장음표시 사용
151쪽
Primigenum Maris, & Terrae, Solisque coortum, II OF Addita corpora sunt extrinsecus, addita circum Semina quae magnum jaculando contulit OMNE rUnde Mare, & Terrae possent augescere: & unde Adpareret spatium Coeli domus , altaque tecta Tolleret a terris procul , & consurgeret Aer. Nam sua cuique locis ex omnibus omnia plagis Corpora distribuuntur, & ad sua saecla recedunt rΗumor ad Humorem , Terreno corpore Terra
Crescit, & Ignem ignes procudunt, Ψtheraque iuster:
Donicum ad extremum crescendi perfica finem HI somnia perduxit rerum Natura creatrix:
Ut fit, ubi nihilo jam plus est, quod datur intra
Vitaleis venas, quam quod fluit, atque recedit: Omnibus his petas debet consistere rebus: His Natura suis refraenat viribus auctum. . IIam Nam , quaecunque Vides hilaro grandescere adauctu, Paullatimque gradus aetatis scandere adultae:
Plura sibi adsumunt, quam de se corpora mittunt, Dum
que diminuitur e clim verδ plura εΜundo emittuntur semina, quam reincipiuntur & debite coniunguntur, tum
debilior fit mndus, & senescit.
Sine dubio hie verius non est Lucretii, sed ab aliquo sibi nimium arrogante pro Lucretiano interpositus est, quasi aliquid deesset, itaque eum delendum
censeo. Lambinuι. quam sententiam qui sequitur, errabit. Vid. lib. I. V. 99s. IIo9. Adpareret. Ita optime ins eunda editione emendavit Lambimu. Aptaret, alii Adparere autem ab adpari proprie est quod graece προσίαΘαι, acquirere aliquid , adjungere. Faber.
III a. Adfuas ela. ad sua femina cedunt, Alii. Ad sua foedera, Alii. frustra : dum & Codices , ct ipse Poeta alibi exhibet stia fresa. III s. Per a.) Electrix, Perfectrix: Per e , Gilanius, & Pareus , id est,
perfectὸ : ne credas Lector. Alia vero praeter Naturam Dea olim dicebatur Per a. Arnobius , lib. 4. adversus Gentes, P. 13 I. Etiamne Persica una est λ populo numinwm, quae actaenas illas V luteas voluptates ad exitum perficit dulcedine inoffensa procedere ρ Et p. I 33. Pertunda Perficam conjungit. III 9. His retas, ct His natura. AIti De aetas, & me natura, ε Codieibus. IIII. Nam quincunque vides , &e. Quoniam Μundos suos aliquando ere scere, aliquando diminui alseruit, i tam rationem & incrementi & decrementi in Animalibus & eadem est rerum aliarum ratio) vers 23. explicat. Crescunt autem Animalia, quia in prima aetate plus Alimenti convertitur in Animalis suhstantiam, quam ex illa depereat; media tantundem canuertitur, quantum deperit: ideo consistit Animalis aetas , id est , neque erescit, nec decrescit Animat: Extrema autem aetate amplius deperit quam converti tur. Ita crescunt x decrescunt Animalia , at unde evenit qudit in prima aetate plus recipitur & adjungitur , in
media tantundem , in eXtrema minus,
nondum inquirit Poeta , latet causa,
ct id stlo Atheos semper latebit.
152쪽
Dum facile in venas cibus omnis diditur: & dum
Non ita sunt late dispersia, ut multa remittant: I IasEt plus dispei di faciant, quam Vescitur aetas,
Nam certe fluere, ac decedere corpora rebus
Multa, manus dandum 'st: sed plura accedere debent,
Donicum olescendi summum tetigere cacumen.
Inde minutatim vireis, & robur adultum II qci Frangit, & in partem pejorem liquitur aetas. Quippe etenim quanto est res amplior, augmine demto, Et quo latior est, in cunctas undique parteis Pluria oo dispergit, & a se corpora mittit: Nec facile in venas cibus omnis diditur ei j: H rNec satis est, pro quam largos exaestuat aestus, Unde queat tantum suboriri ac suppeditare, Quantum opus est: & quod satis est, Natura novare.
II 26. suam vestatis aetas. Aliquis i II 29. Donteum olescendo viae versi
Passitatur. In illo versu, I o. Et plus di pendi faetant quam vectitur IIya. Augmine demto Bene: nee aetas. Augmine adepto rectὸ scribitur.
plane aliquid est quhd eontra Poetae II 36. Nee satis est , proquam largos, mentem faciat, constat quippe haecl&e. Lambinus legit,
verba quam vectitur, opposita illis esse. Nec Bis es quar per largos, &c. Plus dissipendi faciunt: itaque e. Vestariorumque verium tanquam adulteriis significaret aequirere, parare, &e. cui num reiicit. Faber ita legit, rei Linguae Latinae usus reclamat. Me fatis est praequam exaesuas Quamobrem hunc locum ita semper le- auctus. - , gendum existimavit Cuius hic erit sensus. UM corpus ad Et plus dissipendi faciant quam nancituricrescendi ea men venis . tum defuere aetas. D' minui dehet . quia nihil satis es unde Nantatur antem fit a Manetor, id hitantum suboriri possit, pr quam exasuat Nancto est, quod olim usurpavit Grac-llargos auctus , id est : Substantiam prius chus, ut ex 'meiano , novimus: Ex aequi tam amittit. Auctum enim vo- Nancto autem nova proles orta est Nan-icat eam substantiam, qua illud aut il- cor, quam recentior usus retinuit,llud Corpus auctum est, ut alibi. Nulia Naneior autem significat oecupo, pre- la est utriusque interpretis conjectura, hendo , capio, In XII. Tab. SiquidIIniquus ille , qui rejicit hunc versum, Pignoru uanestor Ahi habeto. Inde νε- nec aequior ille qui emendat. Quis nantatur apud Paulum Diaconum Festitenim nescit Corpora Animalium tan-Εpitomisten , pro reprehendit, seu it , tum emuviorum copiam quotidie emit-Tum prehendit. Faber. Festi tamenitere, ut Alimentum, nisi copiose codd. exhibent Emanes tur ; Luere- subministratum illis reparandis nontii codd. Vestatur, quae vox forsantlassiciat Τ Jure igitur legitur, Nee fi commode retineri potest. tis est uis etiam ignorat ΕTuvia ista Iar. Ac deeedere) Atque recedere, in modum Aquae e fistulis exprellae Alii: 2 pro multa , mantis dandum es, erumpere 3 Quaenam igitur vox signia in sequenti versu, Multimoris, damificantior ista voce LMus piam s.
153쪽
Jure igitur pereunt, cum rarefacta fluendo . . Sunt; & cum externis succumbunt omnia plagis : II 4ci Quandoquidem grandi cibus aevo denique defit: Nec tuditantia rem cessant extrinsecus ullam Corpora conficere, & plagis insessa domare. Sic igitur magni quoque circum moenia mundi Expugnata dabunt labem, putreisque ruinas. D Aromnia debet enim cibus integrare novando: Ne uicquam , quoniam nec Venae perpetiuntur Quod satis est, neque quantum opus est, natura ministrat. Jamque adeo affecta 'st aetas, effcctaque tellus Uix animalia parva creat, quae cuncta creaVit II scisaecla , deditque ferarum ingentia corpora partu.
Haud cui opinoo enim mortalia saecla superne Aurea de Coelo demisit funis in arva:
Nec mare, nec fluctus plangentes saxa crearunt: Sed genuit Tellus eadem, quae nunc alit ex se, DyrPraeterea nitidas fruges, vinetaque laeta Sponte sua primum mortalibus ipsa creavit.
Ipsa dedit dulceis foetus, & pabula laeta:
Quae nunc vix nostro grandescunt aucta laborer Conterimusque boves, & vires agricolarum: II . Conficimus
II 4. Sie igitur magni quoque. Deismum v. 2 concludit. Μundum eo modo quo Animalia senescere, Μeatus, via. quos in Animalibus venas voces , assiduis corporum externorum ictibus labefactati, aegre recipiunt materiam Mundo reparando idoneam eXInfinito defluentem: Et jam tam late eupansa est haec compages, ut plus materiae ε se dimittat, quam ex Infinito accipit, atque ideo diminuatur necesse est , Ω devigescat. Quin ut 'Durus statuit, Omnia genera Animalium Fruges, Arbores, &c. spon te sua Tellus olim produxit, quam tamen hodie essiaetam sentimus , ideoque ipsam senescere fatendum est. IIA . Putre ue ruinas. Gassendus, Trisesque. IV,. Omnia enim debet ethus , &c.)Ηuie versui nonnulli subiungunt verium prorsus ineptum, Et oleire ethis , ae omnia fusentare. Hic enim delendus est, Imo, si Lihxi permitterent, tres alios rejieerem. II 9. Jamque adeo affecta es aetas,&e.) Lambinus praefert Iamque adeo fracta est aetas, osectaquendus, nec relieitiamque adeo electa es aetas, assectaque
Tellus. II SI. mud, ut opinor enim, &c. ETerra inquam haec omnia orta . neque enim , ut isti Providentiae assertores aiunt, Animalia e Caelo per catenam illam, quam unus Hominum Homerus
vidit, demissa sunt; neque porro Mari,& fluisti hiis littora pulsantibus edita e Sed quae Tellus hodie omnia genera alit, illa ipsa est quae cuncta protulit.
154쪽
Conficimus serrum vix arvis suppeditati: - Usque adeo pereunt scelus, augentque laboreS. Iamque caput quassans grandis suspirat arator Crebrius incassum magnum cecidisse laborem: Et cum tempora temporibus praesentia confert I I 6sPraeteritis, laudat fortunas saepe parentis: Et crepat, antiquum genus ut pietate repletum Perfacile angustis tolerarit finibus aevum, Cum minor esset agri multo modus ante viritim: Nec tenet, omnia paullatiin tabescere, & ire II7o
Ad scopulum spatio aetatis defessa vetusto.
Iere, eh Ω referre debent, neque enim Lueretii lucerna digni sunt. Aher. Gitanius legit Conterimusque Boves , vires Agria
conficimus. Seris vix arvis suppediatati: que ades pereunt faelin, &c. Sera autem Arva , Tristia, quae fructum aegre reddunt : Ut Sera mors, aeneid. 6. Μors gravis; Sc ferum Bel Ium apud Salustium, Grave hellum. Semius. Quidam legunt: conficimus, ferrum vix arvis suppedi-ttrit rII 62. Ussique adeo peremit fretus. Palmerius Parcunt foetus, id est, parcius redduntur , & augentur Labores. IIQ. Et crepat antiquum genus, Sce. Argumento, quod modb duxerat ex
Epicuri placitis. subiungit Poetarum
Lahulas de aureo saeculo, viZ. tunc temporis mire fertilis erat Terra omnia
sponte produxit, quae jam multo labore subacta aegre Homines sustentate conscius autem Poetas istos hane Terrae fertilitatem Numinis benevolentiae Piis hominibus faventis attrihuisse. istam opinionem Scommate impugnat, R despicit ignorantiam .illorum, qui Tellurem Senio emetam fieri nondum
intellexerint. II68. Perfacile tolerarit aevum.) Be ii viverent: Sic enim hunc locum c pio, ut illum Terent. Vuam vos facile visitis. Inde a d Homerum, Dii ρεῖα ζωοντες dicunti . Faber. IIII. Ad Scopulum. Ad interitum :Translatum a navi quae instigitur scopulo. Lambinus. Per Scopulum intelligit exitium, Lahem , ruinam, F ber. Salmatas autem asserit Scopulum esse metam , seu parvum scopum . silc Suetonius, in Domitiano cap. I9. NO nunquam Pueri procul stantis , pr hentisque pro Scopulo dispansam dextrae manus palmam, &z.Ν hoe Libro positae sunt omnes Epicuri fortunae , ΕXiguae quidem istae, quas tamen multi olim amixerunt , & Tullius
diripuit. Instaurare demum ma gno conatu nititur Lucretius. eo successu, quem meretur: Idem enim Epicuri opinionibus accidit quod Foetui mali staminis, copiosum licet. & saluberrimum Alimenis tum ingeras, debilis tamen manet, ninfirmus. A. V. 66. ad v. ga. Docet Poeta Motum esse , nec dissitemur : Μotum e iam rerum omnium e Μntu seminum
oriri , illud quoque agnoscimus: Sed diim v. 82. Pondus Seminibus, R i de Μotum attribuit, nimium sibi Ri suis Atomis indulget e duis pondus omni Μateriae, & quis corporibus I ejusdem
155쪽
eiusdem molis idem pondus concedat 3 Sensus enim R Experientia reclamant. Vidit autem Epicurus Lapides , Ligna, euncta denique intra mundi huius ambitum contenta deorsum tendere , atque ideo credidit Omnia ab aeterno descendisse, quam opinionem qui amplectitur , nae ille erit nitidissimus de grege Epicuri Philosophus : Idem enim ac si diceret, rotas, elateres. & reliqua machinae alicujus membra id factuta seorsim , quod conjuncti in faciunt. Sed ut hoc quoque largiamur : Habemus tandem infinita Semina per Inane infinitum pari passu, Ω aequali velocitate deorsum tendentia: In immensitate Latitudinum, Longitudinum, Altitudinum , Infinita vis innumerabilium volitat Atomorum . quae interjecto Inani eo haerescunt tamen inter se.& Aliae alias apprehendentes conti mantur , ex quo essiciuntur hae rerum formae & figurae. Unde verb Aliae alias apprehendant, cum pari velocit te omnes ferantur 3 viz. Paullum, &quam minimum declinant, v. aa I. Sed
ipsa haee declinam ad libidinem fingitur ait enim La esitis declinare Atomos sine causa, quo nihil turpius Physico) 2 illum motum naturalem
omnium ponderum e regione inferiorem locum petentium sine causa erupuit Atomis. Nee tamen id, cujus causa haee finxerat, affecutus est ; nam sive omnes Atomi declinabunt, nullae unquam cohaeresceut ἔ sive aliae deelinabunt , aliae suo nutu recte ferentur, erit hoe quasi provincias Atomis dare, quae recte, quae obliquὲ ferantur. Llin primo de Finibus. Hane dissicultatem sensit ipse Lucretim, V. 226. ubi non tam solvit, quam
vi ejus succumbit oppressus & prostr
ius: Sed v. 2s I. aliam dissicultatem movet, cujusope vim prioris effugere conatur; vel, ut Sepia tenebras & caliginem
offundit, ut dimentus inveniri & capi possit. Asserit enim sine ista seminum
Declinatione Libertatem voluntatis, quam in omnibus Animalibus sentimus, explicari non posse. Respondet CDero lib. I. de natura Deorum. Hoc persaepe
facitis Epietiris, ut cum aliquid non verisimile ditatis, & reprehensionem effugere velitis, ineratis aliquid quod omnino ne fieri possit: Ut satius fuerit
illud ipsum, de quo ambigebatur, comcedere ὁ quam tam impudenter resiste re : Velut Epicurus, clim videret, Si Atomi ferrentur in locum inferiorem suopte pondere , nihil fore in nostra potestate , quod esset eorum motus certus Κ neces1arius et Invenit quo modo necessitatem effugeret, quod, Viae. Demo itum fugerat: Ait Atomum . cum pondere & gravitate directo de Osum feratur, declinare paullum. Hoedicere turpius est, quam illud, quod vult, non posse defendere. Et Libro
de. Fato. Epicurus uno tempore res
duas suseipit inenodabiles , unam, ut sine causa fiat aliquid , ex quo existet ut de nihilo quippiam fiat; quod nec ipsi, nec cuiquam Physico placet I alteram , ut cum duo Individua per Inanitatem ferantur, alterum e regione moveatur , alterum declinet. Fusilis deinde hanc causam agit in eodem libro. Quae ergo nova Causa in Natura est quae declinat Atomum Τ Aut num sortiuntur inter se, quae declinet, quae non 3 Aut cur minimo declinet intem vallo , maiore non 3 Aut cur declinet' uno Μinimo , non declinet duobus aut tribus Τ Optare hoc quidem est, non disputare; nam neque extrinsecus impulsam Atomum loco moveri & declianari dicis, neque in illo Inani, per quod feratur Atomus, quidquam fuisse
causae cur ea non e regione ferretur ,
nec in ipsa Atomo mutationis aliquid factum est , quamobrem naturalem sui
ponderis motum non teneret. Ita climattulitat Epicurus nullam causam quae istam declinationem emceret, tamen
aliquid sibi dicere videtur, quum iii
dicat quod omnium mentes aspernem
tur & respuant. Ita Hortos Epicuri vastat cicero , & evertit totam illam . quae Providentiae iniquior est, Philos phiam Μelitis tamen laecedit longa illa a v. 333. ad versum sto. Disputatio de v rietate Figurarum quae in seminthus invenitur ; similiter illa de Seminibus diversimodὸ figuratis in unoquoque composito contentis, a v. 8 I. ad V. 728. Argumentum enim fabulis subinde
156쪽
inde introductis ornat, & sententiam suam variis , iisque firmissimis rationibus confirmat.
Nec ullus unquam Epicureteae Philosophiae adversarius effugiet ista argumenta, quibus a v. 729. ad U. I a I. demonstrat Semina Coloris , Odoris , Caloris, omnis denique qualitatis, &sensi is esse expertia : Originem sensus Ipse, fateor , non recte explicat, at sensum Animalium sensilibus Principiis c quod unum in hoc libro agit)minime deberi, eo , quo Lucretium decuit, acumine persuadet. Quod denique 1 V. Ioa 2. ad U. II 3. Innumerabiles IIundos extruit, hoc etiam ferri potest, si aliquem Architectum adhibuisset. Sed quis credit ex Atomorum concursione fortuita hunc mundi pulcherrimum ornatum esse perfectum Τ An cum machinatione quadam aliquid moveri videmus, Mi Sphaeram , ut Horas . ut alia permulta , non dubitamus quin sint opeia illa rationis : cum autem impetum coeli eum admIrabili celeritate moveri, vertique videamus , constantissime confi-eientem vicissitudines Anniversarias cum summa salute ς conservatione rerum omnium , dubitamus quin ea non solum ratione fiant, sed etiam excet lenti quadam divinaque ratione 3 dubdsi Μundos efficere potest concursus A-tomorum, cur Porticum, cur Templum, cur Domum non potest . quae sunt miniis operosa , Ω multi, quidem faciliora 3 Haee Cicero Providentiae gratissimus vindeX.
dos innumerabiles quotidie nascentes, R intereuntes contemplare, & Beatum Te iudicabis, Lector, qui inter tot tantasque ruinas integer manes R illa sus : Interim ridebis lactentes istos, &senescentes mundos , modo fame ene chos, modo pinguedine nimis obesos. Certo enim certius , tum perire omne Lucretii acumen cum Providentiae a versetur.
157쪽
HAEC NUS, duobus nempe superioribus libris mim
ram es G sectiones quas dicimus Ammorum, rite emplicissὸ sibi Usus es Poeta. Nunc quatuor religuis liabris ea, quae ex Ammis istis funi, attentius Pecul tur : Atque uti par fuit, primas detulit partes An me'Animo, de quibus hoc toto libro jam dissutat. Hunc autem ausicatur librum ab Epicuri laudibus, quem a v. I. ad v. 94. praedicat primum docuisse rion . Deo, Jed ex fortuito At morum concursu Mundum hunc U' omnia fuisse facta 1, atque inrimminum mentes Deorum, Mortis, V minarum post mortem metti libetasse: Hoc autem unus Epicurus feliciter perfecit, quod alii PhilHophi frustra conati sunt. Pauca haec de Epicuro praes tus , docet β υ. 94. ad υ. I 7. Animum FU Animam partem esse
Hominis Arte ac Pedes, Manus, Brachia, Caput, V reliqua membra , M non Habitum vitalem totius Corporis, seu omnium partium Corporis intentionem, V concentrim, quam quidam V teres Philos hi Harmonium dixerunt. Ne vero minus di sinere dissutare υineatur, di m υocibus Animus V Anima promiserie utiatur, ἀυ. I*8. ad υ. I 6 I. iacet Animum V Animam imam quiadem rem esse, Animum veropraecipuam essepartem, in tarde
residere, quippe ibi Metus, Gaudium, es reliquae Pasiones quae
Animum sequuntur, sese Uentant; dum Anima, in qua Ac motiva facultas unice sita es, per totum Corpus disita ad nutum
Animi moυetur: Inde δ υ. I 62. ad υ. I 77. demo serare conatur Animi V Animae uaturam esse Corpoream: Animus enim tangit Aulinam, quam movet, Anima autem Corpus; nullas vero, uias intere Corpora, Contactus. Λ υ. I78. ad υ. *2ῖ. docet Corporeum hunc Animrim componi e seminibus minuti semis luidem,
158쪽
temus is, V maxime rotundis: Et si rem ipsam spectemus, e Calore, Vento , seu Vapore, V Aerei θ' alia iusti per re, qua
ex tenuismis, minuti semis, es maxime mobilibus seminibus constans, est Sensus Principium V origo : Quo sero modo Calor, Ventus, Aer, δη quarta illa res inuominata misceantur, expliacare se non posse siquido fatetur. A v. qa . ad υ. ῖso. aserit AEnimam V Corpus ita con icta esse, ut sine utriusque pernicie separari non mysent: Deinde a v. rs I. ad υ. 7o.1non Dium Aniamum , sed etiam Corpus sentire a firmat, serι potius totum duimal , rem e Corpore is Mima compositam: Pophaec a υ. q7 I. ad v. ψI7. refutat opinionem Democriti, qui simgulo Animae partes
sugulis Corporis partibus appositas V conjunctas esse docuit: Et titolim affirmasset Animum esse potiorem totius Compositi partem, sic ab Animo potius quam ab Anima vitam dependere, V salutem
Animalis conservari asserit. Deinde β υ. 418. ad υ. 8 2. Animos V Animas nasci es interire cum Corporibus viginti octo aetrimentis demon strare conatur , U Transmigrationem Pythagorae obiater deridet. Demum aυ. 8 a. ad υ. 88a. Mortem nihil esse δε-cet , cum pos mortem nihil es mortali Animae timendum, imo si Anima Immortalis c tit Platoni . visum est) concedatur, Mortem tamen nihil ese, cum Anima separata non meminerit 1e unquam antea extitisse. Proinde a υ. 9o6. ridet Hominum vanam de s sudivra solicitudinem: Deinde demonstrat Mortem non esse Ma- Ium , quia mortui non indigent isis bonis quibus vivi gaudent, neque istis Doloribus afficiuntur qui misereos mortales cruciant, ad υ. 94ῖ. Vitam etiam ipsam non esse desiderabilem , quippe qua nihil novi erat, sed eradem semper voluptates usque ad nauseam sub-mniserat, ad υ. 988. Ne vero ime fabulae, quas Poetae narrant, de Inferis Poenis pos mortem terreant mortales, ad υ. IOχ6. omnes illas commoda intrepretatione elevat. Desuae usque ad mnem hujus libri monet pleros e Mortalium inepte es absurde de Morte queri, cum sapientisimi Hominum, V Potentissimi cum V Imperatorum tam dirae Nectistatis senserrint: Docet ideo mortales vitam sollicitam es inquietam agere, qvod hanc Mortis conte plationem refugiant, inepte istis omnibus vitam expet xequam aliquando amissuri sunt, quae nullam nomam Voluptatem asserat, innumeris vero Doloribus es: Periculis obnoxia readatur; si aesertim cum vneudo nihil detrahunt de tempore Mortis, qua
159쪽
HIC vero ille Lucretii liber est, qui praeter caeteros , esim delectu & acri quodam judicio legi debeat
Cum enim in eo corpoream esse animi nostri naturam demonstrare conetur Ρoeta, periculum fortas cifuerit, ne quidam nimium creduli, ad illius sese rationes adjungunt; alii autem , dum ejusmodi doctrinam omnibus calculis damnandam existimabunt, ultro se tam pra clari libri lectione privatum eant. Id ne fiat, non abs re fuerit meminisse, multos e veteribus ita exiitimare, Daemonas in rerum corporearum numero habendos. Ex iis fuerunt non Porphyrius modo, in admirabili illa Προεχ ετε- περὶ ἀπ - , &c. sed & Plotinus & Jamblichus; ut e Νοltris quoque Tertullianus , Basilius, Augustinus, ut ne recentiores appellemus. Hanc itaque de Angelis sententiam si Veteres illi impune secuti sunt, nihil , ut opinor, esse debet, quamobrem Lucretii opinione de animis corporeis tantopere offendamur; Cum huc usque nil sit, quod audire sine offensione non possis. Sed utinam ibi stetillet Lucretius: Nam alii quidem animorum nostrorum, quos ejusdem cum daemonibus naturae esse puta-Verunt, immortalitatem tutabantur; & suum illis aut jus, aut Dei beneficium, servabant; At hic noster, ubi corporeae nain turae animos hominum esse ostenderit, ibi strenue & incuncta ter colliget, Fieri nulla ratione posse, ut ne illos interitus &dissipatio consequantur; Quin & turpiter errare vulgus hominum aiseret, qui religionibus attoniti, fracti & abjecti, Σει
160쪽
AEtern, utra pum, in morte timendum
existimant. Saxa itaque & scopulos vides, Lector, a quibus Ionge longeque refugisse debes. Quamobrem diligenter faciendum erit, ut deserta tantisper Epicuri secta , ad rationem Ρl
tonicorum te conferas, qui animos nostros in immortalitatem asseruerunt. Sed tutius multo, si, omittis fluctuantis Phil sophiae concertationibus, ad Eum recta transeas, qui rerum omnium Parentem, VIVENTIUM DEUM: NON AUTEM MORTUORUM EsSE demonstravit. Alterum vero, mi Lector, quod ego ante oculos perpetuo habendum arbitror , hoc crit:
Animi nostri vel spirituales habeantur, vel corporei, si voles ;illis certe Lucretii argumentis haud sane magnopere moUeri d hemus , cum nobis, qui Chri itiani sumus, planissime &ἀναμφιβολως persuasum sit, sore etiam aliquando, ut haechruta corporis moles, quam nunc animus uolter circumfert, ubi diuturno annorum curriculo computruerit, dein sparsia fuerit ac disjecta, denuo tamen coalescat, & ex aqui S, uere, te
ris collecta & eonquisita, ad interminabilem sicculorum seriem persevcret. Probet igitur Lucretius quam lubebit, corpoream esse animorum naturam , atque adeo illos interitui obnoxios es . se; nil ille profecto dixerit, quod hominem vere Chriitianum pollit percellere ; cum corporis nostri resurrectionem & immo tulitatem praeter uni versas Physiologiae vulgaris, ac Chymiae ipsius nationes nam admirabilis illa Operatio, de qua&Que cetanus , & alii, nil ad resurrectionem corporum facit) futuram credamus , quaeres, si non majorem, quanquam majorem parem certe in sese dissicultatem habet. Hoc tantum addam, Tertulliani Tractatum, qui de Anima inscribitur, inprimis facere ad hunc librum intelligendum: Eum si leges , praestantissimum Viri Magni opus legeris. Sed tamen est aliud etiam tantillum quod te volebam : Si quid a me ex mente Lucretii , vel in hocce libro dictum fulirit, vel in aliis, facito quaeso ut memineris, Morem esse me, non Poetam. Quidquid certe tale properanti exciderit, id ego omne pro indicto haberi volo: Neque enim ea vitae nostrae ratio eli, ut, quem exitum Natura brutis animantibus esse voluit, eum nos libenter, ubi sejunctus a corpore animus tuerit, expectemus. Vale.