Benedicti Pererii Valentini e Societate Iesu Commentariorum in Danielem prophetam, libri sexdecim. Adiecti sunt quatuor indices, vnus quaestionum; alter eorum quae pertinent ad doctrinam moralem, & vsum concionantium; tertius locorum sacrae scriptura

발행: 1588년

분량: 876페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

101쪽

COMMEN TARIORVM

isis diuina

Dan. a.

viri excellentia, 'ignitatis& gloriae,praemonstrata est per somnium, id Aquod adolescenti Ioseph , & Mardochaeo accidisse legimus in sacris lit teris. ibusdam prsterea in somno priefacta sunt diuina mysteria, cuiusmodi suit somnium Iacob de illa inystica scala,& Dani e regno Christi. Denique praesignificauit aliquando Deus, di prae 1 uit futuros rerum humanarum euentus : cuius generis suere somnia Abrahae, Genes. I s. Pharaonis Genes. I.& Nabuchodonosor, Daniens. 2.& q. . Variis item modis drilina somnia hominibus contigerunt: interdum cum magna corporis & animi commotione & horrore , sicut accidit

Abrahae,& Nabuchodonosor. Nonnunqualii datum est alicui somniis, sed non eius somni j intellectus, sicut in somniis Pharaonista Nabuchodonosor animaduertere licet. Danieli tamen, ceterisque propbetis, vsimul cum somniis, intelligentia eorum diuinitus suggerebatur. Qua- qua duorum somniorum , quibus Ioseph supra fratres ipsius futura dignitas&potestra praesignabatur , nulli tunc datus est intellectus: sed postea ipso eventu, successuque rerum, veritas eorum somniorum cognita est, atque comprobata. Illa quoque insoniniis diuinis varietas cernitur: alia enim clara sunt,& aperta,eui deter res ipsas significati ut fuere somnia beati Ioseph,triti Magorum,& Diui Pauli: alia vero sunt inuoluta& obscur per varias similitudines re id aliquid insinuatia,huiusmodi fuere somnia Pharaonis de septe spicis,& bobus,& Nabuchodonosor de statua & arbore,nec non si pincernae, atque pistoris ipsius Pharaonis. Adhaec,interdum videtur in somno loqui cum homine, vel CDeus ipse,ut in somnio Iacob,& Salomonis,vel angelus,ut in somniis beati Ioseph, ves homo aliquis,ut insomnio D. Pauli. Praeterea saepe

Deus vltro mittit somnia, nonnunquam etia rogatus,quemadmodum

interpretationem somnij , quod acciderat Nabuchodonosor, Deus inquiete tradidit Danieli,qui eam ab ipso vigillans intentissima precatione postulauerat. Quin fuisse quondam apud Hebraeos admirabilem quandarici rationem S consuetudinem in rebus maxime dubiis atque grauissimis,consulendi Deum,ut quod verum esset,aut quod facto esset opus,per somnia indicaret,ex cap. 28. primi libri Regum,intelligitur. Postremo quaedam somnia diuinitus data respondent antecedentiabus in vigilia hominu cogitatiombus& curis,ad hoc genus reservi de- Dbet primum somniii Nabuchodonosor,a Daniele. z. capite narratum, ite inque primum beati Ioseph , quod in capite primo narrat D. Matthaeus,atque illud Annibalis supra memoratu, illud quoque Scipionis

102쪽

rN DANIELEM LIB. Ir.earta et Ilio,cur Deus in somno arcana IPahominibus reseret.

V M animus hominis in sotiano, minimὁ docilis , minia meque habilis ad percipiendas res diuinas esse videatur, dignum sanE videtur inquisitione, cur Deus per somnia,

dc arcana suae prouidentiae, & myileria rerum caelestium, non rub docere homines voluerit. At enimuero, multas eius rei,variasque causas afferre possumus. Primam causam tangit Hippocrates in principio libri de Insomniis, animam hominibus in vigilia variis distingui occupationibus, grauibus distineri negotiis, curisque distrahi: per sensus item exteriores euocari ad ea,quae extra ipsum sunt,o: per varia eorum sensuum spectacula diu agari, multiplicique rerum humanarum strepitu interpellari, sui, rerumq; caelestiu consideratione auόcari,incertis praeterea fluctuare deliberationibus,variisq; stu- . diis & assectibus aestuare, qui non sinunt eum,quod veru & rectum est, id aut liquido cernere, aut incorruptὸ iudicare. Contra uod in quiete di si,mno , ab eiusmodi omnibus interpellationibus & impedimentis vacuus liber ani mus, sibi totus praesens&praesto est, sibique attendit,in se suas omnes vires,atq; facultates collectas & conivnsas h be expeditus & acer ad intelligedum, atq; omni ii, quae illi extrinsecus obiecta sint, amplissime ac facillimὰ capax. Alteram eiusdem rei causam hanc ponere licet,quae vigilantes accipimus, ea solemus subtiliter

ratiocinando discutere & examinare, reuocare ad calculos, atque humanae rationis trutina diligenter expendere: ad rationis enim normam exigimus omnia: cui si congruant, quae nobis oblata sunt, a nobis approbantur,si discrepent abiudicantur atque reiiciuntur. In somno autem res sibi obiectas animus hominis citra examen accipit, paratior

prompti6rque ad vilis diuinitus datis credendum, atque obsequedum. Constat autem inter omnes qui de rebus diuinis scripserunt, ad eas res non tantium intellectu,sed etiam assectu, & quodam animi quasi sensu, gustuque percipiendas, satius esse agi & regi hominem extrinsecus, quam ipsum agere se,& auditorem esse potius, quam arbitrum, & existimatorem, lenique simpliciter credere potius,quam causas credendidisquirere,& expendere. Tertia causa ex Aristotelis libello, qui inscribitur de Diuination quae fit ex somniis,desumpta est: ait ille, em se

ω si cur

dormi bus radiab. reuerentur.

sinas re uelatiora.

103쪽

s COMMENTARIORVM

terque in ipsum is primi, atque alie in eo inhaerere: id autem feri rapter nom1ssentis ,.sensiti exterismm vacationem Urpsietem, atquec uran, a inu intentionem remistere inutinacuitatem,tunc enim sens νιιι somno conf-pitis, lararee eque o Tore,qxa extrasent terr cluam senium cr. Qii: propter ortula is simὸ Deus eo tempore docet nominem sine ulla eius peratione,sine aliorum hominum obseruatione, deniq; sine ullius rei interpellatione:praesertim autem,quia qub magis animus noster ὲ se suum consociatione,& corporis contagione abstrahitur,tanto videtur edici vegetior,& acrior ad res diuinas intelligendas. In somno autem, qui est imago quaeda ta repraesentatio mortis, vidctur animus quodammodo seiugari , consortio corporis,eiusque vinculis , si non omnino, certe aliquatenus relaxari. Quarta caiisam esse arbitror, ut ea re ostes datur,quanto sit Deus potentior,& ciscacior ad hominem docendum Bdc erudiendum,quam ut alius quiuis homo:quippe homo homine d cere,nisi vigilantem, audientem & attendentem non potest:Deus autem,etiam altissimὰ dormientem,atque somniantem. Quo satis deci xat se in omnes humani animi vires, ac facultates summum imperium, S ei scacitatem habere. Quintam causam equidem posuerim, ne vid licet quispiam existimaret,inortem auferre homini omnem scientiam: aut non esse aliam viam rationόmque comparandi scientiam,quam per sensum,discursumque rationis,& ex antecedenti aliarum rerum cogni- contra somnia, in commentario suo, non audet inficiari prophetiam posse

homini accidere, vel in somno, vel per reuelationem, negat tamen ea

ratione vel artes, vel scientias speculatiuas posse ulli contingere. Vna, inquit,est natura hominis min igitur damtaxat eris inie lenis, ct in natmiam cliuor internuntiis seu uti iniri item praeceptis experimentis, dilies i iis ratiocinatione. Nam sipraeter communem , cst usitatum disse modum, σοι luc alter persemina, vel reuelarionem tam is mulio sit ficilior , arar en

Dauior, ille alter p. . dii illor laboriosior est , eo magis

corus , non igitur datus cor homini. Deus namp e, Er natura inccst

si a quicquamsiciunt , de iis, qua pisumferi, quod melila Op IDyibus est, nunquam non faciunt. Sic ille. Quae sine argumentatio, non esset I planὰ infirma , si quisquam diceret, nemo tamen nostrum id dicit, modum illum discendi per somnia , vel per reuelationem , aut esse homini naturalem, aut esse frequentem, & usitatum. Verum haec Aueserois commenta,ut ali eius te,de scientia,potentia,& prouidentia Dei, ct humani animi natura, ex inscitiae diuinarum rerum, de impietatistione. Averrores quidem super libello Aristotelis de Diuinatione per

104쪽

iN DANIELEM LIB. I.

sonte redundantia,quὶin sint iner diis,obtusa,saliaque,satis liquet vel solis exemplis, quae memorantur in sacris litteris, Adami, Salomonis. Danielis,multorumque prophetarum,quibus multarum rerum scien- , ita subitb data est a Deo: quin etiam Beseleel, & Oliab,quos in libro E odi proditum est,subito diuinitus edoctos, Mosaicu tabernaculum, ExM.f. simul cum omnibus eius instrumentis atque ornainciatis, summa arte

ad io quint cura Deo somnia dentur obscuris indoctis

bonunibiu,non autemsapienti,M, ' cur diui, na somniasint obscura.

E L hac una ratione Aristoteles & Cicero omnium somniorum,quae diuina creduntur, fidem & auctoritatem e- leuari δε eludi posse putauerunt. Nam,sic kfmnia, inquiunt rentur hominibus a Deo, ea non obscuri, ct i Lictis hominibuι , sed viri sientia prudenti neprinanti bin dari, Iar erat. In quo sesellit eos, quod distinctionem diuinorum somniorum,eortini dico quae verE diuina sunt,ab iis,quae non sunt, esse tamen falso putantur, plane ignorauerunt. Enimvero Dij Gentilium, quos fuisse daemones nobis Christianis nequaquam dubium est,quemadmodum futuros rerum humanarii casus & euentus certo prouidere, ac scire non poterant, id enim solius Dei est, ita nec eos certis aut verbis, aut signis praedicere, ac praemonstrare poterant. Quapropter somnia, quibus praesignificabantur futura,non Lbant viris cloctis & prudentibus, videlicet ne illi eorum somniorum vanitatem, ac falsitatem deprehendentes, auctoritatem ipsorum Deorum apud alios contererent, eorumq; oracula tanquam diuinitatis vacua, & inania veri alis, in publicum etiam vulgi ludibrio, & contemptui exponerent: dabant igitur ea ibi intaindoctis,dc veri falsique discernendi imperitis,maximE vero superstitiosis, ob idque ad credendum quiduis, satis per se paratis atq; propensis. At vero somnia,quae a vero Deo missa sunt,ea legimus plerunque data viris sanctitate,ac sapietia eximiis,ut Abrahae,Iacob,Salomoni,& Danieli. Data sunt tamε etianonulla viris no admodii doctis, sed pietacis tamen, ac innocentiae praestantia clarissimis:excellens autem virtusta pietas,dociliorem reddit hominis animum,aptioremque ad uni diim rum perceptionem, quam humana vel prudentia, vel

ristitelis Urocerunt Cur daemones somnia olim dare Iulii ne-rint,inondo prui eritis,

minibus.

105쪽

sapientia. i enim mundana excellunt potentia,vel sapientia, hi sera sum aut impii,aut superbi,aut turpi unis inquinati flagitiis: quae res caelestibus doctrinis,diutiusq; illustrationibus, aditum ad animos homi- cur n num,penitus occlusint. Nec me fugit,etiam quibusdam sceleratis atq; somniarita impiis hominibus t Pharaoni,& Nabuchodonosor, quaedam diuinitus soninia contigisse,sed hae illis, nec ipsorum praecipuE caiis neque

moeti us a cum intelligentia eorum soniniorum data sunt: quo scilicet illi,eorum D si ita interpretationem,cum apud suos sapientes inuenire non possent, i veri

M. Dei cultoribus eam petere cogerentur, atque ea ratione v crum Deum. agnoscerent,ac Veneraretitur,eiusque seruos in admiratione di honore

haberent: id quod somniaPharaonis & Nabuchodonoset a Iosepho &Daniele i nterpretata,manifeste declarant. Curvo pau Sed cur diuina soninia non semper sint clara,& aperta, sed obscura, v HIM'- 3: perplexa,& aliarum rerum imaginibus, ac si nilitudinibus inumbrarim sim- ta,& offuscata,nec aliis tantum occulta,sed etia iis, quibus dantur,ministrum, e nimὸ conspieua, causas rimemur & aperiamus. Dis Gentilium,hoc est rim ob se daemones,quia certam futurorum eventuum scientiam habere non po-ru est fer- terant,ad significanda sutura, dabant illi quidem non raro somnia, sed obscura tamen,&ambigua, tuaeque ad diuersos,etiam contrarios,euen tus facile detorqueri & applicari possent: ut ad quodcunque cecidisset, da οπμm somnium quadrare videretur. Quod si somnia euentis minimE respon- derent,id non falsitati somniorum, sed interpretum inscitiae, qui soli se f - nia propter obscuritatem & ambiguitatem non ritε essent interpreta- ιδ MI ti,adicriberetur.At vero somnia,quorum auctorem fuisse Deum exsa- cs o M. cris litteris cognouimus , saepenumero disti iacte & explicatE tradita sunt,qualia legimus fuisse Abimelech,Laban,Iudae Machabaei,Salomonis,beati Ioseph,& trium Magorum. Non est tamen negandii quaedam L mor somnia esse data tectὸ &obscurὰ , sed hominibus gentilibus: ad eum nempe finem, ut intelligentiam eorum somniorum, clim non ab aliis, Uter m quam 1 viris sanctis accipere possent, & ipsos Dei seruos honorarent, alui sem summa Deum reuerentia,ac veneratione prosequerentur.Si quae v mastum somnia etiam seruis Dei obscura data sunt, propterea id factum est, o PQ ut eorum sensum atq; intellectum,summo illi studio, assiduis precibus, o multisque lachrymis a Deo sVitantes,tandem impetrarent,& propter disseultatem impetrandi,pluris faceront,& cariorem haberent.Den latur praeterea ooscuritate somniorum, earum rerum, quae significal tur somniis, obscuritas. Adde quod per imagines , &smilitudines,

breuissimP plura & sublimiora mysteria signincantur, quam si aper-

106쪽

λ ess & propriis fuissent expressa vocabulis. Nam quam multa, quam varia, quam profunda mysteria, una illa statua Nabuchodonosor inquiete visa, adumbrauit, quae si fuissent propriis verbis efferenda, vix longissima oratione declarari potuissent. Denique vult Deus nonnumquam,somnia esse ad aliquod tempus occulta & incognita, quo ad nia mirum, ipso eventu, rerumque successu, eorum veritas agnoscatur de coim,robetur: quod in duobu) illis Iosephi somniis,promotionem Oius ad summam potentia & dignitate praesignantibus,liquido cernitur.

sexta,an licitumsit mri hano homini,obseruare' somniar o cuius hominis si omnia

interpretari. tanguntur bis verbis difficultates, di prior quidem est, an sit ias Christianis,curiose somnia obseruare: ad quam facilis

in promptu responsio. Etenim quaedam somnia licitum est obseruare, quaedam vero minim . Principio,somnia quae bonam,vel ma iam corporis affectionem aliquam, morb6sque tam animi,quam corporis significant, utiliter , medicis tam animi, quam cossoris obse uantur N expenduntur. Tum, somnia, quae nos crebro inse stant, territant,conturbant, & vexant,animaduertere quibus ex causis accidant , ut vel noti effectus ignotas nobis causas scrutemur,ac teneamus:velut

rationem aliquam ineamus eam a nobis talolestiam depelledi, licitum est,& a sanctis viris sepE usurpatum.Legimus enim apud Cassianum in Collatione ret. veteres illos monachorum magistros di rectores, in perquirendis,& excutiendis quorundam somniorum calisis, diligenter esse versatos. Postea obseruare somnia,quatenus in illis pernotescit homini veritas aliqua pertinens ad scientias speculativas et ad res gerendas conferens,nec ut superstitiosum,nec ut vanum damnari debet.D nique,somnia quae nos saepe commouent, & incitant ad flagitia,consi- Π derare num a daemone nota subiiciantur, sicut contra,quibus ad bona prouocamur & instigamur, veluti ad caelibatum, largitionem ele niosynarum, de ingressum in relisionem,ea ponderare num , Deo nobis missa sint, non est superstition animi, sed religios,prudentis,ac s linis suae satagentis,atque solliciti. At vero,cuiuscunque somnij,quoquo modo nobis cotingat, etiam temereri sortiua eueniatauinis habendam esse ratione,c

niorum,s- ne vitio

possunt Ob se ari or

curari.

107쪽

18 COMMENTARIO RVM

ramque suscipiendam,stolidi hominis est , ne dicam stulti. Supra enim

ostentum est, maximam partem somniorum nihil veri, & certi habere, sed vanitatis,ac temeritatis esse plenissimam. Praeterea obseruare somnia, quasi esset in ipsis aliquid diuinum , scilicet quale Gentiles existimabant esse in garritu,volatia,cibatuque auium,& in extis animantium, atque ex illis praenosse,ac diuinare velle fiscura, non modo non est licitum ed est in scriptura grauissime reprehensum,damnatum,& interdictum,non minus lan quam magorum, & incantatoru maleficia, quod ex cap. I9. Levitici,ex i8. Deuteronomii,ex posterioris libri Paralipomenon; aliisque iacrorum voluminum locis perspicu) intelligitur. Et verb,scire velle futura, quae Deus in sua solius potestate posuit, arrogas & impia est curiositas. Putare autem certa futurorum signa contineri in somniis, quae nullam cum rebus futuris connexionem & coim

uenientiam habent,fatuum est: parum dixi, plane impium, & stultum est: hoc enim arguit eiusmodi somniorum obstruatores, stultis,impii,& absurdis opinionibus esse insectos, atque deprauatos. Nam, vel iiii putant res omnes futuras, ex naturalibus causis pendere, & hoc salsuinest:vel eas res quibuslibet somniis significari posse,quod plane stultum est: vel futura omnia certo prouideri,& sciri a daemone, quod est perquam impium: et denique a Deo promiscu),atque indiscretE per quelibet somnia,& quibuslibet hominibus,praemonstrata tutum,quod esse

absurdum,nemo non videt. Ad extremum,tanti facere somnia,& usque adeo pendere ex illis, ut ad eorum quasi normam dirigat quis omnem vitae suη rationem,& respectu habito ad somnia, actiones, & negotia, vel suscipiat et omittat, non modo praestantia hominis indignum est, sed olet etiam fatalem illam Stoicorum, toties in Ecclesia damnatam, - 36, Otium Iri , quai iu penias oc religatas omnino pedere arbitrantur:

sis iis, magi prosedi reprehendedi sunt sit perstitiosi somnioru obseritatores, hici magis astra dignitate naturae,aequabilitate motus,costatia ordinis, z amplitudine potestatis, & praestantia essicacitatis,somniis antecellunt. MD; su Ad posteriorem quaestionem, qua quaeritur, cuius hominis sit bene Monem, ac interpretari somnia, hunc in modum respondemus. Somniorum qux Haecin vim habent ad aliquid significadum,& obseruatione, atque interpreta oniector tione digna sunt,ea non cuiusuis hominis est interpretari.Tria enim h interi iusmodi soninioru genera distingui possunt, nam multa sunt naturali , qu*dam huniana, nonnulla etiam diui Naturalium somniorum in- terpretatio

108쪽

IN DANIELEM LIB. I.

A te pretati ob on est dubium, quin soteritum& doctorum physicorum, rum fm-

ac medicorum sit propria: eorum maxime,qui norunt sit nititudines in nioris, tam soloniis ostensas comparare inter se,& quarum rerum similitudineses. naturabuse,de ex qui hi causis proficisci soleant,discernere: similiter,ut qui s--L guras aliquas & imagines dilaceratas sumens in manus,earumque par- noru, quales dissipatas, ne componens inuicem,apteque consormans,cuius rei a iano suerint similitudines,hominisne, an equi, an aliaru rerunt,acute dispici vereque iudicat. Humanorum autem somniorum, ita qrit quisque sagacissimus coniector,& idoneus, ac veridicus interpres, ut fuerit rerum humanarum peritissimus, & callidii sinus, ingenior in item,st dio io,inorum, & propensionum, quae in variis hominibus magnam

quoque varietatem haben exquisitam, multisque confirmatam expertinetis notitiam sit adeptus, quas venas omnes rerum ciuilium & D manarum tenens. Cuius autem sit exponere diuina somnia,in promptu intelligere:patet enim,neminem interpretari ea posse,nisi diuinitus amatum & ouditum . . Umo enim nouit inquit Paulus pri iliae ad Corint.

secundo, qua Dei sunt si spiritus Dei. Praesertim vero cum diuinorum somniorum significationes,ex solius Dei consilio & voluntate sint institutae,ob Idque solius Dei reuelatione, notae hominibus esse possint. Quocirca regem Nabuchodonosor somni j sui, quo maxime territus C fuerat,sollicitum re anxium, quod eius somnij rationem ex nullo se rum sapientum cognoscere potuisset,sic affatus est Daniel, M,Periam, quod rex interrogat, Et rioliam si ices , oesipientes nequeunt indicare regi: sed est Deus in caelis reuelam 'steria. Iamblicus existimat diuina somnia sere non contingere hominibus, Iublici Opi nisi aut primo i extremo somni tempore: videlicet, quia Gic animus nis, de temhominis,aut nondum est cibi potusq; v poribus occupatus, & oppres pore quosus:aut iam evanescente somno , vaporumque discussa caligine, ex illis diuisissem sordibus emersus animus, purior & acrior est ad diuinas illustrationes nia contis accipiendas. Quapropter vates,ac somniorum interpretes , in more ha-gaut homi-bebant,ex descientibus ad ipsos somnia sciscitari,quo ea tempore ipsis nibus rest contigissent: nam si profundo tamno accidissent,ea plane abiiciebant, ratur. rati non esse consentaneum , animo tuc obruto & demerso,dari caelitus somnia: sin autem somnia illis accidissent, exeunte somno, & animo

D ad has sinctiones pro pE iam expergiscente, tunc ea somnia diuinitus missame : auctori digna iudicates, poderada sibi dc interpretada s scipieba Legedus etia in Philostratus in c. I li. a. de Vita Apollonu.

109쪽

Gpe in

somnio liabor est rationis usus.

so COMMENTARIORVM

cerdotum obseruationibus,velut dicam verius,figmentis,quorum scit Aille itudiosissimus,exprompta sunt. Deus nempe,illius odi tempoi uni legibus non eii alligatus,nec opportunitate temporum eget ad operadum,ubicunque enim vult, quandocunque,& quibusciliaque vult, sua inspirat somnia: poteti enim quouis tempore,imo etiam sine tempore, sedare subito agitationem humorum, tranquillare spirituum animalium iactationem,purgare phantasiam,mentem illustrare, animumque ad percipienda diuina somnia idoned comparare.

Q io prima, in somno, liberum rationu, ' volu tatu esse queat. B

AEps N v M E R o in somniis praesertim quae docti prudelibus,& sanctis viris cotingunt, animus hominis,quod pertinet ad usum rationis,& agitationem mentis,solutus, expeditus, ac liber est. Etenim nonnunquam ratio dormientis plane cognoscit res simplices, easque vel componit inuice,vel disiungit,ratiocinatur,iudicat, miratur,noua quaedam inuenitiquin etiam ad io ipse animus couertitur,& ad suas actiones c5siderandas,&diiudicandas aciem suam,vimque reflectit,cunctatur,li rei,dubitat, secum ipse disceptat,an tunc homo dormiat, nec ne. Haec .

N -- liberum esse tunc r tionis usum, manifestὸ demonstrant. Non se

in sim interdum soluta est C. 3 h. s. a. rationis,esse itidem perfectum liberi arbitrij usum. Nam ad plenum obria, &.I, sectum liberi rbitri j usum, opus est persecta hominis libertate, , uela, est olutione omnium isensuum,& potetiarum,ita ut sit ipse homo,

qui tunc agat, nec aliundE agatur , sitque dominus sui; itque inarii omnium actionum, & in potestate eius ut tunc hoc, vel illo modo agere, aut etiam nihil agere: id quod in somno nequaquam euenit. Ardua Ceterum non nihil habet dissicultatis, quod legitur in 3 lib. Regum stis de cap. 3. Deum in somno visum esse Salomoni,iussisseque,ut peteretur ab smino ipso quodcunque omnium maximE optaret: ipsum autem petiisses ιν -- pientiam,& prudentiam bene regendi populum,cui praeerat posthabi- Utis omnibus aliis bonis, quae tamen, principibus huius mundi, super omnia, concupiscenda,& expetenda videntur: eam porro petitionem , vs .ie adeo placuisse Deo,ut iummam ei se daturum sapietiam, & pr terea quae no postulasset bona, cumulatis sine largiturum polliceretur. Ex qua narratione ipsius scripturae, satis intellisi videtur, Salomo- .mem in illo .somnio solute ac liberE , non tantum ratione, sed etiam

voluntata vium et neque enim illa eius petitio facta in somno,

110쪽

1s DANIELEM LIB. II.

lx topere Deo placere,tantumque sapientiae munus promereri potuis 'ser,nisi esset ex libera voluntate profeci a. Haec di scultas tribus modis posset discuti, ac dissolui. Nam primis quide re sideri posset,illa Salomonis in somno petitionem,placuisse Deo,non per se,sed propter ante cessam eiusdem in vigilia similem quanda petitionem, ex qua scilicet. illa in Guino extitit. Salomo enim ardenti minE expetierat,& a Deo postulauerat donum sapietiae, ac prudentis: hanc eius petitione,Deus illos innio declarauit fuisse sibi gratissimi, & optatu habituram effectum. Sed haec so osse cuipiam videbitur nonnihildura, S contorta responsio. Quocirca subiiciam alterum responsum: posset enirn dici, ά principio suisse illud quidem somnium, sed postea Deo mirabiliter operam te,conuersum esse in ec statim seu raptum, qualis nempe ditio Paulo, &prophetis saepe contigit: in quo animus Salomonis , licet fi corporis, &rerum externarum sensu abstractus , & similis dormienti uni esset, per Dei tame potentiam factum est, ut tolutus, de liber tunc fuerit ad exercendas actiones tum rationis, tum liberi arbitrii, ita ut libet E ptteret a Deo Salomo i ouod vellet, & petendo, quae grata erant Deo, ea quoque mereretur ad ipso consequi. Sed non placet hoc responsum. Mitto nunc examinare, an in raptu & ec stasi, perfectus liberi arbitrij usus esse queat: tantum dico, huic responso minimc siti fragari diuinam scripturam,quippe, prii dicto loco narratura visionem illam Salomonis,pr - , fatur,Deum apparuisse Salomoni per semiuum,de narrata iam visione, subiungit. Igitur euigilauis Salomon, ct integraeit , eg t nit . quo perspicu significatur, illam vitionem nullatenus fuisse raptum, vel ecitatim, sed totam suisse somnium, diuinum tamen somnium, scilicet ἱDeo ad erudiendum docendumque Salomonem datum. Atque duas hasce Glutiones propositae quaestionis tradit diuus Thomas in I. r. l.

1 13. art. 3. ad a.

Erit igitur, nisi fallor, similitis de propius vero tertium responsum, quod etiam Tostado super. 3. cap libri. 3. Regum,in quaestione I 2.maximo probatum est. Dicimus, cum Salomon tunc verissimὸ dormierit, de illa eius visio fuerit somnium , quemadmodus criptura testatur, hinc necessario rifici, quicquid ibi factum esse dicitur, non revera, sed peri maginariam tantum dormientis visionem esse factum. Videbatur igitur tunc sibi Salomon petere sapicntiam ξι Deo, videbatur etiam ei Deus petitionem ipsius approbare, cum reuera tamen nulla suerit tunc petitio, nullum meritum Salomonis , nullum item responsum, o unaque Dei promissum. Cur igitur, inquies, sonituum illud a Deo datum

Solutis tr

SEARCH

MENU NAVIGATION