장음표시 사용
81쪽
esse dixi, liquetin me heredem institutum, quacunque tandemox causa pretium accepisse hereditatis omittendae vel praete mittendae causa , & sic locum fecisse ALII, i. vel substri ut o vel legitimo: denique in eos transtulisse me hereditatem : Quaeritur , pretium illud quod omittendae hereditatis causa accepi, quo iure censeri debeat , id est, utrum velut heres id ceperim,
, sic quasi pro herede me gesserim Z Quod utique quaeri multum interest, propter onera scilicet hereditaria & credit orex Et vero ex hac regula ossicitur,prctium hoc me non capere velut heredem, neque qua sit pro hercde me hac ratione se sicrim: Et ut diserte dicitur El. ι .cr. 7 quis omissa causa tes. quae huic coasi sanda est , pro herede gerere non videtur, qui pretio accepto praetc rmisit hereduatem .Quid igitur Mortis causa id prctium cepisse video i , ut definitur Hes. ι .se l. 8: mortis causa id est non ut heros, vcl ex hercuita C,lverum occassione hereditatis&. proprer mortem sid cnim cst mortis causa capere , ut docet lex II. l. 8. ..de mora. causa doniat. Idcc cruditoribus, legatariis, fidei commissariis nequidem pro modo hujus lucri, seu prc iij, tenebor l. dig. m. de adquinheres. 9 d. l. 2. di. S. Cujus rei non alia ratio,quam ab hac regula petenda est . Quia non vult heres esse, qui ad alsum transferre voluit hereditatem. Et ut in siimia id mVlpianus codem lib. 7. ad Sabinum, I. si quis ZI. t pr. d.tit aea v. haered. quae & ipsa huic inter alias coassanda venit, ait, A risum contrariam voluntatem declarat. Et tamen quae iam alia quaestio est ab hac regula aliena) si in praeiudicium tertii hereditate ita omisero egitimo V, v. g. hCredi locum Dcero, in cdictum Praetoris incidam, labiturq; in me actio haud aliter atque si reuera
heres essem ut subjicitur dic II. et .ct G. 2. α'si quίου omisca temquam huic conjungendam dixi: in praejudicium tu traj, id est
legatariorum, quia per me non stetis,quin i gata merent, ruen te institutione, ic sic hoc casu tenebor, non quasi heres 1im,qui utiq; heres esse nolui, contraria voluntate tellata, a. l.stra .in princ. dea qui . heredit. Verum quia heres esse nolui in fraudem
terti j,&ad euertendum defuncti judicium. Ex his jam liquet, quod & P. Faber recte notauit, non de buisse huius l. lectionem a nonnullis sollicitari,quasi hic legendum sit transferri, non trauferre. Nam i mo trans. re hic legiti mum cst, quia in sp. hujus Reg. ponendum est, factum aliquod heredis
82쪽
haeredis instituti intercessisse, quo is transferre voluit a se hae editatem in alnim. Quare activae significationis vox hic 'ccesisama est. Secundo liquet cum Decio, a quo nequc abii Bulg Ius ciba, Iro ferre voltusse, hac l. ut alibi quoque, cum effectu accipienda, pro transtulisse, translatum luisse, trans fetandi voluntatem declarassc, iii causa fuisse ut traiis rictur: Nisi casum ponamus in haerede te ita mentario , qui ad remotiorem aliquem legitimunitiae redem , quem putabat proximum , transiferre voJuir haereditatem pretio aliquo. accCpto , Cui tamCupostea a propiore agnato haereditas evicta fuit. Tertio ex superioribus apparet, malu hi jus regulae sentcntiam & spc: :icita referri ab iI utomanno a p. l. pro haerede Lo. ra. de a ut aereae l. i. t. C de.refudhaereae quia ibI agitur de eo qui negotium haereditarium ira ario ge IIit,luc vero agitur de eo qui ad alium haereditatem a R: Icilicet seti persona sua, cui haeredita delata fuerat, TR ANS TvLi T. Postremo neque Antonii Fabri diuinationcm ad muto, Enoridetari To.error. 9. qui hanc regulam
rcfercbat ad id quod Vlpianus instar.tu. l9. scripsit, haeredit Micm lcgitimam ctiam priusquam adeatur Haiyre cedi posse, denique hanc regulam pcrtinere ad cessionem in iure haereclitatas lcgit ama'. Tandem igitur pertinet haec regula ad gene rate illud eiiunci un : ADa ita haereditatis covecturam duca exactu, quem qua, ut haeres celebrauit non vero ι x alio actu. ujus
rui ratu haec est, qui is hae cditatis aditio sit tam facti quam a- nin a : dc ut qui S P haer de g ri re videatur, non hoc spcct mus ut aliquid Laerod; iaritim at tangat, vel la aer ditatis occasione, verum lioc animo e sso dcbct, ui velit haeres t sic. I pro harmis vo. ι gerit λῖ . de adquirharedi In gen rc tande m , unde haer ditat .s vel bonorii in posscssionis ad qua sitae,agnitae,& retro repudiatae coniectura praesumptio probatio ducatur, vide Me
VII. POM PONI V s libro tertio ad Sabinum ius nostrum non paritur, eundem in paganis & testato& intestato decessisse : eartimque rerum naturaliter
83쪽
.8 SABINIAN. REGG. PARS ILinter se pugna est, testatus & intestatus.
ΤΕsTAT vs & intestatus pro parte, mim quis decedere possit, hac regula quaeritur, quae quinta iam quaestio est
in argumento adquirendae velo naittendae haereditatis, de quo sunt complures aliae leges ex codem Pomponaj libro desumptae : puta I - .de adquinhaereae 3 quas omiss.causa
lia vero quaestio generaliter proposita, duplex videri possit:
Quaeri enim potest: Primo, num ab initio Iplius testatoris facto testatus quis & intcstatus decedere possit. Secundo, nu inhaeredri facto,seu adquisitione&haeredis existentia, seu ex post . facto, sime iudici j notestate seu euentu. Ad quam quaestionem respondetur in e flectu sub duabus distinctionibus seu diste rei liis. Prima, honos Im paganorum Sc castrensi utra differentia indicatur : In pagauis si i l. id est,m bonis non militaribus, quaesitis ut recte Accur illis j alio iure seu occasione quam nailitiae , nemo testatus S intestatas decedere potest. Nam ut militibus pagani, id cst, non militantes; isapagatis, siue paganica bona, C
strensibus opponuntur: Probanda scit. hic cito nanino Accur iij G ossa contra Cui ac ij mentem qui haec vcrba, inpagois, non de per 'nis, sed de rc bus seu bonis acccpit, quod verba illa a pertiis meost edunt euhdemisi paganis r Nam alioquin si de r- . sonis hic res esset, dixisset simplicitor I Consultus eunderisus
num, non eundem in pagauris In paganis igitur bonis scit . idem i status & intcstatus decedere non potest. At in castrensib0s mi-lo potest ab initio pro parte testatus Δί intestatus deccdere iquod indubitati sanc iuris est , posse videlicet militcna ipsu in in ius decedere partim testatum , partim intestatu in abi initio;
setii ex post facto haeredis, nailes non magis quam paganus pro parte bonorum intestatus decedere potest j ut apparc t ex j. si
Ergo in specie hujus legis quaerebatur , num Sc in pagans, bonis, miles scit. pro parte testatus & intcstatus DECEDE RE in Nilo posset3Potest enim idena miles habcre bona pagana & bona casti ensia: Quaerebatur, inquam, ut tum Lyae inadmodum pagani homines non possilia decedere partim testati, partim ii ucstati.
84쪽
stati, quod etiam Tullius de D. Lentione prodidit: Vnim inguli, cantae plures dissimilibus de cosis Laere es esse Mn possunt, nec et n-quάm factum est, ut eiusdem alius linamento, alius lege Leres dui trita neque milites in iis bonis pollini λ Et vero liac regula definitur generaliter , EUNDEM non posse in paganis resalo o intesino decedere: Ee em, siue paganus i sit, siue nutes: Ac si diceret I c. quae finsularia iura in militibus obtinent, xuinonnisi
ad ea strensia bona spectare; in paganis vero bonis milites communi iure uti debere; sicut, vice vcrsa, in ipsis mei castrensibus bonis vcterani, id est, non amplius militantes communi ime uti debent. Denique, priuilegium hoc militum ut locum o tincar, duo requiruntur, puta ut miles quis adhuc sit, & ut de castrensibus bonis agatur. Flam si non amplius miles sit, etsi de castrensibus agatur, communi iure uti debet : vace versa, etsi miles sit, si de bQnis paganis agatur , a quo iure cum paganis uti debcr. Atque haec est genuina huius legis interpretatio: ubi notanda venit prima differentia bonorum castrensium , & p ganorum, etiam cum de milite agitur, ut dixi. Secunda dita rentia quae hac lege indicatur, seu distinctio est : quod DECε-, DE RE in paganis bonis pio parte testatus & intestatus nemo possit: D E CED E RE, inquam: dc sic initio inspecto: Aliud vero dicendum ex postfacto: aliquando quippe intestati exitum pro parte quis facero potest: Aliud scilic. cst DECEssissE in te itarum , aliud testamentum pro parte INFIRMARI de intestati .exitum facere. Quem exitum pro parte quis facere potost; judicii videt. cuentu, de quo sub finem. At non Ze hs redis facto, de quo agri ur l. 36.ς. de adquInhaere quae velut ex codcm Pomponii libro, huic conjungenda est : Certum enim est, militiς quoque voluntatem circa bona castrensia hqredem pro parte Iamplecti, pro parte fastidire non posse. Denique, in testamen tae quoque militum seruatur ea regula, non posse haereditatem uni delatam, partim adiri partim repudiari: Et tamen in haeredis fasto casiun ita nunc ex ea l. ν6. fingamus: Ego & filius meos a Titio haerecli,s instituti fuimus; Ego pro parie mea ad ij : quae-iitur, uti tun possinu pro parte fili j rc pudiare t Et negat id Iurisi consitatus i .L 6. 'necessarium cnim esse iussum meum, i. cogi me j libero, ut filius cohaeres meus adeat: Nam cum per filium . meum muta adquiratui, pro sartu hercditatem scindendo adi-
85쪽
re non possum. Quare non possum quandam partem fassidire
Sed ad veram speciem redeamus. Initio ipso ipsaque iuris
potestate, nemo an paganti bonis ic status &intestatus deced re potest : nam ut maxime pro parte honorum meorum her dem instituero , atramen tota haereditas ad institutum pertinet,sic ut tacile in univc rso institutus intelligatur. Vnde&ius accrescendi enatum quoquc est , causa te itati trahente ad se
Rei :t, si pluribus haeredib. institutis testator partes singulis suas adscripsit rit, ne P totum assum expleucrit: nam id quod supe est in heri. State, stingulis pro portione haereditaria adcrescete nisi forio aliquo argumento liqueat,testatorem noluisse loci messe iuri adcrescendi; quae Barioli, di post Oim Gomesi j vi lior mihi vidi tur sententia. Rationen hanc reddcre soleo , quod
ius adcrcscenda in ipsorum mei test..torum fauorem introductum fuerit, ipsam testatoris voluntarcin proxime s)quendo, . qui vel obliuione quadam partium virium P haereditariarum potius obliti creduntur,praesertim in extrimis constituti, quam ut intestati exitum aliquo modo facere voluerint. r Vnde sequitur, si contrarium probari possit, etiam iuri accrescendi i cum non esse.
RAT io autem cur id ita iure ciuili constitutum sit sui I quitur lex ε . ψ.de haere instituι. seu cur hac lege dicatur , Iin nostrum hoc non pati, ut, &c. non ea primum est, quod quidam volunt,qua vulgo dicitur, T lamenIum esse individuum 1 l d enimidici solet propter actus , id est , testamenti ordinandi contextum ;'nempe actu continuo testamentum ordinari Oporici.
Neque ea etiam sufficiens ratio est, quod absurdum sit, duplici seri diuerso iure testatorem haeredem habere r Sumperent in quaerendum superest, cur id absurdum sit, ac praesertim cum in quamplurimis casibus Ide quibus fine legis in id absurdum nomst. Gemina igitur ratio, tum ciuilis, tum naturalis hac l. indica uta
86쪽
DE HAEREDIB. ET DE AD HAER. Ir
tur : & ciuilis quidem his verbis, Ius nostrum non patitur e ius nostrum, id est Ciuile: iusta scilic. voluntatis defuncti praesumtione ,sii videt. quaeramus, utrum ob initio quis testatus de intestatus simul decedere possit. Ecquis enim non ita censeat,eum qui semel in animum induxit suum: heredes instituere, id etiam voluisse, ut quod haeredis nomen prae se fert, in solidum eos haeredes esse vellet 3 ut proinde testator, nisi contrariam voluntatem testatus sit, immemoria potius quadam partis alicuius oblitus censeri debeat , ne sibi ipsi dissidere & secum pugnare
videatur. Altera ratio, ciuili succenturiata, est naturalis: nem
pC, quod earum rerum naturaliter inter se pugna sit, puta testi se imteifati. A communi scit. sensu seu naturali haec ratio pctita est, quod duo contraria simul subsistere non possint: seu, ut hic di- Citur,earum rerum naturaliter inter se pugna es,ut quae pugnant i ter se, in eodem subjecto concurrant. Male enim Hugo GrotiuS,morem receptum iure Romano interpretatur: quod jam initio legis dictum fuit. Sic quoque Seneca 6.de benef.6. Ali quin rubes me eodem tempore amare o odisse, queri ct gratio agere ,
Alentin si de facto haeredis quaeritur , utrum pro parte d functi voluntatem amplecti possit, sic defunctum testatum facere , pro parte vero repudiare', &sic intestatum reddere: longe alia iam ratio quaerenda est funde rursum apparet hac Lagi tantum de initio, &testatore i pso in scit. haec, quia defuncti
voluntas quaeque indiuidua est : adeo quidem , ut M. commodi & onerum mixturam Sc compensationem quandam test tor induxisse videatur, ut proinde non sit permittendum, eius arbitrio obniti, atque onera ejus defugere , per quem honos obtig t & commodum : &absurdum videtur , licere eidem parti m comprobare iudicium defuncti, partim euertere, l.7.de
Quaerat aliquis : Quare igitur id Militibus in bonis castrensibus concessum fuerit,ut pro parte tostati ab initio,& pro parte intestati decedere possint Respondendum cst, id ea ratione Constitutum,quod videlicet sui in alia re loquuntur Imperato-tores millitantes leui sensu testamenta ordinare soleant, atque in ext rc mis constituti periculis sua in commilitones erogare,& ue loquitur lex io. insin. πῶ casnpeol.2 militia causa: nulla,ut
87쪽
sepius sanguinis ratione, seli legi eiulorum haeredum , quos in pastria qiusque sita reliqueritiam plius memoriariit proinde vetavit in lubrieol d quod leuiores sit', coerceri s uos intra fines oportu crit sIC ut non tam facile causa testati secum intestati causam traheret. Quare si unum haeredem miles scripserit ex fundo forte , residuum patrimonium ad legitimum haeredem postinere eroditum eis, ι.ε- . de tessam miliι. quae lex Vlpiani Ehh. ad Sabiniimii de castrensibus bonis accipienda est ι ubsirim hodi an ic E D ii et V M ; .i justa videlicet praesin pilone: Vt mi res essetqui hanc in partcm aliter sentiant quique & hanc Regulam iu dl.6. a Triboniano interpolatas Cense: Atqρ Albo oriam ita; adcrescendi in testamento militis non es ling. Wrenstrum; de bonas libera. I. TPmih nruperest lexim contrariarum adversus id vicere et sod Limii spbx postfacto quoque de nctum testatum M intestatum fieri non posse, profligatio , pura --ν i9. νer Fecundum quod ι. 2 . απ.de ιnosc.resam. ct L6.ri. ἄνω δε-garisubsic inuin, g. vlt.de legat. I. ι 1. Ceddesecundnu . Verum his omnibus legibus duplex respoNilo parata est. I. A gela tim de legitima testatoris voluntate. Atenim nonnulli textu contrari j si inti it lcgitima testatoris voluntate, ut pro inde minum non uri illis caicias diuidi lcstatori voluntatem, δὲ rupto pro parte restamento, pro' ea parte intestatum fieri. pto qua in leges incurrit: demque utile per inutile non vi tati se quod aliae Iuris regulae mon L i I. In nonnullis superioribus diu ei sitatem.&quia nis ita ius esset, prorsus intellitus fierentcstator, civ voluntas eu seretur: Atquin hoc ius eo uni λ*ectur,ut voluntates defunctoIuiniustineamur. ,
88쪽
DE LEGIT. ET PRAET. SUCCESS. Is
P κs IlI. Regularum Sabinianearum, DE LEGITIMIS ET PRAETORIIS
VIII. I DEM Pomponitu libro okarto ad Sabin m. Iura sanguinis nullo iure ciuili dirimi posititit.
D LEGi TiMAs & PRAETORIA s SV CC EsSIONES pertinet haec, septima e Sabini ancis, Regula: tu ad cana nominatim quael tornem,Viram jura sanguino squo sane numero est jus logitimae successio nis re bonorum posscssionis),oe ciuili sid ei intinina a capitis deminutione) dirami possinit Id quod hac regula negatur: Vnde illud in summani elucet, in quaestione Iuris,pro jure potenti ri senapcr respondendum csse,cuj iis modi utique est jus sanguinis , & naturae, Cum nudo jure ciuili compositum. ' Vt auic mhcc l x curtius melius diat clligatur, de quin luc sc quentibus vi dendum est D Uuid pos Pineis, hac l. intelligatur: i. Quid sit -crauler 3. Uald Jura sanguin- , . Quid quaeratur quidve iit Dir t. s. Quae denique species apponenda sit. I. Sangus igitur hac l. cst cognatio naturalis quar secundum
secundum jus cnule. COMatio, inquam. non tantum per mares, scd ctiam per icuminas. Non ita bene Accursius, qui jura sanguinis vocavit Iura consanguInstatis e N.im consanguinitas in iure proprie e si fraternitas & adgnatio, β.vulgo,Inst.de *cc. cogo. g. i. Instu de legit.tutagm l. .Qπ.Unde cognarae I penult.C.de legII.h re Ib. 2. Im ciuile c si incrus seu nudus juris ciuilis actus legitimus,& sic capitis diminutio minima, cinis ii Ccic S sunt adoptio, e mancisatio: Hoc emui sensu proprie jus ciuile hac l. accipic
89쪽
dum cst, quomodo Ctiam accipitur l. 2.3.7.ψ.de O. I. i. r. viae
Pomponi; libro .dcsumptae huic conjungendae sunt. Quae simul ostendunt, per jura sauguinis quod tertium hac l. explica dum venit intelligi oportcre speciatim meritum haereditatis accipiendae sui loquitur ae l. dotem I 6. insin.2 seu commoda successionis,quae iure seu ratione sanguinis iureque cognationis defertur : gradu cognatorum, l. . unde cognati.
. Quare ex his omnibus cfficitur, non hic quaeri generaliter , utrum aliquando jus ciuile a naturali iure recede,e possit
quod alterius est quaestionis , quamquam neque quaestionis este potest; verum viritin speciatim jus successionis, quod jure sanguinis sub nomine naturali desertur, possit jure ciuili dirimi: DIRI M l , inquam , id est, penitus abcleri, dissolvi: Tandem ex his liquet, non quaeri,utrum pacto seu conventione alia qua jus sanguinis imminui possit,de quo tractatur Ljus agnali nis .m de pactis. s. Speci cs igitur nunc tandem huius R. haec constituatur ex ael. S. unde coguati, se ex ael. . desu , 5c ael. Isti tui viae tes.nudiae. Fingc,me capite minutum, id est, me aut in adoptionem iii a- lienam familiam datum , vel emancipatum Sane ad agnati quondam inci successionem seu haereditatem tanquam it g timus, id est, agnatus iure ciuili non admittor, quia jus adgra tionis, quod est juris ciuilis, alio jure ciuili facile dirimitur: At
enim qui jure heredis legitimi sua agnati non admittor, admittar adhuc, ut cognatus; cx liculo vade cognati, seu grada
cognatorum. Quare Quia cognationis jus , jus est sanguinis, quod nullo jure ciuili Di RIMl seu aboleri in totum potest,
d.l. .vnde cognati: er d.t. q. π risu se addatur & lex Io. g.ιnter agnatos, π.de gradibus. Sed,ut objectionibus Occurramus, quae nullo, nudo videlicet
soloq; jure ciuili dirunt sanguinis ratio potest , ca accedente delicto 3c crimine dirimitur. Denique non jure ciuili,sed ob in ciuile factum seu delictum, sanguinis ratio dirimitur, puta maxima SI media capitis diminutione, & quidem in terminis, jus hoc ipsum, i. e. commodum succcssiona S legitimae, i. I9.π de
90쪽
Tractatum B LEGATIs pertinentes duodecim Leges, sicis tr decim Regula Sasinianeae, ad leg. 2o.Q luctusiae, sequiHωκ
IX. V L P I A N V s libro quintodecimo ad Subi rum Semper in obscuris quod minimum est sequimur.
E Oas CVRi, seu Duai I de quo peculiaris est titulus,& quidem in materia legatorum, in Digestis deri bis δε-Huὶ interpretatione est laaec regula , pariter ut eodem pertinent scptemdeci rh pra terea huius tituli re alae, in Leto. 3 . I. g. l. S6. 67. 73. g. . 81 6.1I .ls .f. : LI 8.is pr. 9β. l. IT 2. l . DI. I92. I. I. LOQ. quarum plerasque collegit uno capite Harme nopulus iuga iam κέ ast άωpiciMM .iae.ls Et nobis igitur, ad hanc Ctiam nostram , quae prima omnium in eo argumento occurrit,accc dentibus Operae plerium fuerit eas velut unam in lineam semel conjicere, ut ita ab inuicem recte distinguantur: quod tribus capitibus ex qu mur.
Primo quidem distinguendae veniunt quinque Obsiuriscio species, ut quidem leges ipse ostendunt, vel ex speciebus earum colligi porcst. Prima est, ob indistincta verba seu indefi-rata; velu ti Testatoris h.l. aut Iudicis, t. t s .f. 2: aut Contrahelytium, ι. ψ. Secunda, cum nihil expressum sitit, de quo est is