장음표시 사용
31쪽
is DE CONSCRIB. HIS T. repugnat: sed tamen ius eteritati liberum re quamus, ct sine aliqua eius lasione id ita concedamus demptis e medio virtutum exemplis,perempta at emitatis memoria, mi iam hominum
an sua sponteferuntur ad libidinem, quis se
. . iam pro virtute laboribus stan eret 8 quis cu-
storiis ris augeretur Z quis de nominis amplitudine ai-mudum micaretZ Actum iam esset de nobis,neq. enim ho- 6 hos minum geuus, neq. ipse mundus, neq. rerum mater natura posset diu constare, ac suum nomen nec mno quidem die cum laude retinere.Vua
pellis,autProtogenis quaTarrhasii,aut Fa-phili tabula,cum cWaris Commentariis, Salusto historia, aut Smilibrobi eleti volunt alij sornelij Nepotis ) illustrium hominum vitis poterunt comparari' quamuis Tictores tacentes Hi Est taeε storicos, Ustoricos vero loquentes Pictores rectetes Hi - nominemus. Praeterea Thilosophi res praclaras st*Πςψ ' et ita quotidianos, animi tranquillitatem maxime necessarias pracipiunt inta tet non omnino faciles,melno omnino probabiles,s a sensibus f tuli opinione longe remotas,magis den' ad cognitionem,mentisq agitationem,quam . ad actionem accomodatas. Historici vero prater
eam ipsam utilitatem , quam suis historiis non
32쪽
LIBER PRIMUS. γreconditam ,sed quibusvis patentem liberaliter suppeditant:maxima nos hilaritate a ciunt, cuiucunde historiam varietate prastantem , idest teporum mutationes, varios Iortuna caseus,rerum misi tudines, clarorum virorum, aliorum otiabiles, aliorum miserabiles exitus, rerum publicarum commutationes, urbium euersiones,potentium regum fortunas,vel sicundas,vel aduersas, tam externorum, quam domesticorum bellorum
calamitates,salia huius generisplura,eteluti in speculo prospicienda ante oculos representant. Hinc recte Cicero dixit, nescire quid antequam natus sis acciderit, id estsemperpuerum esse,quid est enim alas hominis, nisi cum memoria rerum veterum severiorum aetate contexiturZ Uuapropter quid aliud historias esse dicemus, quam simulacra eius Philosophia, qua in actione consistit cum siue virtutum pulchritudinem ad imita
dum siue vitiorum turpitudinem ad declinandum ; Deprouintiarum ritus ad intelligendum: siue denti maiorum mores ali res gestas ad prouidendum qua ramus, non a Philosophis rectius, quam ab ipsis historicorum monumentis repetamus. Ati de hiJoria dignitate hactemus, nunc de eius origine breuiter iam agemus, mox quotu
33쪽
plex sit historia, ad extremum quid ea sit ex
ponemus. Post constitutas riuitates ante inuentas literas fuit in hominum animis , una cum reliquarum virtutum seminibus, innatamendi cupiditas , qua patrum suorum memoria, superiorum γ tempori; avtiquitate maiores sivi admiratione digna gesissent,illiue omnes e quisbus honorificam aliquam opiniouem conceperunt.υοδε sicut imagines π statuas,abat huiusemodi inuenerunt, quibus excelsentium virorum memoriam ab interitu π obliuione tiberarent , sic historiam rerumgestarum, nisi eis literarum inuentio defuisset) pseritati criptam reliquissent. Cum vero litera, historias deessent,
crebris inter se siermonibus ea quotidie memorabant , qua mel Vsi viderunt optimegesta, vel, a siverioribus magna cum nominis laude gloria ce lebrari audierunt. Ita sanes ebat, ut rebus frequenter auditis, audientium memoriis inhaererent, s mutuis parentum colloquiis priamum adsilios; deinde exfiliis ad posteros peruenirent fgypiij vero primisuerunt, qui inuentis literis Hiero Uhicis non vulgaria ahquot antiquitatis vestigia conservarunt,qua Habrei o-sea,eo sermone, quem ab Adamo derivarunt,
34쪽
LIBER PRIMVS ιν perfilios N nepotes posteris mandauerunt: ac logapost tempora multorum ore repetita,Moysem primum rudi quodUermone at sincultoscripta
reliquissi,memoria proditu est. Graci deinde subsecuti ut , qui multa antiquitatis monumentalersuperiorum ora diuersis temporibus emanata,magno in pretio habuerunt, qua uti digniatate prsabant,itoliis referebant, ut ea memoria comendarent, eorum expertibus summam voluptate saepenumero recitarent: qualia quidem fuerunt plera Musti carmina,fuipo rpheum primus claroru viroru praeclare res stas historicorum more,heroico ver o carmine cecinis; Homerum autem, quem aetate antecesserat , ut
probat Cesar Scaliger,elegantia grauitate Age iat ei superauit.Hoc etia modo Homeri eterinses memoria tenebatur, quos sepe quot qui siue ad voluptate iue ad doctrinaeue ad institutione,memoria recitabat rius qua Aristarchus HI gesHomeri interpres eos omnes in duo librorumofumina accurate cogesisset. Sicpraeclara omnia situs dignisi ima priscis teporibus in quotidiano mustisermoneferebatur,quo literarumsus esse cepit, quo nihil tribuere diuina prouidelia prastatius, nihil excogitare mens lumana etti P a lius
35쪽
lius, nihil ex omni rerum pulchritudine duci potuit excellentius. 'de Iosephus sensit measente Moyse tia ter ,qui e sonstem inter Habreor primum is, historia inuentoremfuisse asserui cum is primus
storis in extiteris,qui litteris mandare ceperis,quaper vavς ψ ria hominu ora distersa ad eius M tempor posteritas deduxisset. Eodem modo inter Graecos comuni historicorum assensu primi historiarum auctores memoranturPherecides, ellanicus, Acaaui phi sitius: inter latinos vero Summi Romanoru Ponmi inxer tifices, quibus tradita fuit prouintia scribendi,& Lili utigesta erant, qua singulis annis contigissent, nos hi- more sentiorum,quimulto iam antea eandem:' prouintiam sevis Sacerdotibus detulerunt, quos eum. quidem adeo sancte colebant, tantum, tribue . bant,mi ex eis Reges deligerent, quemadmodum de Venete primo omnium rege, ac Mercurio Tri' isto memoratur.Ea mero potestas scribendo Annalia non diu apudPontificespermansit In Vita sedit tradit Flauiusnopscus paulo siquidus T ςWi Pontifica seco Cato , Fabius S Sisena succeserunt, qui nuduac aridiumPontifcumgenus orationis aliquantulum exornarunt. De ea vero PoL , , aE Mm potest te, ais de Annaliubi toriis Ciceorato. ro sic loquitur,erat inquit historias licet Rota maris
36쪽
LIBER PRIMVs: armanis nihil aliud, nisi Annalium confectio: cuim rei memor retinenda caussa ab initio rem Romanarum usi, ad P. O utium Pontifice Agaximum res omnes singulorum annom mandabat literis Pontifex Maximus, efferebati in abbum 2 proponebat tabula domini esset potestas Io is cognoscedi eos,qui etia nunc Annales maximi nominantur. Vanc ilitudinem scribendi multi oecutisunt, qui sine ullis ornamelis , mo numenta temporia,hominu,locoru,gestarums rerum reliquerunt. 6ornelius aut e Tacitus sic de Annalibus sensiti ingentia sinquit) illi Annales bella,expugnationes urbii fusos, captosi reges, auisi quando ad interna peruerterent,discordias consuliε aduersus Tribunos, agrarias frumentari h leges plebis optimatu certamina liberoines' memorabant. A quo non multum di det Liuius in dicendo resserendos suo de MnnaliuRomanoruiu Dio. Erant itas e Annata, cures gem pluria annori; obseruato cui anni o dine narrabantur cum vero rerum historias non
per annosse er dies singulos costibat i istorici,
edit Muluae Gelius notat. Vrari nononnalessed hemerides. latini Diaria vocati erunt. Catone
37쪽
G DE CONsCILIB. Η IST runt,sesar Salustius re Liuius, quos postea diuersis temporibus ommufere nationum historiaci plurimis imitati arumgentium memoriametariis historiarum monumentis in omne poster late propagarunt . Cateru,ut atas ilia omnia prima rudes s incultas hominum mentes ferebat, ita primi illi historia inuentores sine ullis ornamentis,ut cum scilicet poterat,animi siensa exprimebant, nudoct quo a reru Indices totius eloquentia experies reliquerul;qualismbreoru, Vt ioru, Graecoru,s Romanoi u antiquissima illa monumenta fuisse,ipsa eoru vetustas explorauit. Deinde etero cu inuentis artibus ia forere capissent hominu ingenia nihil robare isi quod esset maiori cultu verboru, reru dignitale excellens, caperunt etia paulatim maiori mentis acumine praediti res graui tergestas paulo altius meditari, eam patria amore incensi sublimiori studio pluribus qua antea ornametis expolire,partibu i ordine distributis narrationes distinguere, iri, noua artestudiu tantopere auxerunt, vino vulgare perfectioris historia idea sycomoribus obtulerint. Eorum aute, qui maiori diligentia historia perfecerunt primus inter Graecos fuit Herodotus Alicarnasseus,cui no longe elegatia dis
38쪽
similis successit Thuc diris;hosnes longo tem o ris interuallo subsiecutisunt Phistus, 2 seopom--sthippus, s sphorus ita artificio ου reru varietate strinti pares,ut quis eoru praeferrialteri debeat, adhuelissub iudice maneat; non procul ab horu tempo- refloruit omnibus numeris absolutus Xenopho a cuius ore ita fluebat melle dulcior oratio, ut eo loquente omnes ab eius dictis pederent:huiusfere tepore sallisthenes vixit, suauis illi quide,nitidus, ornatus' sed magis qua dicipsit infelix;
ut quem immatura adhuc aetate inlexandri Magni ebrietas ad insterata mortem perduxerit. Quid commemorem eode temtore duos illos Graecorum Soles oristotele Ioeophrastrumdquoru calentem eloquentiam admirari, ingeniorum diuinitatem satis pro dignitate laudare nopoterom terra Plutariau,qui bracoru Latinorum vitas tanta arte descriZsit,ut Uitari; omnium sicriptorum gloria non modo 'perarit, sed penitus obscurarat. Caeteror historiaru auctoria consulto omitto,quod cum his fuerint inferiores,longe minori laude oruerui. Latini autem, ut numero quide pauciores,itagracis habetiores fuerunt,nei quos laqua Corypheos cateris ante
39쪽
M DE CONSCRIB. HIsrtesi,copiosi, iucuigraues, nisi mutatis a gracis orationis diuitiis alieno lepore suas historias etenustassent. Suetonius, maritus, Curtius, Trogus Pompeius cuius bonam hintoria partem temporum iniuria peremptam,ac iampene obliuione deletam Iustinus breui Entome nobis restituis paulo minus exculti fuere ed non idere contemnendi, cum hintoria artem ad eam perfectionem evexerint. t nullus iam hominu labor, nulla ob seruatio, nulla quamlumuis Vidua diligentia 2
cura incrementum allatura videatur. Etenim inuentis iam artibus erraret, qui crederet, Graecorum,aut Latinorum quemquam scriptore ad conficiendas hictorias solius eloquentia praeceptis QVibψ aeces se: absoluerant illi quidem prius Homericastituti es artium catena,qua a Cyracis En0cupedia dicta
sent, hi- est,s omnes artes qua ad humanitatem pertine.es. h., rent, qModam interse vinculo conectebat: no Dia a te qua lecticam,non Philosiophiam, non Anthematicas, dismbς non peritiam senorabant. Hinc coniectaritias acce licebit,quam reprebedendi'nt,qui paruulo PII de ζ'x mei corpori Gygantis caput appononi. hoc est, qui
histo io historici munus, no quasi onusgraue mi est certe grauissi- grauissimu)sed veluti praemium stipendij, Lono - μ risue caussa, imperitis demandant. Hi sane no videnta
40쪽
dent spracio coducere inutiles operarios, nodisi pertos historicos,tamqua morum Iudices, thrascere, quoru calamis metuentes,non ausint ab officio declinare. Quippe,quale is feret iudiciu,qui iudicare nesciat psallatur erret ui pagis necesse est,nisi accurati me hominia noscat ingenia,mores, ac vitam Ieairecto iudicio examinet; ita ut non modo oratorem, s Dialecticu se praebeat, sed Phisicum etiam ac morum scientia eruditu , qui s hominum naturas cognoscat,s mores ipsos ad normam tirtutis rigide expendat. e Mathematicarum autem siciencia quam ei fit neces faria,quam iuris diuini s humani notitia viti- scriben-lis,locorum desicriptiones,tempestatu, sporten- uiti torum notatis,legum,sederum, institutorumsem positio, qua ettendum estsepe in medio narrationis cursu) aperte declarant: ut omittam interim,quod de rebus ab hostibus occupatis colendentes, plerum , historias tamquam Oracula cosulant. indes iuris sivi omnem ratione deducant.
Iam si mera sunt sibi a falsis distinguenda,repug
nantia vitanda,antecedentia, consequentia,cau
ses notanda,in quibus stasim altiori mentis indagine opus est, quid efficiet, qui bonarum artia ignoratione praematur Altaru Praeterea reruperi