장음표시 사용
601쪽
loquuntur saepius in lege I, de vi et Vi armata, quam Proxime citavi mitis: et Donatus.interpretatur apud Terentium, ut nemini jam obscurum sit. Adverbium autem Parum, quod hic addidit, merito censeat quis ad illam formulam,
o parum Cavisse videtur . , quam exponit Festus, eum respexisse. P. FABER.
Quia multae editiones . iniuriam delictum esse. , Lambinus legit, . sed injuriam tantum, qui prohibitus sit .. Ersuri. . injuris delictum esses. G H. Cum hoc IIS mendose alter Francii, et edit. 147 a , de quibus in V. L. et utraque vetus Veneta. Lallemandus ingeniose reposuit - in jure parum delectum esse. , Naugerium et Fabri notam sequutus, idque firmans Graevianis exemplis ad illud superius, uingressum modo delegeris . , quod ipse tamen non receperat. GARAT.
Vastrae defensionιs esse dicitis. Nostrae defensionis Aldus et omnes libri veteres; quod qui corrigendum putavit, halluc;natus est. Significat enim Cicero suam causam C. Aquillio probatam esse; idcirco dicit : κ Magnam a nobis initis gratiam, quum Causam nostram tanto Viro probari dicitis ..
hujus loci scripturam esse arbitror, quamvis olim aliter senserim, et Hottomanni sententiam probarim. Dicebant enim advorsarii, se, auctoritate C. Aquillii fretos, ita, ut defendebant, Abutii causam defendere, eumque suae defensionis Disiligod by CO le
602쪽
auctorem laudabant: et tamen iidem, propterea quod aliquid, quod Caecinae prodesset, responderat, negabant ei nimium credi oportere. Ideo autem suae defensionis auctorem C. Aquillium nominabant, quod responderat, quibus quidque
verbis actum, pronuntiatumque sit, spectari Oportere : hoc est, Verba Spectanda esse, non res. LAMB.
Quum eum auctorem vestrae defensionis esse dicitis. Nihil hic mutandum fuit; sic infra dicet : . Quid ait iste vester auctor opis dicas, cur igitur tantam ineunt illi gratiam a Cicerone λ quia jam dixerant ejus, id est, Aquillii α auctoritati
concedi nimium non oportere .. Neque in his verbis, is Illud autem miror, cur vos aliquid contra me sentire dicatis, quum eum auctorem Vos Pro me appelletis, Vestrum nominetis . , ubi multa verba Lambinus addit, quidquam muto; nisi forte notam distinctionis r sic enim distinguo : a Curvos aliquid contra me sentire dicatis; quum Eum auctorem vos pro me appelletis , Vestrum nominetis v, ut sit ἀσουδιτου pro η et quum eum , etc. M ubi u auctorem Vos appelletis promes, valet auctorem faciatis ejus sententiae, quae meam causam adjuvat. Gravis haec, ut vides, altera repugnantia nOtatur in illorum defensione; ut sic omnia conveniant, apparet e superioribus, et e paullo post sequentibus. P. FAn. In Ersuri. tamen et Franc. est nostrin, ut et paullo inserius . nostrum auctorem .. Sed Victor. ed. Prae se fert vestrin
Cum his IIS plane iaciunt Venetae antiquae, et Cod. Iannoct. Sequitur illas summa fide Gruterus, Verb. Lall. Sodolivetus praetulit u Vestrae. . . . nostrum v, nullo exemplo.
Totus locus usque ad illa, qui quum ista, etc. valde dubius, qui varie trahitur : sed recte verba constitui ad sensum sine libris melioribus posse non puto. Tentavit aliquid ex IIS Lallemandus : verum ego libentius ipsa ejus codicis verba perlegissem. GAR. Contra me sentire. C. Aquillium. HOTT. Illud autem miror cur vos, quem aliquid contra me sentire praedicetis, eum pro
603쪽
me sentire dicatis; cur quem auctorem meum appelletis, v strum nominetis .. Sententia hujus loci sic restituti facilis et plana est; ostendit enim M. Tullius, adversarios pugnantia loqui, quum dicunt, C. Aquillium contra Caecinam, et pro
Caecina sentire : quum C. Aquillium et suum, et Caecinae auctorem appellant. Fuerant autem praetermissa verba aliquot ascriptore librario : quae nos restituimus, vestigia scripturae veteris persequuti, et Sensum Ciceronis, ratione duce, Coninsequuti. GΜBIN. Caecina causam suam tuebatur auctoritate Aquillit. Huic
adversarii opponebant alium ICtum, de quo hic orator. Sed locus in multis vexatus ab iis, qui sequentia de Aquillio dicta
existimabant. Libenter legeremus : α Illud autem miror, cur aliquem contra me sentire dicatis, quum eum auCtorem
scilicet Aquillium) vos pro me appelletis, nostrum nomi- Detis. Verumtamen quid ait iste vester auctor 8 Quibus quidque verbis aCtum, pronuntiatumque sit, spectari convenit. Ego ex isto genere consultorum pro me nominem, ut opinor, istum ipsum, quo Vos auctore, etc.. Hanc lectionem in pluribus firmat codex e nostris Optimus. LALLEΜ. Vestrum nominetis. α Nostrum nominetis ., Aldus et omnestum scripti, tum impressi veteres. Et sic sine controversia corrigendum. HOTT. Quid ait iste vester auctor. α Noster auctor . , iidem omnes, uno Aldino excepto : quam Scripturam, ut germanam et incorruptam retineo. ΙD. - Vester est in Εrsuri. et Franc. Gnaeu. - Ιtem ed. I 483, Naug. etc. Sed noster ed. x 48o,
Omnibus, qui uiu verbis actum pronuntiatumque sit, eonoenit. Deest quiddam; ut tamen sensum conjicere possimus; hoc enim dixisse videtur : Placet, inquis, hoe omnibus et subaudi consultis): quibus quidque verbis actum pronuntiatumque sit, spectari convenit. Nisi sorte quibus pro Omni3us sit reponendum. Et hoc est, quod dicit infra :- Id verum, id aequum, id utile omnibus esse, spectari quo Diuitigod by Corale
604쪽
consilio, et qua sententia, non quibus quidque Verbis esset actum .. Huic autem illius objectioni sic respondet: α Ego in istum numerum consultorum, qui scilicet hoc responderunt. non adscribam, opinor, illum, qui tam dissimili ratione usus est . : et mox Aquillii responsum subjicit; qui rem et sententiam interdicti cum Caecina facere dicebat. Conjecturam adjuvat locus infra : α Quia non quibus quidque verbis dicatur, quaeritur; sed quae res agatur . HOTT. Quibus quidquid merbis, etc. Verba sunt Aquillii εἰ quit Maeautem positum, pro, quidquo et quod usitatum est bonis scriptoribus, ut saepe admonuimus. Etiam hic locus magna
ex parte Conjectura restitutus est, non tamen sine Veterum codicum adjumento r in quorum uno bis scriptum reperi Vocem, nOm em. Ex isto genere autem Consultorum,
nempe eorum, qui dicunt Spectari oportere, α quibus quidque verbis actum Silo, non, quae res agatur, id est, quae voluntas fuerit contrahentium; multum est hoc in Pandectis iuris civilis, . videndum, quid actum situ, seu, α quid egerint contrahentes . , id est, Videndum, quae fuerit eorum
Omnibus quidquid verbis actum Pronuntiatumque sis, conoenit. Iurisconsultorum formula est vetus; credo ex illo capite legis : α Uti lingua nuncupassit, ita jus esto,. Ita jus esto praetermisit, quod essent omnibus nota: quam ob causam etiam in lib. 1 de oratore, quum hanc eamdem legem recitaret, α Uti lingua nuncupassit , praetermisit, α ita jus esto .; quod Festus addidit in verbo nuncupata. In libris quoque de Legibus vide ut principia tantum ponat inte dum legum, quas recitat, quamquam hic poterat etiam esequentibuS Verbunx sequi, aut spectari commode subaudiri. In libris Badii asteriscus est additus, sortassis ab eo, qui hanc consuetudinem ignoraret. Nam quod Lambino videtur nomen Omnibus serri non posse, ipse oblitus hoc .dicit horum Gellii verborum ex antiquis actionibus : α Manu conserere est, de qua re disceptatur in re praesenti, sive ager,
605쪽
sive quid aliud est, eum adversario simul manu prehendere, et in ea re omnibus verbis vindicare .. In his Probi notis ra Rus hac omnibus lege nihilum rogari . , aliter accipiatur: sed ea quoque explicatio conveniat ut e sequenti pagina intelligitur. P. FABER. Legendum dissum potius, quod adjungit pronuntiatum;
nam actum et pronuntiatum opponitur, ut verbis sententia. Pompon. l. sed Celsus, D. de contrah. empl. αIn emptis et ven
ditis potius id quod actum, quam id quod dictum sit sequendum M. Conjunge l. 2, S hered. de hered. vel action. At Ulpianus l. solemus de Iudiciis ex Celso docet, non in judicio spectandum de quo actum sit, ut veniret; sed de quo nominatim actum sit, ne Veniret. An vero et actum et pronuntiatum dixit conjunctim de verbis et sententia Z Sed r pugnat, quod Ulpianus ait, η nominatim actum s. Superius: . Non quibus quidque verbis dicatur, sed quae res agatur,
AD ORATIONEM PRO CECINA, CAP. a
Eae edieto restitutus. Aldus et omnes, puto, alii, ex δε- erero; sed lianc Scripturam retineri posse, patulo ante docuimus. HOTT. - Εrsuri. ex decreto. Gnaeu. - Magni viri constantiam requiro. Nam quae jusserant supra edere decreto, eaedem prorsus hic quoque jubent auctoritates. Quibus Faber levibus sane de causis contradixit. Quid enim hoc ost, edictum pro interdicto, totum pro parte, in tam subtili, et accurata, et juridica Tullii disceptatione P Edicto interdicta promitti, quis ignorati' Edictum, in quo est, α interdictum dabo. , quis interdictum appelleti' Quis contra interdictum Diuitigoo by Corale
606쪽
x edicto datum pro ipso habeat edicto p Certe vir Fabro major Cujacius; quo Obs. V, II, et Jano a Costa ad IV Inst. i5, perlectis, ista confundi non posse Constabit. Praeclare vero Faber, qui Cujacio illam ipsam legem objicit, in qua vir summus adeo edictum legi debere perspexerat, ut in s I,
edictum pro interae reponendum censuerit. Tum illa, C. Isi, ani adversus edictum pr. Vis facta esset . non vidit 'Faberalio spectare : vis enim sit adversus edictum quoque : restitutio, Donnisi ex interdicto fieri potest. Denique lex 3 , C. de inter . ab Holt. allata id tantum sibi vult, formulas interdictorum in albo cum edicto fuisse. Fuerint etiam in edicto, continenti scriptura : tamen, nisi praetor postulanti una earum legitimum dederit, frustra Ex edicto restitutiones peterentur. Hinc nominatim in causa Caecinae a P. DO- labella pr. interdixit, etc. . cap. 8, et mox h. C. Iulianus eas formulas edicto perpetuo inseruisse, IJlpianusque ad illud edictum scribens illustrasse videtur. Verum in Pandectis ita permixta sunt omnia, ut formulas facies antiqua reliquerit. In hoc ipso interdicto Tullium compara cum l. Ι, Ι . de vi, etc. Formula restitutoria Secundam Personam requirit : ita Cicero, et t. i, S Io, D. ne quid in stum. etc. aliaque interdicta, ut in I. I, D. de tab. exb. Ita nostra lex incipit, α unde tu . : Pergit, v ad eum , qui vi dejeceritu, desinitque in edicti verbis, uiudicium dabo M. Tum illa certe
in interdicto erant, u aut prOCurator tuus M, ex CiC. C. I9, et, eis r tituas . , ex Cap. 3O, et alia ex Cap. a I , quae in
lege non sunt. Nimirum patet, interdicti formulam cum verbis edicti coaluisse. H. aec et seiuncta fuisse constat : et Cicero, quum edictum dicit, numquam interdictum intelligit, quod semper suo appellat nomine; et centies appellat.
607쪽
AD GRATIONEM PRO CECINA, CAP. 3o.
Unde d retus est Cineina' ex Urbe; unde deseristist ab Urbe. Complures tum impressi, tum manuscripti : α Unde dejectus est Cinna λ ex Urbe; unde deiectus Carbo p ab Urbe s. Quod mihi majorem in modum arridet : nam illud quid Valeat, aut quorsum pertineat, dissicillime intelligitur. Quum autem exempla haeci asseret intelligamus, quibus id quod
proxime dixit, confirmet, verisimile est ex historia sumpta esse potius, quam inepte et absurde conficta : ut illa de Gallis et Graccho, quae proxime sequuntur. De Cinna autem nota est historia; quum consul esset, et legem, quam Marius de novis civibus promisgarat, per vim ferret, ab Octavio collega cum Sextio tribuno pl. pulsum esse, in ejusque Iocum L. Merulam creatum; pulsus est postea similiter una
cum Mario, quum ope Appii Claudii tribuni pl. cui Ianiculi
custodia mandata erat, in Urbem ingressus, Ianiculum occupasset. Sed de Carbone exemplum est obscurius; nam hoc eodem tempore simul cum aliis omnibus . ex Urbe dejectus est ., hoc est, cum Cinna, Mario et Sertorio, quum, ut dixi, Ianiculum occupassent; at Urbe vero dejectum non memini.
Unde dejectus est Cinna. Sic edendum Curavi, nonnullos libros IISS et vulgatos emendatiores sequutus: quam te tionem historia comprobat. Constat enim Cinnam consulem a collega octavio ex Urbe ejectum esse : vulgata autem: . Unde deiectus est Caecina . , serri non potest: quod vidit et Hot
Unde dejectus est Cinna. Sic esse testantur in plurihus libris et impressis, et Scriptis. Nullum exemplum potuit afferri Diuitigoo by Cooste
608쪽
commodius. Historia ignota non est. Caecina autem, quod
est in quibusdam libris, video in his exemplis locum habere non posse. P. FABER. - Cinna est etiam in Ersuri.
Unde dejecti Poeni st ab Urbe. Sic hunc locum emendari. Neque vero dubium est, quin ita sit legendum : nam quod alii legunt : α Unde deiectus Carbo ξ ab Urbe . : errant; et quod est gravius, id iaciunt contra fidem historiae : nunc autem ex lib. XXVI Annalium T. Livii notum est, Annibalem post multas victorias, ad tertium ab Urbe lapidem
supra Anienem castra posuisse : ipsum cum duobus equitum CID usque ad portam Capenam obequitasse, ut urbis situm exploraret : inde postea a M. Marcello victum recessisse : deinde a M. Livio, et Claudio Nerone, Asdrubale in- . tercluSo, et superato, omnem spem Italiae obtinendae abie Cisse : postremo ab ipsis Carthaginensibus, Scipione secundis praeliis et victoriis eos urgente, et ad deSperationem agente, ex Italia revocatum esse : annoque decimo sexto, postquam venerat, ex Italia discedentem in Africam trajecisse. Iam Vero, quod vulgo legitur hic : α Unde dejecisti p. serri nullo modo potest. LAMBIN. Unde dejectus Carbo. . Unde deiecti Samnites . , Pantagathus. F. URSIN.
Unda defeetus Carbo ρ ab Urbe. In libris impressis a Rob. Stephano, et postea a Carolo illius fratre pro his verbis est, is unde deiecisti ab Urbe p. corrupte : nemo neget, Sed tamen quam longe ab illis, . unde deiectus Carbo P . Certe vix posse videtur historia de Carbone hic convenire. Lambinus conjicit legendum, . unde deiecti Poeni y ab Urbe,. Longe
recedit a scriptura. Neque tamen Atinibal aut repulsus, aut fugatus e locis tam propinquis urbis, atque Tarquinius Sil- perbus. Video apud Livium, αTarquinio clausae portae . , quo tempore rex romanus, quomodo Cicero hic dejectum ah Urbe vult intelligi, certe ab uine dejectus est; nisi quis ma-Diuitigod by Corale
609쪽
lit intelligere de eo tempore, quum Porsenae regis copiis urbem obsedit. Maro sic extulit, aeneid. VIII, 646 :
Nee non Tarimnium ejectum Porsentia iubebat Accipere, ingentique urbem obsidione premebat.
C sane probabile sit, in tam multis exemplis, exemplum tam aptum simul et nobile hic fuisse praetermissum, neque e notis Tar. aut Tarq. sacere Carbo, librario difficile fuit.
Carbo sane, quod prae se seri P. Manutius, et alii re n-tiores editores, ferri non potest. Nam Carbonem non constat ab urbe Roma deiectum esse, sed Arimino tantum exercitu Pompeii, ut tradit Appian. lib. I Beli. Civit. Malui retinere quod in Ersuri. aliisque MSS exstat cum Victorio , et Car. Stephano, et Grutero, quam dubias et ancipites conjecturas cum Manutio et Lambino recipere. GRAEV. Unde siecti Gallist a Capitolio. Nota est historia e Galli Urbe capta et incensa, quum arcem unam Capitolii reliqui ex Romanis tenerent, nocte sublustri alii aliis innixi, sublevandosque invicem, in summum evasere. Clangore anserum M. Manlius excitatus primum Gallum, qui jam in summo constiterat, deturbat, cujus casus prolapsi quum proximos sterneret, tota prolapsa acies in praeceps delata est. Haec Liarius, Plutarchus, et alii. HOTT.
610쪽
AD ORATIONEM PRO CAECINA, CAP. 3o.
Qui postucat, ut a quo loco dejectus est, hoc est, unda dejectus est, restituatur. Mutilatum esse locum et ex verbis intelligitur, et ex litura librorum veterum perspicitur : in quibus hoc amplius legitur, α Hoc postulat, ut unde deje-Ctus est, eo restituatur .. Ex quibus verbis restitui locus minimo negotio poterit, si sic legamus : . Qui postulat, ut a quo loco dejectus est, eo restituatur : hOC postulat, ut unde deiectus est, eo restituatur M. Nam ha)C Eo pertinent, ut quemadmodum hoc verbo inde duo illa a quo intelligi docuit, et in eam rem exemplum de dejecto a tempestate protulit; sic vicissim duo liare a quo, hoc uno et singulari unde contineri demonstret : in quam rem etiam proxime exemplum de Pisone a suis aedibus dejecto proferet. ΗΟT. Qui postulat, ut, unde dejectus est, eo restituatur, hoc etiam Postulat, ut, a quo loco, etc. Alii aliter, ego sic hunc locum legendum esse contendo : cujus lectionis sententia nisi esset apertissima, nisi que seipsa tueretur, et probaret, ego eius rationem pluribus verbis explicarem, atque expo
Sic quoniam iam verborum necessario si litudine rerum Gucvamur, qui Postulat, ut a quo loco dejectus est, hoc rat, unde dejectus est, restituatur. Locus est aperte Corruptus ille quidem, si tamen sit conjecturae locus, ego conjiciam particulam ut esse addititiam, et vel repetitam a librario ex extrema syllaba verbi postulat ob similitudinem, vel additam, ut rinideretur particulae sic, quae tamen non ad illam esset, sed ad antecedentia referenda: sic igitur lego, et distinguo : α Sic quoniam vim verborum necessario similitu Diuitiam by Coos e