장음표시 사용
71쪽
iniusto fit justus, secundam cum ex risto fit iustior. Fidem
antem vocant nureum assensum, im ignorantiam potius, quam notitiam appellata dam censent in tris modis exagitantes fidenae
jeciale qua fidelis quilibet sibi ipsi applicat promissiones Evangelicas de remissione peccatorum per de propter Christum. Futationem ustitiae Chrsiperidem appellant putativamjustitia' , nosq; de olarios quod ex Apostolo doceam uis, non nisi denos Iu Zin cari A C. art. i. Apol. p. 6o.7Irict Smalc so . J J Epit. P.SSI. declar P. Sa. t Hujus renovationis caiisa effectrix terminati vexappropriative Spiritus, est Tit. III. . Rom. I. . Cal. V. z. Per Verbum Tacramenta propter Christi meritum renovan hominis peccatoris, quoad latum praeteritum, regenerati autem aut in cati ratione latus praesentis, adeoq; per acceptas superne
divina gratia vires ad renovationem suam concurrentiS ROm. VIII. rῖ. Mutatione iuritaseca iii ccessiva intellectum ad cognoscendum. voluiatatem ad eligendum, affectus ad appetendum, facultates omnes ad exercendum boniana a Deo praeceptum, sive expedielida actiones bona dc sanctas, Rom. XII et Ephes. IV. 22. quae foras pro deuiues, vocantur bona opera Ephes. ILIO ac tum demum vere bona, S hac appellatione digna sunt, cum respondent normae legis divinae fluunt e fide bonum intendunt finem, ad quem collita eant per bona media . circumstantias rectas, nec tamen perfecte bona sunt, quia propter corruptionem subjecti exercentis persecti renovationis ex natura sua incapacis,nota sunt exat te conformia legi divinae Rom. VII. I*.is. adeoq;
non satisfactoria, nec meritoria vitae aeternae, Gal. III. Ir. neq; necessaria necessitate finis aut medii, sive acquirendam salute spectes sive conservandam, sed necessaria necessitate ordinis, praecepti, debiti ad&propter Dei gloriam, Matth. V. t 6 qui postea opera nostra ex gratia remuneratur non gloria ipsa, sed gloriae gradu Dan. XII. r.3 Errant hic Papiliae opera renatorum abso
lute bonis meritoria vitae aeternae statuente S. A. C.art. 6. 2 o. APOl. P..
Art. Siaaalc. p. Epit. p. 88 Sol id decl. p. 98 m Sacra Coena est Sacramentiam . . adeoque utii nobis celebratur, non habet rationem sacrificii iterabilis, cum
72쪽
se fellae itineruce pefactum vero&unico N. . sacerdote
Heb.VII. 27.28. c. IX. 7. I 2. c. X. Io. I . constans tum materia terre
stri pane secundum substantiam vero e farina, aqua subacta pino, sive fermentatus, sive et naus, oblongivel orbicularis sit. Mat. XXVI 26. Luc.XXII. I iin vino vero ac naturali, quod etiam post bibitionem vocatur genimen vitis apud Lucam. l. c. t; coelesti, vero ac substantiali Christi corpore, quod ita cruce pependi , ac
sanguine qui in cruce effasia sella occomplexum sacramenta se ex hibetur nobi sub speciebus panis, vini, a Cor. X. 6. manducandum ac bibendum manducatione ac bibitione vera quae nihil est aliud quam a Niptio rei esculentae vel potabilis per os in corpus ad reficiendas vires naturales vel spirituales reali propriaque proprietate non physica, sed significationis seu grammatica, opposita tropis Rhetoricis, iunionis acramentalis, quae est vera realis libenedicti panisci corporis temque vini benedicti &sanguinis conjunctio viri efficacia verborum testatoris facta absque
transubstantiatione,&corpus quidem mediante pane, manducatione simultanea, anguis vero mediante vino benedicto, bibitio-Inesi cntes talnea;ore corporeo, m ταξε sacramentali constituto sero 'endum , modo supernaturauis ineffabili absque laniena Caper naitica a dignis aeque&indignis, 1. Cor. XI. r. ad refectionem spiritualem, ex parte Dei intentam sumendum sub utra-.que specie juxta institutionem Domini. Matth. XX H. 26 coenantibus discipulis dicebat Iesus Edite hoc e corpus. Iisdem in eodem actu continuo dicebat Bibite ex hoc omnes Quoscunque igitur obligat mandaturuedendi, eosdem obligat etiam mandatum bibendi quam obligationis aequalitatem non tollit praetensa con . coiiaitantia corporis Tanguinis. Errant hic tum Papistae. fingendo, Christum in celebratione, se iterum acrificari, animo vinum trians ubstantiari in corpm far uinem Christi fis laices, ne a1rdo acrilegio calicem benedi Alum sibtraben ri tum Calvinistae veram, realem, substantialein cum pane praesentiam corporis Christi in Coena, ejusdemq; manducationem oralem, hoc est, quae sit ore corporis mediante Pane, nega lites S perilegantes A. Clari art.
73쪽
n Ministerium ad hoc a Deo est institutum, in hominibi is viam salutas patefaciat, salutisque media a Deo constitutari e applicet. Matth .XXVIII. ly. Deus mittit homines Apostolos ad praedicandum omnibus populis, ad exhibenda sacramenta, I colligendam Ecclesiam, in qua ipse praesidebit usqtie ad consummationem seculi I. Cor. LV. i. sic nos mare debet unusiquisque dic a I. Cor. V. o. Legati Christiseimm c.
communione omnium fidelium de gratia Christi
iustificante S lsanctificante per eadem media communione ejusdem fidei&professionis , circa turamque issam Christi gratiam, denique comm tinione mutuae charitatis dicitur Ecclesia una, sancta, Catholica Ephes. IV. . s. 6 c. V. 2J.r . I xm ab eodem
spiritu,renaspersalutis in vocatione proposita scin denominationem unitati corporis mystici, dant nomen sanctitat , dant nomen univeris
litati catholicismo, A. Cart. 7. Apoc . . Art malc. ys. p Obad. V. t . In monte Sion erat amatio c. II Cor. Vri .ir. Errant hic gravissime Papistae, Ecclesia Catholicani dictitantes, quaesequitur agnoscit Papam 2 omanumpro vero legitimo ordinario Petrisuccessore Christi interris vicario, 'pro'. Fite vis buniversalis Ecclasiae cum poti is Ecclesia, quatenus sequitur Papam Romanum, seu quatenus est Pontificia , sit Ecclesia Anti- Christiana uti Pontifex est magnus nobilis ille Anti Christiis. Nostra vero Ecclesia, quae invariatae A. Q est addicta potiori u re vocari potest Catholica, quia in ea pure praedicatur nulla sui parte mutilata doctrina, quae praedicantibus Catholicis Apostolis, ubique locorum cum Catholica credendi ad salutem necessitate fuit tradita , literarumque monumentis ad omnem posteritatis , veram salutis viam edocendae , memoria maliterarum monumentis consignata e consecrata ob. VIII.; t. si os manseritis in sermone meo ver discipuo me emtis.
s. 16. Suisicienter hactenus me probasse puto articulossundamentales sub ratione veri superest ut probem eosdem subratione necessarii, siquidem id tum rei ipsius indoles.tum fides data exposcit. Hic denuo mihi aurem vellicant Walen burchii, volunt i ut de lino quoque articulo , quem ad salutem creditu
istimo necessarium, aperta scripturae verba proseram, quibus
74쪽
dicatur hunc artic taliam vel hos articulos,nec plures, nec paucio, res ad saluten creditu esse necessarios. Nam hoc innuere videntiar dicentes postquam aliquis articulm probatussit ubratione verri supers probandumst rationes impbciter necessarii, quod mihter
praestandum sit verbis A riptura, quae num7uam pariter posita abo modo accipiantur, es contra quorum allegat m necessiitatis senser nequeat erri ratio probabili in mitrorriten .Cap. VI. Moti v. ad Ernestum
Hassiice Laiadgravium. Hanc conditionem ipsi exigunt ab omni-biis protestantibus , Npote ad quam praestandam ipsi sese adfirmxerint. Sed profecto nullus , quod ego quidem sciam, e genuinis Piotestantibus, hoc unquam dixit scripsit ve vel expressis. vel eiusmodi verbis ex quibus recte possit colligi. Non igitur te nentur Protesilantes ex hoc capite id praestare, sed nec ex alio , ut tentent necessse est . Nam valides tueri possunt tum aliis rationibus tum verbis Augustini, apud Pseta do- Augustiniane a methodi fabros a litoritatis irres agabilis, qui jam olim Maximo, Arianoriam Episcopo exigenti modo alent, expressum teli imonium adorationis Spiritui . exhibita vel exhibendae, recte respondit: Ouasi non e iis quae Cimm aba etiam , quae non legimus, intelliga i . Equideria non dissitemur inius hic dissicultatis at qtre contention a fore , si querar admodum in Scriptura fatis perspicue sint revelata dogmata fidei, sic cuius arae eorum e pressis verbis in ciuicata est et ad salutem neces liras, Nunc vero
uti Theologi Rintelenses in sua illa κε λο ista e syia cretisticis a fabre instructa epistola Apologet loquuntur p. Scriptura: ipsas res quo Spiritui S. visum ei ordine revelasse contenta, tam quanta illarum credendarum in respectu ad salutem sit necessitas, saepitis tacet quam commena orat. Non tamen existimat
dum est, nos penitus hic destitui necessaria scripti arae ita formatione doctrina. Nisi enim ex illa etiam cujusque articuli ad salutem doceri posset necessitas , actium esset de fundamento fidei. Tantum expressis ubique vel bis non ait, hoc vel illud creditu ad line iri necessarium esse; quae interim necessaria sunt, iis phrasi-hus descriptioniblas. proprietatibus explana ut eorum cum pra:
75쪽
media alius artici si necessitate, promptum sit consesare Noe
ipsum est, quod Aligustiiriis innuit dicens,nos ex iis , quae legimus,alia etiam, ita nota legimus intelligere. Q iodi igitur ita res sese habet uti omnino habet, minori negotio, quam phriant alatab nec ellitatem articulorum nostrorum Oileiade naus. Legi- naus in Scripturis esum Chri itum esse funda metitum, legimus haec scripta esse ut credentes in eum, habeantiis vitam a ter-nem. Sic inquam legimus, ita scriptiam est. Ex hoc intelligimus, Z necessario quidem intelligimus,fini ut i probam non nisi persidem ad vitam aeternam nos in aedificari poli e funda metuo salutis nostrae Christo. Quaecunq; igitur dogmata ad fidem salvificana requiruntur ita, ut sine illis vel existere, vel subsistere, qu at, sunt nece illaria seu articuli necessarii.
ii. Fides salvificassiens a styloq; Biblico est fiducia .
Rom. IV. a I. Ephes . III. r. quali Oino peccator Mat. IX. 7. I. Tim.
I. I s. 6. confidit Matth. IX. r. oh. XVI. 3M Eum velle misereri propter Christi meritum Rom. IV. o. i. c. XI. r. al. IV. . s. I. Tim. II. Aet IV. a. ejus in individuo a l. i. o. I. Tim. I. 16. et Tim. I. a.&vham aeternana ipsi donare Iob. III i6. Tit. III.
dis fidem salvificam eis fiduciam. Debes itaq; si salutis ternae
cupidus es fiduciam concipere. Hic ne errorem erre e X:tialem
opus tibi est ductore, qui te ducat in omnem veritatem. Sed hunc nuspiam inveneris extra Scriptura , quam ideo nonnulli, meon uide judicio non male, appellant uinda metrium in striictionis. Ita , hoc in negotio indicio xjudicio Scripturae unice nitendum standum i tibi de omnino credendium est, eam esse ipsi ilimum in fallibile atq; omia imo de perfectum verbum Dei, cui hodie uolt sublatas prophetias . Cor. XIII 8 unice attendendum, it ni nulli, neq; Angelo de coelo extra praeter verbum scriptum aliovidan nunciant in negoti fidei tuto credendum sit monitore Apostolo Gal. I. . Quam oblem ut si duciam concipere o v eas salutarem, sinceram, επει tum omnino necesseel ut
de SCRIPTUR ae S. ΘεοπνευώαAN FALUBILITATE ATQUE pERFECTIONE OMNIMODAsiis persuasissimus
76쪽
6.lo. II. In DEUM. Vides hic prae primis tibi necesse
esse, ut noris esse DEum. Nam accessurum ad Eum oportet
credere DEUM ESSE, inquit Apostolus Heb. XI 6. Nisi hoc ex
animo credas, ad Eum nec accedes, nec accedere unquam po teris. Sed nec inetam poteris firma recusnbere fiducia, nisi teneas
Eum esse es MISERICORDEM , qui velit omnibus miseris gratiosissime succurrere, modo ipsi suam agnoscant miseriam, Mordini divinitus praescripto parentes Salvatoris implorent peram. S OMNIPOTENTEM, qui omnia esscia, possitis cere. adeoq; sibi pie confisos horigeros salvare impie adversantes de res radiarios damnare. γ AETERNUM qui cum semper idem sit,atq; ali non fiat non nisi uno salie modo de eo sentiendii sperandumq; esse. posse illum etiam aeternum vel beare. vel damnare. O VERACEM, qui verbis apertis absq; simulatione 5 hypocrisi quid velit indicet, 'volve promisit vel comminatus est, certissime praestet. ε)OMNISCIUM ET OMNI PRAESENTEM, qui omnes mortalium cogitationes Mactiones perfecte habeat cognitas,&ubivis locorum omnibus nostris actibus tremenda sua maiestate adsit. SANCTUM. Sanctitatem Dei
credere fiducia adeo nece flaris est praesupponi, ut Deum nemo cogitare possit, nisi simul sanctum cogitet. Ex formae ac harmoritae necessitate sequitur, ut non tantum quod 'vid sit sed etiaqvis sit ille DEus alnoscas adeoq; ex fidei connexione DEunia
esse TRINO V lis sive UNUM TRINUM, quod ideo credendum est, quia Scriptura expresse testatur Eum non habere patrem, qui non habeat Filium Iob VIII sq. i. Iob L 3. qui non habet Spiritum Christi, non esse Christi Rom. VIII a cognitione diversarum in Deo personarum salus diserte suspenditur Ioli. XVII 3. idoli V. I i. r. Hinc patescit vitis articuli cognitionem ridem omnibus salvandis esse necessariam in V. de N. Testam. Nam si homines sub V. . non cognoverunt Filium & Spiritum S.non habuerunt nec Filium, nec Spiritum S. Siton habuerunt nec Patrem habuerunt, adeoq; non uerunt vere fideles, nec salvati. Conferc. XV. Act ubi cum Pscudo- Apostoli plura ob ecta, creditui factu necessaria esse coli tenderent, respondebant Apostoli, Ii.
D una caidini Laside Dibatum iri, qua salvati uni Patres. Nec dubium
77쪽
dubiusti est quin spiritusChristi qui sitit in Prophetis,vaticinia ;Prophetica illisin per illos aliis interpretatus esti Pet. l. o. de Prophetae . et ar ξιῶ, O Luc. I. o. elii monitam illud de SS. Trini late es quod idem Spiritus S de Patre, Filio de se dictiam esse in .T deciarat Ioli. II. i.Act. XXVIII. rs eodem modo in V. quoq; Testamento quoad rem ipsam, non rei evidentiam&claritudinem N. T. fidelibus reservatam exposuerint. quo Chri itus S Apollo lilii id ita T. exposuerunt. Nec minoris necessitati et redere IMMORTALITATEM ANIMIE, RE SURRECTIONEM CARNIS EXTREMUM IUDICIUM, VI TAM AC MORTEM AETERNAM, quae 'adebarcte cum agnitione DEI connectit Salvator, Matth. XXII. r. ut neget credi posse DEUM ESSE, quin credatur illos etiam ESSE, quorum D Eus Eus est, adedq; Abrahamum, Isacum, c. quanquam
mortuos, adhuc, ut habet Lucas vivere El. CXX. 78. adeoq; resurrecturos. Si enim Cnon sola animae, sed personae Abrahami Deo vivunt, hoc est coram oculis Divinis certo futura ut praesentia conspicientibus, vivia tu, conser Marc V. 39. Ergo revera resurrecturi sunt. Atq; haec causa esse videtur, cur Apostolicinis suis convertionibus hos articulos de novissimis ordine quasi ana lytico semper substraverint doctrinae de Christo Adt. XVII. i S. Mil. c. XXIV. Is Nemo sane de salute ita Christo anxius erit, nisi quem novissim . percialerint. Sensus peccati herus poenae hic quasi cate in accirculum faciunt ideo haec doctrina expressa inter fundamenta numeratur Heb. I. I.
s. ro. III GRATIO SVM PROPTER MERITu M CARI
STL Ut hic recte credas, necesse est te nosse QVIS SIT CHRISTUS. taetri pe- ξανθρωπος sive UNA PERSONA, inradivinam humana natura sibi ita sint unitae, ut Deus momo constituant unum υφι αενον, unum Mediatorem. Haec VNI silignoratur, tunc aut obiectum fidei periculose duplicatur, aut fides sit vaga, hoc ipso nulla, quia non certo fundamento hitur. Sicut alitem de VERITATE DIVINA NATURN liqvido conflare opotet,e quod alias firmiter credere non possim infinitae Dei justitia pro nobis plene satisfactum ita neutiquam
dubitandum de VERITATE HUMANIE. NATURAE , quodH 3 aliter
78쪽
alite redini non potuerimus nisi per passionem Mortem Pontificis . . quam ut subiret pro nobis, necesse fuit eis verum hominem, & hominem quidem per se non obligat una legi, utpote plane, ναμαρτητον,cui ναμαρτησα conceptioni puritatem praesupponi clarum est. Spectat igitur huc Christi, tanquam hominis veri CONCEPTIO ET NATIVITAS ex Maria virgine Deinde, ut firnaiter credere possis. Eum propter Christimentum TIBI fore gratiosum, necesse est, ut teneas Christum
RATIONE INI ENUONIS, MERITI EI ACQUISITIONIS ESSE SALVATOREM UNIVERSALEM, id est omnium, qJocunq; loc5 te tripore viventium hominum, ut possis in individuo deae subsumere Christum tuu esse Salvatorem obedietitia sua activa de passiva, quod pertinet ad ipsa in fidei naturam Sc constitutionem intrinsecam, quae firma esse non potest, absq; praesupposita universalitate meriti eiusdemq;effectu absoluto,
qui est PLENISSIMA SATISFACTIO pro omnibus
hominum peccatis , reconciliatio Ei, qui cum . penitus , antea a nobisessio aversus, jam in respectu ad meritum Christi sive propter meritum Jatisfactionem Christi serio vult omnes homines salvos fieri Madagnitionem veritatis pervenire, quo nomine omnibus offerri curat media suffcientia ad salutem perveniendi pertinent huc articuli de Christi PASSIONE MORTE SEPULTURA DESCENS AD INFEROS, ASCENS V in coelos ET SESSIONE A D dextram DEI,Q vatenus
spectantur non ut actus pure historici, sed ut sunt partes ossicii mediatorii. Ac de passione,morte atq; ad ea spectante sepultura rem puto esse planam. De descensu ad inferos dubitare non poterit, qui cogitabiti non nisi morte victoriosa nobis salutem recuperari potuisse, adeo ut nisi citria secuta fuisset nos redempti non essemus. Hinc ipse Calvinus ii Harmolaia p.
dicit Res non levis momenti erat cιre, paratam esse a Filio Dei da morte victoriam, in quo vertitur salutis nostrae summa Sic Rivetus in Catholico orthodoxo. finioni. r. r. dici quod articu sc
doctrinam tam necessariam contineat, ut nullatent omitti debeat.
Quod vero Resurrecti sit articulus necessarius inde patet, quia
Scriptura testatura Resurrectione Christi sal tem: resurrectiq-
79쪽
nem nostram pendere adeo ut sine illa vana esset nostra fides.
nos adhuc essemusti peccatis a Cor. XV. s. o. II. Roma V.V. ult. i. Pet. I. c. III, 2 l. Idem judicium est de sensu Christi coelos fessione ad dextram Patris. Nam haec adeo necessario ad salutis nostrae fundamentum in Scriptura dicuntur pertinere.
ut dicat turquia ipse vivat nos vivere debere Iob. XIV. ρύ quia ipsconsecutirasitgloriam, quod nos e. 'imul venturi, illam visuri . XIVI a . quae ipse abiens nobis locum in i mansionis praeparavelim XIV. a.3. 7 Vo ipso ascendente adpatrem suum oenossiimul ascensuri
ad Patremn rum c. T. 7. quod ipse ideo sedeat ad dextram Patris, it nobis dona Spiritualia argiat tir nobis praesto sit, preces nostras exaudiat, nos jus ficet glorificet in aeternurn Ephes. IV. 8. Io ii se Qq. Hebr. VII. et , is a debitis haec omnia intermissa fuissent nisi ille ad Patrem abii et iob. XVI. . una igitur Scriptura innuat a sessione Christi ad dextram Dei Patris pendere nostra salute & gloria aeterna adeo ut sine illa hac non
potiremur; inde colligimus, sessitonem illam necessario pertinere ad fundamentum salutis nostrae, seu esse artichilum fundamentalem. In hac vero sessione cuia viritialiter contineatur omni- praesentia carnis Christi, hinc ἴe ipsam pro articulo fundamentali habemus. o. ri. TIBI. Hic non tant tim necesse est ut credas,te esse gratiae indigum, verum etiam ad eam modis omnibus tibi contende iacium. Sed ut illud non recte crcdes, nisi praecognoscasPECCATUM ORIGINIS. quod teterrimum malum qui non recte intelligit ne a cogitat se natura ita penitus esse corrupi tinti, ut boni nihil in rebus praesertim spiritualibus EX RATIONIs SVA VIRIBVS queat efiicere ad verum fidei undamentum sincere neqvi contendere Sicut architectus, qui non intelligit lapidis sabulosi, vel ligni cariosi defectum de solidiori fundamento non est solicitus: Ita neq; hoc facere poteris, nisi cognitam habeas DOCTRINAM de POENITENTIA. Haec taq; uti est medium consequendae saluti praevium, maximopere est praecognitu necessaria, quiana Christus ipse se ideo resurrexisse teste
80쪽
qVibusvis Luc. XXIV. quum ipse eam docuerit,et apostolos emissierit ut docerent Marc.I. F. c. I. a.
u. tr. Hactenus tibi, homo Christiane tradidi dogmata ad fidem generandam necessaria ac illam quidem materialiter ingredientia 5 intrinsece constituentia exhibui in definitione; eidem vero necessario praesuppositim si subsequentib9 exposui. Iam accipe necessaria ad sidem coiaservandam, sive necessaria fidei consequentia, sub quorum nomine non ea saltem veniunt dogmata, uti optime docet diloquitur Hulsemani uis in disput. de dogmat necess. g. 6i. quae ex doctrinis fidei intrinsecis itide. ducuntur, ut iis in praxi negatis a posteriori fides destritatur. .g.
Si quis fiduciam in Christum absq; studio Sanctae vitae integrat
servari posse doceat Sed&ea,quae circa organica versantui . atq; ad n dem teneram corroborandam conservandamq; a Deo instituta stin qualia sunt Auditus & meditatio verbi doctrinata de Sacramentorum usu essicalia Sec quae de similia, summa necessitate iis, qui profectus in fide fecisse desiderant credenda esse nemo negabit, praesertim quum post fidem conceptam de ejus veritate cum Diabolo, carne homini pio pius conflictandum sit, neq; omnibus, postquam summa fidei capi a complexi sunt, extemplo hinc migrare contingat ut latroni Luc. XX.
Sed in tentationessubeundae, ut exploratio dei nostrae mulio pretio-μ sia exploratone auriad diem revelationi, Chrin 1. Pet. I. .Quam
necessaria igitur sunt columnae&compages turri in altum eductae, ne turbinum aut imbrium virursum dejiciatur, tam uia excitatae fidei sustinentia Scripturae dogmata, quae sciatum fidei, gladium Spiritus&c Apostolus appellat nisi quam lignorum Sciapidum contignatione domum concinne extructam gaudemus,sacto ventorum maris impetu stratam Velimus deplorare
q. et . Ad hanc classem pertinet I DOCTRINA DE
AETERNA DURATIONE AT MUSTITIA EX
ECUTIVA DEI pios ac fideles praemiis aeternis, impio ver ati infideles suppliciis perpetuo duraturis atq; inexplicabilibus certo allectum, quae fulcra nisi supponantur fide ito iteruna collabetur atq; deficiet, oppressa vi sensu a vel voluptatum vel