Speculum ecclesiae pontificiae. Nicolaus Clemangis archidiaconus Baiocensis, ... de corrupto ecclesiae statu. Huic accesserunt duae eiusdem epistolae super materia Concilij generalis; tractatus Petri de Aliaco ... de reformatione ecclesiae Concilio C

181쪽

Ecchia Pontificia. 163 'benda erit prouisio, videlicet se per colla- , tionibus beneficiorturi, & electionibus dignitatum. Similiter staper concessionibus exemptionu m,quas Romana Ecclesia pluribus religionibus, Abbatibus, &conuentibus, ac capitulis in praeiudiciu Praelatorum concessit, de quibus iam . lim plures deuoti Ecclesiς zelatores conquestissent, sicut beatus Brevirdus in libro ad Eugenium Papam, & alij. Simit, ter de pluribus alijs honoribus, reuerenclijs,& praeeminentijs, quas quidem officiari Romahae Curiae super alios pra

latos viturpaverunt. Et de multis eorum

particularibus excessibus, de quibus longum esset per singula discurrere, perutilis iti necenatia erit prouisio. Hic autem propter dictos excesses dudum quanda opinionem recitaui, quam nuper in tractatu de ecclesiastica potestate, tanquam eiToneam reprobandam esse declaraui, videlicet quorundam detractorum Romanae Ecclesiae, qui in eius odium praetextu quorundam abusuum,statum Cardinalium,quem inutilem & damnosum, M a nec

182쪽

Ecclesiae Pontificia. 16yclesiae, ac status ipsol una se essetfhialiter paratiores obtulciunt, quam quicunque alij cuiuscunque status. Immo plura m bra Ecclesiae, illa suae reformationi restiterunt, cum tamen reformationem c

pitis importune peterent. Quia ergo Romana Ecclesia in capite & in membris sitis se cum ratione temperate studuit, iustum est ut subditae Ecclesiae eidem smoque regimini rationabiliter obtempe-

rare& subesse debeant,iuxta verbum Seneca: Multos reges, si ratio te rexerit. De reformatione Pristorum.

TErtia consideratio erit de reformat,one Ecclesiae circa partes eius prin-- cipales, videlicet, maiores praelatos. Vnde prouidendum erit quod tales eligan. tur, qui non sint iuuenes indiscreti, aut immorigerati, aut carnales, spiritualium ignari, is graues aetate & moribus,eminentes spirituali scientia & doctrina, qui in suis rebus non sint strenui,& in Ecclesiasticis remissi, nec propria magis quam M 3 come

183쪽

Ecclesia Pontificia. I97 si nullus se opponeret, quia not suffcit bono patrifamilias constituenti custode

thesauri sivi, quod nihil mali sibi de illo

opponatur, nisi etiam ipse alijs tacent, bus de eius idonestate diligenter inqui- . rat. Item, quia stultum esset, patremis initias thesaurarium facere sine thesauro, sic similiter facere Episcopum sine subi

cto populo, sicut arpe fecit Homana busio in contemptum status episcopalis,

de quibusdam tum titulatis Episcopis mendicantibus & gyrou gis. Item, quia mali praelati raro de suis excessibus corriguntur,quia non cito etiam contra notorie malos profertur scientia, sed per multos annos differtur, & sepe eius punitio totaliter negligitur, idcirco absque timore mala perpetrant, & plerique eorum, suspensionis, excommunicationis , irregularitatis,& alias iuris poenas contem nunt: ideo prouidendum erit,quod ci

ca talia visitatio & inquisitio fiat, ut taliuvita & fama in prouincialibus Concilijs, vel si opus sit quandoq; in generali Co-cilio, summo Pontifici referantur, & ad . . . ' M eorum

184쪽

EGUM Pontificia. I 69 Item tollatur monstruosus ille abusius, quo quidam Praelatorum armis spirit latibus depositis , arma corporalia assu-smunt in campis, sicut principes secul res,& saepe cum opprestione pauperum, di crudeli effusione sanguinis, cum tamen Dauidi ab aedificatione Templi, qui vir sanguinum erat prohibitus sit. Item,si non placet seruare illum iuris rigorem , quod non liceat Episcopis astra Ecclesia plus tribus hebdomadis abesse, saltem prouideatur quod sine speciali lucentia & rationabili causa diu Ecclesias suas in praeiudicium animarum non dein sesant, sicut hodie multi Praelati faciunt. Item quod monstruosius eae religiosi &monachi, qui plus sunt omciales sis quam Christi in curijs principum &Cathedris iudiciorum, ut cameris c-- putorum, &alijs actibus secularibus militantes contra statuta Canonum, ut II.

qu. I. Cum te quide,cum suis similibus. Item prouidendum erit quod Praelati insitis synodis & eorum ossiciales in sitis curijs, non ad repletionem bursarum ii

185쪽

17o speculum tendant, sed ad conectionem vitiorum,

emendationem morum, & aedificationem animarum. Et quod exactiones pro sigillis & literis moderentur,& paenae pecuniari: e vel tollantur vel temperentur, aut in totum vel partem ad pios usus notorie applicentur, & quod paena excommunicationis non leuiter ut supra tactu

est) seratur. Et quod litium prolixitates quae pauperes spoliant, & multos de sitae iusticiς prosequutione desperare faciunt,

modis congruis rescindantur. Et quorundam aduocatorum & procuratoriaministentia intolerabilis reprimatur. Item si obstante consiuetudine non placet seruare illam rigorosim regulam contrampnia iure imman ii Ei pN ordinati*ne aut pallio detur, aut accipiatures habetum Gregorij Papae, & multae aliae ,quae sabbuntur in antiquis iuribus , saltem super his esset aliqua moderatio adhibenda, &pro conscientiarum sedatione etiam multitudini errantium pie condescendendo

aliqua declaratio facienda , iuxta illud

186쪽

Ecelesia Pontificia. 17INicolai Papae qui praesidens in synodo

Constantinopolitana dixit, Quia ergo usque adeo verenda symoniaca pernicies hactenus inoleuit, v t vix aliqua Ecclesia valeat reperiri,quar hoc morbo non sit liqua ex parte corrupta, & tanta talium multitudo est,ut dum rigorem Canonici iuris super eos seruare non possumus,necesse sit ut dispensatorie ad piae condescensionis studium animos nostros ad

praesens inclinemus,a symonaicis cons cratos in acceptis ordinibus manere peti mittentes.Hoc enim temporis nimia n cessitas permittendum a nobis extorsit,&c. Similiter eadem vel maiori ratione permissio & condescensio iacienda esset . super pluribus alijs iuribus & constitui, onibus, quae communiter in scandallam plurimorunon seruantur. Vt verbi gratia, quod nihil omnino liceat accipere in distributione graduum, ordinum admin, stratione, vel sacramentorum, vel sepulturarum, aut huiusmodi spiritualium vel spititualibus annexorum. Quod non liceat quemcuoque Episcopum vel Clericum

187쪽

I7a Speculum ricum die Dominico absentem esset semuitiorum solemnijs , quod clerici ad m, tutinum & vespertinum ossicia venire teneantur, quoa non liceat Clericis ante tertiam horam prandere,quod nullus sacerdutum a quinquageuma usque ad Pasta carnes comedat, quod sacerdotes aduentum ieiuhent: &sic de multis alijssimilibus equibus videretur expediens declarare. quod non essent praeceptased

tonsilia. Et similiter de obseruantia ieiu-nij quadragesimalis quantum ad quasdam persenas, & quo ad quasdam circumstantias estet moderatio adhibenda. Item quia Praelatis de diuino cultu specialis cura esse debet,circa huiusmodi r sormationem quae n cessaria est, prouudendum esset, quod in diuino seruitio non tam onerosa prolixitas,quam deuota & integra breuitas seruaretur, qu*din Ecclesiis non tam magna imaginum &pieturaru varietas multiplicaretur , quodn5 tot nouantaselemnirarentur quod non tot nouar Ecclesiae aedificarentur, quod non tot noui sinisti canoni rem

188쪽

. Eccho Pont ficia. Intur , quod praeterquam diebus Domin, cis, &in maioribus festis ab Ecclesia institutis liceret operari post auditum officium,cum quia in festis sepe magis multiplicantur peccata,in tabernis,in chora

is, &alijs lasciuijs, quas docet otiositast tum quia dies operabita vix suffciunt pauperibus ad vitae necessaria procuranda. Quod in huiusmodi festis scripturae

Apocriphae, aut hymni noui, vel orationes, seu aliae voluntariae nouitates donlegerentur omissis antiquis & authenticis iam in Ecclesia consuetis. Et quod generaliter omnis nouitas & varietas, acvsitum diuersitas in horis ac alijs diuinis seruilijs quantum fieri posset) vitaretur, iuxta decretum Toletani Concilij II. de quo I a.distinct.cap. de his: & multa alia utilia essent per Praelatorum diligentiam prouidenda, quae per singula dio cutere longum esset. De resormatione Religionum o religioserv. QVana consideratio erit de his, quae resormanda essent caca statum re

189쪽

Ece MPmtyicia. rsu , istores, qui de hoc abunde scripserunt. IItem prouidendum esset super correctione Quaestuariorum praedicantium,siue religiosbrum, siue secularium, quoniam suis mendacijs&immunditijs maculant , Ecclesiam, & eam ridiculam reddunt, officium praedicationis maxime honorandum iam contemptibile efficiunt. Vnde praedicatio quae propter sui reuerentiam ad Praelatos pertinet, non esset. tot & talibus vilibus tapstuarijs & mendicantibus permittenda. Item cum in Calcedonensi Concilio statutum sit, ut habetur I 6.quae. I. Qui vere. Quod monachi tantummodo intenti sint ieiunijs& orationi in locis ubi renunciauerunt seculo remanentes, nec ecclesiasticis nec seculatibus negotijs propria monasteria deserendo insistant, prouidendum esset quod nec etiam occasione studij claustra relinquerent, vel saltem moderandum

quod solum ratione studij Theologiae, cum nimis multi seculares hodie studeant in litium facultate ipsa quoque Theologia in statu secularium paucos habeat

sectata

190쪽

Speculum sectatores propter abusum Romanς Curiae , quae Theologos contempsit, & in omni Ecclesiastico gradu lucrativarum stientiaruna studios, praeposuit,cum tamen Primitivi Theologi Ecclesiam aedificauerint, quam aliqui barritatores destruxerunt, & nunc eam quasi ad extremam ruinam deducere videntur,adeo ut

iam horrendum quorundam prouerbiusit :ad hunc statum venisse Ecclesiam, ut non sit digna regi,nisi per reprobos. Ite nunc maxime opus esses ad obviandum insiuitibus tufidelium,quod reformarentur religiones militares, & ad sentandam fidem, mores & patrum regulas, &ad priores institutiones cogerentur. Item circa Claustra Monialiu,quariam proh dolori)vltra quam dicere audiam,deh nestatae su nt, esset correctio adhibenda. Et inter alias prouisiones hoc videretur expediens, quod nulla resigio mulierum sistineretur, nisi tales haberent redditus unde posient sufficieter sustentari in suis domibus recluis sine mendicitate & diL

cursu, & quod de eorum Ecdesijs seu

quorum