De polymathia tractatio. Integri operis de studiis veterum, apospasmation.Joan. A Wovver

221쪽

M4 T RAGTAT IO N. Musas implicato amplexu illigatas choros ducere tradidi tanquam si imaginem huius coniunctionis exhiberent. Et Musae ipsae quasi Synesius Dione: -ς θ Μουσας ὀμοῦ -

ύσας ἐμφωνει τὸ ονομα. Cassiodorus Uariarum III. Uusa uero quas dicuntur, quod inuice cui uirtutes neces sibi esse uideamur. Etenim ut disciplinae, ita quoque uirtutes uno uinculo copulanturo Nulla uirtus sine ratione est,aut sinet,

prudentia percipi potest, qua scilicet uitanda aut expetendae discernimus. Vitia uero & illicitas uoluptates nobis fugiendas &quicquid laudabile & honestum, appetendum d cet. Ex illa igitur reliquae uirtutes tanquam ex sonte dedu-

ἀμαS πεί-ος,5 φυλαξ α-rων γνοa . Sed illi temperantia suas uices confert, ne capta & inescata uoluptatunia blandiciis mentem e stabili rationis sede deturbari sinat. Fortitudo eandem ab imminentium formidine liberat,ne turbata animi aequitas rationem deserat. Iustitia quoque hanc re-gmut aequabilem ubique tenorem seruet. At haec ipse, quae tam lato aequalitatis usu in omnes sese diffundit, ut cas totas occuparit,aliarum tamm auxilio utitur,nec λcietatemrec sat. Prudentiae rationem debet, sine qua nihil aequabiloauta. iustum. A sortitudine uero constantiam assumit; quippo quae eonstans uoluntaου sum unicuique tribuendi, ideoque αmodum,quo indigebata tenterantiamutuatur, cuius ductu recte facta praemiis remunerabit , uitia uero & fraudes damnis,ignominiis,exiliis denique aut morte multabit. Est enim,

- rudi nemi

222쪽

DE p OL TMATHIA CAP. XXIIa. Ostudinem uero ratio quasi quibusdam munimentis cingit , cui di temperantia modum praescribit,ne terminis suis mota te meritatem induat. Nec iustitia permittit, ut humanitatis oblita duritiem adsectet. Illa uero constantiam singulis impertit, sine qua nulla uirtus perfecta esse potest. Vnde de Stoicis sapientia, quae ipsis omnium uirtutum ou Amo constans animi habitus. Hinc illa Senecae: uidere splenita Kemper idem uella at ue idem noluo Temperantia denique animum componit,& affectus coercet. dc quia singulis modum praefigit,per omnes uirtutes sparsa dc distula est. Sed illa quoque a fortitudine &. iustitia, firmitatis 3 aequalitatis auxilia , petit. Ratio ergo prudentiae est,iustitiae aequalitas, constantia fortitudinis , temperantiae modus. Sed haec ita cuiusque propria,ut omnibus promiscuo insita sint, dc ab uno capite, orta pro sua portione singulis communicent. Α--

Eustratius in Aristotelis VI. ad Nicomach. Et Augustinus Epist. ad Hieronymum. Prudentiam nec ignauam, nec iniustam, nec intemperantem esse posse. Nam si aliquid horum fuerit,prudentia non erit. Ita de iustitia,sortitudine& temperantia existimandum. Quare ubi una earum adest, alias quoque adesse necesse est,ubi uero illarum aliqua deest, uere nulla est, etiamsi quodammodo esse uideaturi Aristo.

teles ad Nicomach. lib. VI. Seneca Epist. L X VI. Cum itaque inter se tam arcte colligatae de implicitae, ut seiungi non possint, passa est sese induci Philo hia, ut statueret ,

neminem unquam unam uirtutem possicere posse, quin omnes simul possideat, de quo est illud Chrysippi apud Laeru

223쪽

me, ου Omnesse mutuosequuntur ait,o unam M. , omnes habeat necesse ela recte insequentes, ct uelut uno fune rouincias. Quam sententiam repetit Plato in Euthydemo de Protagora. Clemens Alexancl. Stromaton lib. II. Cic. II. de Ossic. II. Tuscul. & Plinius Panegyrico. Quare cum & disciplinae simili complexu constrictae, haud absurde dixerim quisquis illarum uel unam ignorauerit, hunc nullam uere didicisse. Nunc ut ad externa te uocem, conuerte quaeso mentem ad contemplationem uniuersi, eXplora solertiam natu-

P, & admirandam eius pulcritudinem considera, deprche des profecto de pluribus unam, omnia admirabili quadano continuatione serieque reruin conglobata, & quae Heracliti

bem,qui circum supraque nos tegit. Vides tot syderum faces diuerso eflectu, uario ortu & obitu, qu si internecino bello dissiderent,passim oberrares ipsamque lunam, Solis aemulam, cornuata fronte adspectantium oculis, pene dixerim, facieridentis abblandiri. Harum cohaerentiae & ordinato nexuimundus ornatum suum debet. Si enim sparsae sua spatia implerent,si incerto & erranti motu singulae laberentur,deser ret coelum elegantia, & uelut in tempestate omnia tumultu oppleta turbarent. Quid loquar ingentem hanc insulam,communem omniti ciuitatem nonne commitatione diuersarum i substantiarii conflata est,et earii temperamento ac mutuis ofrictis,uelut amicitiae quoda foedere sociata, in ipsius naturae, ut uidetur, diuortio, stabili concordia haeret. Ipsa quoque formae nostrae pulcritudo idem fatetur. Aspice corpus humanum,ut omnia inter se membra apto connexu ad usum simul& decore consentiant ue quae si singula captas,deformia& inutilia. Sed ipsius corporis compago nonne eae neruis, ossibus, R id genus aliis composita est quae sane si distrahas αsingula sumas, usus illis nullus erit. Quid mul at in hocs leniri

224쪽

n E p ogrMA THIA CAA XXIII. LXrenni sexuum officio,quo naturae instinctu ac generationens fungimur, mas& scemina coitu miscentur. Arspictura di uersis colorum pigmentis apta confusione temperatis cui insus naturae ueritate certare audet. In choro Musco diuerasae&dissonae uoces concentum miscent. Equidem tota humanitas ordinata uic officiis suti fungitur, quae uelut uinculis quibusdam inter se colligata, ut circuli catenarum, qui mutuo connexu haerent. Longum est ire per singula, certi quoquo te uerteris eadem rerum series occurrit. Semel dix

rim, nihil sita sibi ut pollere, sed singularum rerum consensu& congregatione subsistere, quicquid specie pulchri aut persecti admirationem inuenit. Adeo ut uerum sit Pythagoraestitum: Communem quandam omnium cognationem esse. &Pla conis illud in Menone: Naturam sibi usquequaque consonam ct totam cognatam. est etiam Ciceronis illa uera & nota uox : Nullum genus rerum, quod aut avulsum a cateris per seipsum consare. aut quo caetreas careant.iamsam atque Hemitatem conseruarepri t. & Augustini lib. u. de Ordine: Lapis ut esset lapis, omnesesin partes omnis i natura in unum se lidata eis. tber non esset,si

una non esset. I uid membra. cuimlibet animantis ac iusiera ρ Certes unitatis patiantur diuortium inon erit animal. Populus una riuit, eis. Ex multis militibus fit unus exercitus. Quare artium c

gnationem & mutuum foedus tollere,quid aliud quis dixerit, quam impio certamine naturam rerum lacessere, & comm ni omnium legi refragari uelle Vt igitur uitiuersia una ui a que una consensione naturae constricta sunt, ita mirus quidam doctrinarum consensus & societas reperitur. Quod tum demum apparet, cum totum Philosophiae corpus animo complexi sumus, 2 ingenii nostri aciem per omnes eius,ut ita dicam, ticulos S. uertebras transmiserimus.

225쪽

CAPUT XXIV.

ciplinae inter se colligatae; omnesque artes αscientiae cognationis neΣu reuinctae,communes quasdam proprietates habeant, quas sibi u Per amicas uices mutuo impertiunt, antiqui doctrinae orbem constituerunt,ueluti perfectum quenda scientiae cinnum, ex diuersis aptum & remperatum, quenta Graeci κυκλο- δει ν uocant, & ipsas, quas continet disciplinas,εγ:cwιλια μοι vim, εγκυκλια, εγκω - - λιας. Mamtianus

226쪽

se fingit, cyclicis disi liun appellat. Vitruvius lib. I. Encyclios disciplina uti eorpus unum ex uariu membris eis composita. Lib.VI. - Et eί arte, quae non potest esse probata sine lueratura , encyclios doctrinarum omnium disciplina. Augustinus lib. contra Academicos III. Sed dum adistarum disciplinarum, quibμου excoluntur animi, circulum reuocare uos cupio. Quinctilianus lib. I. Plutarchus M. μέδων οἰγωγης: δει πίνω τ πέδατ ελαγ' ulra1-

Scholiastes Aristophanis Nipελιυς : κυκλικα μαθήματα. Sta ho lib. I. Clemens Alex. Strom. lib. I. & passim Plinius Praefat. Naturalis hist. Suidas. Synesius Dione orbem dis

hoc est,omnes Mathematicas disciplinas assequuntur, illi meticam,Musicam, Geometriam, Astronomiam, quae ς --γματων κυκλον consummant. Scholiastes Aristophanis ιπ D d Orcor

227쪽

- in illis Aristophanis: μιμαἐκ li e - . Novelis in terpretatur A/ ἐγκυκλιον - δώ- , siue quod Moiκὴ adhibita in prima institutione, siue quod εγκυκλια μαλαα- & mnem liberalem eruditionem notet. Philo Iudaeus -

aevo . inde μουmor eruditi, & αμουm. rudes & illiterati. Sane τας ἐγκυκλίους τεχνας omnes ingenuas artes & liberalia studia appcllarunt. Stoboeus ex Stoicis: φιλομουειαν - φι

Κήρανον-. Nisi potius Philo distinguere uoluerit. κυκλια uero auulgari & communiuiudici aliorum opinio est. Sunt enim εγκύκλι- uulgata, obuia Musitata: Ita Aristoteles Me- Dorologicon lib. I . cap. I. dicturum se ait: - κυαινων, GL ως υὴ τυφωνων mi π άλλων τ έγκυκλίων. & Οιυνομικων lib. ILmλι2κῆς Σου ἐμπι&ων mi δἰ οἰγωνών. ἀ- ἡ τ κυκλιων, id est, eX rebus cottidianis.& uernaculis. Suidas

κυκπιον, απ-mχου καλλιφον interpretatur. Ea ratione αristotelis opera εγαυκλια, uulgata GAA δύα , contra uero ea πῖκα - άκροαμούιμα, minimc protrita ac uulgata. N

tandus autem insignis error Eustratii, qui L Ehic. ad Nic maelium cap V. in istis Aristotelis: λα,-ς μ οχ

228쪽

DE POL TMATHIA CAP. XXIV. au

In illo poemate Aristotelem - ά διυμ ωrim egisse scribi is an scilicet aliquis beatus dici possit ex solo uirtutis habitu. Sane hoc argumento defungi non poterat sine ingenii tommento,tali utique λή - ωίξει, quam tradit Eusti alius. Sed praeter Eustratium,uiradmirandi ingenii &. eximiae pietatis,

- ἐγκυκλα, nescio quos uersus circulares capit. Recte uero Simplicius in I. de coelo: - ἐγκυκλια ςιλοεις ματα CXponi πιαοῖς προῖ θεμῆνα, αἶνα-ἐξωττωκα καλοῦm. Ciceroni U. de Finibus, populariter ω meu -νί- τἰά των πιλλων σφε λειαν

scripta, quibus opposita λ ικα - ακροαμαῖκα, in quibus Philosoplita remotior. Plutarchus in Alexandro. Agellius lib. . Ammonius protegom. in Categorio. ram ἐγκυ

Romae mimi planipedes,qui non in scena, sed in circulis agmbant. Quanquam Δί,σμ2mιων , quia nullis strophis aut antistrophis usi, ut Aristoteles problem. XV. Sect. XIX. tradit. Non dicuntur ergo εγκυκλια a machina theatrali,quar Aκ κλημα, ut Pollux lib. V.& Scholiastes

ristophanis Acharn. tradunt, cuius conuersio TeSspectam dae exhibebantur, quod προκυ-λει, siue --κλαν δ κυκλοφωρῶν. Nam ea ratione Gκκυκλια. Sed εγκυκλοπα δά- siue κυκλοπαιδειαν dcierunt seriem omnium artium colligatam Rconnezam, a persectissima & capacissima suculi figura, quae una M. continentilinea absoluitur,cuius si tercisa esset,nulla iam eius sorma. Perpetua enim μω χαψα ducta linea, redeat necesse est in punctum, ex quo moueri coepit. Ita harum artium orbis perse in& continuo circura comprehensus. Sic Plato VII, de Rπ l. ἀυ -o

Dd a

229쪽

corpus quoddam poematis, quod historiam mythicam eomplectebatur. Photius in Bibliotheca ex proclo: a λαμῖινει θ κ, πῆ τοῦ λυοψμου eJλκοῦ κυκλου, ως αυχε γτῆς Ουριωῆ κ, Γῆς μυλλογυδίης μίθως. αεξέμε-3 3 πῶ

runt hoc poema, quoniam recto tractu & connexa serie comprehensum. Resert enim idem Photius του ι κῖ κυκλου

de Horatio scriptor Urllim , quem ridicule & inepte uetus

ipsius Scholiastes interpretatur circumforaneum, qui circumeast riuitates recitans sua scripta, o artes cyclicas ,, qua nimia profundia ratekobscuritateL in gyrum uertuntur, propter nimiaF uraborum κmbages. Em.ν κω ον intelligit idem Horathis de pota

Nee circa uilem patulum i moraberis orbem. ιlem, quia & Photius ait noc poema legi non ob praestantiam, sedeohaerentem rerum ordinem. Deinde proiecti Scuilis animi ταλαί- , -χυκως docere. Ideo & flatulum orbem. Magqum enim opus oportuit. Nam quae κύκλωπι μυλλογυ γα enarrabat, certe mλα-- ea docebat . ideoque in immensum excreuit opus, quod eX plurimis poetis congestum, ut ex I. Stromat. Clementis Alexandi adiparet. Quaecunque enim κυκλω mine Grasci dicunt, ea κ θολικας fiunt. Ita cum dicimus κύκλωλαως eum docemus, orsi a prima literatura, totuni artiunso'em , mal a carum omissa,complexi. Sic apud Medicos

230쪽

DE po L T MATHIA CAP. XXI R. ary μους κυκλους - ο τ ἰαπων. Hunc cyclum methodicum, describit Caelius Aurelianus tardarum passionum lib. I. Reyumtiui cycli ordinatis formanda hoc meri: primo Heparuo clabo atque aqua nutritus aegrotans, alio die leui motu exercendus, atque oleo perungendus. Persecto resumtiuo cyclo adhibendus eri ραπιαγκωῖός. Prima igitur die erit rebo ab inendus aegrotans. Tum alia die parua adhibita gestatione rursim panis Llimus temnam partem. &quae sequuntur ad praescription cycli, cihius passim mentionem facit. & in diuersis morbis diuerasos constituit. Est igitur cycius, medendi quaedam species, . eerta lege & ordine obseruato in recto cibi es remediorum usu. Quare κωιλω λυπούειν est rite seruatis omnibus aminimis remediis ad maiora progredi,ut nihil prorsus omitatatur. In Caii Institui. lib. I. titi II. Si testamento seruoruin manumisso circulo a scripta fuerit, ut qui prior, qui risterior no a minatus Α, agnosii non post, nul& ex his libertatem ualere mani fistum est. Sed haud dubie uoluntas testatoris erat, ut omnes manumitterentur, qui circulo inscripti erant. Dionysius Milesius scripserat κιῶλον isπιών, ut auctor est Suidas. Oupus, quantum existimo, uarti arSumenti, comprehensa r rum serie. Nicephorus Callistus histor. lib. X. inter libros ueteris Theologiae laudat Dionysii coronam. Nonὼ dubiis quin hoc loco Graeci libri praeserant': Διονυσίου κυκλον. Hac erago ratione πιι δε ις constituerinu & appellarunt. iob: si ritalia a bimi au anui udii mutus smeto ibi; Oarici aeta