장음표시 사용
281쪽
ita ex charitate eliciente cum imperate pluribus modis diligimus magis nobis coniunctOS. ART. VIII. virum sit magis diligendus ille, qui nobis est magis coniunctus secundum carnalem originem. Conclusio.Coniunctio naturalis originis est prior& immobilior, quia est secundum id quod pertinet
ad substantiam:aliae autem coniunctiones sunt superuenientes,& remoueri possunt. Et ideo amicitia consanguineorum est stabilior, sed aliae amicitiae possunt esse potiores secundum illud ,quod est proprium unicuique amicitiae. A R Τ.IX. Vtrum homo ex charitate magis debeat diligere filium,quam patrem. Conclusio. Pater naturaliter plus diligit filium se .cundum rationem colunctionis ad seipsum. Sed secudum rationem eminentioris honi, filius naturaliter plus diligit patrem.Et propter hoc parentibus a filijs magis debetur honor: filijs autem magis debetur cura prouisionis. ART. V X. Vtrum homo magis debeat diligere matrem,quam patrem .
Conclusio. Pater magis est per se diligendus quam
mater,cum sit activum generationis principium, mater u ero passivum. ART. XI. Vtrum homo plus debeat diligere uxorem quam patrem & matrem. Conclusio.Quanquam intensius uxor sit ex charitate diligenda,tanquam nobis magis coniuncta: maior tamen est parentibus ex charitate reuerentia exhibenda. ART. XII. Vtrum homo magis debeat diligere benefactorem, quam beneficiatum. Conclusio.Benefactor est a nobis magis diligedus, 4 cum
282쪽
-8 Sec. sec. Quaest. XXVI.&XXVII.
cum sit boni in beneficiato principium: beneficiatos tamen magis diligunt benefactores, tanquam sibi magis coniunctos. AR .XIII.Vtrum ordo charitatis remaneat in patria. Conclusio. ordo charitatis, quo Deus semper omnia diligendus et necessario manet in patria. Sed de ordine sui ipsius ad alios, secundum intentionem dilectionis, aliquis plus seipsum diliget, quam proximuetiam meliorem : ad hoc enim donum charitatis unicuique consertur a Deo, ut primo quidem mente'
suam in Deum ordinet, quod pertinet ad dilectione suit plius. Secundario uero ordinem aliorum in Deum uelit. Sed quantum ad ordinem proximorum adinvicem, simpliciter quis magis diliget meliorem . secundum charitatis amorem . Continget tamen in patria quod aliquis sibi colun etiam pluribus modis diliget . Non enim cessabunt ab animo beati honestae dilectionis causae. tamen omnibus iliis rationibus praefertur incomparabiliter ratio dilectionis, quaesumitur ex propinquitate ad Deum.
Q AESTIO XXVI F. at De principali actu charitatis, qui est dilectis ,
' in septem articulos divisa. ARTICULUS I. Trum charitati sit magis proprium amari, quam
Conclusio. Charitas,cum sit uirtus, magis coststie in amare, quam in amari. ART II. Vrrum amare, secundum quod est actus charitatis, sit idem quod beneuolentia. Conclusio. Quanqua in dilectione secundum quod est charitatis actus, includatur beneuolentia; additi en tamen dilectio beneuolentiae unione astectus amatiS ad
283쪽
ad anratum , quam non includit beneuolentia, quae est simplex uoluntatis actus , quo alicui bonum uo
ART.lII.Vtrum Deus sit propter seipsum ex charitate diligendus. Coclusio. Cum Deus sit ipsa essentia bonitatis per se,& ultimus finis omnium propter seipsum quoque diligendus est,quanquam diipositive ipse propter aliquid a nobis diligi possit, quo inducimur adipium
ART. IIII. Vtrum Deus in hac uita possit immediate amari. Conclusio. Quanquam mediate Deum in uia cognoscamus; ipsum tamen charitatis dilectione immediate diligimus, alia uero Deo mediante. ART. V.Vtrum Deus possit totaliter amari. Conclusio. Quamuis homo possit Deum totaliter
id est, omniaquq ad ipsum spectant diligere, uel quaecunque hominis sunt, in eius dilectionem referre, nopotest tamen ipsum homo ciligere totaliter , id est, quantum ipse diligibilis est. AR. VI. Vtrum diuinae dilectionis sit aliquis modus habendus. Conclusio. Cum omnium humanarum actionum atque affectionum ultimi finis sit ipsa Dei dilectio. nullus ei est modus, uel terminus imponendus, sed quanto plus diligitur, tanto erit dilectio melior. ART. VII. Vtrum sit magis meritorium diligere inimicum, Quam amicum.
Conclusio. Sicut idem ignis in propinquiora sortius agit, quam in remotiora: ita etiam charitas seruetius diligi iconiuetos,quam remotos . Et quantum ad hoc dilectio amicorum secundum se considerata,
est seruentior di melior, quam dilectio inimicorum. At T.
284쪽
diueo Sec. sec. Quaest. XXVIII.
ARΤ.VIII.Vtrum sit magis meritorium diligere proximum,quam diligere Deum. Coclusio. Comparatio ista potest intelligi uno modo,ut seorsum consideretur utraq; dilectio: & tuc noest dubiu,quin dilectio Dei est magis meritoria. AIio modo ut dilectio Dei accipiatur, sm quod solus diligitur; dilectio aut proximi accipiatur,secudum quod proximus diligitur propter Deum .Et sic dilectio proximi includit dilectionem Dei: sed dilectio Dei non includit dilectione proximi . Vnde erit comparatio dilectionis Dei perfectae,quae extendit se etia ad proximum ad dilectionem Dei insufficientem impersectam:& in hoc sensu dilectio proximi praeminet:
QVAESTIO XXVIII. D e Gaudio .in quatuor articulos diuis .
ARΤΙCVLUS PRIMUS. Vtrum gaudium in nobis sit effectus charitatis. Conclusio. Spirituale gaudium,quod de Deo habet ur ex charitatis dilectione causatur. ART.II. Utrum gaudium Spirituale,quod ex charitate causatur,recipiat admixtionem tristitiae. Conclusio. Ex charitate causatur duplex gaudium
de Deo: Vnum principale, quod est proprium charitatis,quo scilicet gaudemus de bono diuino secudum se considerato.Et tale gaudium permixtionem tristitiae non patitur,sicut nec illud bonum,de quo gaudetur, potest aliquam mali admixtionem habere. Aliud autem est gaudium charitatis, quo gaudet aliquis de bono diuino, secundum quod participatur a nobis, quod potest habere permixtionem tristitiae:prout scili cet aliquis tristatur de eo, quod repugnat participationi diuini boui uel in nobis,uel in proximis. ART.
285쪽
ART.Ul. Vtrum spirituale gaudium, quod ex charitate causatur, possit in nobis impleri. Conclusio. Spirituale gaudium, quod in nobis ex charitate causatur quanquam in uia impleri non possit, in patria tamen sic implebitur, quod in ea omne nostrum desiderium quiescet. ART. IUI.Vtrum gaudium sit uirtus. Conclusio. Gaudium no est aliqua uirtus a charitate distincta,sed est quidam charitatis actus siue effectus . Et propter hoc connumeratur in ter fructus.
, De Pace, in quatuor aniculos disse.
ARTICULUS PRIMVSVtrum pax sit idem quod concordia. Coclusio.Vbicunque est pax, ibi est concordia;no tamen ubicunque est concordia,ibi est pax, si nomen
pacis proprie sumatur. Concordia enim importat unionem appetituum diuersorum appetentium. Pax autem stipra hanc unionem importat etiam appeti- tuum unius appetentis unionem. ART. H.Vtrum omnia appetant pacem.
Conclusio. Cum pax in tranquillitate ordinis consstat,omnia pacem appetere necesse est, inquantum tranquille &absque impedimento peruenire desiderant ad id,quod appetunt. ART. III.Vtrum pax sit proprius effectus charitatis. Conclusio. Pax proprius est charitatis effectus,ue ipsa charitatis dilectio se ad Deum ti proximum extendit. ARTIII.Vtrum pax sit uirtus, C M
286쪽
Conclusio. Non est pax aliqua a charitate distincta uirtus,sed est illius effectus, quemadmodum & gaudium.
MI AESTIO XXX. De Misericordia , in quatuor articulos diuis .
ARTICU L US PRIMUS. VTrum malum sit proprie motivum ad misericor
Conclusio. Malum praecipue, quod quis iniuste patit ir motivum est ad misericordiam. A RT. II. Utrum desectus sit ratio miserendi ex parte
Conclusio. Semper aliquis defectus potest alicui et seratio miserendi, uel In quantum quis alterius maluut suum reputat propter unionem amoris, uel quia possibile est ipsum quoque similia pati. ART. III. Utrii in misericordia sit uirtus. Conclusio. Misericordia, non quae dolor est sensitaui appetitus, sed intellecti ui,a ratione regulata,uirtus necessario est. ART. IIII. Utrum misericordia sit maxima uirtutum. Conclusio. Misericordi ,quamuis secundum se maxima sit, respectu tamen habentis, solum in Deo maxima est : in caeteris autem charitatis maior est, quam misericordia. Q, VAE ST IO XXXI. - De Benescentia,m quatuor articulos divisa. ARTICULUS PRIMUS., virum beneficentia sit actus charitatis . . Conclusio.Beneficentia, secundum suam communem rationem amicitiae , seu charitatis actus est. secundum specialem autem boni rationem, possibile est esse alicuius alterius uirtutis actum.
287쪽
Sec. Sec. Quaest. XXXI .XX XLI. 2 3ART. II. Vtrum sit omnibus benefaciendum. Conclusio. Cum dilectio charitatis se extendat ad omnes,etiam beneficentia se debet extendere ad omnes, pro loco tamen & tempore. ART. III. Utrum sit benefaciendum his,qui sunt nobis magis coniuncti. Conclusio. Quanquam coniunctis magis bene sa-ciendum sit, quam extraneis: in casu tamen necessitatis nonnunquam extraneis magis benefaciendum est. AR. II H. Utrum beneficentia sit uirtus specialis. Conclusio. Beneficentia non est uirtus a charitate
distincta, sed est illius quidam specialis actus, uel effectus. l
QVAESTIO XXXII. De Eleemosina, in decem articulos diuisa
ARTICVLVS I. Vtrum dare eleemosynam sit actus charitatis. Conclusio. Eleemosynam dare actus charitatis est per misericordiae effectuna. 1ART. II. Utrum conuenienter eleemosynarum genera distinguantur. Conclusio. Septem sunt misericordiae opera, seu corporales eleemosynae in corporalibus defectibus proximis exhibenda ,& totidem spirituales, in spiritualibus defectibus exhibendae. ART. II l. Utrum eleemosynae corporales sint potiores,quam spirituales. Conclusio. Cum simpliciter spirituales eleemosynae sint corporalibus praeferendae: aliqua tamen corporalis eleemosyna in casu , est spirituali eminentior ac praestantior. ART.
288쪽
Conclusio. Quanquam corporalium eleemosynarum secundum suam naturam , non sit spiritualis aliquis,sed corporalis estectus:ex parte tame motivi ad corpotales eleemosynas,quod est charitas Dei & proxim reliqua ex ipsis est expecta da spiritualis utilitas. ART. U.Vtrum dare eleemosynam sit in praecepto. Conclusio.Eleemosynam de superfluo dare. & n cessitatem patienti, est in praecepto : caeteris autem
Conclusio. De eo quod simpliciter ad uitam uel ad personae statum necessarium est, eleemosyna dari non debet, nisi in casu,quo bono communi subueniretur: quanquam laudabile esset, necessaria etiam ad
Conclusio.Ex iniuste acquisitis per furtum, usura uel rapinam non potest fieri eleemosyna, sed restitutio fieri debet: iniuste uero quae quis per simoniam, aut subuersionem iustitiae accepit, in eleemos nas e- i i ζ0 tur a turei lucro uero eleemosyna fieri potest si uelit qui acquisiuit. ART. VIII. Utrum ille, qui est in potestate alicuius constitutus,possit eleemosynam facere. Conclusio. Sub alterius potestate constitutus de his tantum quorum ipse dominus est, eleemosynam
G ς ς p tost non autem de his, quae domini sui
sunt, nila in casu extremae necessitatis.
289쪽
Coclusio.Illi qui sunt nobis magis coniuncti,quasi quada sorte nobis obuentui, ut eis magis prouidere debeamus. Est tame circa hoc discretionis ratio adhibeda secudum disterentia colunctionis,&sanctitatis& utilitatis. Nam multo sanctiori magis indigentiam patieti,& magis utili ad commune bonum est magis eleemosina danda,quam personae propinquiori. ART. X. Vtrum eleemosina sit abundanter facienda. Conelusio. Abundanter eleemosina facere ut indigentia suppleat recipientis, & ut sit secundu propriae facultatis proportione facta,laudabile est: sed uitium est abundanter sic dare,nt recipiens superfluu habeat.
AESTIO XXX HII. De correctione fraterna, in octo articulos divisa. ARTICULUS I.
V Trum fraterna correctio sit actus charitatis. Conclusio. Duplex est correctio delinquentis.Vna quidem, quae adhibet remedium peccato,inquantum
est quodda malum ipsius peccatis, &ista est proprie
fraterna correctio,qu ae ordinatur ad emendationem delinquetis. Et est actus charitatis potius qua curatio infirmitatis corporalis, uel subuentio, qua excluditur exterior egestas. Alia uero correctio est,qu ae adhibet remediu peccati delinquetis, secundum quod est in malum alioru,& praecipue in nocumentum coishoni. Er talis correctio est actus iustitiae, cuius est conseruare rectitudinem iustitiae unius ad alterum. ART. II. Vtrum correctio fraterna sit in praecepto. Conclusio. Correctio fraterna ordinatur ad fratris
emendationem, & ideo hoc modo cadit sub praecepto,secundum quod est necessaria ad istum finem;no autem ita,quod quolibet loco uel tempore frater de inquens corrigatur .
290쪽
a,6 Sec. sec. Quaest. xxx III i.
ART. III. Utrum correctio fraterna pertineat solum
Conslusio. Correctio quae actus est charitatis, non modo ad Praelatos, sed ad quoscunque charitatem habentes spectat: sed correetio quae est actus iustitiae, ad solos Praelatos & iudices attinet. ART.IlII. Vtrum quis tenea lux corrigere Praelatum
Conclusio. Correctio,quae est actus iustitiae per correctionem poenae, no competit subditis respectu Praelati. Sed correetio fraterna, quae est actus charitatis , pertinet ad unumquemque respectu cuiuslibet personae,ad quam charitatem debet habere, si in eo aliquid corrigibile inueniatur. Sed in correctione, qua subditi corrigut Praelatos,debet modus cogruus adhiberi, ut scilicet non cum protervia & duritia,sed cum mansuetudine & reuerentia corrigantur. ART. V. Vtrum peccator debeat corrigere delinquentem.
Conclusio.Cum peccatu non tollat totum rationis iudicium, potest peccator absque incursu peccati,de linquentem corrigere, quanquam non nullum correctioni talis peccatoris afferatur impedimentum. ART. VI. utrum quis debeat a correctione cessare, propter timorem, ne ille fiat deterior. Coclusio. QSanquam nunquam iustitiae correptio quae ad Praelatos spectat, dimittenda sit propter turbationem eius qui corripitur: correptio tamen charitatis fraternae, ubi probabiliter aestimatur quod peccator admonitionem non suscipiens, in peior alabatur,est laudabiliter dimittenda. AK. VII. Vtrum in correctione fraterna debeat ex necessitate praecepti, admoni pio secreta praecedere de