plinio lib. 6. c. 11.& aliis veteribus Geographis insillam Ceila- Tapro- m e region C Orae Piscariae 1 aprobanam ia omina-Hana uit, ut et laua notauit loannes Barrius in sua Asia, de Ioannes Lucena Soc. IF s V in vita B. Francisci Xaueris. Cum igitur ille ultra veterem Taprobanam d est, Ceilantina , Gangem ponat,existimauit Girardus ultra Soma tram , quae mal C aneotericis Taprobanae appellatione insignitur, Gangem ponendum esse, quod facere commode non potuit nisii in Sinis. Sed ut ad rem nostram redeamus, si in re tanta , tantisque viris disceptatoribus reliquus est dicendi locus, Tygris, Euphrates, Phison, dc Gihola videntur flumina
Melopotamiae, adiacentis regionIS , quorum illa antiqua nomina retinuerint, posteriora amiserint,vi cepe solet accidere, teste D. Augustino
3. Tertia opinio lait Iubae Regis apud Ammianum
42쪽
De natura or incremento Nili. 2Inum Marcellinum lib. 21. Solinum C. 3 .Pltuarchum lib. deplac.c. i. quem sequutus est Dion in Epit Seueri, & Vitruvius lib. 8. c. r. qui sentiunt, Nilium oriri ex Atlante Mauritaniae monte , ubi Oceano propinquat. Falluntur tamen, Atlas enim maior,ne dum mino r,ubi Oceanum prospectat, Ptolemaeo teste, Maciritaniam Getu liamque interiacet in octauo gradu longitudinis; altitudinis vero ab AEquinoctiali grad. 1 . At
fontes Nili inde distant in longitudine grad. 7. 8c altitudinis 38. ut ex sequentibus patebit. Neque Vero dicas , Iubam, Dionem & Vitruvium Alaniis nomine intelligere omnes illos Africae montes, qui continui sunt, si enim id sensissent, haud dixissent oriri in Mauritania,sed in AEthiopia, & miniis improprie sumpsissent Adantia
rta opinio fuit Custodis templi Mineξ-uae in urbe Sat, qui apud Herodotum sensit oriri ex palude quapiam inter urbem Elephantinam S Syenem, cuius etiam meminisse videtur Pausanias lib. s.cum ait, eos qui supra Syeneni,vel ad Meroi m profecti sunt,narrasse, Nilum paludem quandam ingressum,inde tamquam e continenti terra elapsiam per Ethiopiam inferiorem &AEgyptum decurrere. Sed & hic deceptus est, ut etiam ex Strabone lib. I 7.Seneca lib. s. nat. qq. c. 8.& Paulo Orosio colligi potest, curn longe supra Elephantinam urbem, & Syenem,& Meroem Nilus fluat: oritur enim ad Ir. grad. Ultra quinoctialein,ut inferius dicemus. Sicut etiam decipitur in eo , quod paludem ponat inter Vr-
43쪽
Σ1 2 r primus bem Elephanimam & Syenem; nulla enim alia est palus, quam Nilus iple,qui insulam efficit. . Quinta Pauli Orose lib. i. de mundo existinatariis oriri ex littore incipientis maris ru bri.Sed experientia cum errasse docet . nusquam enim Nilus littus maris Erythraei adit, sed e contra emedia Africa fluit, & quae ultra Barnagassi Regnum flumina decuriunt; recipit supra Merocm. Neque existimes nomine Oceanum Meridionalem intelligendum , cum fontes Nili ab eo longissime absint, ut exsequentibuspatebit. s. Sexto verδ loco sacerdotes AEgyptiorum, te ste Diodoro Siculo lib. i. & Plutarch. l1b. q. deplac.cap. I.cum Vniuersum terrarum orbem tres
in partes diuiderent primam quam nos incolimus,alteram ob nimios ardores inhabitabilem quod etiam sensit Aristoteles lib. a. Meteor sum. a. a Cicero lib. de n*t.Deorum, Plin. lib. 2.c 68 .Er tos enes dam .apud Heraclitum Ponticum in Allegoriis Homeri ait, Misha; μμ cm Z0πα -Mudae circumuolui-ur. 2bui di glaucosum obscuriores amina vero sabulosa cirritaque se rubeus, Herboata flammis quoniam eam partem Sibi fabisctum perpetuo ardentes radj torrent .
Virgilius lib. i .Georgicoriam canens, studinque tenent caeum atanae, quarum una corino,
Semper Sese rubens, ct tomia semperab igne. quem imitatus Ouidius lib. s. Metamorphos. in- qiuisi totidemi,
44쪽
De natura es incremento Nili. 23
---totidem plaga tellure premuntur, siquarum qua media egnon 6thab initi otu. Et Claudian. Proserpinae telam describens lib. I . Addit quinque pilagas: mediam sib tegmine rubro Ob fam seruore notat quailebat adistiGLimes assiduo sitiebant flamina Sole.
Irualesque utrinque duas,quas mstu oberrast Temperies habitanda viras,8c C.
Q d tamen falsum esse experientia ipsis postea declarauit, non solum in Africa, sed δc in India& in America. Tertiam nobis oppositam ultra Tropicum Capricorni; ex hac postrema Nilum
fuere,& Incrementum accipere, cum Sol nobis aestatem attulerit,oppositis autem e regione hyemem effecerit arbitrabatur. Haud tamen omnino vere, cum deinde ipsa experientia constiterit, Nili fontes intra Tropicos contineri, ut infra ostendemus.
Vltima igitur, vera & omnino indubitabilis sententia est, scaturire Nilum in AEthiopia loco
edito ex quo etiam,vt postea dicemus,originem Capit Zuama,quae opposito cursu a Nilo in Oceanum Meridionalem exoneratur, 3c Coan Za, quae influit in Atlanticum, ad radices montium inter Regniim Goyamum, aingense, Castate n- .se, & Monomotapae, qui ab incolis, ut habet Paulus Iouius lib. i 8. Cardanus, de Franciscus Aluarea, Beth appellantur, ab aliis Castates, a Theophrasto montes Lunae, qudd sita altitudine Videantur Lunam attingere, a Promatho Samio, Aristotele lib.i. Meteor.sum. cap. i. sc Authore
libri de Nilo montes argenti, forte , ut placet
45쪽
Olympiodoro,& Llidovico Bucca serio in eundem locum Aristotelis qu5d inde effodiatur argentum. minusque in hac re probo Philippum Pigalatam lib. r. de Regno Congi. c. t o. & OaI1nem Boterum p. i.lib. s.c de Nilo,qui Lunae montes magis Australes aflerunt, nempe sitit, Tropico Capricorni,cu Theophrastias,& alij antiqui nouerint, di nominarint montes Lirnae, qui tamen
terras sub Tropico haud cognouerunt,ut constat ex antiquis Geographiae Tabulis. Probatur igitur veritas huius sententiae testimonio oculati 1
fide dignis ii mi Dauidis Regis , Sthiopi ae, qui in
litteris datis anno is 1 I. ad Emanuclem Lia sitaniae Regem, & aliis datis anno Iue1 . ad Pontificem Romanum, allatisque Clementi VII. Bononiam,vbi cum Carolo V. In p. aderat, i Francisco Aluaret, lectisque coram Cardinalibus &uniuerso populo anno I s. die 19. lanuaris, quae habentur impress e apud Danaianum Gocs libro de moribus & releg.AEthioptim,di Ioann. Bapti
stam Ramnusium in fine AEthiopicae peregrinationis Francisci Aluareet, scribit se in AEthiopia imperitare multis Regnis & in primis Regno Goyamo,ex quo Nilus habet originem.Item Antonius Fernandus Societatis issu, qui diu in is thiopia vixit, tu tandem sanctissime obiit,in epi . stola inde scripta, quam ponit Nicolaus Godignus lib i. de reb. Abys c. t r. ait. Agagna huimp sis scilicet torpedinis ) copia in Pelo repemur ad extremos Provinciae Gyama fines. τbi palm est sen
carens, perennes habens atque mirabiles ebudientium
aquarum saturigines. Hic Nilo principium est. Illud
46쪽
De natura se incremeneto Nili. et
autem notauerim ex recentioribus duas videri
origines Nili, alteram quidem lacum in ir. scius medium accipias gradii altitudinis poli Antaretici; longitudinis vel 5 grad. s s . ex quo oritur
etiam Zuaina,quae alluit Regnum Monomota-pse,& in Oceanum luieridionalem infuit bipartito alueo, quorum alter exoneratur septuaginta
milliaribus prope Soniam ; alter, cui nomen est a Spiritu sancto. , in 17. gradu vltra Tropi- cum Capricorni, longitudinis autem grad. 63. S Coanaa, quae prope Angolam in Regno Cogi fertiir in Oceanum Occidentalem, quae PtOlcmaeo,& antiquioribus prorsus ignota hierunt. Alteram vcib originem esse stib AE quin octi alilongitudinis etiam grad. s s. & est lacus diametri stadiorum irco. quo ,eodem Antonio Fernando teste,ntillus maior , aut par esse putatur in orbe terrarum, SI a superiori in elim uno die cum dimidio Nilus fuit. Ex hoc in Septentrionem fluit Nilus, in Occidentem Zaire , cuius ostium , ex Pigaseia lib. i.de Regno Congi. cap. 4.& Ioanne Botero , pater 28. passuum millibus: ex annuis vero litteris anni is 82. Patrum Societatist Es V,
qui ibi in Christi fide disseminanda laborant,
triginta sex millibus,adebque violentus in Inare sertur, ut disiectis marinis fluctibus, in mari diu'seruet proprium alucum , adeo ut nautae inter marinas aquas ad octuaginta passuu millia a c5- tincti aquas potabiles ac dulces hauriat , alluit I, . Ongi Rcgnum in. 6.grad.vltra AEquinoctialem, i angitudinis verἡ grad. 42. vi ex relationibus
incrcatorum, qui in eo Regno mercimonsa exer-
47쪽
ire,& Ztiama Vna cum Nilo oriri scripserit. hac unus de Nili origine.
CAt UT III. ILI cursus quicquid senserit Paulus Orosius lib. i. de mundo si excipias eius inicia n quibus, ex Antonio Fernando loc. cit. paucis dsebus versus orientem Solem fuit, Sc flexus omnibus suminibus communes, semper est a Meridie in Septentrionem ; unde Lucretius lib. 6.suae Philosophiae cecinit: Ide ex aestifera parte venit amnis ab Austro Inter m a virum percocto secla colore, Exoriens penitus media ab regione aiei.
Claudianus Epigr.de Nilo, dirapido trat, mediis elapsu, ab Austris
lammiferae patiens Zona, Cancrsque calentis, Flu tibiu ignotis nostram procurrit in orbem. QDd etiam scripsit Vibius Seques ei,Philostrat in imaginib. Lucanus lib. 1 o. l lutarchus lib. de Iside Se Osiride,& Avicentia lib. i Can .se n. a. d. a cap. 6.Vbi ex eo quod a Meridie deferatur in Septentrionem, scribit , Nili aquam attenuarIOptimiliaque seri,aquis videlicet confractis, domataque illarum violentia caeli calore, Sc longo cursu, quo fit, ut rarissimae & pene aereae red
48쪽
De natura se incremento Nili. 17
dantur,nec dissimiles ab aqua cocta,quae calore Aqua ignis tenuior, xarior, atque utilior redditur, ex sententia Galeni lib 6.Epidimiorum,& Alexandri Aphrodisaei in qq.nat. Et ante hos sic scripserat Plinius lib. si x. . ronis Principis inuemum est decoquere aquam,vit que demissam in niues refrigerare. Ita voluptas frigoris contingit sine vitiis nivis. Om nem utique decociam υtiliorem esse conuenit. Itemque
calefastam magis repigerari subtilissimo inuento. Viriose aqua remedium est si decoquatur ad dimidias partes. haec ille. Pene itaque decoquitur Nili aqua,tongoque cursit tit optima Fluit autem longissimo
terrarum tracta , nempe ad viginti quatuor stadiorum millia, omisiis eius sexibus, ut aduertit otiam Franciscus Vicomercatus in lib. 2. Meteor. Aristotelis,cum a priori fonte ad eius ostia intercipiantur gradus 4 . In e5qtie fluxu, teste Diodoro & Plinio intercipit ferme septingenta sinsulas, plerasque cultas & habitabiles,quaru Haecipua est Mero ii longitudine stadiorum tribus millibus,ex Herodoto,& Heliodoro lib. i 9.AEthiop & mille in latitudine; quae abest ab Alexandria teste Plinio lib. 2. cap. 7s. Irs o .milliaribus. Et magna sane diuini Numinis prouidentia
tanta aquarum copia tantam terrae plagam excurrit,ut nimirum calidissimae plagae temperaret excessus, δc viventibus vitam alimentaque praeberet. eo namque sublato , regio illa omnium csse i in fael ici sti ina. 8c arenarum desertu m. E XJ On
go hii iusmodi fluxu fieri credit Itilius Caesar
Scaliger exercit. 8. ut Nilus non edat auras , Ut ait Plin. lib. s. c. i. Ammianus MarcellinuS lib. 2 Niliis.
49쪽
Heliodorus lib. 1.AEthiop.& Strabo lib.i .quod humor ille & vapor longo curse attenuetur, Vnde in aerem sublatus non potest conuerti in auram , quippe cum aer sibi similem auram exceptam diffundi in se ipsum facile patiatur.Quamquam non improbem sententiam Hieronymi Cardani existimantis id fieri, quod vapores ex Nilo eleuati consumantur a Sole antequam conuer tantur in auram , cum Nili cursus sit sub Sole vehementissimo. Cursus Uus velocitas omnino est mira,ob quam Aquilam appellatum diximus, Diodoro teste lib. i. iusque meminit Plinius lib. s. c. i. ubi etiam in Catadupis sagittam arcu emissam superare sentit; etsi,quia sine strepitu fluit extra cataractas, dicat Claudianus in
Panegyrico Manlij, Lene fuit Nilus ; sed cunflis amnibus extat
Vultor: nullas confessius munmure vires.
Illud vero fabulosὰ omnino a luinio lib. 1.cap. 9 Orosio lib.Lde mundo, Abulensi in Gen .cap.2. q. Is .aliisque veteribus creditum, Nilum se subatus terram condere,iterumque postea emergere, ut constat de Ana, seu Guadiana in Betica , Mallis,de quibus saperiori capite diximus, quos sequutus Pontanus dixit in Meteoris, tandis in latebris Nilus liber asperiis Insidiat campis, septeno gurgitesnur. Nilus enim nullibi se in terris condit, sed alueo semper conspicuo fluit, ut iam aetate nostra do cuit experientia,Pigaseia,caeterisque conssentientibus; quamuis aliquando profundissimis terrae hiatibus veluti absorptus ita ripis constringatur;
50쪽
De natura o incremento Nili. 2 9
ut locis aliquot passii uno transui queat, Vt scri bit idem Antonius Feinandus apud Nicolaum
Godignum lib. i. cap. ii. Ruit tamen , seseque praecipitat in cataractis,ut etiam euenit aliis pluribus fluminibus, ut in Hircanis montibus quae dam tam alte in mare Caspium praecipitant, teste Strabone , ut subiectum littus relinquant intactum,& transeuntibus peruium .prqcipitat ex eo dem etiam in Pamphylia ex alta rupe Cataractes fluuius: pnecipitat Tybure Amen Is in loco, qui dicitur Infernus,&in agro Reatino totus Uelinus lacus. perpetuae, quam ob id iaciunt aura: λ . cum Sole, Iridis admirando spectaculo. Immensum autem fragorem in cataractis ruens Nilus reddit ex aquarum ad scopulos allisione , si dicemus etiam lib. 2. cap. I . quod & Velinus lacus
praecipitans facit,& Hypanis Scytharum fluuius, ob quam eausam dicitur a Virgilio lib. .Georg. vers 37o Scimus etiam in aliquibus specubus in Hispaniola insula tanto cum sonitu, S. fragore fluuios praecipitare , Vt ad quinque inde milliaria sentiantur. Vener quoque lacus inthia , teste Olao Magno , praecipitans ad viginti quinque milliaria strepiturn mittit: qui etiam ad
Botnicum mare in abditissimis cauernis adeo
vehementes strepitus fieri scribit, ut nautae, qui accesserint,nisi assiduo remigio fugiant,ipso strepitu aut stupidi,aut surdasti reddantur aut etiam intereant. Qinire non insulse Sophoclis interpres scribit ex sententia Homeri, flumina taurino capite fingi ob strepitum & mugitum tauri proximum. qua etiam de re videndus Alianus