장음표시 사용
241쪽
- Lib. I. Cap. I. auris. I. M 3
M cum corpore animato anima. Cuius euidens ratio
est , quia illud constituit taliquam forma dans ci cile,
de ex alia parte in eodem libro, text. 43. docet, intelligentiam mouetem cadum esse eo priorc mi ex quibus sequitur non posse apud Aristotclcm vniri caelo tanquam formam , seu formalem causam , & ex consequenti caelum non cite animatum, ex mente elia S. Se
cundum principium sumitur ex 8 li. Physicorum,text. - Α3. quod motor orbis cascstis unitur toto orbi; percontactu im virtutis, sed unio formae cum materia, vesanimae cum corpore non est pcr coni ἡctum virtutis,
sed per veram informationem, per quam anima IIibuit ellς corpori : ergo sentit Aristotcles intelligentiam motricem non esse veram formam caeli. Et urge-' ri potest ex alio, quod docet text. 8 . ciuiacm libri,videlicet motorem caeli in ea circumferqntia: parte existere,quae rapidissimo motu circumuoluitur,scd forma vel anima debet esse in toto corpore ,& singulis eius partibus; ergo putat Aristoteles,non cile intelli' gentiam veram formam caeli. Et certe ii intelligentiastinui moueret caelum, & illud informaret, cuidenter sequeretur moueri cum illo, ut patet de anima mota cum corpore humano , quod informat. Ex hoc vero sequeretur, in molibus cadorum non elle deueniendum ad motorem immobilem , ut 8. lib. Physicorum concludit Aristoteles. Tertium principium posuit a. lib. Physico tum, text. 12. asserens eiusdem scientiae esse, per se considerare materiam , & formam, ex qui bus constat compositum,sed constat materiam caelorum per se considerari a Philosophia naturali, quq tamen non considerat per se intelligentias, quia formae separabiles a materia,& quae mouenr,& nouu Ouen tur,non sunt Physicae,sed Metaphysicae considerationis, ut idetrimetiatque eodem lib. tex. 26. 7 I. N 7 . ex
242쪽
214 Dec Mundo. presse docet: ergo sentit, easdem intelligent ias, quae 'immotae mouent orbes caelestes non est e formas in
Sed probatur primo ex definitione animae. Anima est actus corporis Physici organici potentia vitam ha
bentis, ut docet Aristoteles 2.lib.de anima cap.I. tex.7. Ergo omne corpus animatum est organicum , sed in corpore caelesti nulla sun porgana, neque ulla talis varietas partium in eo cernitur, per quas diuersitas vitalium operationum exerceatur, Vt. actus videlial, audiendi, cum caeteris sensationibus, nisi quis velit Solem , & Lunam pro oculis deseruire caelo , ira ur perlhaec astra videre dicatur,quod constat ridiculum esse diergo euidens est,corpus caeleste non esse organicum, nec proinde animatu: quod ex infimis operationibus vitalibus urgeri potest,nempe augia entatione,& m tritione meque enim caeleste corpus alimentum sumit aut 3 nuertit in propriani substantiam, cum ex qualitatibus contrariis constare debeat, & per illa ν ali mentum alterari ,atque corrumpi, in eiusque substatia conuerti. Quibus qualitatibus, &alterationibus incapax est caelum , & longe clarius est, nullum suscipere
augmentum , neque decrementum: ergo euidens est etiam,non vivere, neque animatum esse.
Secundo anima non est propter corpus, seu materiam,cuius gratia facta est,sed cx opposita materia vel corpus propter animam, ut docuit expresse Aristoteles a. lib. de anima,tex. i 6 & II. cum haec sit longe nobilior,& proinde gratia sui facta viai rur ergo corpori, ut bonum aliquod sibi ex tali unione consequatur,videlicet exorcitium suarum Operationum, in quo perfectio eius positae it; Ld nullam operationem vi talem cxercere potest anima per corpus cael citet; ergo neque aptum est, ut ei uniatur. Minor proba-
243쪽
Lib. II. Cap. I. Ei f. I. a I i
ta est de operationibus vegetati uis, quia nec caelum simile sibi generare potest , nec nutriri, vel augeri, ut docuit Aristoteles i. libro de caelo , capit. 3. probata est etiam de sensiti uis , & rursus conuincitur ex eo, quod operationes sensititiae ex propria conditione praesupponunt Vegetati uaS, per quas nutriuntur,&conseruantur organa sensuum , & omnes sensus fundantur in tactu,ut docuit, & probauit Aristol. 3. libro
de anima cap. I 2.Tactu 3 vero necessario petit temperamentum primarum qualitatum in proprio organo , quarum non est capax corpus caeleste : nec unitur anima corpori caelesti propter operationem intellectivam , quia hanc naturaliter non potest exerincere in corpore , nisi ministerio sensuum species a rebus sibi desumat , ut patec de anima nostra rationali. Cum ergo non sit caelum sensuum capax, nec erit capax animae rationalis. Quod vigeri potest ex his, quae nobis constituta , & ostensa sunt a. libro de anima.Videlicet implicare contradictionem, quod anima rationalis posset esse forma corporis, nisi simul foret sensitiva, gradumque sentiendi tribueret C idem corpori: ergo repugnat per locum ab intrinseco, caelum informari anima ratis nati,quin talis anima simul sit sensitiva. Cum ergo caelum sit incapax sensitiuae,ut probatum est, sequitur incapax quoque esse animae rationalis. Neque tandem unitur caelo anima propter motum localem, quo mouetur,
quia talis motus nec indiget anima; sed ab extrinseco motore procedere potest , per solum contactum virtutis, vel impressionem impulsus, ut de quocumque alio motu circulati constat; nec vitalis est, sicut progressivus animal tu, quem costat fieri Mediis sensibus,& appetitu, quibus caret caelc ste corpus. Ex quibus efficaciter probatum constat,non dari animam mundi,
244쪽
qua totus ipse mundus informetur, quia Deus non potest esse talis anima eum informans, ut Philosophi quidam delirantes dicebant,nam intrinseca ratio formet dicit imperfectionem parcis,& informationis,seu inhaesionis in corpore,a qua Deus ob suam infinitam persectionem alienus est: sed nec intelligentia,vel intellectualis forma,ob suam limitatam virtutem, potest
corpus tantae molis acest cae teste coipus, informare, quato minus tam vastum,& tot,ac tam ingentibus, ac discontinuis partibus conitantem mundum;quare ingens etiam delirium est, mundo,uel caelestibus corporibus anima rationalem concederemam inde virtutes, merita,peccata, & peccatorum poenas eisdem corporibus deberent adscribere, quod plane salsurn est, intelligentia igitur mouens caelum non potest esse vera forma illius, tribuens caelo proprium esse per informationem, nec est pars substantialis ipsum compones cum materia,sed completa,& totalis substantia omnino distincta ab eo;dicitur tamen laxe forma caeli assistens, quia ei unitur,in ordine admotum,&constituit cum eo unum principium eiusdem motus, aut medio impulse,ut volunt plures, vel se illo,ut placet aliis.
Et prior sententia concedens cςlo,vel mundo animam,& animatum esse docens,ut vera sit,nec de vera anima, nec per veratu informationem loquitur, nec Ideo vere,& proprie animatu esse censet, sed per quadam similitudinem,& ideo in propria. & quasi aequivoca locutione,quo pacto loquuti sunt absque dubio
omnes sere sancti Patres pro ea citati. Posterior vero sententia, animatum elle nzgaris, de vera, ac pro pria anima vcraque animatione per insormationem
intelligit: quare dissidium inter utramque in solo
modo loquenoi diuerso magna ex parte consistere videtur . ut D. Thopras I. par. quaest .7 o. arti s. in fine corporis
245쪽
corporis his verbis docet: PMe interponentes ea e se animata, ct ponentes ea inanimasa, vel utilla differentia inuenitiιr in re ,sed in voce tantum. Sed magna cx parte conciliari polle praefatas sententias dicimus,& non omnino,quia licet quod ad sanctos Patres atri ner, de anima solum assistente intelligamur eorum vecta: nonnulli tamen antiquiores Philosophi , veram animam informantem vegetativam , & lensit Uam cis concellerunt,quorum lententiam fallam este probauimus. Sed superest explicandum an notam aliquam vel censuram mereatur sententia, affirmans, canum, Vel mundum esse animatum anima informante.Et D.Th. 2. lib. e tra gentes capite Io. in fine expreise negar,
aliquid fidei contrarium continere hisce verbis: Hoc autem, quod distum est de animatione cali, non iuximus
quisi asserendo secundum sides doctrinam i ad quam nihil pertinet ,siue sic, siue aliter dicatur. Quod confirmat
ex D. Augustino lib. 3. Enchiridion , cap. sis. ubi fatetur , non esse certum, an sit, vel 1wn sit animatum caelum. Caietanus etiam I. pari. quaest. 3. artic. I. asserit corpus caeleste sorte secundum veritatem esse animatum;& Petrus MartineΣ cap. praesenti, non is
tum utramq; partem quaestionis problematice defendit, sed in affirmantem, quod caelum sit animatum, magis propendet. Sed ex alia parte a multis iudicatur erronea, Vel
saltem parum fidei consona. Et in primis D. Hieron. in Epistola ad Pamachium,& Auitum , inter propositiones alias Origenis, quas sancta Synodus generalis
sub anathemate explosit,hanc enumerauli, quod cae-lOS,Lunam,Solem,astra animata dicat, D. ctiam Epiphanius lib. i l .Panar ij,& D. Irenaeus lib. I .contrahae rese, eandem reserunt inter Marcosiorum dogmata:
246쪽
11R De CAEDET Mundo. & in Concilio Constantinopolitano, quod est quintum generale sub anathemate damnatur lusce verbis, relatis a Iouerio in summa Conciliorum , tom. 2. Si quis dixerit, crium , solem, ct lunam ,sellas, ct aquas, qua supra crios sum ., animantes quasdam esse, ct materiales virtutes , anathema sit: ac tandem damnata dicitur in quodam articulo Patisiensis facultatis: Propterea non bene de illa sentiunt , ex scholasticis nonnulli in a. distimst. I . ut Bonaventura, & Gabriel quaest. unica , ct Capreolus distinctione 9. quaest. unica
Nostra tamen sententia hac distinctione explicanda est,ponere caelos animatos anima vegetativa, vel sensitiva tantumsolum est error Philosophicus ; illos autem ponere animatos anima rationali, non solum est error Philosophicus,sed etiam error contrarius diquinae fidei. Priorem partem sic probo, quia ex hoc, quod tribuatur eis anima sensitiva ut vegetativa, tum deduci potest,quod sint animalia quaedam rationis expertia,vel vitam quanda vegetatrice participet;
ex quo utroque nihil potest cotta fidem deduci , quia neque in Scriptura ,. neque in aliis pxincipiis fidei denegatur eis talis vita; sed neque aliquid asseritur, ex quo eis esse denegandam colligi possit. Cuius ratio 1 priori assignari potest, quia haec non pertinent ullo modo ad materiam fidei, sed prorsus Philosophica sunt:ergo circa ea no Potest error contra fide proserti,sed ad summum cotra principia Philosophi .Quod
vero error sit eis contrarius, e fficaciter probari potesta posteriori ex operationibus,ac unitionibus utriusq; vitae propriis,quas si haberentia epugnaret a nobis no percipi . quemadmodum percipiuntur vitales Opera tiones animarum, atquo plantarum. Quamuis enim magis distent a nobis,eorum tamen ingens magnitu- . Me
247쪽
dinc distantia compentaret ut ,& ita posset a nobis eorum augmentum percipi,& euidenti ratione constat, nullum extare alimentum,ex quo ali,aut nutriri possint,nec ullis veris organis praedita esse, per quae possint operationes aliquot sensititiae animae exercere:&plura possent alia in confirmationem huius asserti afferri, quae breuitatis gratia praetermittenda censeri
Alsertum vero posterius,essicaciter posset probari ex vel bis S. synodi generalis supra relatis, si certo constaret, talem definitionem fuisse ab eo Concilio editam, nihilominus hoc discursu potest ostendi:quia
caelestia corpora ellent substantialiter composita ex corpore, & anima rationali, eo ipso , quod diceren- Lur vcre animara anima rationali, & vita rationali praedita: sed non est excogitabile compos tum substantiato exanima rationali, & corpore tanquam ex vera forma,& materia,quod non sit homo, cum haec sit ellentialis compositio hominis. Et tamen certum est ex sacra pagina,nullum dari hominem, qui non sit propagatus ex primo, nempe, ex Adamo in principio temporis cum toto mundo condito , & cum caeretis omnibus a Christo redempto. Constat etiam ex principio Genesis,caelestia corpora tanquam quid diuersum ab homine ,elle creata, nec ab eodem homine processisse: ergo euidenter. deducitur ex fide, non habere animam rationalem pro vera forma, nec proinde animata esse tali anima , aut vita rationali praedi-ra: solum pollet responderi, constare quidem anima rationali diuersae speciei ab ea , quae constituit hominem. & ideo licet sint animata anima rationali, non esse homines. sed rationalia quaedam composita diuersae speciei. Caeterum solutio haec facile confutari potest:primo,quia non est intelligibilis anima ratio-
- a natis, Diuitiaco by Corale
248쪽
iis, quae non sit forma, S pars, cum luet intrinsecum,elle incomploram substantiam; nec est intelligibile quod sκ pars,& vera forma,verusque actus quin sit uni bilis steri parti,atit potentiar, vel materiae, aut corporimcccit excogitabile, quod sit inibilis corpo-pori, nisi ut secundum este proprium propriamque operationem ab eo emanantem perficiatur nam propicr bonum corporis longe inferius, ac imperfectius uniri repugnat in sed propria cius operatio est intelligere: ergo ut hanc assequatur, tanquam i ars informando corpus unitur ei, sed intelligere medio corpore non est aliud quam intelligere per sensus: ergo necesse est,quamlibet aliam excogitabilem animam habere eandem modum operandi cum nostra,& per locum ab intrinseco cundum modum ellendi, esseque
eiusdem spi ciei. Et si dicatur intra ambitum modi operandi,imed cpendentia a sensibus, ac sine discursu dari intellectiones diuersae speciei in Angelis, & proinde substantias specie diuersas, quae sint principia earum, ac proinde non else impossibile , dati intellectiones specie diuersas,intra ambitum modi operandi cum dependentia a sensibus, aut cum discursu, & ex consequenti animas rationalcs diuerse speciei. Respondeo, quod licet hoc foret possibile quod non credo)quia impossibile reputo,dari inrellectiones di . uersi modi specifici, sub modo operandi cum discursu vel cum dependentia a sensu , cum sit imperfectistimus,atque infimus, quare non est excogitabile sub eo unde, vel a quo sumi possit talis differentia specifim, sicut intra modum longe perfectiorem operandi sine discursu, propter maiorem extensionem ex maiori persectione desumptam, & maiorem limitationem infimi gradus operandi cum discursu ,.adhuc foret euidens Omnes esse homines propter conuenientiam gene
249쪽
Lib. II. Cap. I. Quaes. I. Igeneticam in natura rationali, silc tu est euidens, hominem,& leonem, etiam sit specie distinguantur, e sese animalia propter conuenientiam genericam in natura sensitiva: quare aperte falsum esset ponere ex una parte corpora caelestia eme animata anima rationali,& ex alia non esse homines. Et cum manifeste deducatur ex fide, homines non esse, error est fidei contrarius , ponere ea animata anima rationali; non estramen haeresis, quia non est per se immediate contra fidem. Quod vero error sit etiam philosophicus, mani se itum est, quia repugnat esse substantias cum idiscursu , ac dependentia a corpore sine sensibus mon est enim excogitabilis alius modus intelligendi cum dependentia a corpore, ni si accipiendo species a rebus corporeis , nec est intelligibilis alius modus accipiendi species , rebus corporeis, nisi eas sentiendo, ita ut mediis sensationibus imprimantur intellectui ab eis species propriae, per quas ab
co cognoscantur. Et iuxta nostram duplicem conclusionem intelliguntur , & in concordiam leuocantur
duae relatae sententiae , ita ut prior in sensu prioris nostrae allertionis, posterior in sense postera oris accipiatur,& sic utraque vera sit. Supersunt argumenta prioris sententiae in principio facta diluenda;& in primis testimonia Aristotelis iuxta legitimum sensum eius explicanda sunt distinctione illa allata a Diuo Thoma I. parte, quaestio. o. artic. 3.ad I. corpus enim caeleste secundum se, hoc est,non considerata intelligentia ei unita,ut principio motus non dicitur se mouere, sicut mouentur Viventia, nec habere in se principium activum sui motus, sed passivum tantum; si tamen accipiatur c tum sisti ulcum intelligentia per contactum virtutis ei unita, VLprincipio activo motus eius,ita ut eX utroque consti
250쪽
De Caesio,or Mundδ. tuatur unum aliquod a se ipso morum , tanquam a principio activo esticiente, vivens appellari potest, quas per analogiam,& similitudinem ad viuentia ,&eadem ratione habere differentias positionum, quo pacto vivens ipsum vocavit,easque illi concessit Arist.
Cap. sequenti, non tamen verum, & proprium uiuens per veram,ac informatem animam. Et in eodem sensu docuit iχ. lib. Metaphysicae, c. 7.moueri caelestia corpora a primo motore , tanquam ab eo, quod cognoscunt, & appetunt: nam licet intelligentia mouens caelum non moueatur a Deo eodem motu, cum immota in hoc sensu moueat ipsum. Dicitur tame Deus totum ex casto , atque intelligentia constitutum mouere,in quantum praestat suum concursum,ut moueri valeat caelum ab intelligentia,atque criam intelligentia mouere ipsum ratione cuius hoc cst)ut eam includentis moueti dicitur a se per quandam analogiam,&similitudinem ad viuentia corpora, in quo sensu in telligi debeiam cripturae,& Patrum loca. Ad primam rationem Dilaus Thomas in eodem artic.ad 3. respondet, viventia illa produci a corpore caelesti non virtute propria, sed virtute intelligentiae
aqua mouetur, ita ut tanquam instrumentum eius
tales effectus se superiores possit attingere , sed difficile est hos effectus Angelo mouenti, tanquam praecipuae causae per se tribuere, etiam in domina Diui Thomae qui ut inferius ostendetur sentit plane , Angelos non posse ullam formam adhuc accidentalem per propriam virtutem per se influentem imprimere materiae, aut corporibus: sed solum haec posse , tanquam applicando activa passivis,quod solum est, esse conditiones,vel ad summum, causas per accidens:ergo longe minus poterunt substantiam viventem , ut causam per se producere. Propterea dicendum est,