De conscribenda rerum historia libri duo, quibus continentur totius historiae institutionis breuissima, & absoluta praecepta. Auctore Ioanne Costa ciue Caesaraugustano ac legum doctore. ..

발행: 1591년

분량: 230페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

61쪽

6 DE DONSCRIB. IIIS T. sublimet lautus sium Comedias confecerut . blime eum'' ut aiarns,seu aculeatu,huic opponitur scribendi ni,quod grandiu sonantiu, grauiu s sublim merboru compositioue i ustratur forensibus caussis N couteutio vibus ab oratoribus, rebus praesare a regibus gestis a Poetis sepius adhibetur eos Uus fuit Cicero in Catilinam re in Pisone, Vir M a 1 gilius in AEue id- Lucanus in Phars Medium iegenos perata . mediocre seu his interiectu est genusseris V.bς bedi quod nesco falsublimis illa maiestat everboru, ue, arida illa humilis co tructione extenuatur,vtutur eo hictorici saesar, Glustius, Liuius, ξας reliqui ; Cicero in libris de legibus ,de Officiis, in oratione pro lege Manilia; Virgilius in Succolicis su igitur rebus aqualis debeat esse oratis,ea

maxime erit laudanda, qua magna grauiter,humilia subtiliter,m diocria teperate narrauerit.

Nam quamuis hi loricis mediocrescribe di genus

tribuatur,von illo tota narratione ita utuntur', ut quemadmodum rebus,non eodem modo oratione narratio varietur. Et si enim reru, qua ab Re ς eis narrantur,ea potissmu sit natura,vi maiorisuri hi. expartesiui mediocres,easi frequentius narra-ltorieo- tio coplectatur;non tamen id ita accipienda erit,

ut crebro non et iasublimes, infima , quados attingata

rum arateria.

62쪽

LIBER PRIMUS.' 47

tingat ,sics orationis facies plerumi mutetur,

omnias simul nera ea de in narratione misceatur.Verum cu exfrequentiori materia nome sumendum sit fit inde ut ex medioc=ibus rebus taquam ex frequentioribus sibi narrationes te peratum scribendi genus desumpserint. Vuod cu res alias siumma s,sse blimes',alias infimas flumiles alias teperatas ctr mediocres dixerimus, quibus singuiaeterbis,aptius exprimatur ideamus. Humile ignificant eterba leuia, humilia, exilia paruasublimeso summas verba explicant grauia,sublimia onantia radiar mediocres smissas,mediocria&teperata declarat,de quibus merborveneribus,ut secutur ordine disseremus. Leuia sunt merba qua res quem extenuant certo modo abiiciunt Pinc a leuando dirita,na Qt ea

qua sunt exigui poderis facile sursu strutur un

de leuari,s leuia proprie diculur',ita verba quibus res minuusitur ac de primuntur, quod minimu pondus habeant, Asthaphoricos lema dicatur,ut attingere pro pulsare edere pro vulnera re.Huius ordinis siunt,quae a grammaticis dicuntur denominativa, mi opusculu,tabella, munusculum,libellus,animula,corculum , pallioluη ἰhomunculus: quacums componuntur a pro-

63쪽

48 DE CONSCRIB. IIIS T.

positionesub,vsbrusticus,seubtristis, ubiratus sub vindicare. Grauia his opposita siunt,quaserauando deducta magno significationis podere urgent m a metaphora a rebus ponderosis, qua suo podere deorsumferuntur,ut moderatio grauior est quam modestiastequeter qua Te; raptor qua ur; flagito,quam peto,charitasquam amor Procella qua ventus amare quam diligere qua aliquando fiunt grauiaper superlatione,ita grauiussnalpraestantissimus, qua praestantior: septent simus,quasapientior; excessentissimus quam excessentior: aliquando appositione DAthetorum, Gracinus inauditum, comentia

gularis , scelus incredibile. Humilia sunt, qua res abiectas,oe Japte natura humiles significat, seu ab humo dicta humilia, quasi res humo iacentes, ac viles exprimant,ut ossa,sam,olla, cas rivo,t omnia mechanicorum opificum in frumenta,rerums rusticarum nomina. Sententiaru verba excipio, qua quamuis natura sint humilia,non tamen ideo sententia vilesiunt, mea Tuscu. aliquando siub pelle ovicula latet caudas orpionis ilia Ciceronissententia; aliquando sub sordidopalliolo latet sapientia.Unde Gulus

64쪽

LIBER PRIMUS s. Sape etiam Ut olitor valde opportuna lo

cutus.

Humilibus merbis Guntur rei rustica scrip tores raucolici Toeta, s 5 0rici, Philosophi, Oratores in infimo genere sicribendi,at s sape Hi toris in re us iocosis. Sublimia eterbasiunt,quare summas, ampla , magnificas exprimunt,

ita dicta,quasi a sub elimo composita, quod res

altas a ubleuatas declarent,ei maiore auctoritatem s maiestatem tribuant; qualia sunt omnia qua zel natura, etelhomnium iudicio silendida smagna iudicantur', ut illuminare, imperare, sacrificare, sa,planeta, cateraei res cale- fles, Heroes,calites, vestes s=lendida,virtutes, magistratus,s id genus reliqua: quibus aliquando utunturui torta in narrando argumento graui, res sublimi ilia verba seunt, qua literarum tenuitate vix aures attingunt,ut minimus sibi, Titire,' itinam cum ex literis ollaba , ex Dilabis voces componantur, qua etoces ex sonantibus i teris, s syllabis es ientur,sonantes erunt; quam exilibus exiles. Sonantia eteria siunt a sonado dicta,quod maximum sonumfundant beneficio literarum ex quibus conficiuntur, ut accommodare, proclamare,monstrum,attollo. In rebus ali

65쪽

In lib.de Coscrib. Episto. Vitia

so DE CONSCRIB. III s T. quot sublimibus exprimendis, accommodare debet eis historicuseterbasublimia,tenuibus exilia, nam missa s temperata, totam fere narrationem illustrant .Faruaseunt verba, qua velbreuitate,mel paucitate ollabarum, etel viros simuὶ

praecellunt: breuitate,ut animus,docuit: paucitate,ut fax,vix,est,utroi,ut vir,sit, furit. Gradia sunt, qua magnitudine ollabarum excellunt; quadam mero temporibus dilabarum graudia seunt, quamuis non superent numero,ut no rasgradior est,quam Dras,mater, qua pater,quadam multitudine,*t inimicitia,patefaciet, quadam longitudine cetr numero ollabarum, mi ba

neatores,contendebant. In his autem verbis ca

ueat semperhistoricus ne rebus exiguisverbarradia larua vero magnis accommodet, quod quasit indecorum,ostendit Ludovicus Ques,qui Loralium reprehendit , quod rebus exiguis eterba grandia adaptarit. Trater ea parabitur verborum elegantia, si mitemus verba inusitata, is , obsoleta, dura,

peregrina, barbara,obscena , s noua; de quibus aliqua sigillatim dicemus. Etenim ut ex paulo Diacono e Pomponio Leto in Caesarum histo

riis,altim didicimus, si thorum,oe Longobardo

66쪽

LIBER PRIMUS. Irum qui uniuersam Italiam ducentos amplius annos crudeliter infestarunt)aliarumsgetium oe nationum contagione latina lingua armis prope dicam perterrita,adeo deprauata, smeluti barbarorum tenebris obscurata fuit, ut eam in veterem dignitatem,spristinum suum nitoris statum restituere, immensi laboris studiu, oemultarum opus alatum esse etideretur. Quippe vix interse posse Gerba distingui videbatur,ac Romana a barbaris,domestica a peregrinis,urbana a rusticis sitata ab obsoletis,prisca a nouis, ais per risium quasi detorta a seriisseparari icdenis fuerunt omnia perturbata , Ut nulla fere remanserint Romani hermonis vestigia , oed ut Lib.,.in cuintilianus ait) omnino latinus sermo inuer st/-ς p.nfusais mutatus permanserit. Inusitata veyba V. b, sunt ea, qua ia illud Ciceronis lepus in quo ver inusitataborum candor vigebat respuit ato, contem it, 2 ' ' -- ut si senem rugosum,passium Vellemus, si pro interda, re interim,inter atim ,πinteratim dicamus,auctare pro augere. Plautus,bono attam In Am

plo auctareperpetuo lucro sic delegeresdisperti e ' reprodisceaere inusitatu&metustu est,ut tradit In lib.de Nonius Marcellus; Turbucinare pro celeriter 2'py comedere dixitPlautus bitet pro veniat hoc mo In Am D a do phir. si

67쪽

In Epidi

InBacchide

In Epidi.

In Aulus, DE CONSCRIB. HIS T.

do Phaedronius quἱ me aquefortunatus,si illa ad me biten, s Ephidicus pappare pro edere; liberto inquit opus est,quod panet Chrysalm,illudflagitium toto distalescere, pro innot escere. Sunt mero in uniuersum verba inusitata, qua a grammaticis desiderat tua or meditativa dicu-tur, prioris orisinis sunt, petesso, facesso, re ad hanc similitudinem frequentativa ras, Ut apud Varronem tonesso. Plautus, mi culare si teras dixit,prospe mittere. Cicero petessere,pro peωre ita pum it; qui hanc laudem petessunt, nullum refugiunt Iaborem. Virgilius. Haud mora continuo matris praecepta facessit. Posterioris ordinis siunt nisuris,pro eo qui nititur,s Syllaturire,f, proscripturire,pro eo,qui Sidam desiderat,proscriptionems cupit, Cicero, Sillaturit inquito eius animus Nproscripturis.

Empturire Varro dixit; de empturientem in campos macros abducunt crebro pedes. Martialis cenaturit dixit, cacaturit , dicturire Agacrobius, nepturire Apuleiuso sculpturireTLu-

esset molestum nunquam oratio finem habitu

68쪽

LIBER PRIM US 33ia,praesertim cum pasem legentium oculis Plautum G puleium M vetu Batis amatoressese obiiciant. Vir proxime accedunt prisca , qua multo iam ante Ciceronis tempora intermissa fuerunt, quorum locupletissimum Dictionarium scripsit Iunianus Maius parthenopeius; huius generis siunt,antigerio pro opulesco, defrugare pro extenuare , sic auctutumpro quamprimum Tlauto familiarissimum est,a Cicerone semel tantum legimus usurpatum sis verbis o mortem au citatum futuramputo.Plautuspollucibilit atem, pro epularu opulentia sumpsit.Ferduelis Perduello pro honte prissa apellat sicero, tis nemo, reddidit quare intermissa essent, eti verti nimirum lenitate restristitia mitigaretur 'Duelupro bello priscum etiam est,quo Uus est V aestus. Obsoleta dicuntur, non modo qua tempore seceronis esse desierunt qua iam diu ante eius tepora indesiuetudinem abierunt,qualia fuisse pracepimus inusitata, sprisca, sedqua iam multorum antea temporum obliuione deleta penitus extit erigi, etelutiqua ex legibus colliguntur duodecim Tabularu,ex fragmentisEnni',Lucili,Neuq sPacuvij, squa ex quibusda antiquioribus, zelatiab ultimis,sobliteratis tepori ae repettitur,qualia

D s sunt

Prisca verba quae di.

cantur.

69쪽

DE CONSCRIB. HIS I.

Lib.I. c.

in 2.Aca. Sabel in Enarra. in . T. Liui. Amphit. In Men chmis.

xi. obsoletis ver

bi, histo

riamperuerterut

funt bovinari, appla ,siores, eid genus aliis multa, qua lari simὸ Mulus Gelius numerauit. Sis toper pro cito erantiatus s exanture obsoleta punt, ae quamuis exoleverunt, eis tamen Cicero multis in locis et in est, mi inde facile liceat coniectari, quam difficile Α, lectissima vireborum copiam inuenire.Hinc Titus Liuiusface ρ, averruncare, infit ali id genus inusitata alia urpat, qui Asar. Anto. Sabellicus annotauit. Tractim pro siensim dixit Plautus, etiere oculos, pro deflecti, sic alia,quibus plenissima Mii Comedia leguntur. Hi orico autem deterior erit cognitio, quam obsoletorum verborum ignoratio, quas aliquat historiaru narrationibus, aut colloquiis familiaribus, domesticisue inserantur, interprete si mer indigebunt,ut olim comasiniorum opera, qua ex industria obsoletorum copia obscurata, a paucis intelligi potuerunt. Vuo quidem titio aliquantulum 5alustius laborauit, qui cum florente Roma elegantia tisisset , relicta Ciceronis ac Caesaris imitatione, qua magissiuam historiam illustrasset, Catonis Censorini metustatem maluit imitari,'obsoletis quibusdam verbis qualia illa sunt patrare bellum, - re exercitum, patrare confilium. eius generas

70쪽

LIBER PRIMVs. Ssris alia) aliquo modo persticuitatem narrationis peruertere . cuod etiam quidam Valerio Maximo vitio vertunt, qui cism Tiberii Casaris atate floruerit, quo tempore latina lingua nondum a suo nitore decesserat cum sermonis P. mam rigantia tempore Domitiani obsurari caperit) maluit tamen a sui temporis proprietate abesse, quam illum omnium assenseu probatum Charis ac Ciceronis delectu retinere. Duriasunt Verba verba, qua ex metaphora duriusculaproficiscuntur, qualia illa fuerunt Catonis, qui Rempublieam castratam fuisse dixit morte Gamilli; pro eo

quodest,ciuitatis robur eo mortuo concidisse. Vnde Oracius nescio quem Furium reprehendis, quod colicuit alpes, ero ningit,hoc carmine usurpaverit.

Iupiter hibernas cana nive conssuit alpes. p. ' Huiusmodi sunt sabet intincta labra lactucu,

pro aspero , cultrum tonsoria praesse ciuitati,proauaro,s diuitiam cupido ,edet mugitumero eo quodest, eius doctrina non erit obscura; adoreuetirum, pro tumente s superbo. Peregrina memba sunt,qua non Roma nata fuerunt,sed extrinsecus aduenerunt,ut casuriero vetulo;quoda lin

SEARCH

MENU NAVIGATION