장음표시 사용
101쪽
quia enim minister factus est satanae ad 10niinem subiugandum, cui omnia deus subiecerat idcirco deus in ea subiectione
qua omnia homini subiecit, repressit elationem serpentis, quia coeperat minister eos superbiae uidebatur enim homo factus sub serpente, per quem accepto consilio legem datam contemsit quoniam aulam serpentes prudentes sunt, confirmat in euangelio dominus dicens: estote astuti ut ser
2. Igitur quia claruit uere serpentem locutum esse cum Eua, id illud superest ut discernatur, an potuerit tam prudens esse et astutiis, ut dolo meret eam si enim deteris bestiis prudentior erat, non tamen hominibus quippe cum nullum
animal rationabile sit nisi tomo itaque serpentem subtilitate ni istam conposuisse inpossibile est. quamuis enim prudensa dicatur, sed non ultra naturam suam; nec enim deliberat
aut excogitat aut consilium capit idcirco diabolum esse, qui per expentem mulierem circumuenit, dubium non est admiscens enim se sopenti est per illum quasi per organum, ut
nec mulier occulti diaboli intellegeret dolum sciens prudent stinei esse Serpenteni ac per hoc corporaliter data sententia spiritaliter cecidit in satanan, quia sententia reum tenet non enim ab homine data sententia est, ut innocentem sorte perimeret per errorem aut maliuolentiam, sed a deo, qui assili utiquo non potest ut sententia eius non illum teneat qui reus est. Y quia enim cum sit inuisibilis satanas dolum corporaliter egit corporali uidetur data sententia ut illum spiritaliter teneat, cuius actum elicuit dari sententiam nam proiectus de sacratissimis caelorum sedibus inpudentissimus satanas in terram uolutatur gemens semper. 7 Matth. 10, 162 inbiem X a nullam M i se enim P 20 specialiter est eras hspiritaliter C 2 est non est P re egit puit eorri ruit C regit FB M sinduit cerus D dareia 2 terra Cuolutaritur in P uestinistur M
102쪽
60 Liber quaestionum3. Sed forte dicatur: et qua putas, lingua serpens locutus est ad mulieremρ' serpentis utique ore si enim hodie snon sunt, qui latratus canum intellegant et luporum ululatum et arritum elephalito um et cantum pulloruin quare non magis rudis adhuc mulier seire potuit et intellegere sibilum serpentum, cum multos sciamus auium uoces discernere nam et onstat diabolum eius lingua uti, cuius corpus intrauerit; nec aliter falleret mulierem ac per hoc serpentis ore loeutus est per serpentem.
1. Longe absit a fidelium mentibus haec impietatis adsertio. nam scriptura, ne pauperem contemnendum doceret et diuitem honorificandum, ostendit amborum piscem esse deum, non utiquo in paupertat et diuitiis, sed in id quod sunt si enim
facultatibus ab inuicem discrepant, non tamen naturae substantia nec enim quia occat iones tiro uentus quosdam faciunt
in mundo aut prosperos in diuitiis aut infaustas in paupertate, idcire despiciendi sunt quos non deus humiliavit, aut suspiciendi quibus ueritas non dedit testimonium contemnendi plane sunt, sed corruptores moram et sacrilegi in legem dei, honorandi uero diligentes deum et disciplinae cultores. i Prou. 22 2 es Rom. 2, 11
103쪽
cap. XXXI 3-- XIII. 12. Hi enii diuites apud deum habentur qui bonae conuera
tionis sunt et quanto in mundo contemptibiles sunt, tanto magis honorificentiores in caelo nam qui beneficium temporis liaboni
in ampliandis facultatibus, si se cognoscant et dei intellegant uoluntatem, quia terram omnibus dedit et solem suum eunetis oriri iubet et pluuias indiscretas effundit, iniquitas autem temporis aut fortuitae occasiones aut indigentia quibusdam abnegat quae deus omnibus dedit - ipsi ministrent eis, ut perspicientes dei uoltintatem non solum in mundo sed et
i in caelo diuites sint, ne pauci temporis diuitiae excludant aeternas illi uero quos paupertatis causa despiciendos putant si futurum dei iudicium contemplantur, illi semper diuites erunt, ubi diuites saeculi egebunt paenitentes se pauperes non
Dignum erat quidem omnes impios non solum citius hac luce carere, uerum etiam ne unius momenti temporis uitam frui, qui conditoris sui inmemores uitas totius auctoritatem inputant reaturae sed scriptura hos impios loquitur, qui, eum sub dei lego agerent propensiores in idolis erant peiores enim sunt ceteris impiis; scientos enim dominum et contemnentes eum obtemperant seruis et quia de his dictum estra probat apostolus dicens: seimus autem quoniam quaecum-
104쪽
62 Liber quaestion inique lex loquitur his qui in lege sunt loquitur genvissautem non habentur in numero uiuorum.
1. Nulli dubium est bona omnia a deo esse, mala autem quae dixit nobis mala sunt, dum uindicatur de nobis poena enim
quamuis iuste inseratur, patienti tamen mala uidetur nam et per proselam ad peccatores loquitur deus dicens: saeiam uobis mala, id est poenis uos agam'. ita autem et mors issi a deo est, quia legem dedit, quas seruantibus se uitam promittit, contemptoribus uero mortem, sed illam quae secunda dicitur dum enim unum quemque adiudicat quid mereatur, ab ipso est siue absolutio ad uitam siue reatus ad mortem non ergo inuentor mortis est, sed iudex, quia mortis auctor speetatum est quo modo ergo deus poterat sacer mortem, qui nescit peccare sed eum peccatis retribuit, ab ipso dicta est esse mors, cum non ex ipso sit, sed ex hoc qui peccauit. 2. Eadem ratione paupertas et diuitiae a deo sunt quidam enim habentes timorem dei luxuriam spernunt, uitam prodigam iugiunt, soab egeno uel paupere oculum non auertunt huius modi crementum laesunt bonorum scriptimi est enim in Prouerbiis: paupertatem et ignobilitatem aufert disciplina. at hi autem qui timolem dei non habent solutius uiuentes et egenum despicientes, sicut scriptum est, in inopia erunt, non solum is
105쪽
neclegentes et inprouidi circa se, uerum etiam contemptores datae legis hoc modo facit deus pauperes et diuites, quia dum
offensio legis parit egestatem, a deo fieri dicitur auctore legis et eum aliqui terrore disciplinam legis custodiunt, a deos auctor legis diuites fiunt
Non neseius David diuinam esse traditionem in meso id ordinis regalis detreo Saul in eadem adhuc traditione positum honorificat, ne deo iniuriam sacere uideretur, qui his ordinibus honorem decreuit dei enim imaginem habet rex, sicut et episcopus Christi quam diu ergo in ea traditione est, honorandus est, si non propter se, uel propter ordinem undet apostolus omnibus, inquit, potestatibus sublimioribus
gubditi estote non est enim potestas nisi a deo: quas enim sunt, a deo ordinatae sunt hinc est unde gentilem in potestate tamen positum, honorificamus, licet
ipse indignus sit, qui dei ordinem tenens gratias agit diabolo. potestas enim exigit, quia meretur honorem nam ideo haraoni
saturas lamis somnium reuolatum est et Nabuchodonosor alii secum adstantibus solus filium de uidit in camino ignis non utique merito suo, qui in idolo se adorari uoluit, sed merito ordinis regalis.
106쪽
Mi sensu scriptura loeuta est quam propositum est non enim de hac morte quas communis utique omnibus est dixit, sed de illa quae appellatur secunda haec enim peccatores suscipit, illis autem qui in pugna mortui sunt non peccatum
Aelia redditum est, sed obruit inis, ne protections diuina adiuti inualescerent hostibus nec enim causa Acta infirmati sunt, sed de auxilio minime muniti ut dum sortiter sacere ionequeunt, occiderentur nam pauci suerunt contra multos unde et superati noscuntur nulla ergo iniustitia in uoluntato dei
est in potestate enim habet, si adiutare uult, ut si adfuerit, misericors sit, si n0luerit, iustus nec enim talibus debitor est, ut teneatur obnoxius hinc est enim quod Iesu Naus contri is status scidit uestinasint sua intellegens non sine causa dominum auxilium suum subtraxiSSe.
1. Unius populi duo n0mina iosuit ut ex nominibus merita meorum p0ssint intellegi nam utique qui Israhel cognominatus est prius Iacob dicebatur conluctans enim cum saluatore intellexit deum esse, quem in specie corporis uidebat, ideoque appellatus est homo uidens deum' populum ergo, quem Iacob nuncupat, hoc loco et in hac causa carnalem significat, quo sm0do nomina tua liatis a parentibus inlionuntur sed hi id est Iudaei, propter mala opera n0 Israhelita dicti sunt, quia
107쪽
65uactis et lucis sacrifieabant in amina studio hi imperio meroboam regis ille autem p0pulus qui in Hierosolymis in
templo tomini hostias ost0rebant per sacerdotes dei. ς rahel appellatus est. Namaria ergo proptε r impietatem silani traditas est captiuitati et morti, Hierusalem autem reseruata est, propter
quod habuerit in diligentes deum adubi autem et ipsa Uerusalem impietatem sedula est amariae sententia illam eonprehendit data in Samariam.
2. Ideo ergo dictum si misit deus mortem iii Distiali i id est in populum Samariae qui caritaliter e nuersatuS St.
Meut supra diximus et uenit in Israhel, hoc est in populum Hierusalem, quia idulatriam secuta est imitata Samariam ut simili modo abduceretur in captiuitatem a siuebi donossor sicut et Samaria a Salmanassar rege Assyriorum
n hoe si aperte sontentia data inalis inuenit et bonos duindesierunt esse iusti missa enim mors in Iacob, sicut Supra 08ten
sum est peruenit in Israhel non praetermittens Samariam; sed dum causa, qua missa est in amariam, inuenta est et in Hierusalem, missa illud uenit etiam in eum locum, in quo indem res erat, quia uindicta causam sqquitur, non diseernens personam.
Non est sic intellegendum ut sonant uerba opus est enim. quod licet mutum sit clamare dicitur laudem reatoris hori
108쪽
tatur enim aspivinis se snedicere opificem, sicut et omne uas bene conpositin laudat artificem, quippe cum legatur in Psalmis numquid confitebitur tibi ait puluis aut adnuntiabitis fritatem tuam in omni ergo insensata substantia non es tas, quae utique nulla est, sed opera bene sdicunt auctorem si autem spiritaliter uis hoc accipere, temni homin0m significatum intellegh secundum dictuin prolatae
memetito enim ait, domine quoniam terra sumus . quem 0pera creaturae in laudem conditoris sui prorumpere exhortatur.
subiecit dicens melior est canis leone mortuo, quia sicut ' leo omnibus foris fortior est, ita et Christianitas omnibus sectis. si quis ergo ab hac d0stiterit amittit salutem, ita ut deterior
gentili sit potest enim fieri ut redat gentilis et adquirat salutem, quam perdidit apostata ac, si non credat, peior est
apostata quia detreius est amisisse saluum, quam non habuisse. anen ' auteni gentilem significatum saluator ostendit dicens: non licet accipere panem filiorum et mittere canibus.
Quouiam siti merusalem terrenas apostatarunt a deo, non
109쪽
huius inertisaleni prolata illam superiorem Hierusalem laetarid dis dieit, quam apostolus matrem nostram appellat, quiasius gemitu si Moribus multo plures filios habet quam haec
quae cum lacrimis generat carnaliter Iudaeos utique , illa autem Christianos per fidem spiritaliter quam ideo desertam
dicit, quia ipsa est uita, quam deserint Adam primus et secutus est mortem eum regenerantur ergo homines, reuertuntur ad eam, quam deseruerant, uitam haec uita christus est qnia ips dixit: ego sum uita est et deus pater uita, quia ait dominus sie ut liabet pater uitam, ita adit filio uitam sine dubio et spiritus sanctus uita est dicente domino: qui aras meo, inquit, accipiet uita itaque qui coepit, una es tres ergo sunt una uita haec est uita, per cuius fidem regeneramn ipsa est mater nostra, eu et in Genesi leomus: quia ipsa est, inquit, id est vita mater omnium uiu0rum qui sunt qui uiuunt, nisi qui credunt 8XLI. AN SPIRITUS. UI SUPER QUAS FERΚBATUR
1 8 ideo a quibusdam sanctus spiritus putatur, quia deis fitus esse legitur, inualida et inanis adsertio ML non solum enim ordo hoc non patitur et ratio abnues, sed sit uerba ipsa
o I serebatur super aqua P ferabatur C I9 qnas NX 20 κω si M. Nnu uidetur hie erraΗga in ista sententia non est Reti-piendum quod dixit ylassem antiquissimum tu de etiam I. I spartini ecistιm . X et mat ideo add. X a m M spiritus sanctus U0 21 esse spiritus P inanis et inualida P solum add uitatur hie emsse in ista sententia non aeeipientio quid dixit C 22 abnuet te V praesen ses Thes. L v. Lut abnueo Labnuit ipsa....
110쪽
infirma probantur ad causam istam adstruondam nam his uerbis frequenter aliud inuenimus significatum in lege inter detera enim ait dominus deus non permansbit spiritus meus in
hominibus istis quia sunt caro et in ubi sciis sed deleam, inquit omnia ab homine usque ad pecus pro bpterea quia diluuium facturus erat super terram numquid hic spiritus sanctus potest intellegi nonne de animabus locutus est nam non solum nostrae animae spiritus dicuntur sed et pecorum sic enim seriptum est et mortua est omnis caro in aqua in qua erat spiritus uitae et in Egeehiel id pro feta sic dictum si dum de reforinatione liominum promittit dicens deus has dicit doni inus ossibus istis: extendam super uos cutem et dabo in uobis spiritum meum, et uiuetis numquid de sancto spiritu loeutus est et non de anima la2. Omnia quidem caelestia spiritus sunt, sed differunt ab inuicem et deus spiritus est sed longe aliter omnis itaque spiritus dei est non tamen deus est, nisi spiritus
qui de ipso st, cuius significati haec est ut sanctus' dicatur. nam et homines filii de voeantur e christus dieitur lius dei sed interuallum est quia hic uerus ost illi adoptiui
sic et inter spiritum dei diuersitas est spiritus enim sanetus de deo est, consubstantivus ei reliqui uero spiritus
dei esse dicuntur, sed creatura sunt sed nec ordinis est ut spiritus sanctus ferri super aquas intellegatur, eum super Gaquas spiritalem reaturam esse tradat ratio, et quae super se habeat potiorem alteram creaturam, quia creatur a creatura