장음표시 사용
241쪽
QOV lutio. Uraecepta luaicialia non primo &per
se sed ex consequenti, ut & Iudaeorum omnia,aliquus figurabant. ART. IlI. Utrum praecepta iudicialia ueteris legis perpetuam obligationem habeant.. Conclusio. Iudicialia legis praecepta post Euange- iij pra dicationem non amplius obligant homines ad sui obseruationem. .l III. Utrum praecepta iudicialia possint habere aliquam certam diuisionem. Conclusio. Cum iudicialibus praereptis ordinentur homines ad inuicem: eorum necesse est esse aliqua distinctionem, secuitu quod talis partiri ordo potest.
A E S TI O C V, De iudicialitim praeceptorum causa ct ratione,
in quatuor articulos divisa. Almi ICVLVS PRIMUS.trum conuenienter lex uetus de principibus ordi
Conclusio. Rationabilis fuit in ueteri lege Principum & Rectorum secundum iudicia, institutio. ART. II. Vtrum conuenienter suerint tradita praecepta iudicialia, quantum ad popularium conuictum. Conclusio. Rationabile fuit pro popularium conuictu, aliqua iudicia & leges institui. A R T. V l . Vtrum iudicialia praecepta sint conuenien
ter tradita, quantum ad extraneos.
Conclusio. Conueniens fuit Iudaeorum populo, non solum his inter se co uiuerent, dari iudicialia praecepta, sed ut bene etiam ad extraneos se gererent. ART. II II . Utrum conuenienter lex uetus praecepta ediderit circa domellicas personas. Concluso. nueniens fuit ad humanae uitae conseruationem dari iudicialia praecepta,&quantum ad
seruos,& quantum ad filios de uxores. QUAE
242쪽
De Iege Euangelica, qua lex noua dicitur se cundum se,in quatuor articulos diuisa ' . . ARTICvLVS PRIMUS.VΤrum lex noua sit lex scripta. Coclusio. Lex noua principaliter ipsa gratia est spiritusancti in corde fidelium scripta; secudari o aut est lax scripta, prout in ea traduntur illa,quae uel ad gratiam disponunt,uel ad usum ipsius gratiae spectant. ART. II. Vtrum lex noua iustificet. Conclusio. Lex Euagelica,cam sit ipsa Spiritussancti gratia, necesiario homine iustificat: no aut ea, quae scriptis traduntur, ipsu hominem iustificare possunt . t R T. I II. Vtrum lex noua debuerit dati a principis
Coclusio.Cum lex noua sit ueteri lege persectior :8e sit gratia Spiritussancti:conueniens fuit, ut ea praecederet lex uetus. ART. IIII. Utrum lex noua sit duratura usque ad finem mundi. Conclusio.Lex noua cum omnibus modis persecta fuerit,nulla ei lex succedet sed usq; adseculi consummationem duraturaeli.
VAESTIO CUII. De comparatione legis noua ad ueterem, in quatuor articulos divisa. ARTICULUS LVtrum lex noua sit alia a lege ueteri. Conclusio. Cum lex noua & uetus ad unum fine ordinentur, cui homines Deo subdantur , non sunt ab inuicem diuersae: & si lex noua sit ueteri perfectior, Prodinquiuo ducens ad Deum,cum sit lex chari tatis. ART.
243쪽
ART. II. Utrum lex noua legem ueterem impleat. Coclusio. Lex noua cum sit ueteri lege persectior ipsam implet iustificando homines , quod lex uetus promittebat,& figurabat:& Christi opere, dum ip- liam seruauit & doctrina, quando ipsam exposuit,&quaedam persectionis consilia quae ei deerant dignatus est superaddere. AR. III. Utrum lex noua in lege ueteri contineatur. Cones usi Lex noua continetur in ueteri, sicut fructus in spica. A RT. IIII. Utrum lex noua sit grauior quam uetus. Conclusio. Lex uetus grauior est noua, ipsa praeceptorum multitudine &numerositate: no aute quandi tum ad modum operandi secundum uirtutem , qui proprius est nouae legis, in qua quoad interiores animi motus ipsi homines iusti elle tenentur.
De his qua continemur in lege noua, in quatuor articulos divisa. ARTICULUS PRIMUS. Vtrum lex noua aliquos exteriores actus debeat pricipere uel prohibere. Conclusio. Decuit in lege noua exteriores actus sacramentales institui ad gratiae susceptionem,& exteriores actus uirtutum praecipi, e uitiorum prohiberi, ut gracia iustificati, Christo interius in nobis operante cooperemur,ad pio merendia uitam aeternam. AR.II.Vtrum lex noua sufficienter ex teiores actus. ord nauerit.
Conclusio. Quaecunque ad salute necessaria sunt in exterioribus actibus in noua lege cotineri certumo est,cum
244쪽
est,cum & Sacramenta: & tam iudicialia quam moralia praecepta in ea habeantur. A r. III. Utrum lex noua hominem circa interiores actus lusticienter ordinauerit. Conclusio. Non solum exteriores hominis actus,
sed & interiores lex noua disponit,cum sit spiritualis tota & persecta . ART. IIII. utrum conuenienter in lege noua consilia quaedam determinata sint proposita . Conclusio. Non tantum praecepta, sed & consilia adhibere uoluit Christu 'in lege noua, quibus citiusti expeditius homines beatitudinem assequerentur.
De exteriori principio humanorum actuum, 2 pr mo de gratia Deion decem articulos divisa. ARTICVLVS PRIMUS. VTrum homo sine gratia aliquid uerum cognoscere possit. Conci'so. Indiget homo ad cuiuscunque ueri notitiam habendam, diuino auxilio: non tamen noua illustratione sito lumini naturali superaddita ad quacunque ueritate in cognoscendam , sed tantum in his quae naturalem ipsius facultatem excedunt: quamuis miraculose nonnunquam naturalia aliquos a Deo per internam gratiam edoctos D ille,certum sit. ART. II. Utrum homo possit uelle dc facere bonum absque gratia. Conclusio. Indiguit homo in statu naturae inte-' grae)gratuito quodam auxilio, ut bonum non naturale, sed supri naturale uellet & operaretur. at in statu naturae lapsae, quanquam particulare bonum uelle Moperari Posset: neceisana tamen ei diuina gratia mir,
245쪽
ut eius natura sanaretur, & bonum uniuersaliter operaretur diuellet.
ART. III. Utrum homo possitdiligere Deum super
omnia ex solis naturalibus sine gratia. Conclusio. Homo in statu naturae integrae, non indiguit diuinae gratiae gratuito auxilio uiribus naturalibus superaddito, ad Deum super omnia naturaliter diligendum,quaquam Dei ad hoc mouentis auxilio ei opus esset: at in statu naturae corruptae, indiget ad hoc gratia ipsam naturam interius sanante. AR 1. IIII. Utrum homo sine gratia per sua naturalia legis praecepta implere possit. Conclusio. Potuit homo in statu naturae integrae omnia mandata legis seruare,quantum ad ipsam operum substantiam , non autem in statu naturae corruptae : sed quantum ad modum agendi , indiguit homo in utroque statu diuina gratia, ut ea operari posset. ART. V. Utrum homo possit mereri uitam aeternam
nne gratia. Conclusio. Cum uita aeterna sit finis ultimus hominis naturalem eius uirtutem excedens: non potest per sua naturalia ipsum sine diuinae gratiae auxilio cos equi, uel mereri.
ART. VI. Utrum homo possit seipsum ad gratia praeparare per seipsum absque exteriori auxilio gratis. Conclusio. Non poteIt homo per seipsum praeparare ad diuinae gratiae lumen suscipiendum, sed Dei ipsum mouentis ad se indiget gratuito auxilio : ad meritorie uero operandum, & digne Deo fruendum, indiget habituali gratiae i plius dono, quod huius tanti
operis principium sit. ART. VII. Vtrum homo possit resurgere a peccato sine auxilio gratiae. O a Con-
246쪽
Conclusio. Non potest homo sine habituali gratiae dono a peccato resurgere, & ea reparare bona quae per peccatum amisit . AR. VIIL Vtrum homo sine gratia possit non pec
Conclusio . Quamuis homo in statu naturae integrae potuisset sine habitualis gratiae dono nec mortaliter, nec uenialiter peccare; in statu tam e naturet corruptae, non ualet sine habituali gratia diu a mortali peccato abstinere, etsi a uenialibus cauere possit. ART. IX. Vtrum ille, qui iam consecutus est gratia per seipsum, possit operari bonum & ueritate pecca- tum absque auxilio gratiae. Conclusio. Non potest homo in gratia constitutus bonum operari,& peccatum uitare, absque alio Dei ad hoc auxilio: quan uis alia li bitualis ipsius gratia ei ad hoc necessaria non sit. ART. X. Vtrum homo in gratia constitutus indigeat auxilio gratiae ad perseuerandum . Conclusio. Indiget homo in gratia coustii utus, ad hoc ut usque ad finem uitae suae in bono perseueret,
non quidem habituali diuinae gratiae dono, sed sp ciali quodam diuino auxilio. QUAESTIO CX. Ne grati ae essentia, in quatuor articulos divisa. A RTICULUS PRIMUS.
V Tru m gratia ponat aliquid in anima. Conclu sio. Gratia Dei est supernaturale donum in anima consequens diuinam dilectionem, no quidem communem, sed specialem, qua ei uult uitae aeternae incommutabile bonum. ART. H. Vtrum gratia sit qualitas animae.
0uςὶμ io. Qiuinae gratiae donum pst, quaedam animae
247쪽
ms collata qualitas,quo ad consequendam supernaturalem beatitudinis promouetur. ART. III. Vtrum gratia si idem quod uirtus. Concluso. Vt naturale lumen rationis aliquid est praeter uirtutes acquisitas; ita supernaturale gratiae lumen, siue donum, est aliquid praeter uirtutes infusa quibus homo perficitur ad ambulandum, secundum quod congruit diuinae gratiar lumini. δε R. IIII. utrum gratia sit in essenti animae sicut in subiecito, an in aliquo potentiarum. Concluso. Gratia, cum non uirtus, sed aliquid ea prius sit: non in potent ijs animae sed in illius essentia necesse est esse,ut in proprio subiecto.
QVAESTIO CXI. De diuisone gratia, in quinque articulos diuisit. ARTICVLVS PRIMUS.
Vtrum eratia conμenienter diuidatur per gratiam gratum facientem,& gratiam gratis datam. Conclusio. Cum gratia sit,per quam homines ordinantur,&reducuntur in Deum : conuenienter diuiditur in gratiam gratum facientem, per quam hQmo per seipsum Deo con iungi tur: & gratis datam, per quam unus homo alteri ad salutem cooperatur. ART. II. Vtrum gratia conuenienter diuidatur per operantem,&cooperantem. Conclusio. Habitualis gratia siue Dei gratuita motio, diuiditur in operantem, qua Deus sibi mentem nostram mouendo gratos faci t:&cooperantem, quae principium est operis meritorij ex libero arbitrio procedentis. ART. IIII. Vtrum gratia conuenienter diuidatur in praeuenientem,& subsequeatem.
248쪽
ai Pri. Sec. Quaest. cXI. cx II. ConcIusso. Diuiditur habitualis gratia in praeuenie
tem,&subsequetem: praeuenientena, qua naturas an Ctur ad bene operandum : subsequentetri, qua natura iam sanata bene & meritorie operetur.
ART. IIII. Utrum gratia gratis data conuenieter ab Apollolo diuidatur. Conclusio. Varia dona sunt gratiae gratis datae: aliae enim ad perfectionem cognitionis, ut fides, sapietia, scientiae sermo:alia ad doctrinae confirmationem ut gratia sanitatum,operatio uirtutum, prophetia, discretio spirituit: alia ad pronuntiandi facultate spectant,ut genera linguarum, &sermonia iter pretatio. ART. V. Vtrum gratia gratis data sit dignior, quam gratia gratum faciens. Conclusio. Gratia gratum faciens,cum sit qua immediate homo ordinatur ad coniunctionem ultimi finis,gratis autem data ad hoc disponat, nobilior sinipliciter est omnibus gratiis datis.
De causa gratia, in quinque articulos divisa. ARTICVLVS PRIMUS.
V trum solus Deus sit causa gratiae Conclusio. Cum gratia omnem caturae facultatem excedat,a nullo nisi a Deo causari potest. A RI . II. Vtrum requiratur aliqua praeparatio & dis positio ad gratiam ex parte hominiso iConclusio. Ad gratiam ut quoddam habitu ala donum an iniae est, aliqua ex parte hominis praeparatio necessaria est:non autem, ut diuinum quoddam au. xilium est animam mouens. ART. III.Vtrum necessario detur gloria se praeparariti ad gratiam,vel facienti quod in se est
249쪽
Concluso. Dispositio ad gratiam, ut ex libero arbitrio est, non hecessitat ipsam, sed iit ex Deo mouente est, secundum conditione infallibilitatis potius qua Ai
ART. IIII. Vtrum gratia sit maior in uno,quam in alio. Conclusio. Gratia gratum faciens no potest secundum se maior in uno magis quam in alio elle : sed ex parte subiecti potest, secundum diuersitatem, & gradus, quibus unus alio magis ad gratiam dispositu est, siue ex se, siue ex Dei auxilio. ART.V. Vtrum homo possit scire se habere gratiam. Concluso. Per Dei reuelationem , non antem per seipsum per certitudinem ullo modo cognoscere potest homo, se esse in gratia constitutum , cum ex sola
Dei uoluntate hoc sit: quanquam signis& coniecturis possit credere se esse in gratia.
QVAESTIO CXIII De essectibus gratia , in decem
articulos divisa. ARTICVLVS I. Vtrum iustificatio imp ij sit remissio peccatorum. Conclusio. Iustificatio impii est ipsa transmutatio hominis de statu unocentiae in statum iustitiae, per
remissionem peccatorum facta. ART. II. Utrum ad remissionem culpae, quae est iustificatio impij,requiratur gratiae infusio. Conclusio. Non est ipsa peccatorum remissio absq; diuinae gratiar infusione.
AR. III. Vtrum ad iustificationem impij requiratur motus liberi arbitri j. Conclusio. Necessarius est motus liberi arbitrij gratiam acceptantis ad iplam iustificationem.
250쪽
li 116 Pii. Sec. cx III. AR. IIII. Vtrum ad iustificationem impij requiratur motu, fidei. Conclusio. Motus fidei requiritur ad ipsam interioris hominis iustificationem, secundum quem primo
A RT, V. Vtrum ad iustificationem impij requiratur motys liberi arbitri j in peccatum . Conclusio. Necessarius est in iustificatione liberi arbitri motus, quo non solum per modum desiderij in iustitiam inclinetur, sed ut per odium detestetur
peccatum. ART. V l. Vtrum remissio peccatorum debeat numerari interea , quae requiruntur ad iustificationem
Concluso. Peccatorum remissio annumeratur in his,quae in opere iustificationis sunt, tanquam illius consummatio.
ART. VII. Utrum iustificatio impij fiat in instanti, uel successive. Coclusi . Cum impij iustificatio fiat per diuinae &habitualis gratiae infusione, necessario fit in instanti. A RT. VIII. Utrum gratiae infusio sit prima ordine naturae inter ea quae requirutur ad iustificatione impij. Concita fio. In opere iustificationis primum est i se gratiae diuinae infusio, cum stipsa Dei mouentis
A RT. IX. Vtrum iustificatio imp ij sit maximum opus
Conclusio. Cum impij iustificatio terminetur ad bonum aeternum diuinae participationis , quod eis maximum bonum: ipsunt quoque iustificationis 'maximum eme certum est. ART. X. Utrum iustificatio impij sit miraculosa. Conclusio. Opus iustificationis miraculosum est, quod