장음표시 사용
101쪽
destitutis iamque domesticis senibus item naufragis, et si qui in iugulis vel in custodiis dumtaxat ex causa Dei sectae, alumni consessionis suae fiunt i. e. aluntur captivi Christiani ab iis qui eundem Deum profitentur). Erant quidem coitiones illae illicitae, quicquid dicit ertullianus, sed ideo tantum, quod erant Christianorum. Non enim nego per se haec omnia licite fieri potuisse et saepe saeta esse a collegiatis. Sed collegia his nominibus omnibus licite institui ipse ertullianus non sensit recipi eiusmodi
pias causas a collegi sun eraticio, quum causam animadvertas a Tertulliano paene primo loco collocari, nulla lex vetabat. Quod latissime patuisse et magnam partem institutorum ad Pia causas, quae postea plurima fuisse Scimus, ab eiusmodi collegiis ductam esse non dubito. Fuerit arca collegii quasi communi auxilio eorum collegarum, qui subsidio indigerent, parata et solitum restigium Orborum pauperumque, quam ob rem legata ad pias causas antequam Christiani imperatores melius iis prospicerent plerumque collegiis data et ab eorum magistris administrata esse arbitror. - Denique ita actum videtur esse ut Marcianus non adderet, quem in usum menstrua pecunia conserretur ;etsi enim lege scriptum erat de sola pecunia in rem fune rariam conserenda, re ipsa ad multa et diversa collatio spectabat. Itaque re considerata de collegiis tenuiorum haec tenenda esse arbitror. dixisse senatum cum hetaerias Coerceret, ne quis plus unum collegium haberet ut enim singula collegia timenda erant, ita coniunctio plurium, quam Saepe factaria esse extremis liberae reipublicae temporibus consentaneum est, erat periculosissima, cui ita quodammodo occurrebant. Deinde cum exciperentur collegia aliqua generaliter anxisse senatum, ut funerum Ru Sac , ire liceret; plures causas probabiles non addidisse eum,
ne ipse illam legem abrogaret. Quare quicquid communi collatione indigere videretur, non propriis collegiis ad hoc institutis, sed applicatione ad collegia funeraticia perse
102쪽
14. Nunc de collegiis su nerariis propriam disputationem instituemus quem locum tam fuse a nobis tractari erunt qui mirentur; sed non omni die in rebus antiquis explicandis incidimus in rem integram, qualem hanc esse apparebit. Collegia Deo cuidam sacra frequentissime in lupidibus apparent , quae principaliter ad eorum cultum spectavisse constare videbatur. Sed videndum est ne temere hoc admittamus. Factum enim est ut iis annis duae leges
collegiorum sacrorum invenirentur, cum adhuc unam solam
collegii Aesculapii et Hygiae cognitam haberemus, quas
omnes tres collegiorum funerariorum esse apparuit . ita coniectura ducta ad reliqua collegia, quarum rationem n0mine tenus ignoramus, Dii illi tutela res collegiorum similes videntur fuisse Sanctis, qui olim apud nostrates collegiis nomina dare solebant, etsi illa ad longe alias res constituta erant quam ut bonum Nicolaum Martinumve colerent. Iam de singulis ita agemus, ut legem collegii Dianae, unde ratio horum collegiorum unice cognosci potest, post alias explicatus, quae nihil fere nisi fuisse ea funeraria significant, ultimo loco illustremuS.
Lex collegii Aesculapii et Πγgiae , quae scripta est
a. p. Chr. Llli, eum non ad constitutionem eius reserenda sit, sed supplemenia tantum legum priorum contineat addita post magnam donationem collegio oblatam, obiter tantum funerum causa collegium institutum esse indicat.
Oreti inser. c. V. I l. Rei unerariae veteribus religiosissima sanctissimaque cura cum esset, tantum eos ei tribuisse non mirandum est. Denique respublicae ipsae habebant loca suburbana inopum uneribus destinata, quas culinas appellabant. Aggenus p. 60. 72. G0es.) Oreli. 24 II.
103쪽
Eadem Marcellina collegio supra s scripto Vedit donavitque u L. ni illa, i uminum x hominibus n umero
LX sub hac condicione, ut ne plures adlegantur quam numerus S. S., et ut in locum defunctorum loca veniant
eo liberi adlegantur . vel, si quis locum riuum legare volet filio vel 4ratri vel cliberto, dumtaxat ut inseratai Lae ii ostrae partem dimidiam funeratici.
Funeraticium ψ est summa a collegio funeraticio post mor tem collegae heredibus adnumeranda. ut haec verba valde obscura id videantur dicere, non licere adlegere quem nisi in locum destincti socii succedat; adlegendum mutem esse unum ex filii. desuncti , nisi is certum aliquem ex liis suis 4ra tremve libertumve designaverit. Ilium inim Ve- signari non licere praeterea eum, qui de loco suo in collegio testamento caverit, moti sequi iis P dimidiam partem suneraticii ex arca collegii teredi eius solvendi. alteram enim aitem collegium retinere pro indemia adlegendi facultate. id maxime egisse videtur Marcellina, ne . extranei in collegium reciperentur ita intestati liberos adlegi iussit, ter tari vero collegiatos prohibuit, nisi in favorem necessa
Maioris momenti est edictum magistri collegii Iovis Cerneni a. p. Chr. CLXVll. Alburno maiori in Pannonia Propo Si tum, quod non in archet3po sed in trip tycho publicas de descriptum ad nos pervenit . Cuius copia cum paucis sit, libellum apponam mutata tamen barbara orthographia
ita B cum D confunditur seribiturque i Delius, At Durnum .
Male exica ex . . funeraticum. V. Oreli. 410 et legem coli. Dianae, unde etiam significatio vocabuli prodit. Quamvis possis etiam accipere de Servi a collegio arcendis. Est qui Massinantio dicitur libellus aurarius, quem pleno ut sibi visus est commentario edidit Lips. 1840. . De parte palaeo graphica videant alii, reliqua, praesertim compilatio de collegiis, erroribus catent; paucissima subinde retuli ne lectores la ominis ingenium ignorarent.
104쪽
Constructionem quam dicunt peculiarem Iectoribus invidere nolui, ne incredibilem infantiam sermonis Latini seculo secundo in Pannonia usitati ignorarent..Descriptum et recognitum factum ex libello qui propositus erat Alb urno maiori ad stationem esculi, in quo scriptum erat id quod infra scriptum est.'
Artemidorii Apollonii, magister collegii Iovis Cernente Valerius 1 iconis et Ossa Meno fili, quaestores collegii eiusdem, posito hoc libello publice testantur
e collegio s. s. ubi erant homines illi, ex eis non plus remansisse ad Alburnum quam quod homines
XVlly Iulium Iulii quoque commagistrum suum ' EX die magisterii sui non accessisse ad Alburnum neque in collegio scit fuisse ' ; seque eis qui praesentes fuerunt rationem reddidisse et si quid eorum habuerat reddidisset ' sive sun eribus scit impendisset , et cautionem Suam in qua eis caverat recepisset modoque autem
neque funeraticiis sufficerent neque loculum haberet neque quisquam tam magno tempore diebus quibus legi sc collegii continetur, convenire voluerint aut conserre sun eraticia δὲ sive munera.
Massman dubitat utrum X, tabulae significet ii an XLI. v. p. 2 n. I); sed saepe hoc sigi notatur VI vide Maii praes ad Cic. de rep. p. XXVill), quod ex nexu iterarum VI, non ex Graeco
stigmate ducendum esse puto. i. e. Artemidori, qui deinceps solus loquitur. Νοn excusatur Iulius, sed summae negligentiae accusatur, neque verba seque, reddidisse ad Iulium pertinent, sed ad Artemidorum. Quod non monuissem, nisi Massm S 26 utroque lapsum esse vidissem, qui etiam commagistri munus excogitavit dixersum a magistro, rem Sane nihili. δ' Hic mutata constructione coniunctivus succedit pro infinitivo. Sententia aperta est: quidquid habuisset, aut funeribus impendisse se aut in conventu reddidisse cautionem quoque suam se recepisse ratione reddita. in . e. stipem unde laneraticia dentur.
105쪽
seque idcirco per hunc libellum publice testantur λ', ut si quis destinctus fuerit, ne putet se collegium ia-bere aut ab eis aliquein sic. petitione in funeris
Propositus Alburno maiori V. dus Febr. Imp. L. Aurelio Vero ill et quadrato s. a 'hActum Alburno maiori.'Ante oculos iacet, ut Massmanni verba mea factu in prot0- collum integrum iustum purique stili Latini. Ut ut autem hoc est, Senientia est perspicua Iovis Cernent collegium, etsi Dei nomen prae se fert, tamen institutum est ut ex stipe diebus lege comprehensis conserenda filia craticium destincti heredibus daretur. Ceterum verba si quis defunctus fuerit, ne putet se collegium habere per se satis ridicula indicare videntur eos qui in hoc collegio essent non fuisse in alio ullo si modo proprietas verborum a tali homine expectanda est.
Conferendi sunt tituli duo ad collegi opificum spectantes, qui haec quoque curam habuisse indicant ut collegae Sepelirentur. Oreli. 4l07 4420. D. M. C. urius C. f. Lollianus. Quit qui δ' ex corpore mensorum machinariorum funeratici nomine sequetur, reli lusu)m penes sem p ublicam h s upra s criptam remanere si volo, ex cuius
V Voluit testari se aut itaque testantur. λδ ire Massinantius si 12 not. non 8S. Sed S., nam e reverentia Imperatoris alter consul Quadratus solus in tabula scriptus est.' Litera finalis ad indicandum plurativum numerum non geminabatur nisi sequior aevo v. Marini alii in ind. v. lettere. Incipit caput ex C. Turii testamento. Non est resp. aliqua nobis ignota, quod placuit cuidam, sed reSp. men Sorum supra scriptorum. Respublica non raro usurpatur de
collegiis v. l. 31 de furt. supra p. 5). Oreli. 4068 et lapp. ibi citi. s. Fest. v. respublicaS. Reliquum remanere . . non solvi, sed remanere.
106쪽
usuris peto a vobis, colleg a)e, uti suscipere dignemini ut diebus solemnibus sacrificium mihi Taciatis. id istIlII Id. Mart. die natalis mei usque ad XXV, larentalis X XII S, sos rosa XV I. Si tacta non sue rint, tunc fisco stacionis annonae duplum stineraticium dare debebitis.
an or. XXIX, natione Belga ex mollegio fabrice iis ium)
Ut hic dicitur ic collegio. i. m. sumtibus collegii elatus, ita multi tituli exstant a collegio iis Manibus collegae cuius dam positi, quos ad collegia sun eraticia referre etsi neces- Sarium non est, tamen admodum probabile. Ita a collegio
modi habemus collegii maiorum collegitque minorum quas sunt in domo Sergiae L. f. Paullinae β. Ad eadem collegia mihi reserenda videntur sepulcra communi collegii, quae frequentissima sunt in lapidibus.
Ingens sane suneraticium, quod annuas usuras denariorum XLIIS . S CLXX gignat, nisi Muratorius numero corrupit. δ' Tres collegit Ialinius in pec epigr. p. 80, sed omisit quar tam omnium maxime memorabilem reli. 4938.- Amad. necd. it. T. 1 p. 476 n. 40, ubi etiam invenies n. 29 inscriptionem, quam Iahnius nondum editam putabat. Ceterum quae fuerint haec collegia, dissicile dicitur mihi cum omnes collegae servi sint neque dominus addatur, collegia intra familiam Paullinae videntur constituta.
107쪽
Oroll. 4437 Diis Manibus communibus paphroditus .
Oreli. 2399. Locus sepulturae cultorum Herculis etc. Oreli. 2400. Loc cultorum Herc. Reatini in fundo quadriga no te.
Horctilis somnialis decuri L iis manibus sibi et posterisque suis s. Spon. p. 59. Murat. I 8 I, 2 D. M. f. Cultoribus Saturni. Orti illustr. di uim iniit lap. Istr. Ner. I 836. in . l. 10. Mendrophoris olensium M. Laecanius aheodorus sacerdos atrisy d eum, in agnae es daeae locum pro sepol tura dedit. Mur. 49l, Hoc se p. convicior qui una epulo vesci Solent. Griit. 855 12 Diis Manibus collegi Agrippian a. Oreli. 4l03. D. M. Haec loca sunt clanariorum carmina torum sodalici, quae Taciunt in agro i assus ad viam fassus LV. Orell. 4093. Locum sepulturae donavit C. Valgius Fuscus collegi, iumentariorum portae Gallicae posterisque
eorum omnium et Xoribus concubinisque '. Omnino quidquid te singulis exemplis his certari potest, casu evenire non potuit, ut ueges collegiorum sacrorum omnes in urbe, in Italia, in Pannonia inventae ex non instituta esse Deorum causa sed ad funera iuranda indicarent . ut in plerisque collegiis ix innumerabilibus 4 quae Deorum nomina prae se ferant eandem naturam latere su-cile suspicemur.
λ' Massinantius etiam sepulcrorum eiusmodi exempla colligere voluit p. 8 n. 0); quae cum Speciminis causa evolverem, e undecim inscriptionibus, quarum copia mihi erat, octo longe alio pertinere intellexi Cave igitur ne adversariis eius utaris.
108쪽
Superest denique ut illustretur eae collegii salutaris λ cultorum Dianae et Antinoi, quae lata est . Chr. CXXX lli , sub tetra stilo 4ntino parte interiori perscripta a. p. Chr. XXXVI. Pertinet ad antiquum Lanuvium hodie citia- Lavinia δ, cuius etiam dictator memoratur. Incipiamus a collatione. Et ait euatus ciquibus coire convenire collegiumque laberes liceat. qui
Stipem menstruam conferre volendi in funera, in collegium coeant neque sui, specie eium collegii nisi semel in menS coeant conserendi causa indes defuncti sepeliantur. Quibuscum componenda sunt Verba legis col. l. V. 20 sq.
Placuit iniversis ut quisquis in hoc collegium intrare voluerit, dabit β apitulari nomine IIS n ummum)et vini boni amphoram , item in menses sing ulos a V. A. V. est asses aeris V quinque s. qui nos)i ita infra col. II v I hvini boni amphoras singulas et pane a. II, qui numerus collegii fuerit, i. e. assium duorum Elegans sane est interpretatio Rattii, hic panes albos duos, illo loco a mphoram τί ini explicantis, ut stipa menstrua in Vino,
Aliud collegium salutare est apud Oreli. 24I5, qui notat huius
modi c. s. nusquam alia memorari.
id est tres annos post Antino mortem, quae ad a. XXX referenda videtur Flemme de itin Hadr. Imp. Haun. 1836.8 p. 30.
Ibi inventa est a. 18 I in tabulae marmoreae fragmentis. V. Supra p. I. Desunt initio versuum litterae ad XII. Primae litterae versus secundi . . . . A. IN II collegium etc. perte corruptae sunt vel potius male descriptae. Placuit ut, dabit Ita saepe per totam legem. CL col. II, . . ,Item placuit ut quisquis servus ex hoc collegi liber factus suerit, is dare debebit vini boni amphoram.' Grut 179, 3 et municipe Praesentes acciperent aeris octono3.
109쪽
collegium utique in negotiatione vinaria constiterit. Asses notantur . ut in lege de magistris aquarum p. pang. p. 77, ubi notam recte explica iam a Marini Dir senius quoties legitur corrupit in II S. Ita igitur collegium constitutum est, ut eius summae quae in mortis diem a collegio promissa erat, quarta pars ab eo, qui intraret, statim Eupitularii nomine ' solveretur, deinde quotannis HS XV. n. sive usurae trientes, deducta quarta parte unciae, reliquae pecuniae quasi sortis darentur . Ita qui viginti annis stipem contulit, implevit totam summam funeraticii, ut commodi inter usuri rationem non subducamus. Praeterea a
locupletioribus collegiatis dona exspectabantur in ipsa lege collegii cuiusdam Graeci legimus αυνανέτω ὁ ερανορ ἐπιψ ιλο τεισαίαις Boeckh. C. I. 26. Adde etiam col. I. v. l. Item placuit ut quisquis mensibus continenter non paria verit et ei humanitus acciderit, eius ratio funeris non habebitur λ'. Nam stineraticium erat sestertium CCCC. col. I, v. 23. Item placuit quisquis sae hoc corporeis ostro)paria tu decesserit, eum sequentur eae arca HS CCCC nsummi . Cum de aetate recipiendorum cautum non sit, collegii iudicio relictum est ne senes reciperet Qui
ais inschuss. Utrumque etiamnunc solvi solet ab iis qui sunt in nostris collegiis funeraticiis. λ' Vide etiam praes. 0l. I v. 14. Quod faustum felix salutareque sit Imp. Caes ari Traiano adriano Aug. totiusque domus August. nostris collegioque nostro; et bene adque industrie contraxerimus ut Xitus oram honeste prOSequamur. Itaque bene conserendo universi consentire debemus, ut longo tempore in 'eterescere possimus.' Quae adhortatio conserenda est cum querimoniis in edicto magistri Iovis Cernent. Ceterum haec verba confusa sunt totiusque domus pro tertio casu positiam idetur et hic quoque duae formulae permixtae quod salutare sit toti domo, pro salute totius domus ut in illo placuit ut dabit. Erat, qui legeret posteris pro nostris ingeniose et fortasse recte. Contraxerimus mihi est optativus.
110쪽
manus sibi intulerunt, uneraticio excluduntur col. II v. 5.hItem placuit, quisquis ex quacumque causa mortem sibi adsciverit, eius ratio funeris non habebitur xi.' quibus pecuniae petitio data sit, etsi non expresse lege comprelienditur, satis tamen indicatur teredi eam non permitti, nisi testamento nominatus sit intestato mortuistineraticium ita remansisse apud collegium, ut ex ea pecunia efferretur. col. 1 v. 33. I v. l sq. A nostro collegio dolus malusnbeSto, neque patrono neque patronae neque domino neque dominae neque creditori ex hoc collegio ulla petitio est , nisi qui testamento heres nominatus
erit g. Si quis intestatus decesserit, is arbitrio quin i uennalis et populi su nerabitur. Qui primo loco positi sunt, non sunt quidem heredes ab
intestato, quo neque dominus neque creditor possunt re- serri. dia patronus quoque hic non commemoratur tanquam
Qui manus sibi non mala conscientia intulerat, sed taedio vitae, non erat infamis l. 1 de his qui Ot in s. III, 2), nisi Suspendio se necasset suspendiosis enim iusta non fiebant. Vide l. 11 P cit Serv. ad en XII, 603 Cautum fuerat in pontiscalibus libris, ut qui laqueo itam nisset, insepultus abiiceretur Varro ait Suspendiosis quibus iusta feri ius non sit suspensis oscillis Deluti per imitationem mortis parentari. CL Fest epit Carnia scis. lausenoen. II, 1026 not. 2046 . Denique reli. 440i Laebius Gemellus Sassinas municipibus singuleis incoleisque loca sepulturae sentum s ua p ecunia dat extra i. e. exceptis auctorateis et que sibi laqueo manus attulissent et que quaestum Spurcum Professi essent coli lege Iul. mun. v. 112. 122 sq. - Ea igitur quae in lege c0llegii de hac re scripta sunt, non ex infamia morti Voluntariae X plicanda sunt, sed ne manus sibi illaturi posteris prospicientes ante in collegio funeraticio sibi locum dolo malo compararent, ita cauta. λη e supplementum iterarum quae interciderunt numerum ex cedat melius erit corrigere ut secimus, sive NISI QVem. EST.