장음표시 사용
471쪽
416 COLL. IX. FIDEI COMM. REGG.
De eo enim egit Vlpianus lib. 6. scit vlt. fidei commiorum, unde haec R. delumpta est, ut fidem quoque facit lex si quando 6. ivi legat. deicommisi. se . quae huic coniungenda est: sicut de Maecianus lib. Io.& ir. De quo fidem facit lex 8. 9 lex υ9.es . si qui plus quam per t. Falcid. 9 t municipiis I 2. .vtinpossess legat. vel ' etc. Nempe fideicommissarius haeredi fiduciario soluenti fide commissum cauere cogitur, puta, si plusquam per t. Falcidiam liceat, lutum fucrir, emergente aere alieno haereditario, id a se restitu iri Viccueria haeres fiduciarius, fidei commissario cauere cogitur legato vel fideicommitta pure relicto, vel ex die certa aut sub conditione, legatorum seu fidei commissorum seruandorum causa,ne alioquin inter moras judici j, vel existentis diei aut conditionis haeres rem disperdat, de quo peculiaris est titulus Digestorum , τι legatorum stu stiricommissorum cause se
uandorum cauemur,&. Codice titulus huic concordans lib.6 ι.ss.
Et haec quidem si praesens sit haeres. Quid si fiduciarius seu
haeres absens sir, vel latitct Defcndi eum ab alio necesse est: alioquin nisi defendatur fidei commissarius in possessionem fidei commissorum mittitur: Vice uersa igitur, si absens vel latitans defendatur, non mittitur fidei commissarius in possessionem fidei commissorum : Ratio ab hac Reg. petcnda est odqui defenditur , videatur esse soluendo. Quod ipsum confirmat M lex L .cr T.π.quib.ex causin possesseatur. Brcuiter, qui defenditur per alium, non patitur mulionem in bonorum possessionem aut venditioncm : Nam de ipse qui defendit alium, prius satis. dare cogitur, l. Ho. g. I. l. I66.infh.t. Et haec est sententia huius legis 9S. Vbi & formula obseruanda est. Nemo dabitat, id est, nullam dubitandi rationem subesse,sic ut certissimae M indubitatae Regulae indicium ea sit: Cuiusmodi aliae plures similes formulael, oc titulo occurrunt.
Porro quae hactenus de fidei commissis dicta sunt, eadem in legatis obtinent, ut ostendunt utrisque communes quos supra
allegaui in Digestis &in Cod. tituli.
472쪽
XCVI. MAECIA Nus libro duodecimo Fideicommissorram. In Ambiguis orationibus, maxime sententia spectanda est eius qui eas protulisset. DE Ambigua Oratisaee , Sc Amphibolia, id est, oratione duas
sententias exprimente, eiusque interpretatione, est haec
Rug. e Volusij Maeciani regulis altera,pariter ut tres aliae hoc tit. puta lex 67. 8ssvn o ι. i 2.inst. Et ad easdem cautiones &stipulationes fidei commistarum causa, ad quas superior, periince, ut praeter inscriptionem Ostendit ae lex 9si cur plus quam prei. Iride, di. i a. ut inpossi siegat. quae ex eodem Maeci ni librori. desumptae huic coniungendae veniunti Sed labor omnis in eo versatur, quam vere hac l. dicatur, in Ambiguis orationibus maxime sententiam Pectandam esse eius qui eas protulisses. Cit m ilico obstare aduersa fronte pugnareque videantur tot aliae leges,puta lex veteribuν 39. . de pactis a. 2ι.ι.Η. ηπ.de contras. empl. l. IT. g. l. ' .de seruιι.WP.t. 26...de reb.dub. 38. g. I 8. o lexfamosis aq-icquid adorangendae 9'.de HO. scui non obstat L Io. g. I. red rit. ut in qua non sit ambigua oratio)Imo etiam obstare vidc tur lex IIa .in princi infrih.t. ubi Constanter definitur, In ambiguo pacto, contractu stipuia tone,aduersiis pac/sicentem, locantem,stipula4lcm ambigua Orationis iote relatior em faciendam esse : Ad dira hac rati nc , quia in eor potesates it re istegra apertim dicere, icu legem aperiam conscribere. Ac maxime labor hic eo maior videri pollit, quod & haec ipsa Regula nostra pertineat ad Stipulationes. Vni ci tamen distilichione totum hoc argumen rum, seu haec quaestio , hic aestus absoluitur, ex cu sinam videlicol meme ambigua
orationis ιnter uviis faciendasii: cuus quidem quaestio &in testanientis dein legibus,5c in rescrip ris,dc in judiciis actionibus, sententiis ambiguis interpretandi, VCrtitur. Vnica, inquam, distinctione, inter actus videlicer qui ex unius volun race, aut ritate 5c potestate promanant , dc in er cos qui ex utriusque
consensu constant. Quρm distictionem aperte suppuditat Pau- Ius , Linterstibulantem Ss. g. I. W.de V.O. ct LII1. g. l. i. st. In illis
473쪽
18 COLL. IX. FIDEI COMM. REGG.
procul dubio Regula nostra obtinet, nempe eius maximε sententiam spectari qui ambiguam orationem protulit: Hinc iam in legibus interpretandis logislatoris sententia spectanda venit ι.vis. aede LL. vide & Quintilianum lib. .c. 7. o 9 in f Hinc in priuilegiis seu beneficiis Principum interpretandis, .Principis ipsius est aestimare quem modum beneficii sui esse voluerit, I. Nervitus I9 I. inish.t. pr siunde vulgari seu is. Hinc pariter ambigua Intentio, id cst, actio vel libellus actoris ex actoris ip
huic Reg. aptabat quoque Cttiacius.Et sic in his omnibus obti
Atenim in iis actibus qui ex compacto , ἐκ fiunt,scribuntur, componunrur : pactis, inquam, conventionibus, stiphilationibus,contractibus, in iis utique interpretatio facienda cst aduersus reum stipulandi pro promi siore raduersus venditorem pro emptore, ι. 172.ιαρ. ubi dicetur plenius: denique pro debitore, aducissis reum stipulandi, ne alioquin hoc ambigoae Orationis obtentu alius inducatur : pro hoc, vrpote cui magis fauendum sit. V t ad R egii l. nostram redeamus,etsi eam in eausis testam emtarus quibuslibc t. haerc dis ii utitus bone, it satis 5: fulei commis sis quoque interpretandis locum omnino hab re, iam ostensum De c&-l. 94 sum in atramen , quod a nemine adhuc obse
uatum vide percinor ea proprie ad stipuiationem sideicommiFsorum causia.. ae sane stipulatio Praetoria est,id est,a merci Print oris ossic io piosecta , cuiusque formia Iam Praetor ipse palam concepit soti PROTVLlT , de quo vide tit. m. de maeron stipui.
o g a. Inside divi tipui. Et vero huc iam pertinet quod disertis
474쪽
verbis scriptum extat ex Venuleio lib. l. stipulationum,in l. 9. eoiit. de praetor. sipulat. In Praetorvsstipulationibuου ambiguin sermo accideris iraetoris erit interpresatio. rim enim mens aestananda es. Proferendi igitur verbum h. l. non accipiendum cst de his quae ex consensu seu ta duorum pluriumve scribuntur, componuntur: verum de his quae ultro prina untur,& unius voluntate, decreto dc arbitrio , & palam si unt ut Nonius interpretatur cap.ri vana significaIione verborum. Quare propria quoque ea vox nominatim in sententiis, quae Zc ideo proferri dicuntur.Caetera quae ex compacto fiunt,non tam prose runtur, quam conscribu tur, componuntur. Ait autem lex, Maximὲ sententiam spectandam esse eius, qui ambiguam orationem plotulit : quia etsi ambiguae orationis educidandae alia quoque sint attamen voluntas Proserentis luc utramque paginam ferme facere debet. Porro, quod de ambiguae orationis interprctatione dicitur,
huic simile est quod definitur l. i68.β i. inst.quo factum es cum in obscuro sit, ex assectione cuiusque capis ιnterpretationem. Hoc duplicitamen discrimine : I. Quod haec Reg. nostra sit de obscuritate orationis,illa de obscuritate facti: 2. Quod hic interpretatio facienda sit ex sententia eius qui protulisset: ibi ex adfectio
475쪽
DECIMA REGULARUMCollectio seu Sastema.
Quaedam Regulae, cx breuibus Iurisconsultorum quorundam libris, quinque numero, LO-tidem legibus comprehensae.
De DEPORT ATIO Nissent eotia, ei que vi. XCVII. HERMOGENI AN Vs libro tertio iuru immarum.
Ea sola deportationis sententia aufert, quae ad fiscum perueniant
v statim, ilico peruemunt ae peruen:re possunt.
HERMOGENIANI Iurisiansiuiti, squi de postremoram Iurisco ultorum , e quorum scriptis Pandecta confatae sunt, numero fuit) dua Regula sequuntur: or quidem ex libris esus Epitomarum juris: Euibus, scilicet laborantem tum molesiua iamque etiam cadentem Iuras demiam in arctum is rutum redigere instituit ; o quidem ad oriunem edicti perpriuir quod is ipsemes profitetur eo insegni fragmento,quod extal in la...de statu homin. ῆlνAEC prior eius Reg. est de vi de effectu De nationis, M in effectu ad jura Successionum bonorumq; posscssioncm pertinet:de quibus Hermogen.hb.3. juris Epitomarum ex professo egisse, notandum est : quod utique ostendunt tredecim praeterea exinde fragmeta seu legum capita, per Pand ctas dispersa : ita quidem etiam, ut de Deponato deponatissi l beris squod huiusce R. argumentum est; item de seruo poenae, ut S de in metallum damnato, quamplurima eo lib. . tracta
476쪽
Quaestio huius Reg. vi intelligatur , de Dem rationis sementia scit de Deportato, praenoscendum breui tea est, deportari O- ne ciuitatem amitti, hoc cit, ea omnia. quae Iuris Ciuitis sunt, item bonorum publicationem tacite vique ipsa in ire: dc portatum proinde ciuitatem amittere, in perc grinitatem redigrici-
Dium numero cxpungi, bonis omnibus OIdinarie cxutum nudumque cxulare in perpetuum : Breuiter , Omni jure ciuium Romanorum multari, patriae potestatis, testamenti factior is, successionis jure excidcte. Denique deportationis i pli in pcrse nomen omnium rerum spoliatio est .vit. C. de semiasiis .vM. Cod Theod eod. l. v. C de paruιs: l. IV .eod. t. a.*r.ripvbI.Iud. g. , Ins .de
Nun cyententia simul species huius R. indagoiada venit quam eruere vel constituere ex cius verbis haud adco procliue hactenus fuit, unde quod quidam dixit mostro si xc R. ab intcrpreti, agria tu quandoquidem inter alia non exprimit υν πιμι lii culla certa persona, quae subiectum huius quaestionis sit, i. e. ι-nor de potiationis sententia auiarm dicatur ea quae ad fit cum perueniunt: item. q xa illa sint quae auferri dicuntur S ad fistuperuenirC. Glossa duas inter clationes adfert: Prior haec cit,
quasi vox sola ad voccm senientia referenda sit, idque dicatur
ad discrimen relegationis,quae bona non adimit : Altera, quasi
vox sola respiceret ad bona, hic subaudita, quasi dicat, ea sola bona aufert sententia, quae fisus vult agnoscere. Ncutra placcredebet. Figurari igitur posse videatur species tum in Do portato ipsb rum in deportati tiberis, idque utrumque argumcnto nonnullarum legum cx codcm libro destam piarum.
In Deponato ita fingamus, deportatum aliquc m, Principis indulgentia postea rei titutum anc desinet Herinos manus, in .l. LI. in pri de iure patron. c, d . r. iu b.8.c.ι. quae huic inter alias coniungendae s ij hac ic si itinione succc stionis quoque jura nominatim rcstituit: cum subi cribit mam Vlpiam lex D g .in dehonis tib n. l. r. Co de sentent .pagis er resti. v. dc ad aliquid I. F. in Ir.ηπ. de legat. F. Sed ultra quasi ueri I Hcrn.Ogenianus, virum Mhona quae per deportationis sententiam ad ilicum peruenc runt. utpote cum dcporiationis ipsum per se notanen Icrum om-
477쪽
ιι CDLL. X. HERMOGENI ANI REGI. '
iatum spoliatio sit, Li.νυ. Coae de sente uti is) eidem restituantur : & sic utrum, dc ratione bonorum restitutus vidcatur ξ Et verb certissimum est, nuda restitutione bona fisco quaesita non restitui ,l. 1. N. de sentiasst. Cod.de requirenis reis l. d. x Codri
sentiass. non integrari dominium aut substantiam fisto se me Icommissam. Idque videatur esse,quod hac Reg. dicitur, Eas
deportationis sententiam auferre, quae adsiscum perueniunt: ut ira -- ferre hic sit irrevocabiliter auferre, ut maxime caetera Omnia restitutione reponantur, quomodo extinguι ius etiam post restia
tutionem dicitur,t. Is. l. . deserulasso restit. Quid igitur Z ut
deportato bona restituerentur, expressa bonorum restitutione olim opus erat : Quamquam Constantino M. paulo aliter visum,ael. vis. Coaede fient pains, Indulgentιa, inquit,resti Mo booorum ac dignitatis uno nomine omissorum ominumsit recuperatio.
Possit de altera species hanc in sententiam in ipso semper deportato ponenda videri, hoc sensu, ea Ela deportatione a ferri deportato, quae ad fiscum perueniant, id est, peruenire pos
sunt: non verti ea quae peruenire non possunt : ut sunt ea quae sunt juris gentium, quae deportatus utique salua integraque emtiner, isunt quidam IT. g. I. ἄν. de paenis r veluti matrimonium, quoad effectus iuris gentium, ..de donat.inter vir umetsi non quoad juris ciuilis effectus, 36... Natomatum. V rumneque haec interpretatio placere debet: Nam M patria potestas deportatione amittitur 6.1 Τ.quib. mo patrροι. 6c matrim
nium dissoluitur,d l. 16.etsi ea ad fiscum non perueniant. Quid igitur 3 Respicit haec Reg. LIBER os deportati, ut recte etiamCuiacius: hac scilicet Reg. distinguuntur ea quae in bonis sunt deportati sententiae tempore, quaeque adeo ad fiscum illicti in praesenti,in instanti perueniunt,ab aliis quae non sunt in bonis eius: hoc sensu, nullum aliud ex deportatione paterna, praeiudicium liberis eius generari, nisi bonorum patris quae deportationis tempore in bonis habebat respectu: contra, constare eis
caetera Commoda:quae nondum in bonis habebat reapse. Hoc numero sunt. I. Iura Patronatin, ut testatum facit idem Herm genianus libro . epiromatum juris in ι. 9...ad ι.lia. is. Mar- Cianus in I. .αν de rare patranatur: Paulus, i. 4. f. de brata Idem etsi in hoc dissensisse videatur Alfenus ι.3. .. de inter ictis ct relegasu. Nempe jura patronatus ad fiscum non perueuiun
478쪽
etiam in crimine Maiestatis , ubi deportati liberi supersunt. Quia scilicet haec jura in bonis deportati nondum sunt, de sic ad fiscum ilico non perbeniunt. a. Sunt item jura aliarum legitimarum successionum de quibus Hermogenianum hoc libro 3. egisse iam ostcndi quae utique libcris deportati &consanguineis conseruantur, ut idem Alphcnus testatur El. s. quae hanc in rem insignis est, Vbi Jc perueniendi vox h.l. Vsurpata occurrit J Vlpianus l. l. β.pen π.de Iurs o legit. Hermogeni amas hoc ipso libro I. I. vlt. π.unde legitim. quae huic intur alias coniungenda est, quod recte iam monitum. Ea igitur sola bona tui aque deportationis sententia deportato eiusque laberis aufert, quae ad cum peruenia't, id est, sola bona patris quae is tum habebat, non sperata tantum, non alia succcssionum jura bonave, non agnationis aut consanguinitatis. Nempe ea hona sola auferuntur, quae a patre depol lato peruentura essent ad liberos si intestatus is in ciuitate moreretur: Non quae per parrem tantum ceu canalem) ad liberos pertu niunt: Veluti fit ae a maioribus habent, quae a genere ipso & gense, a ciuitate, & rerum natura , ael. 3. Illa erit in liberis salua sunt, ael. . π.de iure patron. scuconseruantur, dι. 9. ad ι.Iut maies. manent incolumi Q l. 3. αν. de interdictis. Quibus omnibus formulis Opponitur hac Ri g. vox Au F E REN D I. Auferri icilicet proprie dicuntur ea quae in bonis jam sunt: & quidem auferri bona damnatione & 1 ntcntia, l. xi .vir desalsis . . Cod si pendente appeE. Sicut di perueAιι e dichra cuntur, quae in instanti, in praetenti reque ipsa peruenaunto: Sequidem hoc sensu ad fisum peruenire , ut hael ita& l. 27. g. I. r. delegat. Lyci de fritus nubi scilice e vcl corroia quis nanciscit ut & in corpus patrimo ij quid vellitur, in de haered venael. I. .m.quod metus causa,vel iura ad ea in praesenti habentur. Quossensu passim dicitur actio dari in aliqvcm de eo
gatus de ligat. , Breuiter hac L separantur ea quae in corpus patrimoni j vcrsia dc plene quidem non sunt, ab usquae versa auseruntur.quaeque ideo ad fiscum perueniunt in instanti, non illa. Ad eandem lane mentem rurisque rationem & aequitati mpertinet quod dicitur in l. 22. g. . m. mandata, publicatis bonis
quidquid postea adquiritur, non sortiri fiscum. Etsi contra
479쪽
41. COLL. X HERMOGENIANI REGG.
caueatur l. 1.Cod de bon prostr. Neque hinc abludit, quod peculium fili j quoque,etii in bonis sit patris, non tamen de facto te-ncrur, postidetur, ad fiscum non pertineat, seu perueniat,arg. .ri mιno IbIM. Eodem respicit dE IV. in pn ibi, nisi si cum d porta M vιuo testatore alienaverit, ψ. de legat. 3. Et sic manifesta iam est huius Reg. sententia, quae obscuristiana hactenus videbatur, vel etiam prope ridicula, imo de a nonnullis emendata : ita, ea
sola qu.e deportation o siensentia c-fertia i cum peraemunt. Valeant proinde iam Glossis interpretationes : valcat illa, quasi hac l. dicatur, soluim fiscum deportati bona occuparc , neque magistratus sibi ea appropriare posse : valeat illa, ad siscum pcruenire deportati bona si velit: lic ut iam lim tractetur, ad quem repudiante vel reCusante fisco ca perueniant: Item illa, non pcruenire deportati seu proscripti, publicati bona, nisi deducto aere alieno,quae equidem sententia est l. li. min.de rure ci. Et ite egregium iam exemplum habemus hinc viii itatis,quae ex Coniunctione lcgum, Sc cognitione argumenti librique, unde lex desumpta est, ducitur: inde quam multum positum lit in vocibus bene expendendis,uth.l. in vocibus Aufino dc Perώμων.
Tandem bellissime hic aptari possvnriuxta Ea quae notauimus ex l.3 imis inter . σrel. ea quae Feudiit e tradunt de seudo antiquo ex pacto δέ prouidentia,quod ob crimen eius qui id hodie possidet liberis de agnatis non auscrtum quia ibi toti lint conces.ssiones quot perciliae , Dudumque vat Ialli tantum est viafructu dum advivit, qui vero ei succedunt, veniunt proprio jure ex prouiderata legis,ex contract.1. Ergo utilis haec deinceps lia nus in praxi regula esse poterit., et ii deportationis poena li
die non obtinear, nan quod bona damnatorum attinet,commisque cori fiscationcm ex crimine , est ea quoque abrogata per
Nouullas, unde desumpta est Auth. bona, dia bonis prosecrari
480쪽
XCVIII. IDEM Hermog nianusJ libro quarto iuris
Quotiens uti iusque' causa lucri ratio vertitur, is praeferendus est, cuius in lucrum causa tempore praecedit.
ALtera Hermogeniani hoc tit. Regula ad legatorum male riam pertinet : de quibus legatis Hermogenianum hoc libro 4. egisse docent quatuor exinde leges, huic proinde coniungendae : puta lex .de De. l. 9S. de condit. se demons.I.4o. .. ad ι Falciael. H -.m in posse legat. Et est ea generaliter elata de concursu duorum , eandem causam , id est eundem titulum
lucrativum praetendentium. I. Neque enim est ea, de uno duas causas lucrativas duarum summarum vel rerum obtendente, de quo tamen hoc ipso libro egit Hermogenianus dI. 22.de leg. L 2. Non est item de concursu duorum onerosum titulum obtendentium, de quo est lex Ἀ8. inst. Lucratium titulus est,donationis,legati, haereditatis, quae nullo contra pensato adquiruntur : Onerose est,qui ex contractu promanat, veluti ex Credito, empto, id genus aliis. 3. Tertio non est haec R. de duorum titulo lucrativo, ex eadem quidem causa, verum diuerso ordine, Sc voluntate : veluti si quod testamento fuerat legatum, eodem testamento in alium translatum fuerit: nam ibi certum est, potiorem esse posteriorem : de qua re alioquin hoc ipse libro . egit Hermogenianus Zi.9S. ηπ.de conrit. o demons.d.I. l. r. υι in posses legat. 4. Quarto non est haec Reg. de concursu unius lucrativam causam obtendentis , de alterius onerosam:
veluti legatariorum Se creditorum: quo pertinet lex si decreto. Σ. C.qui potiores . C.ut in possessiegat. Quid igitur 3 Est haec Reg. vii dixi, de concursu duorum legatariorum , qui videlicet legatum petunt ex diitersis C Avias is , id est, ex diuersis testamentis seu titulis. Vera quippe