장음표시 사용
241쪽
- 13 Vid. Rigantium ad Regul. Cancellar. m. f. I
f. LXIX. Ossicia sunt Canonici Theologi , &
Paenitentiarii. Utrumque instituit Concilium Lateranense IV, quod habitum est Innocentio III Pontifice cr), utrumque probavit Synodus Tridentina ca), & utrumque omnes Ecclesiae Cathedrales, ct Collegiatae in aliquo insigni oppido existentes habere debent. Est autem Canonici Theologi, quem Theologiae laurea donatum esse oportet 3b, Sacras Scripturas explicare, aut clericos res Theologicas edocere 4b; quo munere cum fungitur , praebendae fructus , ct quotidianas distributiones Percipit, perinde ac choro interesset u .
. si Cap. 4 de Magistris. coe) Concit. Tride itinum Sess.. y eap. I de Reformis non modo Theologi officium retine i voluit in iis Ecclesiis , in quibus jam erat institutum, sed etiam addidit quod
in Ecclesiis Metropolitanis , vel Cathedralibus, si civitat insignis, vel populosa , ae etiam collegiatis existentibus in aliquo insigni oppido, etiam nullius dioecesis, si ibi elerus numerosus fueris, ubi nulla praebenda, aut pra-stimonium, seu stipendium hujusmodi deputatum reperi-νur, prabendo quomodocumque, praterquam ex eatis resignationis , primo vacatura , cui aliud onus incompa- tibiae injunctum non sit, ad εtim usum ipso factis perpetua constitu a, et deputata intelligatur. S1militer poenitentiarium in omnibus Cathedralibus Ecclesiis, ubi id commode fieri poterit, eum unione prabenda proxime va-eatura ab Episcopo institui jussit Synodus Tridentina Sess. 24 eap. 8 de Reform. Testatur autem Van-ESpenius par. Iti '. I 2 cap. 3 g. I 3, quod in locis quibusdam Poenitentiarius non merum ossicium sed Dignitas habeatur, ita tamen ut novissimum inter Dignitates locum obtineat. Similiter Τheologum inter Dignitates recenset ipse Uan-ESpenius loc. est. tit. II cap. 6. Verum id vel iandationis lege , vel peculiari locorum consuetudine factum est suam Theolosum, di Poenitentiarium merum esae ossicium
242쪽
respondit Sae. Congregatis Concilii m Murana 1x Aprialis 1699 & in Senen. nitentiaria Is Aprilis I 691. 3 Consule Benedictum XIV. Instit. Eccl. 3 9 U. s. ) Benedictus XIV. de S 'nod. Dioeces. lib. I 3 c. 9num. I7. Canonicum Theologum suo muneri satisfacere animadvertit, sive in Sac. Scriptura, sive in Theologia scholastica explicanda versetur. Quibus autem diebus le- ectici Theologalis habenda sit, expresse non edixit Syno das Τridentina: verum qua hora, quibusve diebus, tum .uper quo Sac. Scripturae libro conficienda sit lectio, Episcopi arbitrio relictum voluit Sac. Congresatio Concilii apud Garetiam de Benefic. par. 3 cap. 7 num. Is s. Multa etiam de Theologi ossicio habent Giresdus Exposit. r. Pontisic. partia I lib. s rit. s tom. a pag. y9s
f. LXX. Suppar est institutione Theologo Poeditentiarius, Cujus est audire consessiones, atque is similiter, dum hoc agit, tamquam Praesens in choro habetur. . Sit autem oportet Sacrae Theo. Iogiae, aut Iuris Canonici laurea insignitus, & an nos saltem quadraginta natus, nisi aliud loci r tio, & necessitas, aut utilitas Ecclesiae postulet I . Neuter eorum habet Dignitatem, aut Perso. natum, sed unusquisque sedet in choro, servato ordine collationis, possessionisque antiquioris, nisi quid aliud consuetudo velit; & utrumque ossicium, Concursu adhibito, conserendum est ca .
i) Concilium Tridentinum dict. Sess. 24 cap. 8 da
1 Benedictus XIII. In Constitui. Pastoralis Officii 6stom. II pag. 4IA Eu uarii, quae constitutio Pro Italia, insulisque adjacentibus edita eSt.
f. LXXL Decretales recensent potissimum inter Dignitates Archidiaconatum, & Archipresbr
243쪽
teratum, quibus post Episeopum summam aucto vitatem tribuunt. Archidiaconi ex ordine Diaco norum erant, sed eorum Principes, & ratione habita meritorum I , ab Episcopo, ut plurimum, . eligebantur ca). Ordine inferiores erant Archi presbyteris, jurisdictione tamen superiores 3b . Sed cum absurdum videretur, non Ρresbyteros Presbyteris praestare, iis demum est imposita ne- Cessitas Presbyteratus 4 . i) Male Salmasius Archidiaconum dictum putat,
qui ordinatione esset antiquior ; nam ille eligebatur , quem Diaconi industrium noverant, uti loquitur Hieronymus Epist. I 6 num. I GL Io 76 tom. I ed. Vallarsii,& vero Theodoritus lib. I es. 'Σ6 pag. s 9 edit. Valesii Cantabrigia I ao. Athanasium Diaconum, etsi junior esset principem ordinis Diaconorum appellat. 1) A Diaconis Archidiaconum electum videtur tradere Hieronymus iae. eis. , sed complurima Sunt exempla eorum, qui ab Episcopis Archidiaconi sunt constittiti. Ita Laurentium Sixtus , & Serapionem Chrysostomus A chidiaconum elegerunt, Ambrosius lib. I de Os es. Irom. 3 pag. 64 ed. Mauris. Ven. I si , Sozomenus lib. 8 c p. 9 pM. 337 cit. ed. Valesii. Vid. Selvagium Antiquit. Christian. lib. I par. 2 cap. 2 f. q. 3 Isidorus apud Gratianum Can. I dist. 1s Archipresbyter vero, inquit, se esse sub Archidiacono, ejusque praceptis, sicut Episcopi sui, sciat obedire . Observant Romani Correctores verba haec non extare in ipsa Isidori epistola, neque apud Burchardum lib. 3 cap. I, ubi haecepistola refertur. Extant tamen in decreto Ivonis par. 6cap. 2o , ex quo sorte Gratianus ea desumpsit , atque inde retum transtulit. Atque ex hoc Gratiani loco desumptum sortasse est cap. I de DF Arehipros θι quod tribuitur Concilio Toletano, & tamen nullum eSt Tolet num Concilium, in quo illa occurrant verba de ArchAdiaconi supra Archipresbyterum poteState. Celebres sunt literae Hincmari Remensis ad Ax-ehidiaconos Presbyter .
f. LXXII. Amplissima olim erat potestas Archidiaconi ci , qui Episcopi Vicarius erat a j,
244쪽
re constitutus, ct ejus etiam Oeulus dicebatur a), propter latam administrationem , & in rebus ge- rendis potestatem, quae omnia fere, eXCeptis Sa-Cramentalibus muneribus, comprehendebat. Is enim collector olim oblationum, redituum, atque uni versae pecuniae ecclesiasticae praebendas , partesqResuas tribuebat Clericis, pauperibus, Ecclesiae sybricae; mittebat in possessionem eos, qui beneficia acceperant; quos nosset idoneos ad ordines, & be- neficia, Episcopo offerebat: atque omnes sere noscebat i definiebatque causas sori episcopalis 3). Et licet initio Archidiaconi haec fere omnia ger rent mandato, arbitrioque Episcopi, talneis de ii ceps eo usque progressi sunt, ut propriam, atque ordinariam obtinerent jurisdictionem, quae pridem erat delegata, ac jura et lain invaderent, quae Pro
i) Isidorus Hispalensis in n. I dist.2ς π can. 2 diit. 6y late describit Archidiaconi jura , qu. e Sua aetate . obtinebant . Ea vero diu perscverasse, lapsuque remPQ-rum aucta etiam fuisse , ostendit Decretalium titulus de me. Archidiae. ε α) Can. diaconi 6 dist. 93 Conc. Trident. cap. I 2 Sess. 24 de Reform. Archidiaconus post Episcopum sci- se vicarium ejus esse in omnibus, scriptum en cap. Ide Ostic. Archid. 3) Confer Thomassinum par. I lib. I cap. I7 π seq. synodaticum, procurationes, aliaque id gcnuS Archidiaconi capiebant. Petrus Blesensis M. II pag. 237ed. Paris. 1667, Concit. Lateranense in eap. 6 es 23 de Censis.
f. LXXIII. Tantam hanc Archidiaconorum
Potestatem. Episcopi tollendam , aut minuendam Curarunt, & nunC vix ejus umbra, & imago superest. Synodus Tridentina Archidiaconis, aliis-
245쪽
que inferioribus Praelatis iudicium ademit causa. rum matrimonialium, & criminalium, quas si puscopo reservavit I ; ipsis vero reliquit jus visi.
tandi Ecclesias, quas antea visitare Consueverant, modo id faciant per semetipsos, ct cum Consensu Episcopi, cui debent intra mensem rationem redis dere peractae visitationis, atque integra acta exhi
1 ΤrIdentinum eap. 2o sess. 24 de Reform. , quo decreto etiam beneficiales, majoresque causas comprehendi, omnes sere arbitrantur. Eadem Synodus cap. I sess. 2sda Res . speciatim vetuit Archidiaconos clericorum de impudicitia causas cognoscere. Σ) Tridendinum cap. 3 sess. 24 de Reform.
f. LXXIV. Nunc omne Archidiaconi munus eo redactum est, ut adsistat Episcopo Cum gene rates ordinationes confietit, vocetque eos, qui Ordines suseepturi sunt I). Cumque Archidiaconi nunc amplius non sint vicarii viati Episcopi, tanta hodie in singulis inest auctoritas, quanta vel Episcopi mandato , vel Ecclesiae statuto, vel diuturna consuetudine data est ca). Diaconatus a uintem ordine insignitos esse oportet Archidiaconos
3 , eosque Synodus Tridentina 4 in omnibus Ecclesiis, in quibus fieri potest, Magistros in Theologia, seu Doctores, seu Licentiatos in jure
Canonico esse jubet'. i) Benedictus XIV. in Gustit. Ex quo dilectus 2ς
ωρ. Io I tom. x ejus. Bullar. indicat. edit.
246쪽
. LXXV. Archipresbyter est princeps Pres byterorum, eaque dignitate donabantux interdum qui aetate, interdum qui sapientia praestarent ci).
Si suo fungatur munere Archipresbyter in catheis drali, sive in Civitate, urbanus dicitur, si in minoribus oppidis, ruralis appellatur. Urbani Archipresbyteri ossicium respicit sacramentorum ad ministrationem , larique interni jurisdictionem ; atque ejus praesertim est praesentis Episcopi curam levare, & vices agere absentis in iis omnibus, quae
sacerdotalis ossicii sunt ca .
i) Αntiquiores ordinatione apud Latinos Archipresbyteros constitutos fuiSSe constat ex S. Leone M. epist. Iseol. 733 π seq. tom. I ed. Balleris. Ven. I7s3, apud Graecos eos, qui virtute praestabant, ostendit Thomassinus par. I lib. 2 e p. 3 num. 3. Sed idem interdum etiam a Latinis factum est . Unaquaeque Ecclesia suuin habebat Archidiaconum , & Archipresbyterum, uti docet S. Hi ronymus Ep. ad Rusticum Monach. I xy col. 936 tom. Iopp. edita Vallarsii Verona I 34. Singuli Ecclesiarum
Episcopi, singuli Archipresbyteri, singuli Archidiaconi. i p. I 2 3 de Ossic. Archipresbi.
g. LXXVI. Ruralis est imperiti vulgi sollici
tudinem gerere, ct Presbyterorum, qui per minores titulos, hoe est Ecclesias habitant, puta Parochorum, vitam jugi circumspectione custodire, ct qua unusquisque industria diianum opus exercent, DLscopo renunciare I). Nunc omnis Archipresbyteri auctoritas pendet ex mandato Episcopi, ex stat to ecclesiaruti, ex consuetudine. Et cum plerumque Archipresbyter adjunctam habeat curam animarum , hinc hujusmodi beneficia , in quibus hoc unus inest, nemo consequi potest, nisi saltem vi gesimum quintum aetatis attigerit, atque idonea scientias ct morum integritate commendetur ca .
247쪽
que origo. LXXVIII. Quomodo ab Episco. po constituatur . LXXlX. In Italia unus constitutsolet vicarius , alibi Vicarius, & ossiet alis. LXxx. Quae iurisdictio sit Vicarii seneralis LXXXI. Qui Vicarii munere sungi possint λLXxXII. Quomodo expiret Vicarii iurisdictio LXXXIII. Vicarii soranei. LXXXIV. Uicarii Parochorum. LXXXV. Uicarii nati. LXXXVI. Vicarii Apostolici .
Archidiaconis adempta est ampla illa potestas , quam pridem a jure habebant, Episcopi elegerunt vicarios, quorum auctoritas a suo arbitrio , ct voluntate penderet. Id vero factum est medio illo tempore, quod inter Gregorianam, &Bonifacianam collectionem excurrit I . Est autem Vicarius, qui vices gerit Episcopi, & generalis dicitur, quoniam ejus potestas iertur in dice.
cerim universam. I Vicarios tantum constitui coepisse saeculo XIILex eo conficit Thomassinus par. I lib. 2 cap. 8 tomst Ipust. I 32 edit. eit., quod nulla sit eorum mentio in Gratiani decreto, & nulla in decretalibus Gregorii IX. Itaque eorum originem repetit a Concilio LaceraneiaSi , ubi Innocentias III, & ceteri patres hortantur Episcopos, ut Fi expedire nequeant per se negocia univerba, eugant
248쪽
Presbyteros, quorum In Iis vIearIon supponant fidem 1 andem addit , exeunte saxulo XIII. ubique receptos vicarios generales, & hinc in VI. decretalium libro titulus est de Oscio ricarii, in quo totum ejus munus explicatur.
f. LXXVIII. Uicarius non habit beneficium, sed habet munus , ct muneri adiunctum honorem cum jurisdictione, cujus fines Episcopi arbitrio Constituuntur. Nam ut Vicarius ab Episcopo eligitur, ita omnem ab eo accipit jurisdictionem ci . . Itaque Episcopus suo Iubitu potest aut electum
Vicarium removere, aut unum, vel Plures, vel etiam nullum eligere, cum ipse sine alleva opa
Suo per se munere fungi potest a . Ubi plures
constituti sunt, iique in solidum, antefertur PO- testas ejus , qui primus negocium aliquod Occupavit; ubi inter singulos .divisa . sunt ossicia, intra eorum fines continere se unusquisque debet.
i) Num ordinaria, an delegata sit Vicarii generalis
iurisdictio, vetus quaestio est, quae ingenia canonistarum exercet . Qui eam ordinariam esse arbitrantur, his fere argumentis nituntur ; quod vicarius numquam delegatus in decretalibus appellatur 3 quod potest causas nonnullas auteri delegare, cum id delegato non liceat; quod denique Semel constitutus suo iure exercet ea, quae sunt EPISCO palis iurisdictionis . Sed multa .. tamen argumenta Sunt sex quibus confici videtur posse , Vicarii jurisdictionem delegatam esse, non ordinariam , Τota enim pendet ab arbitrio, nutuque Episcopi, qui suo lubitu vicarium constituit, & removet, in eumque vel minorem, vel majorem conseri potestatem . Rursus Vicarii tribunal unum, idemque est cum tribunali Episcopi , eoque mortuo, aut dignitate moto , omnem Vicarius amittit jurisdictionem, quae proinde alia non est, quam ipsa Episcopi mandata,
vel delegata iurisdictio . Verum si Vicarii jucisdietionem ordinariam dicimus, quod ipse eam exercet propter Oif- Cium , quod jure probatum est, & ideo jurisdictionunipsam noli tam ab homine, quam a iure habere videatur,
249쪽
hoc quidem sensu eam ordἱnvIam appellari posse, nin inficiabor. a) Si Episcopus suum recte munus per Se Ipsum obire potest, nullam habet necessitatem eligendi Vicarium quod & res ipsa declarat, & ostendit historia eorum temporum , quibus Episcopi ipsi per se solos Episcopatum gesSerunt; habet omnino ut suo satisfaciat muneri, si ei Solus impar sit . Ita paucis expediri videtur posse vetus Coni Versia, in qua plerique canonistarum, & Τheologorum otio, ac tempore abusi sunt.
g. LXXIX. In Italia unus constitui solet viis Carius, Cui committitur administratio rerum spiritualium, & simul etiam contentiosa jurisdictio I). Sed in Gallia, aliisque ultramontanis regi nibus metalis a Vicario distinguitur. Vicarii potestas ea complectitur , quae voluntariae jurisdictionis sunt. Ossicialis autem, quae sunt jurisdictionis
. i Sequitur hanc Italiae consuetudinem synodus ΤΗ- dentina sess. 24 east. I 6 de Reform. , ubi ossicialem cum Vicario confundit.
g. LXXX. Igitur Italiae more transit in constitutum Uicarium ordinaria Epistopi jurisdictio, sed non transit potestas gerendi ea, quae peculiare mandatum postulant, & quae uni Epia
Scopo Servantur. Propterea sine speciali manda to non Cognoscit Causas criminales, in quibus in reum criminis gravius est animadvertendum
cI , non item, ut plerique sentiunt ca , Causas matrimoniales; non consert beneficia 3 , neque iis permutandis, uniendis, erigendis Consenissum impertitur 4), sed instituit praesentatos a patronis, & judicat causas beneficiarias de j TePatronatus, deque ejus quasi possessione c5 ;
250쪽
non visitat droeeestin, neque synodum cogit 6 , excepto Vicario Romani Pontilicis, cui licet habere synodum dioecesanam Cleri Romani cet ;non indicere Collegium Canonicorum, eique interesse, ac serre suffragium potest 8); non aba solvit a casibus Episcopo reservatis 9), neque tollit irregularitates , quae ex occulto Crimine Procedunt io); non denique concedit literas dimis- Sorias , nisi Episcopus in longinquis regionibus diu Commoretur cir) . Eoque minus Vicarius generalis aliquid attingere potest eorum, quae sunt or dinis Episcopalis.
α) Confer Barbosam ad Cone. Trident. set . 24 e. 2o de Referm. num. 3 7 , ubi plures, qui utramque tuentur Sententiam, afferuntur.
Decembr. 1 6s s uti patet ex lib. I9 Decretor. pag. y 3 a tergo. Confer Altasertam in Vindic. Eccles. Iurisdict. lib. 7 cap. y , Fag ranum in cap. Sicut olim. num. 2I de Accusari Laurentuin tract. I de Potest. Acar. Episc. c. scitiast. 168 g. 9.
I. LXXXI. Vicarii munus recte obeunt omis
nes clerici tonsura initiati; sed ab eodem arcentur clerici conjugati, minores annis vigintiquinque ci) Parochi, Canonici Poenitentiam , & cet xi, qui curam habent animarum, demum imperiti,