장음표시 사용
501쪽
de Christo necato dici, quae Davidi a morte liberando, & nondum in sepulcrum illato competebant Τ Quando ipse Petrus instabat, Chri stum inquiens e mortuis surrexisse, idque a Psalte iis verbis praedictum: in fideles ac pervicaces Iudaei, quos tunc alloquebatur Petrus, continuo respondere poterant, si eis cor & scientia Phereponi suis set: diversum plane aliumque esse eorum verborum sensum, & nihil facere cum resurrectione Christi. Liquebat enim Hebraicae Linguae vel leviter peritis si Pherepono credimus non de mortuo aliquo suscitando, sed de vivo a morte servando loquutum fuisse sanctum Regem, idque proprie illum locum sonare, quanquam tralatitiis vera his conceptum. Quid ad haec Petrus 8 Frustra se contor siet, arbi tror; nihilque profuisset cum Pherepono dicere, ea verba melius in Chrsum, sensu proprio, quadrare, quem Deus passus non es in f
pulcro diu iacere, neque in eo corrumpi. Nam primo negare potui sent, haec metaphorica esse; atque ita explicuissent eadem verba: Quoniam non sines animam, meam descendere, venire squae verba
suppleri non immerito possunt in sepulcrum . itfeiοις non
dabis sanctum suum videre foveam. Quae phrases proprio, non tralatitio sensu, etiam in Davidem non moriturum quadrassent. Tum subdere poterant, etiamsi haec metaphorica essent, nihil tamen aliud sonare, quam quod Phereponus censet, nempe, non permissurum Deum, ut aliquis moreretur, & sepulcro traderetur: quae nullo pacto conveniunt in Salvatorem nostrum. Ac proinde Petrum argui sent atque irrisissent, quasi ia suam rem divinis abuteretur Scriptu. ris, & verba neque fortuito, neque consulto congruentia in suam
At absit ab Apostolo tanta ignominia, tanta suae Linguae iustitia quibus notis ipsum Phereponus incaute aspergit. Ea erant Davidis in illo Psalmo verba, quae unicum germanum sensum haberent in ipsius etiam Davidis mente, & hic sensus uni Christo seu Messiae poterat ac debebat accommodari. Audiamus Apostolum idisum de Iesu loquentem. Quem, inquit, Deus f citaυit, solutis doloribus Inferni, iuxta quod impossibile erat, teneri illum ab eo. D vita enim dicit in eum: Providebam oee. Suoniam non derelinques G. Tum ostensurus haec de uno Christo praedicta fuisse, ita loqui pergit. Viri fratres, Iieeo audenter dicere ad vos, de Patriarcha Da- ωid, quoniam defunctus est, oe sepultus, oe sepulerum eius est apud nos usque in hodieruum diem. Propheta igitur quum esset me. Proυidens loquutus est de resurrectione Chrsi, quia neque derelictus es in Diuiligo u . Cooste
502쪽
IN RELIGIO M NEGOTIO. LIB. III. 463
Inferno, neque caro eius vidit corruprionem, &c. Heic meridiano sole clarius est, Petrum pro confesso atque explorato apud omnes Judaeos sumere, ea Davidis verba unice sgnificare, quempiam vere jam mortuum ad vitam postea revocandum, ejusque carnem in sepulcro non esse corrumpendam. Evidens erat, Davidem e vita concessisse, ejusque cadaver in tumulo ceterorum more fuisse in tabem
resolutum, cujus rei tellis adhuc erat superstes illius tumulus. re non de se Propheta loquutus fuerat, sed quidem de Messia, quem
Apostoli omnes aliique fideles e mortuis resurrexisse compertum habebant. Ac propterea quis non videat, quam longe a Petri mente Pnere ponus abeat, & quam temere verba Psalmi interpretetur ρSed optimos Auctores suae in interpretando Scriptura consuetudinis Phere ponus fortasse laudabit. Theodorum videlicet Mopsue lienum, quem in Collar. IV. Patres Concilii Constantinopolitani II. idcirco etiam diris devoverunt, quod hunc eumdem Psalmi locum, aliaque de Christo praenuntiata argutis interpretationibus alio rela ri posse doceret. a) Hugonem Grotium adferre etiam poterit, vibrum alioqui eruditissimum ut nihil de Socinianis Scriptoribus di. cam , cujus ea fuit sententia, universis de Christo Prophetiis dupli.
cem inella sensum, quorum alter & primarius ad Historiam tempo. is quo Prophetae vixerunt, alter & secundarius ad Chrillum sit re. ferendus. Quae opinio, quia nullo discrimine Prophetias omnes complectitur Christo accommodatas, quam absurda sit, & quam male se regat, vel ex hoc loco liquere potest, ut pluribus aliis parcam. Ita enim Davidis Prophetiam in Christum e mortuis suscitatum conis venire Petrus ait, ut nullo pacto ad Hiltoriam Regii Prophetae referri posse pro re evidenti statuat. Quis autem Petro cum Davide consensus, ubi eisdem verbis unam rem ille, alteram ille penitus diversam significare volunt Z Quis Iudaeorum tunc non potuit frustrari rationem Apostoli, si eo tempore aut obtinuisset, aut succurrisset, interpretatio Phereponi λ Quis adduci ad Christum, cuius resurrecti,nem a mortuis per adeo dubias, incertas, facileque eludendas Prophetias Apostolus Petrus probare conabatur Z Et tamen ex ipsis Judaeis tria millia ad Christum eo die conversa fuere: tantam vim habuere Petri argumenta ex ipsis Psalmorum verbis petita. Sed ub
a solide simul atque erudite hoc argumentum pertractavit P. Mauriscus Bahus e Soe. Iesu in opere Gallice interipto, Defense der Propheties, Parisiis edito ann. IIῖ .
ad confutandos in primis Gratium Sc yrammum, impium Socinimorum de Prophetiis imilema, incaute nimis alnolexos. Locum autem Psalmi XV. a Murat is heie primuzn
ruin, acriter bastus desendit, ineris laudati Tomo I. Cap. U. & Tomo III. Cap. XXVI.
503쪽
tra non iuvat urgere consectaria & incommoda temerariae istius sententiae; nos enim vocat altera quaestionis nostrae pars.
Stat igitur, locum illum Psaltae ad Christum mortuum esse
referendum, cujus Animam Deus derelicturus non erat in Inserno. At Phereponus una cum aliis Novatoribus pro in Inferno contendit vertendum esse in Sepulcror vox enim Mehol, perpetuo Linguae Hebraicae usu, significat Sepulcrum. Catholici contra retinemdam hele esse Inferni vocem persuasum habent, qua heic non Sepulcrum, sed sedes & loca hominum vita iunctorum significamur; sive illi in Abrahae sinu, hoc est in requie, fuerint, sive in gcheana, hoc est in poenis. Vocabulum autem Scebol non negamus, quin pro Sepulcro seu loco humatorum corporum, laepe accipiendum sit in sacris Libris antiquae Legis; sed per illud etiam significari dicimus In serna illa loca, & sedes quo mortuorum Animae deserebantur. Chrilli adventum, & postremum saeculi judicium expectaturae. Consentire in hane rem mihi videtur & ipse Phereponus, cui vox ista significat non solum Sepulcrum, sed etiam locum
aliquem sub terrae superficie, aut certe statum ae conditionem mortu rum , quaecumque sit: quamvis ipse statim addat, nunquam locum p euliarem malorum Duliciis attributum per eam designari, qua de re nunc disputare nolumus. Certe Scebol indefinita quaedam vox est,& loca sub erranea designat, atque adeo mortuorum statum atque ergastula. inare non tam erudite quam prudenter illos fecisse reor, qui eam vocem Latine reddentes, potius quam Sepulcrum, semper Inferos aut Infernum transtulere, voces indefinitas; has enim pollea explicare liberum erat aut pro corporum, aut pro animarum sede post discessum e vita, prout Scripturae sensuς, rerumque contextus,& alia argumenta ab Interprete poscerent. Nam cur exempli gratia
Gen. XXXVII. v. 33. ubi Jacob dicit: Destisdam ad filium meum lugens in Mehol, hanc vocem vertas in Sepulcrum p Putabat Iacob filium suum mortuum, & a seris devoratum, Sepulcro caruisse. Non igitur ad illum sepultum se esse descensurum, suaque ossa cum filii ossibus se esse compositurum sperabat, quum ossa illius nullo se pubcro condita arbitraretur. Inquit ergo Iacob: Discendam ad filium meum lugens in Infernum, ut post Graecam vulgata Verso habet, hoc est, eum in locum, quo hominum animi a corpore soluti abeunt, . quo non dubitabat pater, quin suus filius se praecesisset. Nunc quaeramus, an ScehoI in laudato Psalmo XV. vers. Io. accipi debeat pro Corporum Sepulcro, an pro Animarum post mose
504쪽
IN RELIGION NEGOTIO. LIB. III. 67tem ergastulo. Postremam significationem este praeferendam, totius Christianae Antiquitatis consensus suadet & clamat. Iustinus, Irenaeus, Origenes, Clemens Alexandrinus, Eusebius, Athanasius, Basilius, Nyssenus, Nazianzenus, Epiphanius, Chrysostomus, Cyrillus Hierosolymitanus, & alii e Graecis innumeri. Tum Tertullianus, Hilarius, Ambrotius, Hieronymus, Rufinus, Augustinus, & alii inter Latinos quam plurimi: tum ipsa Concilia, & Symbola ab omnibus Catholicis immo Christianis omnibus recepta, Christi descensum ad Inferna animarum domicilia crediderunt, & per Saecula XV L
praedicarunt, & ex hoc potissimum loco intellexerunt. Negantes vero talem sententiam, Haereticis atque infidelibus omnium ore adiuncti fuere. Tanta, tamque vetusta Patrum & Christianorum Traditio atque consensio, non id solum roboris habet, ut Catholicorum quemlibet suae professionis conscium ita sentire jam cogat, sed ipsos etiam Traditionis & vetullatis nuperos contemtores, impudentiae ad temeritatis arguit . quod aliter audeant affirmare. Nam quum inter Novatores sincerissimi fateantur, significationem vocis Gebοι ambiguam esse, & designari per illam, statum quoque & sedes spirituum humanorum post corporis mortem: certe nullam ipsi adserunt urgentem rationem, quare in Psalmo XV. vox illa significare non possit id , quod Ecclesia Catholica omnium temporum censuit . Rursus quum apud omnes aequos rerum aestimatores verisimile sit, antiqui Lsimos Ecclesiae Patres eam non suo marte procudisse opinionem, seὰ exposuisse, qualem ab aliis Maioribus, atque adeo ab ipsis Apost lis, veluti per manus acceperant: quis non videat, potiori iure antiquis illis testibus rem adeo diserte affirmantibus, quam novitiis hisce Criticis sine ratione valida negantibus, habendam esse fidem Accedit, quod ex iis etiam vetustis Auctoribus tres saltem Hebraeam calluere Linguam, Origenes, Hieronymus, & Epiphanius ti cum sui aequalibus Rabbinis versati, notionem vocis Scehol ignorasse cenissendi non sunt. In re autem a nostris temporibus adeo remota, quum de notione vocis agatur, quae ab hominum usu & arbitrio pendet, exigit prudentia, ut vetustioribus potius eruditis, quam recentioribus credamus.
Quod tamen omnem dubitationis caussam auferre potest ac debet, est ipsa sancti Lucae narratio in AEL Apostolorum Cap. t. v. et . Verba Psalmi Graece reddita sic ille exhibet; - ουκ ἰγχ ἀλεύ
αuoniam non derelinques animam meam in Hadu, neque dabis fanis N n n a Eum
505쪽
GDu tuum videre eorruptionem. Pro iis εἰς αδου, LXX. Interpretes, quorum versionem Lucas usurpasse videtur, habent εἰς αξην, in m.
den. Quid autem sit αδης, quidque eo vocabulo apud Graecos omnes significaret, inter ejus Linguae peritos constare facile potes . Nativa sua significatione Plutonem designabat: Homerus Iliad. O. Zελ καιεγω τριταας δ' Αιδενς ἐνέροισιν οὐαστων Iupiter, o ego, rertius aurem Pluto Inferis imperans. Quandoquidem in Plutonis ditione subterranea quaeque loca esse credebantur, hinc Hades In serna ipsa loca
appellata sunt, quo Ethnici mortuorum Animas illabi putabant, Judaeis & Christianis in ea sententia concordes. Itaque εἰς υίδου quod iacitato Cap. Ast. legitur nihil aliud est, quam in domo mais, seu Plutonis, subintelligendo δομον, seu ὁικον, pro ἰὸ οἴκῶ δου, ut ex aliis exemplis confirmari potest. Idem Homerus Odyss. h. ἴν Θαι ως Anαοδ όμους και ἐπαινῆς Περπερονείης, Venire tu Plutonis domum, oe r nebricinae Proserpinae. Domus Plutonis, seu Inferni, pro Graecorum more non Sepulcrum, sed Inferos significat, hoc est geminas illas subterraneas sedes, quibus, uti d:ximus, Animae e corporeis nexibus expeditae claudebamur, quietis loca piis, poenarum vero impiis. Proinde conitans regula est, usitatissimam & communem olim eius nominis Hudes vim Inferos sonasse, qualem nos descripsimus, aliasque interpretationes aut paucis fuisse, aut nulli cognitas, sive usura patas. Quibus constitutis, iam qui se Christianos dicunt, ac in eo Psalmi loco vocem Scebbi pro Sepulcro proterve accipiunt, nihil minus sacere mihi videntur, quam Lucam, Scriptorem divino afflatu proculdubio, plenum ignorantiae atque inconsiderantiae argue. re, suamque Criticam eruditionem scientiae ac iudicio Apostolorum praeponere . Aut enim perspecta Lucae non fuit notio vocabuli Scebοι & Hades: 8c tunc ex opinione Novatorum consequitur, heiceum suam eruditionem 3c scientiam, immo divinum Spiritum desecisse; siquidem , si illis credimus, Scebol Sepulcrum tantummodo significat; Hades vero, ut nos statuimus, pro Inferis perpetuo Linguae Graecae usu accipitur. Sin autem Lucas novit, Scebol significare Sepulcrum, quomodo ab inconsiderantiae nota liberari vir λό.πriu ς potest, qui quum facile per dictionem Graecam ταρεος hoc est SNularum, aut per alias Graecis ustatas voces. reddere posset Hebraicum SceboI, tamen usurpare voluit vocem αξης, quae rem aliam a Sepulcro designat 8 Nonne hoc erat certissimum errandi sun. damentum praebere Graecis Lectoribus. qui Hebraica ignorantes, vocem rudes pro suo more interpretaturi fuissent 8 Quod si Patres in ea
506쪽
IN RELIGION. NEGOTIO. LIB. III. 469
in ea interpretatione errarunt uti Novatores astirmare audent: nonne in Lucam resilit culpa, qui aliis tam facile poterat debebatque se explicare verbis, dum Graecos homines erudiendos susceperat ΤVerum, inquit Phere ponus, Graeci Interpretes, qui LXX. dicuntur, Gentilibus non una in re sese attemperarunt, S' Lucas versioni Graecae adsuetus, oe scribens tu gratiam Graecorum, adhibuit locutiones LXX. Interpretum. Quasi , ii vera sunt, quae de hac quaestione Phere ponus habet, minus errarit sanctus Lucas, quam Graeci Interpretes. Si is lorum Uersio in eo loco Psalmi incommoda erat quo honesto vocabulo Phereponus infidelem ac ineptam significare, ut arbitror, voluit): quam fidem amplius ac venerationem debebimus Lucae, sine judicio incommodam nobis ac salsam, interpretationem obtrudenti, & praebenti certam nobis ansam erroris 3 Talia incommoda, talia absurda atque consectaria mani se ite devorare coguntur Novatores, quoties nihil sibi religioni ducunt, aliter atque Ecclesia Catholica & sancti Patres, illum Psalmi & Actorum locum explicare. Quodnam vero nomen istos manet, qui tam male consulunt divinorum Auctorum dignitati ac fidei, ut ingeniorum suorum libidini & eruditioni, ambitiose non minus quam incaute, satisfaciant 8 At a Christiano Interprete tantum crimen absit. Nisi Lucam errantem velimus, nuperam hanc interpretationem abiicere, errorisque accusare necesse est. Dissentire inter se, atque errare non possunt Psaltes, Petrus, & Lucas. Scebol significare Inferos potest, seu Animarum post corporis mortem subterraneas sedes. Manifeste pro Inferis idem vocabulum sanctus Lucas accipit. Ergo quin illic Inferi tantum designentur, nullus Christianorum negare potest ac debet. Et illa quidem ea sunt, ut vincant Christiani hominis anum um. Quum tamen argumentum hoc, ut Logici aiunt, sit a posteriori, vincere quidem Christianorum omnium animos debet, rem tamen nonnullis etiam Christianis persuadere fortasse non valet. Cem te non continuo persuadebit incredulis atque Gentilibus. Quam
brem hos quoque appellamus, judicesque in medio statuimus; ce tum quippe est nobis, ipsos quoque in nostram sententiam, si aequos se praebeant, esse concessuros. In laudato Psalmo Catholici Inferos, Haeretici quidam Sepulcrum significari contendunt. Quid habent postremi, quo suam opinionem firment 8 Nihil prosecto soli. di; quamvis enim Mehol pro Sepulcro saepe in sacris Litteris accipiatur, negare tamen non audent, quin mortuorum etiam statum
ac loca aliquando significet, & saepe significare possit. Tum nullum
507쪽
adferunt vetustum Scriptorem suae in hoc Psalmo interpretationis vindicem ac testem, qui Sepulcrum potius, quam Inferna animor&ma eorρore solutorum loca, heic moneat esse accipiendum. Quid nos contra Z Quum heic de Linguae jamdiu obsoletae ac mortuae vocabulis agatur, eorumque vim ac notionem veteres magis Hebraeae
Linguae periti, quam recentiores, intellexisse credendi sint, iique potissimum, qui florente adhuc Hebraeorum Republica vixerunt: neismo non videt, eam esse praeferendam sententiam, quae antiquissimis hisce testibus nitatur. At nos Catholici praeter quosdam veteres Patres, Hebraicae Linguae deditos, antiquisque Rabbinis in eo studio usos, Lucam ipsum omnium vetustissimum damus, qui in hoc ipso-m et laudati Psalmi loco Inferos, non autem Sepulcrum, vocabulum Seehοι interpretatur, dum per vocem αδης illud reddit, quae, scuti vidimus, Inferos constanter pro Graecorum more significabat. Numquid vero in Lucam erroris suspicio cadat 8 Ab omni verisimilitudine id prorsus abhorret. Non heic Graecam, uti appellatur, LXX.
Versionem aut laudare aut tueri est animus. Lucam tuemur, non
ipsam Versionem; nam quum illam in hoc loco suam fecerit Lucas; necessarium est, aut saltem verisimillimum, eam ibi recte exis pressisse vim vocabuli Hebraici, mentemque Prophetae; non enim aliter ejus ope sanctus Lucas usus fuisset. Apostoli quoque eamdem saepe Versionem usurparunt; quod facientes, ineptum sit suspicari,
eos nesciisse, an Graeca Hebraicis vere consentirent. Hebraei erant,
suaeque Linguae satis periti. Ubi a Codicibus Hebraicis Graeca di sonabant, ignorare isti non poterant; quod si non ignorabant,
quis eos Versionem pravam adhunc obtrusisse vel suspicetur 3 Inn meri tunc erant, qui fraudem hanc, uti Linguae utriusque periti, potuissent, & uti Christianorum acerbissimi hostes, voluissent aperire. Aut numquid, ut se Graecis attemperarent, errores sibi notos, errorumque caussas disseminare voluisse putandi sunt. Idem de Luca dicendum atque sentiendum. Ut ut litteris Hebraicis ille operam dederit, profecto nunquam verisimile est, ipsum adeo in illis hospitem fuisse, ut infidam Versionem potuerit volum fitque usurpare: Acta Apostolorum memoriae mandabat, idque Pauli ipsius, ut quidam tradunt. eonsilio ac jussu. Individuus ejusdem Apostoli comes diu fuit, versatusque est cum aliis Apostolis, ac viris utriusque Linguae gnaris; ab Apostolis, ac ab ipso Petro audire potuit verba in concione Hierosolymitana olim pronunciata. Quei
508쪽
IN RELIGION NEGOTIO. LIB. III. 4 a
fieri potuit, ut ille neminem unquam interrogarit, nemo illum. monuerit de infida eo in loco Versione Graecorum 8 Nemo id credat, & de Libro, quem Lucas, & Apolloli, & Apostolici viri, ad certam Christianorum eruditionem relicturi erant, & de Scriptore qui in exordio Evangelii sui profitetur, se nihil scribere , . quod a principio diligenter assequutus non fuerit, sicut et xradiderunt, qui ab initio ini υiderunt, o ministri siremur sermonis. Accedit, quod Paulus resurrectionem Christi confirmaturus, laudare & ipse solebat Psalmum XU. uti enim tellis est idem Lucas Act. Apost. XIII. 3
ita Apostolus aiebat: Quod aurem Deus) fustiavit eum Christum
a mortuis, amplius iam non reυerfurum in corruptionem, ita dixis tala. o dabis sancitum tuum videre corruptionem. Daυid enim, oeci voluntate Dei dormivir, oe appositus est ad patres suos, o vidit eo
ruptionem . βuem vero Deus fuscitavit a mortuis, non vidit corruptionem . Heic Apostolus priorem partem versiculi praetermittit, in qua Hidis, seu Seehol mentio habetur. Attamen hinc liquere potest, tritum ore Apollolorum eum Psalmi versiculum fuisse ad evidenter ostendendam Christi resurrectionem e mortuis, & Paulum e- tiam eo loco secundum LXX. Versionem uti consuevisse, quum Hebraeos Hellenilias alloquebatur, quales erant habitantes Antiochiae Pisidiae. ad quos suit memoratus a Luca Pauli sermo. Quare nihil verisimilius, quam quod Lucas illius loci sensum probe perspectum habuerit, atque intellexerit vim eorum verborum tum in Graecis tuum in Hebraicis Codicibus. Non video autem, quei cum recti iudicii legibus eorum opinio componi possit, qui Apoitolos a perve se ac falsa Versone abstinere consulto noluisse ajunt, ut sese Graecis ad eam assuetis attemperarent. Quasi non idem sit ac dicere, Ap ,stolos consulto voluisse auditores suos in pristinis erroribus confirmare, aut novis imbuere. Postremo quidquid possit inconsultum adversariorum bellum adversus eruditionem ac judicium sancti Lucae, nihil aliud sibi spondere potest, quam quod ille non satis Hebraeam Linguam calluerit, aut vim vocabuli Seehol assequutus non fuerit: quae tamen omnia veri numquam videbuntur similia. At quando hoc etiam obtinerent. num obtinere etiam poterunt, Lucam
ignorasse vim vocabuli Hades, eique Graecae Linguae scientiam praeripient ρ Id quidem non audeant. Verum id satis est nobis, &satis suturum est cuicumque iudici aequo. Nam quum Lucas Chri- si animam non relictam in Hade affirmet, quae verba Graece perbus sonant, Christi Animam e corpore solutam ad Inferos migrasse,
509쪽
hique diu non permanfisse semper retiat, Lucam id credidisse ae tradidisse, quod nos credimus, & universa semper Ecclesia tradidit. Quod, inquam, Lucas ea de re didicerat ab Apostolis, Graeca iulius verba plane significant, quae ipse procul dubio intelligebat; &quamquam non constaret, Scriptori huic sat cognita fuisse Hebraica Psaltes verba, id unum sequeretur, Lucam in eo Psalmi loco rem inutiliter quaesivisse ac invenisse, quae illic non erat, sed quam tamen ipse aliunde certam hauserat, atque alte animo praeceperat.
Etenim nisi persuasum id ipsi antea fuisset, Graece peritus ab ea locutione sese abi inuisset, quae descensum Animae Christi ad Inse ros Graecis Lectoribus aperte atque ex suo instituto persuadebat, semperque in posterum persuasit. Si ergo saltem constat, Lucam de Christi ad Inseros descensu non dubitasse: quid nos amplius ea de re dubitare pergimus Z Hoc unum est, quod potissimum quaerimus,& scire volumus, & hinc ediscimus. Haec summa litis nostrae: num Lucas noverit, crediderit atque tradiderit, Animam Christi ad Inferna loca migrasse. Id autem credidit sanctus Lucas. Diversa quaestio est, an Hebraicas voces Scriptor Actorum probe intellexerit, L
probe reddiderit. Quae tamen moneo, non quod Lucam adversariis in hac altera quaeli ione relinquam, & hallucinatum putem, aut v rear; sed ut quod maxime quaerendum sit, ipsi tandem intelligant, quo facilius a certis constitutis ad incerta explicanda progrediamur. Sed ne cui scrupulus adhuc & dubitatio supersit, an revera per vocem Hades, Inferos designare Sanctus Lucas voluerit, age, rem in meliori lumine collocemus. Quaeramus, quam potestatem noti
nemque voci illi αυες Lucas, & reliqui Iudaei Graece loquentes, olim subjicerent, hoc est, quid eo nomine intelligerent. Nobilissimus Iudaeorum Hiit oricus Iosephus id manifeste nos docebit. Auctor ille est Lib. 18. Cap. a. Antiquit. Jud. tres inter Hebraeos a multis temporibus exstitisse Sectas, Pharisaeorum nempe, Sadducae rum , atque Essenorum . De Phariseis haec habet: Aθαθατόν α
mortales ese credunt, o sub terris earum poenas ae praemia dari, prout virtvris mitiorουmis sudium illis in vita fuit. Tum addit,
perpetuis carceribus illic improbos constringi, piis autem facilem eL se ad vitam reditum. Pharisaei potissima & dcctilsima Iudaeorum pars erant. Illis eorumque opinionibus populus adhaerebat, adhaesit& olim Paulus, ita ut quidquid ad solemnes precationes cultumque divinum
510쪽
IN RELIGION NEGOTIO. LIB. III. 473
divinum attinebat, secundum horum interpretationem ac praescriptum fieri soleret. Hanc etiam de immortalitate Animae sententiam tumbantur Essent, solis Sadducaeis contradicentibus, quorum & nummrus exiguus, & auctoritas contemta. Saddueaei, inquit ipse Lucas Act. Apost. XXIII. 8. dicunt non esse resurrectionem, neque Ang lum, neque Spirirum, hoc est mentes humanas a corpore expeditas amplius non vivere. Pharisaei autem eo tentur utraque. Quare dubitandum non videtur, quin communis Iudaeorum sententia foret, Animas post corporis mortem in Inferna loca deferri, sive ad requiem, sive ad tormenta. Eo pertinent, quae de ipsis Iudaeis habet Tacitus Lab. 3. Hist. Corpora condere, quam cremare e more Aegyptio. Eademque cura, de Infernis persuaso. Status ergo anima. rum earumque sedes, uti Iosephus testabatur, erat υτο χθονος subrerra, atque adeo ἐν α δου in Inferis. Clarius sese explicat idem Jos,
phus alibi. De iisdem Sectis loquens Lib. 2. Cap. ia. de Bello Iud. postquam Pharisaeis laudata nuper placita tribuit, haec de Sadducaeis
subdit: αιυχῆ τε τὼ Nequiopno καὶ τάς καου αδου τιμωρίας καὶ τιμιὼς ἔναιρουσι, Animae vero immortalitatem, o in Hade, seu Inferno, vel
supplicia vel praemia negant. En quid Iudaeis Graece loquentibus esset α , Non utique Sepulcrum, sed locus Animabus e corpore solutis destinatus, ut ibi vel poenas vel praemia pro meritis recipe. rent. Eamdem prorsus Christianorum sententiam fuisse, omnia antiquitatis monumenta testantur. Paulus ipse in Act. Apostolorum Cap. XXIII. cum Pharisaeis hac de re se consentire clamabat. Situs erat hie locus υτο sub terra, mirabili plane, & vero, quanquam incognito divinae potentiae artificio. Id quoque Chri itianis persu, sum suit, & aperte ab Apostolo innuitur ad Philipp. II. Io. quum ait: in in nomine Iesu omne genu flectar ur, caelestum, terrestrium, infernorum, ἐπουρανιων , δε ἐπιγείων ναὶ καταχfori . Ubi vides appellari, hoc est subterraneos, eam gentem, cujus An, mae in geminis Inseris, piorum nempe ac impiorum, claudebantur. Ab antiquis mutuati recentiores cum Graeci tum Latini signia ficationem istam, vocabulis τοῦ Αδου, atque Inferorum uti perrex, runt, ut ea quoque loca exprimerent, quibus piorum Animae post mortem purgandae detineri ex orthodoxae Ecclesiae Traditione cre duntur. Quare non satis recte Graecos Christianos Schismate a no bis sejunctos culpare visus est mihi Thomas Smithus in Epist. de Graecae Lectoae hodierno flatu, ubi illos in errorem Origenicum de Tom. X. P. I. O O o An