장음표시 사용
111쪽
D Comoedos quandocumque incidunt sive eos recta spectent , sive ,, ad ipsis oblique referantur , tum quae aliud quid , quomodocum- is que sit, attingunt. Id equidem, Archipraesul Illustrissimae, omni,, asseveratione tuae Celseudini religiose confirmo , ad exequenduntis paratus, quidquid imperes, ut me, sensaque mea Reipublicaeis Christianae probem , & ei fiat satis. Summa sum reverentia D Archipraesul Illustrissimeo Tuae Celsitudinisis Humillimus , ct obsequentissimus Servus,, Franciscus Gaffaro C. R. - Parisis die Maij II. I 694.
II. Retractatio haec, si Auctoris innocentiam, S probitatem in tuto posuit, haudquaquam idonea judicata fuit dedocendis imperitis illis, qui seduci ex editi opusculi captiosis ratiunculis poterant. amobrem Ecclesiae Gallicanae splendidissimum lumen,& orna. mentum doctissimus Bosuetus praefatae disertationis Q phismata, &cavillatoria ratiocinia convellenda Operae pretium existimavit publica disertatione, quae primum lingua Gallica, post Italica typis Venetis in lucem prodiit hoc titulo inscriptam 'Animadversionei tu
Comoediam. 'III. Pauca cursm adnotabo -Qui, inquit, modernos ludos Theatrales innoxios asserit, castam impudicitiam, honestam iniam iam propugnet, necessum est . Comoedorum colloquia, gestus , motus , concentus, & cetera, quae nostri temporis scenicas repraesentatio nes comitantur, vivide depingit. Communia & Obvia rationum momenta, quae Comoediae pravitatem evincunt, incredibili perspicuitate, S sua uberrima eloquentiae vi urget, atque corroborat. Duo potissima Adversarii sephismata sub examen inducit. Experientia nititur primum .Fidelium millia integerrimae conscientiaeComoedias , ct sanctissima Religionis nostrae Sacramenta simul frequentant. Quod commentum ut conVellat, peccata enumerat, quae pii si,
atqueprobatissimi Grisiani perpetrant, & Medicorum spiritualium
aut imperitiam, aut oscitantiam arguit. Plerumque non secus in . spirituali, quam in corporali infirmitate morbi, qui mortem inferunt, tum aegrotuin , tum Medicum latent; sunt morbi, qui sicut corporis, ita animae sensum tollunt. Auctoritate fulcitur alterum S. Tho Diuitia o hy
112쪽
S. Thomae Aguinatis . Fuso calamo hujus Ange lici Doctoris doctritiani exponit Bospvelut , deceptumque evincit Adversarium in ejusdem intelligentia . I. Mai. adducit Concilii Turonensis can. 8. in quo ea omnia prohibentur, quae oculos, a resque demulcent. Canon laudatur inquit Bo siuetus ) nostin nit inspectaculis, quae improbant a9ionem, aut verba inhonesta. Spectat dumtaxat oculorum, di aurium illacebras .... quae ad viti rum turbam pium aperiunt .... uid de tuis ectaeuias dicendum, lata quibus ex com I uo vcrsus amatorii, molies concentus immiscentur e Cpponiis hi,praefatum Canonem Clericis, non Laicis spectacula prohibere . Cui objectioni hoc praebet responsum latine versum .
me erasta halitieinatis similis illi es quorundam Doctorum,
qui ex Cau. i 8.Concilii Niecni adversus foenora elericorum colligunt, eadem non prohiberi uiris. aut error ut confuteIur, sat es rationes speLure , quibus nituntur taxones , dum asiqua Curicis probibent.... ScripIurarum tesimonia, quα foenuo Petant,aeque laicos, ae Osricos eo rehendunt. f. xv. Aliud effugulum praecludit illorum , qui fabulantur,Patres invectos dumtaxat esse adversus turpitudinem antiqui Theatri, quibus respondet. Ethnicorum Tragoediae quod
pudore suffundere nos Gripianor deberet ) ira modestia , ct gravia
rate praestant, ut Neatrum a frum tantam pati plicitatem non posuit . Caetera praetereo, illudque tantuin adverto, nunquam Bose feto nimii rigoris notam impactam suisse , neque ab illis, qui omnia aequo rigidiora accusant, quae non sunt laxiora. IV. Tertius aetatis nostrae Scriptor est Bernardus La , qui in suo de arte poetica tractatu cap. II. aetatis nostrae comoedias Ethni corum comoediis impudentiores asserit. Ecclesia, inquit, non secus antiquos , ac hodiernos detestatur Theatrales ludos. Et boe eo pertuin ex oratumque iis omnibus est, qui noseras animiadversiones hactenus in Comoediam odornatas legerunt. βzoniam, cum hodie
M opera Theatralia maiori concinnata artificio sint, necessario conse. quisur , ριrieulosiora esse juxta ea, quα dicta sunt eap. 3. Lege,cum per otium licet, integrum illud caput, & plura alia, que ibidem celeberrimus Auctor iste scribit, & inde evidentius colliges periculorum, ne dicam flagitiorum ,. plenissimas esse temporis nostri comoedias .
113쪽
state Patavina litterarum humaniorum Publicus Professor, & ti mPoeticaedumRethoricae artis callentissinius. Edidit ille de utilitate Poetices librum elequentissimo , more suo , stylo conscriptum , in
quo cap. v D. hodiernas Italorum comoedias sutiles, ineptas, morum integritati perniciosas, SS. Patrum auctoritate , S invictis rationum momentis evidenter demonstrat . Pauca transcribam , quae aetatis nostrae comoediarum imaginem perhibent.,,Comoedia,inquit,
is potius vulgaris, & sabulae, quas Pastorales, ct nemorenses ho-M die appellare solemus, genus Poematis partim de Idyliis,& Ecl o gis , partim a Satyrico Graecorum Drammate derivatum , meri. ri to apud probos, & frugi infamia laborant. Haec enina Dramma- is ta ob nequitiam argumentorum , sententiarum lasciviam , locu- tionis corruptelam, jocorum frigus , Histrionum improbita- tem, incredibile est, quantum ingeniis, ct moribus noceant, is quam magnam animis adolescentium, S puellarum pestem , ac
, , perniciem asserant, quam Virtutis nervos ebibant , hominem - que, animal ad seria natum , futilitate, ac levitate sua impleantis .... His praetermissis, in eo potius immorabor, non temere antio quos Eccles. Patres omCed.,ac Tragoed illorum temporum in f
is naiae notam inusi ille. Neque propter impietatemfolum supersitio- D nem hujusmodi Poemoto, O hect iacula repreBendebant , quod
se Theatra Baccho, & Veneri dicata talent, ut qui ad ea conveniis rent, falsis Numinibus cultum, atque honorem tribuere videis rentur; sed etiam propicr morum corruptelam, rerumque turpitim,
flagitiorum doctrinam, quam spectatores e fabulis praecipue O-
,, micis hauriebant. VI. Post transcriptam Lactantii invectivam, S laudatam Chrysostomi auctoritatem , aetatis nostrae Theatrales ludos his verbis r praesentat, &detestatur. is Nunc illud considerandum est, utrum is horum temporum comoedis , quo pacto a Gallis , di Italis excoli-- tur, bonis, ct homine Christiano dignis moribus ossiciat, nec ne. is De Italorum comoediis facillimum est judicare . Tot enim futiliis bus, ineptis, inurbanis, obscoenis , frigidis jocis abundant, ut ,, nihil aliud propositu in habere videantur, nisi cachinnum pueris, o & mulierculis , aut hominum feci vilissimae quacumque rationeis excitare; quum tamen risu inepto res ineptior nulla sit, ut vi o detur Catullo .... saeculo quidem s exto decimo, bonis litteris val
114쪽
,, de forentibus, Italorum Comoediae hac in parte minus aliquanto is delirabant:& in eorum jocis minus frigoris,& quisquiliarum ani-
,, madverti poterat. Nam ad veterum exemplaria componi pIerum- is que solebant: ἁ λκειαι' tamen & improbitatis ossicinas recte voca- ,3 veris in argumentis , moribus, s ententiis.Neque tamen existiman-
,, dum est,solam inComoediis apertam obscoenitatem probae ac pudi. is cete juventuti detrimento esse. Sunt alia plura,specie venustatis , is elegantiae, leporis, humanitatis fallentia, insidiarum plena, ve- ,, ueni , ac pestilentiae, quibus Poetae nequam hoc tempore gratiamri populi aucupantur, & moribus perniciem inserunt. Quid enim eri, An frequentius quicquam audias in hodiernis Comoediis, fabulisis Nemorensibus seu Pastoralibus Drammatis ad musicam accomon datis, poematum genere corruptissimo, quam pietatem, innos, centiam, virtutem a personis colloquentibus derideri, ac ludiri brio haberi, peccandi Iicentiam semper colore aliquo excusari, is velIocis,& facetiis obtegi,atque elevari Laeditur profecton inhis in verecundia, aut periclitatur saItem, omnibus libidinis, atque is intemperantiae conatibus, & dolis oppugnata , & labefactatae veso his, inquam, S sententiis venenum sub melle celantibus, ex is quibus, inanquam ex tenuissimo amictu aliquo , vitium satis pelinis lucet, ac non obscura turpium volaptatum significatione mirari hi lex sui amores exsuscitat. Dictant enim pessimi Poetae per Hisis striones ipsis deteriores utendum aetate esse, vitae fructum vel ma is ximum in eo consistere , ut quis genio indulgeat, neque dulcia , & uoluptaria in senectutem aifferat Addunt identidem, nihiI,, prodesse formam virgini,aut nuptae , si amatoribus careat: muli ,, ri cavendum esse, ne uno tantum laudatore , aut cultore conte
M ta sit z quot enim proci ad ipsam accesserint,tot eam pulcritudinis M suae, ac venustatis certissimos testes habituram . Praeterea de ,, hortantur adolestentes ne studiis, & vigiliis pallorem contrahe is re velint, ne gloriae splendore ducantur, ne senilem prudentiam in affectent, quae res ipsbs mulierculis odiolbs , arnoribus ineptos , ,, hominibus elegantioribus graves, omnino effectura sit. Alias ae is tales alia decere: interea, dum languis servet, dandam operam, is ut laetitia, potui, ciboque liberali, venere, otio, somno, quam is longissime bona aetas protrahatur,contemptis rumoribus, & fabu- is lis invidorum ....... His vocibuo, bis praeceptis ex bara Epira curi
115쪽
3 7 Diss gRTATIO PRIMA is curi depromptis, Bodierna Neatna fere personant: in hae fcbdius,, erudiuntur adolescentes , hie docentur Virgines a teneris unguic ,, iis incessor amores meditari, hie adulteriorum exempla nuptis pro D ponuntur: discunt enim, quomodo custodum,& mariti cura fallio possit; quomodo admittendi amantes , qua ratione species quaeri dam exterior pudicitiae servanda sit, ac simul remotis arbitris li- ,, bidini atque intemperantiae fraena laxanda. Haec, proh pudoriis spectantur promiscue ab omnibus apud Christianos, audiuntur, is loguntur ., ediscuntur, & inhaerescunt penitus in mentibus: quum is praesertim eodem accedat musicae , & saltationis lenocinium , is quo nihil ad virile animi robur frangendum. & enervandum a is comodatius excogitari potest. VII. Habes heinc aetatis nostrae comoedias turpes esse, & obscoesias, omnibus spectatis, quae illas comitantur. Alias aliis obscoeni
res esse nemo ambigit. Sed cum omnes carnalis concupiscentiae,1ermone amatorio negotium tractent, & eodem omnes spectent, ut
concupiscentiae passionem emolliant, inflectant, irritent , & a cendant; planum est ., turpes &obscoenas esse omnes. Discrimen in hoc solum vertitur, quod Poetae alii crassiore, alii delicatiore phrasi voluptatis argumentum versant. Verba in illis erunt obscoeniora in istis moderatoria: illi apertius, isti insidiosius concupit scentiam obsident, illiciunt, vellicantque. Finem efficacius asequuntur secundi, quam primi. Re itaque obscoenae comoediae omnes aetatis nostrae, quae promiscue a feminis, & viris comicis aguntur
in publicis Theatris. Quid, inquies, Poetae, Rethorisque ad detaniendam Christianae Tneologiae controversiam auctoritatein allegas Hi ne Auctores dirimendis Theologorum dis idiis idonei Θ Sculicet . Hi sutri, qui gravissimo suffundunt dedecore nonnullos scientiae morum , dc antiquae eruditionis studio addictos, quos patrocinium praestare & Comoedis, S Tragoedis . & eorum 1pectatoribus non pudet. Johannes Antonius mi ur, non tam singulari eloquentia , ct eruditione, quam morum suavitate, de Christiana pietate clarus, non sacris addictus, sed laicus vocis sonum adversus comoediae corruptelam emittit . illius deformem picturam eleganti pennia cillo repraesentat, ct quae inde consequuntur, absurda, Cloque
ter describit. Non eguit ille Theologicae scientiae ope, sed solo bono praeditus sensu, solaque scientia ab ipsi. primis naturae princi-Disitir oste
116쪽
piis arcessita, instructus , comediae , Comaedorum , atque spectatorum pravitatem , di vitia deprehendit, perhorrescit, execratur. Ex illo ego non quaesivi Theologicae auctoritatis praesidium , sed causae statum exposui. In mediam afferre nolui Merbesium , Natalem Alexandrum , Pontasium , Genetium , caeterosque gravissimos Theologos, ne Probabilistae inveteratam Rigorismi cantit nam obtruderent: Ex Possueto Episcopo summo, ex Lamy eruditis simo scriptore, ex Cl. Uulpio laico, & perdocto Prosessore Patavinae Universitatis controversiae statum delineare volui, ut quid sit. de quo est disputandum , pateat.
Lueu entior turpitudinis, ct obscoenitatis notio. Turpitudo alia is r lut reprcsnIstis, gesticuistionibus : alia in voci I. cimo diae pubiacae horiernae omnes turpes, ct obscoenae sunt, pes ob rem repraesentatam, vel ob voces, O gesticulationes, pes ob eboineas ;veI ob actus intermedios. Viri in ii Dese muliebri, aut mulieres pese piriti abominaus sum apud Deum. I. Uae hactenus dixi, fatis superque larent, ut quisque habere
e veram turpium comoediarum notionem, S imaginem pos set . At ea argumenti , quod tractamus , natura , dcconditio est, ut plurimis sit obnoxia aequivocationibus, effugiis, ximis, variisque vocum acceptionibus; cum theatrum opus quoddam sit ex pluribus conflactuin actionibus. Idcirco nisi maxima per spicuitate, quid sit comoedia turpis, quidque turpitudo, quid o
Coenitas, enucleemus, vanus est labor noster, & operam ludimus. Omnes cum Theologi , tum Castastae comoedias turpes detestantur. P. Hieronymus Florentinus in suo Neatro contra raeatrum plurimos Theologos, & Casuistas etiam benigniores allegat adversus co moedias turpes. Ipse fuso calamo peccati mortalis damnat S rc-
praesentatores, S ipestatores com oediarum , notabitiser, inquit trule , turpium, Ide obscoenarum. II. At nec ille in toto suo opust ulo, nec plures alii, quos ego te gi , quid sit comoedia turpis, & valde obscoena distincte explicant. Heinc est, quod lectores ex istorum lectione nihil proficiunt. inis que clamitat: Comoediae nostrae haud quaquam turpes sunt; sed ab H ob-
117쪽
obscoenitate distant: aut saltem notabiliter turpes,aut valde obscoeis nae dici nequeunt. His vocum involucris voluptatis, & veneris ne gotium subtilissime agunt; illisque errandi occasionem praebuit involuta scribendi ratio non paucorum Canistarum. Ut his Theatro. rum, atque comoediarum defensoribus omnem ad effugium rimam aditumque praecludam, quid sit turpitudo, quid comoedia turpis, ct obscoena, perspicue nitideque explicandum est. III. Turpitudo, seu obscoenitas vitium prodit, quod aut lasciviam redolet, aut ad lasciviam aperit viam. Turpitudo alia in v cibus , alia in rebus, per voces significatis. Res turpes exprimi vo cum honestate : & res pudicae, honestaeque voce turpi valent. Turis pitudo vocum est usus alicujus vocabuli, quod spectata communis sensus existimatione, & regula, aures pudicas offendit. Tarpit do,seu obscoenitas rerum est ipsa voluptatis carnalis materia; seu est actionum , & factorum , quae ad venerem aut proxime, aut propinque , plus minusve inducunt, aut Viam parant, narratio , & repraesentatio. Turpitudo alia putrida, quae spurcis vocibus , motibus, gestuque amoris profani imaginem refert: alia delicata, quae
versutiis , di sucis obtecta spectrum voluptatis, & veneris arguto penicillo depingit, & concinna verborum, & figurarum dispositiciis ne libidinis veneficium propinandum administrat, & sensim sine sensu instillat. Exemplis confirmare notiones, seu descriptiones possem , nisi id Christianum Theologum dedeceret. Sophisticae &Casui starum , & Christianorum quorumdam cavillationes ad tot distinctiones praemittendas, alioquin superfluas, idcirco a Patribus
nostris neglectas, me coegerunt
lU. Comoediae hodiernae omnes, quae Mimorum, & Mimarum artificio, amoris profani, & concupiscentiae sub matrimonii vel
mine caussam repraesentant, & agunt, turpes, cum materialiter, tum formaliter sunt. Materialiter, quod materiam concupiscentiae , nempe reciprocum feminae, di viri amorem, quo mutuo conjunguntur, versant: formalit , quod eo conspirent, ut delectationem de illo, quod tractant, argumento, in auditorum animis excitent . Huc omnia, ut infra latius edisseram, pertinent minorum, & Mimarum vota , ct conatus, ut majorem auditorum affluentiam ad se alliciant. Hoc adeo verum, compertumque est , ut Mimi, & Minrae , quae et vocis suavitate, & delicata corporis inflexione, & --
118쪽
rabili gestuum repraesentatione . & oculorum jaculis non allici unt non movent corcula spectitorum, ut ineptae insulsae ,& rudes repelluntur, quia continuo cessaret spectatorum affluentia. Hoc dumtaxat discriminis est, quod aliae comoedi. e , ut indicavi, putida Temborum , sententiarum, & gestuum lascivia: aliae calamistratae, Iarvata verborum phras,concupiscentiae delectationem promovent. Pri-nrae Poetarum, S c onficUrum extremam nequitiam cum extrema ignorantia consociatam produnt. sed minus nocent adstantibus, quibus epuIae craso lardo, S condimento nimium pingui paratae displi-Cent. Secundae perniciosiores sunt spectatoribus, ct nequiores sinul& doctiores patefaciunt Poetas, qui vafrius , ct insidiosius voluptatis venenum instillant, S ad bibendum illud potentius inducunt. Primae quidem, secus secundae obscoenae, turpesque vulgo existimantur, cum certum sit, posteriores eo esse noxiores, quo maj
rem prasistrunt honestatis speciem. Et istiusmodi sane sunt dran Iriata percelebris Poetae pluries typis edita, quae eo essicacius volu tatis venenum porrigit, quo delicatius cor humanum , sensus, de concupiscet tiam titillant, vellicant, S ita in affectus dominantur, Li qto, Olix t eosdem impellant. Quod potissimurn verum habet, dum n ulter Iarum vivida accedat repraesentatio , concentus suaviatas, S alia Theatrorum praestigia. V. Habes heinc comoedias hodiernas turpes , & obscoenas esse ex uno si lo capite , nempe ex impuri amoris materia, quam tractant. Crest it turpitudo, di obscoenitas ex aliis capitibus. Et primo ex ve- situs forma. Alicubi juvenes venustiores, ct femineo sexui sive in voce,sive in pulchritudine propinquiores muliebres vestes,& quidem vanissimas induunt. Cur ξ Causam assigna, tergi versatione sublata. Ut sub amasiunculae specie cum altero juvene eloquentius reciproci
amoris causana ambo parent , mutuumque amorem inflamment.
Duo hic obscoenitatis flagitia. Primum , quod muliebres vestes viri induant. Hoc quippe abominationis, & detestationis flagitium est apud Deum, qui Deut. 22. illud execratur: Non induetur mulier Dese visita : nec vir uteIur veste feminea: abominabith enim est, qui
UI. Quid Peccant viri muliebri veste in scenam prodeuntes in duti P Nonne vel in ipsis sacris Collegiis mos iste obtinet e Serpat nec ne in domibusReligiosorum hominum corruptela hae non pro II Σ Iterea
119쪽
c o D IssERTATIO PRIMApterea malitiam exuit. Pluribus ego annis sub disciplina DP. Societ JESU humanioribus litteris operam dedi; & nunquam in repraesentationibus, quae fieri in istoruin Collegiis solent, aut prophani am ris argumentum tractari, aut juvenes muliebri veste ornatas prodire in scenam vidi. Quod idcirco notum facto , ut occali ane dita, testimonium perhibeam veritati . idque confirmo ejusdem insignis Societ. tis Rogulis. Siquidem in libro de Ratione sudiorum I 3. .as. haec habentur : netae diarum , ct Comaediarum, quas latinas , Ora r simul esse oportet, argumentum Iberumsit, ac pium, nec quidquamayibus inςerponatur, quod non latinum si, decorum : necpersons Ela Mmichis , vel habitur Utroducatur. Quocumque ergo in Collegio haec mendax vestium transmutatio fiat, peccato non caret. At nullum se patrare crimen certo existimant Superiores, qui id conce-
duint, & qui id peragunt. Verum quidquid ipsi opinentur spectandum est Divinum mandatum , quod non solum cerimoniale , ut quidam existimant, sed etiam morale esse fatentur omnes. Cornelius a
Lapide in di etiam cap. in. v. s. haec habet. is Hoc PERSE indecens,, es, ut sciιicet veste mentiatur se feminam , aut femina mentiaturis Ie virum : tum ne occultis libidinibus, ct aliis vitiis locus deIur. Optima enim pudicitiae custodia est vestitur honestas; nam, ut auri Poeta:
Suem praesare potes mulier galeata pudorem, aquae fugit a sexu Θ
ν, .... Unde videtur hoc praeeeptum panim esse naturale, partim ce- is remoniale, O jam abolitum, quatenus hi ieet obligabat subpeμn caro mortali. Iam enim non esse peccatum mortale ,st vir, aut semian us Pese exus communent, ex levitate , si absit scandalum , & i is tentio, pericu Iumque libidinis,dorem S. Thomas, CHet anus Oc. VH. Nulla excogitari mitior interpretatio potest . Tamen vel ipse naitissimus interpres , per se indecens declarat, ut vir veste mentiatur se feminam . Testatur hoc praeceptum portim naturale esse . EVidens ergo, & extra controversatia est , peccare saltem venialiter illos , qui vestem induunt muliebrem . Finge paullulum non aliam , nisi venialem patrari malitiam. Licitum ne Christianis est, singulis annis , di stato tempore Gymnasium aperire crimina, licet venialia, patrandi ξ Permissumne est propria praesentia probare, & confirmare talem professionemὸ Quid quod ipse Cornelius a Lapide a peccato
120쪽
mortali liberat hanc ementitam sexus formam eo tantum in casu,
quo fiat ex levitate , sicust scandalum, O intentio , perieriumque libidinis Quid si haec sexus ficta mutatio non ex levitate, sed ex institi to, sed ex fine vividius repraesentandi inter amasiunculos, de amasunculas argumenta amatoria e Forte nec ipse P. Cornelius a Lapide hoc sexus mendacium a gravi scandalo, a gravi libidinis periculo eximeret, atque adeo a graviore purgaret crimine. Quodnam scardalum scelestius , quam juventutem artem amatoriam , & concupiscentiae idiomata, ct arcana edocere ξ Scandalum gravissimum
heinc in populum derivatur. Clamant mundani homines. In ipsis sacris Collegiis juvenes, ut feminae, in scenam produnt, & causam amatoriam agunt. Quidni ergo licitum & nobis erit idem praestare VIII. Sed Patres audiamus S. Cyprianus LI. D. IO. ad Encratium Cum in lege prohibeantur pirι induere muliebrem vestem, Omati Δ-Hi ejusmodi iudicentur et quanto maioris es eriminis nox totum ma Hebria testimenta arripere , sed etiam testar turpes, ct mouer , O muliebres magis serio impudicae artis exprimere ξ Quid causae est , cur
juvenes in sacris Collegiis Demineas vestes in anc, nisi ut muliebres affectiis , ct amatorias illecebras exquisitius repraesentent Si crimea est ipse vest i tus, quae erunt crimina, quae hunc vestiendi finem Consequuntur EIX. Augustinus I. a. Soliis . eat . rs. Credo iure infames, intesti. Husque haberi, qui muliebri babitu se ostentant, quos nescio utrum falsas mulieres , an falsos viror melius vocem. Rerum tamen hi bi ner, verosque infames fine dubitatione possumus vocare.
X. Synodus Trullana 6. cap. 62. Statuimus, ut nullus vir dein ceps muliebri vese induatur: vel mulier pess viro conveniente . Eor erro , qui deincept aliquid eorum, quae scripta sum, aggredientur, ubi ad eorum cognitionem pervenerit, mi quidem Heries, deponi jub
mus et spero laici, excommunicentur. Excommunicatio ob veniale Crimen non infligitur. Praescriptio, seu oppositae consuetudinis lata a non praevalet contra ea, quae suapte natura vitiosa sunt. XI. Concilium Bracarense , S Poenit. Roman. l. 7. cap. I. si
faciem suam transformaverit in habitu muliebri, O mulier in habitu viri, emendatione pollicita, tres annos polleat. XII. S. Clemens Alex. ,. 3. Paedag. e. 3. haec scribit. Me es in votum fractorum hominum, ad libidinem offensarum bestiarum.-Pueri