Clementis Alexandrini Omnia quae quidem extant opera, nunc primum è tenebris eruta Latinitateque donata, Gentiano Herueto interprete

발행: 1551년

분량: 502페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

281쪽

A. dem agendo propter datam gratiam, non habendo autem odio creaturam, neque eos aspernando qui iuncti sani matrimonio. Est enim creatus mundus, creata est etiam castitas. Ambo autem agant gratias in iis in Dibus sunt collocati, si modo ea quoque norunt in quibus sunt collocati. Alii autem effrenati se petiunt er&iniolenter sellerunt, re vera ei secti equi in foeminas insanientes, & ad proximo . um suorum uxores hinnientes, ut qui ct ipsi contineri non possint,&proximis suis persuadeant vident operam voluptati, infeliciter illas audientes scripturas. Quae tibi obtigit partem pone nobiscum,crumenam autem unam postideamus comunem, & vrium fiat nobis marsupium. Propter eos idem Proelieta dicit nobis c5 . a sulens.Ne ambulaueris in via cum ipsis,declina pedem tuuma semi tis eorum Non enim iniuste tenduntur retia penatis.Ipsi enim cum sint sanguinum participes, thesauros malorum sibi recondunt, hoc est sibi vendicantes immunditiam, & proximos similia docentes, bellatores, percussores caudis suis ut ait Propliet quas quidem Graeei , ins appellunt. Fuerint autem ii quos signiscat Proplietia,admalum procliues, intemperantes, qui sunt caudis suis pugnaces, tenebrarum irriue filii, manus sibi afferentes,&homicidae propinquorum. Ex PvRGAT E ergo V tus fermentum, ut sitis noua conspersio, nonis exclamat Apostolus. Et rursus propter quosda eiusnodi homines indignans, praecipit ne conuersari quide, si quis frater nominetur vel fornicator, vel avarus, vel idololatra, vel maledicus, vel ebrio e sus, vel raptor,cum eo qui est talis ne una quidem comedere.Ego enim perlegem cata. legi mortuus lum,inquit, ut Deo vivam, cum Cliristo sum crucisxus. Vivo autenon amplius ego, ut vivebam per cupiditates, vivit autem in me CCristus caste & obedientia μα beatὸ per obedientiam praeceptorum. mare tunc quidem vivebam carnaliter. P bd autem nunc vivo in carne, in fide vivo flii Dei. In viam gentium ne abieritis, de ne infrediamini in urbem Samaritanorum,a contraria vitae institutione nos dehortans dicit Dominus, quoniam iniquorum virorum mala est conuersatio. Et hae sunt viae omnium qui ea quae sunt iniqua efficiunt. v v homini illi , inquit Do Miniuiti minus, bonum esset ei si non natus esset, quam ut unum ex electis meis scalidasaea tret. Melius esset ut ei mola imponeretur,& in mari demergeretur, quam Vt Vnum Mar. s. . ex meis electis peruerteret. Nomen enim Dei blasphematur propter ipses. Vnde praeclare Apostolus, scripsi,inquit, vobis in epistola, non conue inri cum semic toribus, usque ad illud. Corpus autem non rumicationi sed Domino, &Domi- i. nonus corpori. Et quod matrimonium non dicat fornicationem, subiungit. An nescitis quod qui adliaeret meretrici, unum est corpus,aut meretricem quis dicet virginem priusquam nubat. E T ne fraudetis, inquit, vos inuicem, nisi ex consensu ad tempus. Per dictionem fraudetis, ostenὸens matrimonii debitum esse liberora

procreationem, quod quidem in iis quae praecedunt ostendit, dicens. Mulieri vir

debitum reddat. Similiter autem mulier quoque viro, postquam exolutionem, in

domo custodienda,&inea quae est in Christo fide, adiutrix. Et si quid apertius dii cens iis qui sunt iuncti matrimonio, praecipio, inquit, non ego, sed Dominus,

uxorem a viro non separari. Sin aute separata sierit, maneat innupta, vel viro reconcilietur. Et viru uxore non dimittere. Reliquis aute dico ego, no Dominus. Si quis autem frater, usque ad illud, nunc autem sancta est Quid autem ad liaec dicut qui in legem inuehuntur,& in matrimonium,ut quod sit solum a lege concessum non autem etiam in nouo testamento' Quid ad has leges latas possunt dicere, qui sationem abhorrent & generationem, cum Episcopum quoque qui domui rectEpraesit, ecclesiae ducem constituat. Domum autem dominicam unius mulieris constituit coniugium. omnia ergo dicit esse munda mundis. Pollutis autem & infide m x x. libus nihil est mundumsed polluta est eorum & mens & conscientia.De ea autem, Voluptate quae est praeter regula. Ne erretis, inquit, nec rnicatores, nee idolola cor.

trae nec adulteri, nec molles, nec masculorum concubitores, neque fures, neque

ebriosi, neque maledici,nec raptores regnum Dei possidebunt. Et nos quidem abluit stimus qui in his eramus. Qui autem in hanc tingunt intemperantiam, extem

282쪽

perantis in semirationem baptizant, voluptatibus & vitiis esse indulgendum de- A

cementes, incontinentes ex moderatis esse docentes, di spem si iam membrorum suorum impudentiae attribuentes, ut a regno Dei abdicentur, non autem ut inscribantur qui ad eos ventitant efficientes, Ssδ nominatae cognitionis appellatione, eam quae ad exteriores ducit tenebras viam ingredientes. Qv o D reliquum est fratres, quaecunque Vera, quaecunque honesta, quaecunque iusta, quaecun e casta,

quaecunque bonae faniae ; si qua virtus, & s qua laus, ea considerate quae a didiciastis, quae etiam accepistis & audiistis & vidistis in me, ea facite, & Deus pacis erit vobiscum. Et Petrus similia dicit in epistola. vi sides vestra & spes si in Deum, cum animas vestras castas effeceritis in obedientia veritatis. Quas siti obedientiae, non configurati prioribus desideriis quae a filerunt in ignorantia, sed secundum eum qui vocavit vos sanctum, Sipssan in stis in omni conuersatione. i Quoniam scriptum est,sancti eritis, quo- .niam ego sandius sum. Sed enim que aduersus eos qui cognitionem falso nota ne simulant, neeessario si iscepta est a nobis disputatio, nos longius quam parsit abduxit,&orationem effecit prolixiorem. Vnde tertius quoque liber Stromateus, eo- crum quae sunt in vera philosopbia

. crenitionis monimentorum, hunc snem habeat. Suomatei tertii finis.

283쪽

CLEMENTIS ALEXANDRINI,

STRO MATEON LIBER

QUARTUS.

oras Est ENs autem deinceps esse existimo, ut de ma rtyrio tractemus,&quisnam sit persectus. Quibus comprehendentur ea quae conse Puntur ex eo quod exigunt

illa quae sint dicenda, & quod sque sit philosophandum& seruo & libero, siue sit vir sexu, siue foemina, & cum quae deinceps sequuntur,& de fide& de inquirendo a

soluerimus, gemis symbolicum adducemus, utcdm eoncluserimus orationem quae ad mores pertinet, summa--tim ostendamus utilitatem qui allata est Graecis a barbara philosephia. Quam quidem postquam oculis si ibiecero, & aduersus Graecos &aduerius Iudaeos tradetur compendiosa scripturarum expositio,&quaecunquς in libris praecedentibus, cum in prooemii ingressa, uno Commentario statuissemus perficere,rerum autem multitudini necessario seruierimus, non licuit comprehendere. Post haec a nobis, quoad eius seri potest rerum pronositarum impleta declaratione, quae de naturalibus principiis, & a Graecis& ab aliis barbaris, prout ad

nos peruenerunt opiniones, tradita stat oportet recensere,& aduersiis praecitua eorum quae sunt excogitata a Philosophis argumentari .Quibus fuerit conseques, Ut postquam Theolosiam cursim percurrerimus,ea quae in Propbetiis tradita sunt tractemus, ut cum etiam scripturas quibus credidimus, validas ae ratas est. Omnipotenti auctoritate ostenderimus,seriepossimus per ipsas progredi, di hinc omnisus heresbus unum Deum ostendere, α Dominum omnipotentem, qui per lege& Prophetas & beatum etiam Euangelium fuit sincere ac sermane praedicatus. Multa autem sequuntur dicenda aduersus eos qui sunt diuersae opinionis,cum conamur ea ditatuere quae in scriptis ab ipsis afferuntur,&vel inuitis per uadere, per ipsas conuincendo scripturas persecto itaque nobis uniuerso proposito,iis quibus voluerit spiritus,commentariis,ad usum instantem adiuti quaedam enim ame eritatem omnino praefari necesse est tunc reuera gnosticam, id est homini cognoscendi potestate praedito conuenientem, naturae aggredimur contemplationem, paruis ante magna initiati mysteria, ut vere ditiinae sacrorum interpretati ni nihil sit impedimento, prius expurgatis atque informatis iis quae oportet ante sciri & tradi. Quae est ergo ex veritatis regula gnosticae traditionis naturae conte-platio, vel portu, superna quaedam speculatio, dependet ex ea oratione quae traditur de ortu mundi, hine ad formam asiandens illeologicam, seu quae in diuinita- πτυα tis consistit contemplatione Vnde ab eo ortu qui propietice est literis mandatus, nempe a Genesi, in parte principium ducemus traditionis,& quae ab iis qui diue sa sentiunt, dicuntur adducentes,&quoad eius a nobis fieri poterit,distbluentes. Sed hoc quidem mox scribetur, si Deus velit & nos inspirauerit. mnc autem aggrediendum est id quod est propositum, & ab luenda est ea quq ad mores pertinet oratio. Sint autem nostra,vi sene diximus,COmmentaria,propter eos qui im . . pudenter ac imperite ad ea legenda sunt accessuri, varia, & ut ipsem nomen indicat, contexta, ab uno ad aliua continens transeuntia,& per verborum quidem seriem ac contextum aliud significantia, aliud veris indicantia. Qui enim aurum, inquit Heraclitus, quaerunt, multum terrae fodiunt,& parum inuemunt. Qui auto id quod vere aurei generis cognatum est strutantur, multum in pauco inuenient. Inueniet enim scriptura unum qui sit eam intellecturus. Iuuant ergo&ad reuoc

284쪽

CLEMENT. ALEXANDR.

Hesiodus.

dum in memoriam,& ad veritatem apertὸ deelai and im, ei qui potest querere cum Arati he, St omara Commentariorum.Oportet autem nos quoque adlaborare &his alia adinvenire, quoniam iis qui ea via abeunt quam nescium,sufficit eam quae ducit solummodo indicare, postea autem iam est ingrediendum, S reliquum viae inueniendum. Quemadmodum dicunt,seruo quoque at quando sciscitanti, quidnam agens, Domino sit placiturus,respondisse i ytbiam, inuenies s quaesieris. Et est quidem re vera, ut videtur,difficile, pulchrum & honestum quod latet inuenire, quoniam sudor ante virtutem est positus. Vialon aestare ducti in adimam. Ardira mi Fu facilis, pras juilis inde ante ciueret. εEst enim re vera areta&angusta via Domini,& regnum Dei est violentorum. Vnde 'i aere,inquit,&inuenies,tenens Viam vere rugiam & Don praetcrcurrens. Est ergo in exiguo qitide spatio multa genitalis copia seminum dogmatum quae comprehendunturin hoc opere,tanquam ager omnibus herbis plenus, ait lariptura Aut etiam propriam Labent inscriptionem Stromata Commentariorum,re vera multum similem illi veteri floridae oblationi,de qua scribit Sophocles.

FLue quia apis minere sit cereum. Iam Stromata nostra,vi inquit agricola Timoclis Comici', scias, oleum , caricas, mel rcddunt, tanquam ex agro hi acissimo, propter quam seracitatem subiungit.

IrisAnem, non areum cultum refers. Confitcrant en .m acclamare thenienses.

Feliscus, 'Is es, c, aues Desone. I L quoquem carmo, que Oleum tuo re ungere posm. saepe ergo oportet tanquam ex varie contextis capillis multa eaque confuse se. mma excutiendo ac lacundo, si umentum lusere. Multi autem habent a tinctione onon absimilem constitutioni hyemis, instabilem & incolyderabilem. Multa incredulitas fecit bona, sides mala. sit Epicharmus. Non crede, fiant articuli hi praecordi timilam non credere quidem Veri tati affert moriem,sicut credere vitam. Contra autem, salibci dere, non credere autem veritati, trahit in exitium. Eadum cst ratio de continentia &incontinentia.Si continere quidem est bonum opus, malum autem Opus non continere, ab iniustitia autem abstineretist principium salutis.Ac mihi quidem videtur Sabbatum per abstinentiam ἱ malic significare continentiam. Et quidnam est in quo dii scri homo a bestiis, & eo rursus Dei angeli sapientioi est Mi N v is Tl eum, inquit, paulo minus ab Armelis De Domino enim non acc piunt scripturam, quaquam ille quoque carnem ferebar, sed de eo qui est spersectus e gnosticus scit cognoscendi potestate praeditus,qui & tempore indumento diminutus est ab Angulis. Sapientiam ergo nihil aliud dico quam scientia, quoniam vita non ditiari a vita. Naturae enim hianaanae, hoc est homini, cum eo quod dignum habitum cst immortalitate commune est, vivere, de habitus con- Gniplationis&continentiae,cumst alterum praestantius. Aemilii quidem certe videtur Pythagoras solum Deum sapientem esse dicere. Nam Apostolus quoque seribit in epistola ad Romanos. AD OB E I ENT h A M sdei in omnes sentcs, cogniti soli sapienti Deo per letiam Christum .Propter eam autem filiae illi cum Deo intercedebat amicitiam, vocabat se philosophum.Loquebatur itaque cum Mose, sin quit, Deus ut amicus cum amico. Itaque Verum, quod Deo est manifestum, generat veritate Gnosticus autem,seu qui est cognitionis potestate praeditus , amat veritatem. VADE, inquit, adso ucanad Piger,&apis efficere discipulus, ait Solomon.

285쪽

sT ROMA T. LIB. IIII. Iis

Solomon. Si enim uniuscuiusque propriae naturae unum est munus, & bouis similiter de equi & canis;quodnam dicemus esse proprium munus la ominis. Videtur autem,vt.opinor,este umilis cetauro, sigmento rhessalico, ut qui si compositus ex rationis participe & experte rationis, anima dc corpore.Sed corpus qui ciem & terram operatur,oe tendit ad terram,anima autem ad Deum extollitur,quae quidem

per veram erudita pliilosophiam,contendit ad tuos qui supra simi cognatos, auersa a corporis cupissitatibus,&praeterea a labore&metu. Qi quam bono elle &tolerantiam & metum ostendimus. Si enim per legem est agnitio peccati, ut dicut qui legem insediantur,& usque ad legem peccatum fuit inmuncio. Sed sine lege

mortuum est puccatum,nos eis contra occinamus.Si enim timori, causam peccatum abstuleris,aufer etiam timorem. Multo autem magis iapplicium,cum id abfuerit cui innatum est ut concupiscat.Iusto enim, si riptura inquit, lex non est posita.Pulchre ergo Heraclitus. Iustitiae,inquit, nomen non alligassent, si haec non essent.Socrates autem dicit Legem non ivilia factam propter bonos. Sed neque hoc cognouerunt accusatores quomodo dicit Apostolus, quod qui propinquum suum diligit,malum no operatur. Illud enim,N On occides non moechaberis,non furtum facies, & si quod sit aliud praeceptum, in hoc selo sermone in unam veluti summam redigitur. Diliges proximum tuum sicut teipsum.Hac utique ratione diliges, inquit, Dominum Deum tuum,ex toto corde tuo:& diliges proximum tuu sicut teipsum, si quidem qui proximum diligit, malum non agit, & omne praec plum in hoc veluti in summam redigitur, in diligendo proximuin.Quae autem pretcepta et sciunt ut metus impendeat, ea dilectionem pariunt,non odium. Vitium ergo non est lex quae timorem procreat. Quare lex est sancta & re vera spiritalis ex sententia Apostoli. Oportet autem, ut est consentaneum, cum & corporis natura& animae ellentiain diligenter inquisierimus, utriusque silem comprehendere, &Non mortem malum elle putare. Q v A N D o enim serui eratis peccati, inquit Apostolus, liberi fuistis iustitiae. Quem ergo fructum tunc habuistis ex iis propter quae nunc erubescitis Finis enim illorum est mors. Nunc autem liberati a peccato,Deo autem seriti ei secti,habetis fructum vestrum in sanctificationem, sinem autem,vitam aeternam. Stipendium enim peccati mors est. Gratia autem Dei, vita aeterna in Christo Iesu Domino nostro.kes itaque eo videtur esse deducta, ut ostensum sit mortem quidem esse eam in corpore animae coniunctionem,quae est dedita peccato.Vitam autem a peccato separationem. lulti autem nos impediunt valli & fossae cupiditatis,iraeque&excandescentiae voragines, quas transtire Necesse est, ct omnem insidiarum effughre molitionem,eum qui non est amplius per speculum visurus Dei cognitionem.

Di sum, pinm Eu sine seruire necesse est. seruos autem eos qui si int lub peccato, & qui peccatis sunt venudati,qui voluptati& libidini sunt dediti, & tenentur amore corporis, nouit scriptura, ct bestias potius quam homines eos qui sunt asti mi lati iumentis, equos in foeminas insanientes,ad proximorum uxores hinnientes .Est asinus insetensis qui est intemperans, ei seratus lupus, auarus & serpens, is qui est impostor& fraudulentus.Corporis ergo ab anima set iratio,quam toto vitae tempore meditatur Philosbphus,quandam cognitione praeditam parit animi alacritatem,ut positit facile ferre mortem naturae,quae est solutio vinculorum animae a corpore. Mi Hi enim crucifixus est mundus,& ego mundo,inquit Vivo autem iam cum smin carne, ut si in coelo versarer.Vnde merito qui Gnosticus vocatur facile exaudit,& ei qui corporeum quid petit donat offerens, & huius carunculae affectiones prius exuens,lentatoremno iniuria afficiens, sed smul docens & arguens. Ex cymmtu opitas Am mmi iesio honore. Vt ait Empedocles,nie deinceps versetur cum mortalibus.Is verὸ seret testim

nium,sibi quidem, quia sit in Deum sincerus& germanus sidelis, tentatori a

286쪽

CLEMENT. ALEXANDR.

lex praece est sculini genς

tem, quod frustra sit aemulatione percitus in eum qui est fidelis per dilectionem. ADomino autem, quod a Deo sit inspirata doctrinae persiaso, a qua non deficiet

metu mortis .Quinetiam facto cons at veritatem praedicationis,potentem eum

esse ostendens ad quem contendit.Mireris eius dilectionem quam docet euidenter,ei quod est eosnatum & unius generis grato animo unitus, quin etiam pretioso sanguine infideles pudore afficiens. Is ergo metu propter praeceptiun declinat Chrinum negare,ut metu fiat testis. Sed neque propter spem donorum paratorii

fidem vendens: sed propter libam in Dominum dilectionem, lubentispimὰ ab hae vita liberabitur habens fortasse gratiam, & ei qui causam praebuit ut hinc exiret, ct ei qui molitus est insidias, honesta accepta occasione,quam ipse non praebuit, seipsum ostendendi quisiam sit, illi quidem per tolerantiam, Domino vero, per cha sritatem,per quam ostendebatur Domino, qui etiam antequam nascatur nouit institutum & liberam animi voluntatem eius qui tulit testimonium. Bono itaque animo venit ad amicum Dominum , pro quo & corpus atque etiam animam, ut iudices expectabant, tradidit, & a Seruatore nostro b frater dilecte, ut dicam poetice, compellatur. Iam conseminationem vocamus martyrium, non quod

vitae finem homo acceperit , ut reliqui, sed quod persectum opus ostenderit charitatis. Porro autem Graeci quoque veteres, laudant finem corum qui mortuissent in bello, non mortem violentam consulentes, sed quod qui in bello, vitam

sinit, mortum non timens recessit, amputatus a corpore, cum nec prius animo laborasset, nec emolitus esset, cuiusmodi solent in morbis accidere hominibus, re- Ccedunt enim estoeminati &viuere cupientes, & ideo neque puram emittunt animam,sed quς, veluti notas plumbeas,fecum effert cupiditates,nis fuerint eorumali'ui docti de ex Virtute considerati, liant etiam qui moriuntur in bello cum cupiditatibus,quod perinde est ac si morbo colabuerint, si itaque quae est apud deum confessio est testimonium, quaecunque anima se pure & hincere gessit cum Dei agnitione, & quae praeceetis paruit, oc vita & sermone est testis, quomodocunque liberetur a corpore, iidem, tanquam sanguinem, per totam vitam,& etiam in exitu profundens. Iam dicit Dominus in Eliangelio, qui reliquerit patrem vel matrem vel fratres,& quae deinceps sequuntur, propter euangelium di nomen meu, is est beatus, non quodvis signi scans testimonium, sed quod est ex cognitio- one ut qui ex regula Evangelii vitam egerit propter dilestionem in Dominum. Cognitionem enim significat perceptio nominis&intelligentia Euangelii, sed non nudam ac simplicem appellationem, relinquere quidem genus mundanum, relinquere autem facultates & omnem possessionem, propterea quia vivat citra ullam ad ea assectionem. Dicitur quidem certe patria mater & nutrix allegoricδ, patres autem leges ciuiles, quae quidem grato animo sunt contemnenda viro iusso qui est magni & excelsi animi, ut Deo sat amicus, & consequatur dexteras partes sanet i-seationis, sicut etiam secerunt Apostoli. Deinde dicit quidem Heraclitus, Marte caelos Dii honorant de homines, & scribit Plato in quinto de Republica. Eorum autem qui in bello mortui fuerint, qui prς lai u se gerens obierit, an non primum a

quidem dicemus eum esse aurei generis ' Omnium maxime.Aureum autem genus

per Deos est exiis qui sunt in coelo & in sphaei a inerrante,qui maxime principatum obtinent in bomines prouidentiae. Quidam autem ex hqreticis, cum male Dominum audiissent, impie simul &timide vitae tenentur cupiditate, dicentes verum esse testimonium, eius qui vere est Deus cognitionem, quod quidem nos quoque fatemur, eum autem esse siti occisorem & sibi mortem consciscere, qui per mortem fuerit consessus , ct alia eiusmodi sephismata catllidaque commenta timiditatis in medium afferunt. Aduersus quos dicetur cum tempus postulauerit, dissident enim a nobis in principiis. Dicimus autem nos quoque eos qui de industria mortem quae Frunt sunt enim quidam non nostri, sed tantum nominis participes, qui quidem seiplo magno studio contendunt tradere, propter odium in Creatorem miseri mortem cupieates eos, inquam icimus seipsos producere absque ullo martyrio ac testiscatione

287쪽

sT ROMA T. LIB. IIII.

a sti sicatione, etsi publice puniantur. Fidelis enim testimonii non seruant charaa

rem,qui eum qui vere Deus est non cognouere. Vans autem morti seipses tradu

sicut te temere in ignem coniiciunt Indoru Gymnosophistae . onia autem isti qui falsiim sibi nomen sumpserunt, in corpus inuehuntur,discant quia bona corporis compages & recta compositio animo consert ad ingenii sblertiam. Quare intereio de Republica Plato, quem maxime citant testem ad vituperadam generationem,dixit oportere curam gerere corporis propter harmoniam animae, per quod licet & viuere& recte vivere ei qui annunciat praedicationem veritatis. Per vitam enim&sanitatem ingredientes,ediscimus cognitionem. Cui enim nihil penitus, licet in altum progredi abs q. eo 'ubd sit in necessariis, 'c per ea facere omnia,quae tendunt ad cognitionem,ei recte vivere quomodo non est eligendum In vivendo ergo,bene vivere recte se gerit;&ad aeternitatis habitum transmittitur, qui per corpus ad bene vivendum se exercuit. Acquum est autem Stoicos quoque admirari,qui dicunt animam nihil affici a corpore, neque ad vitium a morbo, neque ad virtutem a sanitate, sed utraq. haec dicunt esse indifferentia. Quanquam Iob qu que propter insignem continentiam & fidem eximiam, ut qui pauper quidem ex diuite, ex illustri abiectus,ex pulchro deformis,ex fano morbidus factus sit, est nobis praeclarum exemplar propositus,pudore assiciens eum qui tentaverat, benedicens ei qui formauerat, secunda ita serens ut prima, recte docens Peripateticos, . eum qui est cognitione praeditus recte posse uti omnibus.Et quia quae a veteribus recte & ex virtute gesta sunt, ad nostras bonas actiones, propositae sin t imagines, os ledens Apostolus. v τ mea,inquit,vincula suerint in Christo manifesta in omni praetorio de reliquis,& plures fratres in Domino, confisi meis vinculis, auderent abundantius absque metu loqui verbii Dei, quandoquide martyria quoq sunt exeplaria conuersionis, gloriose sanctificata. Q AECvN FE enim, inquit,scripta Iunt, ad nostra doctrinam scripta sunt, ut per patientiam &con latione scripturarum spem habeamus consblationis.Videtur autem si adsit dolor, anima quodammodo as ipse declinare, & magni facere a praesenti liberari molestia. Illo certe temnore quiescit etiam a disciplinis, quando aliae quoque contemptae sunt virtutes. Non autem utique dicimus ipsam pati virtutem, nam nec aegrotat virtus. Qui est' autem utriusque particeps & virtutis & morbi, ab eo quod urger promitur, & si non fuerit magni & excelsi animi qui nondum continentiae habitum acquisiit,loco pellitur,& instar fugae inuenitur non tolerare.Eadem est autem etiam ratio de

paupertate. Nam ipsa quoque a necessariis,contemplatione inquam, & pura peccati amotione cellare cogit animam,ut quae versandi in acquirendo necessiitatem

afferat ei qui non se totum Deo dedicauerit. Sicut rursus sanitas & rerum necessariarii copia, liberam custodit animam, & quae nullum habeat impedimentum , &sciat recte uti rebus praesentibus. TR in v LA Tio NEM enim carni habebunt, inquit, Apostolus, qui sunt huiusmodi .Ego autem vobis parco. Volo enim vos esse non solicitos ad hoc ut decore & honeste Domino indiuulse assideatis . Haec sunt

ergo retinenda non propter se, sed propter corpus. Habetur autem cura corporis propter animam ad quam iit relatio. Necesseeli enim eum,qui vitam instituit ex cognitione, in ea discere ea quae conuenit. Nam bonum quidem non esse voluptatem, patet ex eo quὁd malae sint quaedam voluptates. Hac ratione apparet bonum esse malum,& malum bonum. Pr terea autem si aliquas quidem expetimus voluptates,aliquas vero fugimus,non est quae uis voluptas malum.Similiter autem eadem quoque est ratio in doloribus,quorum alios quidem toleramus, alios vero fugimus .Fit autem electio & suga ex scienti adeo v t bonum sit scientia non voluptas,pr ter quam, Voluptatem quoque aliquam nonnuquam eligimus. Iam Mar-ν tyr,adest testis, eam qu propter spem capitur voluptator eligit atque expetit per praesentem dolorem. Si autem in siti quidem dolor intelligitur,in potu autem voluptas dolor qui praecessit suerit eis ciens voluptatis.Boni autem malum non fuerit efficiens.Neutrum ergo est malum.Ac Simonides quidem,sicut etiam Aristo-

H. iiii

Rom. Isti Cor. I. Simonides Aristoteles.

288쪽

teles,seribit homini quidem esse optimum, fanum esse. Secundum autem, ad bo- num& lionelium natura & ingenio esse aetum. Tertium autem, absque dolo &fraude elle diuitem,& Theognis Megarensis. Pauperiem QRias piscosi cymaep Ora pomi, me aer' dscito exscipias. Contra autem Antiphanes Comicus. Plutus,inquit, idest diuitiae, cum plus aliis videntes acceperit siquos, coecos facit. Iam a Poetis praedicatur ab ortu esse co eus. Et ei genuit natum qui Solem non vidit, ait Euphorion Chalcidensis. Virtus Getis re lera Θ ruris modum superant delitis. a Dixit de Alexandro Euripides.Dictum certe est Paupertati obtigit sapientia propter cognationem, or autem pecuni non tum Spartam edetiam quavis umbem ceperit.Non est ergo hic selum numus, album argentum vel aurum, sed etia artus mortalibus,ut ait Sophocles. Seruator autem noster ille sancitus,& in spiritalibus & in sensilibus, collocauit paupertatem &diuitias,&quae sunt his similia Cum enim dixit.Beati qui persecutionem patiuntur propter iustitia, nos aperte docet in omni casu quaerere martyri m, qui si silerit pauper propter iustitiam,testatur esse bonum quam dilexit iustitiam .Et si esuriat & stiat propter iustitiam, iustitiam assequi testatur esse optimum.Similiter aut e qui flet quoque & luget pro- Vpter iustitiam,tellatur optimam legem esse pulchram ct honestam .Quemadmoduergo eos qui persecutionem patiuntur,ita eti am qui esuriunt & stiunt L roptemustitiam, atos dicit qui sincerum ae germanu suscipit desderium, quod ne fames quidem potuit perfrinsere,& s ipsam stiant iustitiam, beati.Beati sunt autem pauperes quoque,siue spiritu,sue facultatibus, propter iustitiam videlicet. Num e go non absolute pauperes, sed eos oui prop. er iustitiam voluerint fieri pauperes, eos beatos esse dicit,qui eos qui hie nant honores contempserunt ut bonum acquirerent. Simili ter autem eos quoque qui pulchris moribus ec corpore fuere propter castitatem,clarosque&illustres,qui propter iustitiam prouecti sunt ad tiliorum adoptionem,& ideo acceperunt potestatem ut filii Dei serent, & si aper serpen-

tes &scorpios ambularent,&in daemones& in aduersarii copias dominatum C tinerent .Et ut in si imma dicam,Domini ea exercitatio erate ac lubenter animam abducit a corpore, si quidem ipsa quoque seipsam transserendo auellit. Qui enim amat animam sitam,perdet illam, e qui perdidit,inueniet ipsam,si modo nostram fragilitatem applicemus ad Dei incorruptionem. Dei autem volutas, est Dei agnitio, tuae est comunicatio incorruptionis.Qui ergo per poenitentiae rationem peccatricem agnoscit animam, perdet ipsam a peccato a quo est avulsa, perditam autein ueniet per obedientiam,vi quae fidei quidem vixerit,mortua autem sit peccato. Hoc est ergo inuenire animam,nosce seipstim. Eam autem quae sit ad diuina conuersionem, Stoici quidem dicunt factam esse ex mutatione,mutata anima in Sapie atiam .Plato autem,animae ad meliora circumactionem,quae etiam accepit conuem sonem ex no turno quodam die. Iam etiam viro bono permittunt Philolbphi ut liceat animam iusta de causa educere, si quis ab agendo adebiberit remotus, ut nulla ei spes amplius reliqua sit actionis.I ex autem qui vim intulit ut negaretur dilectitra,videtur probare quisitam sit Deo amicus,& quis non.Hic autem ne comparatio quide relinquitur, quid quisnani magis elegerit,minassee hominum an Dei dilectionem .Et asstinentia a malis actioni laus,inuenitur quodammodo diminutio & extinctio malorum,dum eorum tollitur operatio per cessationem ab agendo. Et hoc est, Vende omnia quae habes,& da pauperibus,& veni & sequere me, hoc est,sequere ea quae dicuntur a Domino. Et eum Grece sit in χ- quod & ea squae sunt,& sacultates quas habemus significat, nonnulli dicunt eum dixisse ea quae itin t aliena in anima & quomodo ea distribuit pauperibus minime possit ni dicere. Sed enim Deus omnia omnibus diluibuit pro meritis,cum iusta sit dispenta code

289쪽

sT ROMA T. LIB. IIII.

a tio&ceconomia. Pacultatibus ergo,inquit,contemptis,quas iis distribuit pro iter tuam ma nificentiam, sequere ea quae a me dicuntur , contende ad alcentum iri ritus,non tum iustificatus per abstinentiam a malis, sed etiam Dominica consummatus beneficentia.Iam vero euinqui gloriabatur se legis praecepta perfecte adimplesse refellit,ut qui non dilexisset proximia.Benescentiam autem profitetur charitas, quae dominatur Sabbato per ascensum cognitionis.Existimo autem oportere,neque propter metum supplicii, neque propter aliquam doni promissionem, sed prorter ipsum bonum accedere ad verbum salutare. Qui autem talcs sunt, stant a Jextris sanctuarii Qui autem pro donatione eorumin quae cadit corruptio, &interitus,existimant se vicissim accepturos incorruptionem, in duorum fratruparabola vocati sunt mercenarii .Et nunquid hic quoque, illud, ad similitudinem& imaginem reducitur ut illi quidem ex ea quae est cum Seruatore similitudine simul cum eo versentur Qui autem tanta sinistris ad imaginem. Tria ergo sunt, cum a veritate ambobus sit una subiecta radix, non si autem aequalis electio, vel potius non sit aequalis quae est ex electione differentia.Dissert autum,ut existimo,

elegisse ex imitatione,ab eo quod elegit ex cognitione,ut id quod est ignitum de id quod illuni inatu. Lumen ergo eius quae est ex scriptura similitudinis,est Israel, alius autem, limago. id autem sibi vult Lazari parabola,ostendens Domino Cmilitudinem diuitis & pauperis Qis id vero. Nemo potest duobus Dominis seruire,Deo & mammone, cum pecuniae amorem sic vocasset Dominus. Iam qui suarum possessionum amore tenebantur, ad coenam vocati non veniunt, no quod possiderent sed quod post derent cum affectione. v v LPEs itaque foveas habent, eos qui in effodiendis & infodiendis versantur diuitiis, homines prauos & plane terrς filios, vulpes appellauit. Similiter etiam de Herode. Ani Tr, dicite huic vulpi ecce daemonia eiicio,& curationes ei scio hodie &cras,& tertio consi immor. voLvcRss enim coeli, cos qui coelo ab aliis auibus sunt distincti,qui re vera sunt Matth. u. mundi qui ad coelestis verbi cognitionem euolat e pollunt,vocavit. Non solum. n. diuitiarum,gloriae, & matrimonii, sed etiam paupertatis, ei qui no seri, innumerabiles sunt solicitudines. Atque has quide curas significauit in parabola seminis quadripartiti,dicens semen verbi quod cecidit in spinas &iepes, fuisse ab eis suffocatum,& fructum nequίuisse producere.Discere ergo necessc est quomodo unoquoque eorum quae accidunt utendum sit,ut per bonam vitam ex cognitione agenda, ad habitum vitae a ternae exerceam . vi DI enim inquit,impium qui stuperexautabatur&ciserebatur super cedros libani,& tran si, inmut scriptura, ct ecce non P- erat,& quaesiui ipsi im,& non est inuentus locus eius Custodi innocentiam,& vi de rectitudinem,quoniam sunt reliquiae homini pacifico Is autem fuerit qui non simulate credit ex toto corde,& toto est animo tranquillus. Alius enim populus me labiis honorat, cor vero eius longe abest a Domino,ore suo benedicunt, corde vero suo execrantur. Dilexerunt eum in ore suo, & linqua sua mentiti sunt ei.Cori autem corum non erat reeium cum ipso,neque fideles fuerunt in testamento suo. Et ideo muta sani labia dolosa, & linguam masniloquam,qui dixerunt, linguam nostram magnificabimus Labia nostra a nobis sunt viis est noster Dominus. Abaisiectione inopum,&eiulatu pauperum nunc exurgam dicit Dominus,ronam in pta. u. salutari libere agam cum ipso Est enim Christus eorum qui humiliter se gerunt, non eorum qui eriguntur in nregem suum Ne thesauriaeate ergo vobis thesauros Mar. 6. in terra, ubi tinea & erugo demolitur,& fures effodiunt & susturantur, sertasse quidem eos in se Lans qui tenentur amorepossessionum, id dicit Dominus, fortasse autem eos etiam qui sit ni absblute sbliciti&euris affecti.Iam verbe os quoque qui tenentur amore corporis. Amores enim & morbi,& malae cogitationes, ε rationem & totum hominem persediunt Est autem re vera nosterti nuriis,ubi est mentis cognatio,quandoquidem communicantem ac distribuentem vim tra-d t iustitiae, indieans oportere reddere consuetudini veteris conuersationis,eaque ab ipsa sunt nobis acquisita,& ad Deum recuri ere, petentes misericordiam. Is est

290쪽

tig CLEMENT. ALEXANDR.

re vera crumcna quae non veterastis, viaticum vitae pernae, thesaurus in coelo non 'deficiens. Quoniam miserens miserebor cuius miserebor, ait Dominus Dicunt autem haec iis quoque qui volunt est j auperes propter iustitia. Audierunt enim per mandatum, latam & spaciosam esse viam quae ducit ad interitum, S multi qui per eam transeunt, de nullo alio lo uuntur, qu1m de luxu, & amore mulierum, gloriae cupiditate & ambitione, & similibus animi vitiis & perturbationibus. Stulte enim,sic inquit, hac nocte animam tuam repetunt. autem ei parasti, cuius erunti Et mangatum quidem liis verbis & hoc modo se habet. c Av ET E ergo ab omni auaritia& plura habendi cupiditate,quoniam non in eo quod alicui mundent facultates vita eius. Quid enim prodest homini si totum mundum lucretur, animae autem suae detrimentum faciat aut quod dabit homo pretium pro anima 3 sua Et ideo dicit Ne liciti sitis animae vestrae quid comedatis, ne s.corpori quid induamini.Anima enim est plus quam cibus,& corpus quim indumentum. Et rursus. Scit enim pater vester quod his omnibus opus habetis. Quaerite autem primuregnum coelorum & iustitiam, ea enim magna sunt,parma autem & quae ad victum pertinent, ea adiicientur vobis.An non aperte nos iubet persequi vitam quae ex cognitione instituitur,& verbo ct sacto hortatur quaerere veritatem Diuitem ergo non ex donatione, sed ex instituto ac volutate docet Christus animam instituens. Zacchaeum ergo, alii autem dicunt Matthiam publicanorum princirem, cum audii stet Dominum qui dignatus suerat esse apud ipsum dixisse, Domine dimidium e bonoru meorum do eleemosyna,& si alicuius aliquid habui per calumnia reddo quadruplu .De quo etiam dixit Seruator.Filius hominis cu venisset hodie, inuenit quod perierat.Et rursus cu vidisset in gazophylacium iecisse quide diuitem conuenienter suis facultatibus,viduam aute)uos numos,dixit viduam iecisse plus quὶm omnes. Ille.n .ex abundantia,haec veris exegestate cotulit.Quonia autem omnia reduxit ad animae institutione.BEAT i, inquit, mites,quonia ipsi possidebunt terra. Mites aute sunt qui infidam quae est in anima pugna sedauerunt,irae & cupiditatis,&eoru quae sub eas cadunt Miles aute lauda eos qui tales sunt sponte& ex animi

instituto, no aute eos qui ex necessitate.Sunt.n. apud Dominu coplures mercedes&mansiones, ex vitae eorum proportione. Qui .n. inqui Prophetam in nomine DProphetae susceperit,mei cedem Prophetae accipiet,& qui iustum in nomine iusti, mei cede itisti accipiet, & qui susceperit unum ex paruis his discipulis,non amittit

mercede. Et rursus virtutis pro meritis differentias,& praeclaras remunerationes, pei horas numero non aequales. Praeterea autem& unicuique operariorum aequalis red lit mercedis hoc est salutis, quam significat denarius aequum ius signincauit, per eos qui operati sunt horis inter seminime conuenientibus. Operatiuntur ergo conuenienter marisionibus quae proportione respondent iis quibus dignati sunt praemiis, ineffabilis oeconomiae& muneris adiutores. Qv I autem,inquit Plato, visi fuerint insigniter euocati ad hoc ut sancte vivant, ii sunt qui ab iis quae sunt in terra,tanquam a carceribus,liberantur&s oluuntur,sursum autem ad su- apernam veniunt habitationem.Et rursu, arertius idem dicit. Ex iis autem ipsis, qui in Philoibi hia fatis sunt expurgati, & lane corporibus omnino vivunt in uniuersum temtus. anquam figuras quasdam itus adiiciit, aliis quidem ex ipsi x,M-reas,alii vero etiam igneas. Subiungit praeterea. Et veniunt in habitationes adhue his pulchriores, quae nee sunt explicatu faciles, nee tempus ad id suiscit in praesentia. Vnde merito dicit, REAri qui lugent,quoniam ipsi consolatione accipient. Qui enim male acts vitae ducti sunt poenitenti aderunt advocationem. Hoc n. sbi vult παραλε .ναι quod di cons blationem accipere sgnificat,&euocatum esse. Duo autem sunt modi eius qui ducitur poenitentia,unus quidem communior ti- moi propter ea quae facta sunt.Alter autem magis protrius, animae alud seipsam sverecundia ex conscientia.Siue essio hic,siue etiam alibi,quoniam nullus locus vaeat Dei misericordia. R.ursus dicit, B E ATi misericordes,quoniam ipsi misericordiam consequentur. Misericordia autem non est,ut quidam existimarunt Phil

sophi,

SEARCH

MENU NAVIGATION