장음표시 사용
81쪽
IM Ti z. III. LIB. I. COMM. celebratis, litigaverint aliquandiu coram nobis , & infra: Deprehe dimus literas ad Abbatem de Remech & suos conjudices impetratas , per subreptionem obtentas, cum in eis illius articuli . videlicet de subtractorum resignatione, suerit praeter conscientiam nostram cognitio demandata ; qui in prioribus literis ad Scholasticum Hilde sensem &contudices suos obtentis, insertus fuerat: de quibus in secundis literis mentio non fiebat; 3c ideo , quod ipsarum literarum occasione diguo is
scitur attentatum, duximus irritandum . Dictum insuper Scholasticum& conjudices suos invenimus minus provide processisse . Cum enim in literis nostris eisdem principaliter mandaretur , ut ad praedictam Ecclesiam personaliter accedentes , personae idoneae administrationem committerent Abbatiae , cui ad opus ejus fieret hinc inde relignatio subtractorum , ipsi formam mandati apostolici transponentes , illo capitulo praetermissi , de aliis articulis inordinate plurimum cognove. rant e propter quod processum ipsorum contra nostri sormam Rescriptiae Iuris ordinem attentatum, irritum decernimus & inanem . Ideoque
mandamus, quatenus G. & quibusdam aliis sororibus Eeelesiae s sicut iustum fuerit ) restitutis , sorma mandati nostri exacta diligentia
observata, in negotio ipso ratione praevia procedatis . ID ΕΜ Μ ars TRO G. ET P. DE FIRMISCA.OLiM ex literis sancti Nicafii Remensis, Sarginenfis & Vallis Regiae Abbatum fuit nostris auribus intimatum , quod cum ad eos semel & iterum a nobis literae processissent , super eo videlicet quod P. Clericus sancti Remigii, parcee iam de Salice quam R. de Chiis vo per interpositam personam sibi collatam fuisse proposuit , detinebat, ipsi partes semel , secundo & tertio citaverunt , Se dictum P.
quia eitatus pluries comparere noluit per se vel per responsalem alia quem coram eis , excommunicationis vinculo innodantes, fecerunt seu
sus ipsius paraeciae sequestrari. Cumque postmodum idem P. accedens ad eos se Iuri promiserit pariturum , ae obtinuerit se absolvi , ipsi
absolutionis literas concedentes, diem ei assignaverunt δc locum , quihus coram eis quod promiserat adimpleret: qui diem & locum ex literis illis radens , in locum rasurae rescripsit. quod ipsi ei sequestratos suctus assignari mandabant: quod coram duobus eorum tandem tertio tui absentiam excusante per literas est consulas. Nos igitur cum tantae
82쪽
petuum filentium imponentes, praelato R. de Clivo assignaretis ea dem cum siustibus sequestratis. Verum sicut vos per vestras nobis lustras intimastis, cum dictus R. rasuram praefatam coram vobis per
testes idoneos probavisset, & ob hoc postulasset sibi dictam Eeclesiam assignarit vos utrum clausula illa si esset ita j de omni a superi ribus, an de articulo tantum rasurae deberet intelligi, dubitastis. Nos igitur respondemus, quod clausala ili' ad omnia debet superiora reis serri ad hoe ut ipsi R. praefata Ecclesia conseratur et quia licet viatium salsitatis ad imponendum ex perpetuum . silentium sit per Ecclesia ipsa sumiat, qui salsitatem hujusmodi perpetravit ; non tamen propter hoc eadem Ecclesia est adversario assignanda, nisi super aliis Ma sierit plena fides.
DRM E prs Coro Im LE N I. DILgerus filius Abbas sancti Stephani Bononiensis per suas nobis literas intimavit, quod eum ipsie cui visitationis ossietum ii, civitate ae dioecesi Bononiensi commisimus 3 R. & Α. Presbyteros ab Ecclesiis suis s propter eorum graves δc manifestos excessus duxerit amovendos r isdem super restitutione fila nostras ad te in communi serma literas impetrarunt, de amotionis suae causa ι 3e excommunica. tionis. - tenentur adstrim, nullam ficientes penitus mentionem .s Peticuratoribus igitur vicinorum 3c Ecclesiarum ipsarum exceptiones an tua praesentia proponentilius antedictas, ta sit persedendum hujusmodi negotio decrevisti, donee super hoe nostrae voluntatis beneplacitum recepisses. I Nos igitur seaternitati tuae mandamus , quatenus si est ita ) literas ipsas tanquam per veri suppressionem obtentas , viribus
carere decernas ἀIDEM EPIs COPO VERATIS AMENS P.
PosτυLAsτr per Sedem Apostolicam edoceri , utrum alleuius misclesiae perpetuo vicario, de proventibus vicariae bonisque pate uia habenti, unde valeat commode sustentari, teneatis per illam se
83쪽
c, PM TIT. III. LIB. I. Co is M. main eommunem s cum secundum Apostolum in eeelesiastim bene. ficio providere. Ad quod si duximus respondendum , quod eum persermam praedictam necessitatibus pauperum Clericorum qui nullum sunt ecelesiasticum beneficium assecuti ὶ seut ibidem exprimi eon.
suevit in Sedes Apostolica duxerit succurrendum , perpetuus Vicariust nisi de' viearia fecerit mentionem ) eommodum repotiare non debet de hujusmodi literis, utpote veritate tacita impetratis. Non enim c rere ianefieio debet dici, cui competenter de perpetuae vicariae pro. tentibus est. provisum. Et pro thabente benefieii sufficientis subsidium, ex certa seientia super obtinendo alis beneficio , de levi non scribi, anus, quin iaciamus de primo in nostris literis mentionem.
SI proponente aliquo nondum se beneficium ecclesiasticum assecuatum , super provisione ipsus s litet minus competens obtinentis :Rescriptum apostolicum de' hoc mentionem non faciens impetretur illud veluti fraudulenter obtentum dicimus non valere.
ET us lis est, quam adhuc sub Iu8iee esse puto , inter Placentilium , &Ioannem & AIonem, de vera ratione conciliationis L L eum I. Etsi l gιbus , Cod. Si contra ius vel utilitat. publIc. Nam cum Placentinus negaret quod Joannes & Aro assim abant, orii sunt erciscundi quidam qui per m diam viam euntes, ut in Philosephia solebant Stoici , & Jurisconsulti veteres in controversiis Sabinianorom & Proculeianorum, additis certis temperamentis di distinctionibus, u ramque sententiam retinere voluerunt . Quos secutum sui iasi Innocentium III. Dpm .in Historia Anel. Mathaeus Paris vocat audacem duris itum , c stat ex decisione. hujus cap. Huius autem imis a. brevis haec est sententia : praescriptione mendacii rum opposita, sive in iuris, sive in facti narratione mendacium repetiitur , sive in tacendi fraude; Iudicem Principis Rescripto datum non debere sequi deprecantis assirmationem, sed rei gestae veritatem. Manet ergo Iudex datus, nec ideo minus cognoscere potest, quod mendacium reperiatur in precibuς , ut in L. t.
d. tit. Si ex graea sam in Hecisin omi a . Ex festis , inquam , primi Iudicis, a quo primum causa tractata suerit a non ideo minus judicare potest Judex datus a Principe in cause appellationis . . . . I
Sed huie sententiae obloqui videtur d. I. Eis Iesἰbus quae vult mendacem
precatorem, qui Rescriptum impetravit legibuet conlontaneum , carere Peni Mimpetrati ς; ia ianium abest in possit eommodum ulliis eonsequi ex Rescripto, ut potius castiganduet sit a Judice, si nimia improbitas mendacii reperiatur . Quod cum aperte dicta Ieg. Es legibias, definitum esse animadverteret Placonti
84쪽
DI nux, hanc voluit esse m ntem d. leaeis 2. ut s tacitum suerit id , quia si ex pressum suisset, Rescriptum non impetra ibi; non liceat Iudici dato cognoscere.
Et ad hune semium trahere tentabat verba L legis-2. pro tenore veritatis, non
deprecantis affirmatione, datum Iudicem cognoscera debere ; id est , cognoscere debere, quando vera est iiipplicatio, non quando salia est depreontis affirm tio. Et ita nulla pugna erit inter duas leges; quod confirmabat hac ratione quia semper in omnibus Rescriptis apponenda est liaec clausula, Si preces inri- ωω nituntur, les. uti. CH. de di ias Referipi. & semper sub hae eonditione Judex datuet intelli itur, qua deficiente non potest eognoscere . Et ad test. Esmis regnitis 1 eod. tit. a me latiuῖ explicatam. supra east. a. ex qua pinabant , poli mendacium precum liquido probatum, de omni tamen negotio esse com stendum; non omnino male respondebat esse cognoscendum, non λ Iudice R
seripti. sed ab ora ario. Et hare quid sententia Placentini.smpliciter ita eoncepta , nititur ratione
summa, ut latius dicam. sed omnino eis contra verba d. legis a. quae nemo sinuet eavillari potest: clamant enim Iudicem cognoscere debere. Et ideo ni gic Vulgo placit intellectus Joannis & Amnis, qui etiam tacita veritate, quae rella Rescriptum non impetrasset, ludicem G. cere debere affirmabant ;sed secundum tenorem veritatis, non se undum mendacem deprecationem: quia& hie intellectus minus peccare videtur contra verba, & occurrit statim minitatis rati νὴ quia A si coram Iudice ordinario res agatur, & in iure enarrando. vel in lacta reperiatur mendacium. vel tacitum aliquid quod ad negotiuin peratineat: auditis utrimque allegationibus. Judex solet in negotio procedere,. & s . eundum tu; proferre isententiam. Idem igitur consequitur apud Judicem datum, quod ob alio: Iuris ordine apud ordinarium cons ueretur. Dinam autem temEs letibus, accipiebant de privilegiis, non de Reseriptis quae ad suris obse
vantiam impetrantur: haec enim impetrantur ad indagandam veritatem, qua Iudex datiis secundum ius commune omnino indagare tenetur. Privilegia vero ius singulare continent, quod siquis per ariendacium adiplicatur , carere de tomnino impetratis. Et rursus, siquis instet d. leg. esse accipiendam de Rescriptis ad observationem Juris; dicesint, & in casu d. tigis a. carere impetrantem Rescripto e quia non se dum Rescriptum judicatur , non secundum sarmam Rescripti ; sed secundum formam iure communi praescriptam . Ad clausi lamillam selemnem, Ii preces veritate nataut ιν , respondebant eam esse reserendam ad decur mem cause, non ad cognitionem ; vel, ut aperitus dicane, non sub hae clausula mandari cognitionem, sed causae decisionem. Sed & hune intellectum Ioanni; & Amnis fallam esse veteres observant , qui, ut mox diuam, alias nugas comminiicuntur. o, antequam abeam ab hac visione , non isellum faciam non posse comstare. Primum, non video, quod & Od redus acute animadvertit, qua rari
ne diei possit vel fin is si id tacitum fuerit, quo expresse Princeps non dedisn set Iudicem, datum Iudicem cognoscere posse : quia non dat princeps Rescrip a ista, quibus Judices dat iure ordinario, vel extraordinario, ut latiuς dicat' nisi nominatim exprimatur iussa.quaedam causa dandi. Et quaeso , qua fronte ouis petere potest, nisi vere vel salio asseverans eas .esse , in quo Iudex a Principe dandus est Sed dem; aliquid huic continento, & animi causa seramua suppetias ineptae
85쪽
iurisdictionem tandem recte agnovit D.Cui acius, vel ipse cognoicit , vel Iudices dat. Denis autem causis quae iure quodam proprio pertinent ad Principem, accipio hunc Suetonii locum, in Claudio: λυνpellatum aba refario dapros ιa lite, gantemque rem cognitionis, sed ordinartii iuris esse, Mere causa
festim apud se coegit, negse, nempe interpellatum, Principem ipsum com , ό debuisse: quod & placuisse reperio doctissimo Priesidi Baranabae Brissonio in lib. de verbis. sense. verbo regnisio. Sunt & quaedam ea usae quae proprie non pertinent ad disceptationem Principis . quae sunt imi subsellii.&.lecundum ordinem I s tractantia sunt apud ordinarios Iudices: sed ob tu's tam rationem quamdam, solet & in ii iis princeps aliquando extra ordinem Iu- diem dare. Paesus lib. 3. t. tιt. S. Sunt enim quidam quibus extra ordinem subvenitur, L6. Cod. Theod . de Iurisdict. puta propter potentiam adversarii , L. I. in fine Cod. mancio Imperatis 1utra pupillos induas, vel alias miri rabiles perfossi cognoscat Et sunt in hane rem elegantissima verba noe Mart auar Geminem exsibera de provineia ad Comιtatum, nisi forsitan cut proin pter potesatem minaris , aut ipsius rei di uitatem , aut publici debiti m Iem, desciente more proruncia, oectatilis Iudieis, vel amplissima potestaria. vel aliorum mnorum Iudicum au ilium postuletur . Et hae sunt eausae in quiatus hodie, vel in similibus, impetrantur evocationes, ut loquuntur. . Ut igiT haec omnia colligamus: vel causa est quae proprie pertinet ad Primelpem , α ad quam definiendam iure ordinatio Iudices dat : vel causa est ad quam iure extraordinario a Principe Iudex datur. Et hoc vel illo casu tenet omnino Iudicis datio , quia causa est legitima . Si causa non est legitima, quia, ut uti volunt, hoc tacuit quo expresso non impetrasset ; sane verissima est sententia Placentini, quae tamen non probatur d. t. a. sed confirmatur hae validissi- impetratus contra ius; nec enim vult Princeps sne rusta causa subvertere Iuris ordinem, La. Coae δε iuri ies. omn. Iudic. Et veri climum est , in his Rescriptis, quibus eontra ordinem Iudex datur , Principem per addere causam, ut in sormula Cassi ori 42. G. 4. vari qua committit rinceps eausam pupillorum ad se evocatam: Ad nos, inquit, jure recurrit infamria aes,tuta, cra. Et sine dubio in his Reseriptis, ut in teris, apponitur clau-1uia tolemnis, δε verum sit, quae pertinet ad ipsam causam dandi judicis, ut in Iormula 4 i. eiusdem lib. qua etiam lis quaedam ad sacrum Comitatum evoca ur. er, inquit, se nullo mendacio vitientur asserta per oscium nostrum, s. Et in hanc rem est elegantissima L. a. Cod. do dilationibus si quis R icriptum ad exuaordinarium Iudicem reportaverit, quo nempe mandatur e nitio , ei qui Rescriptum impetraverit, nulla datur dilatio ; sed illi qui in judiacium retur extraordinarium, datur dilatio ad impinanda precum mendacia. ut postquam probatum fuerit iudici causam non esse, pmpter quam Judex extraordinarius dandus sit, remittatur causa ad competentem Iudicem. Ex quocumque igitur genere mendacii constare potest eausam non esse ad
quam Francem Iudicem dare voluerit; Iudex datus non potest esse Iudex, & de P pali negotio Troscere. Quid est igitur quod traditum est in d. L. a. I cicem cognoscere debere secundum tenorem veritatisὶ Responso facilis, si memoria tenearis praemunitiones quibus uti coepi r nam s quis primo casu Iudi m Mce rit a Principe, quia nempe disceptatio vel cognitio pertinet ad Pri
86쪽
es 1, pura . qui ema lata fuit per appellationem , ut recte notat glossa in L L. L i. Si remra ius υel utimati publ. quamvis aliquid tacitum tuerit quod periinet ad causae cognitionem, ex gestis, puta, habitis apud priorem I dicem r non ideo minus, ut est in L lege, Iudex datus cognoscere potest; nee enim haec gestorum dissimulatio quidquam prodest ad impetrandum Iudicem ;& quidquiis ex gestis male expressium, vel tacitum suerit , constat semper casum ess e in quo Iudex dandus est. - dem dicendum in secundo easu, si constat de certa & legitima eausa, pr
pter quam Princeps Iudices extra ordinem dare vult. Et ideo, ut propius accedam ad speciem d. L. a. hoe vel illo casu , si forte preces ei a principale u gotium mendacium- contineant: uel in juris narratiane ad haee verba una litura cunnia deleantu , quae interpretes notant, vel de Iure scripto, vel de Ii re consuetudinario & dieamuς, in narratione iuris quod ei competere dixit .
puta, in designando titulo amonis ; actio enim nihil aliud est quam jus: vel
facti narratione; quia narravit neginium aliter quam gestum suerat. Et hae sunt mendaciorum genera , quae notantur in i ou 32. lib. Io. Symmachi, qua . uti debemus pro commentario eruditissimo huisa letis. Nam in iuta celeberrima lite agitata per Procuratorem Martianae senioris, & Curatorem Martianae iunioris; cum desiderasset Procurator senioris, ut ex Rescripto Themdosi Imperatoris servandi debiti causa in materna corpora mitteretur, quia a versaria eonventa aestimationem bonorum non fecerat; ptoptata est praescriptio mendatiorum a Curatore iunioris r.& facto a Symmacho. aditu de precibus disputandi, primum, notavit Curator mendacium in lacti n natione ; nar erat enim Martiana stator in libello precum, neptes genitas ex placidiano vim clarissimo, pristae matris suae testamento hereditatem cepisse; quod falsum esse as. severabat Curator, quia non probabat Martiana senior omnes neptes heredes esse. Sit igitur hoc primum m endacii exemplum in lacti narratione. Sequitur exemplum mendacii in iuris narratione. His deiectum, inquit, C rarroris patraemium c it exigere, ut petitor ediceret ex quibus nominibus descenderent actiovir , ut nempe intelligeret Symmachus Iudex, an in narratione iuris Martiana lenior mendacium proposuisset. Et respondere coepit Procurator , ex Placidiani viri clarissimi nomine, qui pater adultae fuit, immodiearum d nationum causa actiones manasse; supplementum vero unciarum ab herede placidae asseruit postulari . Ex qua responsione colligebat Curator, Martianam seniorem in narratione iuris mendacium proposuisse , quia Μartiana iunior non Placidiani tantum patris saecessionem , sed etiam Placidae germanae suae fuerate secutar non recte igitur narrasse ius, id est, designasse causam ex qua age. bat, ut idem Symmachus loquitur illo loco r Ginue nomen eam dasignatiose a Garum docere precibus comprehensum . Habemus igitur exempla mendacii in iuris vel facti narratione. Dabit & eadem episteda exemplum de taeendi fraude, illo loco : Nee tamen xllam Placidia mot onem precum ferie contineri Et in his omnitas, quia propter tale mendacium, vel simile, numquam d
bitatum fuit de iusta musa dandi Iudicis , id est, quia nullum mendacium est in causa propter quam Princeps Iudicem dat, sed in prineipali negotior tamen tenet ludicis datio, sed non debet Iudex rationem ha re re; a supplicante male narratae, quamvis in his Rescriptis Princeps ita loqui sileat: Aruditis his εμν
87쪽
re secundum tenorem veritatis . . D-
Ratio decisi mis haec eit elegantissima , quia quemadmodum Iustinianus ing. ulti Inst. de exceptimibus, bovam fidem exigere . ne , dum de exceptione procuratoria , vel qua alia moratoria, veluti formulae non rite conceptae , dialputatur, principalis actio proteletur, ubi de iure actionis & veritate liquet i tigi ita & eadem fere ratione dicendum videtur, ubi de iusta eauia & verit re liquet satis, propter quam iudex recte datus est; bonam fidem exigere, ne propter praescriptionem mendaciorum , quae pertinent ad negotium principale , non ad causam dandi Iudicis , cognitio ludi eis impediatur. Nam Iudex recte datus a Principe, habet iurisdictionem , ut supra docui in eap. Scistitat aes; &postquam aecepit a Principe iurisiictionem , non ita videtur addictus formulae Res pii, ut teneato sequi ea omnia quae in libello precum continentur , α quae Princeps eum sequi voluit iub hae oonditione, fi meres veritate mi--,& ita, quando Magistratus ipsi, qui iurisdictioram habent , cceperunt toga scere nullis datis formulis, vel actionibus, .& addictis iudicibus; id est, quando iudicia extraordinaria esse coeperunt. ut loquitur Ulpianus L. Actis , is deneg. gest. nil refert directa quis, an utili actione aut: eessat enim tune haec diversitas quae consistit in conceptione formulae , cui ludi ita addictin est ut extra formulam vagari non possit; nee enim habet jurinctionem, sed simpliacem notionem ex formula praescriptam . At Fando Magistratus iis cognouit,eessat omnis formula; id est, officium ius dicentis, quod latissime patet, L. r. de iurara. nulla circumscribitur formula . Idem dicendum est in hoc casu , de officio eius qui ius dicit ex iussis Principis. Tenet igitur eomitio , quia preces veritate nituntur ; di ita illa. Irarte satisfactum est solemni formulae , quae Iertinet' ad omnes Reicripti partes, eam Oliis. M ii. Sed eorruit formula Rescripti, quia preces veritate carent in iula parte, quae pertinet ad principale negotium. Ita est respondendum ad obi ctionem quam Placentinus faciebat . .
Non obstat d. L. Eis legibus, quam ob me sumentum novellae The
ὀosii & Valent. cujus titulum tantum habemus ita conceptum, m damnum μι- Misum Rosiriptum mis valere. Eiusdem novellae aliud fragmentum habemus in L. Riscrista. . de praeibus imp. e en habent enim hae duae leges eamdem lascriptionem & subseriptionem; & nisi me fallit coniectura', eodem eontextu exaratae fuerunt. Ex hac autem eonjunctione efficio elegantissimum malam, ex quo potissimum inelligimus', quid sibi velint illa verba, careat penitus imp miis . Sic enim coniunctiin dia duas lem aecipio ut si Rescriptum e tratus commune impetratum sveris, statim relictarer a Indicibus omnibus; nisi in castas d. L. excutis. Et nulla tamen alia poena impetrans plectendus est, nec amittit id quod secundum jus commune ei competere potest ; quamvis contra ius Reseriptum impetraverit: quod in d. L. Eis te ibus, dicitur letibus eo se taneum solebant enim & id, quod per sententiam Iudi eis ex iure.communi& ordinario consequebantur, per Rescriptum impetrare; quam in rem est ele-wtissima L. Meminerint 6. Cod. Unde V : hoe eassi, eareat pen tus impere pis; id es , ita eareat iure eommuni 8c recepto , quod per Rescriptum imp
travit, ut nee li eat Iudici sesundum ius eommune , qu H & sne Rescripis impetranti sumagari videtur , ei juris communis auxilium impertire.
88쪽
Hoe Gemplo proposito saeiam manifestim. Finge , impetravit quis Reseriapsum a Principe, quo mandat turbatam possessionem celeriter restitui ; & in petravit ad Iudicem appellationis, ut in epise..46. lib. io. Symmachi , ex qua
lias monui apponendam sp iem ad d. L. Et Ii non cognitio . Hoc casu, Ju--c appellationis hoc Rescriptum executioni mandare d-t, si preces veritate nitantur, ut in d. epist. Sed si precum mendacia. arguantur, ex sententia huius legis ita impetrans carere debet Rescripto, ut nec possit Judex sententia sua ex iure communi turbatam possessionem restituere, & celeriter reformare statum a primo Iudice male ademptum: ut haec sit poena mendacii , quae & exacer panda est adversus impetrantem, addita poena arbitrio Iudicis , si nimia me ii iis reperiatur improbitas ἀPossumus & secundum exemplum addere ex d. v ROL Symmachi 32. si quis impetraverit Reserimm , ut debiti servandi causa mittatur in corpora de quibus quaeritur: hoc enim esse ex iure communi , viri docti Obs ant ex L. r. a. Theia . A reparat. anel I. Adde tertium exemplum ex L. o. Cod. da vi , adhibita interpretatione D. Cui acii in Recitationibus ad d. tituluis .
igitur casu earet penitus impetratis . . ,
Quare idem non observatur in d. lege χ. ut nee Iudicem ex Rescripto habeat , qui in iuris vel facti narratione mendax fuit Quia causa propter quam Juiex datus est, puto potestas adversarii , vel alia luit, causa dandi udiet , nihil commune habet cum ipso negotio , in quo mendacium dictum est . Et
quaeso observate quam omnino haec optime eohanemo; sic. enim ex superioribus conficienda est regula Iuris certissima: Mendax preeapor omn/no hoc carere dearit, propter Mia. mendacium dixit. In tem 1. non dixit mendacium ad impetrandum Iudicem extraordinarium ; ergo non est privandus Judice r at dixit
mendacium in juris .vel facti. narratione ; & debet ipitur damnum facere salsae
narrati mis, quia. pro tenore veritatis, non deprecantis. salsa ammatione, Iudex
cognoscere debet. In L. Eis letibus, dixit mendacium ut ad ius suum pere nitet ; ergo privandus est omnino 'P iure. . Et hoe sere est quod Fulgolias erudi se dixit, id quod per obreptionem , vel labreptionem obtinuit A erit inutila. quae ceriissima definitio confirmatur multis Cap. hMIus tiι. cap. Cum dilecta , eam Dilectus. ωρ. Postulasti , cap. S. Hoponente , quorum . omnium species sunt faciles. Sed quod sine subreptione obtinuit, non erit inutile. Et ita haec quaestio est definienda secundum certiis mas regulas Iuris Civilis. Et haec quidem secundum Ius Civile recte se habent, nec admittendae sunt
periores distinctiones . Nec male veteres interpretes Petrus , Odes M, Iae bus Ue Ravenna & Cynna, caput hoc nostrum jubent sibi habere res suas. sed Bariolus, ne videatur Juri Pontificio mittere libellum repudii, quaedam tentat, quae eruditissime refutat Fulgosim. Nam si vera esset lententia Bartoli, inuer hoc Rescriptum pertinere.tantum ad Mescripta quibus executio, non cogniati' mandatur' d.nemo non videt osse omnino salsum. Et quamvis vera sit
Fulgosii diiunctio , non potest tamen ad hoc cap. pertinere , in quo Pontifex uia membra iacit: quia & Fulgosus ipse ingenue farerur . . . .His igitur o ibus explasis, Vnoscere deb-us disserentiam- mine est in hae parte inier Jus Civile & Fontificium. Nam quamviς sorum Ecclesiasticum a Cia
vili omnia sere acceperit. habet tameu multa divoria i ut & aliam suilla constat ab
89쪽
.b initio formam i andi iudicii ecclesiastici, & longe diversam a remmuni& publico more judiciorum quod docet noster Iustinianus noveri 83. quae vult Episcopum litem finire inter Clericos , sine sumptu & scriptura solemni r nee enim solebant dare libellum vocationis in Juς, neque conficere libellum sentenistiae. Invenio apud Socratem Ecclesiasicae Hsoriae lib. a. eap. 4. in causis appetilationum Clelidos uti non solitos liliallis appellationis & hoe primum a Cyrillo, quodam iudicio episcopali damnato , contra conluetudinem ecclesallicam fuisse usurpatum. Si e supra docui, in Iure appellationis Ivs Pontili iuni discedere a Jure Civili: quod videtur non probam D. Bem ardus de C sderatione,
ad Fhgenium Papam , tib. 3, cop. I. aegre ferens appellationes ad Sedem Romanam interpositas, esse' potius suffugia, quam relagia. Et hoc nomine laudat Eugenium Papam, qui appellationum negaro suffragio, multa negotia remi
tebat ad suos Iudices en m, inquit, cretior ac focilior notis , ibi decim
rutiis expeditiorque essie potes . idem dicendum est de Rescriptis eadem sicilitate concessis ; solebant enim passim omnes recte adire auctori atem apostolicani r & hoc est quod idem vir sanctissimus eleganter ait in eodem tractatu lib. I. cap. ad eundem Eugenium rStultus oe sapiens, semus σ liber, divis o pauper, vir o femina, senex o venis, Chinus G laicus, iussus σ impius, omnes participant. Et eodem loco aeothius respondens obiectioni, qua se tuebamur quidam in Curia Romana, ex verbiet Apostoli r Cum essem liber ab omnibus, omnium simum me feci. μορ uicinquit, hae ille servitute hominibus ἰnserviebat, aequisitione turpis quaestis P quid ad eum de toto orbe eoinuebant ambitiosi, avari, simoniaci, sacrileg;, em ctihinriti, incestuosi, quaeque iistiusmodi monstra homin m , ut auctoritate ap pollea iei obtinerem timores ecelsasticos, vel ret nerent. Quod tamen sic exa diendum est,' ut quoniam Sedes Apostolica fidelibus universis se exhibere solebat munificam & liberalem, multi tamen gratia summae Sed is abuterentur L ut nominatim Pontifex ait in eap. Sedes, & in eap. Nonnulli, hoe tis. Sed ex his omnibus interim colligamus frequentiam hominum, qui variis exeausis, nullo Juris ordine observato, ad Romanam Sedem accedebant : nullius enim Iure Pontificio suit eertus miam , nulla rFula certa concedendi Rescripti, quo eausae de proprio foro evocabantur ; sed summus Pontifex motum anumi sui eomponebat ex diverse causis, habita ratione personarum & rerum. Non mirum igitur , si novam quandam formam , Iuri Civili inc iram ,
hoc loco Innocentius III. constituat: quamvis negare non trossurrus eum omnia
sere accipere ex commentariis interpretum Iuris Civilis, sed diverso fini . Et ut de Solone Ammianus Marcellinus in fine lib. ai. eleganter ait , Solonem sententiis adiutum aegypti Sacerdotum, latis iusto moderamine legibus, Rem no quoque Jurb maximum addidisse firmamentum : 'se & Innocentius lII. qui fuit Juris peritissimus , adjutus in hae nobilissima quaestione variis sententiis interpretum Iuris , certas leges Iudicibus praescribit ; ut eadem confirmatione qua Ponti sex utitur in Rescriptis concedendis, & ipsi utantur in concedenda
. . Primum igi ur, distinguendum esse eenset, inter eos qui dolo, fraude vel malitia literas impetrant; & eos qui per simplicitatem vel per imperitiam. Primo casu , smientiam placentini probare videtur e , secundo casu, sententiam Ioannis δοῦ Αχonis. Et ita Ulpianus in L. Item videndum, Ede ριtitione hereditaris, sta
90쪽
oo qui mala fide possidet, sequitur sententiam Labeonis r in eo vero Di bona fide, Octavini. Extat di similis Imus eodem tit. in, L. ultra. , Et primo quidem casi s Jure Civili again , adhibenda es, dimactio iam
vindieata. Sed quoniam, ut dixi, Jure Pontificio vix pessumus separare causam undi Iudicis a principali negotio : si dolus reperiatur , quem, recte Bemardus hi dis aphus arguendum esse ait ex perspicuis indiciis, vel ut Cui acius legit,m iis, in L. Dolum, Coi. da dolo , & ex qualitate personae , dc forma Res it: si dolus, inquam, reperiatur, quia omne genus fraudis sine dii inmine abhorret hae Ius Pontificium, non distinguinius utrum haua sit in causa dandi Iudicis , vel in principali negotio ; sed generaliter dicimus , Rescriptum esse
Secundo vem easa, vult quoque Pontifex esse distinguendum. Sunt igitur tria membra, ut recte notat Fulgosus; vel quia per smyicitatem talem fatatatem expressit, vel veritatem tacuit, quae quamvis suisset tacita vel expressa, tamen Reseriptum impetrasset; vel contra.
Primo exsi , Jure Civili omnino non valet Rescriptum . quia mendaeeium distit in eo quod impetravit; & carere debet omnino impetratis, neque ex tuore communi ei subveniendum est, secundum ea quae diximus ad L Eis ι aib. sed hoc iure Iudex procedere pote: t; non secundum formam in literis adipestam, sed tecundum ordinem juris communis. Secundo ea su , nulla fere est disserentia inter Ius Civile & Pontificium rnam vel Rescriptum est ipso iure nullam , vel, quod idem est , eliditur praescripti e mendaciorum.
Semper in Iure Civili adhibenda erit distinctio superior, si quaeratur de Re , seripto quo Judex darus est: sed quia non possumus hoe Iure uti hae distincti ne, in hac profusa indulgentia , qua Sedes Romana uti solebat in concedendis Rescriptis, nulla melior dari vel exemirari potuit regular in nempe discrimeneonstituamuq inter illos qni dolo , vel smplicitate hoc semmo beneficio uti s lent; ut primo easa omnino careant beneticio Reseripti; secundo vem , mitius agatur eum illis , qui per simplicitatem ad Romanam Sedem aecedere solent . Ut Iure Civili eonsti ruta est differentia inter eum qui dolo malo iniquam sen-eentiam dixit, & eum qui per imperitiam, - L. i 3. i. de Iudici ubi expe denda sint illa verba r Iudex tune fuam litem farere dieitur; id , quamvis &qui per imperitiam male iudicat, litem suam facere ditatur, L. 3. f. DIuderi
suam reprie facere dieitur , eum male iudicat dolo malo , quia veram this aestimationem praestare tenetur e nam quando per imperitiam male Iudicat, innetur tantum an id quod aequum & bonum Judiei videbitur. Debet gitur Iudex datus in secundo casu hujus rapitis, varie ex causis per senisque eonstituere quid agendum sit, ut eleganter Callistratus loquitur in L. Dfundo , F da rei inuricati abi quod definiendum sit de impense, quas bonae fidei possessor in fundo alieno seeit , relinquit Iurisconsultus arbitrio Iudicis; ut & hoc imo Pontifex, in secundo rata smplicitatis & imperitiae. Persecta qnidem illa hae quae q-cumque potest. Omnia definit, & quae paucissima relinquit iis,' iudieam, Aristoteles notriinatim ait. ib. t. Rhetmie. Sed quae accurate d mire non potest, necesse est ut relinquat arbitrio Iudicis, ut idem ait lib. 3. Rep . Sitamus Pontitat in hae lamma varietate musarum vix potuit dare cer