장음표시 사용
91쪽
DPM,non ira accipiendum est,quod pu dixitFns tacendi modo enim,cum ise m*s murac fres istoli qui en non erat Apostolus cum Chri sin hac nomauera Sereri P modo Hiar: Fgo accetu a Dommo, quod et tradi iuuis'Et nis sus de Viginibus praeceptum Do m non habeos Non Ignificat iras,e non effia enunciandus Non sere Igniscar cum tanta auctoritare Egestare ea E m esse,quanta seqvi nequear hummana ναμ s rei fides 'ex iis quae dicuntur m Euangela A Doctrina Christi quod docebat tu as cum pGectare sed
non ut Scribae σε Phar i scilicet cum adtatione. p. I C. O 'DUPLE EST METVLVnus demitu inchoat pinetiam conuenirine in metus eorum ius merus phciorum conuerruntur apeccatis. Alter uero Uisens, de quo etiam scis Damae Timete Dominum Omnes cincti eiu Poniam nil d es m ruentibus eum. p. N. 'PO TE R. Et quomodo Gregorius Napemula pessione orationis Domi Miseres P. tenentur peccatis iacant Pari r nocter , non bonum Deum uocare patrem ,sed a Mersarium'
Quod uel non consertemur labys,ut uocem Patrem non ex toto corde.
92쪽
wPAEDAGOGI me inseunt insecundo caro nilur .
ηδε indimentis sarigineari se . Primum. Quomon oporteat se augerere. 6 p. Quodnonopinusumptuosa ae magnificas piatailisnuta teneri. ω. I U. si omessi in conuiuiis Priarandus imus. IIII. Terseu. V. Te turpili io. VI.
Quaenam Observare oporteat eos qu; Lia de ciuiliter Dia' unt. V II. ungue ulti G coronis se utendum. V III.
cum a se in mηο gerere oporteat. IX.
raenam ὀ bberinum recreatione tractandusim. x. De calceamentis. XI. sivea cemmas σmundum aureumnom mmdere evadmirari Forteat. a II.
93쪽
CLEMENTIS PAEDAGOGILIBER SECUN D US.
Ropost Tu M itaque institutum ac scopum sequentibus, discripturas ad eam Paedagogiae partem, quae Vitae utilis futura est deligentibus; qualem esse in tota Vita eum qui Christianus dieitur, oporteat; summatim describendum est. Nobis igitur a nobis ipsis incipiendum est, & quomodo nos componere ac moderari Dyo teat. Compositi itaque proportionem &commoder tionem conieci intibus, quemadmodum ununquemque nostrum se in strum corpus gerere, vel potius quom
do id dirigere oporteat, dicendum est. Qi Iango enim quis a rebus externis, & ab ipsa praeterea Ouinione corporis ad mentem a ratione deductus, eorum quae in homine secundum naturam eueniunt contemplationem accurate persetioque didicerit , sciet non elle studium in res externas conserendum: hominis autem esse proprium , animae expurgare oculum, castam que & sanctam carnem suam tueri. Q enim ab illis pure emundatus exolutusque fuerit per quae est adhuc puluis, quidnam aliud seipsis habuerit coducibilius ad hoc ut recta via ingrediatur ad Dei comprehensionem Atque alii quidem homines vitiunt ut comedant,quod certe etiam rationis expertibus euenit animantibus,quibus nihil aliud quam venter vita est: nobis autem Paedagogus praecipitc messe ut vivamus.neque enim nostrum nutritio munus est,neque institutum sc
piusue noster voluptas: sed ea nutritio est propter nostram hic mansonem, quam ad incorruptionem ratio instituit. Et ideo secernitur ac seligitur alimEtum Est autem ipsum uri plex, & non nimio studio comparanda nimisue curiosa, sed simplicibusta minime curiosis puellis apta & apposita veritas.Vtpote quod ad viuendum, non ad lautitias delitiasque aptum sit. Ipsum autem vivere,ex duobus, anitate scilicet&.viribus,constituitur; quibus maxime conuenit alimenti facilitas: ut quod& ad digestionem & corporis leuitatem sit utile. Ex quibus incrementum,sanitas,& iu- . . Rc vires, non autem iniustae,lubricae,& miserq quales sent quae Athletis ex illa sita edendi necessitate obueniunt. Sunt itaque multiplices qualitates respuendaequet
cvaria detrimenta pari lint malas corporum habitudines, stomachorum subuersic nstupratus sit ἡarte, & mani in faciendis bellariis arti scio. Audent enim appellare nutritionem,nes, cum corruptus de C Instupratus sit gustu inisera & infausta quadam condiendi E delitiarum exercitationem, quae in noxias voluptates dilabitur. Antiphanes autem Delius medicus vel unam hanc dixit esse morborum causam,ciborum varietatem, cum qui vel itate aegreserant,multiplici nescio qua vana gloria frugalem & modera i . tum victum abiurent,&transinarinas escas anxie perqu runt.Ac mihi quidem venit in mentem eorum morbi misereri : ipsos autem non pudet fias decantare delitias,cumque in freto sunt Siculo murenas anxio&solicito animo perquirant, &Meandri anguillas, de qui in Melo sunt haedos,& qui in Sciatbo mugile Pelori co- νi eis genu i Dachas,& Abydena ostrea, nec maenas que sunt in Lipara praetermittant,nec bolum 'Dbus V M A Mantinicum, nec betas Quae sint apud Aseraeos:& pectines exquirant Methymnaeos,&psettas Atticas,& turdos Daphnios,& caricas Chelidonias,propter qua , in Graecia cu quinquies mille millibus infelix Persa prosectus est: Pliasidis aues praeterea coemant: attagunas AN ptias: Medicum pauone. Haec condimentis i inmutantes,ii qui sunt gulae dediti obsoniis inhiant: Quecuq te tellus,dc profunal Pon ti,immensaque sit latitudo aeris, influuiei ea ius comparantes. Videntur reue
94쪽
jahi insatiabiles,& selliciti ae anxii ciborum indagatores, ad delitias ac voluptates suas mundum irretire, sibilantibus sartaginibus undique circunstrepentes, & cii cacochlear & mortarium totam vitam suam consumentes , edaces atque adeo
mniuori homines,materiam ignis instar apprehendentes. Quinetiam facilem ¶bilem cibum,nempe panem ei foeminant,quod frumenti est nutriens excribrantes,ut quod est alimenti necessarium,sit probrum voluptatis. Apud homines autem nullum habet terminum delicata in uuies. In liba enim placentas & bellaria prouecta est elendarum & coenae appendicum multitudinem inueniens, omnes qualitates aucupans. At mihi quidem videtur homo qui est eiusmodi nihil esse aliud quam bucca aut maxilla; NE DE si DEREs autem,inquit Scriptura, cibo, diuitum. Itenim vitae non verae & turpi coniuncti sunt.Illi enim dant operam ob niis quae simus paulopost excipit: nobis autem cibum coelestem venantibus necesse est ventri qui est siti, coelo imperare,& multo magis iis quae ei amica & grata seni: Qv As Deus abolebit,inquit Apostolus, voraces gulae cupiditates iure execrans: Essε enim ventri, ex quibus haec carnalis,& quae interitum aiffert,vita depedet,quam audent nonnulli vocare charitatem,effrenata lingua utentes,nempe quaedam prandiola nidorem&ius redolentia pulchro & tautari Verbi opere appellantes, sanctificatam charitatem ollulis & iuris fluento iniuria assicientes,potuque deliti is & fumo illud nomen maledicto persequentes: falluntur existimatione,ut qui Dei promis sum prandiolis se posse emere expectauerint. ae enim laetitiae causa fiunt confresationes, ipsi quoque recensentes&coenulas,&prandia,&epulas, hunc coetum iure vocaverimus,rationem sequentes. Has autem cpulas, Mosinu, idest charitates, non vocavit Dominus.Dicit itaque alicubi quidem: Qv A N D O fueris inuitatus ad nuptias; ne primo loco accumbas: sed quando vocatus sueris, accumbe in ultimo loco. alicubi autem: QVANDo feceris prandium aut coenam. Et rursus: sEDO AN Do feceris epulum, Voca mendicos, Propter quod coena maxime facienda est. Et praeterea: HOMO quidam fecit coenam masnam,&vocavit multos. Sed sentio undenam effluxerit speciosa coenarum appellatio.Nempe ex gutturibus. Insaniae merendarum ventitator,ait Comicus. Revera enim multis multa sint coenae gratia.Nondiim enim didicerunt Deum parasse suo opificio, homini inquam , cubum & potum, ut conseruetur,non autem ut Voluptate afficiatur. Nam nec corporibus quidem natura insitum est,ut ex multiplici ciborum varietate iuuentur.Contra enim omnino qui escis utuntur vilisssimis,sint robustiores saniores,& gener
fores: ut famuli Dominis, & agricolae posseilbribus; & non sollim sortiores , sciletiam prudentiores,ut PKilosephi diuitibus.Neque enim mentem nutrimentis ob ruerunt: neque ipsam voluptatibus deceperunt. Charitas autem reuera est coeleste nutrimentum, rationale epulum: OMNIA sustinet, omnia sit si eri, omnia sperat,charitas nunquam excidit.Beatus qui comedit prandium in regno Dei. ' Casiis est autem omnium grauisssimus, si quae chalitas non potest excidere,superne e coelis ad iuscula humi abiiciatur.Et tu me eam existimas putare coenam quae aboleturi s iv AcvLTAT Es inquit, meas distribuero,chalitatem aute non habeam, nihil sem. Ab uniuersa hac charitate dependet Lex & V orbum,s Dominum Deum tuum &proximum dilexe is.In coelis autem est hoc coeleste conuiuium,quod a bona sest ne uiti det Graece dicitur: Terrestre autem,coena dictum est,ut ex Scriptura ostensiam est,& si quidem coena propter charitatem: sed non est coena chalitas, verum secialis beneuolentiae&quaesita lubenter impertit, indicium. Ne quod ergon strum bonum est,maledietis lacessatur. NON Esr enim regnum Dei esca&p tus,dicit Apostolus:vt fluxum& momentaneum prandium intelligatur: sED i s Tiri Α,& pax,&gaudium in Spiritu sandio.De hoc qui prandio comederit,u e rum quaesiuit,optimum,nempe regnum Dei possidebit, sanctum charitatis conuentum hic meditatus, nempe coelestem Ecclesiam. Charitas ergo res estpura& Deo digna:ossicium vero eius est communicatio. ura autem disciplinae est charitas,quam dicit Sapientia: cHARITAs vem obseruatio legum eius. Hae autem
95쪽
hetitiae habent quoddam charitatis incitamentum ex nutri ment Tublico,quod ad aeternam assuefacit oblectationem.Charitas ergo coena non est. Epulum autem acharitate pendeat. Discant enim inquit filii tui quos dilexisti Domine, quod non nutriant hominem,sed verbum tuum eos qui tibi credunt conseruat: non enim in pane vivet iustus. Sed si nobis coena tenuis & expedita, apta ad visilias, impermixta diuersis qualitatibus,& quae a Pae&gogi disciplina minime sit aliena. Bona enim nutrix ad Lycietatem & communicationem est charitas, quae copiosiam habet viaticum,nempe sui scientiam,quae quidem dimense iusta quantitate alimento praesecta, salubriter corpus administrans,etiam proximis ex eo aliquid distribuit. Victus autem qui inundat & obruit sulficientiam, homini multum officit: animam quidem segnem & inertem reddit,colpus vero valetudinarium,& quod in morbos facile prolabitur,essiciens.Quinet tam voluptates quae in aromatibus conditis diiudicandis dapibus sit ni anxiae & dissiciles, probra &maledicta inurunt.Vtpote liguritionem,ingluuiem,edacitatem, voracitatem, insatiabilitatem,& huiusmodi alia. Muscae quoque iis nominibus aptissimὸ res podentes,& viverrae,&adulatores & gladiatores ,& immane genus parasitorum: ve tris voluptate hi quidem rationem,illi vero amicitiam,sii autem vitam ipsam vendentes: super ventrem serpentes: tuae hominibus similes,ad imaginem patris siti, edacis voracisque beluae,& qui eos os,quod Graece est a' N
ne mihi videntur eorum finem siqn .Vt qui eos Mus ς,
nos, per elisonem elemeti ir,intellexerint. Annon enim stini eiusnodi qui in ollis versantur, multiplicibusque ex istorum condimentorum varietatibus,qui senthumilis &abieeti animi,terrae plane filii,qui victum in dies persequuntur perinde iae non viditata Eos miseros pronunciat per Esaiam sanetiis Spiritus, cum nomen Charitatis sensim nescio quomodo ab eis iustulisset,quoniam non erat epulum rationi consentaneum: Ipsi AvTEM fecerunt laetitiam, cidentes vitulos,& o- Lari. ues sacrificantes, licentes Comedamus&bibamus; cras enim morimur. Et luddeius inodi delitias peccatum existimet, iubiungit: ET NON dimittetur hoc vestrum peccatum, donec mortui lucritis.Non dicens peccati remisssionem mortem insensilem Sed retributionem peccati,quae quidem mors est, a taute secernens: NE LAETER is autem propter execrandas delitias, dicit Sapientia. Hic autem Prouetb. io. de idolothytis quoque ,hoc est, de iis quae idolis immolantur,mentio facienda est, quonam modo praecipiat ab iis est. Altinendum. Illa mihi videntur execranda &abominanda,quorum sanguinem saperuolant. Subter fiant herebum quae animae hoc nune lumine castae. No Lo enim vos fieri participes dVmoniorum, dicit Apo i C. G. ita stolus.Eorum enim qui seruantur&eorum qui pereunt scparata fiant nutrime ta.Ab his ergo abstinendum est non uini pertimescamus. Non est enim in eis aliqua potentia; sed quod propior nouram conscientiam quae sancta est, ea propter daemonum odium quibus illa simi dedicata,auersi mur. Oc praeterea propter eoru qui multa procliuiter discern ut ac veruntur imbecillitatem, quibus infirma polluitur conscientia: Cinus enim nos non commendabit Deo. neque QSAE intrant i. si . coinquinant hominem,sed quae ex Ore,inquit, exeunt. Vsis enim nutrimenti est Matth. is. indillerens: NE U E enim si comedamus,inquit, plus habemus: nccs non comedamus,deficimus.Sed non est con sintaneum ut sint mense daemoniorum partici pes, qui diuino ac spiritali nutriinento dignissemus habiti: AN NON HABEMVs Ibitidi . potet talem comedendi ct bibendi,dicit Apostolus,& mulieres cireunducendi 'Sed voluptatibus,scilicet,irnperantcs,arccmus cupiditates.Videte ergo ne haec nostra n dorii. α potestas ostensionem afferat imbecillis. Non ohortet ergo nox veluti prodige &profuse viventes,queadmodum cst in Euanselio ii militudo filii diuitis, abuti do- Lud. ii. nis patiis, sed eis uti,ut qui ipsis constanter imperemus. Vt in cibos enim regnum& clominatum obtineamus,non ut eis serviamus ordinati sirimus. Res est ergo praeclara & maxime expetenda,id quod verum cst suspicientes, sitiemum alimentum
persequi,& eius quod vere est inexplebilispectaculo impleri, firma,stabili,& pura
96쪽
voluptate MIentes. Hanc enim charitatem oportere nos sitscipere ostendit cia Abus Chiisti. Est autem valde aratione alienu&inutile,& nequaquam humanum, pecudum more pinguenetum,morti nutriri deorsum in terram respicientes, & e terra semper in mensas procumbentes,lautam ac delicatam vitam persequentes, id quod bonum est,hὰ utique in vita quae non est futura infodientes,soli cibi deum rationi blandientes,propter quam in maiori pretio sint coqui quam agricolata Non enim ferculorum circumlationem tollimus, sed consuetu is prolapsionem, tam ruam calamitatem,sus e tam habemus. circa vitandus eii luxus pauca qumam ct quae sunt neces laria sumentibiis:& siquis nos inuitat insidelium, & accedere statuamus: Bonitin est enim cum in lentibus hominibus non versari: quidquid η apponitur iubet nos comedere, nihil interrogantes propter conscientiam. Simili--r autem iussit nos ea quae sunt in macello citra ullum scrupulum ullamne curi iam indagationem emere. Non est ergo omnino a variis cibis abstinendum:ssed incis non eu.studium ponendii m. Ea autem quae apponuntur sumenda sunt, ut decetc hristianum, eum quidem qui nos inuitauit honorantes; innoxia & quae satiet tem non alserat sermonis & congressionis societate: sumptuosas quae inferuntur dapes indi i serentes esse exili imante obsbnia despicientes, ut quae non sint paul
poli. COMED1τ, eum qui non comedit non spernataQui aut cinnon comedat,eum qui comedit non iudicet Cum autem parum fueris progressus, praecepti quoque causam exponet. QII COMEDiT, inquiens, Domino comedit,&Deo cagit gratias.Et qui non comedit,Domino non comedit,& Deo agit gratias. Vt sit iustum nutrimentum gratiarum actio. Porrbautem qui semper agit gratias, is in voluptatibus non versatur. δd si etiam propter virtutem conuiuas aliquot inuietemus,eo magis a lautis & delicatis his cibis abstinedum est,euidens virtutis exemplar nos ipsses exhibentes, sicut ipsi Christum exemplar habuim . st O i D, enim eiusmodi ciborum fratrem ossendit,non comedam,inquit, inaetemum,ne fratrem meum offendam.Exigua continentia hominem lucrifacio.ΑN NON habemus potestat enicomedendi I bibendi' ΕΥ vERiTATEM cognouimus, inquit, quod nihil est simulachrum inmundo, sed ius reuera& unus nos cr Deus, ex quo nania,S unus Dominus Iesus. Sed tua, inquit, comisione perit frater imbecillus, o propter quem hristus mortuus est mi autem imbecilloriim fratrum conscientiam verberant,in Christum peccant. Hac quidem certe ratione Apostolus de nobis cautionem adhibens,coenas discemit: NON cobi MiscERi tuoms, si quis frater inueniatur qui dicitur esse fornicator, vel adulter, vel idololatra , cum conec comedere quidem,vel sermonem,uel obsonium,quod illinc procedit inquina mentum habens suspectum,quemadmodum etiam mensas daemoniorum. Bonum ergo esse nec carnem comeder nec vinum bibere dc ipse fatetur, & Pythagorici. Hoc enim est potius serae,& quae ex eis ascendit,exhalatio, cum sit crastior & turbidiorioisundit animae tenebras.Qmid si quis ea quoque sumat,non peccat,modo ea moderate ac temperate sumat, non eis nimium deditus,neque ab eis dependens,ne nque obsonia deuorans ac deglutiens. Ei enim vox personabit, dicens: NE CiBIgiatia dissolue opus Dei. Eii enim insipientis ea quae publicis epulis apponuntur valde mirari ac stupere, postquam quae ex verbo percipiuntur delitias senieris; multo est autem insipientius visum, tervii e pulmentis,aaeo ut eorum,ut ita dicam n- meerantia una cum eis seratur a miniuris. omodo autem non est inutile e sedibus surgere,propemodum sacre in in ollas iniicientes, e sedibus t uam e nido prospicientes: ut quod vulgo dicitur, vaporem errantem excipiant per respirationem Q modo autem non est a ratione alienum manus condimetis immiscere, vel per te tuo ad obsenium extendere,non gustanti im ritu sed rapientium se immoderate indecore implentes I icet enim videre eos qui sunt eiusmodi, suibus vel canibus o propter voracitatem assimilari potiti squam hominibus: qui adeo festinant ut saturentur,ut ambae maxillae simul inflentur,elatis vasis quae sunt in facie: quinetiam sudorem praeterea diffundi, dum propter insatiabilitatem a te comprimuntur,&propter
97쪽
tater intemperantiam antietant,sem natione indecora & ab honesta consilietudiiena intruse in ventrem nutrimento,& tanquam ad viaticum,non ad digestionem,edulia reponunt. Atque cum semper malum sit immoderatio, ea in nutrimentis maxime reprobatur. Inglutiles itaque, quae graece dicitur, nihil est aliud quam in obsbnii usii immoderatio. Dicitur etiam quae quidem est circa guttur insania,& m iuvi ola,quae est in alimento intemperantia, ut ipsum nomen indicat,in ventrem insania. Insanus enim Gnece dicitur. Eos it que qui in epulis iniuriam facere meditabantur Apostolus increpans,dicit: v Nus- Qv is QE E enim propriam coenam praecipit in comedendo,&alius quidem eserit; alius vero est ebrius. An non doni s liabetis ad comedendum & bibendum aut Dei ecclesiam contemnitis,& pudore afficitis eos qui non habent' Apud eos autem qui habet,insatiabiles qui citra ullum pudorem comedunt, seipses dedecore afficiunt. Ambo autem male faciunt,hi quidem qui eos qui non habebant grauarunt illi verbqui suam intemperantiam apud eos qui habent aperuerunt.Necessario ergo adue sus eos qui pudorem exuerunt & insatiabiles,qitibus nihil sui scit,coenis impudentius utentes,secundo mi siis Apostolus in vocem erupit indignantem: QE AMO RuM rRATREs mei conuenientes ad comedendum, alter alterum expectate. Si quis autem esiarit,domi comedat,ne in iudicium conueniatis. Ab omni ergo seruili & illiberesi actione & intemperantia abstinendum est,quae apponuntur honesutangendo, & manum,&lectum,&barbam seruando impollutam, ficiei decorem immobilem & non se huc dc illuc versantem custodiendo, nec inter comedendum se indecore serendo; sed manum quidem ordinate certis interuallis adhibitis porrigendo. Est etiam cauendum ne inter comedendum loquaris. Fit enim vox indecora, ct non satis expressa ac signiscans,ut quae plenis maxillis in angustum coemcetur:& lingua quae nutrimento premitur, a naturali operatione praepedita,oppressam edit prolationem.Sed nec simul edere dc bibere conuenit:est enim maximaei temperantiae tempora confundere,quorum usus non simul conueniunt. ΕΥ si v geomeditis,inqu:t,sive bibitis, omnia in gloriam Dei facite, veram frugalitatem aetenuitatem tanquam seopum proponentes.Q ram mihi Dominus quoque videtur significasse cum panes benedixitG astas pistes, cum quibus sitos Discipulos conuiuio excepit cibi non nimi; exquisiti pulchrum exemplar indiices. Ille itaque p: scis, quem quum iussisset Dominus Petrus cepit, ipse quoque facile, diuinitus don tum frugaleque ac moderatum alimentum significat. Per eos autem qui ex aqua scendunt ad escam iustitiae,monet auferre luxuriam & auaritiam, tanquam piscis numisina: ut separet vanam gloria, & dato statere publicanis, redditis Caesari quae sunt Caesaris, eos ruet quae Dei sunt. Habet autem stater alias quoque solutiones quae minime ignorantur.Sed ea tractare non est huius temporis sufficit autem ad nonitio,ea nobis ad praesens institi itum utentibus, cum a Verbi ' noribus minimo discrepet. od quidem iam type secimus, ad eam de qua agitur quaestione sontem longe utili simu attrahentes,ut irrigentur quae a Vel tu, plantantur. Et si enim omnium mihi licet esse particeps,non omnia tame expediunt.Cito enim adducuntur ut ea faciant quae non licet,qui nciunt omnia quae licet. QNmadmodum autem non aduenit iustitia per auaritiam & plura lias endi cupiditatem: neque temperantia per intempcrantiam: ita nec victus Christiani ratio lautitiis faratur & delitiis. A cibis enim titillantibus & ad venerem incitantibus procul ult mcnta , eritatis. Et si enim maxime propter homines omnia facta sunt non tamen omnibus uti bonum est: sed neque i mper. Nam tempus occaso modus,&ad aliquid relatio, non paruum ei qui instituitur momentum asserunt ad id, quod sibi est utile. Atiaque hoc quidem aptum est & magnam vim habet ad abolendam vitam quae est ventri dedita,ad quam quidem diuitiae incitant, non eae quae sunt acribus oculis, sed nimiae quae circa gulae insaniam caecutiunt copiae.Nemo autem ad res necessarias pauper eli,neque homo unquam despicitur.Qui enim & pennata & natatilia,& ut semel dicam,i ratione aliena nutrit animantia,unus est Deus, eis autem nihil deest,
98쪽
eis nullam de victu curam gerant.Nos autem eis semus eo praestantiores, quod Cc Domini:&Deo ed familiariores, quod & teinperantiores. Facti autem sima usnon ut comedamus & bibamus, sed facti sumus ut essemus ad Dei agnitionem: i v-sTus enim inquit, comedens, impletur animo cntres autem impiorum egeni, ut qui nunquam cessaturas cupedias appetant. Magnis centia autem non ad solum
usum, sed etiam ad secialem communicationem apta cis Q iocirca ii cibi cauendi sunt,qui non esurientcs nos cogunt comedere,appetitiones nostras eluti qui bii ldam praestigiis salientes. An non est enim vel in moderata frugalitate multiplex ciborum varietas bulbi, oliuae,aliquot olera,lac,cascus, fructus, ed quaecuque absque iure coquuntur,& si assa carne vel clixa opus fuerit, ea est quoque impertienda: MAurris hic aliquid esculentum Mixit Dominus Discipulis liost resurrectione. Illi vero ut qui migalitatem exercere ab eo didicerant, ei alli piscis partem dederunt: nT CvM coram cis comedisset, dixit cis, inquit Liicas, quaeci inque dixit. Adllaec autem ne bellariorum quidem,nempe fauom in ,expertes esse oportet cos
qui rationi conuenienter coenant. Ex cibis enim ii sunt aptissimi, auibus ex se uti licet absque igne,quoniam sunt paratiores, secundi autem qui sunt Migaliores ac viliores, ut ante diximus. Iis aurem qui ad luxum mensarum propensi sunt, sitio sibi morbos enutriunt, praeest daemon helluo maximus, quem ego non verebor a C MEAE iatu pullare Ventridam onem, daemonum omnium pessimum & pernicios si muni. I sio in Aiami, autem est re vera similis ei qui dicitur Ventilloquus. Melius est autem est e selicem quam habere cohabitantem daemonem. In usu autem virtutis esse censetur selici tas. Matthaeus itaque Apostolus seminibus baccis & oleribus absqtie carnibus ut e batur. Ioannes autem continentiam ulterius extendens, locustas & mel ureste eo medebat. Porro autem Petrus quoque abstinebat a sitibus. Sed ei persuasit quae in eum caecidit exta sis: ut in Actibus Apostolorum scriptum est: LT vinx T coelum apertum,& vas quoddam quatuor initiis alligatum super terram, omnes quadrupedes,& serpentes terrae,& volucres coeli in ipso. Et vox ad ipsum facta et Surge, &occide,& comede. Petrus autem dixit: Nequaquam Domine,quoniam omne commune & immundum nunquam coni edi. Et vox rursus ad eum secundo facta eli: Quae Deus mundauit ne communia dixeris. Ergo nobis quoque usi is est indisserens: MON enim filiae intrantinos coinquinant hominem, sed in intemperantia inanis exercitatio. Deus enim qui finxit hominem: OMNI A vobis, impiit, erunt in cibum: OLERA autem cum charitate meliora qu.im vitulus cum fraude. Hi,e
nobis recte i n memoriam reuocat id quod ante dictum est, qu id non sinit olera cliaritas, sed secundae sunt coenae cum charitate, in quibus bona quidem est media constitutio in omnibus quident,sed vel maxime in apparatu conuiuii.Nam si in t extre ma quidem periculosa: media aut cm bona sunt, medium est autem quidquid non
eget rebus necessariis. Quae sunt cnim secundiam natui am appetitioncs circunscribuntur suspicientia. Porro autem Itidaeis per I cgem si immo consilio annuntiatur
frugalitas. Innumerabilium quippe rerum usum per Mosen abstulit Paedagogus
causas illis adiungens,occultas quidem, quae crant spiritales: apcietas alitem, quae carnales, quibus etiam crediderunt: iis quidem, quod ungulam non habeant bifidam illis vero quod cibum non ruminent: aliis vero quid cx aquatilibus sista squam masDUOL non habeant, adeo ut eis omnino pauca restarent apta ad alitarent uiri. Quae autem
permisit tangere,eorum rursiis prohibuit morticinia, ct quae simulachri, immolata,& quae se uocata faterant. nanque ne haec quidem licet tractare. Quoniam enim fieri non potest, ut qui iucurulis utitur,ab eis sit scipiendis abii incat. ei contrariam vitae rationem oppositit,donec qui ex more proficiscitur ad voluptatem ac delectationem impetum dis lueret. Homi ilibus autem saepemimero quidem damnum molestiam procreauit voluptas. Graues autem asscdiiones. e. obliuionem, inspientiam in anima parit nimia alimenti copia. Iani verbdicut etiam puerorum cor-lloia recte crescere in longitudinem, si desit nitrii mentum. neque enim prohibetur piritus recurrens ad inci cinctum,cum commodam cuisus respirationem multum
99쪽
a nutrimentum obsepiat.Vnde luxuriosam desiliisque assilientem vitam,qui sectatus est veritatem Pliilosephorum Plato scintillam Hebraice veritatis suscitans: M i H iautem,inquit cum venissem,quae illic beata vita dicitur, Italicis & Siracusanis mensis plena, nullo modo placuit. Bis die saturum vivere,& noctu nunquam selum dormit e,& quaecunque studia hanc vitam consequuntur.Ex his enim nullus homo ex iis qui sunt sub coelo potest esse prudens, 'ui haec a iuuentute exercet,nec sic admi, rabilis natura superanitur.Ne ite enim Plato de Davide non audierat,qui in sua ciuitate in medio tabernaculo suictam arcam collocans, facta omnibus qui eius ditioni parebant laetitia,coram Domino distribuit omnibus Israelis copiis, a viro us a que ad mulierem,unicuique tortam panis,&Qbcineritium panem,& lasenum ex sartagine. Hoc est sufficiens nutrimentum & Israeliticum: Gentile autem quod est superuacaneuin.Qui autem eo utitur,nunquam ut sit sapiens is orauerit, ut qui mentem inventre in durit, admodum similis pisci qui graeceόγος hoc est, asinus dicitur: luem quidem dicit Aristoteles selum ex aliis animalibus habere cor in Ventre. Hunc Epicharmus Comicus vocat hoc est , qui a communi ventris conruetudine discedit. Tales sunt ii homines,qui in ventrem crediderunt: Q o R v M Deus venter est, & gloria in ignominia ipsorum,qui ea quae sunt terrena cogitant. Eis non bolia praedixit Apostolus , dicens: Qv o v xi finis est
autem modico utere, aquam bibenti Timotheo,propter st machum tuum,dicit Apostolus, pulchre admodum egrotanti &languenti corpori conueniens,quod ipsam confirmet ac corroboret auxilium adhibens:modicum autem id decernens, ne eum i teret, hoc auxilium propter multitudinem alia egere curatione. Naturalis itaque &sobrius potus stientibus neces larius,est alia. Eam ex praerupta petra manantem, Veteribus Hebraeis unicum ac simplicem te imperantiae tum suppeditavit Dominus. Oportet, at autem eos utpote errantes esset, maxime sobrios. Postea sancta vitis botrum germinauit Propheticum. Hoc sita Dum est iis qui ad quietem ex errore instituti sunt magnus botrus, nempe Verbupro nobis expressum, in senguis uuae, Verbum scilicet,aqua temperari voluerit. Sie etiam sanguis eius salute temperatur. Duplex est autem fianguis Domini. Alter enim ea carnalis,quo redempti sumus ab interitu. Alter vero spiritalis, quo scilicet dii sumus. Et hoc est, bibere Iesus anguinem, este participem incorruptionis Domini.Veibi autem virtus est .sipiritus, quemadmodum Anguis carnis. Commoderata itaque proportione & conuenientia,vinum quidem aquae, homini
verb spiritim admiscetur. Ac temperatum quidem vinum ad iidem conuiuio excipit: Spiritus autem deducit ad incorruptionem.Ami Urum autem temperatura, pol tus stilicet & verbi,dicitur Eucharistia, quae & laudatur & bona est gratia, cuius qui per sdem sunt participes, sanctilicatur corpore & anima: cum diuiniim temperamentirin, homine sei licet, diuina voluntas Spiritu &Verbo mystice comen perauerit. Etenim vere quide spiritus animae quae ab ipsse fertur coniungitur& sa miliaris et scitur. c. aro autem Verbo, propter quam Verhum caro factum est. Eos itaque laudo & admiror qui vi tam austeram delegerunt,& modet atae vitae medicamentum aquam appetunt: vinum aulcm, tanquam ignis minas, quam longiis se me sigiunt. Placet ergo ut pueri & puellae ab hoc mea camento plurimum abstineam. Non enim sementi aetati,quod est ominium humidorum cadidi istinum vinum insundcrecomienit,pei inde ac si quis ignem in ignem derivet, ex quo agre-r stes immanesque appetitiones, arde eique cupiditates.& mores ignei inceduntur, excalefacti autem intus adolescentes evadunt propens ad libidin s adeo ut praeuisum eorum damnum per corpus comprobetur , celerius filiam os innuit maturati, membris cupiditatis. Vino itaque et limescente luxuriant ac intumescunt ubera
100쪽
& pudenda sornicationis imaginem iam praenuntiantia,& eorpus cogit vulnus se Animae instammari,& pulsus impudentes anxiam superuacaneam persequuntur diligentiam,temperantiam ac moderationem ad iniquitatem pmuocantes. Hinc au tem si,ut multum iuuentutis fines pudoris transaiat. Oportet autem quam maxime seri potest iuuenum appetitiones conari extinguere, minarum quidem ba chicum somitem auferentes, seruori autem contrarium medicamentum infundentes,quod etiam ardentem animam cohibebit,& membra intumescentia retinebit,
ct quae iam agitatur cupiditatis incitamentum sepiet. Qui autem sunt in ipso flore ac vigore aetatis,cum interdiu quidem prandium sumpse lint quibus conuenit prandium pane selo gustato a potu omnino abstineant,ut ebibatur eorum s Rperflua humiditas,aridorum esse veluti quadam spogia exhausta. Assidue enim spuere,& emungi,& ad excernendum properare,sunt signum intemperantiae ex immoderata exhibitione humidorum, quae plus quam par sit in corpus infunduntur. Quod si etiam stis accesserit, curetur aqua non multa haec aflectio. Neque enim
aqua nimium profuse impleri conuenit,ne obruatur nutrimentum. omminu tur autem ad faciendam concoctionem,dum cibi quidem assurgunt in molem, pauca sent autem quae ad excretionem procedant.Qtyinquam etiam alioqui coni lenit diutius cogitationibus vino minime prauari .Purpauca nam cogit, sicut ait Comi-ciis,nicium comprehendero,tantum abest ut temperantem eum polist et sicere. Vespere autem tempore coenae vino utendum est.Quoniam cnim paulo magis s
briis ac sei iis temonibus non amplius operam damus,tunc si frigidius quod ambit interdiu,ut introductitio calore seuedus sit tepor innatus qui deficit.Sed hic qu rue vino est exiguo utendum .neque enim usque ad contumelia crateras accedenum esLIis autem qui iam sunt prouectioris aetatis hilarius potu uti permittendum
est, talis refrigerationem,quae tempore quodammodo emarcescit,vitis medicameto citra noxam si scitantes.Neque enim seniorum appetitiones circa ebrietatis naufragia amplius magna ex parte fluctuant Ratione enim ac tempore,veluti quibuΩdam anchoris,in portu sundati,cupiditatum tempc statem, quae ex ebrietate excitatur, ferunt facilius.Qi; ibus etiam in conuiuiis licet aliquid urbane dicere ac lepide. Caeteium iis quoque si potationis Q usque terminus,dum& illa sectata ratio- onem,& suo officio sensentem memoriam,corpus ite vino immotum & inconcussiim conseritent. ἀγρορωρ Mut hoc est, qui suum patus vino insigniter armauit,vi eant qui sunt eorum periti. Melius est ergo ne labaris,antea desinere. Artorius autem quidam in libro ae Longa vita,sic enim commemini,existimat oportere eb viaque potum s lummodo praeberi donec cibi humectentur, ut nobis vitam paremus longiorem. Conuenit ergo ut vinum alii quidem loco medicinae propter solam sanitatem adhibeant:alii verbut se relaxent dexhilarent. Vinum cnim primum quidem facit eum,qui plus quam ante bibit,ipsum esse sibi ips aequum & clemente, α conuiuis suavem,& famulis mitiorem, & amicis iucundiorem: contumelia a tem affectum par pari refert.Cum enim si calidum, & habet suaves succos modera vie temperatos,turpia quidem excrementa liquefacit caliditate tacres ante & malos succos bono odore contemperat. Illupcrgo benedictum est: ExvLTArio animae&cordis,uinum creatum est ab initio,si quantum satis est bibatur. Optimum est autem aqua plurima vinum miscere,& non ipsam tanquam aquam requirere, hebesque & obtusum reddere ad temulentiam: neque tanquam anuam infundere propter vinositatem.Sunt enim ambo Dei opera,& ea ratione conducit ad sanitatem utrius pie mixtura,aquae scilicet&vini quoniam ex eo quod est necessarium& eo quod est utile vita consistit. Ei daque quod est necessarium,nempe aqliae plurimae, ex utili etiam aliquid immiscendum est. Vino autem immodico lingua qui dem pr peditur labra vero soluuntur: oculi autem detorquentur ac diuertuntur, meum prae humi ditatis multitudine visus tanquam in piscina natitet,& mentiri coacti existimant quidem omnia in orbem circumagi, numerare autem non possunt
quae procul sunt tanquam sint unica. A T O i duos Soles videre mi videor, ebrius dicebat