장음표시 사용
691쪽
AR. III. Utru seruitus in narimonio positi supuenire. Conclusio.Vir clim subijciatur uxori in his tantu, quae ad actum naturae spectant, potest alteri se in seruum dare, absq; suae uxoris co nsensu : non tamen ex
hoc matrimonium dissoluetur, quia nullum impedimentum matrimonio superueniens , potest dissoluere ipsum.
AR.H II. V trum fit ij debeat sequi conditione patris.
Conclusio. Quia proles habet a patre complementum formale,sed a matre substantiam corporis, seruitus autem corporalis conditio est , ideo proles in libertate & seruitute sequitur matrem, sed in his quae pertinent ad dignitatem,secundum quod est. ex forma rei,sequitur patre, sicut in honoribus,& macipij s&haereditate,&alijs huiusmodi. In quibusdam tameterris, quae iure ciuili non reguntur, partus sequitur deteriorem conditionem, ut si sit pater seruus,quan uis mater sit libera,erunt filij serui: non tamen si pc a peractum matrimonium pater se in seruum dedit nolente uxore,& similiter si sit eco trario. Si aute uterq; sit seruilis conditionis, & pertineant ad diueris dominos, tunc diuidunt filios si plures sint: uel si ur ut tantum, unus alteri recompensabit de pretio, & accipit prolem natam in sui seruitium.
QVAESTIO LII. De impedimento conditionis seruitutis.
quatuor articulos divisa. ARTICULUS I. UTrum pεr obligationem uoti simplicis matrimonium contractum dirimi debeat. Conclusio. Cum in uoto simplici non sit nisi sini-plex promissio proprii corporis ad cotinentiam L eo seruandam adhuc remanet homo Dominus sui o,r- Potas:
692쪽
poris:& ideo potest ipsum alteri dare , stilicet uxori,
in qua datione sacramentumatrimonij consistit, qS in dissolubile est:& propter hoc uotii simplex, quamuis impediat contrahendum, quia peccat contrahes matrimonium post uotum simplex continentiae: tamen quia uerus contractus est, non potest matrimonium propter hoc dirimi. ARΤ II. Ut cum uotum solenne dirimat matrimonium iam contractum. Conclusio. Votu solenne ex sui natura non modbcontrahendum, sed&contractum matrimonium tollit,cum per illud homo sui corporis potestatem amiserit, Deo se ad perpetuam continentiam dedicando. ART. III. Vtium ordo impediat matrimonium. Conclusio. ordo facer de sui ratione habet ex qua dam congruentia, quod matrimonium impedire debeat, quia decens est ut munditiam corporalem per continentiam seruet. Sed quod impediat matrimonium , ex constitutione Ecclesiae habet talem aliter apud Latinos quam apud Graecos :quia apud Graecos impedit matrimonium contrahendum solum ex uiordinis:sed apud Latinos impedit ex ui ordinis, &ulterius ex uoto continentis,quod est ordinibus favis annexum: quod etiam si quis uerbolenus non emittat,ex hoc ipso quod ordinem suscipit, secundum ritum Occidetalis Ecclesiae intelligitur emisisse:& ideo apud Graecos & alios Orientales iacer ordo impedit
matrimonium contrahendum, non tamen matrimo
nij prius contracti usum : possunt enim matrimonio prius contracto uti, quamuis non possint matrimonium denuo contrahere: sed apud Occidentalem Ecclesiam impedit matrimonium,& matrimo iiij usum nisi forte ignorante,aut contradicente uxore ulr Ordinem sacrum susceperit, quia ex hoc non potest ei aliquod praeiudiciuua generari. Uu 2 ARI. P
693쪽
Vtrum ordo sacer matri monio possit superuenire. Conclusio. Matrimonium non impedit ordinis susceptionem ; quia si matrimonio iunctu s ad sacros Ordines accedat, etiam reclamate uxore, nihil hominus characterem ordinis suscipit, sed executione or dinis caret. Si autem uolente uxore, uel ipsa defuncta: recipit ordinem & executionem.
QVlAE S TI O LIIII. - De impedimento consanguinitatis in qu liuor articulos divisa.
VTrum definitio consanguinitatis sit competens. Conclusio. Consanguinitas uinculum est ab eodestipite descendetium carnali propagatione cotractu. ART. II. Utrum conuenienter consanguinitas designetur per gradus uel lineas. Conclusio. Per quosdam gra us sim Iineas descendentium ab uno communi principio, uel ascendetiuad idem, ia transuersalium, consanguinitas congruEdesignatur. ART. III. Utrum consanguinitas de iure naturali impediat matrimonium. Coclusio. Consanguinitas quantum ad aliquas per Ionas, impedit matrimonium de iure naturalis quantum ad aliquas, de iure diuino,& quatum ad aliquas de iure per homines instituto. ΑRΤ. IIII. Utrum consanguinitatis gradus matrimonium impedientes potuerunt laxari ab Ecclesia.
694쪽
VAESTIO LV. De impedimento a sinitatis. undecim articulos divisa. ARTICULUS PRIMUS.
VTrum ex matrimonio consanguinei affinitas cau- . se tura Conclusio. Sicut ex naturali generatione efficituraeonianguinitas,ita ex matrimonio,& carnali copula contrahit nr affinitas in ter uiri& uxoris consangui-Meos & hoc quoque ex quadam communicatione na turali,quod amicicia u iri ad uxorem est naturalis. ART. II. Vtrum affinitas maneat post mortem uiri
. Conclusio. Ex morte uiri uel uxoris non tollitur affinitas quia quod factum est, nunquam desinit esse factum. Et affinitas causatur ex hoc quod aliqui coniuncti sunt,non ex hoc tantum quod coniunguntur. ART.III.Vtru illicitus concubitus affinitate causet. Conclusio. Quia matrimonium affinitatem causa bat,secundum quod erat quaedam carnalis comixtio- etiam fornicarius concubitus affinitatem causat in quantum habet aliquid de carnali coniunctione. ARΤ. IIII. Vtrum ex sponsalibus causetia r affinitas'. Conclusio. Sicut sponsalia non habent perfectam - rationem matrimonij: ita ex eis non causatur affinitas,sicut ex matrimonio ed aliquid affinitati simile, - quod dicitur publicae honestatis iustitia , quae impedit matrimonia, sicut& annitas &consanguinitas, -&secundum eosdem gradus:& definitur sic: Publicar. honestatis iustitia est propinquitas ex sponsalibus
proueniens, robur trahens ex Ecclesiae institutione propter eius honestatem.
ART.V.Vtrum affinitas sit causa affinitatis.
695쪽
Conclusio. A Tnies assinitate non cautat, sed aliud genus amnitatis,quod dicitur secudum , &post hoc terti una,& deinceps. Et haec duo genera olim erane prohibita propter publicae honestatis iustitia quamuis deficiunt a uera amnitate sicut illa quae ex sposalibus contrahitur. Sed modo illa prohibitio cessauit , di remanet sub prohibitione solum primum genus as finitatis, in quo est uera a Tnitas. ART. VI. Utrum affinitas matrimonium impediat. lConclusio. Affinitas matrimonium praecedens nomodo contrahendum,sed contractum dirimit, quia sicut est quoddam amicitiae uinculu in ter consanguineos, ita inter affines: sed si affinitas matrimonio si perueniat,non potest ipsum dirimere. ART. VII. Vtrum affinitas habeat per se gradus,
nitati conuenit ; affinitati uero non, nisi mediante . consanguinitate , ut quoto gradu consanguinita- . tis attinet mihi uir, toto gradu affinitatis attineat mihi uxor. ART. VIII. Utrum gradus affinitatis extendantur si . cui gradus consanguinitatis. Conclusio.Τot sunt gradus affinitatis, quot consanguinitatis . Nam gradus affinitatis sumunturius xta gradus consanguinitatis: sed quia affinitas est minus uinculuna,facilius dispensatio fit in remotis gra- . dibus affinitatis,quam consanguinitatis.
ARr. IV. Utrum coniugium contractum inter asta. nes uel consanguineos semper sit dirimendum. Conclusio. Cum omnis concubitus praeter lici- . tum matrimonium sit peccatum mortale, quod E clesia omnibus modis impedire conatur: ad ipsam pertinet eos , inter quos non potest esse uerum ma-anita. trimonium,separare , & praecipue consanguineos &
696쪽
affines, qui sine incestu contrahere non possunt car-
ART. X.Vtrum ad separationem matrimonii contra seti inter affines & continguineos sit procedendu per- uiam accusationi S. Conclusio. Per uiam accusationis procededum est ad separationem matrimonij inter consanguineos Se affines contracti. Nam accusatio ad hoc est instituta, ne aliquis sustineatur innocens,qui culpam habet. ART. XI. Uitru in ad separationem matrimonij contracti iter affines &cosanguineqs lcedi debeat Ptestes. in Conclusio. In hac causa oportet quod per testes ueritas patefiat, sicut&in alijs; tame in hac causa multa specialia inueniuntur, scilicet quod idem potest esse accusator & testis,ia similia,& hae comma, ut peccatu impediatur, quod in tali coniunctione esse potest.
QVAESTIO LVI. De impedimento cognationis spiritualis , in i
quinque articulos divisa. A RTICVLVS 1.
i. V Τ tu spirituali cognatio impediat matrimonium Conclusio. Sicut per carnalem propagationem homo accipit esse naturae, ita per sacramenta accipit esse spiritualis gratiae. Unde sicut uinculum, quod ex carnis propagatione contrali itur, est.homini naturalerita uinculum ex sacramentorum susceptione, est aliquo modo naturale alicui, inquantum est membrum Ecclesiae. Et ideo sicut carnalis cognatio impedit matrimoniu ita spiritualis ex Ecclesiae statuto: Ita tamen quod si spiritualis cognatio matrimonium praecessit, impedit contrahendu,& dirimit contractu: si sequit, tunc nO dirimit uinculum matrimonij. Sed quantum
adactu matrimonij, si spiritualis cognatio inducitur
697쪽
ratione uidetur transire ad mulierem quae est carnali 4 piter cognita,quamuis non sit uxor, unde uersus: Quae mihi uel cuius natum mea sonte leuauit, ' i Haec mea commater, fieri mea non ualet uxor: r Si qua meae natum,non ex me fonte leuauit, Hanc post fata meae non inde uetabor habere.
ARΤιV. Utrum cognatio spirituali transeat ad filios carnales patris spiritualis.. a Conclusio. Filius est aliquid patris,& no ecciuerso. Et ideo spiritualis cognatio transit a patre in filiii.&non econuerso:& sic tres sunt cognationes spirituales I .Spiritualis paternitas, quae est inter patrem & filiuspiritualem. a. compatem itas, quae est inter patrem spiritualem & carnalem eiusdem. 3. spiritualis fraternitas,qus est inter filium spiritualem & silios carnales eiusdem patris, quaelibet harum impedit matrimonium contrahendum,& dirimit contractum. Q UAESTIO LVII. . t . '
De cognatione legali, qua est per adopti
nem , in tres articulos diuisa ARTICVLVS I.
Vtrum adoptio conuenienter definiatur. Coc. Adoptio est extraneat Psonae in filiu,seu filiam uel nepote legitima alsuptio. Sicut aut v naturale generatione alius filiu i duci: ita per ius positiuu-est ars boni & aequi , pol aliquis altu sibi assum ure i filiuad similitudine filii naturalis,& ad suppledu filiorum g perditorii desectu,&ῖ p precipue adoptio e atroducta: cui' duplex ex species. Vna q perfecte naturale filiatione imitatur,& haec uocat arrogatio,per ῆ traducit adoptatu' i potestate adoptantis,& succedit patri adoptati ex itestato,nec pol eu pater sine culpa priua ire. q.Parte bireditatis sic aut adoptari ii pol nisi ille gest sui
698쪽
quidem ex aetate, sed ex desectu naturae, simpliciter in curabilis,dirimit matrimonium contrahedum,de etiam contractum, post triennij experimentum ad minus, ex Ecclesiae statuto. Et quia per triennium quadoque no sufficienter experiri potest perpetuitas impotentiae, ideo Ecclesia, si se deceptam inueniat pernoc,quod ille in quo erat impedimentum,inuenitur carnalem copulam cu alia uel cum eadem persecisse, reintegrat matrimonium praecedens,& dirimit secudum quamuis de eius licentia sit factum. AR.II.Utiu maleficiu possit impedire matrimoniti. Conclusio. Impotentes ex maleficio perpetuo,&post triennij experimentum alteram quaerere copulam possunt,alias minime. Haec autem differentia est inter maleficium & frigiditatem,quia homo propter frigiditatem, ita est impotens ad unam, sicut ad alia.& ideo quando matrimonium dirimitur, non datur licentia ei,ut coniungatur alteri ; sed ex maleficio homo potest esse impotens ad unam,& non ad aliam,de ideo quando iudicio Ecclesiae matrimoniu dirimitur utrique datur licentia, ut alteram copulam quaerat. ART.III Vtrum furia impediat matrimonium. Conclusio. Furia matrimonium sequens,illud nullatenus dirimit: si autem praecedit, tunc si furiosus habet Iucida interualla, quamuis in illo interuallo non sit tutum,quod matrimonium contrahat,quia nesciret prolem educare ; tamen si contrahit,est matrimonium: si autem non habet,uel si quando non habet co trahit, tunc quia non potest esse consensus ubi deest
rationis usus,non erit uerum matrimonium.
AR. IIII. Vtrum incestus, quo cognoscit quis sorore uxoris suae matrimonium dirimat. Conclusio. Si aliquis cognoscit sororem, aut aliam consanguineam uxoris suae anto matrimoniu m con-
699쪽
tractum,etiam post sponsalia, oportet matrimonium separari ratione affinitatis contracta , si autem post matrimonium contractum & consummatum,no debet totaliter matrimoniu separari, sed uir amittis ius petendi debitum, nec potest sine peccato petere, sed tamen debet reddere petenti,quia uxor non debet puniri de peccato ut ri, sed post morte uxoris debet omnino manere absque spe coniugij, nisi cum eo dispensetur propter fragilitatem suam, cum timetur de illicito coitu, si tamen praeter dispensatione contrahat, peccat contra statuta Ecclesiae faciens,non tamen matrimonium dirimitur, nec propter hoc separatur. R R. U. Vtrum defectus aetatis impediat matrimoniti. Conclusio. Matrimonium ante annos pubertatis contractum nullum est nisi forte aetatis defectum uigor naturae & rationis suppleuerit. Na si contrahetes ante annos pubertatis,carnaliter fuerunt copulati,nihil.minus matrimoniu perpetuo stat indissolubile.
V AESTIO LIX. V De di aritate cultus qua matrimonium im-i. pediat in articulos divisa. A RTIC UL US I.
Vtrum fidelis possit contrahere cum infideli. Conc. Principalius matrimonij bonu est proIes ad cultum Dei educanda a cu aut educatio fiat coiter inter patre & matre, uterq; fm fide sua intendit prole inducare,& ideo si sint diuersae fidei intentio unius al
terius in tetioni cotraria erit, & ita inter eos non potesse conueniens matrimonium,& propter hoc dispa- altas cultus praecedςns linpedit ne contrahi possit. sAR.II. V trum inter fideles possit esse matrimonium. r Conclusio.Inter infideles uerum matrimonium est quamuis non ita persectum sicut inter fideles... Nm
700쪽
illi bonum prolis perficiunt solum quatum ad corp',
sed hi etiam quantum ad animam per ea quae sunt in lege naturae,& perfectione gratiae. AR. III. Vtrum coniux conuersus ad fidem possit comanere cum uxore nolente conuerti.
Conclusio. Cum inter infideles veru matrimoniu , sit, non propterea dis luitur eius uinculum, quod alter coniugum ad fidem conuertitur, altero in infidelitate manente: solui tamen potest & quo ad cohabitationem,& debiti solutione, si nulla adsit correctionis spes, ne uideatur patronus turpitudinis, aut infidelitatis,quamuis etiam cum spe correptionis possit libere dimittere. Nam pari pastu currunt infidelitas & adulterium,quia utrumque est contra bonum prolis. ART. HH, virum fidelis conuersus possit uxorem infidelem dimittere uolentem cohabitare sine contumelia Creatoris. Conclusio. Qui moritur priori uitae, no tenetur ad illa ad quae in priori uita tenebatur,&inde est, quod i qui in uita seculari aliqua uouit, non tenetur ad illa quando mundo moritur,& uitana religiosam assiimit. inii autem per baptismu regeneratur in Christo ilia priori uitae moritur, liberatur, ab obligatione qua u -xori tenebatur reddere debitum , & ei cohabitare noi tenetur,quando conuerti non vult:quamuis reddere
debitum in aliquo casu libere id possit facere, sicut &religiosus yficere uota quae fecit in saeculo, si non sunt
contra religionem suam, quamuis ad ea no teneatur.
ART. V. Vtrum fidelis discedens ab uxore infideli,. possit aliam ducere. Conclusio. Si infidelis non uult cohabitare sine con. tumelia Creatoris, id est; sine hoc si, ad infidelitatem inducat, potest fidelis libere discedere, sed non alterii nubere. Si autem infidelis non uelit. cohabitare sine