장음표시 사용
301쪽
264 . DE INGENIOR TM MODERATIONE
remetietur vobis. Quod ii δὴ Libris & Auctoribus damnandis agitur , audiatur Zo res in Epistola 4. ad eosdem Africanos ita scribens,
M' iax nos terrena moderatio , quae faecularibus arbitriis c ' caussprimum de Uss iudicibus eligendis, repudiandisque sit. Et quanta
cunctatio, quot interpositae dilationes ρ quoties adhibita eomperendinario, etiam sub tuo fine eertaminis ampliare iudieia eum innocenti reo P m. Haec omnia mentior, nis in patrocinium ruendae innocentiae reperta snt. Tolerabilius est enim innocentem quemlibet tardius inυ
Niri, quam cito pro nocente damnare. Quod praeclariis mi illi Pontifices monuere, monent adhuc; & optant quotidie illorum successores. Votum, inquam, est horum quoque, ut inferiores Iudices, ataque Ministri, antequam durius aliquid in Libros eorumve Auctores statuant, iterum iterumque cogitent, an defendi, an sustineri potius possint, quam damnari. Caritatem, Iustitiam, & Prudentiam omnibus Sc isti commendant, ne legitima auctoritate quisquam illegitime, hoc est, contra jus fasque utatur. Si quis abutitur, non Romanae quidem Sedis, non Episcoporum, non sanctissimi instituti culpa est: sed eorum, qui sanctissimis legibus abutuntur in incomm dum & calamitatem privatorum, seque damnant, dum alios injuste
Ceterum non tam facile hele a nonnullis peccaretur, ubi animum adverterent ad gravissima & crebra mala, quae consequuntur immerito interdicentem, ne Libri edantur, aut editos injuste vexantem. Primo, Auctorum fama & nomen ignominia non levi afficitur, perinde quasi aut Fidem prodiderint, aut Caritatis & Prudentiae legibus renuntiarint, quum tamen suo munere fuerint recte perfuncti. Ingens deinde ipsis creatur doloris caussa, conspicientibus post tot labores intercidere fructus ingenii atque eruditionis suae. Neque enim, ut est apud Synesium, aliter erga Libros suos quisque incitur, quam parentes erga liberos suos. Tertio, nemo non videt, quam speciosus enormi ista morositate atque severitate declamandi locus offeratur hostibus Catholici nominis. Non est prosecto committendum, ut fama obtineat, inter nos bonis ingeniis ae Artibus crucem figi, nimiosque Eruditioni compedes adhiberi. Cavendum praeterea ne propter quorumdam abusus malevoli anum capiant vituperandae potestatis tam legitime sancteque constitutae. Quareo in ipsam Eo.clesiam immo in totum genus humanum recidit hujusmodi injuria.
Recidit demum in ipsam Veritatem. Hinc enim eruditi a scribendis
302쪽
IN RELIGION NEGOTIO. LIB. II. 263 LibHs; ab explicanda ac proferenda Veritate, a ab amplificando
Litterarum Regno, atque ab erroribus stylo suo insectandis abster. Tentur. Frusera quippe, .ut ait quidam, niti, neque aliud, fatigando,nis odium quaerere, extremae demenriae est. Certe novimus, qui, ne sibi confligendum foret cuin indocili quorumdam Censorum inscitia atque impotentia, dimissis Theologicis ac Philosophicis studiis, se Iotos conjecerunt in eruditionem profanam, unde fi non aequa laus, certe minus periculi, & plus quietis exspectandum fuerat. Non ergo privatis tantum studiis officitur ab hisce Censoribus, sed publicae etiam utilitati, & Ecclesiae, quae Scriptoribus Theologisque indiget, non assentatoribus, dum scribunt, neque Zelo immoderato se ventibus, dum iudicant, sed scilita eruditione resertis, & omni superst,tione & assectu vacuis.
Prudentiae consilia ad Eecloasticos Censores. A Mυitare voeum ersententiarum timendum; sed non omnia nova, aut noviter diacta damnanda . Suam necessarium Supersitionis faciem habere perspectam, ejusque excessus prodere. An laudandum ritum famguinis profundendi pro tuenda immaculata Beatae Virginis Couisceptione. Servuli, eaυillationes, oe asperitas a sacris Censori bus abfutura. Bona procuranda, sed ita ut mala graviora non inde fluant. Sanctorum Patrum Libri non murilandi, eum per Nos evulgantur. Cavet hac de re accusatio repulsa. Quei, S quando viria Ecclesiasticorum liueris eonfignare deceat.
PARVM x mgo me prosecturum sperarem, si indicatis tan
tummodo vulneribus, non aliquid etiam de medicina di sererem, simulque adminiculis quibusdam non juvarem vacillantem nonnullorum Prudentiam. Prima ergo esto regula : Censores Ecelesiastici sibi msuere debenν ab omni novitate feruentiarum atque verborum, sed ita tamen us ne quidquid novum sibi videtur, continuo tale iudicent, aiat quidquid novum reve ra es, damnandum quoque illico arbirrentur. Certe prudentibus The logis suspectae semper futurae sunt profanae vocum novitates, uti
m. X. P. I. : . . L l . nos cc Alias, Veritate, atque ob moribAs m.
303쪽
nos Apostolus monuit; eorum quippe est obstare, quominus antiqua Traditio atque Doctrina ab ingeniis novaturientibus vel minimum vitietur, sive obliteretur. Magna heic idcirco circumspectione est opus, neque prius nova in lucem prodire sinenda sunt, quam deprehendantur cum vetustis dogmatibus consentanea, aut saltem ab ipsis' minime dissonantia. Sed animadvertendum, facile ignorantiam abuti posse hac lege. Iadoctis nova omnia videntur, quae illi antea ignorarunt. Quid si velint haec ideo repellere, aut erroris suspicione
onerare λ Hercle id ridicule fiat, & in Justitiam peccetur. Quis moleste non ferat, eruditorum hominum studia latere, & jacere debere, quod peregrinum sapiant quorumdam palato λ Ad Censores potius ac Iudices pertinet diligenter investigare, an ea nova sint, simulque perniciosa, quam ad eruditos silere. Praeterea erunt etiam quaedam nova, sed non continuo quoque erunt culpanda. Noviter enim quaedam, non nova dicuntur, & sub vocibus novis antiqua dogmata saepe exhibentur. Exsibilati olim fuerunt Ariani, quod celebrem vocem ομού ον, sive eo ubstantiale, rejicerent. tanquam n perum figmentum. Verum praeterquam quod ante Patres Nicaenos
in explicando Trinitatis divinae arcano, eamdem Catholici quidam vocem usurparant, nihil per ipsam significabatur, quod novum in Ecclesia Catholica foret. Idem dicendum de Transsubstantiatione,
de Sacramentorum vi ex opere operato, aliisque eiusmodi vocabulis inter Catholicos non solum receptis, sed etiam sacratis. Quapropter si res, quae nominibus Scientiae mediae, aut Psescae Praedetermis nationis significantur, cum veteri Traditione componi possunt, aut eidem nequaquam adversantur; non video, quei serri & ipsae vinees in Scholis non possint. Apostolus enim profanas vocum novita
tes configens, non ipsa nuda votabula rejicit, sed novam sub ipssconclusam doctrinam. Scite sanctus Hilarius Lib. a. de Trin. De intelligentia, Haeresis, non de Scriptura est; oe senses, non sermo
Altera erit regula: Prudentis quἰdem est, tibνος ει orationes non rolerare, e quibus scandala exoriri possur: sed aeque prudeutis es, ita ingeniis arque Scriptor.ιώs non aὸimere potestatem infectanda erroris atque superstitiovis, ut baee mala per Eces sam sive obi estuere o Meebari exinde pargant. Iam diximus, serendos non esse, qui vera quidem vitia, seu certos abusus in sacris, atque in exter na tum Religionis tum Ecclesiae oeconomia deprehensos, suis a
guunt disputationibus, sed ita se gerunt inconcinne atque imprudem
304쪽
IN RELIGION NEGOTIO. LIB. II. . 267 ter, ut in Sacramenta ipsa, in Religionem ipsam, sive in sacros
Ministros, summasque potestates excitent contemtum & odium ple- his. At quando & modestia zelo conjuncta est, & prudentia temperat indiguationem piam: quid hisce quaeso Scriptoribus male velimus , rem Ecclesiae, publicumque bonum gnaviter procurantibus PEquidem dicere non verebor, quod facere alios non pudet. Multis sensum horroris incutiunt solae audaces atque impiae sententiae. Su. perstitiosa dognata, Sc opera Superstitionis ipsius, aut vix deformia ipsis videntur, aut certe non videntur igne ac serro exscindenda. Et sane Pietatis ac Religionis speciem Superstitio praeferre semper solet; est enim plerumque harum Virtutum excessus ex ignorantia progenitus. Illius autem foeditas vix apparet, ejusque venena parum timentur. Quis autem non intelligat, aeque in Religionis pernuciem conspirare Haereticorum impudentiam, & adulterinam superistitiosae gentis pietatem Et hinc itur in errorem, & hostibus cenis surae materia ministratur. Quamobrem Ecclesiae Dei cavendum esta Superstitione, & perquam lolicite, quum facilius nocere soleant ac possint occulti, quam aperti hostes; & dulcius bibantur errores, pi tatis colorem prae se ferentes, quam petulans, & aspectu primo deformis, impiorum doctrina. Itaque non solum conducit, sed opus est habere Scriptores pios, atque Theologos exquisita eruditione Zeloque pari conspicuos, qui Superstitioni identidem pullulanti, & contra Catholicorum Praes tum scita ac mentem regnanti . sese impigre objiciant, styloque bellum inserant. Quum id modeste prudenterque peragitur, quid inubdes Ecclesiae necessariam utilem v e medicinam 8 Cur tam facile em rum scriptis lucem negas, aut eripis 8 Omnia serme sanctorum P trum, & antiquorum volumina aliquas habent falsae Pietatis accusationes. Immo acerrimae apud illos leguntur orationes, quales ne imitari quidem prorsus nos vellemus, in corruptos Clericorum ti Monachorum mores, in superstitiosas parumque pias consuetudines, in licentiam opinionum, & vitia Praesulum. Nulla inde tamen scandala consequuta sunt, & illis nemo succenset. Nos adeo delicati evasimus, ut ne leves quidem puncturas ferre possimus, atque eratrema inde semper mala timeamus. Erunt, ita me Deus amet, quidi hunc Librum censeant ad temeritatem accedere, quanquam tam levi brachio infelix illa morositas perstringatur. At aliter sentient,
quantum quidem spero, doctissimi atque prudentissimi inter Catholicos. Quippe istis jamdudum exploratum est, nimis felicia fore, ni-
305쪽
2 ε8 DE INGENIORUM MIDERATIONE
mis progressura Vitia, si ne unus quidem contra hiscere auderet; Sc
Ecclesiae caussam non minus agi, quum externum Haereticae D
ctrinae virus ab ipsa arcetur, quam quum interna Superstitio indoperturbatur. Non intelligunt imperiti, quantum Ecclesiae intersit, Superstitionis vitium populo universo innotescere. Quod quia plerisque de nomine quoque ignotum est, hinc fit, ut sero a multis mos geratur summis Pontificibus, Episcopis, atque Conciliis, super stitiosa saepe configentibus atque interdicentibus. Difficile enim dedisti ac abjici solet, quod Pietatis personam refert, sacrumque jamdiu& sanctum videtur. Proderit heic unum producere exemplum ejusmodi piae, ut ita dicam pervicaciae. Satis quibusdam non fuit, calamo & rationibus immaculatam Deiparae Conceptionem tueri: quod proculdubio cum vera pietate consonat. Nescio quid etiam illustrius invenisse sibi sunt visi, quo suum in Virginem testarentur obsequium. Sacramento videlicet sese obstrinxerunt, atque voverunt, se pro hujusmodi opunione tuenda sanguinem & vitam daturos, quoties occasio post Tet Q. Novitium certe Martyrum genus, quod nusquam Majores
nostri somniarunt, nunquam posteri nostri, si quidquam sapiunt,
probent. Neque Evangelium, neque Ratio recta nos docent adeo
lavibus de caussis licere animam prodigere. Non pro opinionibus nostris, sed pro divinitus revelatis, legibusque sanctissimis, prosum dendus est sanauis. Hominum enim opiniones tam falsum quam verum complecti possunt; Be hominis parum prudentis est pro incer ta opinione quae falsa esse potest, & certe necessario defendenda non est) ultro jugulum offerre carnifici. At mihi certissima est hujusmodi opinio, aliquis dicet. Cui 3 Homini nempe, creaturae fablaciis mae. Num, rogo, certum est aliquid, quia id tibi certum v, detur Revelavit Deus, quae sine erroris fuspicione credenda sunt vera. Ecclesiam habemus fidissimam horum Dogmatum testem; a que haec nobis, dum vita suppetit, consessione & sanguine sunt asserenda, atque inde sperandum est aeternum in caelis praemium. Verum, quanquam summe pia sit persuasio illa, qua beatissimam Chri
a Viginti sex anni iam fuerant eIapsi, ex quo doctissimus Auctor haee litteris
tradiderat, quum in ipsum nonnulli obseuri nominis scriptores, Zelo quidem, sed non secundum scientiam, dum ealamum strinxerunt: quos tamen Lam naus noster acriter confutavit, edito Mediolani, seu potius Venetiis, anno 1γα sub nomine Antoniι M pridii egregio opere inscripto : De superstitione ista a. Fugna vero ab adversariis in staurata, impavidu3 Lampridius iterum in arenam descendit, vulgatis ibidem anno x 741
Di iis sub nomine Fre naussi Valdest, quarum in fronte titulum praefixit. Appem ηad LMam Autonii Lampridii.
306쪽
IN RELIGION NEGOTIO. LIB. II. 269
Christi parentem sine labe conceptam putas, nihil aliud tamen est,. quam opinio humana, errori obnoxia, dum Romana Sedes, atqua Ecclesia, ejusmodi sententiam antiqua Traditione , 3c Revelationcidivina sufficienter niti non statuant. Cur tu sanguine, quem sine legitima caussa fundere nefas est, testari tanquam certissimam vis Opinionem, quam Ecclesia ipsa, tot licet piorum quorumdam pre cibus fatigata, certam decernere nondum lustinuit, & prope est uedicam, decerni non posse silentio suo quodammodo significavit Τ Quis
te certum iacit de caelesti Regno, ad mortem non sine aliqua temeritate ruentem
At enim, subjicis, quanquam subesse error huic opinioni, iatilli intellectus possit, numquam tamen hete errare affectus dicetur. Incerta fit, ut lubet, opinio; certus tamen est zelus , & huic cae, Ium impetrabit Virgo. Sed, o sodes, meminisse debes, dari quoque zelum sine scientia, zelum inconsultum, Sc prudentiae monitis injurium. Recta quidem voluntas imprudens facinus excusare possit, non autem inde sperare praemium ac laudem. Ut sit post Filium suum supra ceteras creaturas laudanda Maria, non indiget ipsa dubiis laudibus, neque imprudenti sacrificio. Et tu contra indiges vita tua, ut eam in Fide tuenda, ac virtutibus exercendis justius impendas. Irasceretur potius, ut arbitror, Christi Mater si quis cadere in anumam sanctissimam δc beatissimam posset irae sensus , quod hum nas Opiniones, licet pias, pari consessione.& ardore tuearis, atque divinam Revelationem. Si tibi Virginem devincire melius x prindentius cupis, illius quantum potes imitare virtutes. Illi honorem,
sed prudenter, habe; honor enim Reginae iudicium, diligit, ut sanctus Bernardus de hoc ipso argumento agens ajebat. Fac ut supremo illi Regi placeas, qui & Mariae & noster Deus est; & M riae placebis. Quomodo te Numini placiturum putas, illiusque Ma
tyrem te futurum speras, fi rite certus non es, te pro Veritate mortem oppetere, idque tanta contentione fuisse vis, quod aliter Deus voluisse potest, incertumque adhuc est, an aliter esse voluerit Cave, ne amorem ac reverentiam Virgini debitam eo usque amplifices, ut Superstitiosam esticias. Non unus autem ego in hoc Vo-xo profundendae vitae pro immaculata Conceptione Virgini Supersi, tionem timeo. Timuit, 3c timet Apostolica Sedes, quae quamvis eamdem opinionem maxime verisimilem & piam ducat, nihilom,
nus hujusmodi votum in Theophilo Raynaudo olim non probavit, ipsumque
307쪽
ipsumque assirmantem pro ea caussa pium esse mori, silere iussit. Aliud enim est aliquid tanquam verisimile, & aliquid tanquam ce tum assirmare. Sed frustra fuit illud a Romano Pontifice antidorum. Nostris quoque temporibus tum in privatis colloquiis, tum in publicis concionibus idem Votum repetitur, eadem sponsio auditur. Credi non potest a Prudentia abhorrens, quod tanta Pietatis lineamenta praefert. Et tamen si hoc serendum est, non video quei iaimmensum protendere non liceat novum hoc Martyrii genus. Nam& alii vitam vovebunt, atque exponent, quo, exempli caussa, Lauretanam aedem sustineant O Servatoris Conceptione ) illustratam revera fuisse, & Francisco Assisi nati, atque Catharinae Senensi stig. mata fuisse divinitus impressa, & ab aliis sanctis viris Miracula quae. dam procul dubio suisse patrata. Quod certe in Ecclesia Dei nunquam tolerandum, ne idem divinis atque humanis habeatur honor, neve temere, & pro mendacio interdum, projiciatur pretiosa hominum vita. Vide Alphon sum de Castro de justa Punit. Haeret. Lib. I. Cap. 8.
Regula tertia esto: Prudentis est, eaure omnia perpendere, inquautum potes, errorem, aut errorum, atque vitiorum eatissam in Liabris damnet. Sed a Prudentia discedit, qui tam caute agere vult,
ut in scrupulos postia, oe eavillariones, oe asperitatem nimiam fe proripi non animadυerrat. Scrupulos appello, ubique Haereses suspicari, ubique metuere, ne Religioni vulnera iastigantur, ne in venerandos Maiores, atque tu sacra, contemtus aut odium creetur, neve Lectoribus propinentur errores, eorumve moribus officiatur . Cavillationes voco in deteriorem partem accipere semper velle, quae anum facile pariunt sensum; & sive sententiae, sive snt voces, e plicationem rectae Fidei ac honestati consonam commodissime admittunt. Asperitatis nomine significare animus est, tot obices inte dum opponere editioni Librorum; aut quae facile emendari post sunt, prorsus opprimere et velle; aut Scriptores, Ecclesiae sanctae obstu ceritatera, quam profitentur, nimium necessarios, rigidissime semper excipere, eorum. calamos deterrere, eorum labores ac famam levibus non. numquam de caussis divexare. Neque enim quaecumque fortia, acria, di magna cum libertate scribuntur, Ecclesiae noceat, sive I coloribus. Hujusmodi quoque Libros conscribi interdum atque vulgari. plurimum conducit periecto populorum arque Ecclesiae regimini. Neque . aut prodis amore in . idaerelis, aut pravae doctrinae lamdem
308쪽
IN RELIGION. NEGOTIO. LIB. II. et rilem sonas, si Eruditos quandoque appellas Protestantium quoidam,
eorumque verba & inventa in tui commodum trahis. Haereticum non est, quidquid Haeretici dicunt; cujuscumque enim ore Veritas proferatur, suam retinet pulchritudinem; & nemo nescit, Eruditi,nem optimam cum pessima Fide saepe consistere posse. Postrema tandem regula statuatur: Prudentis es ita depellere,
quae nocere possunt, ut.interim tamen remedium ipsum, maiorem non adferax Ecclesiae atque Respublieae perniciem , aut maiorem non imis
pediat utilitatem. Certum est, Haereticorum impiorumque Libros jure proscribi, & e fidelium manibus tolli. Ea ratione Catholicis hominibus cavetur a viru praesentissimo, cujus progressibus vim addere posset insita humanis mentibus & cordibus corruptio. Attamens quis Catholicum quemque, doctum licet piumque virum, ab hujusmodi Librorum lectione prohiberet, is in incommodum gravius
Ecelesiam impelleret, laederetque Prudentiae leges apertas. Facere nequeunt edicta Praesulum , ut perversi Libri statim a confixione aboleantur. Non solum inter haereticarum regionum pomoeria libere illi versantur, sed in Provincias quoque Orthodoxas, atque in sinum ipsum rectae Religionis, confidentissime penetrant. Si doctis viris talia legendi facultas nequaquam daretur, eorumque doctrinam exitialem refellere commodum minime seret: quis non intelligat, quam impune vagari & debacchari posset inter Catholicos ipsos te. terrima pestis 8 Adversariorum proinde rationes, sophismata, ac ar tes noscere, quibus Orthodoxa Fides impetitur, non iuvat tantum, sed necesse quoque est, ut nostra deinde melius confirmemus, atque tueamur & fratres ab errore avocemus, aut saltem ne de silenticisbi victoriam Haereticus canat. Ad haec sunt Libri, quos aliqui errores inficiunt, aut obstomni amores, venenumque satyricum aliqua ex parte deturpant. Reliquam, videlicet potiorem, Librorum istorum partem commendant non paucae virtutes, & suam ex ipsis utilitatem capere litteraria
Respublica potest, sive elegantiam styli consideres. sive eruditionem,sve doctrinam. Iam constat, non esse serenda hujusmodi scripta. Sed quando extrahi inde naevi illi possunt. iisque demtis reliquum Libri servare fas est . atque utile fuerit: utique Prudentia poscit, ut
retinere Librum mutilatum, quam integrum abiicere malimus. Cur
eadem poena tam bonum quam malum involvit Si utilia & recta scribit Haereticus doctissimorum hominum iudicio, eaque ab aliis
minime Lais opinionibus depurata habere potes: quid tibi religioni. ducis
309쪽
ducis ab ipso accipere donum non inlidiosum, non nociturum 3 Quamobrem Expurgatorios Indices a Citholicis excogitatos nemo non laudet, si tamen eruditis aeque ac prudentibus Theologis eorum cura demandetur. Prudentibus, inquam, & nequaquam superstitiosis, ne cum lolio frumenta evellant, neve illinc etiam timeant, unde nihil timendum est. Magnum autem heic illi auderent facinus, ce te non imitandum, immo deplorandum, qui non recentiorum tantummodo Libros sibi emaculandos susciperent, sed veterum quoque Patrum. Censores illos nimium prosecto Prudentia deficeret. Nam ut consulerent paucorum inter Catholicos infirmitati, quibus persuaderi fortasse possint errores nonnulli, quia in Patrum Libris, Sc a Patribus disseminati; attamen ista paucorum utilitas gravissimo innumerorum incommodo, & iosius Ecclesiae Catholicae s dum illo. rum operam per se spectemus) dedecore emeretur. Si Patrum scripta mutilantur, si illinc aufertur, quidquid nostrae communionis hominibus nequaquam arridet, sique illic tantum permittitur, atque evulgatur, quod nostris moribus atque sententiis consonat: quae fides in posterum erit ipsorum Patrum editionibus 8 Immo erunt ex ipsis Catholicis infirmis, qui suspicentur, malam esse causam n stram, quae sibi vel a sanctis Patribus metuit, & arma inimicorum non repellit, sed eludit; non frangit, sed Occultat. Praeterea quam bellam declamandi adversus Catholicos occasionem Haereticis nouministrarent huiusmodi Censores 8 Videremur nempe malis artibus, Fc cuniculis, tueri causam Veritatis.
Atque id nobis non ita pridem post alios multos insultando
objiciebat Guillelmus Cave in Proleg. ad Hist. Literariam Script rum Ecclesiasticorum a , quasi Curatores Indicis Expurgator i.ia Hispania manum intulerint ipsis Patrum scriptis. Cui tamen ita responsum velim: si ab Hispanis id revera praestitum sui , . Ecclesiam universam minime suffragium addidisse Quaestorum illorum con
dentiae nimiae. Omnibus non imputandum paucorum facinus. Alias Catholicorum Provincias aliter in Expurgatoriis Indicibus efforma
dis sese gessisse; & prodire adhuc inter ipsos Catholicos integra Sa Horum -Patrum opera, ne ullo quidem apice demto, in Gallia potissimum, & cura prae γpue doctissimorum Monachorum Sancti Minedicti e Congregatione Sanm Mauri. Addo, Prudentiam fortasse desiderati in Indicis Hispanici curatoribus, at certe ab iis malam
310쪽
IN RELIGION NEGOTIO. LIB. II. et 3 fidem, Sc fraudes abesse, ne dicam timorem & conscientiam de mratae causae. Aperte enim, non clanculum, truncanda esse quaedam Patrum loca edixerunt, idque ut pusillis prospiceretur, quibus vel ipsa Cantica Canticorum olim negabantur, ne ex eorum lectione, minus honesta de divinis rebus animo conciperent. Eadem Patrum
loca in controversiis & Scholis non dissimulari a nobis; & palam ostendi, nihil illa officere Dogmatibus Ecclesiae Catholicae. Sancto.
rum vero Patrum sub nomine non omnes venire veteres Ecclesi
sticae doctrinae tractatores; proptereaque parem singulis antiquis deferendum honorem non esse . Postremo ne id quidem ab Hispanicis praestitum fuisse contenderem. Aliud enim est, textum Sanctorum Patrum, aliud Indices in opera Patrum concinnatos expurgare, aut Interpretationem infidam ab Haereticis obtrusam configere. In ge manum textum nihil Hispani tentarunt. Tota eorum cura stetit in Indicibus atque Interpretationibus purgandis. Alicubi sertasse nimius in purgatione rigor adhibitus. At semper expuncta sunt, quae tu Indice atque interpretatione, non autem in textu Patrum, perve iam ingerunt aut sapiunt doctrinam. Nisi alio properandum esset, id exemplis prolatis confirmare facillimum foret. Quod si Patrum opera mutilassent nonnulli suis in editionibus, illorum quidem re-' Elam voluntatem meum non esset vituperare, sed omnium sane e set eorum non imitari consilium. Restat igitur, ut excusatione potius quam laude excipiamus, si qui talia peregerunt in Sanctorum Patrum scriptis. In his procul dubio occurrunt aliqua interdum minus commode, minus caute, minusve perspicue dicta, aut etiam ab Ecclesiae totius mente, az Traditione aliena. Expungenda autem ista non sunt e publicis edutionibus. Interpretationes potius apponendae aut subjiciendae. Scho. liis ac notis edocendus est Lector sanam doctrinam , aut confirmam da est rationibus melior sententia. Ita infirmis cavetur, & Erudito. rum, editionem curantium, sinceritas, ae optima fides, in tuto collocantur. Illud enim prae oculis perpetuo futurum est nobis: Catholicam Ecclesiam, quae nihil sibi a tot Haereticorum arietibus p vet. longe minus formidare sibi debere a Sanctis Patribus, suis nempe Magistris. & veritatis testibus. Ceterum saepe recentiorum tempωTum Novatores conquesti sunt. adulteratos fuisse a Catholicis & a Monachis praesertim, MSS. Codices Patrum, ne quid sententiis, qu e inter nos obtinent, quidquam illic adversi appareret. Hincia ipsos Monachos mille injuriarum plaustra exonerata fuere; sed inbram. X. P. I. Μ m que