Johannis Raphaelis Moxii ... Methodi medendi per venae sectionem morbos muliebres acutos, libri quatuor. Quibus succedit Spicilegium eorum, quae a variis sunt scripta de curandi ratione per venae sectionem febres, quas humor putrescens accendit .. 1.

51쪽

quo idem Legis sanctor Moyses statuit,puigationi mensium typicorum terminum, septimum diem; per quos dc immunda erat scemina, u separata. qui terminus, iuxta Hippocratis doctrinam, libr. i. domorb. mul. nu. Is.&lib. 6. Epidem .co m. I. sen. 7. Aristotelem itidem lib.7. de hist. aclimal. cap. 2. . non sanarum tantum, verum 3c sterilium, & morbosarum: cum sanae, ex eodem Hippocrate tertio , aut ad summum quarto sole suum claudat terminum. Si igitur in me furno fluxu, meta,quam astruit Spiritus Numen, sanas, morbosas, ac steriles comprehendit , simili haud dubie ratione iub carceribus puerperii tandiu productis, & sanas, de morbosas

comprehendet enixas. Huius autem rei haudquaquam dissicilis ratio et si moralis. Deus O. M. simplicissimum ens , purissimum, omnem respuens a se grauitatem, cum in cunctis creaturis maximam requirat,ic exoptet simplicitarem , puritatem , atque munditiem , ut iac Angeliquidem, ante eius Thronum puri adhuc reperiantur, iuxta illud Diuinissimi Dionysis li. de Ecc.ca.3. Hierar. in quo purgandi piratus, altissimo δε-: nihilominus cum intor reliquaS creaturas unice hominem aEchet, philanthropia exardescat, hunc eisdem dotibus insigniri prorsiis desiderat. 1nnuit hoc idem aperte ut ne ab instituto recedamus) dum Hebraeis per Moysem infinita fere praecepta sanxerit. quae qtiam uis videbantur redu-datia, tamen ob duplicem potissimum rationem illa conserebant,ficiantque illis opportuna. Et quia, Vt recur D.TU mas I.2.q.99.ar. .ad i. cum actuS humani se ea tendant ad cui tum diuinum, proinde ceremonialia haec conducebant praecepta, 't in diui-

52쪽

ia iam cultiun affabre instituerentur, placentesque fierent Deo. Istud indicat palam hoc enixarum prς ceptu,quo, abstinentes enixae samstuarii ingressiim, se Deo peccatrices innuebant, actus quidem Altis simo grarissimus. hinc idemDominus per Ezechielem dixit,Et pollui eos in muneribm suis. quod idem Angelicus doctor citato loco interpretatur, pollutos okZendi,cum osserrent omne, quod aperit vulvam propter delictasisa. Rursus .apposita erant tot illa praecepta, quia ut eleganter demonstrat idem diuinissimus Dionysius citato nuper lib. cap. 3.par.3.Ve

tera illa, diuina Iesu Christi futura opera praecinebant : quasi disponentia ad perfectam generis h. mani salutem, quae per Christum Dominum futura erat. Itaque ceu adumbrationes quaedam crant

legis futurae Gratiae, in qua summa requiritur cor dis mundities , sub figurata illa corporis puritate. Hanc maximam legis gratiae cordis muditiem,dum contemplati et insolens: quantum acutus Averrhoes,inepte, sicut plurima alia dixit , legem hanc impossibilium esse; uti accurate altera,quam ipse sordide profitebatur,porcorum . nam aliud non est iii--lix illa, ac sordida Mahometanorum secta. Vς-rum enim vero nos scelicissimi,ob immensam summi Dei clementia, ac bonitatem, sub hoc dulci, ac suaui vivimus iugo,ctomnia cum Apostolo ad Philip. 4.-in eo quinos confortat. cmssit saliat, honor,virtus,gloria in secula seculorum,Amen. Ordinabatur igitur veteris illa lex, seu cum Epiphanio sanctissimo in ser m. pal. legalis illa hyems, ad alteram istam gratiae, & ad floridissimum hoc; verni tempus : uti haec rursus ad illam supremam, ac caeleste viam. Et cum illud, ad quod oldinatur,

53쪽

ac dirigitur res,loge sit pr statius, ac una perse aiuSη hinc in illo priori aenig: nate corporali stib figuraba tus, ceu ἰ narchetypo sinccritas liqc,&mudities cordis legis gratiae, confirmante istud domino Matth.

. ac dicente, Beati mundi corde , quoniam Deum vi

debunt. vltimum signe bonum , ad quod diriguntur Praecedentia. Quare at cherypus ille , operae pceriuerat, Omni ex parre dc monstrasL t exactam hanc,& absoluta cordis milia ditiem. Et proinde ineffabile 'decus, per hunc Legillatorem Moysen , illum praescriptit diutissimum puerpeti j terminum salubres edixas, tum in s. lubres, amplectentem z Vt definito viti no illo carcere , proculdubio munde se praebcrent coram Domino in sanctuarij ingressit. Omni sapiens itaque Deus summa sapientia cun staprouidct,eu ejus una ancillae Naturae operibus serio

p .e uidet: quae cum varii. obiiciatur mutationibu S, tum propter alterabilem corporis materiem, motus Varios, locorum ac temporum diuersas c6st rutiones,& alia plurima nobis obuersanti g, quae saepissitne nostrum immutant corpus, in morbo sum Ue redigunt statuni: hinc diuino illi coditori, haud quaquam terminum alterum secundum naturam, mox ab Hippocrate assignatum, ne statuere quidem placuit: immo, & alterum astruit, dc insalubre una continentem: ne ulla ratione pollutae, ac

immundae starent ante Dominum . .

Non opp6nitur igitur Hippocratis doctrina, diuinis eloquiis: quamuis ab utrisque tam disparati, , ac Vari j signentur carceres. In primo autem puerpe-. xij termino stitwἐndo ambo conueniunt,cum Vrri Pseptimum eiusdem definiant solem. hoc solo inter-

ςςdrnte discrimine: quod diuina sapientia in nixu'

54쪽

PER VEN. SECT. IN E NIXI s. LIB. III. TIsmaris hunc potius, in sceminae verb ultro, & decimum quartum assignet : Hippocrates sexus confundit , cum nulla apud ipsum.sit facta mentio de ipso decimoquarto. Caeterum eius doctrina huic termino suffragari videtur, dum neminea cuncta intra uterum tardiori . multo gradu moueri scribat , ad quarum concentum lochiales res pari pas se ambulare itidem arbitretur. Qiramobrem nulla ratione discors magni dictatoris do strina, cum ineffabili ac perenni sapientia. quia reapse Hippo- , crataei termini secundum naturam, & tantum eos dem limites generationis scelus secundum naturam respectant. etsi inter hos, testante Aristotele lib. 7. de Eist. animal. capite tertio exacta non sit aequalitas temporum , cum varie in his se habeat Natura. Sed quid Aristotelem commemoroὶcum& ipsemet Hippocrates, ipso prius, idem fateatur lib. de alimento , dum de hac subiccta materie, quatuor. referat opiniones, & tandem concluὸit,

Non est. quasi dicat,in difficili huius diexodi

labyrintho, cum variae occurrant Opiniones, non

est forsan verum , quod istisentiunt, & est possibi' bile aliquem eorum veracem esse. Perse M autem solus ille rem assequitur,qui scelum plasmauit. De hac nostra intcrpretatione possunt erigi ali. quae aliae caussae,sed quia morales,1 nostro consilio alienae, qui solas enploramus physicas,hinc il-

55쪽

η τε

Cur stari signentur puerper' carceres tum a Sacro. . Eloquio,tum ab HΨρocrate.

C A p. X VI H. Postquam concordem ostendimus Hippocratem, cum diuina Sapientia nequc aliud erat

sperandum de viro, quem Dcus summa prouiden 'ria exemplar uniueis e LMedicorum scholae proposuerat orbi); superest modi, caussas signemus, cur termini,dc a sic ro Eloquio, ab ipso Hippocrate praescripti, stari, neque alij dispares. HippocrataeOS,

ceu secundum naturam quamprinnim rimemur.

Hic igitur lib.de septi m. partu, ubin. 6. concepti O-nem,partu ira, u abortum,eodem tempore iudicaritaquo morbi, sanitas,& mors venuste eloquitur. Sed haec,diebus,seu scptenariis, mentibus, & quadrasenariis, annuo nihil minus iudi qantur spatio , etiam iuxta Hippocratem, una Galenum lib. . Pro- gn 3st. sen. Io. Ergo conceptio, partus, & abortus, hebdomadis, mensibus, S quadragenariis decernuru . Uti itaque acuti morbi per septenarios iudica-rur,chronici pcr menses,quadragenarios,& annos: similiter coincepti ,,partus, Oc abortus, per eos dein gradiuntur terminos. Vnde lochia, partum respectantia prima inquam illa,primo itidem,aut altero claudentur septenario: vltima, si masculinus nixus, mense potius: quia post leptenarios, mensis conie-quitur; sin veto nixus fuerit sceminae,cum huius sexus res omius intra uterum tardius moueantur,

hinc harmonicum puerperium amplius protrahetur, de cum post mensem subsequatur quadragen Ilub,etiam quadragenario claudetur illud. Haec est horum

56쪽

PER VEN. SECT. IN ENIXIS. LIB. III. 7II hora terminosia ratio. Scd te hanc liis rc musaplius

In hac hi thora a menses, haud dubie lunares italcllige di, cui rcs omnes foemingae subiiciuntur:& inter lunares conseqitutor ij, in quibus Luna omnia zodiaci segmenta percurrit, mox iterum cotilequuto sole cum ipso coit , quali contineat temporis mensuram a coitu ad coitum, quae continet diebus 29. cum 'dimidio , minutis quadraginta quatuor dc tribus fere secundis. propter quae minuta & secun das vlara diem mediu , iam lanx vltra ςquilibrium, ad tricesimum vergit dic m. unde tricesimus per hac rationem potius dicetur lochiorum terminus Hippocrataeus,haudquaquam vicesimus nonus. Rursus cur hic mentis, mera statuatur puerperi j, non peragratorius,videtur facilis ratio. quia hic mEsis, qua ri septenari j terminiis; ratio autem scptenariorum amittitur, cum ultro procedat iudicium. unde fiet in altero productiori mens lunari consequutoriocrisis lochi ortam, in nixu masculino: eo praesertim, quod & hic mensis muliebria ista, conceptiones,ac partiones dispenset. Verum cum suemineae res venuper diximus) lcnto moueantur gradu, S laeta maiori redimi et excrementorum colluvie , dum

scemellam gerit , tum quia sexus frigidior, atque

humidior: c ob minorem,atque languidiorem natiuum calorem , minor itidem absumitur excrementorum copia: tum quia Vicio gerentes per totugraviditatis tempus, ut plurimum, deterius se habent,& inde maior aceruatur corundem congeries.

quare ulterius procedant lochia ius est: attingentigitur quadragenarium terminas alter criticu S, post mensem, & vltimus morisorum acutorum cxdecidentia. quo tetmino haud dubie indiget enaxa

57쪽

ad uniuersam conceptionis farcinam penitus d ponendam uti & humores inulti, & crassa, morborum acutorum ex decidentia feraces, ad absolutam coctionem, huiusmodi itidem indigent termino. Difficultas occurrit non leuis, quare silpra qUadragenarium binos alteros Hippocrates addiderit

dies, cum & quadragenarius simpliciter morborum sit terminust An quia foeminea, uti pituita,per

paria mouentur quadragenarius namque impar, ceu sexti septenarii terminus, uti vicesimus tertii, ex utroque Medicinae parento. Vltro igitur procedit lochion, dc primo mox pari clauditur, secundo videlicet, supra quadragesimum sole. nam foeminea , ceu frigida, & humida, ex Hippocrate lib. de

Nat,pueri, num. I . eodem motu,quo pituita. cuius itidem fruuntur temperie, movebuntur. Vnde cum

respuant lochia quadragenarium, ceu imparem, primum subsequentem parem amplectentur. quinii merus,uti reliqui pares,ex accurata Pythagoreorum sententia scemineus est; cum Sc res omnes foemineae pari claudantur numero , si temperiem seruarint frigidam,& humidam,aut facultatem eande. Porrb & eadem arte definiendi carceres sacri Eloquis. horum,primum quadragenarium signat, in nixu mari S: quia cum morbosarum statum ille complectatur, & hic numerus, limitem sanarum Hippociatarum superet ; nccesiarib cum sit ultra mensem,ad quadragenarium protrahendum: mera

quamprimum consequenS mensem.

Rivlus , cum lochiorum terminus, in nixu sce- mellae, Hippocraticus, qui & secundum naturam, per soles binos excedat quadragenarium primum, α mccssario sit amplius per quadragenario mira -

58쪽

PER VEN. SECT. IN EN IxIs. LIB. III. 'i' putandum;binos in salubris status ad sectandum us. que quadragenarium saltem producedus cum nulla sit inti r hos extremos intermedia mora. Fidem

fidei. Hippocratis struit diuinissimus Galenus lib. i. Epidem. co m. sen. Σχ. dum hil oriam uxoris Epiciatis,quae di filiam pepererat, dc acute laborabat, interpretatur, dc finem sententiae imponens Hippocrates inquit, Udragesimo die pauca vomuit,9itiosa. Iudicata est, ab igne tiberata prorsm o togaesi mo die. Galemis com . in liqc verba,lic latur, Interea loci inque ad quadragesimum Aem aegrotabat e prorsus vero est liberaraeos Iogesimo. quare De memineris, d quod experimenta attestantur , dιem quadragemmum,ct octogesimum decretorios esse. Ex horum igitur doctrina late , longeque paret Veritas nostrae celticidationis. quod enim Hippocrates, & Galenus de diebus morbi critici , in hac retiarunt historia. proculdubib etiam ex eorum mento diccndum, &de diebus iaetationis, ac puerperij criticis , cumeundom seruerat utraque tenorem. Quare sicuti huic enixae,febre laboranti critis quadragesina o incoepit diu eo die biliosa pauca vomuit, & ab sol te octuagesimo fuit iudicata: si militer , quae enixa sub primo quadragesimo lochion termina uir, amia plius procedens,quasi morbosa, ad secundum pro- . t trahit,& ochuagusimo tunc, limite certo , illud circunscribit; terminus itatus praetri naturam, in qu ὁ liberantur morbosae, uti sub quadragenario sanae,&quae sanae futurae. cum in utrisque necessarib, Ceu extra mensem,cris fiant per quadragenarios, huicque doctrinae praestruenda breuiter fides. Neque hinc autumandum,enixam Ouine has metas ahia attingere sit necesse, scd pocentia tantuni,

quasi termini isti ultimi sint, ad quos protrahit qui

59쪽

72O DE MORB. ACvT. cvn. llochion,ceu decretolii ultimi,utrumque statum salubrem, & insalubrem amplectentes. nam uta diui .nus Dictator de sanarum statu prorsus explicauit, sufficere siepe,desalubriter ad vicesimum, si marem, aut viccurriti in quintum, si foeminam peperiis iis,lochia deducantur : ita de morbosarum statu censendum,ultimos illos fines necessarid ne attingendos esse. Deinceps lustratur idcm,& altera Hippocratis doctrina, hic namque lib. 2. Aph. sen. 2 .deci

mum quartum ultimum morborum acutorum ceris

minum signat : omncs tamen, ne hoc quidem icr- mino claudi fas,cum quidam s. iam alij .7.9. aut ι

terminentur. decimusquartus autem terminus v Ι-

timus, latitudinem amplectens, sub qua vagantur dies vacij decreror ij, morbos simpliciter acutos iudicantes. quod si ultra hiic carcerem fiat iudicium,

iam morbi tunc,naturam acutorum simpliciter respuunt,&dicentur potius ruc aut acuti ex decidentia,aut chronici. Pari ratiotie. si lochia vltimos illos excellerint carceres quadragesimi, aut octo/ gesimi , iam amplius non lochion, verum aut haemorrhagia , aut fluxus muliebris vocandus.

Quibus affect ibus si sorte sceminae laborassent, iam per distinctata alteram legem,& sanctuarij,&tem, pli ingressus intcrdicebatur ipsis, ceu immundis,ut

palam videre cst Leuit. c. Is. quo loco Vna mandauerat Legislator diuinus, ctiam post horu fluxuum accisionem, sce'inam, ut immundam,ab ingressit sanehuarii, dc templi se abstinere per tempus aliquot,cuius haec diuina verba, sisteterilsanguis, ct fluere cessauerit, numerabit septem dies purimationis sua, die octauo osseret pro se sacerdoti duqs turtu- res,vel duos pullos columbam ad ostium t iam euli . O ad

60쪽

O Mimitabilis coi potis mundities, exactissimum 1yinbolunt pirii iacis cordis ineffabilis legis gratiae Symma lubet modo corollarium quoddam texere, cum Petrus G irsa Carcero, Doctor Complu- reniis nobis ansam dederis. hic namque disput. 68. in libros 6. Galeni de loc. assech. cap. 3. Ligide, uti &alia contendit probare mensurni fluxus typici limitem , ad solem usque decimum quartum deduci & opinionis robur ut eius fert sententia consistit in illo facto oraculo Leuit. cap. Ιχ. in quo Spiritus

Numen iuxta, ritum fluxus mensurni, etiam enixa

per binas hcbdomadas immundam iudicat, innues manifestb menses posse protrahi ad decimumquartum solem , cum ad instar horum , quotiescunque mulier foeminam fuerit enixa, per alios quartoderimos soles puerperia reddat. Mox & doctissimum demitatur Vallesium istud negligentem , de septumum tantum solem statuentem illorum carcerema iuxta dc scriptum masculinum nixum. Nos vero hunc Garsiam non demiramur solum , verum irri dendum arbitramur, cum inciderit in foveam,qua

ipse fecit.Si eni in Spiritus Numen, infia cap. II. venuper diximus dilucide, distinctὸ,ac plane,mensurni fluxus septimum solem ultimum assignat te minum , quando rem hanc ex instituto tractat:cur igitur nodum arbplius in scirpo quaerit, lucem in ineri die)Sed ex eo magis deridendum censeo,quod menstrum terminos distinguat ad distinistionem sc-Σus : quasi mensurni fluxus, alij masculini,alij se

minei. O quisquiliae,o merae nugaelQuae enim uentio puerperij mulierum marem , aut foeminam enixarum, cu m ipsis typicis mensurnis fluxibus,in quibus nullatenus aliqua occurate, alat occurreret