장음표시 사용
251쪽
tunc locum haec sententia habeat, quando duobus dominis seruire ab initio quispiam eligeret:
nec una intentione rerum aeternarum purificet aciem suam,sed eam mortalium quoque, fragiliumque rerum amore obnubitet. 'D ΙΑ. Vno 'Aug.δερα. -tula in loco legim us,Noli tuba canere' in altero ue- t ς - - , Luceant opera uestra coram hominibus, ut 'M-Κου. uideant opera uestra bona.' Quid istud.M A M. 'Matth. s. Nempe ut ad gloriam Dei,non autem tuam, elucescant, ut qui gloriatur in Domino, glorie i. , tur. DI A. Quomodo astantes scire poterunt, an meam uel Dei gloriam quaeram C A M. Sat est Deum qui corda scrutatur, istud cernere: ut in abscodito reddat tibi. osth namque clausura urget, ciuemadmodum initio huius nostri sermonis funus dixi . DIA. Facile quidem, in oratione , ostium claudere est: sed quis in eleemosynis illud claudere poterit,quς palam fiunt'C A M. Saepe dixi, ab hominibus uideri haudquaquam lege uetitum fuisse: sed ideo haec agere, ut uidearis, & fructum in eis placendi hominibus expectes, hoc esse malu m. DIA N A. ut is P. Quid faciendum , ne ab hominibus uidea-t': τ mur Z potestne fieri ut non uideatur homo cle mosynam faciens, praesertim s praesente ali quo occurrat pauper Θ quanquam enim ducen-'chae: do eum in secreto, non uidetur quod datur: ta- i, men uidetur quia datur' C A M. Tu te noli ub 'c Osdesaderi, & non te alter uidet. Quandoquidem seiusmodi
252쪽
eiusnodi tentationes,dum in mentem ueniunt, sic displicent, ut nolis ab illis uideri: satis hoc erit,ut mysterium eleemosynae quae mysterium est) cum puritate consummetur . DIA. Quo M. i. teste loqueris C A M. Sic eam ob causam lota quosiquia minime Iesus simpliciter dixit,ne coram hominibus eleemosynam faciatis: sed ad-
uideamini ab eis. quo fit ut si quispiam
non ideo facit,ut ab hominibus uideatur, etsi coram hominibus fecerit , non tamen coram hominibus fecisse dicatur. DIA. Probe. C A M. Ex his itaque ia intelligis,quomodo tametsi perpetuo fieri non possit, ut nemo uideat, aut sentiat te eleemosynam facere:tamen eo proposito CD s. ut facere, ut a nemine uideatur,satis possibile est.' Hoc igitur in mente retineas, ut omnis tua hostia Deo oblata, per Christu m cui datur, quam do pauperi datur, Deo accepta sit. itaque propter Deum,pro te ipsa, hilaris,& summa cum hum, litate,Dei praeceptum impleas.
DIxi de suo ne cum quibusdam erremus,qui cum multa rapuerint,pauca uerb huius so
253쪽
culi suffragatoribus erogant, non modo in hoc mundo salui sunt,sed magno cum fauore, principum aulam pleruque intrant. Non sic, non sic etcemosynas elargimur cogitantes, quod simulta furto subtraxerimus, pauca uerb Christo nostro suffragatori erogauerimus, Iesum qui
eleemosynas recipit,corrumpamus,ut iuste rei, qua possidentes, cum rapina caelorum regnum intrare queamus. Siquidem Deus hostias eleemosynarum, non autem illarum abominationem requirinabominatio cum sit,ex rapina,ipsi tiDeo eleemosynam facere. ' de suo namque a tutammd
re debet, id est de eo quod ipsis a Deo datum est, Σ
mis.,a non autem de dato Diaboli.D I A. Doctrina liqc iciniqMt tu, tua ex diametro contra Christi praeceptum ten--33, A
dit,qui uillicum iniquitatis laudauit,quod pru ππ'
denter fecisset, dominum fraudando ut amicos sibi pararet: iubens ut de mammona iniquitatis nobis amicos faciamus. C A M. Varij sensus a doctoribus in hisce uocibus interpretandis astaruntur, fmammona iniquitatis. J Quibusdam enim placuit ut simul legantur, de ambae hae n tulae, ipsas mundi diuitias significent: quae propterea iniquitatis sint:quia bona mundi,diuitit iniquis hominibus sunt. caeteris uerb iustis,diuitiae coelestes thesauri. Domino dicente, Nolite thesaurizare uobis thesauros in terra, ubi deuastantur,& a furibus auferri possunt: sed thesauruzate uobis thesauros in coelo , ubi incorrupti
254쪽
' manet,& Christus illorum custos est. Hi nam- que thesauri supra aurum &Topazium sunt,super spolia multa laetitiam asserentes.Ita quidem, ut bona mundi huius, iniquis diuitiae dicantur: dum illis tanquam Domino seruiunt. Iustis ue-rd pecunia sit,ad usum detenta, ut soli Deo serviant.Hac enim ob causam tande Dominus dixit,Nemo potest duobus dominis seruire: & nodixit, nemo potest bona in hoc mundo habere.
Siquidem Abraham , Iob, David, & multi alij bona possederunt, sancti uiri & iusti: quasi hoc
malu sit,ut diuitiis serviamus. Αlij uerb, duas esse uoces dicut: quasi dixerit,de diuitiis iniquitatis: & tunc uocem iniquitatis additam idcirco esse subiungunt, quia ad iniquitatem nos temtam. Tu uerb dic, bona in se nullam iniquitatem habere: nisi dum aut male acquiruntur,aut male detinentur, uel pessime dispensantur . Ncque aliam ob causam Iesum bona iniquitatis, bona illa uocare: nisi ut inter uillicum domini temporalis, & uillicum Domini aeterni comparationem faciat non ut in omnibus eos comparare uelit, quoniam tunc data omnimoda similitudine,non similis,sed eadem res esset.uocauerat namque illum uillicum iniquitatis, eo quod dominum fraudauerat: ut ex hoc Christianus agnosceret e iniquitatis uillicum esse, cum bonorum sibi datorum iniquus dispensator est: sibi detinendo ea quae pauperibus erogari debent
255쪽
Comendat deinde uitlicu, no quod bona rapuerit, sed quia rapiedo prudentia humana optime usus est, ut illa inter debitores dispensando, in eorum domibus reciperetur. Iubens nobis,non ut bona rapiamus squod in uillico minime comendauit sed ut prudentiam uillici aemularemur: qui de bonis,quae sua no erat, amicos sibi fecit,qui in eius domibus illum reciperent: hoc exemplo docens, ut & nos de bonis,quae nostra non sunt,sed Dei nobis idcirco datis,ut illa pauperibus elargiamur, prudenter agendo,pauperisus demus: ut dando iniquitatis mammona nobis non sint,sed bona aeterna, dum per eos,quasi supra dorsum in regnum coelorum feruntur: ut deinde pauperes ipsi,&Christus, cui in pauperum persona dedimus, tanquam amici nostri, non in eorum domibus, sed in aeterna tabernacula , nobis bonis uillicis a Deo praeparata nos recipiant. subiungens,ut uelimus sic ei seruire, ut proximos non fraudemus: neque in diuitiis, sed in Deo nostrum amorem reponamus: ut Deum diligendo, quando a diuitiis tentamur, non modo illis non serviamus,uerum etiam, Odio potius illas habentes, solum Deum diligamus. quasi contra, Deum odio habeat is, qui diuitiarum amorem, amori Dei praetulit. Hic germanus sensus, a quo haurire debes, nil aliud Christum dixisse,nisi ut prudeter bona pauperudispensemus,perpetuo cogitantes, nc nos iniqui
256쪽
uillici simus, at dein bona iniquitatis ipsas eleemosynas male dispensando conuertamus: non autem quod iniquitatis bona sint, intere dum bene a nobis dispensantur. DIA. Noua haec huius loci interpretatio tua mihi magnopere probatur.sed age ad rem redeam us.C A M.
Semel enim quod Ezechiel dixit,Qui dederit panem suum es urienti:satis declarauit,minime de alieno dandum esse.' Demus itaque Salomonis sententiae memores, cum inquit, Redemptio animae uiri, propriae diuitiae. ne forte audi mus, Domini est terra, de plenitudo eius,in propria uenit,& cum eleemosynam peteret,non a cepistis eum. D I A. Propria ergo non dat raptor, L I ' cum illa elargitur quae proueniut ex rapina. C A. - Quid enim raptor facit,cum pauperi eleemos
. nam tribuit Z gaudet quidem is qui dedit parum, interea dum egenus cui abstulit,inenarra muri apo. bilibus lachrymis plorat. 'quod si ita est,nonne satius non dare, quam alterum spoliare3eoqubdeleemosyna iccirco fit, ut iniustitiae statu quispiam permanens,fructuosus dispensator existat, uel ad statum iustitiae se disponat, qui peccator est quod minime is faciliqui rapinas porcorum' meruiori. detinendo, illorum pedes pauperibus largitur. 8Sic enim eleemosynae gentilium quoque, quo p .citi quot elargiebantur de iusto labore & propria facultate, non autem de pauperum egestate, crogabantur. Et hoc quidem recte ne cum multa
257쪽
aliena rapis,unus cibetur ex pluribus, unde plures esuriunt: unique pietas, ex aliena crudelitate exhibeatur. ' neue uix unum tegendo innum 'Asse deros liceatipoliare. Hoc quidem Salomon dete i statur cum inquit, Honora Deum de tuis iustis laboribus,& deliba ei de tuae iustitiς fructibus.' prea. s.
eo quod illam odio habet eleemosyna, quae delachrymis pr statur alienis. Quid enim illi pr
de tui benedicit uni,unde plures maledicunt Timet fortasse , Deum non habere unde pauperes suos pascat,nisi aliena diripiat Hierony - is mum qua se audiat testantem,maiorem partem eorum qui aliena diripiunt,ad ultimum inopia consumi eos uerb qui sua largiuntur, etiam bonis abundare terrenis. ' Ambrosu item, se plerosque sacerdotes scire dicente, qui quanto plus dabant, tanto plus abundabant. DIA. Num Amb.M.1. saltem optima eleemosyna illa erit,quae ex iusto ossis misi labore raetoris largitur 'C A M. Optima quide, quando simul aliena propriis dominis restitu ret: vel in usum pauperum, cum id fieri non posset)i illa conuerteret. DIA. Quid si rapinas retineat C A M. Quemadmodu siquis in lim.
pidum sontem stercus iniiciat, totum immundum reddit: ita si diuitias auaritia attigerit, mnes foetore suo corrumpit. Siquidem ubi p. cunia ex rapina condatur,asino putrido grauius olet:& uelle Unum mortuum fixtidumq; Deo
offerre,quis turpe sit,nemo est qui non uideat:
258쪽
praesertim cum pauperi iusto eleemo*na datur, quo cum Christus habitat: cui foetidum eleemosynae cibum dare, facinus lapidatione di- cho me gnum est.' Quapropter Salomon alibi dicit, impiorum, abominabiles fiunt ex scelere. ' atque alio in loco: Qui sacrificium de substantia pauperis offert, ac si uictim et filium in consipectu patris. ' De suo igitur iusto labore, aut iustis bonis, miseratio explenda est: ut elemmosyna propter Deu, pro seipso, hilaris, humilis, atque de suo, ad mundandum peccata fiat, non autem ad concitandam iram Dei.
rara apbipraecedentis corneum.
I I Oc igitur praesupposito, scilicet de alieno
I 1 non licere eleemosynam facere: ex hoc omnia quae infra dicemus,deriuatur.Primum ut uxor non possit de bonis mariti eleemosynam facere e quia uir dotis durante matrimonio dO- minus est: & de alieno secisse dicetur.Secus au- bonumimitem ubi parasrenalia bona habeat,in dotem non 'data, quae sua sunt, uel ubi aliquid permissione uiri haberet: ut pote, ubi aliquid ex propriis laboribus lucraretur,aut alio quouis naodo sua s
259쪽
hac tamen,atione, ut tunc haec omnia locum habeant, cum necessitas extrema non urgeat:
siquidem tunc furari pauperi liceret, & quod
suum esset, ei daremus: sunt enim in casu isto, communia omnia, nec quapiam propterea obiurtu lex aliqua punit: eo quod quasi de suo, mnia peraguntur. DIA. Vxoris, filij,monachi, serui, domestici, atque u 'licorum statum, uno eodeque modo tu determinasti: haudquaquam illorum diuersas qualitates animaduertes. C A. Quoniam satis in similibu ust, in eo de quo quaeritur, similitudinem adesse: sussiciat nobis, neminem rei quae datur dominum esse, tametsi alter altero liberior sit, maioraque audere possit. DI A N A. Si de rapina non licet eleemosynas
Tun raptores,item usurarij,& istiusinodi generis caeteri, pauperibus erogare compelluntur C A M. Aliud est Deo hostiam offerre, sicut fit quando eleemosyna pauperi datur,quae non potest elle iniusta,aut ex turpi lucro uenire: Domino dicente, non osseras mercedem prostibuli in domo Dei tui. aliud uero ut ea quae ex turpi causa adueniunt, non tanqua hostia Deo offeratur: potius aute quia nec danti restituenda sunt,ue restitui non possunt, ne iniuste detineatur: propterea cos ultum sit, ut sicut omnia male acquisita in sacco fisci, qui publicae utilitati deseruit, ut iure sancitum est) reponuntur: eodem mo-
260쪽
do in sacco fisci Dei ,hoc est, in corporibus pauperum,qui saccus male ablatorum sunt, debeant custodiri.quandoquidem hanc ob causam Iesus saccum pauperum habere uoluit, quando loculos furi Iudae commisit: ut qui poterat eo modo totum mundum pascere, quo quinque milia hominum pauit, saccum nobis commostraret, ubi omnia ad usum pauperum custodiantur Sunt tamen quibus placeat, de lucris quoque
Mer c. meretriciis,eleemosynam fieri posse qui qui- τειλημμ ραγ' gradus considerati primum,eorum qui eleemosynam Deo tanquam peccatorum hostiam per Christum offerunt:& hanc ex meretricio in altari fieri posse, tum propter scandalum, tum propter sacrorum reuerentiam ' negarunt: scandalum, inquam,ne ecclesia uideatur fauere peccato, si de lucro meretricio oblationem recipiat : sacrorum item reuerentiam, propter lucri immunditiam. in quo multi male Tho- 1Lq. 8 mam intelligentes, illius authoritate putant, ut
pro hostia peccatorum, exhiberi pauperi pete ii extra altare possit: quod ea ratione dicere ne, queunt, quia si de suo uno modo meretrix dat: non tamen de sito,id est,de munere quod a Deo habet,dat:& eleemosyna quae de Dei bonis non si,quorrum dispensatores nos sumus, ' nihil ualet: ut supra multis sacrae scripturae testimoniis
probaui:& paulo ante seperitis,ubi illud Augustini citaui quando dixit,ut nullus det,qui ab eo