장음표시 사용
321쪽
ditorem excusat necessitas , & Impotentia aliter accipiendi solut onem . Heinque est contra justitiam legalem , & publicam potestatem , nam supponitur Iudex vel nolle, vel non posse rem debitam creditori adjudicare- . Haec. ille a quoniam vero memoratae conditiones perraro insimul reperiuntur; I eirco Theologi omnes cum Authore concludunt rem esse periculis undique reteriam, non coasulendam, non suadendam ; a qua tinnao fideles de hoditari debeat modis omnibus - Quod si poenitens iterum Coiicina in binum. I I. ea proprio marte usus luerit si contritus sit , eum absolve a culpa intellige si quae ibi est . Prius tamen severe perpende, si conditiones justitiae servatae sint: nempe quod debitum tuerit certum certitudine evidenti, non probabili: quod tuerit evidenter liquidum , & actu debitum: quod in compensat; ne iervata fuerit aequalitas et & quod res accepta sit Domini, &non aliis anterioribus creditorihus debita, nec ab aliquo tertio loco depositi ccinsignata . Si omnes hae conditiones ad justitiam attinentes servatae fuerint, nulla est restituendi obligatior quamvis possit illicita esse compensatiooh ordinis violationem . Et ab hac culpa poteris eum absolvere- . Hae v. nus Concina. Facta postmodum compensatione , cauto modo, si fieri nam taliter potest , moneatur dubitor, quod viiihil amplius ipse debet, tum ne relinquatur ipsi conscientia gravis oblitationis adhuc solvendae, tum ne blaidem debitum solvat. Quod si fieri hoc non possit sine periculo gravis discordiae , vel alterius damni , & lapsu temporis offerat solutionem , non poteth, nec debet accipi, quia esset iterata solutio; & si sine latamia r cusari nequeat, occulte statim debet restitui.
v INTu M DUBIu M. Utrum fur , vel raptor teneatur non solum rem , sed etiam fructus restituere 3
Respondeo , quod quilibet malae fidei possessor, quia sem
per est in mora, tenetur Primo secundum Raymundum restituere rem, si extat: vel si periit, aut est deteriorata, eam restituere secundum aestimationem iIlam , in quaerat, quando eam accepit, nisi obtulisset eam Domino , & hQnoluisset eandem recipere , antequam facta esset deterior L.
In re furtiva T. de tandictione furtios . Secundo tenetur , sicut dictum est de usurario tit. de usuris Dubio 3I. , ad fructus perceptos, & percipiendos, si res erat de se fructuosa cap. Gravis Extra de restitutione poliatorum , & die a L. In re furtiva, ct aliis, quae in eodem Dubio 3 I. producuntur .
322쪽
Coust D. I. ARTI C. III. 183tur. Addo tamen , quod possessor malae fidei non tene iurde fructibus percipiendis, nisi quando habet rem sine aliquo titulo L. Generaliter T de regulis juris. Quando enim habuit rem aliquo titulo, puta donatione, venditione , & hujusmodi, tunc tenetur solii in de fructibus perceptis L. Si fundum C. de rei vindicatione: nisi talis titulus habitus sit
Per metum , quia tunc tenetur etiam de percipiendis: videlicet primo , quando titulus est habitus contra interdicta
legum L. Euemadmodum C. de atrieolis, O censitis , ct
colonis . Secundo, quando titulus habetur in fraudem creditorum L. I. ff. Quae in fraudeis creditorum . Tertio , quando titulus habetur ex exemptione rei fiscalis sine solemnitate . In aliis dic sicuti dictum est in memorato Dubio
mixtos, & civiles. Naturales ii censentur , qui natura ipsi sponte prodii cuntur, nulla, aut pene nulla hominis industria cooperante, quemadmodum sunt toetus animalium, fructus arborum, herbae pratorum, sylvae ceduae &c., de quibus L. Fruitur pensiendo T. de usum. Industriales ii dicuntur, quos producit sola homi.iis indui ria ex re suapte natura sterili , puta ex negotiatinae pecuniae, ex usu artificioso alicujus initru inenti , ex venditione rerum &c., de quibus L. Bonae fidei f. de adquirendue rerum domiηiο . Mi ii ii sunt, ad quos producendos coucurrunt tum natura, tum Industria puta vinum, oleum, segetes , omnesque t ructus serendo, & colendo producti. qui quidem natura fiunt, sed tali mul hominis industria notabiliter coi currente, de quibus eadem L. Fructus percisendo . Civiles demum ii habe tur, qui ex certo jure alicui concesso secundum leges percipiuntur, puta pensiones domorum, vecturae navium , mercedes , talaria &c., quae in foro civili considerantur tamquam fructus, quia ad similitudinem fructuum perleges constituta sunt, de quibus e .presse L. Praediorum T. de usuris - Prodi. Λω urbanorum pensiones pro frustibus accipiuntur - . Fructus item alii dicuntur percepti, alii percipiendi, alii extantes, alii consumpti . Percepti non solum sunt ii, qui jam collecti sunt, & in horreum co.1jecti. sed etiam qui hominIs industria a solo sunt separati , lainetsi nondum in horreis, aut cellariis reconditi, de quibus L. Si fructuarius m qu.bur inodis Uufructus Si fructuaritis messeis fecit, o decest, stipula is , quae in mere jacet, δεθροdis eius esse Labeo au: spicais, quae terra teneatur, DominI fundi esse et frinsumque percipi, DIca aut faeno cuo, Gut uva adempta , aut excussa oIea , quamvis nondum tritum frumensum , aut seum Diluis, vel vindemia coacta
323쪽
fit - . Pere Ipiendi censentur illi, qui adhue pendentes sunt, nondum collemcti , sed in rebus , e quibus nascuntur, adhuc existunt. Tales tundo cedunt, ipse inque sequuntur , ut L. - . ff. ile rei vindicaIAne - Fructus pendex es pars fundi Oidentur --. Extantes illi habentur, qui in rerum natura adhuc sunt: & consumpti dicuntur, qui amplius non existunt , & quos possessor jam In suos usus convertit. Author impraesentiarum nomine tructuum percipiendorum eos non intelligit modo declaratos , scilicet adhuc pendeates , sed illos , quos etsi possessor non perceperit , Dominus tamen honeste percipere potu uret. Ita ipsemet loquitur Dubio si . , quod hic appellat . Ita se explicat Nicolaus de Auximo in Supplemento ver.Restitutio primo hoc idem Dubium expendens- Si resis possessor non kabuit tutilum, claram est, quod tenetur omnes restituere non flum perceptos, sed etiam qui percipi potuerunt per Domiπuis rei, si
rem Bostiisset. Ita demum Coelestiuis III. cap. Gratiis, de quo paullo infra . Iuvat hic animadvertere, sermonem non esse de fructibus mere industrialibus, quos non percepisset Dominus rei, & eos percepit possessor a Doctores enim uno ore constituunt, quod possessor tum bonae, tum malae M dei hos non tendtur restituere 2 quia non sunt silicius malae fidei , nec rei alienae, sed duntaxat propriae indu striae. Et iccirco qui pecunia turtiva negotiatus est, non tenetur restituere lucrum, quod percepit, sed uii Ice pecuniam ablatam , itemque omne lucrum cessans, de damnum emergens , si
quod fuit. Sermo igitur duntaxat est de ceteris fructibus supra declaratis, ad quos omnes restituendos teneri furem , & raptorem, nemo est qui ire possit inficias L. Certum est C. de rei piudicatione - Certum est inane fideis Iessores ownes fructui solere cum tua re praestare : bonae fidei pero extan res ; ρυ outcm ii ii contestatisnem, tinioerfos - : de Institui. de rertim divisione g. Si quis a non Domino - Ei pere, qui alienum fundum scient posscderit, ncn idem concessum est: itaque eam fundo eIlais fractus, licet co umri sint , cogitur restituere-: & L. In re Drtipa T. de condimone furtiva - μ- ωφme diceηdum est, etiam frustis in lac actione venire - . Immo&e , quos Dominus rei honeste potuisset percipere L. 33. ff. de rei vindicatioue - 'ustis non modo percepti, Ied qui percipi honeste potueruvi, aestinandi suur; ideo si dolo, cur culpa p Userit res petita perierit, veriorem putat Eo poniuι Trebutii opinionein , putantis eo que fructuum rationem Bisendom, qacu que buberetur, si non periissei -: & L. 4. C. Pnile vi - Reum causam χθnem pr/estare oportet: in qua frustas etiam, quo vetui possessor percipere ρο-rnix , non tantum quos praedo percepit venire non ambigi; r - : & Coelestianus III. cap. Gravis Extra de restitutione Desialorum - Miandamus, qtiat
κυs si ποδεδε constiterit de priemips , praediarum Archidiacom- ablata praeη minari Monasterii fratribus cum integritate restimere, dum a plenarie resiarchwe , o de illatir injuriis competenter fatis facere compelistis: provisuri, ut non
324쪽
& alibi plurIes in iure tum civili, tum canonico . Ratio lavicta est: qu a
Domitius reddi debet Indemnis. Non redderetur autem, si ipsi non rei tituerentur tructus , quos honeste potuisset percipere, & percepisset. Enodandum superest , an probari debeat Authoris di itinetici inter possessorem malae fidei, cum titulo, & possessorem sne titulo, ut primus teneatur solum de perceptis, secundus autem, quem etiam Doctores vocant
violentum , & de perceptis , & de percipiendis , scilicet de iis quoque, quos Dominus honeste percepisset. Dii tinctionem hanc repetit , & confimmat Autlior in Anget ca Restitutio primo ver. Possessor malae fidei, cui conmcinunt Nicolaus de Auximo in Supplemento loco supra laudato , Rosellaver. Restitutio septimo nuiri. 1 9. versus finem, aliique . Et quod pluris famCio, ea in deni probat, & confirmat utraque Glossa , civilis scilicet i & e nonica. Civilis quidem, tum in L. Si fundum C. de rei vivilicatione, tum in g. Si quis non a Domino, de signanter super ver. Cogitur restituere Iastia tui. de reruis divisione . Eandem hic audiamus scribentem - Distingue t meu : quia si habet titulum malae fidei possessor, de consumptis condieii ne sine causa, de extantibus rei vendicatione tenetur, de percipiendis pr picr titulum excusatur, ut C. de rei dindicatione L. Si fundum, nisi in qu tuor casibus. Primo, quando emit ab eo . quem scit vendere in fraudem creditorum , ut T. quae in fratidem crediIorum L. Ait Praetor ἔ. per hanc. Secundo, quando cinit ab eo , qui metu compulsus est, ut T. quod meturco a L. Sed st paritis. Tertio , quando emit contra interdicta legum sciens, ut C. de Uriectis, O censitis L. GR emadmodum . Idem in quarto, scilicet quando emit a Fisco non solemniter vendente , ut C. de fide ins went rum. Is i quatuor casus etiam notantur is. SDod mesus causa L. Sed Ο pomtus , & L. Si fondum C. de rei vindicaticne . Si non habet titulum , de consumptis condictione sine causa, de cxtantibus rei vindicatione , ut C. de condietisne ex Icxe L. penultima , C. de rei vindicatione L. Si Dndum , de percipiendis ossicio Iudicis is. de rei Dindicatione L. Si nomis q. finali - Haec ipsa . Canonica pariter , tum in cap. Gratis Extra de restitutione ocitat rum, tum in cap. Non liceat Ix. q. 1., & signate super ver. Et cum stu sibtis . Verba Glosse postreino loco citatae sunt hujusmodi - Aut possessor fuit bonae fidei, aut malae. Si bonae , restituet omnes fructus perceptos a sempore litis contestatae, vel qui culpa sua non sunt percepti. Sed ante I,
tem c testatam perceptos non tenetur restituere , sed tantum extantes,
ut C. de rei vindica ione L. Cerrtim est, & Instituti de efficio Itiditis q. Postine Boaram. Si iuerit possessor malae fidei, tam perceptos, quam quos per Lipere potuit, tenetur restituere , ut Extra de restistitione spoliatorma cap. Gravis & ff. de rei vindicatione L. Si nupis q. Generaliser , & C. de rei vindicatione L. Cersum est . Si vero malae fidei posscssor tituIum habuit, tunc excusatur a percipiendis propter titulum, ut C. de rei vindieatione L.
t fundρω . nisi ita sit, quod ille titulus habeatur pro non titulo, ut cum quis
325쪽
adwodun , & alios casus habes notatos ae quod metur eausa L. Sed π mmrus - . Hactenus Glossa . Distinctio tamen haec non placet A lacla to Reil- senstuet, qui iccirco lib. a. Decretalium tit. II. l. s. num. xx s. ita scripsit Quinimmo possessor quilibet malae fidei iacia solum tenetur praestare tructus perceptos, sed etiam , qui a Domino honeste percipi potuisse.It L. Frus amn modo ff. de rei vindicatione juneta Glossa ibi in casu , textum illum i telligente de quolibet malae fidei possessore , non distinguendo, an sit vim lentus, necne. Menochius de recuperanda postris ne Re med. I s. num. 6 6. Sed se tefellit Aliactetus : quoaiam si Glossa ibi in casu no 1 dis fluxit possessorem cum titulo a possessore sine titulo , seu violento , id nihilominus egit ibidem super ver. ritu rust adi Iota.Is - Nais in istiae fidei , ct fineritvio loquitur Iex ista se . Quid igitur tenendum λ Si as mentem legum,& Glotaru in defiaieada res eii, di iliachio , de qua sermo , adeo eis perspicua & firmata, nihil ut magis. Si autem prout suadet Ipsa rei natura, videtur secus esse constitu endum : quia sive possessor sit cum titulo . livesne titulo , injustus detentor is est , qui hac de eausa leuetur Dominum reddere omnino indemnem . Omaino iademais vero uoti redderetur, si ipsi non restitueretuur tructus omnes , quos ex re sua hoaeste percipere potu isset , dc percepisset. Cum hoc tamea necessirio discrimiae , quod posscssor malae fidei siae titulo ipse solus tenetur ad hoe r quia de ipso solo veri fic tur, quod sit injustus detentor rei alienae ; possessor autem malae fidei cum titulo tenetur una simul cum iure , & minus principaliter , immo, ture omne dam tum resarciente , remanet ipse ab hoc Oere liber . Haec tamen dicta sint salvo meliori judicio .
SExTUM DUBIUM . Utrum sur, vel raptor possit petere expensas factas in re furtiva , vel rapta ξRespondet Monaldus titulo Usura quarto , quod sic in
soro conscienti e , non tamen omnes, sed eas soluin , quas fecit ad conservationem rei, ut pascendo equum , & hujusmodi: vel ad opportunam meliorationem , ut Curando animal morbosum nutriendo porcum , ct hujusinodi. In firma atwtem sudicii non potest petere , nisi eas praecise , de quibus in Regula posita in Dubio 31. quarti tituli , scilicet de Umris , L. Ex argento 1 f. de condictione furtiva , & Institui. de rerum Gisione g. Ex diverso . Concordant Doctores. ν
GH Expensae at Iadi sunt necessariae , at Iae utiles , aliae voluptuosae, seu voIuptuariae . Necessariae illae censentur , quae fiunt ad so; iservationem rei
326쪽
alienae, ut sine Ipsis vel omnino periret , vel deterior fieret , vel nullos, aut pene nullos ederet tructus. Utiles dicuntur, quae fiunt ad rem meli rem reddendam, ut pretiosior fiat insimul & utilior, fructus producens plures solito. Voluptuariae demum illae sunt, quae unice fiunt ad ornatum, Scad delicias, reddentes quidem rem pretiosiorem, non tamen plures fructus asserentem. Si domum reficis ruinae proximam , expensa est necessaria . SI In ea cubicula augeri cures, expensa erit utilis . Si tandem eam marmor,bus , & picturis exomes, expensa dicetur voluptuaria . Hujus triplicis generis expensarum specimen exhibetur ff. de impensis in rex dotrier- I ven- forum quaedam sunt necessariae , quaedam uides , gurdam vero νclvIuuria . Necestariae fae elauntur, Dae Bahem In se necessitatem inpendendi- Ita L. r. sub ilia o - vi I s otirem inpensae sunt, quas muritus uiuiter fecit , remque meliorem kxeris fecerit, sce est dotem - Ita L. s. in fine- Voluptuariae amtem impensae sunt, quar maritus ad usuptatem fecit, o quae species exore
D cIt Author , Dominum non teneri ad omnes expensas e quia certe non tenetur ad mere voluptuarias, de quibus dicam mox. Firmum interim habeas, quod fructus non computantur, nisi deductis expensis- ωιsus eos
esse ccηstat , qui dedntra impensa Dpererunt L. 7. F. fclisto matrimonio ; &hoc non solum in bonae fidei, sed etiam in posscssore malae fidei, ut T. de haerediistis petisioue L. Si a Demino g. ultimo- Frustis inlei tinrur ded Hsis impensis , quae quaerendorem , totendorum , eo ervandoruwque eorum ratia flor . sotad non scitiis in bonae fides possessoribus naruresis ratio expc Iat, verum etiam in praedonMus, sicut Sabino quoque placuit - : quoniam ut arposite L. Fundtis sub Initis F. Familiae ereth undae se Nulius easus intervense sere potest , qui Foc genus deductionis impediat - . Author distinguit forum fori a foro poli, sortassis quia L. Si a DomAno nunc producta loquitur de impensis tactis circa fructus quaerendos , c gendos, & conservandos , non autem circa rem ipsam . Quidquid si de hoc, certum est etiam expensas tum necessarias , tum utiles , & quidem indefinite, restituendas esse attento quoque jure civili, ut L. Mane T. de haereditatis petitione, quamvis agatur de possessore malae fidei Iane ia e
teris necessariis, ἐν usilibur impensis posse separari, ur bonae fidei quidem pGI Hores has quoque impurent; praedo autem de se queri debeat , qui sciens surem clienum impendit. Scd benigniur est in huius quoque persona faberi r riοηem impensorum ; nen enim debet petiscr ex Hiexa Dctura Iuertiis fatere, o idi uis incio Iudicis continebitur : nam nee ex, ertio dch mali d fider rur. Eiane potest in eo disserentia esse , ur cnae fidei quidem pos Vir erexi- modo impeUar deducat , Iicer ea re non extet, in quum fecit , petit tutor, Pel curator consequun ur: praedo autem non aliter, quare si res inelier D - . Ratio invicta est , qu Ia possessor etiam malae fidei utiliter gessit negotium Domini, & nemo cum alterius jaetura locupletari debet . A fortiori id est
327쪽
constituendum in foro poli, scilicet conscient in , quae nihil at Iud postulat,
nisi quod Dominus rei seri e tur indemnis , non autem quod lucrum repor tet, sicuti reportaret si expensas, de quibus sermo, re ituere non tener tur. Expensae igitur tum necessariae, tum utiles, quas fecit possessor malae.
fidei in re aliena , ipsi sunt a Domino rei restituendae tum in soro lori, tum In soro poli.
Nota tamen, quod possessor bonae fidei potest tollere omnes eXpensas, quas secit in re aliena durante bona fides sine laesione rei id potest fieri is. de rei vindicatione L. Imitanus lib. 8. Digestorum scribit : aut Dominus eas solvet,s tolli ipse non possunt, ibi L. In fundo . Et hoc pro Re
ixo Author hic ab expensis necessariis , & utIlibus , gradum facie ad voluptuarias . Nec interim credas privilegium esse possessor s bonae fidei, quod possit is tollere omnes expensas voluptuarias facias in re aliena, s fieri hoc queat absque laesione rei : quoniam hoc idem concessim lego possessori malae fidei L. utiles autem T. de haereditatis possesμηe q. r. - VAdeamus tamen , ne ad picturarum quoque , o marmorum , is e terarum v I ruariarium rerum impensas aeque proficiat nobis doli exceptio : Ptique si Modo bonae fidei possessores smus et nam praedoni probe dicetur , non debuisseis alienam rem supervacuas impengas facere : ut tamen potestas ei sierct l sunt alii τ et for tollendorum eortim , quae sine detrimento iuui rei tollιpc stant- . Super ver. Et star, opportune adnotat GIossa - Nisi Doruinus ese ρι paratus tonium dare, quaninis his abros , o eorror haberi potest - . Privilegium possessoris bonae fidei hoc potius est, quod si expensae faeiae ab
ipso sint circa res, quae tolli nequeant sine rerum ipsarum detrimento , eas solvere debeat Dominus ' non autetia si tactae sint a possessore m. lae fidei, Textu aperto Iastitui. de rerum ditione ἔ. Ex diverso . Ex diverso, st quis D taleno solo ex sua materia domum aedificaverit, illius sit domus, eujus f Tsium est. Sed hoc eas, materiae Dominias proprietatem ejus amittit: quia vc- Iuniare Uur intelligitur esse alienata ; tirique si non ignorasat se in alieno I Io aedificare; θ ideo Iicei diptita flι domus , materiam fames vindicare non
potest. Certe illud consul, si in pssselmηe constituto aedificatore , foli Domi. nus petor domum Dam esse , nec suvox pretium materiae, 9 mercedes fabro rum , pcsse eum per exceptiοηem doli mali repelli; utique si bonae fidei pus fisor fuerit, qui aedificamir. Nam frienti alienum Mum es e , potest Oljici cuia pa , qucd aedificaverit semere in eo suo, quod intelligebot alienum σή - . Non desunt opinantes, quod Dominus tu soro conscientia tenetur sob
328쪽
vere expensas voluptuarias iactas etiam a possessore inalae fideἱ In ornatu. vel re inseparabili , quos videre potes apud Ferraris ver. Possessor bonae maiae fidei num. 24. Eorum ratio praecipua haec est e quia per eas pretiosior facta res est, & potest pluris vendi. Sed quoniam in hoc innocens Domi
nus gravaretur, coactus emere ornatus , quibus non egebat, nec eget, &
- quos ipse numquam tecisset ; arbitror iccirco oppositain sententiam , quae legi coasormis est, etiam in foro conscientiae esse praeferendam et ne ex pro pria iniquitate reus aliquod reportet commodum, & innocens ex iniquita te alterius reportet incommodum . Quapropter fenestrae , statuae , horologia , & hujus generis alia a possessore malae fidei alienis aedibus unice ass-na , tolli possunt ab eodem , vel debent a Domino compensari . Picturae vero , sornices, cubicula adjecta , & similia , quae non possunt tolli sine laesione , & notabili destructione rei , auferri nequeunt a posse re malae fidei; sed oninia fiunt Domini, quin ea compensare teneatur.
329쪽
D Uodecimus Τitulus qui est de Cohortatoribus
ad damnum, de quibus sunt versu
Jussio , consilium , consensus, palpo , recursus. Participans , mutus, non obstans, non manifestans.
eontinet triginta duo quaestiones, seu Dubia.
PRIMυM DulliuM . Utrum illi, qui vadunt cum raptor,hus , furibus, & hujusmodi, ut laos defendant ab illis, quos indebite damnificare volunt , si contra eosdem insurgerent
reneantur ZRespondent Innocentius , & Hostiensis in cap. Sicut duegnum in principio de homicidio , quod sic : sive eos aD
sociaverint, ut eosdem retraherent a rapina , sive non , dummodo raptores non ivissent , si eos non associassent . Quapropter secundum praedictos in foro conscientiae tenem tur restituere omnem rapinam , qyam fecerunt raptores , cum eorum auxilio facta sit: quia illi , quibus talia rapta sunt , se defendissent , si ipsi non fuissent in comitatu raptorum 2 aut quia raptores non ivissent, si eos non associasi sent, vel non tantum rapuisssent. Similiter tenentur , qui cum eis vadunt animo pacificandi , necessitate id postulante, si tamen hoc non signisecant Dominis rerum , & ipsis incutiunt timorem , quo res suas non audeant defendere: quia ita associando dant cau- .sam efficacem rapinae. Concordat Petrus Casuel tit. Res,
tatio. m) AntIqu Issimἱ sunt hi duo versus ab Authore recitati; eos enim,
reperio nedum apud Mesanum lib. t. tit. 3ῖ. art. s. , apud Scotum in dist.. I s. q. 1.
330쪽
3 s. q. a. ubi de quarto, apud D. Thomam a. a. q. 62. art. 7. , sed etiam apud Ipsum Alexandrum de Ales iisdein vetustiorem pari. 4. , Summae Theologiae q. 86. membro I. art. ., qui tertium adjecit ita conceptum Currere cum iure iaciunt , furtique reatum- . Regula interim generalis est hac super re , quam tradit S. Antoninus pari. r. iit. x 4. q. I i . scribens Secundo fit
contra istud praeceptum per pravam cooperationem ad talia acquisita illicita, etiamsi nihil ipse inde percipiat, ut consulendo , persuadendo , imperando,& hujusmodi , ad Rom. r. v. 31. - Digni funt morte , non fotam qui faciunt, sed etiam qui eonsentiunt facientissitire & non solum peccant mortaliter , sed
etiam tenentur ad restitutionem damnorum , & ablatorum , quando talia . cooperatio fuit, quod sine ea non fuisset facta rapina , vel turtum , usura, vel damnum 1. q. r. cap. Noetim In fine - Faesentem , ct eo entiorem parpos tonstristit - : quod intelligitur de consensu cooperationis , sine qua non fieret malum , in Glossa. Et ad hoc iacit quod dicitur Extra de Injuriis is damno dato cap. ultimo- mi occasionem damni daς , damnum quo que dedisse videtur - . Et in proverbio vulgari dicitur Tanto D qai tune et facho , quanto qui inboIs - . Si autem non ita cooperati sunt, quin etiam sine eis fieret damnum et peccant quidem graviter, sed non tenentur ad restitutionem, nisi quantum pervenisset ad eos de furto, vel rapina , & hujusmodi, vel in quantum ex suo consilio, vel alia cooperatione plus damnituisset factum secundum Thomam in . , & Albertum , Unde Esaiae T. V. Σῖ. - Princ0et res infideles , socii furum: omnes diligunt onera, sequum rur retributiones -; & per hujusmodi cooperantur rapinis aliorum - Hactenus ipse . Mirandum iccirco est , quod nonnulli conquisita quadam distin-tiuncula inconcussam .huiusmodi Regulam labefactare contenderint. Hos im. dicat , & modeste improbat Aste sanus noster loco proxime laudato inquietis se Dis inguitur autem communiter de quolibet praediciorum hoc modo , scilicet quod aut sine Ipso damnatum secutum fuisset , aut non . Si sic, non tenetur in solidum , sed solum in tantum, quantum habuit inde. Si non, tenetur ad totalem restitutionem damni dati : quia qui dat occasionem damni , damnum dedisse videtur H ad Ierem Aquiliam L. Stii Oeentii l. in hae quoque aesione, & Extra de injariis o damno dato cap. di culpa. Quidam tamen hoc concedunt tantum de eo, qui dat occasionem damni, & habet d minium, vel auctoritatem super eum, qui injuste intulit damnum, cum alias ille non intulisset . Unde dicunt, quod si non habeat dominium, vel auctoritatem super eum, cui praecepit, vel dedit consilium, vel auxilium,
non tenetur in solidum, licet alias non fecisset. Arg. Σῖ. q. q. cap. Forte , & cap. Dus ista nomina . Primum tamen dictum tutius videtur secundum Ricardum in 4. dist. I s. q. s. art. q. , & Scotum in Φ. dist. 1 F. q. a. art. q. Haec Astesimis . Impraesentiarum istorum opinio propugnari amplius non pintest ob damnationem hujus propolitionis laham ab Iano. XI. an. I 6 7 P. Sui otium movet, aut inducit ad inferendum grave damnum tertio, non re. Oo a neι