장음표시 사용
131쪽
tur . Cum venenum datum fuisse suspicarentur, apertum suit eadaver, in quo nihil praetei naturam inventum fuit , nisi quod peri eardium admodum extensum & cruore turgidum inveniretur, absque ulla ruptura cordis manifesta. Unde eon eludebatur merito, sanguinem per dilatata vas rum exhalantium olcula effluxisse in peri cardium , sicque motum eordis suffocasse. Si ergo subito tali gaudio potuerunt vasa exhalantia eo usque dilatari , ut crassissimam humorum nostrorum partem, rubram nempe , transmittant , patet satis , maximam quantitatem liquidorum tenuissimo. rum exire de corpore per omnem superseiem, dum validum talem animi affectum patitue homo; adeoque, dimata parte tenuiori, crassa adu.nabuntur . Verum & observationes fidelissimae confirmant modo dicta rAnno vigesimo hujus saeculi Epidemicum sere malum Europae notabiis lem partem invasit , dum plurimi eredebant , certam, & hactenus ine gnitam ditescendi viam, detectam esse: non facile eredet sera posteritas mira illa, quae tunc contigerunt, ludibria hominum auri saera fame in. sanientium. Obiervavit tune temporis experientissimus Halleius , qui euram herebat mente captorum in No comio Londinensi , longe plures ipsi obtigisse curandos, quos ad immentas opes evexerat subito fortunae favor, quam quos iniqua sors ad pauperiem redegerat ιγ.ΜAGNI ET OPERORI CORPORIS MOTus Sce. Difflantur enim & hoe modo liquidissima de eorpore, per auctam perspirationem insensibilem Sesudores; in primis si aer siccus & calidus omne humidum ex superficie contigua corporis tollat. Haec est ratio quare ea lida in regione viventi. hus seequentior contingat hie morbus , caeteris paribus. Unde lepidus
- - fusium H Dan m edi nigra ferrugine elinum Sanguinis, ingentes humili sub mole minantem Conatus, tumidoque frementem in sidera fasti. Ob eandem causam , post aestivos calores toleratos tempore autumnali frequenter melancholici morbi observantur. Et ideo Hippocrates n
tavit, atram bilem autumno tum plurimam, tum vehementisimam esse. Et
alibi m rationem hujus sententiae adfert, dieensi Siquidem quod Amia dissimum aquos mum es in bile consumitur, crassismum verastace
rimum relinquimur g quod in saπguine eodem modo quoque accidis s unde reis tente hi morbi lippitudines aridae , febres acutae, diuturnae , nonnullis
in melancialiae his areidunt. Notum est omnibus in praxi versatis, post sest ies fervidissimas autumnali tempore sequi febres difficillimas curatu, sitae in principio eontinuae videntur , sed postea in intermittentiumst, item veniunt: in illis magna anxietas circa praecordia observatur , de
132쪽
nisi in spissata bilis excutiatur de corpore, saepe tota hyeme languent tales aegri ; dein solventio us remediis vernoque tepore funditur illud
atra bilarium, di inllar picis liquatae per alvum exit. ΙΜΜODICA v ENUS. De nimiae veneris noxis antea ad g. 386. .. diis ctum fuit. Videmus manifeste exsiccari corpora animalium nequentissima venere utentium: quantum differt mole corporis unicus in grege maritus taurus a bove ρ Sed stricta & maei lenta corpora in melanc nolicos mo bos magis prona sunt, quia valido vas brum robore tenuissima expellunis tur, crassiora manent. Notavit Galenus n , quod nimia venere utentestato eorpore non solum dissolυuntur, sed etiam Ilaei, gracιles, pallidi, ea visque oculis, cernuntur. Hippocraies similia observasse videtur ab immodica
venere nata mala. Ubi enim Tubum describit sol, dicit: Glenitur his
morbus , quum corporis humores putruerint, plus aequo resccati fuerint. Deinde addit, quod talis aeger non tumra, verum tenuis es, aridus ac de bitis, maxime vero risoa clamculas extenuatur, er vultu vehementer gracilis
es, ocutique admodum cavi. Μeminit pariter, quod corporis color niger sit; &ultimo notat , tales aegros frequenter in somnis venerea ludibria pati , imo saepe inter eundum illis lemen effundi. Si jam simul considerentur
mordaces animi curae , quae latcivam vitam viventes comitari solent , & aeternus ille luis venereae metus , quo miseri excruciantur , .patebitratio, quare toties immoderata venus melancholiam producat. Vidi plures, qui nullis rationibus sibi persuaderi patiebantur, quod nihil a tuta,
metuendum haberent: hine Agyrtarum eonsilio repetitis etiam salivati nibus exhauriebantur miseri, ix tandem peribant. CIBI AUSTER l, DURI, TERREsTREs &e. Hactenus dictum fuit de illis causis atrae bilis, quae mobilioribus partibus sanguinis expulsis, reis liqua erassiora figunt & uniunt inter se. S: d poterunt & ingesta submini lirare liquoribus nostris tales partes, quae facile uniuntur inter se, dispissitudinem atra bilariam producunt. Verum quidem est, crassiora non facile posse ingredi vasculorum lacteorum aut venarum me feraicarum os cula : led antea g. 7o. , ubi de morbis oriundis ex flutinoso spontaneo agebatur, monitum fuit, tales particulas glutinosas, leparatas, & liquiis dis tenuioribus dilutas, se furtim quasi per haec oscula subducere & sie sanguini ad mliceri. Idem & hie quoque verum est: novimus enim, chyolum, ex ingestis cibis & potu natum, dum cum sanguine jam fluit per vasa, nondum deposuisse omnino indolem ingestorum ex quibus factus suit ; led lensim actione uiscerum & vasorum mutari in nostros humo res t ideo lac nutricis toties redolet ae sapit ingesta, & purgantis assumta vim satis diu retinet. Si ergo tales cibi & potus ingerantur, in quibus terre iris, solida, tenax materia abundat. poterunt sanguini subministrare materiae atra hilariae copiam. Verum eadem haec sanguini permissa cum chylo . vel venis messera icis recepta S ad hepar delata, si actuosa vitast, non facile umentur iterum inter te ; adeoque non producent illas
it De Sanitate tuenda Lib. VI. Cap. xlv. Charier. Tom. VI. pag. M.
σὶ De Hiernis Me ovibus cap. XLV. Charier. Tom. m. Pas. επ.
133쪽
eoncretiones. Ubi autem sedentariae vitae dediti homines similibus eduliis delectantur, quae dura messorum ilia impune tolerare de subigere valent, pessime inde assiciuntur. Ideo etiam in textu monetur, tunc inprimis haec nocere , quando cum quiete & torpore corporis diu assumun. tur. Optime hoe notasse primos medicinae inventores, Galenus cp m nete Non enim siccum, neque humidum, neque calidum, neque frigidum , neque horum quidquam hominem laedere existimaru ut , neque horum aliquo india gere. Sed Pod in unoquoque robusum es , Et naιura humana potentius , id laedere eenquerunt, tollere ravati suus. Alio autem in loco sqJ enum rat edulia, melancholico humori procreando apta: damnat omnes carnes duriores , inprimis sale conditas, atque majores pisces ; dein glutinosos limaces , olera & legumina magno lentore praedita ; vina crassa nigra, veterem caseum &e. Similia etiam ab Hippocrate r damnantur. ΜEDICAMENTA ADSTRiNGENTIA &c. Omnia enim haec faciunt coire& adunari inter se crassiores partes humorum, liquidiori parte separata, ruae tune iacile exit de corpore, & hoc crassamentum relinquit. Viis eantur illa, quae g. io 6o. de his dicta fuerunt. FEBREs CALIDAE DIU HAERENT Es &e. Ubi ad s. 38 . de e flectibus libris dicebatur . notatum suit , liquidissimi expressionem & teliqui incrassationem sequi ; ae quidem tanto magis hoc fieri , quo major calor febrim eomitatur cvide s. 689. . Verum simul in generali librium historia notatum suit, per i plam febrim mutari sic materiam morbi, tam
praeexistentem ante morbum, quam natam morbi tempore, ut variis evari
euationibus criticis exire possit de corpore; tuncque sanitas redit. Vorum ubi haec coctio materiae morbosae & ejus critica expulsio vel omnino non fit, vel saltem non persecte , recidiva fit , & saepius quandoque ; adeoque pergunt subtiliora difflari de corpore , crassiora adunari;& quidem omnium maxime, si non adhibeatur in similibus morbis diis luentium copia . per quam suppleatur illud liquidum, quod libris impetu dimatum suit de eorpore. Notum est, elapio saeculo apud multos Μe. dieos invaluisse hane methodum, ut calidis remediis sudoriseris datis e primerent sudores , simulque vel nullum vel parcum admodum potunia largirentur aestuantibus aesris; unde si a febribus talibus emergerent a pri, laborabant eaeochymia sanguinis melancholica. Ideo merito notavit Galenus cs , in morbis ardentibus , in quibus simul humiditas deficit . atrum exire de naribus sanguinem r & alibi ιὶ observavit , nonnullos melancholicum humorem contraxisse per libriles morbos. Non enim tanis tum post aeutas continuas male curatas illud contingere observatur, v rum etiam in intermittentibus, quorum singuli paroxysmi saepe profuso sudore terminantur, per quem liquidissima languinis pars dissipatur , morbi sp De Prisca Medie. Cap. via. Charier. Tom. II. pag. as q) De locis
affectis Lib. III. Cap. x. Charier. Tom. VII. pag. 4 o. rὶ De victu ac tor. Charier. Tom. XI. pag. I o. I i. ss) De Atra tale Cap. vi. Charister. Tom. III. pag. 37 . s,, De locis affinis Lib. ML cap. x. Charier.
134쪽
L Io93. ιορ . Μ ELANCHOLIA. 4 imorbi chronici pertinacissimi producuntur; uti antea ad 7s'. demon.
S. ios . T IBI jam in cruore id malum to; a. per suas causas
lo 93. natum adhuc Omnem circumeuntem humorem aequabiliter inficit, producet aliquos morbos statim conspicuos, qui sere sequentes: color externus, internusque, primo pallidior, flavior, magis suscus, Ilvescens, niger, cum maculis similibus; pulsus lentior; frigus majus; respiratio lenta; circulatio per sanguinea vasa bona, per lateralia parcior, minus bona; hinc humorum secretoriorum& excretoriorum omnium minor,iaidior, r3ssor, eXitus; minor ci m
sumtio; parcior appetitus; macies; moestitia ; solitudinis amor; affectus animi quicunque pertinaces, magni; in reliquis aracipvia; torpor ad motus; summa tamen simul istudit cujusque & laborum constantia.
Triplex melancholiae gradus est: primus, de quo hic ogitur, ubi uni. vertatis humor per vasa circumductus hae cacothymia depravatur. S eundus ; ubi illud crassamentum a trabitarium sanguinis ad viscera abdo. mi lia jam depositum haeret. Tertius gradus et , ubi trateries atrabiularia, quae diu vilceribus impacta haeserat . a quacumque demum causa solvi incipit, & ei reulantibus humoribus denuo per mi iceri. D- singulis
autem his melancholiae gradibus seorsm agetur: verum eum facilius e ra luccedat, ubi humor atra hilarius ad hoc tantum aequabiliter inficii ci cumeuntem humorem, quam ubi visceribus impactus haeret; hinc omnicum cura cognosci debent signa, quae docent , primum illum grador melancholiae adesse, ut ilico eficaci medela succurratur huic mori. , qui seni per mora pejor, & euratu dissicilior , redditur. Si cognoscatur, causas praecedenti paragra Pho enumeratas. praegressas suisse, iusta sulpicio habetur morbi suturi: illlam vero jam adesse docent
COLOR Ex TERNU . lNTERNU sat IE &e. Ceriissimam humorum cogntistionem ex colore haberi GaIeniti tui monuerat, quia color a luccis comporis naicitur, non a lolidis partibus: verum prud.nter monet . de eo. lore non judicandum esse . nisi dum priatus eorporis & rnentis status adest ; nam in iratis hominibus, vel ves citer corpus moventibus, Omnia rubent 3c turgent, licet naturaliter pallidi Lerint; di contra. dum fri. sent homines, metuuntue . omnia pallcnt , conssrictis vas s. li et antea satis rubicundum colorem ha huerint. Qu n imo Gaianus lυὶ amrirat , quod absque cognitione symptori a tum morbi . abique eo qLod tactu inis d. gaff. t vi lcerum statum sabdominalium nempe potuerit d ex gere, n
135쪽
do jecur, modo splenem, esse assectum & quidem ex solo colore mutato. Ob hane rem periti Medici tanta cum cura colorem tam externa. rum, quam internarum, partium corporis considerant. Per internas auistem partes non intelliguntur hic viscera , quae nunquam Medici oculis patent, nisi per vulnera ; verum totum Os internum 3c fauces designanis tur, quia cutis erasta ibi non adest, adeoque vasa pellucida sere colorem liquidorum contentorum demonstrant. Hinc primum chlorosis initium
ex pallore gingivarum & labiorum iacile cognoscimus. Verum inprimis palpebrarum interna superficies , canthus oculi major , & tunica adnata oculi, solent a Μedi eis caute examinari: ubi vasa numerosissima, & quidem diversi generis, sanguinea , serosa, lymphatica, se conspectui offerunt . In sanis enim hominibus palpebrarum interna supersicies semper
rubet, uti ili canthus maior oculi; adnata autem tunica, licet innumeris vasis constet, tota alba 8c nitidissima apparet , inprimis in iunioribus rin adultis vero circa angulum majorem oculi levis quandoque flavedo cernitur, vasis iam adeo auctis in amplitudine sua, ut non tantum lympham tenuem, sed & serum sanguinis capiant: illa autem pars adnatae, quae corneam tegit, tenerrima & pellucida vasa habet, continentia lympham tenuissimam. Patet ergo, diversas series vasorum, variosque humores per vasa oculorum fluentes , posse conspici a Μedico, sicque judicium ferri de qualitate humorum, qui per vasa nostra moventur. Prima autem mutatio coloris, dum atra bilaria cacochymia nascitur in
sanguine, fit in pallorem. Vasa enim eutanea in pluribus locis corporis,& praecipue in facie, facillime dilatantur, ita ut , licet plurima in naturali amplitudine tenuiores sanguine rubro humores admittant tantum ,
tamen aucto sanguinis motu , vel majori derivatione facta versus superiora eorporis , etiam pars rubra ingrςdi possit . Sic videmus candidas puellas, dum procacius aliquml dictum audiunt , tota iacie rubescere , manifesto signo, quod plura vasa jam rubro sanguine impleantur , quae
antea tenuiores tantum capiebant humores r unde erubescere pro sgno
ingenui pudoris merito habetur. Verum dum in toto sanguine mobiliora fuerint dissipata sui de g. 1o91. J, vasa culanea, quae tenuiori tantum sanguini pervia erant , eum vix amplius admittunt ; hine incipiunt magis contrahi, adeoque plus resistere sensuini adpulso ; ob hane causam pallor insolitus nascitur. Praeterea eum mobilioribus dissipatis crassiora unianis
tur, ipsa rubra pars sanguinis, magis spissa & cohaerens, difficilius ingredietur minora vasa, licet etiam parum dilatentur; unde iterum alia causa inistelligitur, quae eum priori juncta illum pallorem producere potest. Hi ne impaliseere libris di euntur illi, qui leverioribus studiis inhaerentes hune moris hum sibi contrahunt: & omnes amantes pallere jussit magi iter amorum, dum& illi noctes diesque uno & eodem objecto mentem occupatam habent . Ubi autem aucto morbo magis dissipantur fluidissima, tune cum sanguinis illo crassamento fluit per vasa solum sere serum flavescens pauca lympha diluistum, quod , per superficiem eorporis dissulum , facit, ut pallori succedat flavedo; quae sorte augetur etiam ideo, quod a talibus humoribus dissi. . cilis
136쪽
io 4. MELANCHOLIA. ellis secretio bilis fiat in hepate, adeoque illud biliosum reliquis permistum
maneat. Tunc in oculis color ex flavo viridet cens apparet, quod Hippocra. res κ in morbi nigri descriptione pulchre notavit dicens: uu' τοιγiννται. Procedente autem morbo cralsior & nigrior ianguis fit, unde serum caeterique humores eundem pariter colorem contrahunt; quapropter tota cutis hunc colorem acquirit; cumque sanguis blandiori parieorbatus sit, humor ille atra bilarius majorem aerimoniam acquirit, sicque extremitates vasorum culaneorum solvuntur, & ab effoso langat ne nigre-lcente maculae similis coloris fiunt: habet enim melancholia diud commune cum scorbulo , quod vasa erodat, sicque ecchymoles faciat, imo & saepe, uti postea patebit, validas haemorrhagias. PULs Us LENT Us &e. Tenacior enim sanguis, parte mobilissima orbatus, minori cum celeritate per vasa movetur; unde & plerumque solet e mitari majus frigus ad tactum, licet melancholici de hoc non conquera' tur. Ideo Aretaeus ν hunc morbum describens dixit: Pulfus ut plurιmum
parvi , tardi, in liri, deus, frigori apti. Et Galenus η : NigVa bilis friagitus natura bumον G. Cum autem inter pullum & respirationem concentus
quidam sit sal, respiratio pariter tardior fiet.
CiRCULA Tlo PER sANCui NE A UAs A BONA &e. Constat ex illis, quae ad s. io; 2. dicta sunt, mobiliora Sc tenuiora ex toto sanguine dissipata esse , crassiora & minus mobilia simul unita. Uerum crassistima sanguinis pars in vasis sanguineis manet, ex arteriis sanguineis in venas sanguineas transi I, sicque denuo ad cor redit: per illa ergo vasa diu manebit adhue bona circulatio . Verum lateralia vasa , quae tenuiores sanguine rubro humores continent. parcius implebuntur, quia tenuiorum humorum coispia deficit; adeoque omnes secretiones & excretiones humorum minuenis tur: nam quidquid secernitur de sanguine vel excernitur, semper sanguia ne tenuius est. Verum quidem est, quosdam humores secretos apparere spissiores sanguine, a quo secreti sunt , quia mora & stagnatione redditisuerunt tales, uti in muco oris, narium, cerumine aurium, bile cystica&e. quandoque apparet: iidem tamen illi humores illo tempore, dum a sanguine secernebantur, erant ipso sanguine tenuiores . Haec est ratio , quare , in majori gradu melancholiae , cutis , & totum os internum , arida fiant, & parcissima urinae secretio; de qua re Capitulo de Amplexia' lolo. a. γ. 'uaedam notavi , quae videri poterunt ; unde sorte potest intelligi ratio , quare melancholia quandoque alios morbos praeextinstentes tollat, vel saltem insigniter minuat. Celeberrimus Mead shJ cura. bat puellam hydrope abdominis laborantem: supervenit insania cum maximis anxietatibus Se vanissimis animi terroribus , corpus ta en vires acquirere, ventris tumor subsidere, cernebatur, & idoneis remedii adhibitis
lx De morbis Lib. II. Cap. xx x. Charier. Tom. VII. pag. s 83. y Lib. I. de eausis Ze signis morbor. diut. Cap. v. pag. Io. et De Symplomat. eausis Lib. II. cap. v. Cliarier. Tom. VII. pag. 8. ia γ H. Boesu. Inuit.
137쪽
bitis ab utroque morbo convaluit. Sceretionibus enim imminutis minus aquosi laticis colligebatur in ubdomine ; dum simul minoribus vasis minus plenis sicilior fiebat resorptio extra valatae lymphae per venas bibulas.
M lNOR CONSUMTlo , PARCIOR APPETIT Us, MAClEs . Cum enim omnes excretiones minuantur, non multum perit de corpore ἱ dc tam eusensim emaciantur aegri , quia per sola vasa majora fit adhue bona et risculatio, minora vasa collabuntur vacua. Accedit , quod mordaces animi curae, quae melancholicis temper adsunt , torositatem eorporis multum. minuant. Aretaeus pulcherrime descripsit e illa symptomata , quae me. lancholiam comitari solent, & inter alia dicit : His igitur eorporis macies ades, decolares sunt, oe in iuventa seuescunt σα atquι ob Amacbum ergaeibos male affectum esto satiantur cibo inlato O c. Interim tamen quandoque melancholici inveniuntur satis voraces , praecipue illi , in quibus simul acida acrimonia observatur vide f. ito 3. , & morbus jam in pejorem statum vergit. Ubi enim c d omnium ignari, suique ιmmemores, rn morem bosiarum vitam degunt, corporis quoque babitus in peius labitur: colore foeda ea
atro Urιssique commixto tιnguntur , Bbi inferius bitis descendat atque exeat, Ie quoquoversum per corpus cum sanguine diffundatur. Voraces quιdem, nihιlomi. nus tamen extenuati sunt, quoniam Iomnux in eis neque cibo neque potu membra
oujirmat, sed vigilia ad exterius m et oe d PUM . Utrumque in praxi vidi, magnam nempe voracitatem, & pertinax ciborum fastidium: in utrocueeatu aderat macies.
ΜΟΕsTITIA, soL TUDINIS AMOR. Signum hoc sere pathognomicon haberi potest: nam in morbo hoc incipiente absque causa tristes heri inciis piunt, morosi, reliquisque hominibus se prudentiores credunt ', tune con fortia fugere incipiunt, solitudinem anxie quaerunt, ne uni di eidem coisgitationi affixa mens turbetur. Optime hunc melancholicorum liatum n lavit Hippocrates e dicens: ω μετασιγῆι Θυμ- M. . Trui, tias cum flentio bominum aversationes. Ubi simul notari meretur, quod textus ille Hippoctaris videatur confirmare observatum illud practicum Celeberrimi ad modo memoratum . quod nempe melancholia luperveniens hydropiillam curet quandoque. Dicit enim sippocrates in illo textu, leucophi dimaticos eurari di arrhoea; dein addit, quod tristitiae cum flentio. & hominum illae aversationes, leniter sive sensim hoc malum superent. In vcrsi ni hos quidem hujus textus illud verbum Uηκε sumitur pro oecidere, quia παπιρωσε)ω significat eo cere . verum idem illud vocabulum designat Inperare, vincere; atque ille sensus magis videtur quadrare huic locor nam flaccida eorporum leucophlegmaticorum mollities & serosa colluvies directe opposita .lunt atra bilariae & strictae corporis temperiei; adeoque patet ratio,
quare hydropica dispositio, succedente melancholia, possit tolli. ArrECTUA A Ni Mi Sce. Antea in Commentariis S. 7oo. , ubi de Delirio
138쪽
sebrili agebatur, notatum fuit, quasdam ideas in mente excitatas esse ad aisphoras. id est , nec placere multum. nec displicere; plurimas vero ideas comitari illud gratum vel ingratum , quod inevitabili necessitate eo git hominem, ut conetur illud ingratum removere vel destruere , & e eon. tra illud gratum conservare. Illi autem singulares animi motus, ab hoc grato vel ingrato, ideas comitante, nati, vocantur atrimi assectus. Cum autem Melancholici uni & eidem ideae pertinacissime affixi maneant , affectus animi hane ideam comitantes erunt pertinacissimi & validi . In reliquis, quae non spectant illud unicum, circa quod delirant, sapienter saepe ratiocinantur. Cum vero uni & eidem cogitationi inhaereant , &consortia fugiant. tandem tota mentis attentio fixatur in hoe unum, &a reliquis veI omnino non , vel saltem admodum parum , afficiuntur . Μemini me sapientem in reliquis omnibus vidisse virum , qui dum audivisset plures a cane rabido demorsos fuisse factos hydrophobos , licet& venae sectiones & aba optima remedia tentata fuissent, incidit in hane opinionem , dirum illud venenum , dum sorte iisdem lanceolis usi suis. sent chirurgi in venae sectionibus instituendis . sparsum apud plurimos
homines latere posse, atque denuo aliis communicari. Hinc a nullo moris talium tangi se patiebatur, ut tantam calamitate ri vitaret. Nec conjugis aut liberorum amor a severo hoc proposito abducere poterant prudentem
in reliquis virum. Faber lignarius, cujus historiam scripsit Aret eus II J, domi artem suam prudentillime eolebat , eum operum exactoribus paci. scebatur . pro laboribus justam mercedem poseebat : sed simul ae domo sua eprediebatur, incipiebat suspirare, angi ; 3c si longius procederet ,
insaniebat pessime: si vero cito recurreret ad ossicinam tuam, iterum re si pilcebat a TORPOR AD ΜOTUs. Dum attentissima mente aliquid considerare volumus, sopimus omnes sensus, si stimus omnes motus voluntarios. Μ edita. bundus in mulio Philosophus quam quietus sedet i Dum inter ambulandum confabulantes amici de graviori quodam negotio tractare incipiunt, mox silunt gradum. Cum autem Melancholici soleant attentissime uni Ze eidem cogitationi inhaerere . hine quietem amant ac solitudinem , & desueseunt movere corpus. Diuturnam autem corporis quietem semper sequitur to por ad motus, cum & procedente moria magis magisque deficiant tenui Lumi humores, qui ad motum muscularem peragendum requiruntur. Simul attentissimae mentis applicatione perpetua ad unum objectum multum de
iisdem humoribus coniumitur, uti ad praecedentem paragraphum dictum suit. SUMMA TAΜEN sIΜuL STUDii &e. Nulli citius profieiunt in studiis, quam illi qui possunt constanti mentis attentione idem objectum considera. re, cum aliis comparare, tuncque judicium sormare ex pluribus ideis eum se mutuo collatis, per attentionem praesentibus redditis menti . Verum. melancholicis , uti antea dictum suit, proprium est, ut eidem cogitationi in De cari. dc ina. morbor. diutura. Lib. I. cap. v I. pag. 31.
139쪽
MELANCHOLIA. oy4. Ioy . pertinaciter inhaereanL; & vehemens mentis exercitatio, noctes atque dies in unum fere objectum occupata s. εος 3. , inter melancholiae causas reis censita fuit: ideo Celsus g dixit, literarum disciplinam, ma Mi sudio agiis
ratam , animo praecipue omnium maxime necessariam esse, sed crepori mimieam.
Hi ne illis , qui in hune morbum inclinant , selix saepe dii positio est , ut in istudiis magnos profectus faciant, & nisi curis suis quandoque gaudia interponant, animumque exhilarent, pessime assiciantur. Contrarium Ohtiisnet in junioribus, qui ab hoc morbo immunes sunt , & a quibus severi etiam paedagogi impetrare nequeunt , ut attentam mentem studiis adhi. beant, ludicra semper sere cogitantes & facientes, si impune liceat, dum fingunt se esse attentissimos. Eruditos autem illos labores amant melancho. liei & serunt quam constantissime; quod Areι-- δὲ notavit, ubi desto is machi affectibus agens melancholiam optime descripsit, dicens: Illi, ut erv. Hautur, laborant, or eius ea a multa perferunt, quibus ines divinaescientiae cupivitas I qui cibi pars nia o vigilsis maceramur , qui doctos In aes
ς. Iosue. Abet ergo pro materie terram & oleum spissum sanguinis, unita, compactaque simul: quae prinut liquidiore, blandiore, diluente parte magis privata, quoque ipsa magis condensata, tenacius mista, & diutius nata, eo es-fectis pejor , eo curatu dissicilior est.
Fixissimam sanguinis nostri partem esse terram & oleum spissius sanguinis, Chemici demonstraverunt; & de hac re ad g. roya. dictum suit i tuncque constitit, mobilioribus dissipatis, uniri haec spissiora, quae se causam materialem hujus morbi constituunt. Verum simul ex dictis sponte patet, varium posse esse huius morbi gradum , prout liquidior pars magis vel minus e sanguine dilli pata fuerit ,
adeoque reliduum crassamentum magis minusve cohaeserit. In prire is autem& hoe notandum est , liquidissimam & diluentem partem nostri sanguinis esse s mul blandiorem reliquis. Docet enim Chemia . leni calore maximam partem tenuis aquae de sanguine exhalare . quae vas s chemicis excepta decollecta vix ullum saporem & levem tantum odorem, exhibet e verum ex res duo erassamento, post hanc partem aquosam ex pullam manente, a uincto igne prodeunt sales & olea latis acria. Adeoque jactura partis mobili iasmae & fluidissimae sanguinis non tantum inducet tenacitatem, verum s. mul & augebit residui aerimoniam; quod inprimis notari meretur ad intelis ligenda illa , quae a Fos. dicentur. Illa autem acrimonia, oleolae S te
reliri parii sanguinis involuta, manere potest diu , ut minus laedat ἔ ubi
140쪽
ν. ro93. Io96. Io97. MELANCHOLIA. autem postea incipit solvi illa atrabitaria saburra, tune illud aere se ma. nisestae pessimis effectis.
Cum autem sanatio hujus morbi ab eo inprimis pendeat, ut restituatur illud perditum mobilissimum massae sanguineae, & solvantur immobiliora inter se unita; sponte patet, tanto pejorem morbum esse, quant6 diutius duraverit, eum semper magis pereant liquidissima , di tenacius haereant
S. ios 6. TNde diagnosis, & prognosis quae clarior ex seque I tibus patent, quin &sanationis ratio hinc constat.
Ex eausis praefressis, g. ro93. enarratis, novimus metuendam esse me. Ianeholiam: ex Iagnis autem mutatae sanitatis, quae I ' . recensentur,
scimus hunc morbum jam adesse, saltem in primo suo stadio, dum atra biis larius humor aequabiliter adhue circulantibus humoribus mistus est, & non. dum ad quaedam viscera depositus . Prognosis ergo est, metuendum esse , nisi prompta succurratur medela, ne in vasa hypochondriaea depellatur . 3e in illis fixa haereat, tuncque adhue pejora mala faciat, & magis dissicilem curam: reliqua autem , quae ad prognosin universalem melancholiae spe Gint, debent ex sequentibus deduci. Sequitur nune, ut de sanatione meis lancholiae in primo gradu adhuc constitutae dicatur.
S. Q Tatim enim ac initiis primis lo 93. io 9 . , causa,
effectuve, se prodit, animo assidua objectorum variatio concilianda, & quidem ipso ignaro; eligenda autem, quae assectui praedominanti oppositum in aegro creare solent; diluem tibus, demulcentibus, paregoricis, narcoticis, quiete, conciliamdus somnus est; aere utendum humido tepescente; cibi dandi leves, liquidi, sanis humoribus similes, recentes, blandi, vi leni seponacea laxantes, atque in horum usu diu persistendum: m dicamenta danda diluentia, acre demulcentia, oleosum terrestre resolventia, vasa laxantia, leni stimulo expellentia, ut theci bene maturorum fructuum horaeorum , mellita, olera , juscula ex his consecta; aquae minerales ; potus optimus pii sana mellita leviter, abstinentia sedula a causis mali lo 93. .
Cum morbus hic mora diuturniore, & perennantibus causis, quae illum prodixerant, semper peior fiat, patet satis, in morbi initio statim essicacem medelam adhibendam esse. Notatum autem suit g. ioso. , hune morbum initium ducere & ab humorum illa degeneratione, quam atram bilem di x runt Veteres, & a mente, dum uni ae eidem cogitationi pertinacissime inis haeret: tu neque pariter in eorpore nascitur atra bilis, licet non praeexstiis rem antea. Adeoque duplex curatio indicatur: una quae sic disponit me