Iacobi Pontani de Societate Iesu, Poeticarum institutionum libri 3

211쪽

Mutari selim ect enim leporum, Disertuspater ac facetiarum. - - sitiare aus bendecas bos trecentos Exspectis,aut mιhi linteum remureia: Quod me non mouet aestimatione ,

Verum ect mnemo unon meis lis. Namsὼdariis setaba ex ueris t/ Miserunt mihi muneri Fabulgus Et Veranmm. Hae amem necesse ea, is Veranmotam meum, ta Fabus m.

Thalum quoq; ut larem incessit, cui, nisi ille quae

suffuratus erat,ab unguibus reglutinaret, flagella, quomodo Asinio trecentos hendecasyllabos, interminatur.Epigramma est numero XXI Lsimila fecit Martialis in Luscum furem.

Asitas hune seno contentum lum1ne, euim Lippis sub attrita fronte lacuna patete . . Ne contemne caput,nihil ea furacius νίgo, Non fuit Autolici tam piceata manu

mne tu conuiuam cauru se lare memento,

ne furit, ath oculo Luscus stros suidet. Meuia semeiti perdunt lauting ministri, Et latet 3n tep/do plurima mappa sinu. ta a nee accubitu Fubducere pastia nescis, Ee testus ianis sepe duabus abis. Nec dormirantem Uernam faudare lucerna . AEFubuit Pax,ardeae νίga tices. 2 . Si nihil ιnu Ppuestum, tunc arte dolosa circuit, ei soleamurripit Vse uas.

Alibi Catullus Iulij Cisaris liberalitatem in Mamis

murram hominem improbum collatam a cerrime insectatur. Quis boeporect sidere,quispotea pati sit uicus,'Qorax, re aleo, cse.

Talia sunt quae scripsit in prodigiosam Gellii libi-

212쪽

3 3 POETICA R. INsTITVT.dinem. In Licinium Caluum, qui ei malos poetas dono miserat. In Cornificium, qui eum in magno animi dolore iacetem solatum no accesserat.Cum Alpheno homine parum fideli in colenda amicitia expostulat. Alibi ingrato exprobrat.

EXEMPLA DELIBERAE

TIONIS.

Notum est ilInd Martialis ad Iulium, quem aetate grauem ad otium voluptatem* hortatur lib. 3.

Sue fluunt imo sic quos lapsia sinu.

Martialis Iib. s.per Musas petit a Parthenio Domitiani cubiculario, ut Imperatori suum libru, cum erit tempestiuum offerat. Consolatorium hoc est Leodegarij a Quercu. tom. . Florum epigrammatum ex variis poetis. Euid noctes miser eiulans, dies, I conuitia profutura fundisi Aio Lachesin lacessu oreta, Quod natam να ubi abs ut quadramam, Arguram, Ge/lem, senustulams,

Et quamprasidium subinde Armum

. . Spera ν

213쪽

Sperabin senio tuo futuram. An hoc iadere t an hoc eac noeereia, Pro terris Maria dedisse ealum PQuνn gaudes potiuN, Aeralde, cum,quam Mortalem genuisse ereidisti. Hanc DEtam ὐιdeas repente dis P

EXEMPLA EXORNATIONIS.

Catullus in Ciceronem.

' si fot sunt quot fuere Marce Tulli. Quot, poct aluae erunt mannis, Gratias tibi maximaae Catu in is pe=mus omniumpoetae Tanto pesiimus omnium poeta, l.

Quanto tu opermus omnνum patronum

Martialis in Decianum lib. . r, quis erit raros inter numeranduae amicoHEuales prisca fides fama, nouit auos:

Mquis Cecropνἀ madiduae Latia, Minerua Artibin, ta vera simplicitare bonuιr Si quis erit recti cusos, imitator honesti, Eo nihil arcano qui roget ore deos: Si quis erit magna δειbnixus robore mentis, Disper eam si non hie Decianus eris.

Concinnum,& longἡ festiuissimum est hoc eiundem Martial.de catella Publij Iib.i.

214쪽

D sestiria nulta sentiantur. Et desiderio coacta Qeneris, Gutta palis a non fefelBr sectar sed blando pedes Grat, thoro

In qua tams 3 lis sui nee via. Issam denique pone cum tabe a, Aue Qtramque putabis esse s eram, Aut stramque putabis esse ριctam.

Nullum datur epigramma quod non tot, quot a tulimus diuisionum parti alicui subiiciatur. Nee absurdum existimes velim, unum atque idem in tribus quatu6rue diuisionibus locum vendicare,

ct tam huius quam illius generis efficere speciem: id quippe fit ratione diuersa. Etenim sui pingui

Minerua agamus homo cum sit unum quiddam, est & numeratur in multis: in substantiis iri corporibus, in viventibus, in animantibus, alia semperatuue alia ratione. Lac item in dulcibus, iri liquidis .iri albis. Pari modo epigramma est simplex. de habet aliquid aut fortuitum.aut admirabile quod

est secundae diuisionis genus tertium) & est tragicum,& est δηγμ77κον nam h qc quoque diuisio secundum tres modos poematum non est asperis nanda & exornatione continetur. Iam qui volet, cau ssas harum relationum quaerat.

215쪽

DE EPIGRAMMATE IM Z VOpartaparibuου, ct contraria contrariis referuntur.

CIcεRo in Orat. per cum de numero Ο-ratorio disputat, scribit esse quoddam genus verborum, in quibus ipsis concinnitas insit,& quae suapte natura numerosa sunt, etiamsi nihil est factum de industria. Cetterum genus illud esse triplex. Aut enim habere casus in exitu simi

graeci ανπθετον, latin E cotentio,& contrapositum. Fit autem diuersis modis. Nam ct singula singulis

opponuntur,vi, larit pudorem libido,timorem audacra,rat onem amentia. Bina binis,Vt, non nostri ingenis seesri auxilii. Plura pluribus, pro Milone: Ectemmim dices hae non scriptasednata lex: quam non Hic mus, a cep/min et min:ὐerum ex natura Us arrvuimus, hausAmus,expresimus. Omisso primo genere huius concinnitatis , quae hic locum nullum habet, nisi in e-chicis, videamus quam pulchre secundum S ter tium in epigrammata conueniant. Quae proinde concinna fieri de dici c rtissimum est. Paria pari' bus referuntur in illo, quod primum est in Anthol. ε

216쪽

Et in his quae in Appendice Virgiliana leguntur do

morte trium. inuens serpens, casem senere sub snum, V νacee ex ictussede serpens, Me Qeneno.

Lege caetera,sunt enim n 5 vulgaria. Eiusdem elan

sis est hoc Pentadij in Virgil.

Relici eonatu hoe imitatus est Matthaeus Oseanus in suis poematis,loquens de Petro Bembo.

Nihil porro elegantius illo Archiae in Hectorem

Et hoe Simonidae perquam numerosum & r

Exemplum ubi singula singulis opponuntur Tosio m. r. in Christum eruet suffixum.

Prouersis dominus morirum pro sontibuου insens, Pro agroto medicus, pro grege pastor obit. Pro populo rex macta ur, o mrtire ductor,

217쪽

LIBER TERTI us

Conchasio huius pulcherrimi,& religiosissimi epigrammatis habet repetitionem , τόθυγμα, μνα- ιΦοissubiectionem. Quamuis autem exempla

nondum repererim, in quibus bina binis. α plura pluribus opponerentur, ut fieri perspexisti, in exemplis Ciceronis, quae supra adduxi: tamen quin idem praestari possit in epigrammatis, non est dubitandum αDI A L o G V Μ conficere , cum propter alia,

tum propter decorum personarum loquetium est laboriosum: propterea quod nisi prudentissimus , ct experientissimus videre potest,quando, quantum, quibus verbis, quomodo Vnumquςmq; loqui, α quibus moribus praedi eum esse oporteat. In omnib. & fingulis separatim το πρωον cernitur. Sed hare meo quidem iudicio, ubi ad perfectum unguem omnia eXisuritur, paucis p versibus tota collocutio arctatur, diffieiliora cra fiunt. Itaque etsi non quaevis difficilia continuo pulchra, tamen hoc epigramma, in quo ut laboriose,ita festiuε,magnal cum admiratione,quales sunt personae, secundum naturam, proprietatem

ct conditionem ipsarum exprimuntur , audebo

DE EPIGRAMMATEC Apuae VIIIN AE pulchrum

218쪽

is POETICA R. INSTITU T. pulchrum dicere. Nec refert quidquam, veretnd an personae sint: poetae enim frequentissime fictas inducunt: qui, quae hominum propria sunt, multis aliis rebus tribuere consueuerunt, siue illae sentiant, siue omni sensu motum vacent.

Ausonij dialogus in simulachrum Occa

sionis, ct Poenitentiae.. Cutinis opus p Phidia, qu/ signum Pa ados, eiuri QM BIouemfecit,rertra palma Voseum. Sum Dea,qua rara, tapaucis occaso nota. Quid re uia ins is istare loco nequeo. Quid talaria habes 3 9olucris sum, Mercur in qua

Fortunare fiat, eardo ego,cum soluν.. Crine regis faciem. Cognoso nolo. Sed heus tu, Occipies Caluo es. Ne tenear fugiens. Qua rabi νunc a comesi dicat tibi. die rogo qua sit Sum dea cus nomen, nee Cicero Vse dedit. Sum Dea qua facti, non facitise ex go ραρο ποῦ Nempe se paenitear,se Metaniara socor. Tu modo du quia agar recum. M quando solamν. Hac mauero hanc retinent, quos ego prateris 'Moh dum rogitas,dum percunctando moraris, Elaesam dices me tib/ de man/bω.

Inueni duos perelegates dialogos, unum in spem alterum in Iustitiam. L. Qi tom. 3. Posteriorian tum studio breuitatis adscribetur. Dialogus in Iustitiam.

Quod genust aseveris. Ex quo genrtoret Modo. Ecqu. Matre t Dde. Nutrix qua tua 8 Pauperio. Quis gremio infantem fuit 2 Prudent . Quonam ne is duce agnoscis eraminat Miscio. ViaHum ruri dextra geris p cur laeua ιι lancem'. Ponderat hac caussin,per ut i e reoI

219쪽

cuid rari a sunt Z Quod copia rara bonorum eΠ. Qua comes assidua eL78 Candida simplicitas. unum aperta et ιι cur altera,'altera Hausa e H PHaesiurda mi grassanditur 3sta bonis. Paupere cursemper cultui ι B imus esse e Cui cupit exigua emper habebιt opes.

Quasi torno factum , elegantiae grauitatisque plenum est illud Iuliani Ex praefecti AEgyti lib. 3.

Multi scriptores dialogos huiusmodi vocant dialogismos in quo falluntur. Dia Iogismus siquidema διαλογt avi, est figura, quae fit, cum quis secum disputat, ct volutat quid agat, vel quid agendum putet. Vt Terentius Andria: Quid igitur faciam t

Cicero pro Cluent. Dem Iudicibus' mihi igitur nihil quaeretur φ Et in Verrem. Si pupillo redimitur, mihi praeda de manibus eripitur. Quod est igitur remedium t quod' ne liceat pupillo redim re. Peccant etiam hi qui locos illos, ubi orator interrogationem proponit, deinde ad eam ipsemet respondet dialogismos appellant quia putat idem esse quod dialogus, quae vox a διαλέγc diu facta est. Quamuis autem in dialogismo etiam sibi respondeat orator, tamen interrogatio eius non est simpliciter interrogatio, sed interrogatio δαθηΠκη, ac proinde dialogismus a diapore si parum differt.

Haec ex libello cuiusdam docti viri de abusu Grae-Μ s caet

220쪽

it 6 POETICA R. INsTITVT.cat linguae κοἰσυσδονυσα. Lib.3.Arithoi.perquam suauis dialogus extat Antiphili in Iliad. de Ody seam quibusculaquam Homeri filiabus loquitur. O Rcλοι πνγ έ g Alius non minus lepidus de diciersitate patriae Homeri, lib. . ἐν εφυς ἔ In tertio quoq; tumuli nonnulli laauissimas habpnt eoIIocutiones. Graecis haec forma epigram. familiarior . est: Latini veteres eam neglexerunt.In Catullo,&MartiaIe nullum dialogum legere memini.

pigramma, attentum m retinet Iectorem,cum in fine aut medio verius, eiusmodi vocula Ponitur, quae vel toti verbo praecedenti, vel eius caudae similis aut eandem sententiam illustrat,aut diuerium aliquid ,de nonnuquam contrarium, a Prorius inexspectatum, aut par aut maius,aut minus deniq; complectitur. H qc Echo dicitur.In hoe genere festiuitatis Latini maiorem quam Graeci putantur laudem assecuti. Potest item Echo ea ratione ad finem verius respondere, ut ipsa non sit particula veris: quo qui de pacto in medio committi nequaquam poterit: est enim Ec deforme δ: inusitatum interlicere versiit, quod ad verium nihil pertineat. Ego vero elegantiorem illam existimo, quae crebrius adhiberi potest. Talis autem est haec, quae partem carminis continet, quae proinde tum in fine, tum medio poterit consistere. Multae, interis