장음표시 사용
181쪽
dirigunt: necessario simul cum ipsa infunduntur omnes aliae morales uirtures.
AR. Il l I. Ut tu fides & spes possint esse sine ch ari tate. Coclusio. Fides & spes possu ni esse sine charitate: sed sine charitate proprie loque do, uirtutes no sunt, nam ad rationem uirtutis pertinet , ut non solum se- ddm ipsana aliquod bonii operemur, sed etia bene. ART.V. Vtrum charitas possit esse sine fide & spe. Conclusio. Impossibile est charitatem habenti fidem&spem non habere, cum ipsa sit qua Deus, ut beatitudinis obiectum,diligitur, ad quod per ipla ordinamur.
QV AE ST IO LX UI. De aqualitate uirtutum, in sex articulos divisa. ARTICVLVS PRIMUS.'VTrum uirtus possit esse maior uel minor. Conclusio. Tametsi uirtus secundum se non sit sei ipsa maior uel minor, respectu tamen subiecti maior uel minor dici contingit,uel secundum uariationem temporis in eodem,uel secundum inclinationem maiorem in diuersis, uel aliquo alio accidenti naturae, uel gratiae: dicitur tamen una secundam speciem uirtus alia maior & excellentior. ART.I I. Vtrum omnes uirtutes simul in eodem exissentes sint aequaleS. Conclusio. Virtutes omues in uno eodemque ii mine aequales sunt, ut prudentia uel charitate regitur secundiim processionis aequalitatem ; ut uero respiciunt propriam materiam,& actus,inaequales esse contingit. δε R T. III. Vtrum uirtutes morales praeemineant intellectualibus.
182쪽
Conclusio. Habitus morales, quamuis sint magis uirtutes habitibus intellectualibus: habitus tamen intellectuales nobiliores habitus simpliciter sunt, quam uirtutes morales, quae perficiunt appetitum in ordine ad Ohiectum inferius obiecto intellectus. ART. III1. Utrum institia sit pracipua inter uirtu
Coclusio. Iustitia cum inter omnes uirtutes morales sit rationi propinquior, quia in uoluntate consi-1i ens dirigit hominem ad actum erga alios: est omnibus excellentior. Iullitiam autem in nobilitate sequitur sortitudo, fortitudinem temperantia. ART. V. Utrum sapientia sit maxima inter uirtutes intellectuales. Conclusio. Sapientia omnibus habitibus intellectualibus excellentior & nobilior est. AR. U I. Vtrum charitas sit maxima inter uirtutes Theologicas. Coclusio. inter omnes Theologicas uirtutes cha- . ritas , quae propinquius Deum respicit quam caetere, excellentissima est.
De uirtutum duratione post hanc uitam, in sex articulos divisa. ARTICULUS I.
Vtrum uirtutes morales maneant post hanc uitam. Conclusio. Quamuis non remaneant morales uirtutes poli hanc uitam, quo ad illarum materiam:
manebunt tamen in beatis, quo ad rationis rectitudinem quae in ipsis est. AR. II. Vtrum uirtutes intellectuales maneant post
Coactu sto. Virtutes intellectuales post hanc uita
183쪽
Pri. Sec. Quaest. lxvi II. 160
In hominibus manent secundum id, quod est in ipsis ssor male, uidelicet intelligibiles species in intellectu
sertiatas, no manent autem quo ad materiale,lcilicet ipsa phanta mala. ART.li I. Vtrum fides maneat post hanc uitam.
Conclusio. Cum fides si qua quis credit quod non uidet,beatus autem id uideat quo beatificatur: impossibile simpliciter est, illam simul cum beatitudine in eodem permanere subiecto. ART. Ili I. Vtrum spes maneat post mortem in status loriae. Conclusio. Cum spes sit qua id speramus quod noli abemuS,in patria uero omne quod sperauimus, iam habeamus impossibile est , post hanc uitam ad statu gloriae spem pertinere. δε R. V. Vtrii aliquid fidei uel spei remaneat in gloria. Coclusio. Nihil spei remanet in gloria. Fides tamesecundum genus remanere aliquid potest, cognitio uidelicet non autem aliquid ad numerum, uel specie
ART. VI. Vtrum remaneat charitas post hanc uitam in gloria. Conclusio. Cum charitas sit uirtus perfecta,eam in gloria permanere haud dubium est.
v A E S TI O LX V III. De donis in Ofto articulos diuiser. ARTICUL V S I.
Vtrum dona differant a uirtutibus. Concluso. Virtutes a donis sic distingutur, quod uirtutibus homo disponitur ad ea qui interius,uel exterius agit secundum quod a ratione mouetur,domsuero ad eadem disponitur,u t a Deo mouetur. AR .ls.Vtru dona sint necessaria homini ad salutem. a Con-
184쪽
i o Pri. Sec. Quaest. lxv I II.
Conclusio.Dona Spiritu sancti. sunt homini necelsaria, u i iis a Deo ad finem supernaturalem consequedum efficaciter moueatur.
AR. III. Utrum dona Spiritussancti sint habitus. Coclusio. Spiritus sancti dona habitus quida sunt, quibus homo perficitur ad debite obediendunt Spiritui sancto. AR.IHI. Vtrum conuenienter septem dona Spiritus
Conclusio. Septe sunt Spiritussancti dona, quibus
homo perficitur ad uirtutum opera consummandatam in ratione,quam in appetitu:dona scilicet, i. intellectus, 2. sapientiae, 3.scien tiae, .consilii, s.fortitudinis, 6. pietatis, & 7.ti moris. RR.V. Vtrum dona Spiritussancti sint connexa. Conclusio. Quemadmodum uirtutes morales omnes sibin uicem in prudent a connexae sunt:ita omnia dona Spiritus sancti in charitate connexa sunt. AR. VI. Vtrum dona Spiritus sancti remaneant in patria. Conclusio. Quantum ad essentiam donorum, perfectissime erunt in patria, quantum uero ad materia circa quam operantur in praesenti,non habebunt operationem in statu gloriae:& secundum hoc non manebunt in patria. AR.VII.Vtrum dignitas donorum attendatur secundum enumerationem Isaiae D.
Conclusio. Dona, quae ad intellectum pertinent, praeferuntur simpliciter donis,quae ad appetitum attinent, materialiter tamen fortitudinis &consilii donum scientiae & pietatis donis praeserendum est. Ita Isaia uero, numeratio ab excelsioribus coepit, sed Matth. .ab inserioribus.
185쪽
ART.VIII.Vtrum uirtutes sint praeserendae donis. Conclusio. Dona praeferuntur uirtutibus ta intellectualibus, quam moralibus: sunt tamen inferiora Theologicis uirtutibus.
QVAESTIO LXIX. De beatitudinibus, in quatuor articulos diuisa
ARTICVLVS I. Vtru beatitudines distinguatur a uirtutib & donis. Conclusio. Beatitudines a donis & uirtutibus di- singiatur,no sicut habitus, sed ut actus ab habitibus.
ART.II.Vtrum praemia, quae attribuuntur beatitudinibus ad hanc uitam pertineant. Conclusio. Beatitudinis praemia quaeda ad praesente quaeda ad futuram uitam spectare, certissimu est. AR. III.Vtriaco uenienter enumerent beatitudines. Conclusio. Conuenienti quodam numero expresset fuerunt beatitudines, actibus uirtutum &don scorrespondentes, Matth .cap. s. A R. IIII. V trum prae mia beatitudinum conuenien ter
Concluso. Conuenietissime beatitudinu praemia ab Euange ista Mat thato explesia sunt.
Q V AE S ΤI O LXX. Defructibus Spiritus sancti in quatumrat liculos divisa. ARTICVLVS I. Vtrum fructus Spiritussancti quos Apostolus nomi
C oclusio: Humani actus sunt spiritussancti fructuson quidem hominis,ut ab homine secundum rationem procedentes,sed secundum altiorem uim,Spiritus sancti scilicet uirtutem.
186쪽
Al s. I. Utrum fructus a beatitudinibus disserant. Conclusio. Beatitudines a fructibus eo diuersae sunt,quod fructus omnia opera uirtuosa sunt,quibus homo delectatur, sed beatitudines dicuntur solii per facta opera, quae etiam ratione suae perfectionis magis attribuuntur donis, quam uirtutibus. ART. III.Vtrum fructus conuenienter enumerentur ab Apostolo. Conclusio.Conuenienti quodam numero duodeci Spiritus sancti fructus ab Apostolo enumerati sunt Gal. s . quia etsi potuissent uel plures,uel etiam pauciores fructus enumerari: tamen om nes donorum de uirtutum actus possunt secundum quandam conu nientiam ad haec reduci. iART. IIII. Utrum fructus Spiritus sancti contrarie
ter operibus carnis. Conclusio. Secundum communem rationem contrariantur fructus Spiritus operibus carnis,etsi secundum rationes proprias aliter sit: adaptari nihilominus etiam possunt singulis Spiritus sancti fructibus sagula opera carnis.
VAESTIO LXXI. De uitlys ct peccatis secundum se infix
articulos divisa. ARTICVLVS PRIMUS.
Vtrum uitium contrarietur uirtuti. Concluso. Virtuti iecundum quod ordinatur ad activum bonum,peccatum ipsum contrariatur, ut uero bonitas quaedam est, ei opposita est malitia: uitiuautem uirtuti contrarium et secundum propriam rationem uirtuti3. AR-
187쪽
ART. u. Vtrum uitium sit contra naturam. Conclusio . Vitium contra hominis naturam est, inquantum est contra ordinem rationis. ART. Ill. Utru uitium sit peius, qua actus uitiosus. Conclusio. Sicut habitus exactibus excellentia a haben t: ita actus uitiosi deteriores sunt uitiorum habitibus, simpliciter loquendo. AR. Illi. Vtru peccatu simul possit esse cum uirtute. Coclusio. Mortale peccatum non potest simul esse cum uirtutibus infusis sicut cum acquisitis, uenia: e tamen uitium cum utrisque esse ualet. AR. V. Utrum in quolibet peccato sit aliquis actus. Coclusio. Accidit in penumero peccatum esse ab Dque aliquo actu, ut ommissionis peccatu, secundum id quod attinet ad rationem peccati: secundum circa stantias tamen peccati, necessariu est ommissionis uitium aliquem actum semper supponere, ART VI. Utrum conuenienter diffiniatur peccatuesse dictum uel factum, uel concupitum contra Ie
Conclusio. Peccatum est dictum, uel factum, uel
concupitum contra legem aetet naria.
QVAESTIO LXX ii. De peccatorum distisctione, in nouem articulos diuisa.
Vtrum peccata differant specie secundum obiectae. Conclusio. Distinguntur peccata ab inuicem iecundum specie na ex diuersis j pccie obiectis. ART. II. Vtrum conuenienter distinguantur pecc/ ca spiritualia a carnalibus. Con-
188쪽
Conclusio. Peccatorum, ea quae perficiuntur in spirituali delectatione,spiritualia sunt appellata:quae uero in carnali delectatione, carnalia. ART. III. Vtrum peccata distinguantur specie
Conclusio. Distinguuntur peccata non secundum diuersas causas activas,&motiuas, sed secula dum diuersos fines,quos sibi peccantes prostituunt, a quibus ut obiectis eorum uoluntas mouetur. ART. IIII. Vtrum peccatum conuenienter distinguatur in peccatum in Deum , in seipsum , & in
proximum. Conclusio. Quaecunque peccata,cum inordinatae sint actiones: aut in Deum,aut in proximum,aut co-tra seipsum sunt,cum ad haec singula homo ordinem habere dicatur. ART. V. Utrum diuisio peccatorum, quae est secundum reatum,diversificet speciem . Conclusio. Cum reatus poenae per accidens in peccatis sint,no diltinguunt species peccatorum ex ipsis realibus, per ueniale scilicet & mortale. ART. VI. Vtrum peccatum commissionis & missionis differant specie. Conclusio. Omissionis & commissionis peccata distinguuntur quidem specie communiter: materiali
ter tamen, non autem. rmaliter.
ART. VII. Vtrum conuenienter diuidatur peccatum in peccatum cordis, oris, & operis. Conclusio. QSoduis peccatum diuiditur in peccatu cordis,operis,&oris,non sicut in diuersas species completas, sed secundum diuersos gradus eius deni peccati secunddm speciem . ART. VIII. Vtrum superabundantia &defectus diuersificent species peccatorum.
189쪽
Conclusio. Peccata secundum superabundantiam& defectum sunt non solum a se inuicem secundum speciem diuerti,sed cotraria:cum ex diuersis obiectisnaotiuis caulentiir, a ubus specificatur actus peccati. ART. IX. Vtrum peccata diuersificentur specie secundum di uersas circunflantias. Conclusio. Peccati circunstantiae non distingunt peccata secundum speciem, nisi ex diuersis motiuis Prou eniant.
De comparatione peccatorum adinvicem, in decem articulos divisa.
Vtrum omnia peccata sint connexa . Coclusio. Peccata cum ad inuicem contraria sint, nullam adinvice connexione habent, sicut uirtutes. ART. l I. Vtrum omnia peccata sint paria. Conclusio. Cum per peccatum non totum rati nis bonu priuetur, impossibile est peccata omnia aequalia uel paria esse. AR. II l. Vtrum grauitas peccatorum uarietur secundum obiecta. Conclusio. Cum peccata ex obiecti speciem habeant, ex eisdem quoque eorum uariari grauitatem necessarium est. ART. IIII. Vtrum grauitas peccatorum differat secundum dignitatem uti tutum, quibus opponuntur. Conclusio. Maiori uirtuti maius ex parte obiecti uitium opponitur no auteni secundum e flectus . ART. V. Vtrum peccata carnalia sint minoris culpae,
190쪽
Coclusio, Peccata spiritualia caeteris paribus grauioris sunt culpae carnalibus peccatis, quae minoris culpae,& maioris infamiae sunt. ART. V I. Utrum grauitas peccatorum attendatur secundum causam peccati, Conclusio. Peccatorum gratuitas secundum peccati causas attendenda eit: non tamen eodem modo: secundum enim uoluntatem , & finalem causam uariatur peccati magnitudo. diminuitur autem peccatu ex causis quae uel iudicium rationis, uel liberum uolun ratis motum impediunt. A R T. VII. Vtrum circunstantia aggravet pec
Coclusio.Cum ex circunstantijs peccatum, causetur,ex eisdem aggravari necessarium est. ART. VIII. An grauitas peccati augeatur secundum maius nocumentum.
Conclusio. Nocumentum, si intentu &praeuisum fuerit, peccatu m aggravat,secus, si nec praeuisum nec intentum fuerit. AR. IX. Utru peccatum aggravetur ratione personae, in quam peccatur. Conclusio. Quum persona, inquam peccatur; fit quodammodo ut obiectum in peccato; necesse est, grauari peccatum secundum dignitatem personae, inquam peccatur. ARV. X. Vtrum magnitudo personae peccantis a gravet peccatum. Coclusio. Aggravantur peccata secundum magnitudinem personae peccatis,ita quod maiorum peccata maiora sunt.