장음표시 사용
91쪽
nsuleretur. igitur , ubi legat satis consitant ,
- die constituto senatus utrisique datur. tum Adherbalem hoc modo locutum accepimus. Patres con scripti, Micipsa pater meus moriens mihi praec pit, uti regni Numidiae tantummodo procuratio nem existimarem meam; ceterum ius , est' imp riumpenes uos esse : simul eniterer domi, mill tiaeq. quammaximo usui esse populo R. uos in hi cognatorum, uos a tum loco ducerem : si Dfecisson, in uora amicitia exercitum, diuitias, Myn meta regni me habiturum . ut aepraecepta patris cum agitarem ; Iugurtha , homo omnium, quos terra sustinet celerati silmus, conte to imperio uestro, M. De me nepotem , etiam ab
stirpe socium, atque amicum populi regno
fortunisq. omnibus ex uti . Atque ego, P. C. quoniam eo miseriarum uenturus eram, uelle . potius ob mea, quam ob majorum meorum ben
irim in a uobis auxilium petere ac maxinnae deberim i beneficia a populo R. quibus non egerem , secundum ea, si desideranda erant, si in de. - bitis uterer. sed quoniam pari; tutaperse i apro , Haud s. - bitas est; neque mihi in manu fuit, Iugurtha quo a Un -- - - lis foret: ad uos confugi P. C. quibus , quod mihi miserrimum est, cogor prius oneri, quam usui esse . Ceteri rexes, aut bello uicti in amicitiam a uobis recepti sunt, aut in suis dubiis rebus societatem uetiram adpetiuerunt. familia nostra cum populo bel la Carthaginiensi amicitiam instituit et
92쪽
imi: quo tempore magis fides eius, qua fortuna, pendenda erat . quctram progeniem uos, P. C. nolite pati me nepotem Magani aefrustra a uobis auxili petere . si ad impetrandum nihil caussaehaberem, praeter inserandam fortunam; quod paullo ante rex genere , fama , atque copuis ρο
tens, nunc deformatus aerumnis, inops, alienas opes exspecto : tamen erat maiestatis populi R. prohibere iniuriam; neque pati, cui quam regnum per scelus crescere. uerum ego iis finibus eiectas fum , quos maioribus meis populus II,
dit: unde pater , O auus meus una uobisicum e
pulere Subacem , O Carthagini fies. Vestra beneficia mihi erepta sunt , P. C. uos in mea iniuria despecti estis. Eheu me misierum , huccine Micipsa pater , beneficia tua euassiere , ut , quem tu parem cum liberis tuis , regni participem fecisti, is po-tqsimumstirpis tuae extiinctor sit in Numquam ne ergo familia nostra quieta erit ρ semper ne in sanguine, ferro , fuga versabimur ρ dum Carthagianienses incolumes fuere, iureomnia saeuapatiebamur. hostis ab laterer uos amici procul: spes o mnis in armis erat. postquam illapsis ex Africaelesta est, laeti pacem agitabamus: quippe, res nullus hostis erat , nisi forte quem uos i sit letis. Ecce autem ex improuisio Iugurtha, intoleranda audacia ,scelere , atque super a siese egerens , ratre meo , atque eodem propinquo suo , intermo ,
primum regnum eius sceleris sui praeda fecit: in
93쪽
ubi me isdem dolis nequit capere , nihil minus , quam vim, aut bellum exletiantem .in imperio
uora, cuti uidetis, extorrem patria, domo, ino pem coopertum miseriis effecit, ut ubiuis tu tris , quam in meo regno, essem. Ego sic existim bam, P. C. uti praedicantem audieram patrem meum; qui uestram araicitiam diligenter colerent, eos multum labore fuscipere, ceterum ex omnibus maxime tutos esse. quod in familia nostra fuit,praestitit, uti in omnibus bellis adesset yobis: nos uti per otia tuti simus, in manu uetira ',P. C. Paterm s duos fratres reliquit: tertiu Iugurtham bensciis suis ratus est nobis coniunctu fore. Ater eorimi necatus: alter ipse ego manus impias uix effugi.
2 uid inam ' aut quopotissimum infelix accedam e
generis praesidia omnia extinctasunt. pater , uti mecesse erat, naturae conci Et: fratri, quem mini me decuit, propinquus per scelus uita eripuit: in fines , amicos, propinquos ceteros meos, alium a lia clades oppressit: capti ab Iugurtha, pars in crucem asti, pars best sobie tisunt: pauci, quibus residia est anima , clausi. iu tenebris cum maerore , luditu, morte gravorem uitam exigunt. Si Unia, quae aut amisi, aut ex necessariis aduersa favia sunt, incolumia manerent: tamen, si quid ex improvisio mali accidisset, uos implorarem T. C. 'quibus pro magnitudine imperis ius iniuriis
renes curae esse decet. nuc uero ea sulpatri domo, solus, atque omnia honenarum egens rerum, quo
94쪽
ges , qui omnes familiae nostrae ob uestra amicitia infecti sunt ζ an quoquam mihi adire licet, ubi non maiorum meor si ho lilia monumenta plurima sint e recoqui quam noriri misereri potest , qui aliquando H A uobis hollis fuit ζ Postremo Magani a nos ita instituit , P. C. ne quem coleremus , nisi populumne societates, ne foedera noua acciperemus: abunde magnapraesidia nobis in uestra amicitia fore: si huic implario fortuna mutaretur , una occidendum nobis esse. uirtute , ac diis uolentibus, magni, Gropulenti estis , omnia fecunda, O obedientia sunt rquo facilius sociorum iniurias curare licet. tantum illud uereor , ne quos priuata amicitia Iugurthae , parum cognita, transiuerises agat: quos ego audio summa ope niti , ambire, fatigare uos singulos, ne quid de absente, inco nita cavis,statuatis: fingere me uerba, O fugam simulare, cui licuerit in regno manere. quod utinam illum, cuius impio fac nore in has miserias proiectussium. eadem hae G mulantem uideam: et aliquando aut apud uos, aut apud deos immortales rerum humanarum cura riatur: ut ille, qui nunc sceleribus suis ferox , atque praeclarus est , omnibus malis excruciatus, pietatis in parente nostrum, fratris mei necis,me rumq. miseriarum graues poenas reddat. I ia frater animo meo carissime, quamquam tibi immaturo, et, unde minime decuit , uita erepta est, ta Elaetanda magis , qua dolendum puto casum tuum .
95쪽
nm enim regnum, sed fugam, exsilium, egesta O quae me premunt, aerumnas cum a sima simul amisiisti. At ego infelix , in tauta mala praecipitatus, pulpus ex patrio regno, re ram humanarum spectaculum praebeo; incertus quid agam , tuas ne iniurias persequar, ipsie auxilii egens; an reino confidam, cuius uitae, necisq. potestas ex alienis opibus pendet. Utinam, emo ri , fortunis meis honesus exitus esset : ne Herae
contemptus uiderer, si defessus malis iniuriae concessem. 2 nc quoniam neque uiuere libet, neque mori licet sine dedecore, P. Cler uos, per liberos, atque parentes uestros, per maiestatem populi Rsubuenite mihi mistro: ite obuiam iniuriae: nolite pati regnum Numidiae, quod uestrum est ,per sicelus, et angula familiae nostrae tabeficere. Pomquam rex loquendi finem fecit, legati Iugurthae largitione magis, quam caussa steti, paucis respondent: Hiem, alem, ob saeuitiam suam, ab missis. tersinum: Adlerbalem ultro bellum inferent ,postquam superatus', queri, quod iniuria facere nequisset: Iugurtham is senatu petere , ne se alium putarent, ac Pomantiae cognitus esset; neu uerba inMisi a te fula suaponerent. Deinde
utrique curia egrediuntur . senatusflatim consulitur: autores legatorum, praeterea agna pars gratia deprauata, Adherbalis dicita contemnere: Iugurthae uirtute laudibus extollere: gratia , u
re, denique omnibus modis pro alieno scelere,et flagitios
96쪽
mo,sua quasi pro gloria, nitebantur. At contra 'pauci, quibus iam et aequu diutisse carius erat, subueniundum Adherbali, O Hiempsalis mores seuere uindicanda censibant. sed ex omnibus mari , me Aemilius Scaurus, homo nobilis , implor, fi liosius, auidua potentiae, honoris, diuitiarum , ceteruuitiasua callide occultans, is postquam uidet . S
regis largitionem famosam, impudentemque, u ritus, quod in tali reflat , heso licentia in
uti dera legati reo: md Micipsa estinuerat, gh
inter Iugurtoam, O Adberbalem Suiderent. cu 'fitis legationis princeps fuit L. Opimius, homo clarus, et tum in si a potens, quia consul, C. Grac, acerrime ψ G-co M'. . uictoriam nobilitatis in plebem exercuerat . eum Iugurtha , tametsi I 'mae in amicis habuerat, talmen accuratissime accepit: dando, apollicedomui . in ta perfecit, uti famae, dei, postremo omnibus suis
rebus commodum regis anteferret. Qiquos lega. i tos eademuti Aggressis,plerosque capit: paucis
sedit. Rei esu euidetur, inrisaestum paucis T . . t
97쪽
- N. Γponere, O eas gentes, quibuscum nobisqvellum aut amicitia fuit, attingere. Sed quae loca, O nationes ob cadorem, aut asperitatem, item statu dines innus sirequentata sunt, de iis haud compertum narrauerim: cetera quampo mis
seluam . In diuisimne orbis terra1 pzerique in 'ert: Iz arte temtia Africam posuere: pauci, tantum'
Eurota Aonei habet ab Octi lente. re
tudinem: quem locum Catabatison incolae appel lant .maresaeuum, importuosium: ver gitauiu sertilis,la specori, a infecundus: caelo, terr . paeuria aquarum: genus hominum sal ξ-- bri corpore, uelox,patiens laborum: hiemsquefe- σὶ,- nectus dissoluit, nisi qui ferro, aut bestis interiere . nam morbus haud , malefici Ieneris a
z - , dux Mortales initio Asticam habuerint , qui postea accesserint, aut quo modo inter se permixti sint quamquam ab ea fama, quae plerosque obtinet, τ' diuersum est; tamen, uti ex libris Punicis, qui re
. Hiempsalis dicebantur. intereretatu nobiis est, z. Via tit'. rem sese habere cultores eius terrae putant , . mn quampaucissimis dicam: ceterum fides eius rei ps, Agnes auIIores erit . Asticam initio habuere Geruli ι
. Lihes, asteri, incultique; queis cibus erat ca ro βα, atque humimbvium, uti pecoribus . hi
x iri moribus, neque lege, aut imperio cuiussu
98쪽
V ἐ--, des habebant. sed postquam in Hispania Hercules . scuti Asri putant, W: exercitus eius compostus ex narijs getibus, amisso duce, ac pallim misitis biisverium petentibus , breui titi M. ex ' . . eo numero Medi , Persae, O Armenii , nauibus in Asticam transiue Ii, proximos nostro mari I cos occuparere : sed Izrsae intra Octa uia ma- gis: hiq. Huta nauium inuersos pro tugu in ha- buere: quia neque materia in Wis , neque ab Hispanis e si, aut mutandi copia erat .marem gnum , es nara lingua commemcia prohibebant . . mlapaullat per connubia Getulos fecis miscuere. eg quia saepe tentantes atros , alia deinde , atque aliet loca petiuerant ,si et ipsi A umiis appella uer . CeteruU adhuc aeda cla 2 idarum a Gyrum , quae aesta illi uocant, oblonga, incur - uis lateribus testa , quasi nauia carinae fiunt. M idis autem, O Armeniis accessere Libγυ. nam hi propius mare AsricuM agitabant: Getuli sub sola magis, haud procul ab ardoribus: Hq. mature pida habuere. nam stem diu ab Hispania, muta re res inter se instituerant. nomen eoru paullatim Lihes corrupere, barbara lingua Mauros pro Medis appellantes. Sed res P arum breui adoleuite ac postea , midiae r Messe, propter multitudine nin aparetibus digre is , possedere ea loca, quae proxime Carthagine Numidia appellaur. Deinde u- - . D rique,asteris steti, finitimos armis , aut metu ub -- m. inim
99쪽
addidere; magis hi, qui ad non in mare proce Ρrant: quia Libyes, quam Getuli, minus bellicosit denique Asticae pars inferior, eraque at 2Vumidisρο sessaes : ut m omnes ingentem nomenq. - per aritium concessiere. Postea Phoenices, alij multitudinis domi minuendae gratia , pars imperis cu- si in ollitta plebe, rerum a. uidis , Hipponem, Adrumetu πηρα, aliaspurbes in ora maritima condidere: haeq. breui multum audiae , pars originibus suis pira, io, aliae decori fuere. nam de Carthagine silmeliusputo, quam parum dicere: quoniam alio properare tempus monet. Igitur ad Catabathmon, qui locus ih eoptum G Asrica diuidit, fecundo mari prist . orene ea, colonia Tmreian, ac deliis duarWrtes, inte . eas Leptis: deinde Arete Philenon: quem locum Aegyptum uersus finem imperii h luere Carthaginiensis: post aliae Punicae urbes. cetera loca inque ad Mauritania Numidae tenent. proxime Hi paniam Mauri sunt. super Numidia Getulos accepimus ,partim in Iuriys, alios incultius uagos agitare:pHὶ eos Aethiopas es ei dein loca exusta solis ardoribus. Igitur bello Iugum Gino pleraque ex Punicis opida, o fines Careb Iniensium, quos nouli me habuero populus R. per magistratus administra te Getulam magna pars, Oz ungiae usique ad lume Mulucham sub
augur mrax: Mauris amnisus rex
100쪽
perat,bat , praeter nomen, cetera ignarus populi itemq. nobis neque bello , neque pace antea cognitus . De Astica , est eius incolis, ad necessitudinem rei satis dictum. Postquam, diuisio regno , legati Asca decessere;'Iugurtha contra tim rem animi praemia sceleris adeptum siesie uidet; certum esse ratus, quod ex amicis apud , umo-tiam acceperat, omnia I 'mae uenalia esse; se mia ct illorum polliciationibus accensus, quos paullo ante muneribus expleuerat; in re u of herbalis animum intendit. Ust acer , bellicosius, sit is , quem petebat , quietus, imbellis , placido ingenio , opportunus iniuriae , metuons magis, , t quam metuendus. Igitur ex improuisio fines eius Esec υ η ο- magna manu invadit: multos mortales cum pecore, atque alia praeda capit: aedificia incendit: pleraque loca hostiliter cum equitatu accedit: d inde cum omni multitudinem regnum suun ο; uertit , minimans dolore permotum Acte selem murias suas manu uindicaturum , eamq. rem belli causa fore. at ille , quod neque se phrem armis exitiinetabat,sta icitia populi magis,quM Numidis, fretus eras; legatos ad Iugurtham de iniuri s questum misit: qui tametsi coni meliosa dicta retulerant , prius tamen omnia pati decreuit , quam bellum sumere: quia tentatum antea secus cesserat .. Neque eo magis cupido Iugurthae minuebatur: quippe qui totum eius regnis animo im inuaserat . itaque non, uti antea , cum