장음표시 사용
321쪽
lorum legit lina potestate , plerisque scriptoribus oblocutionum fastidia veti tis , idoneam feriandi causam praeitire sunt visa, ut Viues notauit lib. I. detradendia disciplinis ; mulio magis idem poterit esse eorum sensus, qui confixos se aliquando ab iis viderint, quoium ccntendi acritudinem armet poti uas; prae sertim non arrogata, quae facilius flocci fit, sed legitima , exerta illegitime: ilest, contra ius, fasique , dc cum nulla suppeteret idonea configendi occasio Et is quidem , qui sine potestate librum damnat, aut lacerat, iniustὸ agit; qui vero iudicis partes obiens idem piae stat, mulio iniustius se gerit, iuxta praeesaram
Isidoti Pelusiotae doctrinam tib Sus lxiones Catholicorum per Catholicos , sandati haereticis. Non est praeterea dissimulandum , damnum, quod ex huiusmodi iniustis I 3
malignisque confixionibus iudiciariis oritur, spectatis iis qui a fide alic ni extra Ecclesiae caulas Oberrant. Quod est in hanc rem . validum sane Pamphili , vel potius Eusebii, argumentum . in Apologia. Dissi inulo gaudium , quod cis 'ex nostris contentionibus , ac rixis aduenit; ita ut in nos ipsi retorque a. nt, hac
ex causa, quod SS. plerosque P P. haereticis obiecisse nouimus, Cyprianum. Epiphanium , s optime I tres 3 o. exemplo Assidogorgonis,) Augiist num i 8.
Iriuit. cap. II. Irenaeum tib i. capis stes. vigilium lib. 2.9 6. contra Eutychem , & alios: perpetuas, inquam , ct inconciliabiles inter eos animo
rum abiunctiones diuid a , dum at j in alios grassantur , ac saeuiunt. Non inaudita , aut hic insolita te ferre in hoc genere possem quam plurima , nisi rι fricare huiusmodi sordes, dc initi eundum , & ab hoc loco alienum ducerem. Gebennae in Spelaeo iniquitatis , Se meretricis Caluini an e lupanari, vix ulla in Catholicos a Catholicis censura stringitur Romae , Parisiis, de apud extremos Hispanos, quin mox ab eis tecusa in hunc finem , ubique spargatur, ut animorum consensionem , sicut ipsi maligne interpretatitur, inter Catholicos nullam eise, palim facianr : impleturque verbum Hieronymi ad Augustinum, Emuli, & maximὰ haeretici, si diuersas inter nos sententias viderint, de animi calumniabuntur rancore descendere. J Nec minus miserandum est,quod eo nomine apud Bos, praesertim scripturientes,) id assequuntur , Ut persuadeant in Ecclesia Catholica plusquam carnificinam , & lanienam bonis ingeniis admoueri ; dum vix quicquam scribunt, quantumuis mollitu , & interpretatu non dissicile , quod ungues, vel dentes effugiat eorum , quos ρο- restatem legitime sancteque collatam. vel imprudenter, vel pro affectu administrare, criminantur. Quod summum est hac in parte damnum , eleuetur ea ratione fama optimorum aut horum , omnino benὸ de Ecclesia ineritorum , ac corporum o quibus eorum plerique sunt conserti; & inessicaces reddunt ut labores virorumque, in haereticorum conuersionem, du' eis ab iniquitatis Magistris opponitur, quo loeo sit apud ipsos Catholicos censores, & Magistratus, doctrina quam tradunt, & libri, quos consci ibunt; ut dicant , de ipsi , /οι- mici nostri, sem iudices. Extat Geneuae reculas . Index expurgatorius Hispanicus: ibi digitalibus literis exhibent damnationem ope tis Hieronymi Plati, en
322쪽
Quare meritδ Gelso traft.de examinat. doctrini. . consideratione F .pon 3 3eebat, vi curia Summi Pontificis haberet Doctores Thcologos , accensores, de his namque agebat, in f Non partiales, non seductos, non fanuosos , non quatuosos, aut invidos , nonpotestati seculari, non linthali filiu quam veritati fauem tti ; alioqhi to erabilius e set nullas habere , quam tales pati. J Addere aeque poserat, quos ex illa sublimi, & praeeelsa veritatis specula deligi ad censendum de aliis conrigerit, non praecipites , non procliues ad suffigendum , sed veluti per vina ad id adigi, oportere. Qua in parte habent Romani censores, quam imitentur, . Apostolicam sedem. Eam enim in notandis, & haereseos errorisve insimulandis quibusvis , maturitate ac tarditate summa semper processisse , demonstrae Hestius lib.deperpetiis Cathedra Petri Irmitate c.8. toto.
yd quid teneatur qui alienum librum
SEponamus censorem qui citra culpam omnem , opus alienum damnasser, FICadmissa tantum iniuria materiali. Id enim vel nunquam contingit, vel a modum infrequens est , ob censorum idoneorum peritiam, quae ignorantiam depellendo, obstruit viam illam auertendi culpam. Quod si aliquan- .do ita accidere supponamus, ut censera nonnisi materialiter inusta fera- . . tur eadem fere iniicietur obligatio censori, ex quo soluta ignorantia , errorem suum, quo prius inculpabiliter laborabat, deprehendent ; quae censori formaliter iniusto inlicitur; quia quamuis mitius cum eo sit agendum ob culpae formalis desectum , tamen tenetur ipse quoque quidem iustitiae titulo, ut fert probabilior sententia, ad praeliando indemnes quos laesit, ut ex dicendis intelligetur. censura , inprimis reuocanda. Seposso itaque huiusmodi eensore , agamus de eo, qui male, & eum culpa
damnarit. De hoc non est dubium , quin ad retrata ationem,& famae,& honoris, damnorumque omnium ex iniusta confixione consecutorum restitutionem teneatur.& quidem quamprimum , cum iniuria irrogata non patiatur rem differri. Prorogatur enim , dc continuatione fit maior, ut in simili dicitur circa furtum , & detractionem. Cumprimum ergo suppetit facultas . adhibenda est inprimis reuocatio. Disertissime cap. qualiter 2 quando , de accusat. Innoc. III. duobus Inquisitoribus in haec verba praecipit. Ne inde nascantur iniuriae,Vn- de iura nascuntur ἱ mandamus quatenus ad conscientiae vestrae iudicium recurrentes , si contra praescriptum ordinem tanquam homines excessistis; non pu deat vos errorem vestrum corrigere,qui positi estis . ut aliorum corrigatis erro- 'res; quoniam apud iudicem districtum, in qua mensura mensi fueritis, remetietur vobis. J
323쪽
. 3I iniquisensoris obligatio.
Morem hunc esse Apostolicum liabetur cap. veniam etiam additur: sicut sentetitia Romanae Sed is in melius commutari valet, cum scilicet deprehenditur illapsus error facti; in sic cuiussi bet Ecclesae sententia, cum per surreptionem data cognoscitur, rationabiliter reuocari potest. Addit ibidem Innocentius epistola ad Episcopos Macedoniae, graue videri non debere, si cuiuscumque iudicium retractetur, & cum agnoscitur per errorem lata sententia , aut quod detestabilius esset, si per malitiam suisset in ea peccatum; in reuocetur prior damnatio. Seuere itaque luci epictola 9 I. alloquens Paschalem Papam, hortatur illum .ut ipsam mei sententiam male latam a nemine sotis retractandam,immutet. Tunc enim, inquit,) indecens est, sicut Apostolicis docemur exemplis, &scriptis, si aliquando sententiam mutet ipse Apostolicus in melius, cum aliquid subreptum suerit. Hoc inprimis faciendum elie dicebam a quibusvis ceu soribus, ne iniuria semel illata, perpetuetur. Plenius id verso in opere honore Iudicis.
Sarcienda ex Obligatione , damna fortunarum, se uni. Deri praeped ii αIam quod attinet ad restitutionem damnorum illi iniuriae ad Iuni horum, eius obligatio rata,& clara est, ex generalibus principiis de restitutionis necessitate, ei iniecta, qui damni alieni, volens & ini ulla causa fuerit. Sed cum duplicis generis damna, per iniustam libri sustixionem irrogari pos
sint, nempe alia contra famam & honorem Autoris, alia contra fortunas, Riustum lucrum,quod ex libri libera evulgatione sperari poterat, siue Autori, siue Bibliopolae ; de hac quidem posteriore iniuria non est admodum operosa resolutio. Perspicuum enim est, eam esse integre sarciendam ab iniusto irrogatore. Nimirum interdum autores,expensas non leues in opere confici ondo, aut exornando posuerunt, quas sibi operis publicatione , & libera diuenditione refundendas sperabant; qua spe ob inhibitam libri venditionem,misere cadunt. Quic- qii id vero sit de autoribus,' quos sordes in scituum suorumve ditione consectari,& rem suprὶ omne pretium , eruditionem inquam,atque doctrinam, lucello cuipiam captando venalem exponere, & pretio subiicere. probrosum est ; certe Bibliopolae non possunt expensas in libri editione non facere. Et porro expensae,& iustum lucrum quod insuper obuenturum erat, pereunt Bibliopolae, si libro iam edito inhibeatur venditio eius, atque distractio , ob interpolitam con-sxionem ; ita ut liber qui card vendendus erat, vel flammis voracibus abstI- matur, vel in scombrorum tunicas abcat, piper que cucullos. Igitur cum malignus censor sit horum damnorum causa. manifestissimum est, contrahi ab eo obligationem omnia illa dispendia reparandi ; ct indemnes praestandi quos maligna libri confixione violauerit.
Gid de obligatione sarcien2i Autoris famam.
Maior dissi euitas est , de iniuria quo ad honorem, famam; quae duo, hia secernere non sum sollicitus , cum sit amborum , quo ad rem praesentem , par plane ratio : quamuis non sit dubium,quia rem exacte agitando, sint secernenda.Quod dissicultatem circa eos secit in hoc negotio, est praesertim modus quo. sarciti
324쪽
Tartitio III. Erotema V. . 3 3
satelli debet iniuria. Nam quὁd sarciri debeat,non potest esse dubitatio , quandoquidem est vera iniuria , vetamque infert cum alieno iure inaequalitatem, quam debita restitutione tolli, ac rcparari, est necesse. Expendendum porro est , eam restitutionem admetiendam esse ad interclusam honoris & famae prorogationem , autori ex libro obuenturam per inulta saecula , ut supia conliderauimus. Hoc enim autoris bonum , praecludit iniuste , qui librum maligne configit, proindeque non tantum est ei cogitandum de restitutione famae aliunti iam comparatae , per dedecus illatum sauciatae , & honoris perperam foedati; sed etiam de restitutione famae obuenturae , de honoris in germine suo succisi , spectata probabilitate boni consecuturi, nisi iniustus obex suisset appositus. Item , quia plerumque, autor coetui alicui conseritur, v. g. quia eli Religiosus ; & dedecus ex nota membris huiusmodi corporum inusta, Per iudiciorum humanorum deprauationem,in ipsa corpora transfertur, necessarium quc que est , ut malignus censor, de ea illuvie austergenda cogitationem suscipiat. Nihil in hac uniuersa, quam deposcimus, honoris, Se famae restitutione ambiguum puto,cum ius cui incommodatum iniuste fuit, sit verum ius: ac proinde ad inaequalitatem cum eo reducenda sint omnia, ut iustitiae legibus fiat satis.
IIale tutum profugium ad non satisfaciendum, ex
Tantum posset euentus assignari, in quo censor iniquus putaret se restituendae alienae famae , per maligoam confixionem violatae , onere liberatum I est
enim grauium scriptorum lententia , Toleti lib. 1. Inait. c. 7O. Couatruuiae ad te . peccatum p. I.n. 8. f. tertio adultera. Soti lib. .de iustitia e3.6. art. 3. ad 4.Cordubae lib. t. q. 33. an. 2. Lessij lib. de iustitiae. I L. n. t 38. aliorumque plurimOrum si restiti uio famae bonae alteri male ereptae , non possit fieri absque damno famae longe potioris , ac pictiosioris, pollo restitutionem absque scelere omitti. Vt si vir illustris , ex infima plebe aliqMiri, cuius fama tanti non sit,' resperserit infamia, nullo iure plebeius ad dispendium famae suae tollendum urgere potest virum illustrem. Ea igitur esse poterit abiectio autoris, dispendium famae per confixionem passi; dc e contrario sublimitas censoris tanta, ut exsoluendus prorsus videri queat, obligatione restituendae alienae famae, ne suam deterat, de exterminet, sarciendo alienam. Nec fortassis deerit, qui munus censurae adeo sublime esse pronunciet, ut quando permagni interest, illam cui concreditur , esse in aestimatione apud omnes, ut cum aluoritate, ac fluctu munus adeo necessarium : obire valeat, non sit ab eo reposcenda restitutio alienae famae , cum damno propriae : non modo si minutus , de obscurus sis autor , &sibet famae pertenuis ferax ; sed etiam cum autor non est proleta rius duntaxat, & ex libro confixo accessionem nomini suo non exiguam sperare meritorierat. A. Nolo cir eiu um Metaphysicum tricati, vel probabilitatem sententiae ex grauibus Doctorisus adductae , labefactare , aut vocare in dubium : sed illis iii
praesentia dimissis, nego ordinarias eonfixionum malignitates, posse ad eiImmodum , censoribus abire liberas onere reducendi omnia ad aeqtialitatem , ε
restituendi simam i non modo in alio genere, puta pecuniaria compensatione,
325쪽
3i6 . tra iniqui Censorti obligatio.
vel in eodem genere , sed indirech ; nimirum laudando, & celebrando, quem iniusta sussi xione infamarint, quibus modis autores praedicti grauarent in
proposito euentu iniquum censorem I sed etiam in eodem genere, ac directε. Quae enim tanta esse potest neeesiitas improbi censoris in concredito munere retinendi, ut Autori libri inique confixi, dispendium famae sit idcirco subeundum 3 Quin potius deiiciat ut de gradu minister nequam ; ne armatus facultate qua maligne abutitur, in perniciem innoxiorum pergat secure,contra ius, fasque, de munus sanctum dehonestare,ae nouis se in dies criminum iaculis tras fodere.
Etiam sublimisimi in Ecclesia apices, lases leuare Aurores resxa
iniusta censura , tutium duxerunt.
Exempla habemus sublimissimorum supra omnem eo inparationem cens
rum,quibus cum censura non bona absque culpa excidi flet,graue non est visum, indemnitati famae alienae consulere mutato iudicio. Sic enim Benedictus II. v teli apud Rodericum Toletanum G. 3.e. 1 f Cum librum Iuliani
Toletani, sappendo Roderici verba,) minus caute tractando , indixist et reprobandum, audito postmodum Iuliani Apologetico,non se obfirinauit in sententia , sed librum ante confixum, digne ac pie recipiens, cunctis legendum indixit , atque acclamando, tua Deus in 'res terrae, lectum saepius notum fecit,& rescriptum Domino Iuliano per Legatos eius,cum grat arum actione.& cum
honore remisit I & omnia quaecumque scripsit,iusta& pia clie,deprompsit.J ita locum Roderici legit Garsias Loaysa in notis ad XIV. Conc. Tolitanum quamuis verba Roderici in exemplaribus vulgatis , non ferant Benedictum Romanum Pontificem, sed Romam recepi lia Iuliani Apologeii cum . & approbasse : quam varietatem quoad alia, in eo Roderici capite , ex MMSS. notati it Ambrosius Morales likt2. hist. Hi fan. e. 18. irrepete quoque quoad Benedicti nomen potuisse, est verisimile ; ipsumquiliBenedictum approbasse Iuliani apologeticum, asstinat idem Morales, ac Vasque Σ ρ. d.3 .c. 3. in fine. Quod verb Baronius calumniae dicam Roderi eo impingit anno 68 .appiobante Seuerino Brinio in notis ad Benedici. IX. Concit. Tolet. XIV. praefixams cuin Benedictus, sut aiunt isti,)non improbasset,sed tantum explicari petiisset subobscuras propositiones Iuliani, pace virorum grauissimorum,calumnia est in Rodericum. Nam Concit. Toletanam XV. in eo Apologetico pleniore, qui missus secundo est Romam sub Sergio Papa , diserte habet, fCapitula Iuliani incaute posita,visa suille Benedicto leumque incuriosa lectionis transcursione praetereuntem .existimasse,longe aliud voluisse Iulianum, tuum reuera voluisset. Rursusque inserim idem Benedi stus incuriosae lecti otiis arguitur e & non explicationem poposcisse , sed librum erroris reprehendis Ie,satis aperte traditur. Itaque saluum manet quod dixerat Rodeticus, Pontificem Benedictum, mutato iudicio, famae Iuliani, quam improbato eius libro sauciata erat, prospeYisse. Quod humilitatis Chiistianae,Pontifices quoque ipsos non dedecentis exemplum , aemυ latus proxime est superioribus annis coetus grauissimus, refixo post discussam uberilis causam,decreto aduersus opus de praceptis Ecclesia, noti cuiusdam scriptoris. Cedo censorem,Romano Pontifice sublimiorem. Cedo, cuius
famam plus intersit esse illibatam,& , specie,vel suspicione leuitatis immunem,
326쪽
eo coetu quem designaui. Non tamen , t ut salua es Iet autorum immeritὁ per obreptionem confixorum fama , ) indignum suo gsadu , aut nomina censuerunt , latum sine culpa falsum iudicium reuocare. Nimirum , quia sapientis est , vel in rcbus alios non attingentibus mereque speculatiuis , mutare mentem , comperta veritate: & ut iam olim est ab Augustino Crescon. cap. s. proiiunctatum , s sententiam salsam nunquam tenere prima laus est, secunda mutare. J Lege sis eundem Augustinum Pepist. . & Cassianum de Incarn. cap. . Quanto ergo magis idem praestandum sit, edin id iustitia quoque urget, de male , ac cum culpa conscissum proximi nomen , exposcit Ita vero contingit in euentu quem proposuimus. J Nunquam piguit in melius retoisisse iudicium , J ait Zoetimus epist. 3. confirmatque exemplo Iudaeorum admonitorum a Daniele , qui iudicium improuisum
Em ij propositi praeclusio firmatur.
Quare non est quod qui in alium male configendo iniurius fuit, tergiver- Is .setur, Sc suam ad restituendum obligationem eludi, vel elidi pollia centeat, coquem reserebam praetextu : idque excusare, est sibi placere in iniustitia. Quod malum longe gratiissimum, ita in quibusdam deplorat s. Cyprianus epiat. sin hos quoque merith intorquendus. f Primus felicitatis gradus , non delinquere ; secundus delicta cognoscere ; illic currit innocentia integra, S illi- - bata quae sieruet; Me succedit medela quae sanet: quod utrumque isti, offense Deo perdiderunt. J Dicat potius censor improuidus cum S. Augustino in prologo retract. quilibet eorum , nec quisquam , nisi imprudens, ideo quia mea errata reprehendo , me reprehendere audebit, sed si dicit non ea debuiste , me dici, quae postea mihi etiam displiceient, verum dicit, & mecum facit, eorum quippe reprehensior est , quorum & ego. Neque enim ea reprehendere deberem . si dicere debuissem ; sed qui primas non potuit habere sapientiae, sectandas habeat partes modestiae: ut qui non valuit omnia impcenitenda dicere, saltem poeniteat quae cognouerit dicenda non suille.J integra lucubratione cui titulus, de honore ii dicis, num dion a retractandι obligatione eximat , vitio anterioris
sententia deprehenso, discussa est haec in peccatis excusatio.
uid iniqao censori sarciendum, aut reparandum.
His ita constituris, reliqua est ea quam dieebam dissicultas cirea modum FcI restituendi famam , mala iniustique confixione violatam, & abolendi dedecus quod ea inhonoratio irrogauit. Neque enim sufficere potest concessio ut libexrit sublici iuris ,& impune teratur. Hoc quippe iam ab initio debitum fuit, qua is nulla irrogata esset iniuria. Nunc igitur post eam illatam , &subsecutum damnum, simulque perseverante antiquo illo iureqnod interposita iniuria violauit, non sustulit; non modδ concesso iuri antiquo respondens tribuenda est , fed etiam pro reparanda in aequalitate inducta , per restituti nem commensam damno, & pro abolenda iniuria per condignam satisfactio- nem , est satagendum . quae praestari non oportuisset, si iniusta confixio non interuenisset. Sane qui mercatorem ingenti lucro prohibuisset iniust , inter-
327쪽
3i3 iniqui Censoris obligatio.
cluso ei ad nundinas itinere per aliquot dies , non exequeretur quod iure t netur, si tantum dimitteret mercatorem liberum, eiquie permitteret aditum ad nundinas, per reliquum tempus quo durabunt. Astringitur enim in sapersatisfacere pro iniuria irrogata per iniustam impeditioneria iniectam; it Smque damna coniecuta sarcire. Non aliter ergo statuendum est in re nostra. Et damnorum quidem realium repatatio , quomodo facienda sit, non est perceptu dissicile ; est tamen executu dissieillimum, elim aded card stet librorum editio,& lucrum inde speratum non soleat esse exiguum. Famae verδ , & honoris r parationem adaequatam iniuriae , eonstat praestari non posse, nisi lyncera n quitiae in autorem innoxium adiutissae detestatio , quantum erit in reo, tantundem pervagetur, quantum disseminata suetit confixio ; vataque probrum, dc inhonoratio autoris. Quam mentem , ut suscipiat homo malignus , qui alienae famae dilapidationem, nihil antea fecerit , & honorem proximi adoindigne protriuerir, dissicillimum arbitror; & absque peculiari. & supra communem modum exaggerato diuini roris amuxu, sere impossibile.
Sicera murrentibus , o vinum iis qui amar lint corde.
t utor enim liber eonfixus fuerit, quibus verbis ac vocibus,h,ne Ienire dolorem possit. .
Distinctio hie adhibenda est. Vel enim itista suti eous xio, vel tu iusta
Quamuis autem utrol bet modo sit facta libri confixio,& Autoris dehonen statio,iustum,ac congruum sit,eum dolorem lenire; tamen pro eo duplici confixionis modo, varium leuamen est adhibendum. Libro tune damnato , unde captanda aurori patientia. Si liber perspicue noxius erat& iure ae legitime facta est eonfixio , iis qui poterant, & debcbant, nec censores ius sibi quo non pollebane, arrog un non est qu Id autor nisi de leuitate sua , & praeeipiti editione operi , V ld on satis pressi ac discussi , vel omnino pie iendi, & ruinquam publicandi, queratur, praesertim si quod non raro comitigit, celliti res ante editionem quae-s Ict, qui palparent, non te scinderent vulnera, & strumosa operis . Rari enim sitiat, qui cum Blesensi dicant epist. . f Libri mei pii ma pars , a Magistro Guillelmo fratre meo correcta est , quia timeo, ne sit indulgentior mihi,s quid in eo vitiosum liuienit , precor , vi ab initio totum diligendi' cura recurratis ; quatenus nihil ibi resideat, quod lectorem bifendat , qx inducat errorem , quod virtutem non exerceat , quod non aedificet 'fidem, quod vitam non instruat, quod non sapiat honestatem. J Ausoniu egregi E
328쪽
egregie idem poscit a Drepanio in epistola metrica ludo. VII. Sapientum, praefixa,
ita suaei quorumdam libri, ausoribus in cordolium.
Plerique in edendis libris sunt iusto celeriores, ut mirum non sit irrepere in eos quod configi debeat. Ad eos libros vocat Plinius lik.8. epist. 11 & Plinium ae inulatus 6idonius lib. 8. epist. 3. uterque huiuscia odi subuentaneos foetus improbans. I ii saniam leuem , huiusmodi scriptionem vocat S. Hieron. ad Ru licum , de forma vita I sonastica , sub sinem , de merito , ut enim est apud Apilleium ιλ de Deo Socrati' , sub initium. f,Nulla res potest esse eadem , fellinata sun ul, S: cxaminata : nec est quicquam omnium , quod habeat, de laudem diligentiae simul, & gratiam celeritatis. J Recte, de illud Hieron. r. in δε- uin. fre initio. Basilista quanto plus retrahitur, tanto fortius mittit. Non est damnum dilatio , ubi certior fit ex dilatione victoria. J Itaque Pocta , nonum in annum premi volebat scripta, priusquam vulgarentur, sic monens sub finem Artu Poeticae, postquam derisit, scribendi impetiginem , & multos coiripiens
Scripseris, in Afri ιν descendat iudicis arcrs,
Et miris , ct nostras , noni mque prematur tu annum. e Iembranis intus positis , delere licebit, Quod non edide=is. Nescitvo u missa reuerti. Ipse natura docet nos, foetum non cum primum conceptus, & formatus est,
luci dare , sed formare per otium . priusquam exeat in apertum : sic formanda& singenda sensim sunt, quae ingeni j v terus conceperit. Hoc pauci praestant, praeproperos faetus, de abortivos eniti studentes. Et qua inuis in tanta vitae breuitare, non placeat Ludovico Viues lib. de tradendis disiciplinis , in sine, ea per Poetam indicta non iam in annum operis soppressio , cum partus humanus tantum sit non imestris; nimiaiatque limam iii re improbet Plinius tib. 9.epist. nec alia vere possit:in hoc statui regula , quam ne partus abiiciatur immaturus, ut idem Uiues recte statuit: tari eta praestat tarditate quam praecipitatione peccare, certiunque est quod Quminianus prudenter monebat, opus iam conscriptum aliquami spei I eponendum este , ut qui conscripsit ad
illud postmodum refrigerato inuetitionis ardore , tanquam ad alienum redeat ut lector, non ut amor. Ex ea enim retardatione, limabitur & expolietur iudicium , carent eo commodo, qui opera in rinia fundunt. Patere ergo se, alio
rum nis ac confixionibus, ne mi renui P. . ' -
Pauci taliant in edendis libris suis, quod seruatum abs se profitetur Plinius άδ puri i Nullum , sin quit,) emendandi genus, omitto. Ac primam quaeacripsi, me eum ipse pertracto ; deinde duobus, aut tribus lego; mox aliis trado Diri e eorum , si dnbito , cum vno rursis, aut aheropensito ; nouissiώὴs MI ito; ae si quid mihi credis, tunc acerrime
emendo. Nam tanto diligentius, quanto sollicit lis intendo. J Et post mulea .n eandem sentetulam, sic epistolaia,claudit. Proinde non poenitet me conluetudinis meae , quam utilissimam experior, adeὁque non deterreor sermun-
329쪽
itio Sicera nurrentibus,bene aut male damnatis.
culis istorum , ut ultrδ te rogem , monstres aliquid quod his addam ; nihil enim curae meae satis est. Cogito quam sit m gnum dare aliquid in manus hominum : nec persuadere mihi possum, non Se cum multis,& saepc tractandum, quod placere , & semper , & omnibus cupias. J ς6. Similem curam qui praetermiserit, & libros landere potius qu m tempori '' edere diu pretas, longaque lima expolitos laborarit , ac vi est apud Sanctum Hieronymum epistola ad Desiderium, scelus suos euolare de nidulo siuerit, &temerario editionis honore vulgauerit ; vel quod sectatores 'ohaeresij coram Proconsule ex Aristide usurparunt, ut refert Eunapius pagina i4 3.ὶ audire seglexerint; Non sumus vomentum e numero , sed elabor te aliquid enite tium ι mirum non erit, si pro bono libro , fungum , sut sic dicam,ὶ emiserint , & pro approbatione confixionem, ac honfutationem reserant : necrato ab iis ipsis qui ad scribendum , & edendum adulando perpulerint , vel coram laudibus extulerint , sannas consequantur i, quod Rustico Monacho hariolatur Sanctus Hieronymus, se eum admonens ; i ne ad scribendum .eitδ prosilias, & leui ducaris insania , multo tempore disce quod doceas ne
credas laudatoribus tuis. Immo irrisoribus aurem ne libenter accommodes. qui ctim te adulationibus fouerint, & quodammodb impotem mentis effecerint si subito respexeris , aut ciconiarum deprehendes post te colla curuari, aut manu auriculas agitari asini , aut aestuantem canis protendi
3TO. Quid quδd plerique , nee ὶ doctrina, nec ab aliis neeessariis scriptori dotibus satis iii liruisti, temere ad scribendum appulerint animum, intemperant et abutentes otio: de quo questum in Tusculani sui vestibulo Tullium nouimus ; & late etiam de eadem scribendi prurigine e postulat Petrarcha libro I. de remed. dialog. 4 . Symmachus item , breuiuime quidem , sed perpulchrἡ tibi s i. sola 7o. Natura rerum est , ut qui balbutiunt, plus loquantur : affectant enim copiam , pudore desectus. Hoc exemplum me expetit , cui magna scribendi impatientia est , cum desit oratio. J Philippus Abbas lib. de silentio Cleric. e. 49 hanc scribendi pruriginem, & veterum , & -- centio cuna propriam , pulchre describit exagitatque. Ab huiusmodi scriptore, & ex se miniis habente, & pereensiores priusquam opera sua vulgaret, lenocinato in genu sui abortionibus , quid expectari conueniens, & non suffixione dignissimum potuit Itaque est quod adamet imp ditam progressionem malorum , quae consecutura fuerant non suffixo libro , sed libere vulgati , & diffundi permisso. Vnde & autor apud aequos aestimatores auctius probrum , de foric auctior damnatio e stere poterat. . mmilitas Dis ligod by le
330쪽
Opero clausula. 32 Immilitas post iustam confixionem,
sed quod qualitas habet saepὸ languentium , t iuxta Gelasium epist 8.) absit 1 t.
ut Medicos accusent , hoc praestet aeget de quo agimus. Absit , inquam, ut contra stimulum calcitrare , & impatientius excepta confixione obfirmari in errore, illiimque tutari, de calces censoribus illidere , inducat in animum. Quo in genere Michael Baius, aeternum quibusvis scriptoribus exemplum sipientiae ac virtutis statuit . cum eonfixis Franei seo Toleto per Pontificem ad id delecto , nonnullis eius librἰs, oblataque censura , an acquiesceret rogatus a malles dixi porcos passera, quam cumsicunque per Eccusam delecti iudicio, de sinptionibus suis, peruicaetur obluctari. Muniendus humilitate est animus, de exprimenda imitatione S. Augustini demissio ; qua palatum se profitebatur, etiam ab indoistioribus eorrigi. Quanto igitur magis paratum esse quemque oporteat , ut ab iis corrigatur , quibus ius sit , de qui merito corrigere supponuntur
Lenimen a tam multis libris deperditis , etiam . , nonicis, ct SS. Patrum.
Hoc quoque ad leuamen , in euentu de quo agimus , conse re non parum 1, 1. ' poterit ; grauissimorum Scriptorum libros,ed x arvum,aut incuria familiarium, aut casus inopinatus, posteris eripuit. Aristotelis voluminum prope immensam congeriem repraesentat Laertius lib. 7.cap. i . Varronis, qui Polygraphotatos dictus est , iam multorum & , teste D Augustino , tam eruditorum voluminum , quam minutae supcrsunt reliquiae Z Seneeae opera, quantam labem sint, passa, Lipsius obseruauit in Pralegomo ad Soeeam cap. io. Ipsis i bris Canonicis, ct iacris , quanta vastitat illata i Fuse in hane rem disserunt Hincmarus in prin ione ad vitam S. Rem j , Michael Medina 6. paren. eq. s. ct 6. Shei logus antelo h7. in Cant. δε ξ.7. Serar. in protegom. Bibl. capta. quast. Sed breuiter audi Chrysostomum hom. . in 1. ad Cor. Multi libri petieiunt, Me pauci sunt conseruati, etiam in priori eaptiuitate. Et hoc est perspicuum in ' his qui restant. Diucit enim Apostolus, a Samuele, de iis, qui deinceps suerunt, Prophetis, omnes de ipso dixerunt. Non habentur autem haec omnia. Paulum autem ,lut qui legem didicisset, N. loquetetur spiritu , in coiristaneum Omnia' accuratὸ, & ex.icte sciitisse. Et quid dico de eaptiuitate λ Etenim ante captiuitatem, multi tib i erant boliti, cum Iudaei linpegissent in extremam impiet ' tem. Id aurem est na in instum ea quarto libro Regum ; nam Deuteron rnium Vix fuit iuuentum , ti, scissum in sterquilinio. J Non sum nescius , Salm muri .ram. t prVt cm. P . an 6 negare librum ullum i actum intercidisse. Sed vides conjinarium diseit Eliatui a S Cht ysostomo lateque idem stabilit Pineda lib. i. δε ' .