Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum

381쪽

quidem inter priuatos labulas uenditan nam iudiciis oblati peceatores numquam ausi sunt crimina sua satis Musare. sed semet ipsos reos constentes iure se sententiam excipere non negant itaque legis auctoritas rationem caleat situram ita,

ut ne ioni in liri qui diu possit, eum se commouerit lex.55. Quo nodo autem euasuros se in perpetuun credunt, qui

nequiter uersati legis seueritatem studio quodam ad tempus effugiunt non ogitantes auctorem legis hine dissimulare non posse nam hic imago legis est, illi ueritas, e qui inludita imaginem, ueritatem inludere non potest numquid est aliquis locus sine deo aut aliquis manus eius effugiat putant autem blandientes sibi, quia qui hic euadit iani securus sit et quomodo hoc iustum aestimant, ut aliis in talibus causis damnatis isti euadani356. Certe deus mundum eonstituit et u leg uteretur ostendit diligens nim opus suum ostendit ei uiam, qua itur ad uitam ordinatis quibus ducibus uterentur, quia est et uia

quae ducit ad molieni numquid non ergo requirere debet si hi, quos ministros regni sui posuit, eo iure qu constituit m populum eius gubernarunt aut si populus edictum eius suscepit, ut et ministri fideles inuenti laude digni sint aut infideles poenis subditi similiter et populus lege seruata laud tu aut intempta damnetur hoc iustum est, hoc ausa

382쪽

Liber quaestionum

57. Quo modo ergo quibusdam displicet suturum iudicium credere so hoc mathematicorum lieni amentia quo modo enim possent laturum accipere iudicium, qui praesenti rumgnant, quia iudicium in natiuitat ess eontendunt et quia

ueIitas, cum putatur premi, resurgit, ipsi qui quodam iudicio naturali bonos et malo non fieri, sed adserunt nasci, peceantibus retribuunt nec patiuntur inulta esse peccata uirgis enim

pistrino uinculis intus conisunt, quos solis inemendabiles adserunt natos aliquis prudentium eorripit quem scit emendari non posse quod quidem aut stulti est aut iniqui.

58. Sed ne hoc ipsum lato dicant fieri, quia qui sublato est non facit quod uult, ut etiam ipsi laturale habeant ut uindicent in eos, quos sciunt inconuertibiles manere naturaliter, et uere, quia sic dicendum est, ut quidquid fati sis dicitur stultitia deputetur quam enim stultum est ut eum odicant aliquem malum natum, nee illum bonum probent quem adserant bonum natum quo modo enim potest bonus iudieari, qui rem iniquam sacere deprehenditur quid enim tam iniquum, quam ut eaedatur, qui negatur aliud potuiss sacer quam fecit 3

59. Et si omnia fato fiunt, quo modo lex subintrauit, quae non sinat fieri quod lati si si enim tollatur lex, pas, publies inlicita stat nse potentes potarunt serri nec in liber

tas, quia et qui nunc tio cogitat malum sublato timore in ei-piet malus ess0. deniquo legimus legem malorum causa datam. 2 e Rom. 5, 20 et Rom. 5, 20 te.

3 possunt natiuitate esse natiuitates se QN e v. . FB qua corr. m. 'ed emi putatur eonputatori eum putatur e neomputaturi A praemii CG regit ac resurgenti, eorri resurgetha ipsi corr. m. ree ipsos M qui pristino se inemen

383쪽

60. 8s et hoc ipsum aut oris suit, ut lex daretur et qua rations lata subsistunt, si generant a quo destruantur quia quod lati est contra dixit lex seri tabere darent ergo

ratione si eontraria ibi generant, et iniqua sunt, quia nascis laciunt homines ad damnationem et si iniqua sunt auctoritatem habere non debent, quia onm iniquum punitioni obnoxium est.

61. Autis sorte legem nihil prod6ss dicant, quia qui sic natus est, ut malus sit, per legem non potest inmutari quod

id si est, superflue lex data est; et quo modo sata rem superfluam nasci secerunt, quia nihil sine lato' itaque sata et pro se et contra se faciunt quod si ita est stare non potest quod per inconstantiam rationis non tenet firmitatem.

62. Sedis propter hoc legem sita esse uoluerant, ut quosis malos sata laesunt nasci a lege damnentur, ut conueniat satis et sigi ad horam punitionem ad hoc quid erit quod die

tur nisi quia et leges et sata proprio iudicio condomnari merentur si pari iniustitia hoc laborant, ut occi liintur qui non sponte, sed satis agentibus mala fecerunt ad hascκ lex contra dieit, quia sata propria professione damnanda sunt non enim negant eos qui mali sunt sati ess quod mali sunt lex autem usque adeo aduersa est satis, ut neget

malos fati esse quod mali sunt, sed uoluntatis illoriam: quam ob rem reo illos rite constituet nihil ergo legi stra fatis conuum est, quando a lege negatur quod a satis assint .

384쪽

340 Liber quaestion uin

63. Qua autem ratione nati dicentur, qui mathematicos urbe Roma prohibuerunt, quod ius seruatum non ignoratur et eris

pagani fuerunt quo modo fato fiunt quae eontra fatum suntρ sed si est rufum, non aes contra so isti non habent satum, qui adiunt contra satum, et si hi non habent satum, non est b

latum.

64. Sed est' inquiunt, satum uni cuique praestans quamoris moriatur'. quod si ita est, non est accusandus homicida.

nam et duplici Mnere se defendet, quia et ips satis agentibus hoc sedit sit ille agentibus latis oecisus est sed inter hae i. lo pulsatur, quia punit oblatum homicidam simili quoque modo nascitur qui adulter sit et quae adultera et cui fiat adulterium quod si et o si se habet, etiam nunc lex tangitur, quae punit adulteros, quod si uere sat esset, etiam ille puniendus erat, qui tala habet latum, ut adulterium patiatur. et ipse enim particeps inuenitur, quia satum eius admisit

ut seret adulterium aequum ergo erat ut aut simul danana rentur aut simul absoluerentur inter haec iniusta lex ui

detur.

65. Ideoque si a deo sunt lata lex non erit dei, quia hoc non, solum deo, sed ne prudenti conuenit homini id diutinare quod

sediti sed quoniam nemo umquam contra legem ausus est dicere uel a deo hanc esse negare fata ex deo dici esse non poterunt, quia ista deus punit per egena quando itini lamnatur qu0d sit inpellentibus fatis, sine dubio fata damnantur. ει 66. Sed animae', aiunt, malae ad hoc nascuntur, ut male

1 qua qui X 2 ius diu C ignorantur Λ eerti GA I sati sed si ea sariunt contra satum m C contra se add. si ergo non saei eoniri se et si hi non habent satum non est fatum

385쪽

faciant'. esto sed non deberent tali lato nasci innocentes, ut ab his possent oecidi si enim illas malas animas essent, nasci non deberent, sed puniri, ne oceiderent innocentes. ε non

miniae, quas malas fingunt inn0uente occidunt sed sata quaer, si laciunt nasci homilies ut occidantur ac per ioc Dra animae, sed iniqua sunt sata et, si iniqua sunt, alas non sunt: ergo a diabolo sunt simul eum illo damnanda. 67. Et quoniam Oeemere dicuntur singulis, quo modo moriantur, aut erro aut laqueo aut praecipitio aut nausta oi uel aliter multis eadem praestant nemo enim potest solus ab omni uni satis discrepare quod si quis inuentus userit discrepare iam non est sati, sed euentus; et i in unius moris euentus est, erit et in multorum et iam non erit sati Anaxagoras in pilam eonieetus iussu regis contusus expirauit, is quod ontigit nulli hominum sit isaras regi inoblorum mulier palum in tempora fixit M ita reddidit spiritum hoc

modo nemo est mortuus et antea cruei homines figebantur quod postea edi et prohibitum mansi si sat erat quo modo

desiit quando enim quod sat est prohibetur et non it, uinet estur satum aut si non erat sati, non lato homines erue fig6bantur, sed iudicio legis et ita est ut non cito homines damnentur, sed onuieti malis operibus suis.

2 possint M 3 ne ne G 4 ni ala P 5 oceidantur add. inique m. ree. sata et si iniqua sunt m P sunt tert. sunt Et si a leo non fiunt ergo m. P post sunt add. et si a diabolo sunt .XX stant eum illo damnanda sunt diu P damnanda sunt sint ut eum illo

386쪽

Liber quaestionum

68. Apud Liniseos natiis dicitur quidam tam sormosus lacie. qualis numquam ruit, et quia uir bonus erat ne mi in sumbesonem ueniret quia stiam honestarum mulierum oculos inliscebat laciem sibi septem plagis uulnerauit ut pulcritudinem. quae ab omnibus desideratur, damnaret ecce quo modo si fata sunt, superata sunt sed sorte dieatur 'naturas fuit ut formosus nasceretur, lati uero, ut species eius uulneraretur

quod, ita est, iam non nascitur latum, sed accidens ausa est; et si accidens res est, non erit lati, sed eonsilii aut eris euentus quantum ad reliquas pertinet partes. ψ69. Nam quid aliud est uincere fatum, nisi inmutare naturam quod si a deo lique esset ne inmutari posset nec

uinci legitur namque cautum in quodam iuris libello aliquando mulierem quinque peperisse quo modo subreptum est satis. ut huic soli hoc natura decerneret, quod non erat sati quod is si sati fuisset aliquantas hac foris oneratas fuissent et eum

qui dat ad lieregrina loca proficisceretur uxorem Suam amico. quem fidelem eluit commendauit, non utique uino sed

maturae aetatis, qui, ut diligentior custos eius esset abscidit se, ut eum ea sine cuiusquam suspicione estute dormiret quid is putamus sati sitissa aut consilii sed quo modo sati sui quod contrarium est qui uinei sitim quod natum in eo est, bio inani satum. 70. Et in studiis certe fatorum uertitur causa, ut sciat quis

es. Valer Max. IIII 5 ext. I. Claud. Mam grat Rct. Iulian e o

387쪽

aliquid aut non possit conprehendere omnes in senatores unum habent fatum nullus enim senatorum in litteris est et gentes, quas sine litteris sunt, unum habent citum et omnes serui unius sunt sati nemo enim seruorum est

senator.

71. Sed si quod nascitur dicitis satum, quidquid accesserit extra situm erit aut si quod accedit ex fato uenit, quare per laborem uenit tune enim sati diceretur, si inuito omini eueniret quod enim imminet sine prouidentia, latorum diebio tur quod enim excogitatur et diu pensitatur et moestiis mediis adquiritur, cur sati esse dicatur 3 72. Eunuchus aliquis natus est, alii fiunt ubi erit fatum pin illo credo, qui natus est; qui fiunt, quid dicendum s his est diuersum est enim aut si hi sato laeti eunuchi sunt, illan tantia satum natus est eunuchus et quare tam raro eunuchus nascitur ut incredulum uideati ir quaedam sui mulier in

urbe Roma quam constat uti decim maritos habuisse, et alius

uir, qui duodecim habuit uxores quae sata sunt, quae his hoc decreuerunt nam tempore imperatoris Constantii manifestumio est puellam in parte eampaniae inmutatam in masculum et Romam perductum quae hoc sata sederunt alia, ut opinor,

quae uos nescitis.

73. O si s hoc nomine taceretis et aliqua euentu et asibus remitteretis, quaedani prouidentiae concederetis nam tantum potest uirtus et industria animorum, ut non solum naturaei et meron. p. 133, 10

posset satum ni fix 4 est seruorum C T accedit corr. m. rec accidit M accidit CN uenit s in ras. fatorum suturum M futurum, satorum eoni. En teli rech 10 pensitatur it eras. C pensaturi exercitiis edd. exitus P exitiis cet. cf. p. 26I, 3. 19 12 natus Si add. qui sunt quid dicendum est Pl est esto add. s. . m. rec an in his M quid qui re est de

388쪽

Liber quaestionum

resistat, uerum etiam se ipsam emendet aut inemendet, quia habes iudicium sui. 74. Traduntur enim mulieres Scytarum, quae magonae

dictae sunt, quia cum uiri earum occupati bello longinquo diu abessent propter sobolem seruis se migenisse et omnem marem natum necauisse relictis feni in is ita ut nulla Ianiscio

operam daret, sed ab ineunte aetate palestra si armis inbu rentur harum tanta uirtus et industria in rebus gestis scit, ut re multam annorum seriem regnantes nonnullas gentes subigerent Asiamque omnem sub tributo ponentes quid ad iuliae poterit dici numquid haec sati fuerunt, quae per tot

annos si gesta sunt, ut omnia quae lati putantur esse inanirent 4rimum ut contra naturam mulieres spretis uiris regnarent deinde quod seruis mixtae sunt propriis tertio ut omnes nati masculi necarentur, seminas uiuinearentur tanta laeas prosperitate secuta ut sine uiris regnum coeptum magnis

copiis et temporibus propagarent certe hoc actum a mundi constitiitione est numquam, nisi in Scytia tantum ne sorte dicerent, quia, cum mundus innovatur post annos mille quadringentos sexaginta, sic haec ueniunt, quippe eum mundus iam, sexto millesimo anno agitur. 75 quamdiu quod imitatus quis fuerit Diti nam M. Crassus Agelatus' dictus est, quia semel traditur in sta

389쪽

risisse et C. Iunius Brutus est cognominatius, quia sagaeseonsilio stultum se simillauit, ne a Superbo rege propter pe-eunias suas magnitudinem desdsretur et temporibus constantini morionem se XXX antiis finxit, qui Samsucius uoca batur ut imperatorem sicut ipse postea dixit a ta odiis suis auocaret ubi est ratio falarum, quando unus quisque quod

uult facit exclusa est 76. Illud autem quale est, quod fatorum adsertores subplieationibus sunt devoti, cum sint his aduersae nam et

is annos suos commendant et de nuptiis et de profectione quaerunt et de emptionibus et de dignitatibus quod si sati est, quid oras quid supplicas, quod etiam te inuito suturum est 'sed quaero' inquit, 'si debeam emere'. ergo non

in salo consistit quod tune lacere debere te dieis, si didi ruris is expedire nam si sati est, s sua quaeris, quod uelis nolis,

quaeras non quaeras, facturus es. 77. Quia autem nec apud eos ipsos fixa st ista adseueratio, idcirco incerti temptant ne aliud uerum inueniant quam tractant sed prudentiores qui inter eos uidentur: non propter

et sata', inquiunt, supplicamus, cum ea minime inmutari sciamus, sed horum causa, quae iuxta sata sunt is laciant nobis aliquid aduersum'. ago uero si nescio quis bonum satum habeat et iuxta se sit aliquid quod uideatur contrarium, quid poterit

et Om. X C. Iunius ciesntuin unius . pr. i a. l. cum unius FeuIn unius G eu unius m corr. eo munius A cur unius B 2 con-ellio X se simulauiti simulauit P Sulierbo scripsi superbo edd. Constantini constaut in X l corr. inurionem XX annos qui quia P sampsucius Prianis utius II Sani suciis G Fainsutus

390쪽

Liber quaestionum

esse eum fatum bonum inmutari negetur, leui et malum 3 certe hoe quod iuxta satum est, ne noceat supplicaturi nocebit enim nisi fuerit supplicatum quo modo ergo illud latum immutari negatur, quando hoc quod uicinum est, timetur nee

enim lio timerotiar nisi illud inmutari posse crederetur sed quia in eo magis causa c0nsistit, ne fatum mutati dicatis, sine dubio sine causa supplicatis.

78. Videto autem n et hoc sati sit quod supplicatis, quia sine sal solet esse quidquid lato adsignatis certe non mala resest supplicare cur ergo non sati ess dicatur si ergo lati erit quod rusupplicat, cuius erit supplicate et non impetrare quia si fati erat, impetrare deberet quod supplicat si autem sat est supplicare et non impetrare, stultum est satum, quia supplicare saeit hominem quem sed non impetrare quod si nescit an possit impetrare, quod illum aes supplieare, inprouidum erit Dium ne carens ratione quia omnis ignorantia insipientia est insipientia ρr stultitia est in hanc partem cadit omnis tractatus paganorum uiderint pagani qui ircumfusa caligine non uident lumen antiquo enim errore circumuenti ueritati, quae prius latebat, aures accommodare detractant.

79. Quid O christianis quibusdam dicimus, qui in solo nomine mutati pristini erroris uindieant vanitatem in tantum

hebetati ut ipsum duminum sub fato egisse contendant dicentes: ipso dixit nondum uenit hora mea', ut hora haec nun uoluntatis, sed fatalis condicionis fuisset necessitas, cum bilis uoluntatis suas horam signifieauerit qua in pati permisiui es quaesti ii Iob. 2,

1 esse obesse P cui titsentitur urne imniitari corr. m. re i 2 iusta X e m. A 3 luerit se in ras. N 4 legatur C ieel ne P 6 satura dicatus ne ne G. A leom. 10 licitur . II imperare eom. ree. II 12 supplicare Rupplicaret corr. U