장음표시 사용
91쪽
nedictinae regulae non omnino addicti fuere: alius denique C sterciensium, qui sub sinem istius saeculi Morti sunt. Soli nigrum habitum retiunerunt cum antiquis monasteriis Cluniacenses, qui et ipsi stemum quasi quemdam distinctum ordinem constitus-runt. His omnibus, tot veluti luminibus, resplenduit ordo nostrene dicam ecclesia r atque inde prodiere viri sanctitate et doctrina situstres quam plurimi, in decursu horum Annalium commemorandi: quorum alii ad summum pontincatum, alii ad alias ecclesiae dionitates provecti meret alii contra haereses, alii contra pravos sae tui mores dimicarunt: alii denique pro me et ret sisne Sanyuinem suum profundere non disitam t. Hinc nota in illorum oratiam condita με- monasteria, non modo in Occ denso, sed etiam in Oriente, ubi ordo noster hoc saeculo propagari coepit. 2. Hae quidem congregationes omnes ab initio non ita institutae sunt ut unum esset in potestate alterius aut ut capithia generalia celebrarent: sed prima vincula in hoc sero constiterunt ut unum esset vitae genus, communes consuetudines et mores, unaque Origo. Verum, paulatim experientia docuit bona illa se Vari non posse, nisi eadem custodiret conservaretque commune
gubernium. Quod quum praevaluit, visa sunt Romanis ponti cibus monasteria illarum congregationum ab episcoporum dice- ωSanorum eximenda jurisdictione; quoniam vix aut nevix qui dem fieri potest ut regularis exsistat ordo sub generali praepost toaut capitulo, si ii qui praesunt nuspiam libere explicare possint Suam auctoritatem. Sed in immensum cresceret hic liber, si singularum illarum congregationum immunitatis historiam prosequeremur. De uno itaque Cisterciensi ordine, qui reliquos omnes monasteriorum numero longissime superavit, dicendum Videtur.3. Tritum est apud Cistercienses hoc de ordine suo disti
Sanctus, et me tus, primague is origine liber :Nullus in hunc quidquam juris habere potest.
92쪽
In quo aliquid veri, aliquid salsi inest. Integra certo non erat episcopis dioecesanis sua in Cistercienses jurisdictio, sed neque
omnino suppressa. Quum scilicet natum At Cistercium invaluerat jam pridem mos, ut abbates in benedictione sua obedientiam episcopo profiterentur, atque primi Cistercienses monachi timerent ne plus damni quam emolumenti ex universali hac professione oriretur, Hugo, primus Pontiniacensis abbas, anno H 4 excepti nem inseruit et Humbaldo, episcopo Atilissi odorensi, nonnisi akLvo ostdiΝκ Cisterciensi obedientiam promisit, hac usus sormula i) : Eoo Hugo, Pontiniacensis abbas. subjectionem, reverentiam et obedientiam, a sanctis patribus institutam, secundum restulam sancti Benedicti tibi, Domine Eumbalde episcope, tuisque successoribus canonice sub stituendis et sanctast sedi Antis-riodorensi, AALVO ORDINA NOSTRO, perpetuo me emhibiturum y
mitto. Quam formulam totus deinde ordo adoptavit, et confirmarunt Lucius III, Urbanus III, Clemens V et alii multi Romani pontifices. Quum autem in Charta caritatis, quae anno 3 19 proediti l ab initio et saepius deinceps a Romanis pontificibus multi que episcopis approbata suit et quae leges capit, quibus Ciste
ciensia monasteria inter se devinciantur et unam congregationem componant, juberetur Cisterciensis abbas novorum abbatum electionem dirigere, ubique ut abbas matris totius Ordinis recipi, Semel quotannis sua aut aliena opera singulas filiales abbatias Visitare, generale capitulum, cujus tanta sit auctoritas ut et ip- summet abbatem Cisterciensem deponere possit, quotannis e gere, aliaque multa agere quae interventum episcoporum dice sanorum excludere viderentur, inde deduxerunt Cistercienses Omnes suas domos a visitatione episcoporum liberas esse. Iuquam Senientiam etiam respondit innocentius lV his verbis 2ὶ : Ipse ordo, sicut olim, sic in posterum, ab ejusdem dumtaxat abbatibus et monachis idoneis, quos vos, filii albates, ad
hoc provideritis depulandos, et A NULLO ALIO VISITARI POSSIT AUT
CORRIGI. Quum iamen procurationes sibi deberi contenderent episcopi, eas item redarguit Alexander papa IV : Quia sic sunt, inquiens ta). procurauiones visitationi anneras, ut praelatis non
93쪽
- 88 sint, nisi visitent, ea hibem B, auctoritate praesentium ne quisquam dioecesanus aut praelatus alius a vobis procurationes hujusmodi misere vel extorquens praesumas. Fru3tra quoque inutarunt episcopi abbatum electioni praeesse; Gregoriano quippis edicto si, a multis deinde Romanis pontificibus confirmato, cautum est ne tutus episcopus aut quilibet, cujuscumque dionitatis aut praeminentiae emistat,regularem electionem abbatum ipsius ordinis impediat aut in ea quomodolibet se insterat. Hoc enim et sanctissimis illis monachis et Romanis pontificibus persuasum erat Chartam caritatis, quae novi ordinis sundamentum et compago esset, inutile Vacuumque lare documentum atque universam congregationem dissolutum iri, si quae pars concederetur episcopis in monasteriorum administratione. ι Verumtamen exemptiones Omnes non probabat S. Bernardus, longe splendidissimum congregationis Cisterciensis lumen, nec nisi aegerrime videbat monasteria, quae ab origine episcopis subdita essent, solvi ab eorum jurisdictione . quia justitiae ordianique hierarchico contrarium id ei videretur et plerumque nonnisi ex superbia abbatum aliorumve avaritia proficisci. Quapropter sub annum 4 426 in libro de Ossicio episcoporum 2ὶ acriter
carpsit abbates, qui praepostere ecclesiarum suarum libertatem
ambirent, et sub annum 3 346 in libris de Consideration non pepercit dilectissimo suo discipulo B. Eugenio papae ill 3j. Et
reapse abusus invalescebat non minimus. Sed multum aberat ut sanctissimus vir culparet exemptiones omnes; laudabat libertatem monasteriorum, quae ab ipsa sua landatione ecclesiae R manas data suissent; laudabat etiam exemptiones monasterio rum quae prius episcopis subdita suerant, si necessitas aut vera quasdam utilitas eas concedi suaderet. Audi enim ut sermonem illum ad B. Eugenium concludat : Quid, inquis : prohibes dis. pensare ρ Non, sed dissipare. Non sum tam rudis ut ignorem vos dispensatores, sed in aedificationem, non in destructionem. Denique quaeritur inter dispensatores ut fidelis quis inveniatur. Ubi necessitas umet, eoecusabilis dispensatio est: tibi utilitas pronoeat, dispensavio laudabilis est. Utilitas, dico, communis,
94쪽
non propria. Nam cum nil horum est, non plane fidelis dispensatio, sed crudelis dissipatio est. Nonnulla tamen monasteria, Sita in diversis episcopalibuta, quod specialius pertinuerint ab ipsa sui fundatione ad sedem apostolicam pro voluntate fundatorum quis nesciat ' Sed aliud est quod largitur devotio, aliua quod molitur ambitio, impatiens subjectionis.
5 Quum itaque probaret sanctissimus abbas privilegia quae
propter utilitatem et non ex cupiditate concederentur atque ordinem suum, ex tot constantem monasteriis, sub uno praesideot capitulo generali constitutis, stare non posse cerneret nisi ab episcoporum sententiis liberi essent abbates; postquam ecclesiae Romanae, adeoque universae hoc supremum praestiterat beneficium, ut eam a schismate petri Leonis liberasset et innocentium ligenuinum esse papam omnibus suasisset; aliam mercedem admittere noluit nisi ut ordinis sui abbates ab auctoritate epise Porum immunes fierent. Quae ex ipsiusmet innocentii ii diplomate, anno si 2 dato, intelligimus η . Innocentius, episc usservus servorum Dei, dilecto filio Bemardo, Claraevallemsi abbati
ejusque successoribus restulariter substituaendis in perpetuum .... Ceterum quam firma FerSeverantique constantia, causam 'beati Petri et sanctast matris tuae Romanae ecclesiae, dilecte fili in Domino Bernarde abbas, incandescente Petri Leonis schisma te servor tum relissionis et discretionis susceperit defensandam, et se murum in opustnabilem pro domo Dei opponens, animos ressum ac principum, et aliarum tam ecclesiasticarum quam secularium personarum ad catholicae ecclesiae unitatem et beati Petri ac nostram obedientiam frequentibus argumentis et ratione munitis inducere laboraverit; magna, quae ecclesiae Dei et nobis provenit, utilitas manifestat. Quamobrem tuis justis desideriis accommodantes assensum, beatae Mariae Dei omitricis
monasterium, cui Deo auctore praesides, cum omnibus ad ipsum pretinentis , apostolicae sedis patrocinio communivimua : statuentes ut, quascumque possessiones aut bona, quae ad eumdem lacrum in praesentiarum juste et canonice pertinere noscuntur,
aut in futurum concessione pontificum, liberalitate restum vel principum, oblatione Melium seu aliis justis modis, auriliante
95쪽
Domino, et conferri contigerit, sirma tibi tuisque successoribus, et illibavia permaneant. Prohibemus ne aliquis archiepiscopus aut episcopus te, vel successores tuos, seu aliquem abbatem Ci- sterciensis ordinis, nisi pro me ad concilium vel synodum venire compellat. Quia vero Cisterciense monasterium hujus religionis Origo est atque principium, nostra concessione hac praerogativa non immerito staudeat: ut siquando fuerit pastore proprio v duatum, quemlibet abbatem de omnibus abbatibus vestri ordinis, vel monachum sibi libere prae tendum eligat, et absque aliqua contradictione obtineat; ceteris vero vestri Ordinis abbatiis, quae unam vel plures abbatias habent sibi sisditas et aesui corporis fructifera copia derivatas, abbate suo rebus humanis Mempto, eIistendi quemcumque maluerint de sibi subjectis abbatibus, vel quemlibet monachum de omnibus praefatae religionis congressationibus, libere sibi in abbatem eIigat et habeat.
Porro conversos vestros, qui monachi non sunt, post factam in vestris coenobiis professionem, nultus archiepiscoporum, spis Oporum vel abbatum, sine vestra orata licentia suscipers, aut SuSceptum retinere praesumat. Statuimus ut de laboribus, quos S et totius vestrae conorestationis fratres propriis manibus σι Sumptibus colitis, et de animalibus vestris, a vobis decimata saepetere vel recipere nemo praesumat. Nulli ergo, etc. ConservantibuS vero eidem loco quae sua sunt, sit pam Domini nostri inesu Christi : quatenus et his fructum bonae actionis percipiarat, stapud districtum iudicem praemia aeternae pacis inveniant. Amm. Esto Innocentius, catholicae ecclesiae episcopuS. Eoo Matthaeus, Albanensis episcopus. Esto Romanus, diac o ard. S. Mariae in Porticu.
Eoo Johannes, tit. S. Grisogoni presbyter card. Ego Orestorius, diac. card. M. Semii et Bacchi. Datum Lugduni ser manum Americi S. R. E. diac. card. Et cancellarii, XIII kal. martii, indies. X. incarnationis domini θanno MCXXXI pontino. domini Innocentii papae secundi anno
6 Verumtamen nonnuli colesiarum praelati, Cisterciensium tibertatibus invidentes, cum eis non liceret eae apostolicae Sedis indulto in illos Moommunitationis set interdicti sementiaS Womulgare, in tenentes stenanoters) seu βrmarios sermiera ,
96쪽
serebant memoratas. Quapropter Alexander papa li coneessit anno 1 62 universo ordini Cisterciensium quod sirmarii, tenentes seu servientes eorum, in terris eorum siluati, a iurisdictione cujuscumque judicis ordinarii ecclesiastici essent quieti. eorumdem judicio reservato abbatibus Cistersiensibus. Verumtamen tum nondum omnino ab omni episcoporum dice-cesanorum auctoritate libera erant Cisterciensia monasteria ; ita
ut adhuc ab eis benedici deberent abbates, ordinari monachi aliaque quae episcopalis sunt ordinis accipere. Sed quum operam Suam saepius illegitime negarent episcopi, paulatim lactum est ut Romani pontifices coacti fuerint nova illis privilegia concedere, quibus prorsus ab omni aliena iurisdictione immunes Iacti sunt. Sed haec nolim latius declarare. I Quae vero suit conditio Cisterciensium, eadem sere fuit Omnium aliarum congregationum monasticarum; ita ut, quum mendicantium religiones ortae sunt, de iure quasi communi esset ut ordines seu congregationes regulares, quibus non regula tantum, sed et gubernium commune esset, non episcoporum, Sed
solius Romani pontificis iurisdictioni subessent. Sic ordines Fratrum Minorum et Praedicatorum, ut a Romano pontifice confirmati sunt, ab eodem ab episcoporum jurisdictione exempti fuerunt et uni sedi apostolicae subditi. Non aliter ordines serVO-rum B. Mariae, Eremitarum S. Augustini, Carmelilarum et infinita multitudo aliorum. 8 Atque hoc valde notabile est, non a religiosis laxioris Vitae, sed a sanctissimis viris semper studiose quaesitum fuisse ut ordines sui sub unius Romani pontificis auctoritate milita rent. Hoc studium primorum Cluniacensium abbatum, qui omnes sere coelestium honoribus aucti sunt; hoc studium primorum Cister- ciensium abbatum, quorum minor non fuit sanctimonia et virtus;
hoc studium S. Francisci Assisiatis, S. Dominici, S. Philippi Benitii, S. Ignatii de Loyola et tot aliorum, qui saeculo XVI et
deinceps nova instituta landarunt : ut, si nomina Sanctorum
97쪽
omnium qui necesse esse arbitrati sunt ut ab episcoporum iurisdictione ordines viriles sint liberi, referre velim, prope infinitus futurus sim. Neque aliter senserunt doctissimi sanctissimique pontifices : quorum licet alii educati suissent in saeculo, alii in claustro ; alii severae, alii benignioris essent indolis; alii literas
aut res politicas amarent tractare, alii pietatem colere et negotiis ecclesiasticis occupari, una tamen eorum fuit sententia et vox Ordines regulares, qui unum Superiorem generalem aguOScaut, Stare non posse. Si commune gubernium interventu plurimorum episcoporum turbetur, adeoque uni sedi apostolicae subjici debere : adeo ut exemptionum regularium hOStes ne unum quidem Romanum pontificem indicare possint qui aliter senserit. 9 Neque inter sanctos abbates aliosque praelatos regulares quempiam reperire potuerunt, sibi consentientem. S. Bernardum quidem producunt; sed verba decurtant et diploma ab innocentioli pro universo ordine impetratum silentio premunt. Hinc consu-giunt ad S. Franciscum, sed pejori fortuna. Utique scripsit sanctissimus vir in testamento suo l) : Praecipio firmiter per obedi-tiam fratribus universis, quod ubicumstus sunt, non audeant petere aliquam litteram in curia Romana per se, nec per interpositam personam, nec pro ecclesia nec pro alio loco, neque sub specie praedicationis neque pro persecutione suorum corporum:
sed ubicrumque non fuerint recepti, fugiant in adiam terram ad faciendum poenitentiam cum benedilatione Dei. Sed non alius est hujus praecepti sensus quam Chariae caritatis Cisterciensium, in qua haec occurrunt: Nec αἶiqua ecclesia, vel persona ordinis nostri adversus communia ipsius ordinis instituta privilestium a quolibet postulare audeat vel obtentum quomodolibet retiners. Non enim minimum incurrunt religiones periculum, si Singulares homines aut singularia monasteria obtentu pietatis, Saecularitatis via dignitatis privilegia sibi obtineant, non omnibus communia. lnde scilicet impeditur plerumque superiorum auctoritas, aequalitas Paterna destruitur, enervatur regularum vis, excitatur aliorum invidia, aliorum contemptus, Verbo ipsa corporis compago, quae in omnium rerum communicatione et societate consistit, solvitur. Quamobrem adversus hanc labem in omnibus
98쪽
foro religiosis ordinibus nonnulla provido constituta sunt. Sio
voluit Gregorius papa XllI ὶ Everardi Mercuriani. praepositi
generalis, supplicationibus inclinatus, in societate Iesu privilegia, quomodolibet concessa, sive directe alve per communicationem, usurpari fuata societatis hujusmodi instituti rationem,
constitutiones, mores, usuS, conSuetudineS, normas, observationes et procedendi modum, in praedictis societatis domibus, ocilestiis, congregatiovibus, concionibus, lectionibua, disputations buS, caeremoniis et aliis cujusvis generis actionibus publicis et priva lis; quibus cautum ne uspiam introducantur diversitates. Sed, ut integra persisteret Superiorum auctoritas, declaravit idem pontifex quod privilegia, immunitates, Gemptiones, facultates, concessiones, indulta, induissentiae, remissiones, gratiast et literae hujusmodi, necnon et ipsi societati nominatim, vel οὐ praeposito, aut personis seu locis hactenus concessa seu in posterum concedenda, praedicto et pro tempore sinistenti praeposito Oenerali societatis hujusmodi concessa esse intelligantur: qui tua per seipsum, uel alium seu alios, ab eo vel ejus commissione electos seu elistendos, quibuscumque locis et personis dictae societatis, sub ejus societatis obedientia, emissis tribus votis etiam .simplicibus, aventibus, protia magis eaepediens fuerit, communicare ictere et licite valeat. Hoc itaque jussit S. Franciscus ut nullus ex suis fratribus aut conventibus singularia haberet privilegia, Sed nequaquam ut nullus, nec universus ordo literas ullas apostolicas ullave privilegia, quae ad commune bonum conducerent aut certe adversa non essent, obtineret. Hujus enim
generis literas impetravit ipsemet, impetrarunt post eum omnes ministri generales multique sanctissimi viri. Atque ex illa quidem beatissimi patriarchae cura plane apparet quam exitiosum sit religiosis ordinibus singularitates aliasque diversitates admittere : a quibus vix aut ne vix quidem caveri potest, si, quot sint episcopi, tot viri extranei nullumque singulorum institutorum usum aut experientiam habentes, domorum quae in uniuscujusque dioecesi sitas sunt gubernium participant. 0 Neque dissicile laret ingentem producere episcoporum turmam, quibus omni tempore persuasum suit necesse esse ut con-
99쪽
gregationes viriles a suo jurisdictiono exemptae sint. Re quidem vera suerunt etiam nonnulli quibus hoc privilegiorum genus, nedum placeret, tollendum videretur. Sed neutiquam umquam magnus suit istorum numerus, neque eorum auctoritas, nisi paucissimos excipias, a Virtutum praestantia, scientias laude aut laborum magnitudine commendata. Hoc, autem maxime pupugit aliquos quod Romani pontifices lacultatem secerunt regularibus administrandi sacramenta aliquot et praedicandi verbum Dei absque episcoporum dioecesanorum interventu. Sed haec privilegiorum forma ita imminuta est, ut nihil sere amplius supersit nisi quod obstet quin episcopi regulares a sacro ministerio prorsus
100쪽
B0 qusrelis adversas regularium 6xemption0m si privilegia.
I. Cur omni tompora religiosi cunctisque oorum rea odio multis fuerunt. 2. Quorsiae Parisianssa , suscitatae a Gulielmo a S. Amore ei rea annnm I 256. 3. Qus las Parisienses anni 128I M l32l. 4. Quo las, anto concilium Viennenso anni I 309 subortae. Monitum gallingari
5. Quorsiae Ausnionsnses tinni I 35 l. 6. Quorsim archiepiscopi Armacani anno I 35T. T. Querelae univorsitatis Parisisnsis anni 1409 do Bulla Alaxandri V. 8. Quae in conellio constantisnsi anno 14IT gesta sint. . s. Quorsiae Parisiansos anno 1456 ds Bulla Νteolai V. 10. Quae acta sint in concilio Lateransnsi anno 15l 5 sub Leone X. II. Invitatur lector ad judicandum an quidpiam hae querelae contra privilegia
Iuverit tamen brevem historiam exhibuisse praecipuarum controversiarum de regularium privilegiis. De his vero ut rectum judicium seratur, imprimis animadvertendum est Christum non venisse in hunc mundum qui pacem mitteret, sed gladium :unde bellum atrox semper exstitit semperque exsistet mundum inter et christiana instituta : adeo ut, siquis res penitius inspicere velit, facile cernet inimicitias potius geri adversus statum
religiosum quam adversus privilegia neque privilegia impeti nisi quod minori odio minorique impietatis specie impugnari posse videntur quam ipsa religiosorum conditio, ipsius Christi verbis
aperto nixa. Qui enim clamitant contra aliorum privilegia atque hinc natam Operositatem, iidem adoriuntur pium aliorum otium ;et qui regulares exemptos quos proscindant non habent, iidem plerumque moniales et fratres, episcopis subditos, lingua Verberant. Sed a saeculo IV perae christianae reperimus hujuscemodi oblocutiones. Iam suo tempore dicebat S. Antonius, ut refert S. Athanasius, neminem ita odio esse diabolo quam monachos et