Terentius, a M. Antonio Mureto locis prope innumerabilibus emendatus. Eiusdem Mureti argumenta in singulas comoedias, & annotationes, quibus tum correctionum, magna ex parte, ratio redditur, tum loci obscuriores explicantur

341쪽

Vt neques ectari, neque cognosci potuerit: τ .RIta populus studiostupidus in funambulo

Animum occuparat . nunc haec plane est nouar Et is, quisicripsit hanc, ob eam rem noluit

Iterum referre, ut iterum possit vendere . . I OAlias cognostis eius et quaeso hanc nosicite. i Iorator ad uos venio ornatu prologi . . rSinite exorator sim, eodem ut iure uti finem v Liceat, quo iuresumissus adolescetiliora i . .

di 'uas qui exadtas feci ut inueterascerent, P e cum poeta scriptura evanesceret. In his, quas primum Caecilii didici nouas , Tartim sum earum exactus ,partim vix Reti. Iuluscibam dubiam fortunam esse scenicam , Spe incerta, certum mihi laborem stuli. LEasdem agere coepi, ut ab eodem alias discerem PQuas studiosi, ne illum abstudio abducerem. Ter feci, ut steEIaxentur. ubisiunt cognitae,Tlacitaesunt. stapoetam restitui in locum , Trope iam remotum iniuria adam sarium Abstudio , atque ab labore, atque ab arte musica.

Οὀdncripturam streuissem in praesentia , O

In deterrendo uoluissem operam sumere, Vt in otio esset, potius quam in negotior . Deterruissem facile, ne alias sicribere . Nunc quid petam, mea catissa, aequo animo attedite. Hecyram ad uos refero, mam mihi per flentium quam agere licitu es ta ea oppressit calamitas. Eam calamitatem uestra intellegentia Sedabit

342쪽

Sedabit, si erit adiutrix nostrae industriae. Cum primum eam agere coepi, pugilum gloria , Funambuli eodem accessit exspectatio:

Comitum conuentus , studium, clamor mulserum Fecere, ut ante tempus exirem foras, Vetere in noua coepi uti consuetudiae, In experimdo ut o JAn: refero denuo; Primo a tu placeo: cum interea rumor lienis, Datura iri gladia tores: populus conuolat: multuantur, clamant, pugnant de loco:

Interea ego meum non potuit tutari locum . .

P unc turba nulla eri: otium, O silentium est: gendi tempus mihi datum est: vobis datur Totestas condecorandi ludos sicenicos. T lite inere peruos artem musicam Recidere ad paucos: facite, ut uestra auctoritas Meae auctoritari autrix, adiutrixq. sit. Si numquam auare flatui pretium arti meae, Et eum esse quaestum in animum induxi maxumum , uuammaxume feruire uostris commodis: Sinite impetrare me, qui in tutelam meam Studium suum , E se in uo tram commisit fidem , . Ne eum circumuentum inique iniqui irrideant.

Mea caussa caussam hanc accipite , O Mentium Date , ut lubeat scribere alijs, mihiq. ut discere 2 duas expediat ,poctbacpretio emptas meo.

343쪽

PH. ER pes quὰm paucos reperias merstricibus P Fideles evenire amatores, Syra.

Vel hic Pamphilus iurabat quoties Bacchidi, suam sandie, ut quiuis facile posset credere,

inquam illa uiua ducturum uxorem domum e Hem duxit. SΥ. ergo propterea te sed: Io Et moneo, O hortor, ne cuiusquam misereat, Quis spolies, mutiles, laceres,quequem nacta sis. PH. Vtin eximitum neminem habeam ' SY. nemunem: Nam nemo illaxum quisequam , sicito, ad te uenit,

cuin ita paret si sic, abs te ut blanditi js fuis

ti uamminimo pretio suam uoluptatem expleat. iHisicine tu amabo non contra insidiabere ἐm. Tamen eandem pol esse omnibus , iniurium est.. .s Y. Iniurium est autem ulcisci advorsarios δ aut qua uia captent te illi, eadem ipsos capi ἐΕhu me miseram, Gir nori aut istaec inibi ' L aetas forma es, aut tibi baec sententia e , Z

PA. E N E X si quaeret me, modo isse dicitos Adportumpercunctatum aduentu Paphili. Audin , quid dica, Scirteysii quaeret me , uti Tum duas ,1 si non quaeret, nullus dixeris; Alius

344쪽

las ut uti po si caussa hac integra. Sed uideon' ego Philotium ἰ unde haec adueniti . h

Philotis , Hue multum. PH. Ualve Parmen'. sy. Salve mecastor Parmeno. PA. O tu aedepol Syra .

Dic mihi Philoti, ubi te oblectasti tam diu lpH. Minime me equidem oblectaui, quae cum milite Corinthum hinc sumprofeIta inhumanissimo: Biennium Hiperpetuum misera ill*m ttiti PA. edepol te desiderium Athenarum arbitror . Philotium cepissesaepe , O tetulim . Consilium contem se . m. non dici potest,

Quam crepida eram huc redeundi, abeundia milite, Vosq. hic uidendi, antiqua Ut coUuet dissς . . . itarem inter uos libere consuluium:

Vam illi haud licebat nisi praefinito loqui

uuae illi placerent. PA. haud opinor commode Fin statuisse orationi militem. . PH. Sed quid negoti hoc modo quae narrauit mihi Hic intus Bacchis ζ quod ego numquam credidi re, ut ille hac uiuaposset animum inducere Uxorem habere. PA. habere autem ἰ PH. ebo tit, an non habet φP A. Habet ,stdfirmae hae uereor ut sint naptiae. PH. Ita dis deaeq.faxint ,si in rem est Bacchidis. ' Sed qui inuc credam ita esse ζ dic mihi Parmeno. 'P A. 2Von est opus prolato: hoc percundiarier Desiste. PH. nempe ea caressa, ut ne id fiat palam. Ita me dum bene ament haudpropterea te rogo, ut Hoc proferam ,scd tacita os mecum gasileam. V PA..

345쪽

PH. Numquam dices tam commode, ut tergum meum Tuam in fidem committam. PH. ait noli Parmenoru si non tu multo malis narrare hoc mihi, uuam ego, quae percuncter , scire. PA. uera haec praedicat:

Et mi illud uitium maxumum est. si mihi fidem

Das te tacituram, dicam. PH. ad ingenium redis. Fidem do.,roquere. PA. ausculta. PH. sic sum. ΡΑ anc Bacchidem . Amabat, ut cum maxu e , tum Tamphilus , Cum pater, uxorem ut ducat, orare occipit: Tl haec, communia omnium quae sunt patrum ,

Senem sie dicere esse, illum aulcm esse unicum Traesidium uellese senectuti suae. Ille primo se negare: sed postquam acrius

Pater intiat, fecit animi ut inceτtus foret, Tudorin , an ne amori obsiequeretur magis.

Tundendo, atque odio denique effecit senex: Desponditgnatam ei hujus uiciniproxumi. . que illud uisum est Pamphilo neutiquam gratie,' Donec iam in ipsis nuptiis. potiquam uidet

Taratas, nec moram nliam, quin ducat, dari: Ibi demum ita aegi e tulit, ut ipsam Bacchidem , Si adesset, credo m eiur commiseresceret.

Ubicumque datum erat spatii solitudinis, Ut colloqui mec- una posset: Tarmeno Peri , quid ego egi ' in quod me conieci malum e Ponpotero bot mrre Parmeno: perj miseer. pH. .itedij deaeq: perduint cum isto odio Laches.

346쪽

PA. pauca ut redeam, uxorem deducit domum : . die illa prima uirginem non attigit: uuae consecuta es nox, eam nihilo magis. PH. .id ais ἰ cum uirgine una adolescens cubuerit , Plus potus, illa se abstinere ut potuerit φ2 Un uerisimile dicis: nec verum arbitror. PA. Credo ita uideri tibi. nam nemo ad te uenit, i Nisi cupiens tui: ille imulus illara duxerat. 2PH. Quid deinde sit PA. diebus sane pauculis l se Pampbilus me solam seducit foras,

2 rratque, ut uirgo a st integra etiam tum siet: Seq. arite, eam qu uxorem duxisset domum , Sperasse eas toleraremse nuptias. LSed quamdecrerim me non posse diutius ' i Hubere, eam ludibrio haberi Parmeno, . uuin integram itidem reddam, ut accepi a Lis, Neque honestum mihi, neclye utile ipsi uirgini est. PH. Pium, ac predicum ingenium noras Pamphili. PA. Hoc ego proberre, incommodum esse mihi arbitror: Igddi patri autem, cui tu nihil dicas Iuli,

Superbum est: sed illam stero, ubi hoc cognouerit, 2Non pose se mecum esse, abituram denique.

Sed, ut fit ,postquam hunc alienum ab se uidet, Maligna multo, magis procax fadta illico est.

P Η. Nyn aepol mirum. P A. atqui ea res multo maxume

Disiunxit illam ab illa, postquam O i est,

347쪽

Et illam, O hanc, quae domi erat, cognouit satis ,

exemplum ambarum mores earum aestimans .

Haec, ita uti liberali esse ingenio decet,

Pudens, modesta, incommoda, atqAe iniurio . IIViri omnes ferre, oe tegere contumelia . Hic animus partium uxoris misericordia i ita, i Devictus , partim victus bula iniuria, it a. R

Taiιllatim elapsust Bacchidi, atque huic transtulit

Amorem, postquampar ingenium naIlus es. Interea in Imbro moritur cognatus sienex, Horunc, ea ad hos redibat lege hereditas. Eo amantem inuitum Pamphilum extrudit pater . Reliquit cum matre hic uxorem: nam senex lilius abdidit: se huc raro in urbem commeat. pH. Quid adhuc habent infirmitatis nuptiae ἐPA. Nunc audies. primum dies complusculos , Bene conueniebat sine inter eas: interim Miris modis odisse coepit Sostratam , i qPEque lites ullae inter eas: pollulatio

Numquam quid igitur si quando ad eam

accesserat Confabulatum, figere e conspectu illico, Videre nolle. denique, ubi non quit pati, Simulat se a matre accersi ad rem diuinam, alit. Vbi ibi est dies complures, accersi iubet. Dixere caubam tunc nescio quam: iterum tulet: emo remisit. postquam accersunt a ius, i . Aegram ese mesant mulierem . nostra illico It hisere ad eam: admisit nemo, hoc ubi Fenex

348쪽

Resciuit , heri ea caussa rure aduenit buc , 'Tatrem continuo conuenit Philumenae. Quid egerint inter β , nondum etiam sicior Phyi sane curae est, quorsum euenturum hoc siet, Habes omnem rem :pergam quo coepi hoc iter PH. Et quidem ego: nam connitui cum quodam h pite Me esse illum conuenturam. PA. dii uortant bene Quod agas. PH. vale. PA. tu bene vale Philotium.

LA. R o deum atque hominum fidem , pDd. P hoc genus est , quae haec coniuratio, Ut omnes mulie s eadem aeque studeant, ' nolintq. omnia ἐ Neque declinatam quidquam ab Hiarum ingenionuc tum reperias: Itaque adeo uno animo omnes socrus o Tunt mirus.

Elle aduorsas,aeque studium est,similis est pertinacia.

In eodem omnes mihi uidentur ludo doctae ad malitiam : .

Ei ludo, si ullus est,mam'a banc esse satis certo Aio.

so. Me miscram , quae, nunc quamobrem accuser, ne-. I γ. LA. hem Tu nescis/ so. non, ita me dis bene araret mi Laches, Itaq. una inter Los agere aetatem liceat. LA. dij mala prohibeant.

349쪽

so. Meq. abs te immerito esse accusatam ,pori modo resisses. I A. scio. Te immerito ' an quidquampro inis factis dignum te dici potest, suae me te familiam dedecoras illa luctum paras e T- autem, ex amicis inimici ut sint nobis asines . Iacis ; ut illum decrerunt dignum, suos cui liberos commit

terent .

Tusiola exorere cluaeperturbas haec tua impudentia. s o. Ego ne ἰ LA. tu inquam mulier, quae me omnino la

'pidem, haud hominem, putas. An, quia ruri esse crebro soleo, nescire arbitramini, Quo qui uepacto hic uitam uonrorum exigat δ. Multo melius, hic quae fiunt, quam illi, ubi sum af' sidue, scio: Ideo quia, uti uos mihi domi eritis, proinde ego ero . foris . Iampridem equidem audiui cepisse odium tui Philume

nam r

Minimeq. adeo mirum: O, ni id fecisset, magi' in rum foret . Sed non credidi adeo, ut etia- totam hanc odisset do

Quodsiscissem, illa hic maneret potius, tu hinc isses

foras.

At uide,quim immerito aegritudo haec oritur mi abs te, Sostrata. Rus

350쪽

TERENT II. I 3babitatum abi , concedens Mobis,oeresseruiens, Sumptus uestros, otiumq. ut nostra res posset pati, i Meo labori haudparcens,praeter aequom atque aeta

tem meam .

Non te no bis curasse rebus,ne quid aegre esset mihil

s o. mea opera, neque pol culpa euenit. Gimmo

maxume.

Sola hic iussit: in te omnis haeret culpa sola, DBrata. Quae bic erant,curares; is ego uor solui curis ceteris

Cum puella anum suscepisse inimicitias non pudet; Issia dices culpa fastum. s. haud equidem dico, mi

L A. Gaudeor ita me dij ament9 gnati caussa: nam de te

Sati scio, peccando detrimenti nil fieripotes . s. uuisicis, an ea caussa mi uir me odisse a silmulauerit, Vt cum matre una plus esset ἐ.L A. quid ais ἰ non signi at di,

uod heri nemo uoluit uisentem te ad eam intromit tere ἐs. Enim lassam oppido tum aiebant: eoade Mona

missasum.

L. Tuos es e illi mores morbum magi',quam ullam alia

rem arbitror:

Et merito adeo : nam uostrarum nulla est, quin gnatum uelit Ducere uxore :et quae uobis placita codicio est, datur