Clarorum hispanorum opuscula selecta et rariora tum Latina, tum Hispana, magna ex parte nunc primum in lucem edita, collecta et illustrata a Francisco Cerdano et Rico, ... Volumen primum

발행: 1781년

분량: 780페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

261쪽

rae , alliae salsae sunt, id est, aliae rem , a qua sunt 1mmissae , recte repraesentant. Aliae veram rei imaginem non reddunt. Verum qua ratione quove iudicio veraces a mentitis separemus , non habemus , ideo quum

erae sint eae , quas comprehendere oporteret , neutras

comprehendimus. Namque inter quae nihil intersit, haudquaquam alterum percipietur, alterum minime percipere licebit: sed inter visa vera & salsa nihil interest, falsaque non possunt comprehendi ; igitur neque vera. Visa aliqua esse falsa, solus fortasse Epicurus negabat, quem coniunctis viribus Academici & Stoici , & reliquarum sectarum turbae omnes impugnabant. Illud erat difficilius duriusque maxime propugnantibus Stoicis: Inter visa vera falsa , quod ad perceptionem comprehensionemque attinet , nihil interesse. In hoc maxime Academici des dant , hic ipsorum praecipuus labor & conatus I omnisque adversus sensus & consuetudinem rationemque omnem atque coniecturam ipsorum disputatio de hoc est. dum universa haec enervare, infirmaque ad veritatis imdicium ac comprehensionem reddere omni studio adnituntur et idque adeo ipsi admonent, & maxime adnota,

tum volunt i omnia, quae ab ipsis contra sensus contruque perspicuitatem dicantur, ad eam divisionem pertinere , qua Visa in ea, quae percipi possunt, & in ea , quae non possunt, dividuntur. Reprehensio vero illa , quae in his implicata videtur, quaque Philonem maxime perturbatum narrare solitum Antiochum I Cicero reserti nihil est, quod quemquam commoveat. Ea est: Contraria sibi dicere eum, qui, phantasiis in veras & salsas divisis, nihil veras a falsis differre rursus adfirmet. Quod tantumdem ac plurimum inter eas interesse, & nihil interesse, simul ponere sit. Namque id ita esset, ait idem Romunus Academicus, si nos verum omnino tolleremus. Non f

262쪽

elmus : nam tam vera , quam falsa cernimus: sed pro bandi spicies est ; percipiendi signum nullum habemus. Itaque , ut ad nauseam usque repetitum Volunt, Veiae, &saliae Phantasiae sunt, hoc est, quae Veram rei similitudinem referant , & quae mentiantur; quod tamen ad n Stram comprehensionem attinet, inter utrasque nihil interest, quum nihil sit, quo eas abinvicem dignoscamus, aut notam illam, qua dili erunt, Stoici- indicent. Quam quidem nullam compertam illis esse; nihilque ita in animis nostris signari a vero posse , quod non eodem modo possit a falso . Antiochus dum adhuc Academiam propu-.gnaret, ex Dionysii Heracleotae , qui ob hoc Metallie

menos est cognominatus , commutata sententia probare

sibi videbatur. Qui enim is , si certa illa nota , dum Stoicus suit, certum & comprehensum habuisset, Solum homestum esse bonum , postea oculorum dolore vexatus ad Cyrenaicorum , ut I Laertius scribit, vel ad Epicuri. ut a Cicero , partes transiret Sed idem Antiochus a no. .va in veterem Academiam, ut ipse dicebat, sive potius ad Stoam migrans fecit, ut idem argumentum adversus eum cuilibet sumere liceat. Multa ergo Academici pro sua hac acatalepsiae ratione congerunt argumenta sensibus rationique auctoritatem detrahentia , quorum alia qua a Tertullianus & 4 D. Augustinus retulerunt & solvere se credunt. Adserebant similitudines 3 ovorum , - pii lorum , geminorum , visa somniantium & suriosorum, S. 6 eiusmodi alia. Aristonem Stoicum , qui Stoicum dogma illud, Nilies opinaturum sapientem Vehementer commendabat & defendebat, sic a Persaeo re ipsa convicthini

μαλονς dialogo titillus factus keσκωπίοι , id est , ovorum inspectio

s Ex hoe Hermagotae Stoici περι

263쪽

tradunt: curavit enim hic , ut ex duobus simillimis minis statribus alter pecuniam apud Aristonem deponeret, alter repeteret, quam Aristo similitudine deceptus ei, qui non deposuerat, restituit. Omnia autem haee, ait I Cicero , proferuntur , ut illud efiiciatur , quo certius nihil potest esse , inter visa vera , falsa ad animi ad ensum nihil interesse. Vos autem nihil agitis , quum falsa illa velfuriosorum vel somniantum recordatio ne ipsorum refellitis. Non enim id quaeritur, qualis recordatio feri soleat eorum . qui exfferrecti sunt, aut eorum , qui furere dest terunt , sed qualis visio fuerit aut furentium aut somnian tium , tum quum commovebantur. Namque quum Visio aderat, quam Stoicus salsam iudicat, Academico non quudem probatur, nihil differebat a vera , quamdiu ea adficimur. Quod si nec postea, visum id suspectum redder vir , nec ab alia probabili phantasia. aut a ratione refelleretur , nec in argumentum quidem adduci ab Acad micis posset: quum enim Academicus diceret: Vides, visa furentium salsa nihil, quamdiu adsunt, a veris differre, sed eodem modo adficere, nec discerni a veris posse t Stoicus, nisi & ipse illa impmbaret & salsa diceret, id. quod

Epicuraeus, responderet: Non mirum hoc esse quum ea etiam visa vera Sinti. Eo ergo modo Academici nihil comprehendi decernunt, id est, probabile putant , quasi dicerent : Libenter imaginibus utimur , quum de imaginibus , id est, de phantasiis sermo fit: res ipsas apud se suo

quamque pondere esse , sed nullam apud homines esse stateram ; vel , quum verum & adulterinum aurum sit, Lydii . lapidis non esse copiam , ita ut ex colore , Pondereque & duritia aurum probare vel improbare , probabilique tantum auro uti , sit necesse.

Adversus haec et Stoici aliqui ne disserere quidem necessarium aut dignum ducebant, quod nihil e,set clarius

ipsa

264쪽

P. VALENTIAE. stor

ipsa εναργεία, id est, oidentia sive perspicuitate , qua nullam illustriorem orationem reperiri posse dicebant. Epi- ctetus apud I Arrianum sic Academicum adloquitur: Καταλαμβάνεις ἔτι πρήγορας ι eo , φησιν : ουδἐ γαρ οτο εν τοῖς υπνοις --οτι ἐγρηγιροι. ο δεν ουν δι-- lψερει οἰ- η φαντασία ὀκεινης ; ουδεν. ἐτι τουτω διελεγω-

ετι χειρων ἐςὶ του νωιρου , id est, Vigilare te comprehem dis Non , inquit, nec enim quum in somnis vigilare mihi ivtior. Nihilne ergo visum hoe ab illo dissert ξ Nihil. V

terius ne quum hoc disseram 7 Quemne ignem aut qum iis ferrum illi admoveam , ut mortuI assectumem habere se sentiat Sentis , , tamen sentire dissimulat. Vrtuoniam peior est. Aliquando illo potius modo, quam ullis rationibus vel argumentis redarguendos Academicos Stoici censent, quo, si cuiuspiam illorum servum esse contingeret, usurum sς

dicit Epictetus. a Namque , ait, etiamsi milites quotidis sibi vaputandum foret, quum oleum adferre , infundere herus iuberet , adlaturum se garum; quumque herus diceret, quia hoe est ρ nonne oleum dixit Dixisti, inquit. responderem: sed a garo mihi olei Fhantasia oblata est: κοιοτάτη λδιώκριτος, id est, rimillima , ἐν quae non dis

cerneretur. In omnibus eodem se modo iacturum dicit Epictetus , Sc sperat, si duo Vel tres ex conservis secum adversus herum conspirent, effecturum, ut aut sententiam mutaret Academicus, aut ad suspendium adigeretur. Verum , o Epictete , si tuus ille herus me audiat, experiri oportebit, quis prior defatigatus consilium mutaret, tu vapulando , an caedendo ille. Alii autem negabant saltLucullus se pro hac xvidentia quidquam priores fuisse dicturos t sed ad ea , quae contra dicerentur, dici Forta a te

ε Lib. s. cap. s. a Lib. . cap. R .

265쪽

fere putabant , ne qui fallirentur. Multa ergo Stoici Chrysippus , Antipater & Antiochus pro sensibus & evi

dentia dixerunt & scripserunt, quorum aliqua in Luculli sermone legas i nos omnia huc non transcribimus. Illud non praetermittendum, quod ad similitudineς respondebant: Omnia sui generis esse , Nihil esse idem, quod sit aliud. Stoicum αξιομια, quo id significatur: omnes singulas res propria natura, atque , uti dicitur , essentia constare, ideo que & propriis qualitatibus, quae eaedem in nullo alio sint aut esse possint. Quare quum quaeque res natura sua ab omnibus aliis dii erat, dignosci etiam atque discerni , proprioque discrimine animadverso separari a ceteris omnibus poterit & debebit. I Plutarchus: Ακουσα τοίνυν λυτῶν de Stoicis sermo est , γεγάμμασιν ἐντυχεni πολ-ηλοῖς πρὸς τ9ς Ακαδημα λους λαφερο/λενων κm βοωντων,

τον εἰνα f παράδοξον, εἰ μ ητε φαττα , μη τε μελιτ τη μελιττα , μήτε πυρω πυρος , ἡ συκω το τὴ λιγου συκον εν παντὶ χρονω γεγονεν απαραλλακτον, id est, Audire autem eos est multosque bysorum de ea re libros legere tum Academicis altercantes clamantesque , Omnia ab illis e fundi ae sermisceri indiscreta hac similitudine inducta atqtie concessa , rebus ab stris vim fri, dum qualitatem unam substantiis duabus tribuere conantur. Atqui hoc nemo hon inum est qui non Mistimet, sontraque mirumor praeter Finionem Futet , si neque Falumbus salumbo, neque apis agi, neque tritici granum grano alteri , τel ficus lut in proverbio est) sico , in universo ten ore eastitit ita

simile , ut discerni nou posset. Verba I c. icercnis concordant : Omnia dicis sui g neris esse, nihil esse id, in , quod sit

266쪽

sit aliud. Stoictim est id quidem , nee admodum credibile , lium esse pilam omnibus rebus talem, qualis sit silas alius titillam granum. Haec refelli sossunt , sed pugnare nolo : ad tu ιnim , quod agitur , nihil interest , oninibusne partibus visa res nihil dimerat, an internosci non rosesit, etiamsi disserat , cet. Ea, vero quibus dialecticen oppugnant ac subvertere putant Acadentici, valde sunt infirma. I Proserunt &- oh-iiciunt soritas, & ea quae Stoici ιρα vocant, inexplicabilia a Cicero; quae quum Vitiosa manifesto sint, nullum tamen adversus illa auxilium a dialectica adferatur,

nullaque artis regula excludantur: sed aeque ac ea , quae uitio carere dicuntur, concludere videantur: non enim

hoc artis vitio tribuendum , sed artificum negligentiae, qui regulam , qua horum vitium aperiant, commenti non sint. Quin & arti satis est illa notare & cavere iubere: ut & navis rector satis pro ossicio facit, si, etsi brevia de medio non tollit, tamen cavere iubeat, ac declinet. Nec enim ideo ars aliqua damnanda , quia quaedam superare non possit. Summum gubernatorem aut medicum, 3 Plato ait, quae esses arte sua possint, dc quae non , cognita habere , & illis quidem manus admovere & aggredi s cere , Omittere alia. Itaque melius adversus huiusmodi se gerat dialecticus , si tantum vitiosa dicat , nec explicare anxie laboret. Etsi non multi negotii foret distinctione aliqua illius modi omnia eludere & stangere. Quis umquam dixit, 'o mensior , quum hoc ipsum pronuntiatum falsum vellet declarare ρ Nemo umquam , existimo. aut nihil dixerit. Sed quum sic aliquis loquitur , de alio aliquo

paullo ante a se adfirmato sermonem facii ; si non facit, quum nihil dicat, nec verum nec falbum dicit. Verum non tantum otii est, ut operam in hisce nostram prosun-

267쪽

a Io ACADEMICA

damus. Nec multum etiam firma sunt ea, quibus D. Au gustinus dialecticam adversus Academicorum incursionmmunit, vera multa docere dialeeticam , ut effatum omne aut verum esse, aut falsum : disiunctiones necessario esseveras. I Ipsum vide, nec enim hax negotium nobis facere debere putavimus. Dictam ergo visorum in vera & falsa divisionem , rerum , quarum visa sunt, rationem Spectare admonebamus. At vero ratione eius , qui visione adscitur , id est, hominis , phantasias in veras . aut salsas, comprehensas, aut non comprehensas partiri non oportere Academici aiunt, quum apud eum nihil verae a salsis differant, nullaeque ab ipso comprehendantur. 2 Tamen hominibus quaedam phantasiae verae videntur, ac probanturi, quaedam salsae videntur, atque improbantur. Quae verae videntur , , id est, probabiles, &-& πι- Θανον Academicis Vocantur. Quae vero salsae habentur , ac improbantur , α αξ ανο, id est, improbabiles, & α εμ- φάσεις & απiΘανον ab iisdem dicuntur. Quum igitur homines non otiosos in vita esse oporteat, sed moveri &agere aliquid, humanaque omnis cognitio Academicorum partes agimus, nec ex at imi nostri sententia loquimur & perceptio probabilitate amplius quid non adsequatur ; probabili phantasia necessario erit utendum et haec enim est 3 Academicis criterium , Non quidem Veritatis: namque huius nullum usque adhuc constitit: sed του πι- Θανῆ , id est, probabilis , quod in vitae actionibus atque electionibus , ossiciisque omnibus & decretis sequi Carneades iussit, & sectari se Academici profitentur. Atque hac. una re Sapientes se putant ει haberi volunt, sapientia ea. . quae hominibus contingere possit, etiamsi nihil sciant neque comprinendant, ut 4 D. Augustinus in libris adversus

268쪽

sus eos scrUtis testatur. Quum autem aliis alia veriora videantur & magis probentur, illa amplecti oportere a- sunt, quae probabiliora iudicabuntur , & accuratius & a tente magis sint examinata & considerata. Ea vero examinatio & circumspectio non est omnibus in rebus aequalis impendenda , sed maior minorve', prout res, de qua agitur, quaeque in deliberationem venit, maioris aut mi Moris momenti suerit aestimata. Wiversa haec novae Academiae ratici ex Clitomachi Carneadis discipuli locis duobus in relatis manifestiost sit. , inquit, cet esse Carneadi. Utiorum genera. In uno hane divisis--m l StoicamJ Alia visa esse, quae perciFi Fossint, alia

ροα non possint. In altero autem : Alia visa esse probab Ea , alia non probabilia . Itaque quae contra sensus comtraque perspicuitatem dicantur ,. ea pertinere ad superiorem divisionem. Contra posteriorem nihil dici Uintere. Quare ita placere. Tale visum aullum esse, ut perceFtio consequitur , ut autem probatisi, multa. Etenim contra naturam esset, si probabile nihil. esset: Vides igitur comprehensionem universam negatam a Carneade, probabilitatem concessam. Comprehelisione' autemi sublata omnia subverti putant Stoici, sensus, memoriam', artes, decreta , scientiam, quae sine comprehensione stare nullos modo posse,

uti abunde iam exposuimus , dicebant. Verum nihil hoc Academicos perturbat : ad omnia enim , ad . quae Stoici vero & comprehenso , hi suo probabili utuntur. . Scribit ergo in illo altero loco Clitomachus: Academicis placere esse rerum. eiusmodi dissimilitudines , uti aliae probabiles videantur , aliae contra; id autem non.esse satis , cur alia, Percipi posse dicas , alia non posse : propterea quod multa salsa probabilia sint, nihil autem salsi perceptum & cogis nitum possit esse. I Cicero hoc solo Academicos ab Stoicis

differre aiebat, quod ea , quae hi percipi comprehendi iuri

269쪽

eadem illi, si modo probabilia sint, videri dicant. Igitur quum urgentur, ad Frobabile confugiunt. Idque Carneadis consilium suisse videtur , inducto ac constituto probabili , ut quum ad illud quasi ad castra , quum acatale-

defendens premeretur, sese reciperet , nihil ex eo amplius adrersariis fieret, quum interim . aeque. impercepta omnia relinquerentur, acataleEsia non expugnata. D. Hieronymus advers. Rusim. lib. a. Areesilaum aut Camneadem putes , qui omnia incerta pronunt aut: licet se illos superet cautione. Illi enim omnium philosophorum invidiam non ferentes , quod mitam e vita tollere ut , eterisimilia re- Fererunt , ut ignorantiam rerum probabili adsertione temperarent. Eum Carneadis lacu in , quo Visus cedere concesso probabili nihil concedebat, Numenius post illa verba , quae superius ex eo attulimus , sic indicabat: γουν γοης σοφώτερος : si1 λληΘει

κα πιαι πλειω. Id est, Erat ergo Carneades in Iatro aefraestigiator svientior. Adsumens enim mero falsum simile, , comprehendente phantasia similiter compretansibile , Mad pares deducens calculos, id est suffragia) nec vertim nec falsum esse sinebat, vel alterum altero non magis , vel migis probabilitatis ratione. Erant igitur insomnia fro imsomniis , ideo quad similes veris falsae phantasiae essent, ut

ea, quae ab ovo cereo ei quae a vero ovo. Sequebatur ergo eadem aut plura etiam mala Eadem certe mala ex hac , quae ex Arcesilae sententia contingebant, aut plura maioraque 'etiam, quum eodem modo comprehendens phantasia, id est, Stoicorum arx subverteretur , hostes Veio ipsi non eodem modo propugna- Dissiligod by Coos

270쪽

P. VALENTIAE. et Istorum ictibus paterent probabilitatis vallo protecti. Nam

que quum cναργεια , id est ezidentia perspicuitasque rerum sensuumque manifesta certitudo . rationumque omnium atque capitum consensus & ἔμολογία in illos iacie. tantur , universa haec magna tela I probabili quasi Aiacis septem boum scuto excipiebant, omnemque Stoic rum tormentorum impetum frangebant. Aiebant enim . Perspicuis se non repugnare, probabilia maxime esse atque certa , libenter se illa sequi, iisque uti, a quibus vel nolentes adficiantur & percellantur et Verum comprehensa haec aut cognita esse, numquam, ut lateantur, adduci posse.

Ita scilicet Academici comprehensioni & perceptioni omni insensi sunt & inimici, ους μηδἐ τον ἡλιον inquit

a Galenus ομολογεῖν εἶνm πιιταληπJον , id est, ut neque solem percipi posse concedant, rem omnium, quae sub senissum cadunt, evidentissimam , eius tamen non nisi probabilem visionem satentur. Ratio autem ea, qua 3 D. Augustinus Academicorum probabile impugnat, & qua unam illis occlusisse credit, Carneade solutore non eget. Nuhil inquit Academicis verisimile esse posse , quum nihil veri cognitum sibi ipsi fateantur. Quomodo enim quis stimile quippiam iudicet ei rei, quam numquam viderit M.tini enim verbi verisimile notatione tota haec argumen latio nititur , nec adversus Graecos Academicos rogari potest , qui πιγανου &-se dicunt; ac nec adversus

Latinos quidem , si probari sibi quidpiam dicant & μο-

habile id vocent, non vero simile , sed, si sic placeat, Perspicuo simile. Quadam etiam alia distinmone evidentiae impetum a se propellunt Academici , quam Carneadi auctori tribuit Eusebius : Διιι φοραν - αδηλου και αὐτολη- ου, Dd MM

SEARCH

MENU NAVIGATION