장음표시 사용
351쪽
Quod quidem Iurisconsultus scripsisse videtur ad disserentiam et ij. Vsuario scit. qui nudum usum habet,vsum suum pignori dare non licct: quod sane colligi quoque potest ex Lia. .de usuo habit. cr j. I. In .eod.tit.) fructuario licet,quia fractum habet, id
est omnem Omnem rei utilitatem : cuius pars est & laaec ipsa pignoris dandi licentia. Erere,ait lex, iure scit. id enim hac voce indicatur b.ι. dcl. M. I .inpr. I .in V. i' . h. t. Quare dc illa iam conticescat quaestio,pace clarissimorum virorum, utrum ex AIquitate santum, an ex rigore iuris id fructuario liceat: cum Li-CERE id h.l. dicatur: Et quod Papinianus iniit. II. g uorumvis 2.-.de pignorab. dicit, tuendam creditorem, id non eo sensu dicitur, quasi ex aequitate tantum Praetoria id sustineatur, verum quia Praetoris est legem sequi &exequi : dc quidem exceptione data creditori hoc casu aduersus proprietarium, si creditorem cuiusu sfructus a fructuario pignori datus est turbet, seu pulser. Id enim est Tu E R i : sic ut non ideo ususfructus amittatur, si se divarius usum fructum suum pignori det: neque enim hic in dus est usius fructus finiendi: de quibus alioquin modis finiendi usus se. hoc ipso libro tertio egit lavo lenus in ael. ι ... quib. H. . inst. amittatur. Ergo fructus seu viusfructus rei ipso iure pars est, v E L pignori dare rem fructuariam: V E L, i. saltem, hoc sum, isudeliam quomodo passim haec vox efferturivi vel in illo Visegiiij ,vel Priamo miseranda manus: item Carmina vel caelo possunt δε- ducere lunam, v. Donatum in Terentium Sc Seruium,in Virgi' locai a. Et hactenus quidem de genuina huius R. sententia aduersus Interpretes. Vt mirum videri possit in hac quaestione virum fiuctuatio usum D. pignori dare liceat, nonnullos,etiam Meribnum,qui de pigo. vltimo loco scripsit, lib. 2. t. I. q. . ne menti nem quidem liuius I. fecisse: quae tame eam in rem ex preta est.
Item ex his quoq; quae supra dicta sunt, apparet de Triboniani derrore, qui hanc ipsam l. seu Regulam collocauit sub titulo e . de υ- fructibus. Neq; enim de Ductibus hic agitur,qui cum
usuris ambulant, verum de fructibus qui usus fructus iure per- Cipiuntur: nisi eadem opera voluisset Tribonianus eodem tit lo totam ususfructus materiam ibi coaceruare, vel sane quod& alibi saepe euenisse scimus & vero notandum est)Tribonianus ibi aliam Regulae illius mentem esse voluit : nempe fructuum partem hanc quoque venire in praestationem, quod eam rem .
352쪽
pignori dare licuisset,atque hac ratione rem facere. Quod i men ego non credam propter ea quae supra iam diximus
SEXTA REGULARUMCollectio, seu Susiema. MUCIAN AE REGULAE,
MUCIAN S Regula quinque hac unica l. proponuntur; Mucia-πae, inquam, id es desiumptae e I MUCII S EVOL. I libro singulari veL,iae essententiarum seu Regularum se desinitionum quin ex iure inforo pridem recepti, neque dum tamen scriptaae, pyimus si Mucius Scaevola cenum in corpuου compegerat,st sic quodPomponij de eo iudicium est in l. 2.iar. de O. I.ὶ primm Ius ciuile consituerat gener tim id in libros decem de octo rc digendo uius etiam pater decem libeatas 1- fundauerat. Vt proinde, non antiquor vila cosiectio Regularum in tota Iansrudentia Romana inueniatur. Ex eodem alioquin libro ορών Mucij desumpta supersunt tres alia Regula, puta lex I4 r.
2. ops eum Balduinus in Iurisprud. Muciana, p. II 8. Psremo norandum ad Muci, Scaeuolae Regula scri iste quoque Pomponium : ex cuius libris sunt infra quatuor Regula in l. Lo .2Oq.2ΟΙ. Τ V T E L AE consequens haereditin quando sic
. LXXIII stumliti Mutius ' SCAEVOLA liseosingulari ορών. Quo tutela redit, eo ' haereditas peruenit: Nisi cum sceminae haeredes intercedunt.
353쪽
-RI M A istaec e Mucianis R. ad Tutelas legitimas pertinet, de xuina in summana argumentum continet seu suppeditat , ab onere tutulae, ad commodum haereditatis: Quod etiam Bulgarus agnouit. Et sic, quod i ecte dixit Accursius, est haec lex filia legis secundum naturam I P. sv. ubi dicitur secundum naturum esse commoda cui que rei eum sequi, quem siequuntur incommoda , nam dc ca Reg. ii mile argumentum in legatis ab onere ad commodum proponitur. Ait vero lex Sao tutela redit, eo peruenit ha- redit,. Quo,i. ad quam personam, non ut Accursius, ad quem locum. Et quanquam n τρέφον, contraria inquam & conuersa argumentatio, procedendo seu argumentando ab haereditatis commodo ad onus tui clae, vera sit,& magis usitata, quia videlicet exemplo haereditatum, legitima adgnatorum, patronorum &c. tutela primum i ducta fuit l. I. ar. de legit. Cn. uti g. I. . legit patr. tui. 3 vlt. I i. eod tu. Sed de alibi argumentum Mexemplum ab haereditatibus ad Tutelas desumitur, l. 7. αν. cap.minut. l. 2 .π.de legit. Iut. l. . C.de leg.tui. g.vis. Ins. de legit. a nat.l. Co de curat furioso,Nouesti l IS. 24. o S. Non ideo tamen
audiendi sunt Basilicon auctores , Harmenopulus lib. I. t. 8.Theodorus Hermopolites, aliique Interpretes nonnulli, & in
his quoque Placentinus, Accursius, Cuiacius ipse etsi tandem utramque lectionem defendi posse dicat Balduinus in Muciana
Iurasprudentiae. t 8. vi& Hotomanus Antonius Faber,Giphanius,aliique,qui conuerso ordine scripturae hanc R. scriptam contendunt,vel saltem intelligendam & commodius scriptam
iri censent,itata haereditas redit,eo tutela peruenit vel ita suo haereditas peruenit, eo tutela re VI. Quomodo & Graeci οπου κληρονομία,εκει 6 33-στη, qui' scit. haereditas trahat tutelam,non verb ruintela haereditatem : Vtrouis enim modo haec R. concipiatur, nil interest: sic enim S Gaius in Inst. iit.de tutelis: Is, inquit, in ximus fuerit ad tutelam, si proximus es ad haereditatem. Necqui quam etiam Obstante altero argumento,quod desumunt ex su tecta huic R.exceptione, similae videlicet: quae haereditate pol
conuenire non putant, nisi ita concipiatur Regula , rio her ditas dec. Nam imb haec exceptio optime congruit mox ut pamiam fiet. Ait lcx. uo tutela REDIT.λQuorum verborum
quis sensus sit videndum cst. Sane ita quoque haereditas seu successio
354쪽
sii ccessio redire dicitur l. r. de testim. Ll. 69.cti cum paler 77. g.
cum pater T. 7.de I gat. 2. si quo omissa causa Ies.l. H. de tes. tates d.l. Io. in pr. degradib. Et in veteri stemmate, Haereritates quemadmodum redeunt.Terentius quoque in He ra. Ad hos redibat lege haereditas. Et in Andria. Eius morte ea ad me lege ressierunt bona.
Cicero I. de Oratore, Eiusdem hominis haereditatem gente ad se re diisse dicerent. Quod tutelam attinet, ea pariter reae=e dicitur non tantum b.l. sed&. ab Vlpiano in l. II. ga.de Iesum. tutela cuius haec verba sunt Asemet ad testamentarium deuolut cerit tutela, δε- inde exti satus sit tutor testamentarius, adhuc dicemus in locum excusati dandum alium in non ad legitimum tutorem REDIRE tutelam. Suodsi tutor testamentarius datus decesserit,ad legitimum tutela RED I T. PauluS quoque l. Io.ιn pr. π.de gradib. Legibus haereditates se tutelae ad proximos quosque REDIRE censuerunt. Pro quo idem dixit REVERTI tutelam, in I. 6.infri legitima tui. Intestato parente mortuo,adgnatis defertur tutela. Idem dicemus i tutor testamento δε- tus adhuc filio impubere manente decesserit e nam tutela eius ad aignatum REVERTITVR. Verum duplex Interpretatio adferri posse videatur, eodem semper sensu : Prior accepta voce RE-D E V N D I, pro simplici obuenire,deferri. Secundo possit hoc speciali iis pertinere, non ad quamuis tutelam legitimam delatam, obuenientem , verum ad legitimam ex interuallo sucin Cestiue redeuntem & successivam : ut redire dicatur legitima tutela , quae aliquo tempore per testamentarium ferme tutorem,Vel per proximiorem agnatum interim sopita seu ex-
Clusa, alterutro mox penitus deficiente,ordine successivo, legitimo alij dcfertur, cui reapse primo delata non fuerat. De quo tutelae legitimae redeuntis per successonem genere est lex 3 g.
succes Si posterior interpretatio admittitur,tum species huic R. haec aptanda fuerit: Tutor testamento datus est extraneus Vtique cessat interim legitima agnati tutela, quae agnatum ipso iure respiciebat. At quid fiet, si tutor testamentarius decedat sane, hoc casu lcgitima tutela redibit, aliquamdiu sopita in te Clusa ad agnatum. Vel finge ita ex d. l. 3. 9 7s8.9.de legit. tui. &CX. d. en. Proximo agnato legitimam tutelam delatam 3 Sane si hic aut mortuus aut capite minutus fuerit, nondum finito
tutelae tempore , successive redit tutela ad cum qui proximior
355쪽
post illum gradu est : Eadem ratione finge unius patroni filio
tutelam delatam Sane eodem casu,id est, proximiore capite minuto, ad nepotem ex altero Patrono tutela reddit,seu successo admittetur. Hi,inquam, casus hoc posteriore sensu hic figurari posse videantur. Sedenim prior interpretatio,quae & simpliciotest, magis placet, voce scit. redeundi accepta pro obuenire, deferri. Hactenus de Reg.quain recte conceptam ex his apparer. Nunc de exceptionc Regulae: Nisi, inquit, cum farmina haeredes intercedunt. Nempe enim cum foemina proximior intercedit, tutela ad alium redit seu pertinet, ad eam haereditas pertiner Finge, consanguineum esse pupillo, S agnatum remotiorem Ad hunc tutela redibit, non haereditas: &sic alibi est tutela alibi haeteditas. Vel finge,casum in libertinis: si sit patrona,& p troni filius,tutelam hic obtinebit, haereditatem patrona : Tania tundem erit & si sit patroni filia & nepos patroni . I. g. I. ..de tegit.tur. Sic apparer, hanc R. recte conceptam, & apposite eraceptionem de foemina illi subjici,non minus, quam si ita quo
haeredias redit, concepta fuisset. Extra hanc exceptionem, regula verissima est uo tutela redis eo haereditatem peruenire,& vic uersia. Ideo I. C. inael. I. g. I. m. delegit.tui. posteaquam iniιio ι.
dixerat, successionis exemplo tutelam legitimam inductam Mdefcrri, limitationis & cxceptionis vice subjicit INTERDv Malibi esse haereditatem, alibi tutelam: exemplis subiectis,quae modo
edisserui, de foemina intercedente. 'Sane vetustissimo quoque iure onus tutelae primo agnatorum gradu deficiente , ad sequent cm agnatum per successione deferebatur,& tamen haer ditas non perueniebat,seu haerediratis successio non erat. Mox tamen Praetor,quo tutela redirer,ed de haereditatem peruenire voluit , iis vocatis ad haereditatem ex cognatorum ordine Tandem Iustinianus plenissime ex ordine agnatorum eos Vocauit de quo est singularis textus in glen.IU.de legιι .agnaιβα
reis Solius igitur Deminae interco dentis exceptio hic proponitur. Sed quaeri potest, numnon etiam hac Reg. additum seu ex ccptum oportuerit, nis Minores haeredes intercedant 3 Ad hoc respondeo, jure Iustinianeo inspecto idem de minoris inte uentu dicendum csse : Nempe eo iure minor ad tutelam non
vocatur, g. minores, Ins.de excust t. t.vit. Coae delegis. sui. Ideo
Tribonianus, qui pleraquc menti Iustiniani accommodauit,
356쪽
ubique haec verba reposuit, cum perfecta aetatis essent, ut l. tutelin,
tela ad eum non redeat, is tamen saereditate potietur : Aliud vero respondendum est ex Muciana Iuris prudcntia, unde d sumpta est haec Reg. Nempe, etiam ad minorem olim tutela redibat,seu ad tutelam pupillus ipso iure vocabatur, sic tamcnut ad in inistratio Curatori permitteretur ex ea Iuris Rc g. Tutorem habenti tutorem dari non posse : de quo v. Vlpianum, duobus locu , dc g.minores, Ins.de excustator. v. dc ad aliquid, si in terdum, Ins.de curatorib. Hac igitur de causa hac Qu. Mucij R. excipitur tantum foemina, non dc minor aetas. Et ita quidem iam haec Reg. intelligenda vcnit , stabiliendaque cius lectio, quam nouatores quidam hodienum sollicitauere : Etsi verum sit, ut dixi, quod sensum attinet, nil interesse utrovis modo ea concipiatur : verum enim est regulariter, alterum sine altero euenire non debere : sed enim hic recte conceptam Contendendum est. Bonus enim Accursius male distinguebat hic inter redire dc peruenire,alterumque hic pro altero positum,quodque unius erat, alteri attributum, ut ostenderet alterum sine altero alicui contingere non debere. Tandem notandum, sicut hac Reg. argumentum ducitur ab onere tutelae ad commodum haereditatis,ita pariter d. g.pen. Ins.de legitima agnat. success. ubi Theophilus quoque : -ερ πιν--τς βαρους τῆς
Nemo potest tutorem dare cuiquam, nisi ei quem in suis haeredibus, cum moritur, habuit, habiturusve esset si vixisset.
8Scunda Reg. Muciana, quae continetur g. l . ad Tutores Testimentarios pertinet, ut superior ad legitimos : notiorque ea est vel ex primis iuris elementis, quam ut prolixius ei sit inhaerendum. Nempe quaeritu cuinam restamento suo pater tuto-
357쪽
rem dare possit ZEt definit Mucius, ei demum tutorem dati di patre testamento posse, quem testator siue iam natum in suis haeredibus habet, ivel postumum habiturus fuisset si vixisset, id est,quos in potestate sita Se sacris habiturus fuisset,l. ng I. vir. in test. tui. In qui re Iutor. Ad eum nempe modum laxa seu latissima potestas lege x M.tabb.tributa interpretatione forensi autoritate iura constituentium accisa fuit,quod Pomponius in Notis ad hunc ipsum Q. Mucium Scaevolam nostrum scriptum reliquit in Luci. ex. de Uta. Vnde etiam Papiniani definitio illa in Limpuberi ω. -. de a n. tui. tutelam fili j iure palliae pol , statis mandari. . Hinc neque emancipato pater, neque ullis liberis mater tutorem dare potest, quia ille suus esse desiit, haec suos haeredes nullos habete Huc denique etiam referri potest, quod Pomponius Notis ad Q. Mucium scripsit in ι. Iam de Ieg.
Caetellum ait. Mucius, nisi ei quem in suis haeredibus cum moritur,hubaιι r Igitur ex Muciana Iurisprudentia non iis ta tum qui ipso natiuitatis momento sui sunt, tutor a patre dari potest , verum etiam iis qui in locum suorum praemortuis suis . ita ccesserunt Lio. s. isilium, ηπ.de ιs.lat. Quare ex l. Velleia iidem vel institui vel exhaeredari debuerunt, L Io. sic famosa l.Gal ,. de ob.seposum.Tandem vera est haec Reg. de summo
iure: Et tamen non iure datus a patre tutor non suis a Praetore sine causae cognitione confirmandus umit . I. ..de confirmi. g. vlt. Inst. de tuselis,a matre datus nonnisi cum inquisitione , I. se 4.de res. tui. Ait autem Mucius Scaevola, Neminem posse, 6cc. 6c sic,quod Gl. recte momiit,etiam militem: quod probat lex ia. r. de res.tui.
VI avit CLAM factum quid. F. Vi factum 2. LegiS 73.
Vi factum id videtur esse, qua de re quis cum prohibetur, fecit '. clam, quod quisque cum contrΟ- uersiam haberet, habiturumue se putaret, fecit.
358쪽
ΤErtia definitio seu Regula e Mucianis, quae continetur g.
2. pertinet ad interdictum , Euod vi aut clam, & ad camquaestionem, Quidnam proprie vi factum, quid clam videatur, ut id interdicto restitutorio reuocari postit Quod utique cui quaeritur, ad vocum intcrpretationem & differcntiam descendere necesse est. ldc O inaucius Scaevola,ex tritura forcnsi, de Vtroque pronunciauit, ac primum quidem de vi , id videri vidactum, quod aduersus prohibitionem factum sit: Quam definitionem memorat sinul & amplectitur Vlpianus ex hoc ipso loco,i. I. g. . tar quodvi aut clam. Addiderat & Mucius squod hic omissum est. Nihil interesse, per quem vi factum fuerit,dum
do per tuos vel tuo iustu,Vt docet l. 93.S.θ 9.m .aerit. Et ita quidem vi factum in interdicto quod vi aut clam, recte dc finitur,neque aliter definiri potest. At enim alibi etiam citra prohibitionem vis apcrte admittitur, ut passim in restitutione, Guod vi metusiue causa gestum es. in interdicto de vi I vi armatar in publico iudicio ae vi. Inquies,aperie huic definitioni cbstare Vlpianum, in l. inde eIIam s. in pro g. I.de Irin. actaque prauato, ubi exertzdicitur , eum qui prohibit- utitur veluti seria itu re viae clam uri. Respondet Ioannes , camque etiam sententiam amplectitur
Cui acius, id accipiendum de eo qui prohibenti prima facie adquiescit, sed postea ignorante co qui prohibuit pergit facere,eum scit .co casia clam facere: tracta chl. M qui Inputeum H. g. interiuctum, αν. quod vi auι clam. Verum laar C responsio non placci : verum id quod ael dicitur,restringo ad eam speciem ubi vide l. quis initio a domino, i. domino permittente, via recthvic batur, deinde nouus dominus,emptor scit prohibuit & prohibitus licci, utitur seu uti perscuerat. Et haec qu dem te definitione cius quod vi factum est. Sequitur definitio eius quod clam factum. Ergo ait Q. Mucius, id clam factum videri, quod quisque clim controuersiam haberet,habiturumue se putaret, fecit: Quam tamen definitioncm non amplectitur Vlpianus, procul dubio veluti mutilam. Sed alteram Cals j, quae & Servij fuit, Mucij auditoris , nulla huius
Inoi irae facta mentionc, ceu pleniorem praefert in l. g. .drvis.crl. .c .quod vI aul clam. idque iuxta sententiam Aristonis & Ser-mj. Neque enim is tantum clam facere videtur qui controuer
fiam iam habet, habiturumue se putat, ve Ium etiam is qui pG-
359쪽
tare, existrmare dc timere debuit, quia ut eleganter dicitur M. . non opinionem alicuius & resupinam existimationem spectari oportet, ne melioris conditionis sint stulti quam periti. Monendum superest, Graecos mala istud ita interpretari, eum
clam facere qui putat se prohibitum iri si faciat.
I De IN iNTELLIGIBILI avs m Testamento. 6. Quae Testamento 3. Legis 73.
Quae testamento ita sunt scripta,ut intelligi non possint, perinde sunt ac si scripta non essent.
OVarta Reg. Muciana hoc g. 3. est de Obscuro 3c quidem de eo obsecuri genere, quod plane intelligi non potest : ocpertinet ad tit. de his qua pro non scriptis habentur: quo titulo haec Reg. ex Alfeno Varo totidem pene verbis,paucis tantum adiectis,repetita eXtat,inl.2. Non pertinet igitur ad tit. De his quae in testam .delentur, quod Glossa primo loco tentabat: haec quippe postrema ne legi quidem possunt, vel saltem ea legi testator noluit. Atenim, quae secunda iam Glossae interpretatio est, ea de quibus agitur hac Reg. etsi seripta sint maneantque, intelligi tamen non possunt: quid inquam significent, ut additur ιnd.ι. 1. Sic primus ad hanc Reg. Interpretum error ruit, haec minus distinguentium. Rursum,non est haec Reg. de incertitudine persona, ut quia obscurum est cuinam testator factum voluerit, ut quia duo foric vel plures eiusdem nominis vel cognominis sunt: Qui secundus est Interpretum error,etiam Theodori He mopolitae: Etsi verum sit,incerti haeredis institutionem non Valere , non valere legata in incertam personam collata, nequo incertum tutorem etiam testamento dari posse. Non est denique haec Reg. de Perplexitials specie, de qua agitur in l. i6. . de condit.insert. quod alioquin tertio errore Interpretes censent Commistentque , quia euentus perplexitas in ea specie vertitur sic impossibilitas. Tandem igitur vera huius Reg.species ponenda est in seriptura testamento comprehensa, qua intestiginoν potes qui significet. Quae & ipsa sententia, ut dixi,totidem
Penc verbis repetita extat, ex recentiore tamen aliquantum Diuiliasu by Goc le
360쪽
Iurisconsulto , Alfeno Varo lib. s. Digestorum in ael.2.αν. de his quae pro noη scripto. Effectus autem istius Regulae seu sententiae hic est , ut reliqua nihilominus per se ipsa valeant de sic utilia per inutile non vitientur)quod fine disgis 2. additur 2. Qum Ss, si leges nouas, id est, Iuliam Papiam spectes, hic effectus est, ut ea qui ita pro non scriptis habentur in testamento, non ad si L.
Cum pertineant, non ad speciem caduci Vergant, verum penes haeredem sine onere remaneant.
ALTER a per alterum caueri non posse. s. Nec pasciscendo, ulti Legis 73.
Nec paciscendo nec legem dicendo, nec stipulando, quisquam alteri cauere potest.
Postrema e Mucianis Reg. pertinet ad obligationes, conuenti nes e&in ea quaeritur, Vtrum alteri quis cauere possi Casere id est obligationem adquirere , alterius negotium gerere, aliqua conuentione: Id enim est cauere, Ut apparet cx l.avus 33. επ.de pactis, iunista Io. ηπ.depaLI.dorat. Et quaeritur hoc de tribus conuentionum speciebus : de Pacto primum, id est, de pacto nudo, quod contractui non adhaeret. 1. Qineritur de legis dictione, id est, de conuentione contractui in continenti adiecta id enim est legem dicere : quomodo se Lety v. dicitur eon sentio contractui legem a-.Quomodo dc lex commissoria dicitur. 3. Denique id ipsum quaeritur, desipulatione, quae omnium contractuum commune quodammodo vinculum & conclusio est, adstringendae obligationis ergo: t. quicquId 99. αν. de U. O. l. dominus, de praescripι. verbis. Et tandem definitur, generaliter' de his tribus omnibus, Nec pacistendo, nec legem dicendo,nec fiapulando quemquam alteri cauere posse. Quo etiam pertinet Pomponii tractatus in notis ad hunc ipsum Q. Mucium in I. Io. .m .
Alteri autem ait lex, id est, ut Ioannes vetus Interpres per- uidit,extraneo,id est,ei qui neque in potestate nostra est,neque nos in eius potestate : Quare dc in extraneisnumeratur mater, Linu .f.vis...depaia.dotas. θ ι.debisor. f.vh.ad Treber Item atieri,