장음표시 사용
161쪽
qua debere se iii dicauit, exoluit: & tamen pro Deo minime apud Imperatorem tacuir egem Jatam,a sua Maiestate, reuocandam esse. Quams Maiestas reuocare noluisset, Pontifex publice no tacui Set eam iniuste& male contra Deu: latam esse. Sed iudicauit se eam det, cre Impora tori reuerentiam, Scobediet iam, ut id quod citra Dei ostensam ad tempus tolerari potOat, publicaret ac reuoc. it onem non n s pruiato ad suam Ma atem icripto ioticitarct. Docentur itaque omnes subditi hoc memo- irabis summi Ecclesiastici Principis exemplo, uti uin tua cum reuerendia Regibua obedia ut, eorumque leges & mandata nec praecipitanter, nec ic mer aec curiose d judicent. Non enirn ille, de maiori, sententia iudicat, cuius officia.
um est ψbςdire,&implere quae iussa sunt. .
rebellare sit per te malum. Caput II LEX superioribus colligitur duplicem esse
inobedientiam : unam proprie dictam in rebus licitis, in quibus quis alteri l. best; aliam impropriς dictam, eam lue & in rebus illicitis, in quibus Deo magis obedire ortet, quam hominibus: & in rebus licitis, in quibus praecipienti obedientia non debetur. Exeui- pli gratia si parens filio mandet ingredi mona- sterium: si ni aritus uxori, vellere dotem: si ex populo, nunquam bibere vinum.
duplex est rebellio, una quae Deo
162쪽
imul tum displicet,& per se mala est,quando potestati resistitur in ijs, in qWibus obedientia&subiectio debetur.Imo & tunc non modo species rebellionis, sed & ver/ est rebellio, quando ob caussam quidem licitam superiori resinitur,sed modo & ordine illicito. Quod facit
sit, quando inferiores contra superi Q res suos, aut litem,aut arma,quantumuis defensiua,su Lcipiunt. Etsi enim ob iustam causam resistera non sit propri locutione rebellare esse, tamepotest rebellio in modo procedendi Caeterum gςneratim & extensiue rebelles dicuntur, quicunque ex quacunque caussa, si
perioribus suis resistunt, Quod in quibusdam casibus aliquando sancte fieri posse,& aliquando omitti non posse, non est dubitandum. Hi igitur a proprii nominis rebellibus sunt sece
Fidem rebellibus struandum esse. Caput IIII 3
P utrosque tamen pertinet quaestio, qua quaeritur an conuentiones quas subditi per rebellionς extorquent,sertiadae sint, an non fiat,. Quidam asserunt seruandas non esse.Quae senten tia si vera sit, irrita eriunt & illusoria omnia pacta, quae hactenus Alexander Farnesius,&auunculus eius Philippus Cathodicus Rex, cum rebellibus subditis transegerunt. Quod pientissimae eorum aures horrent a. i , audire. sciunt enim non decere Principem labium medax, ct nullam re vehementius Rempublicam
163쪽
sERVANDA, LIB. III. . 337 publicam continere quam fidem: Sciunt non modo publica cum hostibus, sed etiam priu
tacum quibustunque pacta sanctu conseruanda esse,ac fidem rerum promissarum maxime apud Principem consistere oportere.Didiceriit
in schola Christi illud Apostoli, Inisite sese.
sum hominem qui se unum Deum creatus est in ii Atia anctitate veritatis. Propter qzod depencntes mendacium loquimini veritat anu quo cum proximo uo.ktaque facessat perniciosum & se- . ditiosum illud dogma,quod castae aures audi
Quamquam enim magnum discrimen constituatur inter rebelles & hostes, eo qu)d rebelles nullum habeant ius hostile, ex usu tameloquendi hostes vocantur omnes contra quos -rma feruntur. Atque ut demus his nihil belli iure deberi, debentur tamen ςis quaecunq; per ςonuentiones promittuntur. Et sicut usu loquendi hostes dicuntur,it eadem phrasi dicuntur iure belli pace,induci sinacta, redemptionem,&similia postulare
d Obiestiones respondetur. Caput H
SEd videamus qui colores proserantur contra communem,ueram,ac indubitatam sententiam, pro priuat paucorum opinione.
Obiectio prima est, Rodinus libro primo de re publica dicit nul
las couentiones minus firmas esse, quam quas
164쪽
fastiunt subditi re Selles cum suo Principe. . Responso. . Fateor Bodinum id scribere in Gallico opere de Republica. ideoque consulit ut Princeps
. extraneus,aut Vicinus, pro eis paciscatur. Verum huius Scriptoris nulla est apud me aut horitas eo quod in libris editis hostem Catholi fidei se esse declarauerit. Quod de amethodo, quam ad facilem historiarum cognitionem Parisijs edidit, in annotationibus ad Irenaeum martyrem Feu- ardentius &obteruauit, &as notauit. Obiectio II. est, Romani nunquam cum rebellibus foedere, aut pactione, rem composuerunt. . . Responsio. Credo.Sed si composuissent, religiose id ser
uasent. Ideoque ne seruare cogeren tu r, com- ponere noluerunt. Nunquam enim fidim suam
apud queu quam periclitari voluerunt. Obi lectio II I. est, Quod nullum est, confirmari non potest.
si conuentio fiat de re nulla, quod nullum est confirmari non potest: quemadmodum si rebelles no velint nisi iusto hostis titulo transigere,cum eum non habeant, nullus erit ille cotractus. Caeterum qualis est usu loquendi inter subditos&Principem thostilitas, tale est inter eos ius belli, neque alio titulo paciscuntur. Obiectio IIII. est, Quomodo per Daeum iurabunt, cuius ordi- ationi ipsi resistunti
165쪽
saepe Iudaei, vi urar ij, concubinarij, iniusti belli auctores, alij que peccatores, qui Umnes . Dei ordinationibus resistunt , . per Deum Iu- xant.' Et de infidelibus scripsit beatus Augustinus in Mad Publicolam: Moset te virum eius de ured re st,qui xt eam fruerperia maturauerit. Vbi te volo prius, consilerare utrum si qui seiamp. Uasei De os iurat erit se idem sic ruatorum, ct eam nonserva erit mn tibi videatur bis peccasse ' Si enim tali ii rationeρromissem custodierit dem, ideo tantum pec ca se iudicaretur quia per tales deos iurauit. 1llud aurent nemo recite reprehend. ret, quia Mem feruauit.
Nunc veris qAja ct ii rahit per quos no debuit, ct contra pollicit an fiden fecit,quod non debuit, bis utique peccauit scper hoc qui uritur de illius quem coi satiurasse per scos falsa utitur non ad malam rem,sed ad licitam ct bonam, non peccato e usse s ciat,quo per damonia iurauit,sid bono pacto eiuι,quo
ando Princeps cum rebellibus peculiarem init conti actum, hi non frustra eius fidem sibi seruari postulant. Ea est enim natura & connexio huius in 'di pactorum &contractuum,ut non nisi mutuo consensu uterque, vel prioris
166쪽
r o DE FIDE REBELLI BV stur. Quamquam igitur subditi in alijs ctioni
bus Principi suo sint infideles, possunt tamen i
in peculiari contractu sibi & fideles, & virin que deuincti permanere. Quod clarius est, qua vi exemplorum illustratione egeat. Obiectio VI. est, Neque consensu factu vidςtur quod per vim exprimitur. Responsio . Sigismundo Imperatori verissime dixit us Uum n teranus miles potem negare cumpeterem: nunc
7 fine n in m quia pro mi en, rescinderemn, ρ ρ poteris. Deindo quam multa per vim iure bcl
li exprimuntur, quae tamen mutuo consensu T. l. coaluissς negari non potest. Iuramentum enim 'quod de re difficili & dura, licita tamen,extop- 'quetur, seruandum est. Qua de caussa Deus acriter sedeciam , vitiamum o familia Dauidis Regem, increpavit &puniuit,quod contra iuratam fidem a Chalda orum rege defecisset. Obiecit. HI. est, Nulla iusta causa, ut inquit Cicero, videri potest aduersus patriam arma capiendi: Ec per consequens aduersus Principem: qui est com munis omnium parens. Responsio. An igitur ut alia praeteream exempla, Danis nostra memoria defuit caussa, qui Regem sust Christiernum usque ad mortem in carcered
Sed versemur inter eos ubi iusta resistendi Philippi
caussa deest. Cum eis Principem nulla pacta,
167쪽
foedera, contractus; aut con u en tiones, valide inire posse,absurdum est cogitare. obiectio VIII. est, Pqpulus cum extraneis pacisci non potest de rebus ad Rempublicam spectantibus: quod soli Principi concessum est. Multo minus Principem ad iniquas conditiones adigere poterit. Responsio. sed princeps sese ad iniquas&duras conditiones aliquando astringit. Deinde quamuis plebei j & priuati homines de rebus ad Rempublicam spectantibus pacisci no possint cum extra n eis, so lum tamen Principem id posse,cuius plerumque limitata est potestas, non est perpetuum. Magna enim senaper fuit in Francia O dinum potestas in officijs dispensandis, in tri butis moderandis,&in administrandis tum pacis, tum belli negoti s. Obiectio IX. est, Princeps, cuius est leges dare populo, no acic; pere, cum legibus solutus sit, nullis legibus
astringi potest a suis subditis.
Respondet Baptista Fichlerus adulatoriam vocem esse:Principem legibus non esse subimetum,cum contra Theodosius Imperator digna VPrincipi vocem esse dixerit se legibus subdiatum eue profiteri. Et Valentinianus ab Ambrosio audiuit, Dist. ιλ
rerat Orfert,quas primus i e custodiat. Quod igitur dicitur Rex legibus non teneri id intelligi debet de legibus ciuilib & de particulari,
168쪽
ticii lari ac priuatorum iure: non de iure publi- ico,&adstat utri pertinente multo nainus de iure naturali & Diuino.
Assumunt nonnulli, summum Magistratum licet peccet, non habere alium iudicem quam Deum. Ad id praecitatus Fichlerus refrondet i igentes populique ordines sibi fere retinuisse ius frenandorum Regum : cui nulla temporis praescriptio obesse potest. Caeteriim non iudicandos ab ijs Reges pro priuatis delictis, quale erat homicidium & adulteitu Dauidis, sed pro iis quibus publicus status etiertitur. Nihilo minus Traianus cum Surae tribuno militum ensem nudum porrigeret, etiam in se uti eo ipsum voluit,si perperam imperaret. Obiectio X. est, Nulla obligatio consistere potest, quae a us, iuntate promittentis statum accipit. Quo spe . ctat Pontificem nunquam sibi manus ligare. Responsi O. Quando Princeps clim subditis suis compnit, ea obligatio statum accipit a mutua pro
Huc etiam pertinent pacta inter stubditos &Principem in inauguratione inita de priuilegijs conservandis,de residendo, &alijs similiabus obseruandis. Ad quae aliquando ad ij citu
poena amittendi Principatus. Quae tamen Omnia honesta,& rectae rationi conformia debent, ut sicut Principi occasio superbi dominationis, 'lebisque per tyran idem opprimendae per huiusmodi pacta adimitur, ita e diuersis plebi per eadem illa pacta non debet reserua-
169쪽
recalcitrandi. Ita enim non staretur in iure Diuino & naturali, quo praecipitur ut propter bonum pacis ac tranquillitatis inter homines se uandum humanae societates certis legibus ab aliquo superiore regantur. Cui regi lar ii quae pacta repugnant, aut praeiudicant,ea ut inhonesta,& legi naturae contraria, re ij cienda sunt. Eatenus autem dicitur Pontifex nunquam sbi manus ligare, quia quando leges condit, aliaque statuit,potest ex caussa aut easdem reuoca- aut cum nonnullis dispensare. Sed si alicui
beneficium contulit, si quippiam promisit, si foedus aut pactum cum alijs ini jt, in his manus sibi ligauit, & pro libito suo ea casiare, irrit re, & reuocare non potest . Obiectio XI. est, Reges sicut nullam regni partem alienare possunt cuius tantum sunt usu fructuarij sienec quicquam ex ijs quae Maiestati cohaerent. Itaque de facto alienata ad ius pristinum reuo- eari debent. Imb nec sponte se abdicando, Ia perium amittunt. Responsio. Quae coronae cohaerent, de facto alienata ad ius pristinum reuocari debent, nisi ea Rex cum consensu Ordinum aliena uerit. Caeterum multa sunt, de quibus aut cum hostibus, aut cum
rebellibus, pacisci potest, quae ipsi Ordia
170쪽
nibus pastum pro capite pretium non at u ttuleris, nulla fraus sit, nesi iura, itus quidemi non
PROωtur quoque Ciceronis testimonium: Si praedonibus pactum pro capitepretium non at ' ttilem 2 stafrast, e I,uefiuratus quidem id striis ceris. Num pirata non est ex perduellium humero demitus,sed communis hostis omnium. Cum hoc nec des e se debet, nec iusiurandi commune. Reguliis vero iion debuit conditionespactionesque bellicus Obsiles perturbare periurio Cum iusto tinct legi timo hoste res gerebatur, aduersu quem ct totum
feciale,ct multa sunt :ura communia. Haec quidem Cicero scripsit,& exinde soritassis colligi potest iam olim Romanorum aut legibus aut moribus vetitas fuisse cum rebellibus conuentiones.Sed nos qui Christiani sumus,disputamus ct tractamus quid Christiani, legibus ac moribus receptum iit. Quibus etiam propter nominis Dei hon rem repugnat iuratum praedoni pro capi te pri tiurn ii ii adferre.Est enim, ut Sanctus Thoma - I' explicat, in iuramento coaeto duplex obligatio. Vna, qua homo i obligatur: quae per co ctionem tollitur, quia qui vim intulit , mer