장음표시 사용
121쪽
iniri.Oportet autem filios ouidem existiniare pueros: uxores autem alienas intueri tanquam proprias filias.Voluptates autem continere,ventrique & iis quae sint insea ventrem dominari,esi maximi in Perii. Si enim ne digitum quidem temere mouere pei mit tit sapienti ratio,Vt con litentur Stoici: quomodo non multo magis iis qui sapientiam persequuntur, in eam qua coituitarticulam dominatus est obtinendus Atque hac mihi quidem de causa videtur elle nominatum pudendum, quod hac coiporis parte magis quam qualibet alia cum pudore utendtim sit. Natura enim scut alimentis,ita etiam legitimis nuptiis quantum conuenit, confert,ct decet, nobis uti permisit. Permisit autem appetere liberoru procreationem. Quicun
que autum quod modum cxcedit persequuntur,labuntur in eo quod est secundum naturam,per congressus qui sunt praeter leges seipsses laedentes. Omnino enim recte habet nunquam cum adolescentibus, perinde ac cum foeminis,veneris uti consuetudine.Et ideo non este in petris & lapidibus seminandum, dicit qui a Mose factus est Philossephus, quoniam nunquam actis radicibus senitalem sit semen naturam suscepturi im.Verbum itaque per Mosen apertissime praecepit: ET CUM MA-scvLo non dormies sci minino cocubitu, est enim abominatio. Accedit his quod ab omni quoque arvo sceminino, pi aeterquam a proprio,ex diuinis scripturis collicias, praeclarus Plato consuluit,lcge illinc accepta: ΕΥ v x ORI proximi tui non Ibidem. abis concubitum seminis,ut polluaris apud ipsam. Irrita autem stini & adulterina concubinarum semina.Ne semina ubi non vis tibi nasci quod seminatum est. Neque ullam omnino tange mulierem praeterquam tuam ipsius uxorem , ex qua sela tibi licet carnis voluptates percipere ad suscipiendam legitimam successionem. Hic enim tutioni s la sunt legitima. iis quidem certe qui diuini muneris, nempe Cpincialis sunt participes,semen no est abiiciendum,neque iniuria assciendum, neque tanquam si comibus semen mandes seminandum est. Hic ipse ergo Moses cum ipsis quoque prohibet uxoribus congredi, ii sorte eas detineant purgationes menstruae.
mon enim purgameto corporis, id quod cst maxime genitale seminis,& quod mox i, i
homo futurum est,polluere est consentaneum,nec sol dido materiae pronuuio, &quae expurgantur inquinamentis inundare ac obruere.Semen autem generationis oegenerat ineptumque redditur,si matricis sulcis priuetur. Neque vero ullum vnquam induxit veterum Hebraeorum coeuntem cum sita uxore pregnante.Sola enim . oluptas sit quis ea etiam utatur in coniugio,est praeter leges,& iniusta,& a ratione aliena. Rursus autem Moses abducit viros a praegnantibus, quousque peperciant.
Revera enim matrix sit, vesca quidem collocatast per intellinum autem quod Reeium appellatiar posita,extudit collum inter humeros in vesica:& os colli, in quod venit semen implatum occluditur, rursus ille inane redditur partii purgato: Ductu autem deposito, deinde semen suseipit. Neque vero nobis turpe eli ad audit ominutilitatem nominare partes in quibus sit scutus conceptio,quae quidem Deum subricari no puditi t. Matrix itaque sitiens siliorum procreationum sumen suseipit, probrosiimque di vitupcrandum negat coitum,post sationem ore clausb omnino iam libidinem excludens. litus aut cm appetitiones, quae prius in amantibus versabantur complexibus, intro coiaci sae,in proci catione sobolis occupatae, operantur una cuna .
opitice. efas est crgo operantem iam naturam adhuc molestia afficere, superflue prorumpendo ad petulantem iniuriam. Petulans autem iniuriis,& multa habet nomina,&est multiplex.Postquam autem ad hanc veneream conuersa fuerit in ira derationem Graece λαο Maidest, lasticia dicitur,quo nomine signiscatur libidini si popularis & incesta in coitum propensio. Quae cum aucta suerit, ni na simul morborum conuenit multiti ido, videndi desiderium, vinolcntia,' amor in millieres,luxus quoquc,& simul Vnixtersum voluptatum stlidium. In quae omnia tyrannidem obtinet cupidita .His autem cognatae innumerabiles augentur assectiones, ex quibus mores intemperantes ad summum prouehun tur.Dicit autem scripturur it N rvst inten perantibus flagella,& siis plicia hi uneris insipientum, vim ii
temperantiae,constant cinquo toleratiam vocans humeros insipientum. Quocirca
122쪽
AMova a seruis tuis spes itisnes,&indecoras inquit, piditates auertet me. Vin Atris appetitio, & coitus ne me apprehendant. Longe ergo int arcenda plurima insidiatorum maleficia.Non ad solam enim Cratetis perain, sed etiani ad nostram ciuitatem non nauigat stultus parastus,nec scortator litudinotus qui clune valde exultat non dolosa meretrix,nec ulla eiusmodi alia voluptatis belua. Multa ergo nobis per totam vitam seminetur,quae bona si & honesta,occupatio In summa er o vel iun i matrimonio,vcl omnino a matrimonio Durum di mundum esse oportet In inuaesti me enim id versatur,& hoc a nobis declaratum est in libro de continentia.Ouia si hoc ipsum, An ducenda sit uxor,Veniat in considerationem: crao
modo libere permittctur,quemadmodum nuti imento,ita etiam coitu semper uti, tanquam necessiario Ex eo ergo videri Possunt nerui tanquam stamina dii ferri,Min vehementi conerest iis intensione dis umpi. Iam verδ offundit etiam caliginem ensbus Robur quoque interrumpit. Patet hoc & in animantibus rationis expertibus & in iis quae in exercitatione versantur corporibus. orum hi quidem qui
abstinent, incertaminibus superant aduersarios:illa Vero a coitu abducuntur, at-oue adeδ vix circumaguntur & trahuntur,omnibus Viribus & omni animi imp tu nerfecte exinanitaei aruam epit sana dicebat coitum Sophista Abderites,existimans moibum immedicabilem. Annon enim consequuntu Holutiones,quae exinanitionis eiusdue quod abscedat magnitudini ascribunturi Homo enim ex homi ne enascitur & euellitur.Vide damni magnitudinem.Totus homo per exinanitio- cirem coitus abstrahitur.Dicit enim: H O C N V N C os ex ossibus meis: & caro ex earne mea. Homo ergo tantum Exinanitur ssemine, quantus videtur coipote, est enim etenerationis initium id quod recedit. Quinctiam contuibat ebullitio materiae Tompagem corporis labefactat & commouet. Lepide ergo dixit ille, qui intermeanti quomodo adhuc rebus uteretur Venercis, respondens Bona verba quoso Leo vero lubentiissime isthinc,tanquam ab agresti & insano Domino profugi. Caeterum introducatur quidem & eligatur matrimonium. ult enim Dominus humanum neniis repleri,sia non dicit:Estotelibidinos nec vos tanquam ad coitum
natos voauit dedere voluptati.Pudore autem nos amiciat Paedagogus clamans per Ehechielem c incvNci DAMINI fornicationem Vestram. Aliquod tempus ad le- ominandum opportunum habent quoque rationis expertia animantia.Non coire autem ad liberorum procreationem,est secore iniuriam nazum,quam quidem oportet aaeistram acciscentes, quas prudenter introducit temporis considerationes dilietenterobs eluare,senectutem,inquam,&puctilem aetatem. His enim nondum concessit Illos autem non vult amplius uxores ducere.Sed non vult homines se Dei dare operam matrimonio.Matrimonium autem est filiorum procreationis adivetitio non nullo ac incerto ordine seminis excretio quae est & praeter I etes, & aratione aliena.Secundum natura autem nobis vita uniuersa piscesserit, si & ab initio cupiditates contineamus,& hominum genus,quod ex diuina prouidentia naicitur improbis &malitiosis machinationibus non intersciamus. Eae enim sibp - εtextu fornicationis,utentes medicamelis quae omnino ad exitium attrahunt, simul cum foetu omnem humanitatem consumunt.Caeterum quibus uxores ducere coneessum est iis Paedagogo opus silerit,ut non interdiu mystica naturae celebrenturoreia nec ex ecclesia,Verbi gratia,aut ex foro mane rediens, galli more coeat quando orationis,& lectionis,& efficacium quae interdiu sunt operum tempus est.Ve sinere autem oportet post conuiuiuria quiescere,& post fratiariim a tionem quae stoeo pro bonis quae percepimus. Non semper autem concedit tempus natura utrieraeatur congress sm atrimonii est enim eo desiderabilior cyniunctio quo di urnior . Neque verὁ noeiu,tanquam in tenebris, se immodeste & intemperantereerendum est,sed verecundia,tannuam lux rationis,in animo includenda est.Nihil ,hri m 1 Penelope telam texente differemus, si interdiu quidem texamus dogmata temnetantiae noctu autem ea resoluamus,cum in cubile Venerimus.si enim hone statem exercere Oportet,multo magis tuae uxori honestas est ostendenda, inhone
123쪽
sas vitando coniunctiones:& quia castὸ cum proximis verseris side d gnum e d
mo adsit testimonium.Non est enim,non est aliquid honestum apud eam reputamdum,apud quam honestas non est testata ac probata in acribus illis voluptatibus. Beneuolentia autem, quae fatetur se praecipitem ferri ad congressionem, exiguo
tempore foret,& cum corpore consenescit: nonnunquam autem etiam praesen scit, flaccestente iam&marcescente libidine,quando matrimonialem mmerati .nem ac temperantiam meretriciae voluptates iniuria affecerint. Amantium enim
corda si int volucria, amorisque irritamenta extinguuntur sipe poenitentia, amomque s pe vertitur in odium,quando reprehensionem senserit satietas. Impussic Tum vero verborum,& turpium figurarum, meretriciorumque osculorum , & huiusmodi lasciuiarum nomina ne stim quidem memoria tenenda,beatum sequentibus Apostolum qui aperte dicit: ro RNic ATlo autem,&omnis immunditia,
vel plura habendi cupiditas, ne nominetur quidem in vobis, sicut decet sanctos. Re Plae Epicuriis, te uiso videtur dixisse quilpiam.Nulli quidem prosilit coitus,recte autem cum eo tagitur si non laeserit.Qui enim ex lege est,est periculosiis, nisi quatenus in liber
rum procreatione versatur. De eo autem qui est praetei leges dicit Scriptura: MV- idest principite, OER meretrix apro similis reputabitur.Qtiae aute viro subiecta est,turris est mor- L as. xi, iis qui ea Utuntur.Capro vel apro meretriciam comparauit affectionem. Mo tem autem dixit petitam adulterium quod committitur in meretrice quae custodi- Prouerb. s. M.tur: Domum autem & urbem,in qua sitam exercent intemperantiam. Quinetiam quae est apud vos Poetica,quo ammodo ea exprobrans, scribit. Mamias es Picitus coitus -- - nfodiuFor risu fue ureum tecum e Lό maxima pestis. Rursiisautem pudicos A continentes admiratur. Us desidem imminuimecia illa nec terra mu in stifra tulerim
violat matrimonium, qui id habet pro meretrice, & non audit Paedagogum clamantem: HOMO qui ascendit silper lectum suum,qui dicit in animo: sis me vi Melas. 13. dei Circa me stant tenebrae.& parietes sunt tegumenta mea, δ nemo aspicit peccata mea.Quid vereor ne meminerit altissimus Is quide est miserrimus, qui selos veretur hominum oculos existimat autem sore ut Deum lateat: nescit enim Scripturam dicere: Oculi Domini altissimi,diei non potest quanto sint Sole splendidiores.
Qui respiciunt omnes vias hominum,& partes occultas intellinunt. Itidem rursiis Paedagogus eis minatur per Esaiam,dicens: v As iis qui in occulto consilium ca- e. 19.piunt & dicunt. is nos videt sensilem enim lucem latebit fortasse quispiam, sed eam quae intelligentia appi ehenditur minime latere potest. An ut ait Heraclitus,id quod nunquam occidir, possit latere quispiam Tenenras ergo minime obtegamus, etenim lux in nobis habitat: ET tenebrae,inquit,ipsum non comprehendunt. Ipsa Io n. autem noctem illustrat honesta ac pudica cogitatio. norum autem virorum cogitationes lucernas quae dormire non possunt appellauit Scriptura . Quaquam ipsum quidem conari latere propter ea qus facit quispiam,peccare est citra ullam controuersiam.QDicunque autem peccat statim quoque facit iniuriam, non tam proxi-
mo si moechetur,quam sibi ipsi quia moechatus fuerit,quin & seipsiim omnino red ,. V ii
dit deteriorem,siaeque famae detrahit. Qui enim peccat,quatenus peccat, ipse est
seipse deterior,&ignominiosior.Omnino autem iam ei utique aderi intemperantia,ut qui vincatur a turpi voluptate. QDamobrem qui sornicatui Deo est omnino mo riuus,& a ratione tanquam a spiritu ut cadauer relictus est. Quod enim san muli. ., simulctum est, ut est consentaneum,pollui aversatur. Puro autem purum semper fis est cum tunica pu tangere. Ne simul ac exuitur tunica, pudorem quoque exuamus. Nam iusto tempe 4φ v '
124쪽
rantiam nunquam fas est exuere. Ecce enim hoc corruptibile induit incorrupti nein,quando cupiditas insatiabilis,quae fluxu quodam scietur in libidinem, eas tig ta a continentia, ct a corruptionis amore aliena, ternae temperatiae hominem tradiderit. In hoc enim saeculo uxores ducunt,& nubunt abolitis autem carnis operibus ipsa pura came induti incorruptionem,id quod est Angelis rivportione commoderatum pericquimur.Hac ratione Plato quoque in Philebo,qui suerat barbarae discipulus Plii losephis, impios &a Deo alienos eos mystice vocavit, qui Deum in ipsis habitantem, nempe rationum,corrumpunt,& quantum in se est, vitiorum suoium conii anctione polluunt. Non est ergo iis unquam mortaliter vivendum, qui Deo sanctificatur,neque ut dicit Paulus, membra Christi facienda sunt mem- η bra meretricis, nec Dei templum,faciendum est templum turpium affectionum. Recordemini quatuor di viginti millia fuisse propter imicationem extrusa. Ea autem quae euenerunt iis qui sornicati sunt,ut iam a me dictum est,sunt sigure quae
nostras libidines corrieunt.Poria autem Paedagogus monet apertist me. Posuet v A desideria ne ambules,& arcearis a tuis appetitionibus. Vinum enim S m lieres facient sapientes descere,& qui adhaeret meretricibus, euadet audacior. Putredo& vermis erunt eius haeredes, &efferetur in maiori ludibrio. Et rursus Non cessat enim iuuat e:Qiii autem voluptatem aduersis oculis intuetur, eomnat vitam suam Non est ergo iustum vinci a rebus venereis,nee libidinibus stolide inhiare, nec a ratione alienis appetitionibus moueri,nec desiderare pollui. Ei autem Q li qui uxorem duxit, ut qui tunc sit agricola,serere permissum est, quando tempus sementem admittit. Aduersus aliam autem intemperantiam optimum itidem est medicamentum,ratio. Fert etiam auxilium penuria satietatis, per quam accendi libidines,prosiliunt ad voluptates.Ergo nec sumptuosa vestis est assumenda , si . cui nec cibus varius.Ipse certe Dominus in animum,& corpus,& tertio loco in ea quae externa sunt praecepta diuidens, propter corpus quidem externa comparare consulit corpus autem administrat per animam,ammam autem erudit: NE soLic iri sitis animae vestrae, inquiens, quid comedatis, neque corpori vestro quid induamini. Anima enim plus est quam cibus,& corpus quam vestimentum.Et sui iungit apertum doctrinae indicium: CoNsIDERATE coruos quod neque senilia D nant, neque metunt, quibus non est Venus, nec horreum,& Deus nutrit ipses. Non vos praestatis volucribus Et haec quidem de nutrimento. Similiter autem de veste quoque praecipit,quae rerum externarum tertium locum obtinet: c o N s io uRATE, inquiens,lilia quomodo neque nent, neque icxunt. Dico autem vobis, quod neque Solomon induebatur ut unum ex his. De diuitiis autem valde se iaci
bat Rex bolomon Quid est itaque floribus pulchrius & floridius' Quid est autem liliis vel rosis delectabilius' si AvTEM fimum quod hodie est in agro, & cras
in clybanum mittitur,Deus sic vestit: quanto vos magis modicae fidei l tr.vosnε quaerite quid comedatis aut quid bibatis. Hic haec particula: QS i D, cibi v rietatem expulit. Id enim significatur ex Scliptura. Ne liciti sitis quaenam come- Edatis aut quaenam bibatis. De his enim esse s licitum,est nimia plura habendi cupiditas ct delitias aipuit. Scd si comedere per seselum cogitetur, est at mentum nece si itatis,&defectus repletio,ut diximus.Quod cst autem amplius, est ex supe suo.Quod est autem ex superfluo, est e a Diabolo declarauit Scriptura. Sensum autem planum facit quae sequitur dictio: Cum enim dixisset: Ne quaerite quid comedatis&quid bibatis,subiunxit: ET NE sublimes esseramini. A veritate autem sublimes et serunt arrogantia & delitiae,& quq in rebus si peruacaneis versatur,d lectatio, abducitaveritate.Quocii capulcherrime quoque dicit: HAEc autem mnia gentes mundi quaeriint. Qui immoderati sunt&insipientes, sentes fiant. Quaenam autem haec dicit Delitias, delectationem,cupedias,obs niorum voracita- νtem, Ic ingluuiem. Haec sunt illud: in i D. De selo autem nutrimento, sicco stilicet&humido,ut quae sint necessaria: sciτ, inquit, pater vester quid vobis opus sit. Quod si nobis omnino innatum est ut quaeramus, ne quaercnim facultatem in
125쪽
delitiis perdamus, sed eam ad veritatem inquirendam excitemus. Quaerite enim, inquit,regnum Dei, k quae ad alimentum pertinent adiicientur vobis. Si ei sodevelle,&delitiis, rebusque superuacaneis, tanquMnno necessariani omnino cuiam tollit, quid cessendum ei cum dicere de nimio oriratus studio: de tinctura lanarum, varietate colorum,supersua cura gemmarum;auri Haboratione '. capillis ortilici
sis,& intortis crinibus' Quid de sucata oculorum pictura, quid de viilitonibus. pui purissi ac cerus e lacationibus, tinctisque pilorum coloribus, impiobrisque huiusmodi artificiorum fraudibus Annon hoc quoque rcctὸ coniiciendum eli, id quod
de sceno paulo ante dictum est, de his ornamentorum maioribus, qui a tempus antia&vero animi ornatu alienissint, optime posse dici Agerentini cu inuti diis, re nos lierba qui sumus Dei gratia irrigati. Tonsi autem ruisiis exorimur, ut plui ilius stendetur in libro de resurreetione. Fienum autem turba promiscita allegorice dicitur,quae se ad momentaneam laetitiam applicat: quae floret paruo tempore, quae iii perstua ornamenta,quae gloriam,quarq iiduis potius quam Veritatem sectatur, 'itiae non ad aliud apta eliquam ad ignis incendium. Ho xi in i D AIi,d: cit narrans Di Is Dominus, erat valde diues,qui induebatur pulpura & bysso, qui oblectabatui quotidie splendide. Hic erat scenum. Mendicus autem quidam nomine La Zariis, abiectus erat in vestibulo diuitis, ulceratus,cupiens repleti iis quae cadebant de inciis adiuitii. Hic est herba: sed ille quidem diues puniebatur ad inferos, o qui ei let ignis particeps. Hic autem rursus germinauit in sinu Patris. Laudo ergo de admiror teterem Laccdemoniorum ciuitatem, quae solis meretricibus floridas velles&aurum mundum gestare permisit, a probis mulieribus mundi studium ausserens, iucd solis meretricibus se ornare concederet. Contra autem At lieniensium Principes qui ciuilem vitae serinam expulerant, togae virilis obliti aurum gestabant,& tyaribus tu- nicis amiciebantur: Crobulo,quod est vestimenti sentis,aureo induc bantur adiunctis cicadis ornati,omim sutim re vera terrestrem,Cynedico quodam fallu & ariogantia monstrati tes . Horum autem Principum aemulatio . ad alios uoque Ionas peruasit, quos Homerus esse eis minatos ostendens,Vocat inmmλους hoc est, vestimenta trahentes. Ii ergo qui pulchri simulachrum,nimium scilicet ornatus itudium, non autem ipsum pulchrum & honestum attendunt,specioso nomine, simulaclirorum cultum rursus inducentes, a veritate longe sunt releganda: cum opini
ne non scientia pulchri naturam somnient,& est vita quae ab eis bicapitur profundus somnus ignoranthe. An non oportet nos excitatos,ad id quod vere pulchrui es de ornat si c5 tenderel& id illi assequi desiderare. relinquentes quae hic sunt mundana, ipso 'mundo,hoc est vero ornatu gaudentes, priusqua persccte obdormiamus: l . Dico ergo homine no alia de causa opus Labere vestimetis,quam ut tegatur colpus,
. 4 a rad maxima si ora & vehementes aestus propulsandos,ne nos laedat ambientis aeris immoderatio. od si hic est vesti copus, vide ne non alia quide viris, alia vero fruminis vestis tribu eda sit. Tegi enim utrisque comune est, quoad 3iodii co mcdere dc bibere.Cum ustis itaque sit c5is,csistri ictionem similem coprobamus. Queadmodu enim utrisque coe est ut egeant iis quae tegant, ita a quibus tegedi sunt ei se opol tetsi milia et si oporteat huismodi tegumentu assumere, quo sint haemi natu celandi euli. Et si enim scemina propter imbecillitate longe plura cocupiscat, id malae educationis costietudini tribuendu est, per qua se penumero viri iti in ilis vitae institutis educati euaserunt,mulieribus magis eliceminati. No est igitur eis hac in re cedenda. Quod si se eis aliquantulu accomodare oporteat, vestibus qui de paulo mollioribus eis uti cocedendum est dumodo nimis si abiit iter per summa liuitii iam laborata opera, curioseque in texturis plicaturae longissime amandentur: auri fila,c Indi coi 1 res,& opcrolbs bombyces valere iubentibus. Est autem bombyx primum volanis, 1 deinde aspera ex eo nascitur eruca post quam in tertia metamoipho si innovatur papillo,quem nonnulli Graece appellant x K Ir Ex quo longuli 3 istamen nascitur, quemadmodum ex aranea tela araneae. Superilua enim haec & pei spicua mentem minime constantem arguant, litae cxisu O cxpanso vulo, tanquam quodam
126쪽
lenocinio, probrum eorporis illiciunt. Non est enim amplius tegumentu mollis aedelicata vellis,quae nudam figuram non potest occulere. Eiusinodi enim vestis in corpus incidens mollius ipsi corpori imprimitur & applicatur , figurae carnis instar aliaerens:& mulieris typum ita exprimit,ut vel non videnti manifesta si tota constitutio corporis.lteiiciend. x quoque sunt vestimenti tincturae Ipsae enim &ab vG& a veritate longe remotae fiant,praeter id quini ex eis morum oritur reprehenso. Neque enim est earum ulus utilis: Nam nec ad fiagus propuliandum est aptus, nsque ad tegumentum habet aliquid amplius quam alia vestis nisi ibium vituperium. Eoibris autem delectans suauitas male habet auidos,eos ad stultam impellens lippitudinem. Atque eos quidem qui stant candidi,& non intus adulterini, candidis &minime curiosis ae operosis vellibus uti est conuenientissimum. Aperte certe &pure Daniel Propheta: Postri sent, inquit throni, & sedit sit per ipsis, ta quam vetus dierum,& eius vestimentum album sicut x. Tali veste utentem D minum,invisione se vidis ledicit Apocalypsis: vi Di animas eorum qui testes Herant sub altari,& data est unicuique vestis candida. Quod si opoleteat etiam alique alium colorem quaeiere, naturalis veritatis per se tinctura si issicit. Vestes autem, quae sunt fioribus similes,Bacchicis nugis & initiorum mysteriis relinquedae sunt. einde vero purpura,& vasa argentea,sunt, ut dicit Comicus, Tragiciis & non vitae utilia.Vita autem nostra quid iis potius quam pompa est existimanda. Tinctu
ra itaque Sardiniaca,& alia Omphacina seu oIeasina,& alia viridis rosacea & co cina, &alis innumerabiles tinuum ,excogitae sunt 1 temicioss delectationibus.
Quo si ut visias iam sit vestis non autem inte4umenti. Quae autem ex auro assabia facta,&quae purpura tincta sunt,&hae animalium quae vento seruntur delitiae,&ille unguentis de libutus Crocotus,& siaspiciendaru membranularum pretia ingentia,& variegatae vestes,quae in purpura habent animalia,cum ipsa arte valere iubenda sunt Qti id enim prudenter ac praeclare secerint mulieres,quae, ut ait comoedia, foribus tincte,Croc tum gestantes,atque fucatae sedent Aperte itaque sit adet Paedagogus: IN AMICTu vestis neglorieris,neque in omni gloria quae est praeter leges esseraris. Eos certe irridens qui mollibus vestibus induti sunt,dicit in Evangelio: nces qui investitu glorioio&delitiis degunt,ssint in terrenis regiis. Regias dicit terrenas,mortales ac corruptibiles, ubi est vana honesti opinio,inanis floriae ambitio,error,& adulatio.Q9i aulam autem coelestem obseruant quae est circa omnium Regem,incorruptibilem animae vestem nempe carnem, sanctificant. &peream induunt incorruptionem.Quemadmodum ergo quae non nubit, Ibit Deo dat operain,& eius cura non diuiditur: Pudica autem quae nupsit, vitam cum Deo& cum marito diuidit:quae autem aliter sertur, tota coniugii,hoc est, vitii efficitur. Eodem modo pudica mulier, ut ego quidem sentio, quq marito dat operam , pia est & rei igiosa citra ullam fetionem: actae autem immoderato ornatus studio tenetur,&a Deo&a pudico coniugio excidit,ut quae maritum ornamento permutet.
Quemadmodum Argiva illa meretrix, Eryphile inquam. Auri quae pretium sit psit pro coniuge charo.Quocirca Caeum Sophistam iure approbo, qui virtutis &improbitatis aptas describit imagines.Quarum hanc quidem fecit sinpliciter stantem,candida veste indutam de puram,nempe vitetu tem,sbia verecunilia ornatam. Talem esse oportet sidelem mulierem,nempe virtute praeditam cum verecundia. Alteram autem contra inducit,nempe improbitatem,supersua quidem de varia veste indutam,alieno autem colore exultantem: motus eius & habitus comparatus ad delectationem describitur, non secus ac meretrices. Qui ergo rationem seu Verbum seqititur, nulli turpi voluptati adbaerebit. Et ideo quia in veste usiim affert praeserendum est:& si Verbum hoc canit, per David dicens de Dominom ELECTA
v xxv Nτ te filiae Resum in honore. Astitit regina a dextris tuis in vestitu deaurato & fimbriis aureis circumamicta non luxuriosas ac delicatas vestes, sed integinac incorruptum, ex sde contextum Ornatum eorum qui consecuti sunt misericordiam, nempe ecclesiae,significauit. In quassesus a dolo alienus splendet ut aurum,
127쪽
& smbriae aureae sunt electi. Qucd si etiam propter Deminas sit ali mi id relaxanidi texenida quidem est suavis vestis&tactu mollis: scd non sicut pieturae, est ad visus
delectationem colorum varieganda soribus. Pi inra enim tempore evanescit: Ablutioncs autem,cxtersiones,ac constipationes, ae vcnenaris tinctui aesticeis lanas inficiunt,imbecillas vestium texturas effici cint . Hoc aut cm nee ad bonam quid. mdomus administrationem aptum est. Est autem maxime ineptum G indecorum,pe-ila' Xystides, ephaptides, lenasque ae tunicas stupere & admirari:& quae, ut ait
Homerus,Velant circumquaque pudorem. Pudet me, ut vete dicam, cum videam tantum cium effundi ad tegenda pudenda.Veius enim homo qui erat in paradiso, ramis de foliis dimetiebatur testamentum pudoris. Ntinc autem cum nobis oues fa- es p. bricatae snt, ne similiter ac es simus insipientes. A ratione lutem seu vel bo inuit uti, sumptuosas vestes redarguamus dicentes: Ellis pilioui uin. litiam si se laetet
Miletus, etiamsi laudetur Italia, etiamsi seb pellibus pili custodiamur, quoium
nonnulli insano amore tenentur: nobis quidem certὸ nullum est studium in ea eoii serendum Beatus autem Ioannes despotiis litoque olatum pilis, qui delitias redo lent pilos camelorum elegit, & eis se vestiit, simplicem vitam &a dolo alien.im re praesentans. 1el enim comedebat & locustas,dulcem & spiritalem cibum: a fistu a-
lienas & moderatas vias Domini p parans. Se enim certe purpurea chlamyde indulset,si ullam urbani fastus curam gessisso. sed cum in solitudinum quietas, ri an e quille cum Deo versiturus se recepisset, ab omni inanislxdio, vanaque boni specie, rdidoque ac illiberali decore se i emouit. Ouina autem nolle Haias utebatur indumento,& ouinam pellem stringebat zona facta expili,.Esaias vero alius Pro pheta,nudus erat, & millis utebatiar calceis. Saepe autem sacco citroque utebatnr, Har.is, quod est indumentum humilitatis. od si etiam vocas Hieremiam, is cingulum solum habuit lineum .Quemadmoclum autem bene nutrita corpora, si nuda sint, vires ac vigorem Veietius indicatur ita etiam pulchri indo morum, si ineptis nugis non inuoluatur, magis indicat animi magnitudinem & magnificentiam. 8 Trahere autem vestes ad summos usque pedes demissas,valde est arrogans ct sit perbii, quod ambulandi actionem impedit, cum vestis instar verriculi, quae in seli sunt sipe, sciei, sordes secum attral tme stadiis quidem & enervatis his saltatotibus, qui cisnaedi, cam turpitardi nenim itam in scenam transferunt vestem cum tanto dedecore dic. nuentem despicantibus: Mibus exquisitae vestes, fimbriarumque dilatationes,& curiosis irarum numeri, illiberalem ac sbrdidam sγrmatum mollitiem indicant. Quod si quis 'talarem Domini vestem adducit, variegata illa tunica ostendit it res Sapientiae, varias,& quae non flaccescunt Scripturas,eloquia Domini,quae veritatis s endoribus refulgent.Eiusinodi alia veste Spiritus Dominum per David induit, lκ psallens. co Ni Essio NEM decorem indutus cs.Inducens lucem, sicut. Pal. io vestimentum.Quemadi nodum ergo vestium compositionem, honestam,&ab eo quod est indecorum mundam esse oportet sta etiam vitanda est usus immoderatio. Neque enim, sicut 'I .acaenas virgines, silpra genu vestiri honestum est. Nullam
enim partem sceminae nudari decorum est. Atqui posset quidem honeste dici vi bana & faceta illa vox quae dicta est ei qui dixerat, Pulcher cubitus: At non publicus:& tibi pulchrae sunt tibiae 'dicenina sed fiant status mei noriti.& si ieciosia facies, sed est eius tantum qui me uxorem duxit. Ego autem nolo pudicas s nutias praebere talium laudum causam iis qui per eius inculi laudes ut probrum eis assierant venantur.Nee vero sbium calcaneum nudare est proli ibitum, sed etiam caput tegere, &. vultum adumbrare iussum est. Neque enim honestum est corporis pulchritudinem esse hominum aucupium nec par cit ut purpurco urens velo,stamina velit aspici. Atque utinam pollet etiam a veste eximi purpura ut non in utemium faciem ire-ν elatores conuerteret. Atque illae quidem cum rcliquae vcstes admodum parum t xant,feceriint quidquid cupia ua eum suas inflammantes libid:nes. Qisae autem his stolidis & mollibus purpuris impense delectanitur,eas,ut sunt verba Poetae.Pum purea arripuit mors. Propter hanc itaque purpuram, e Tyrus,& Sidon, α quae re
128쪽
sio est mari propinqua Laconico maxime desiderantur.Quinetiam eamm tincts Ares & purpurae insediores,& ipsa conchylia in magno pretio habentur, propterea quod eomm sanguis producat piamuram. At etiam auidis pannis admiscentes dia is mulieres,& qui sunt ex viris est oeminati,sraudulentas dolosas que tincturas,insano quodam amore seruntur in immoderationem non amplius lintea ex Aegypto,sed quaedam alia ex terra Hebraeorum & Cilicum comparantes. Amorgina autem taceo & byssina: Delitie iam eorum appellationem immodice ludi scando trans miserunt. Porro autem oportet, t mihi quidem videtur, id quod tegitur,ex tegu
mento ostendere,se esse eo melius: ut templo imaginem,& corpore animam,& v ste corpus.Nunc autem contra omnino, i corpus quidem earum venundetur, nun aquam mille drachmas atticas inuenerit; unam autem vestem mille talentis ementes,
se esse vestibus utiliores & viliores arguunt. Cur ergo quae sunt rara &praetiosa plus quam ea que sunt in medio sita & vilia persequimini Qiἷoniam quod vere pulchrum,&quod vere bonum est ignoratis;& Dro iis quae sunt ea quae cile videntur, a stultis magno studio quaeruntur, qui perinae ac insani quae alba sunt tanquam nigra visione apprehendunt.
IMILIT E It autem in calceamentis stiperbae arrogantesqtie se ianae magnam quoque ostendunt mollitiem . Vere ergo turpia sunt illa sandalia, in quibus sunt aurea veluti donaria. c. inetiam circumcirca clauos soleis infigere aequum censent. Multae autem eis quoque amatorias salutationes imprimunt,ut v ci per terram numerose incedentes, meretricios spiritus in incessu insculpant.
Ualere ergo iubendum est aureorum & gemmeorum sandaliorum vanis artificiis,& crepidis Atticis &Sicyoniis, cothurnisque Persicis & Hethruscis. Recto autem seopo, ut veritati nostrae mos est,proposto, id quod eil secundum naturam eligendum est. lceorum enim usus hic quidem est ad tegendos pedes: Alius autem ad propulsandas offensones,& a montanis asperitatisus plantam psilis conseruans. Sunt itaque mulieribus albi concedendi calcei,nisi iter ineant,tuncautcm eis unctis utendum est. Neque enim sceminam decet pedem ostendere:&alioqui mulieri tener est sensiis ut facile laedatur. Vivo autem pulchre conuenit nullos habere ealceos,praeterquam si militet.Calceatum enim estis non paruam habet affinitatem cum eo quod est, esse ligatum.Optimum quidem est exercitationis gentis nudis uti pedibus & ad sanitatem & ad expeditam facilitatem, ubi non prohibeat necessitas. ubd si iter non ingrediamur,nec nudis incudere pedibus pati ponsimus,soleis utenuit m est. Eas autem Attici vocabant My δας quod pedes,quantuego coniicio, terrae appropinquarent.Tenuis ac simplicis calceaturae testis sui scit Ioannes, qui dicebat te non esse dignum soluere coirigiam calceorum Domini. Non enim curiosos aut sit perfluos is habebat calceos qui verae Philosophiae typum Hebraeis ostendebat. Hoc autem num quid aliud significe alibi ostencietur
ε M M A s autem ' suscas aut viride dc quae ab externi maris aestu e pelluntur, & quae ex terrae ramentis aeteruntur,adini rari dc sture est puerile. In pellucidos enim lapillos, propriosque ac peculiares color es,at ue vitra varia manno surri studio, nihil est aliud quam stultorum hominum qui trasuntur ab iis quibus inest pellens via sso. Ita etiam pueri cum ignem aspexerint,splendore addicti ad eum seruntur,clim quam sit cum tangere periculosum propter ignorationem minime animaduerterint.Tales stultis sunt mulieribus gemmae monilibus alligatae,&inclusa
129쪽
A inclusae torquibus,amethys,& Ceraunitae,& Iaspides, δ' topaeson, & smaragdus
milesia,merces pretiosissima. Maximi autem precii margarita inudum muliebrem per summam lasciuiam mirandum in modum inuasit. Ea autem nascitur in qu
clam ostreo pinnis non absimili. Magnitudo autem eius est quantus pc annus piscis oculus, nec pudet miseras totum suum studium in hoc Oii reo ponere, cum eis liceat salicta ornari semina empe Verbo Dei, quod utique Scriptura appellauit Margaritam,qui est pellucidus & purus Iesiis, qui est in carne contemplator oc lus,qui est ratio,qui perspicuus. Per quem caro est pretiosa quae aqua regeneratur.
Illud enim ostreum in aqua natum carnem contegit,ex ea autem margarita concia pitur.l x sanistis autem lapidibus stipernam Hierusalem, iste constructam accepi inus:& duodecim portas coelestis ciuitatis,lapidibus pretiosis assimilatas,suscipiendam Apostolicae vocis si aliam fgniscare admittimus. In pretiosis enim lapidibus collocati sunt coloi es, sunt autem ii pretiosi, alia vero remanent terrestris mat ria. Merito ergo symbolice sanctorum ex his aediscatur ciuitas. Ex inimitab:li it
que illo stoi elapi Lim florem spiritiis, ab interitus ilicet alienam & sanctam stilia stantiam, intellexere. Quae ergo quid sit inscripturis symbolicum no intelligunt, totae lapidibus inhiant, admirabilem illam defensionem at serentes: Quae ostendit Dominus,cur eis nonutamur' &, adsint mihi,cur non eis me oblectat &,quiburnam ergo facta sunt, si non nobis Eorum qui Dei vocem plane ignoraiierunt sunte eiusnodi voces. Primum enim quae sunt necessaria,sicut aquam &acrem, aperte omnibus suppeditat. aecunque autem non sunt necessaria,terra &aqtia abscondit. Et ideo aurum formicae fodiunt: ait rum Giγ'es custodium:amari teguntur margaritae.Vos autem curam superuacaneam ponitis in iis quae non oportet. Ecce totum coelum apertum est,& Deum non quaeritis. absconsum autem aurum di lapides ii apud nos strutantur, qui sint damnati capitis. inetiam scripturae repugnat,cum illa aperte clamet: QUAE TE primum regnum coelorum,&llaec
mnia adiicientur vobis..da si etiam vobis omnia donata sunt, di si vobis omnia concessa sunt,& si omnia vobis licent, ait Apostolus: sED NON omnia expediunt. Prodii xit autem genus nostrum Deus ipse ad communicationem, cum ipsi: o prior situm silium impertiit,&suum Verbum omnibus commune sit binimstrauit,& fecit omnia pro omnibus, iit ergo omnia communia, ne plura quam alii sibi vendicent diuites. Hoc ergo:adsunt mihi,& supersunt, cur non me iis oblectabo' non est humanum nec ad Acietatem pertinens.Illud autem magis charitatem arguit, Adsimi mihi,cur non impartiar pauperibus Q ii enim talis est, est perfectus, qui hoc impleuit: ni Lions proximum tuum sicut teiptam. Hae sunt verae delitiae,hic est pretiostis thesaurus. Quae autem fiunt in cupiditates impensae, interitus non siimptus locum obtinent.Scio enim Deum potestatem usias nobis dedi sse , verum eum usque ad id quod est necessarium,& vstim communem esse statuit. Absurdum est autem & turpe unum laute de luxuriose uiuere,cum multi esariant.inan- . to est enim gloriosius multis benefacere,quam magnificet abitare'Quanto autem prudentius,in homines quam in lapides & in aurum impenderet illo autem est
utilius ornatos habere amicos,quam ornamenta inanima :Cuinam autem agri tantum profuerint quantum gratificardi stat ergo nobis ut illud quoque quod obiicitur dissoluamus.Quinam ergo liabebunt quae sint silmptuosa&magnifica, si mnes quae sent vilia es frugalia deligunt' Homines, dixerimus: si absque ulla vel,
menti affectione & dii crimine eis utamur.Si nautem fieri non potest ut sint omnes siligi & temperantes. At propterusiam rerum necess arium,ea quae facile parari porsint sunt persequenda,hec superuacanea multum valere iubentes. Insiamma ergo ornamenta, ut quae ornatus satietatem asseirant, ipsum etiam mundum recusatili-ν bus sunt omnino exterminanda. Oportet enim eas intus esse ornatus,& pulchram mulierem internam ostendere. In sola enim anima pulchritudo apparet & tiirpit
do,& ideo is selus qui est virtute praedi ius,is vere est pulcher, bonus & lionestus,& selum quod pulchrum est & honestum, num esse statuitur. la autem virtus
130쪽
vel per pulsi rum corpus apparet,& in came emorescit,moderationis speciem am bilem ostendens,quando more; tanquam lux quaedam in forma resplenduerint. Vniustitiusque enim plantae dc animalis pulchritudinem, in uniuscuiusque virtute esse euenit. Hominis autem virtus ςst iustiti temperantia, animi magnitudo,& ietas. Pulcher ergo & honestus homo est qui est iustus & moderatus, de ut semelicam,qui bonus est,non qui diues.Iam vero milites quoque volunt auro ornat i, ut qui nee illud legerint Poeticum. ZMY- ringestinis .in betam, ut tultas en,
Caeterum ornatus quidem studium, quod virtutis minime curam serit, sed co pus sibi vendicat,boni & honesti studio conueub ad vanam gloriam, sunditus expellendum est. ae enim corpori non conueniunt,perinde ac si ei conueniant,adii insens,mendacii meditationem,& consiletudinis fraudem progeneraui non honestatem,simplicitatem,& 1 smulatione alienationem,& vere pueritiam, sed fastum,arrogantia,mollitiem & luxuriam ossedens. Istae vero veram pulchritudinem obscurant,auro eam adumbrantes, nec intelligunt quantum in se delicitam admittunt, se innumerabilibus vinculis alligantes, quemadmodum dicunt apud barbaros scelestos & malescos homines auro vinciri. Captiuos hos vinctosque diuites
Videntur esse aemulatae mulieres. Annon enim colli vinculum est torques aureus, moniliaque & quae Micloihil voeantur catenarum locum obtinent quae etiam Attica lingua eodem nomine,nem te ἀλύσεις hoc est,catenae appellantur. t alares aut
compedes, indecorum in pedibus foeminariam ornamentum vocavit Philaemon in synephebo. Peltacidus uestes, quem -- compedem
Cur ergo hic a vobis tantopere expetitur ornatus , nisi quod vos velitis, δ ει- minae , videri esse compessibus astrictas Si materia enim probrum eluit, est hoc suidem vitium quod minime interit.Ac mihi quidem videntur sua sponte vinci lis alligatae,gloriari de suis magnis calamitatibus.Ae sortasse etiam Poetica sabula adulterium committentem Venerem dicit filisse compreliensam elusinodi vinci lis,nihil aliud quam haec ornamenta,adulterii esse signa significans. Illa enim aurea quoque sui si edixit Homerus.Iam vero vel apertissima maligni sisna nequaquam pudet eas induere.Quemadmodum enim Euam Serpens decepit, ita etiam muli res alias mundus aureus,esta utens sei' entis figura, in probra suriose impulit,itempe muraenulas quasdam aureas & serpentes ad decorem effingens.Dicit itaque Comicus Nicostratus Catenas onili annulos,armillas, serpentes, periscelides,elleborum. Summa autem cum e rum ignominia omnςm mundum muliebrem recensens Aristoplianes ostedit in Titesinophoria Zusis. Adducam autem ipsa verba Comici,quae importunum vestrae insolentiae fastum aperte arguunt. Mitrae,redimicula nitrum,&acus .Pumex strophium,quae post locatur ianda,&posterius operci lum, cus,torques,componendorumque oculorum instrumenta,subtilis vestis line vitta, zona,instita, pr exta,multitia,cython,barathrum,encyclon, tun ca. sunt autem horum non dixi maxima,inaures,seminae,plastra, Botrylidon, bulae amphileae monilia pedicae, sigilla,catenae,annuli, cataplasmata, ampullae, capitis ligamina olisbi,sardia,ventilal,ra,clincieres.Esto quidem defessus sum, & indignor,dicendo tot earum ornamentorum multitu inem. Mihi autem in mentem venit aqMirari,quia eae non enecentur,dum tantum onus baiulant. O curam valde inanem.Q vanam & insanam gloriae cupiditatem. R itu meretricio opes ei sundunt in probra ae diaccora, suaque improha dc arroganti stoliditate Dei dona corrumpunt & adulterant,artem maligni imitantes. Dominus autem in Evangelio eum diuitem qui in horreis & apol secis recondebat,& apud se dicebat, Halbes multa bona in multos annos reposita, comede,bibe, istare, aperte stillium vocavit. HAea NiM nocte animam tuam accipiunt. Eaeciso parasti,cuius erund Apelles pictor