Clementis Alexandrini Omnia quae quidem extant opera, nunc primum è tenebris eruta Latinitateque donata, Gentiano Herueto interprete

발행: 1551년

분량: 502페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

271쪽

, ptat s septiistῖcam. Non intelligunt ergo, ut videtur, quod omnes nos oportet manifestari ante tribunal Christi,ut reserat unusquisque per corpus ea quae fecit, siue bonu, siue malum:vt quae per corpus fecit aliquis recipiat. Quare si qua est in Chri s

sto noua creatura,ea non est amplius peccatis dedita. Vetera p terierunti Uitam antiquam exuimus: ecce enim noua facta sunt, castitas ex fornicatione, & continentia ex incontinentia: iustitia ex iniustitiae Quae est enim participatio iusti tiae &iniustitiae, aut quae luci cum tenebris ibcietas ae est autem conuentio Cliristo cum Beliata inae pars est fideli cum infidelit Quae est autem consensio templo Dei eum idolis 6 Has ere' habentes promissiones, mundemus nos ipsos ab omni inquinamento carnis & hiritus, perlicientes sanctitatem in timore Dei. Qui au- a tem Dei creaturae resistunt per speciosam illam continentiam , illa quoque dicunt

quae ad Salomen dicta sunt, quorum prius meminimus. Habentur autem, ut existimo, in Evangelio secundum Aegyptios . Aiunt enim ipsum dixisse Seruatorem. v ENi ad dissoluendum opera seminae: foeminae quidem, cupiditatis: ops ruangestu sc-ra autem, generationem & interitum. Quid ergo dixerint, Soluta est haec administratio Non dixerint. Manet enim mundus in eadem oeconomia. Sed non falsiim dixit Dominus. Re vera enim opera dii luit cupiditatis, auaritiam, contentionem , gloriae cupiditatem, mulierum insinum amorem, paedicatum, ingi utem,luxum &profusionem,& quae sunt his similia. Horum autem ortus, est animae interitus,siquidem delictis mortui efficimur. Ea vero foemina est intemperanc tia. Ortum autem & interitum,qui est in creatura, principaliter fieri necesse est,

usque ad perfectam & omni ex parte abistulam distinctionem, & electionis restitutionem , per quam, quae etiam sunt mundo permixtae & consis, substantiae, , proprietatilii restituuntur. Vnde meritδ cum de consi immatione Verbum significasset, ait Salome, Quousque morientur homines' Hominem autem vocat scriptura dupliciter.& eum qui apparet,& animam:& eum rursus qui seruatur& eum qui non. Mors autem ahimae dicitur peccatum. Quare caute & considerate respondet Dominus, uoad usque pepererint mulieres, hoc est quandiu operabuntur cupiditates. Et ideo quemadmodum per unum hominem peccatum ingressum est in mundum:per peccatum quoque mors ad omnes homines peruasit: qua- Rom. s. o tenus omnes peccauerunt. Et regnauit mors ab Adam usque ad Mosem, inquit ... Apostolus maturali autem diuinae Oeconomiae necessitate, mora sequitur generationem.& corporis & animae coniumstionem consequitur eorum dissolutio. Si est autem propter doctrinam & agnitionem generatio: restitutionis autem est dissolutio: Quomodo autem existimatur mulier causa mortis, propterea quod pariat: ita etiam dicetur dux viis propter eandem causam. Iam quae prior inchoauit transgressionem,uita est appellata propter causam successionis. ix eorum qui generantur, tam iustorum quam iniustorum, mater est, unoquoque nostrum seipsit in iustificante,vel contra inobedientem seipsum constituente.Vnde non ego quidqm a bitror Apostolum abhorrere vitam quae est in carne, cum dicit. s r o in omni fidux cia,ut semper, nuc quoq. Christus magnificabitur in corpore meo, siue per vitam, siue per mortem. Mihi enim vivere Christus, ct mori lucrum. Si autem vivere ineame est hoc quoque mihi fructus operis, quid eligam nescio,& coarctor ex duobus cupiens res blui,&esse eum Christo: multo enim melius manere autem in carne,est magis necessarium propter vos. Per haec enim, ut puto, apertὰ ostendit, exi tus quidem eorporis persectionem, esse in Deum dilectionem: eius autem praesentia in carne, ex grato animo profectam tolerantiam, propter eos qui opus habent

ut salvi fiant. Quid verb, non etiam ea quae deinceps sequuntur ex iis quae dicta sent ad Salomen subiungunt, ii qui quiduis potius quam quae est ex veritate Euangelieam regulam sunt secutit Cum ea enim dixisset, Recte ergo Dei quae, non peperi : utpote quia non Vt oportet assumeretur generatio , excipit Dominus , dicens. Omni herba vescere , ea autem quae habet amaritudinem

ne vescaris. Per hac enim significa esse in nostra potestate,&non esse necessa-

ii ii

272쪽

roo CLEMENT ALEXANDR.

riam ex prohibitione praecepti, vel continentiam,vel etiam matrimonisi. & quδd 'matrimonium creationi aliquid affert auxilii,praeterea explicans. Nemo eruo pec I. 1 catum existimet matrimonium quod est ex ratione seu per Verbum. nisi existimatri 'ν esse amaram filiorum educationem. multis enim contra, carere liberis videtur esse molest sis imum. Neque amara videatur alicui liberorum procreatio, i diuinis alia stratiens propter ea quae ad viii in necessaria geruntur negotia. Hic autem non faci-

' te serens vitam solitariam, desiderat matrimonium, quandoquidem id quod comdi est, cum temperantia est innoxium. dc habet unusquisioue nostrum potestatem eligendi an velit gignere filios. Considero autem quemadmodum aliqui quidem qui praetextu matrimonii difficultatum ab eo abstinuerunt,non couenienter lan-H9i siae cognitioni, ad in hii manitatem &odium hominum defluxerunt:& perit apud si plbs caritas. Aliqui autem, qui legis concussioni acquiescentes s lint alligati,& titillanti sensuum voluptate perfusi, fuerunt, ut ait Propheta, assimilati iumentis. Ira u. Quinam sunt autem illi duo & tres, qui cogregantur in nomine Domini, in qu rum medio est Dominus: an non virum & mulierem & filium tres dicit, quoniam mulier cum viro per Deum coniungitur' Sed si accinctus quis esse velit & expeditus, non volens procreare liberos, propter eam quae est in procreandis liberis

i. i. molestiam & occupationem: maneat, inquit Apostolus, coelebs ut ego. Velle enim dicere Dominum exponunt, cum pluribus quidem uste creatorem, effectorem Deum generationis: cum v no autem, nempe clecto, Seruatorem , qui est alterius

scilicet Dei, qui bonus est, si lius. Hoc autem non ita habet. Sed est quidem etiam ecum iis qui honeste ac moderate in matrimonio versati sunt, & liberos susce- Ni ὶ perunt, Deus per filium : Est autem etiam cum eo qui rationi seu verbo conuenienter fuit continens idem Deus similiter . Fuerint autem aliter quoque tres quidem, ira cupiditas, & ratio: caro autem dc anima & spiritus alia ratione. Forte autem & vocationem, & electionem, secundam, & tertium genus quod in primo honore collocatur, tacite significat trias quae prius dicta est cum quibus est 'litae omnia considerat Dei potestas, absque diuisione cadens in diuisionem .Qui ergo animae quae sunt secundum naturam ita ut oportet utitur operationibus,desiderat quidem ea quae sunt conuenientia, odio aute habet ea quae laediit, sicut iubent mandata. BENEDic Es enim inquit,benedicenti, & maledices ma- oledicenti. Quando autem haec transiliens, iram scilicet de cupiditatem, creaturam re vera amauerit, propter cu qui est Deus Sc effector omnium, is ex recta vivet cognitione, non laborioso continentiae habitu acquisito peream quae est seruatori assimilationem, unita cognitione, fide, dilectione: ut qui sinis iusticio unus sit,&vere spiritalis,quae ex ira re cupiditate procedunt cogitationes omnino no admi tens. qiii ad nomini imaginem ab ipsis artifice efficitur homo perfectus, dignus iam qui frater a Domino nominetur, is simul est amicus de filius . Sic ergo duo & tres in eodem congregantur . nempe in homine cognitione praedito. Fuerit autem multorum quoq. concordia ex tribus numerata,chim quibus est Dominus, una ecclesia: unus homo, genus unu. An non cum vno quidem Iudaeo erat Dominus lege serens. a Iam aute prophetans, & Hieremiam mittes Babylone , quin etiam cos qui erat ex sentibus vocas per prophetiain, c5gregauit duos populos.Tertius autem est unus, qui ex duobus creatur in irouum hominem,quo inambulat & inhabitat in ipsa e ' clesia. Et lex simul dc Prophetae, una cum Euangelio, in nomine Christi congre- santur in unam cognitionem. Q ii ergo propter odium uxorem non ducunt, vel propter concupiscentiam carne indiuerenter abutuntur, non sunt in numero iulorum qui seruantur, cum quibus est Dominus. His sic ostensis, age quaecunque scripturae aduersantur iis Sopbistis qui sunt ex haeresibus, iam adducamus. aeclarantes regulam continentiae quae rationi seu Verbo conuenienter obseruatur . Vnaquaeque autem haeresis scripturam , quae sibi conuenienter asser- Ftur. Qui autem intelligit, opportune eligens, utetur ad eos consutandos qui praeter praecepta decreta constituunt. Atq. ut ab alto rem repetamus, lex quidem, sicu L

273쪽

sT ROMA T. LIB. III tot

A sicut prius dixἰ mus, illud Non concupisces uxorem proximi tui , prius exclamauit ante propinquam ct cohaerentem Domini vocem, quae dicit ex sua ipsius persen aia uni v I sTi s legem praecipientem, Nam moecii aliaris. Ego autem dico non concupisces. Quod enim vellet lex viros uti moderate uxoribus, & propter solam liberorum susceptionem, ex eo clarum est, quod prohibet quidem eum qui non habet uxorem,statim cum captiua habere consuetudinem .Qx si semel uesidera iterit, ei cum tonsa fuerit capillos, permittere ut lugeat triginta diebus. Si autem ne sic quidem emarcescat cupiditas, tunc liberis operam dare. cum quae dominatur impulsio, probata sit praei inito tempore consentanea rationi appetitio. Unde nullum ex veteribus ex scriptura ostenderis,qui cum pr gnat rem habuerit. sed post, a quam gestauit uterum & postquam editum sectam a lacte depulit, rursas a viris cognitas fuisse uxores. Iam hunc scopum & institutum inuenies seruantem Mosis p trem, cum triennium post Aaronem editum intermisisset, genuisse Mosem . Etruritis Levitica tribus seruans hanc naturae legem a Deo traditam, aliis numero minor ingressa est in terram promissam. Non enim facile multiplicatur genus, cum viri quidem seminant qui imitimum in eun t matrimonium, expectant autem non tum uteri gestatione in , sed etiam a lacte depulsionem . Vnde merito Moles quoque Iudaeos paulatim prouehens ad continentiam, cum tribus diebus deinceps consequentibus a venerea voluptate abstinuissent, iussit audire verba Dei. Nos ergo Dei templa sumus, sicut dixit Propheta, Inhabitabo in eis, Sinai c bulabo: & eto eorum Deus, & ipsi erunt meus populus, si ex praeceptis vitam instituamus,sive unusquisque nostrum, siue tota simul ecclesia. A R E egredimi ni e medio ipsis riim, & separemini,dicit Dominus. & immundum ne tangatis. dego vos suscipiam,& ero vobis in Patrem. βρ vos eritis mihi in silios de silias, diei tominus omnipotens. Non ab iis qui uxores duxerunt, ut aiunt, sed a gentibus quae adhuc vivebant in fornicatione, praeterea autem a prius quoque dictis haeresibus, ut immundis & impiis, prophetice nos iubet separari. Unde etiam Paulus quoque verba dirigens ad eos, qui erant iis qui dicti sunt similes, H A s ergo promit siones habete, inquit dilecti: naudemus corda nostra ab omni inquinamento carnis 3c spiritus, pei scientes sanctitatem in timore Dei Zelo enim vos Zeloi, Dei despondi enim vos uni viro virginem castam exhibere Christo. Ecclesia autealii non iungitur matrimonio, sponsum possidens. Sed unusquisque nostrum, habet, si velit,p a testatem ducendi legitimam uxorem,in primis, inquam, nuptiis: Vereor autem ne sicut serpens seduxit Euam in astutia, corrumpantur sensus vestri L

simplicitate quae est in Christo. pie admodum de doctoris instar dixit Apostolus.

Quocirca admirabilis quoque Petrus, cHARissi Mt, inq iit, obsecro vos tanquam aduenas de peregrinos, abstinere vos a carnalibus desideriis, quae militant aduersus animam, conuersationem vestram inter gentes habentes bonam: quoniam sic est voluntas Dei, ut bene sacientes obmutescere faciatis imprudentium hominum ignorantiam, quasi liberi, d non quasi velamen habentes malitiae libem x talem sed ut servi Dei. Similiter etia scribit Paulus in epistola ad Romanos, inimortui sumus peccato,quomodo adhuc vivemus in ipsb Quonia vetus homo noster simul est crucifixus, ut destruatur corpus peccati. v sq. ad illud, Neq. exhibete. membra vestra arma iniustitiae peccato. Atq. adeo chun in huc locum deuenerim,

videor mihi no etsi innotatum praetermissurus, quod eundem Deum per legem dc Prophetas& Euangelium praedicet Apostolus. Illud enim, Non cocupisces, quod scriptum est in Evangelio, legi attribuit in epistola ad Romanos, sciens est e unum eum qui praedicauit perlege dc Propbetas, de Patre, qui per ipsum est annunciatus.

Dicit enim, avio dicemus Lex est nepcccatu Absit . sed peccatum no cognoui nisi per legem. Concupiscetiam enim no cognouissem, nisi lex diceret,Non coc , pisces. etiamsi ii qui sunt diuersae sentetiae, repugnantes, existiment Paulum verba sita dirigentem aduersus Creatorem, dixisse ea quae deinceps sequuntur. Novi

enim quod non liabitat in me, hoc est in carne mea, bonum. Sed legant ea quae

ex seriptura no

potest ve

274쪽

CLEMENT ALEXANDR.

prius dirusiant,&ea quae consequuntur,Prius enim dixit, s a D inhabitans in me Apeccatum . propter quod consentaneum erat dicere illud, NON habitat in eam emea bonum. Con uenter subiunxit, s i autem quod nolo hoc ego facio, non utique ego id operor, sed quod inhabitat in me peccatum. quod repugnans, inquit, legi Dei de legi mentis meae, captiuat me in lege peccati quae est in membris meis. Miser ego homo quis me liberabit de corpore mortis huius. Et rursus nunquam enim quouis modo iuuando defatigatur) non veretur veluti concludere. Laxenim spiritus liberauit me a lege peccati & mortis. quoniam per filium Deus co demnauit peccatum in came .ut iustificatio legis ininteatur in nobis,qui no secum dum carnem ambulamus sed secundum spiritum. Praeter haec adhuc declaratu ea quae prius dicta sunt,exclama Corpus quidem mortusi propter peccatum. signia Bhcans id non esse templum, sed animae sepulchrum . mando enim sanctis catum fue rit Deo, spiritus eius qui suscitauit Iel im a mortuis, habitat in nobis. Qui vivificabit etiam mortalia vestra corpora, per eius spiritum qui habitat in vobis. Rursiis itaque voluptarios increpans, illa adiicit. Prucientia enim carnis,mors. quoniaqui ex carne vivunt, ea quae fiant carnis cogitant. & prudentia camis est cum Deo gerere inimicitias: Legi enim Dei non subiicitur. Qui autem sint in carne, non viruidam decernunt, Deo placere non possunt. sed ut prius diximus. Deinde ut eos istinguat,dicit ecclesiae. vos autem non ellis in carne sed in spiritu. siquidem spiritus Dei habitat in vobis. Si quis autem spiritum Christi non habet, is non est eius. Si autem Christus in vobis,corpus quidem est mortuum per peccatum. Spiria eius autem vivus per iustitiam. Debitores itaque sumus fratres,non carni ut secum dum carnem vivamus Si enim secundum carnem vivitis,estis morituri. Si vero spiritu facta eam is mortificaueritis,uiuetis. cunque enim spiritu Dei aguntur, ii sunt filii Dei. Et aduersus nobilitatem & aduersus libertatem, quae execrabiliter ab iis qui sint diuersae sententiae introducitur, qui propter libidinem & intempsrantiam gloriantur, subiungit, dicens. Non enim accepistis spiritum seruitutis rursus in timorem, sed accepistis spiritum adoptionis filiorum, in quo clamamus abba pater. hoc est,ad hoc accepimus, ut cognoscamus eum quem oramus, qui est veia pater, qui eorum quae sunt ibius est pater, qui ad salutem erudit & eastigat ut pater,& timorem minatur. d autem ex consensu ad tempus orationi vacat con- oiugium, doctrina est continentiae. Adiecit enim illud quidem Ex consensu, ne quis dissolueret matrimonium. Ad tempus autem , ne ex necessitate exercens cotinentiam is qui uxorem duxerit,aliquando labatur in peccatum, ut qui in id incidat ut suo quidem coniugio parcat, alienum autem concupiscat. Qua ratione eum etiam qui se turpiter & indecore gerere existimat quod vi Finem alat, recte eam dicit ei se nuptum daturum. Propositum autem uniuscuiusque tam eius qui seipsum c strauit, hoe est qui castitatem delegit,& qui rursiis propter liberorum procreationem se ipsi im coniunxit matrimonio,debet perseuerare, non cedens & acquiescens ti quod est minus ac in serius. Si enim vitς suae aliquid incrementi poterit adiicere . ipse sibi in Deo maiorem acquiret dignitatem, ut qui pure simul & consse sderate fuerit continens. Si autem eam quam elegit regulam superauerit, in mai rem deinde ad spem gloriam recidet. Habet enim sicut castitas,ita etiam matrimonium propria munera & ministeri quae ad Dominum pertinenlifiliorum inqua, curam gerere & uxoris. Quod enim honeste causatur is qui est in matrimonio pers fistus,est coniugii necessitudo, ut qui omnium curam ac prouidentiam in domo communi ostenderit. Iam Episcopos, inquit, oportet constitui, qui ex domo propria toti quoque ecclesiae praeesse sint meditati. Unusquisque ergo in quo vocatus est opere ministerium peragat, ut liber in Christo sat. Et rursus de lege disserens, utens allegoria. Nam quae sub viro est mulier, vivente viro alligata est legi. & quae sequuntur. Et rursus, Mulier est alligata, quia tu vivit vir eius. Sinautem mortuus Ffuerit,libera est ut nubat, modo in Domino. Beata est autem si se permanserit mea

quidem sententia. sed in priore quidem particula Mortiscati euis, inquit, legi,

275쪽

sT ROMA T. LIB. III.

A non matrimonio. ut emesamini vos alteri, qui excitatus est ex mortuis, sponsa de ecclesia, qua castam esse oportet,& ab iis quae sunt intus cogitationibus, quae sunt eontrariae veritati,& ab iis qui tentant extrinsecus, Loe est ab iis qui sedantur haereses,& persuadent vobis fornicari ab uno viro, nempe omnipotenti Deo. ne sicut serpens decepit Euam quae vita, dicitur, nos quoque inducti a callidis haeresium illecebris transgrediamur mandata.Secunda autem particula statirit monogamiam. Non enim, ut quidam existimarunt, mulieris cum viro alligationem, carnis cum interitu connexionem, signiscari putandum est. Impiorum enim hominum, qui matrimonii inuentionem Diabolo aperte tribuunt, reprehendit. & in periculum venit Legistator ne incessatur maledictis. Tatianum arbitror Syrum talia audere Tati M. a dogmata decernere. His verbis quidem certe scribit in libro de Persectione secundum seruatorem. Consensim quidem coniungit orationi. Communio autem seu coniunctio interitus,soluit interpellationem. Admodum certe circunspecte arcet per concessionem. Nam iam rursus permisit simul conuenire propter Satanam demtemperantiam,pronunciauit eum qui est pariturus, seruiturum duobus Dominis.per consensum quidem,Deo per dissensionem autem,intemperantiae& sornicationi & Diabolo. Haec autem dicit, Apostolum exponens. Sophistice autem eludit veritatem, per verum falsum confirmans.Intemperantiam enim & fornicationem Diabolica esse vitia &affectiones nos quoque confitemur. Moderati autem matrimonii intercedit consensio, & ad precationem continenter deducens, & ad C procreandos liberos cum hon estate concilians.Cognitio quidem certe ascriptura dictum est tempus liberoriun procreationis, cum dixit. co G Novi T. aute Adam Euam uxore suam,&concepit,& peperit filium, &nominauit nomen eius Seth. Suscitauit enim mihi Deus aliud semen pro Abel. Vides quemnam maledictis in- cessant, qui honestam ac moderatam incessunt seminationem, S Diabolo attribuunt generatione.Non enim Deum absolute dixit, qui articuli adiectione, nepe

ὀλοσ dicens, significauit eum qui est omnipotens. Qiod ab Apostolo autem suta iungitur, Et rursiis, simul conuenire, propter Satanam, illud prius restindit, ne

unquam ad alias declinent cupiditates. Non enim perfecte repellit natui ae appeti- . tiones, quia verecundia motus fit ad tempus consensitis. per quem rursus inducito contusationem matrimonii, non ad intemperantiam & fornicatione de opus Diaboli. sed ne subiungetur intemperantiae fornicationi & Diabolo. Separat autem veterem quoque hominem & nouum Tatianus, sed non ut nos dicimus. Veterem quidem virum, legem, nouum autem Euangelium, ei assentimur, nos quoque dicentes,sed non eo modo quo vult ille,dissoluens legem ut alterius Dei. Sed idem vir&Dominus vetera renouans, non amplius concedit polygamiam. Tunc enim id exigebat Deus,quando oportebat augeri & multiplicari. Monogamiam autem introducit propter liberorum procreationem, & domus curam gerendam,ad quam data est mulier adiutrix.& si cui Apostolus, propter intemperantiam & ultionem,ex venia secundum concedit matrimonium. Nam hic quoq. non

peccat quidem ex testamento: Non est enim a lege prohibitus: non implet autem summam illam vitae perfinionem quae agitur ex Euangelio. Gloriam autem sibi acquirit coelestem, qui apud se manierit,eam quae est morte distatuta impollutam seruans coniunctionem, & grato ac lubenti animo paret Oeconomiae, per quam effectum est ut diuelli non positi a Domini ministerio. Sed nec eum qui ex coniugali surgit cubili,similiter ut olim, tinsi nunc quoque iubet diuina per Dominum

prouidentia.Non enim necessario a linerorum abducit procreatione,qui credentes per unum baptismum, ad consuetudinem omni ex parte persectam abluit Dominus, qui etiam multa Mosis batti sinata per unum comprehendit baptisinum. Olim itaque lex,per carnalem generationem, nostram praeuiςens reseneratione, ν propter generantem seminis facultatem adhibebat baptismum. non abhorrens hominis generationem. Uodenim apparet homogeneratus, hoc potest seminis deiectio. Non tergo multi coitus genitales, sed matricis susceptio profitetur ge- '

276쪽

idem Rom.7.

fanis decept libus

χοι CLEMENTI ALEXANDRa

nerationem in naturae officina semine formato in scetum. Uomodo autem vetus quidem est solum matrimonium &legis inuentum alienum autem est quod est ex Domino matrimonium, cdm idem Deus seruetur a nobis i Non enim quod Deus coniunxit, homo iure dissoluerit. Multo autem magis quae iussit Pater seruabit quoque filius.Si autem idem simul est & Legislator & Euangelistae, nunquam ipse secum pugnat.Viuit enim lex cum sit spiritalis,&intelligatur ex cognitione. N os autem mortui sumus legi per corpus c hristi, ut gigneremur alteri qui resurrexit ex mortuis, qui pr dictus fuit a lege, ut Deo fructificaremus .Qirare lex quidem est sancia, di mandatum lanctum & iustum & bonum. Mortui ergo sumus legi, hoe est peccato quod a se e significatur. quod ostendit, no autem generat lex, per iuΩsionem eorum quae sunt facienda, & prohibitionem eorum quae non facienda re- aprehendens si ibi e tum peecatum, ut appareat peccatum. Si autem peccatu est matrimonium quod est ex lege, nescio quomodo quis dicet se Deum nosse, dicem Dei iussum ei se peceatum. Quod si lex sancta est,fanctum est matrimonium. Sacramentum ergo hoc ad Cliristum& ecclesiam ducit Apostolus. eadmodum quod ex carne generatur,caro est ita quod ex spiritu, spiritus.n5 solum in pariendo, sed etiam in discendo. Iam sancti sunt filii, Deo gratae oblectationes verborum D

minicorum, quae desponderunt animam. Sunt ergo separata soriticatio&matrimonium,quoniam a Deo loge abest Diabolus Et vos ergo mortui estis legi perco pus Cliristi, ut vos gigneremini alteri, qui surrexit a mortuis. Simul autem proxume exauditur,si fuerimus obedientes, quandoquidem etiam ex veritate legis, ei- ς

dem Domino obedimus qui praecipit eminus. Nunquid autem de eiusmodi homi nibus merito aperte dicit spiritus, in posterioribus temporibus descient quidam a fide, attendentes spiritibus erroris, &d0 trinis Daemoniorum, in hypocrisi falsiloqi orum,cauteriatam habentium conscientiam,& prohibentium nusere, abstinere 1 cibis quos oeus creauit ad participationem cum gratiarum actione, fidelibus, & qui agnouerunt veritatem, quoa omnis creatura Dei bona est, ct nihil est

reiicienatim quod i umitur cum gratiarum actione. Sanctificatur enim per verba Dei & orationem. Neeellario ergo non ei prohibendum iungi matrimonio, neq. carnibus vesci, aut vinum bibere. Scriptum est enim, Bonum est carnem non comedere, nee vinum bibere, si comedat per offendiculum. Et,Bonum est manere, nscut ego.sed & qui utitur, cum gratiarum actione, & qui rursus non utitur, ipse quoque cum gratiarum actione, ct cum moderata ac temperanti vivat percepti ne,rationi conuenienter Et ut in summa dica,omnes Apostoli epistolae, quae moderationem docent & continentiam, eum & de matrimonio &de liberoru pr creatione, de de domus administratione innumerabilia praecepta contineant,rius quam honestum moderatumque matrimonium prohibuer ut aut abrogarunt. sed legis cum Euangelio seruantes conuenientiam, utrunque admittunt: dc eum,qui Deo agendo gratias,moderate utitur matrimonio, 'c eum qui ut vult Dominus,vivit in castitate quemadmodum vocatus est uniisquisque inoffense &persecte eligens. Et erat terra Iacob laudata supra omnem terram, inquit Propheta, ipse vas aspiritus gloria afficiens.Insectatur autem aliquis generationem, in eam dicens interitum cadere eamque perire. & rim assert ac detorquet aliquis, dicens de sit rum procreatione dixisse seruatorem, Non oportere in terra thesauros recondore, ubi tinea & aerugo demolitur. nec erubestit his addere ea quae dicit Propheta, Omnes vos sicut vestimentum veterastetis,& tinea vos exedet.Sed neq. nos contradicimus seripturq,in nostra corpora cadere interitum, eaque esse fluxa.Fortasse autem iis eum quibus disterilit utpote peccatoribus praedicit interitum. Seruator autem non dixit de liberorum procreatione, sed ad impertiendum ac communia candum eos adi ortans,qui selum opibus abundare, egetibus autem nolunt opem

ferre. inamobrem dicit, Operamini non cibuni qui perit, sed eum qui manet in . vitam aeternam. Similiter autem afferunt etiam illud dictum de resurrectione morvuorum. ι ILιι illius seculi nec nub inccnubuntur. Sed hanc interrogatione,

277쪽

sT ROMA T. LIB. III. As

& eos qui interrogant, si quis ruminauerit, inueniet Dominum no reprobare matrimonium,sed remedium afferre expectationi carnalis cupiditatis in reserrecti

ne.Illud autem, Filii huius seculi, non di xit ad distinctionem alicuius alius seculi.' si diceret, mi in hoc nati sunt seculo , cum propter generationem sint niti, di gignunt Sr gignuntur: quoniam non absque generatione hanc quis Virutam praetergredietur. Sed haec generatio similem suscipiens interitum, non amplius expectat eum qui ab hac vita est separatus. Vnus est ergo pater noster qui est in coelis. Sed is ipse quoque pater est omnium per creationem..N E Vocaueritis emgo, inquit,vobis patrem super terram. Quali diceret, Ne existimetis eum qui carnali vos sevit satu, auctorem & causam velliae essentiae, sed adiuuantem causam ged ne rationis, vel ministriim potius. Sic ergo nos rursus conuerses vult cilici ut pu ros, eum qui vere pater est agnoscentes, ut qui simus regenerati per aquam, cum liaec sit alia latio in creatione. A t, inquit, qui est coelebs curat quae sunt Domini. iacti autem duxit uxorem, quominio placebit uxori. Qu id vero, an non licet etiam eis qui ex Deo placent uxori, Deo gratias Vere ' An non permittitur etiam ei qui uxorem duxit,una cuin coniugio,etiam est e selicitum de iis quae sitnt Dominii Sed

quemadmodum quae non nupsit se licita est de iis quς sunt Domini: ut sit sancti corpore & spiritu: Ita etiam quae nupsit, & de iis quae si in t mariti, & de iis quae fiant

Domini, est in Domino solicita ut iit sancta & corpore & spiritu. Mibae enim fiunt sanetae in Domino,hqc quidem ut uxor: illa vero ut virgo. Ad eos autem pudore aiac sciendos iu reprimendos qui sunt procliues ad secundas nuptias , apte Apostolus alto quodam tono eloquitur. Iam, inquit, o MNE peccatu est extra corpus. Qui autem fornicatur, in proprium corpus peccat. Si quis autem matrimonium audet dicere fornicationem, rursus legem di Dominum insectans, maledictis impetit. Quemadmodum enim auaritia , plura habendi cupiditas dicitur fornicatio , ut quae aduersetur sufficientiae: & vi Idololatria est ex uno in multos Dei attributior Ita sornacatio est ab uno matrimonio ad plura prolapsio. Tribus enim modis, ut diximus,sornicatio & adulterium sumitur apud Apostolum. De his dicit Propheta, Peccatis vestris vae nundati estis. Errursus. poLLvrvs es in terra aliena. coniunctionem sceleratam existimans, quae cum alieno corpore facta est , ct non cumo eo quod datur in coniugio ad liberorum procreationem. Vnde etiam Apostolus. Volo, inquit, iuniores nubere, filios procreare, domui praeesse nullam dare oceasonem aduersario maledicti gratia Iam enim qui aeda diuerterant post Satana. Iam vero unius quoque uxoris vim utiq. admittit, seu sit Presbyter, seu Diaconus, seu Laicus, utens matrimonio citra reprehensionem. Seruabitur autem per filiorum procreationem. Et rursus Seruator dicens Iudaeos generationem prauam & adultiteram, docet eos legem non cognouis te, ut lex vult. Sed seniorum traditionem &bominum praecepta sequentes, adulterare legem, non ut quae data sit vir & Dominus eorum virginitatis. Fortalia autem eos quoque nouit alienis mancipatos cupiditatibus propter quas assidue quoque se tutentes peccatis, vendebantur alieni-ε penis. Nam apud Iulaeos non erant admissae communes mulieres. quin etiam prohibitum erat adulterium. ini autem dicit, Uxorem duxi, non postum venire ad diuinam coenam, est quidem exemplum ad eos arsuendos qui propter voluptates abstinen t a diuino mandato. Nam hae ratione nec qui iusti haere ante aduentum, nec qui post aduentum uxores duxerunt,seruabuntur,etiamsi sint Apostoli. Quod si illud attulerint quod Propheta quoque dicit, iNvETER Aut inter omnes inimicos meos, inimicos peccata audiant. Vnum quoddam autem est peccatum, non matrimonium,sed fornicatio.Non sic quoque dicant peccatum sene rationem, recreatorem generationis. Talibus argumentis utitur quoque Iulius Cassianus quisiit princeps visionis seu Phantasiae: in opere certe de Cotinentia, vel de castitate,s his verbis dicit. Nec dicat aliquis quod quonia tales habemus partes, ut sic sit 'uidem figurata tamina, sic vero masculus, illa quidem ad sit scipiendum, hic vero ad seminandum, concessam esse adeo consuetudinem. Si enim a Deo ad quem tendiarathas

tarum lai Θbant Dominum

278쪽

mus esset haec constitutio, non beatos dixisset esse Eunuchos,neque Propheta di- xisset eos non esse arborem infrugiferam: transferens ab arbore ad hominem quima sponte & ex instituto se castrat tali cogitatione. Et pro impia opinione adhuc decertans, subii ingit. Qitomodo autem non iure quis reprehenderit Seruat 're, si nos transformauit, & ab errore liberauit, & a coniunctione partium & addit mentorum & pudendorum in hoc eadem decernes cum Tatiano. Hic autem prodiit ex schola Valentini. Propterea dicit Cinianus, Cum interrogaret Salome, quando cognoscentur ea de suibus interrogabat, ait Dominus, Quando pudoris indumentum conculcaueritis,& quando duo facta fuerint unum, & msulum cusoemina, nec masculum nec foemininu. Primum quidem in nobis traditis qualor Euangeliis non habemus hoc dicitam, sed in eo quod est secundum Aegyptios. . Deinde mihi videtur ignorare,qubdiram quidem masculam appetitionem, foeminam vero signiscat cupiditatem. Quae cum operata fuerint, poenitentia & pudor consequitur. Cum quis ergo neque irae neque cupiditati obsequens, quae quidem& ex consuetudine& ex mala aucta educatione, obumbrant , contegunt rati nem,sed quae ex iis prosciscitur exuens calisinem, & pudore affectus ex poenitentia,spiritum& animam unierit in obedientia rationis: tunc,ut ait Paulus,no inest in nobis nec masculus nec scemina. Recedens enim anima ab ea figura qua disce nitur masculus de scemina, traducitur ad unione, cum neutrum sit. Existimat autehic vir praeclarus plus quam par sit Platonice, animam quae est ab initio diuina,

cupiditate ei neminatam,huc venire ad generationem & interitum. Iam verὁ vel qinuitum cogit Paulum dicere taenerationem ex errore constare, cum dicit, v Ε- . Meor. i. REOR. autem ne sicut serpens am decepit, corrupti sint sensus vestriasmplieitate quae est in Christo. Sed certum est Dominum quoque venisse ad ea quae aber- xauerant. Aberrauerant autem non ab alto repetita origin e in ea quae hic est generatione Est enim generatio creatura omnipotentis, qui nunquam ex melioribus ad deteriora deduxerit animam. Sed ad eos qui sensibus seu cogitationibus aberr hierant, ad nos inquam venit Seruator: quae quidem ex nostra in praeceptis inob dientia eorrupta sunt, dum nimis avide voluptatem persequeremur, cum utique protoplastus noster tempus praeuenisset, & non in tempore, matrimonii gratiam appetiisset,&aberrasset: qitoniam quicunque aspicit mulierem ad concupiscen- Ddum eam, iam moechatus est in corde suo, ut qui voluntatis tempus non expectauerit. Is ipse ergo erat Dominus, qui tuc quoque damnabat cupiditatem quae prae-Σ uenit matrimonium. Cum ergo dixit Apostolus,induite nouum hominem qui secundum Deum ereatur, nobis dicit qui ab omnipotentis voluntate efficti sumus, sicut sumus efficti.Veterem autem dixit non respiciens ad generationem & regenerationem, sed ad vitam quae est in inobedientia,& obedientia. Pelliceas autem tunicas existimatCassianus esse corpora:de quibus postea & eum & qui idem cum eo sentiunt aberra Isse ostendemus, cibo de ortu hominis iis conseque ter quς prius dicenda sunt,aggredimur expositionem. Quoniam, inquit, qui a terrenis reguntur,& generant&generantur: nostra aurem habitatio est in coelo, ex quo etiam 2 Saluatorem expectamus.Recte ergo nos haec quoque dicta es la scimus,quoniam ut hospites & aduenae peregrinantes debemus vitam instituere, Qui uxorem habet, Vt non habentes,qui possident,ut non postidentes. Qui liberos procreant, ut mortales gignentes,ut relicturi possessiones, ut etiam sne uxore vieturi, si opus siti noeum ainctione possestione utentes,sed clim pratiarum actione,& magna quNam

r.eor. . ac praeclara animo agitantes. Et rursus csim dicit, noNvM est homini uxore non tangere,sed propter fornicationes unusquisque suam uxorem habeat.id veluti e ponens rursus dicit,Ne vos tentet Satanas.Non enim iis qui continenter utuntur matrimonio propter ibiam liberorum procreationem,dicit,Propter intemperantiam, sed iis qui etiam finem liberorum procreationis cupiunt transilire: ne cdm, nimium annuerit noster aduersarius, excitet appetitionem ad alienas voluptates.

Fortasse autem quoniam iis qui iuste vivunt remi propter aemulationem, & aduersu

279쪽

sT ROMA T. LIB. III. Io

A uersus eos contendit, volens eos ad sitos ordines traducere: per sabosiosam contianentiam eis vult praebere occasionem. Merito ergo dicit, Melius est matrimonio iungi quam uri. ut vir reddat debitum uxori, & uxor viro.& ne se frustrentur inuicem hoc diuino ad generationem dato auxilio. autem, inquiunt, non oderit patrem, Vel matrem,vel uxorem, vel filios, no potest meus esse discipulus. Non iubet odisse genus. Honora enim, inquit, patrem & matrem, ut tibi bene sit. Sed ne abducaris, inquit, ab a ratione alienis appetitionibus : sed neque cum ciuilibus moribus coniungaris. Domus enim constat ex genere, ciuitates aute ex domibus, quemadmodum Paulus quoque eos qui occupantur in matrimonio, mundo dixit placere. Rursus dicit Dominus, qui uxorem duxit ne expellat:& qui non duxit,nea ducat. Qiij ex proposito castitatis, professus est uxorem non ducere, maneat coelebs. Utruoue ergo idem Dominus per Prophetam Esaiam eonvenientes dat promissiones, lac dicens. NE dicat Eunuclius,stim lisnum aridum. Haec autem dicit Dominus Eunuchis. Si custodieritis sabbata mea,& see eritis quaecunque pricipio,

dabo vobis locum meliorem filiis & filiabus. Non sbia enim iustificat castitas, sed

nee sabbatum Eunuchi,nisi fecerit mandata. Infert autem iis qui uxorem duxersit, & dicit, Electi mei non laborabunt in vanum, neque procreabunt filios in execrationem,quia semen est benedictum a Domino. Ei autem qui vetho seu rationi co-

uenienter filios procreauit & educauit & erudiuit in Domino , sicut etiam ei qui genuit per veram catechesim de institutionem, merces qusdam est proposita, sicut C etiam electo semini. Alii autem execrationem accipiunt liberorum procreatione,& non intelligui aduersus illos ipses dicere scripturam .Qui enim sunt re vera electi Domini, non dogmata decernunt, nec filios progignunt qui sit ni ad execrationem,ut haereses. Eunuchus ergo non qui per vim excisas habet patetes, sed nec qui coelebs est, dictus est, sed qui non gignit. Veritatis lignum hic prius erat aridum. Si autem verbo obedierit, & sabbata custodierit per abstinentiam a peccatis, & secerit mandata,erit honorabilior iis, qui ab . recta vitae institutione solo verbo erudiuntur. ν rLro Li modicum adhuc sum vobiscum,inquit Magister. Quare Paulus quoq. scribens ad Galat is, dicit, pi Lio Li mei quos item parturio, donec sormetur in vobis Christus. Si enim decies mille Paedagogos, inquit, habeatis in Chrio sto, sed non multos patres. In Christo enim per Euangelium ego vos genui . Pr pterea non ingredietur Eunuchus in ecclesiam Dei, qui est sterilis,& non fert seu tum, nec vitae institutione, nec sermone. Sed qui se quidem castrarunt ab omni

peccato propter regnii coelorum, ii stant beati qui a mundo te itinant. E x E CR A N- DA autem dies in qua natus stim,&non sit optanda,inquit Hieremias. non abi lute execrandam dicens generationem, sed populi pecc. ata aegre serens ct in ob dientiam. Subiungit itaque. Cur enim natus libiti ut viderem labores & dolores,&in perpetuo probro siderunt dies mei Iam omnes qui praedicabant veritatem, propter eorum qui audiebant inobedientiam, quaerebantur ad poenam, deveniebant in periculum. c v R enim no sitit uterus matris meae sepulcnrum, ne viderem aias fictionem Iacob,&laborem generis Isirael, ait Esdras Propheta. NvLLus est assii de mundus, ait Iob, nec si sit quidem una dies vitae eius. Dicant ergo nobis ubi fornicatus est insans natus.Vel quomodo sub Adae cecidit execrationem,qui nihil est operatus' Restat ergo eis, ut videtur, consequenter, ut dicat malam esse generationem,no ibium eam quae est corporis,sed etiam quae est animae, propter quam etiam corpus .Ea quando ὀixit David, i N peccatis conceptus sum,& in iniquitatibus concepit me mater mea. Dicit Prophetice quidem matrem Evam, sed Eliasuit mater viventium, etsi in peccatis suit conceptus, sed non isse in peccato ne q. vero ipse peccatum. Si autem quicunque etiam a peccato ad fidem conuertitur, a peccatoris consuetudine tanquam a matre conuertitur ad vitam, feret mihi testi-ν monium unus ex duodecim Prophetis, qui dixit. vi D EAM primogenita pro impietate fructum ventris mei, proieccatis animae meae. Non accuset eum qui dixit,caasci τ a &multiplicamini:sed primas impulsiones de motus ex generationis

talas.

rmis nonniit cognitum a clemente

280쪽

autem dicti sunt Haeretiei quid e t Christum habuin eorpus

log CLEMENT ALEXANDR.

per quos Deum non cognoscimus, dicit impietates. Si quis autem ea ratἰone Mdicit malam generationem: illa etiam ratione dicat bonam, quatenus in ipso v ritatem cognoscimus. Abluamini iuste,&ne peccetis. Ignorationem enim Dei quidam haent, videlicet qu; peccant. Quoniam nobis est colluctatio non aduersus earnem & sanguinem, sed aduersias spiritalia. Possunt autem tentare principes tenebrarum huius mundi,& ideo datur venia. Et ideo Paulus quoque, Compus meum, inquit, castigo, & in seruitutem redigo. Q niam qui certat, in omnibus abstinet, hoc est, est ad omnia continens, non ab omnibus abstinens,

sed continenter utensiis quae utenda iudicauit. iLLi quidem ut corruptibilem eo ronam accipiant mos autem ut incorruptibilem. in ludia vincentes, non autem sine puluere coronam accipientes. Iam nonnulli quoque praeserunt viduam vi O ngini incontinenti, ut quae quam experta est voluptatem magno & excelse animo coli tempserit. Sinautem malum est generatio : in malo dicant ritisse Dominum qui fuit particeps generationis: in malo virgine quae genuit. Hei mihi quot & quanta mala. Dei voluntatem maledictis incessunt & mysterium creationis, dum inuehuntur in generationem.Et ideo visio seu phantasia Casilano. Ideo etiam Marcioni & Valentino quoque corpus animale: quoniam homo, inquiunt, asiimilatus est iumentis, veniens ad eoitum. Sed quando aliena inire cubilia, vera insania percitus, voluerit, tunc revera qui talis est esseratur. Ε tr in foeminas furentes facti sunt,umisquis l. hinniebat ad uxoremproximi siti. Et si clim ex brutis animantibus insidiosi consilii rationem cepisset serpens, & persuasisset , dicat Adam ς assensum esse cum Eua coniunctioni, nempe quod hac natura alias usi non essent Protoplasti,ut nonnulli existimant:rursus malediistis incesiitur creatio, ut quae r tionis expertium animantium natura homines fecerit imbecilliores: quas cons cuti sunt qui a Deo primi seimati fuere. Sinautem natura quidem eos sicut bruta deduxit ad filiorum procreationem .moti autem sunt citius qu1m oportuit, fraude inducti clim adhuc essent iuuenes , iustum quidem est Dei iudicium in eos qui

non expediarunt voluntatem: fincta est autem generatio, perquam mundus constitit,per quam essentiae, perquam naturae,per quam Angeli: per quam potestates, Per quam animae, perquam praecepta, perquam Lex, per quam Euangelium, per quam Dei cognitio.Et omnis caro foenum,& omnis gloria eius quasi flos sceni,& Dscenum quidem exiccatur, stos autem decidit. Sed verbum Domini manet, quod unxit animam & vniit spiritui. Quomodo autem quae est in ecclesia apud nos Oeconomia, accepisset finem absque corpore, cum etiam ipse qui est caput ecclesiae, in eam e quidem informis & specie carens transiit, docens nos respicere ad id quod est diuinae causae informe&incorporeum. ARBOR enim vitae, inquit Propheta, est in bono desiderio,docens bona &munda desideria quae sunt in Domino vitienti. Iam verδ volunt viri cum uxore in matrimonio consilietudinem, quae dicta esteognitio, esse peccatum, eam enim signiscari ex esse ligni boni & mali, per signitaeationem huius vocabuli Cognouit, significantem mandati transgresilonem. Si autem hoc ita est: veritatis quoque cognitio, est esus ligni vitae. Potest ergo hone- Estum ac moderatum matrimonium illius quoque ligni elle particeps. Nobis autem prius dictum est,quod licet benὸ & male uti matrimonio. Et hoc est lignum cognitionis, si non transgrediamur leges matrimonii. Quid vero num Seruator noster, sicut .animam, ita etiam corpus curauit ab affectionibus i Neque verb sesset caro inimica animae, inimicam aduersus ipsam muniisset, per sani talem instrues. Hoc autem dico fratres,qubd caro & sanguis regnum Dei non possunt possidere,neq. corruptio possidet incorruptionem. Peccatum enim cum sit corruptio, no poteth habere societatem cum incorruptione, quae est iustitia. Aded stulti, inquit, estis: cum spiritu coeperitis nunc carne consiimmamini. Iustitiam ergo & salutaris hariamoniam, quae est veneranda firmique aestabilis, alii quidem, ut ostendimus, ni- , mium intenderunt, blaspheme ac maledice cum quavis impietate suscipientes continentiam, csim liceret ex sana regula castitatem eligere cum pietate. gratias quidem

SEARCH

MENU NAVIGATION